Και ξαφνικά οι Έλληνες συνειδητοποίησαν πως ο πλουτοπαραγωγικός πλούτος μπορεί να θεωρηθεί ως ευχή ή κατάρα για μία χώρα. Σε αυτό το άρθρο θα καταβληθεί μία προσπάθεια ώστε να ξεκαθαρισθούν ορισμένες φοβίες σχετικές με την πιθανή αξιοποίηση των Ελληνικών υδρογονανθράκων. Τί σημαίνει πραγματικά η φράση «Ευχή ή Κατάρα;» όταν αναφερόμαστε στις πλουτοπαραγωγικές πηγές μίας χώρας;
Βάσει της επιστημονικής βιβλιογραφίας μία χώρα πάσχει από την κατάρα των πλουτοπαραγωγικών πηγών εφόσον αποδεδειγμένα διαθέτει πλουτοπαραγωγικές πηγές και ταυτόχρονα πληροί και τα τρία κάτωθι κριτήρια:
1. το πολιτικό της προσωπικό είναι διεφθαρμένο,
2. οι θεσμοί της είναι ασθενείς λόγω της διαφθοράς, και
3. το πολιτικό της σύστημα είναι πελατειακό (clientelism)
Στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία αναφέρεται ως Resource Curse. Προσοχή: μη τη μπερδεύουν οι αναγνώστες με την έννοια την Ολλανδικής Ασθένειας (Dutch Disease). Είναι δύο ξεχωριστές έννοιες. Πρόσφατα λοιπόν ανακινήθηκε η κινδυνολογία περί αρνητικών επιπτώσεων στη χώρα μας από την πιθανή αξιοποίηση των Ελληνικών υδρογονανθράκων.
Οι θιασώτες αυτής της επιχειρηματολογίας ξεχνούν ορισμένα πράγματα τα οποία και πάλι ίσως πρέπει να αναφερθούν. Πλουτοπαραγωγικές πηγές δεν θεωρούνται μόνο οι ορυκτοί πόροι μίας χώρας. Η θάλασσα δεν είναι πλουτοπαραγωγική πηγή; Τα βουνά της δεν είναι; Τα ποτάμια της δεν είναι; Το οικιστικό της περιβάλλον, δηλαδή οι όμορφες πόλεις της δεν είναι (π.χ. Βενετία);
Μήπως η Ελλάδα από το 1963 μετατράπηκε σε χώρα η οποία υποφέρει διαρκώς από την κατάρα των πλουτοπαραγωγικών της πηγών; Το 1963 πρωτοεφαρμόσθηκε ο καταστροφικότατος νόμος της αντιπαροχής. Ένας νόμος ο οποίος στηρίχθηκε στο πελατειακό αλισβερίσι, και στην καταστροφή του φυσικού πλούτου της χώρας χάριν του οικονομικού κέρδους και του πολιτικού πελατειακού… αλισβερισίου.
Ένας νόμος ο οποίος μετατράπηκε σε συνήθεια καταστροφής του φυσικού μας περιβάλλοντος χάριν της άναρχης οικιστικής και τουριστικής δόμησης. Ένας νόμος ο οποίος κατέστρεψε κυριολεκτικά τη φύση της χώρας. Ένας νόμος αντίθετος σε κάθε έννοια βιώσιμης ανάπτυξης.
Ένας νόμος καταπάτησης δασών, αιγιαλών, συνειδήσεων. Ένας νόμος καθρέφτης της διαφθοράς και του πελατειακού πολιτικού μας συστήματος. Ένας νόμος ο οποίος μπήκε καλά στο πολιτικό DNA του Έλληνα ψηφοφόρου…
Ένας νόμος που ακόμη και όταν έπαψε να ισχύει, είχε αφήσει παρακαταθήκες διαφθοράς, σήψης και καταστροφής της βιώσιμης ανάπτυξης: κάθε λόγγος και ξενοδοχείο. Κάθε βουνό και resort. Κάθε resort και χαβούζα της Μεσογείου. Κάθε τρεις και λίγο μία δασική φωτιά…
Όποιος θεωρεί πως ο τουρισμός δεν έχει καταστρέψει το φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας υπό τις πολιτικές συνθήκες των τελευταίων 50 ετών είναι απλά ανόητος… Ό,τι ακριβώς ορίζει η έννοια της κατάρας των πλουτοπαραγωγικών πηγών υφίσταται στη χώρα μας από το 1963…
Από την άλλη πλευρά, ας αναλογιστούμε και την Ολλανδική Ασθένεια (Dutch Disease). Στην επιστήμη των Οικονομικών, συνοπτικά, μία χώρα πάσχει από την Ολλανδική Ασθένεια όταν το οικονομικό της μοντέλο είναι προσανατολισμένο αποκλειστικά και μόνο προς ένα τομέα ο οποίος συνήθως σχετίζεται με την αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών της πηγών εγκαταλείποντας ταυτόχρονα τους υπόλοιπους τομείς ανάπτυξης.
Μήπως όμως αυτό δεν συνέβαινε στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες όπου εγκαταλείφθηκε πλήρως η πρωτογενής παραγωγή και «αξιοποιήσαμε» μόνο τον πυλώνα του τουρισμού ο οποίος σχετίζεται με τη θάλασσα, τα βουνά και τα ποτάμια μας σε βάρος πολλές φορές του φυσικού περιβάλλοντος;
Άρα, οποιοδήποτε επιχείρημα το οποίο αντικρούει τις προσπάθειες αξιοποίησης των ορυκτών μας πόρων με τη δικαιολογία πως τάχα η χώρα μας κινδυνεύει να υποπέσει σε μία από τις δύο ασθένειες καταπίπτει.
Καθώς η χώρα μας πάσχει από την κατάρα των πλουτοπαραγωγικών πηγών και την Ολλανδική ασθένεια εδώ και δεκαετίες. Να σταματήσει λοιπόν το αφήγημα της κάθε είδους κινδυνολογίας περί λιμών, σεισμών και καταποντισμών. Είναι ένα λάθος αφήγημα. Δεν πουλάει πια. Δεν είμαστε Γαλάτες για να φοβόμαστε πως θα πέσει ο ουρανός να μας πλακώσει.
Ας κάνουμε όμως και μία υπόθεση: ας υποθέσουμε αρχικά πως υπάρχουν αξιοποιήσιμα αποθέματα υδρογονανθράκων, αλλά αυτά δεν θα αξιοποιηθούν. Τότε νομίζετε πως θα είχαν παύσει να υπάρχουν ως δια μαγείας τα τρία προαναφερόμενα κριτήρια που καθιστούν τη χώρα μας εδώ και δεκαετίες ως ασθενή από την κατάρα των πλουτοπαραγωγικών της πηγών;
Θα έπαυε δηλαδή το πολιτικό της προσωπικό να είναι διεφθαρμένο; Θα έπαυαν οι θεσμοί μας να είναι ασθενείς λόγω της διαφθοράς; Θα σταματούσε το πολιτικό σύστημα της χώρας μας να είναι πελατειακό; Θα ήταν ανόητος όποιος πίστευε κάτι τέτοιο…
Η γενεσιουργός αιτία των προβλημάτων της χώρας μας δεν θα παύσει να υπάρχει καθώς αυτή δεν είναι τα αξιοποιήσιμα αποθέματα των Ελληνικών υδρογονανθράκων. Ας σταματήσει η κάθε είδους κινδυνολαγνεία.
Οι Ελληνικοί υδρογονάνθρακες πρέπει να αξιοποιηθούν. Αυτό είναι αδιαμφησβήτητο γεγονός. Για να εξασφαλισθεί η επιβίωση του έθνους μας. Χωρίς φόβους, με γνώση, με όρους βιώσιμης ανάπτυξης, με ανοικτό διάλογο με την κοινωνία και μακριά από κινδυνολαγνείες.
Πηγή: Defence-point.gr
