Ἀφοῦ εἶχε προηγηθεῖ ἡ ἐξόντωση, ἡ Γενοκτονία τοῦ Θρακικοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὅπως καὶ τοῦ Ποντιακοῦ καὶ τοῦ Μικρασιατικοῦ, ὑπογράφηκε ἡ συνθήκη ἀνακωχῆς τῶν Μουδανιῶν, μὲ τὴν ὁποία ὁ ἑλληνικὸς στρατὸς διατάχθηκε νὰ ἐκκενώσει ὄχι μόνο τὴν Ἰωνία, ὅπου ἐκεῖ πλέον γραφόταν ὁ τραγικὸς ἐπίλογος μίας παρουσίας αἰώνων, ἀλλὰ μέσα σὲ δεκαπέντε ἡμέρες καὶ τὴν Ἀνατολικὴ Θράκη, ἐκεῖ ὅπου ὑπῆρχαν μεγάλες στρατιωτικὲς δυνάμεις του καὶ εὔρωστο ἑλληνικὸ στοιχεῖο. Ἡ πλειοψηφία του θὰ ἐγκατασταθεῖ στὴν ἑλλαδικὴ Θράκη, ἀντιμετωπίζοντας μέχρι σήμερα τὶς συμπληγάδες τῆς ἑλλαδικῆς-κρατικῆς ἀδιαφορίας καὶ τοῦ τουρκικοῦ ἐθνικισμοῦ.
Τὰ ἐμπόδια ἀτέλειωτα. Από τό: «θα σὲ στείλω στὸν Ἔβρο», μέχρι τὴν κοινὴ ἔνταξη Ἑλλάδας καὶ Τουρκίας στό ΝΑΤΟ τὸ 1952, ποὺ μετέτρεψε τὴ Θράκη σὲ ἕνα χῶρο συνόρων. Ὀξύμωρο...
βεβαίως νὰ στέλνεις νὰ φυλάξουν τὰ σύνορά σου οἱ ἀνεπιθύμητοι καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη νὰ ἀποδέχεσαι τὸν τουρκικὸ ἐθνικισμὸ στὴν πατρίδα σου.
Στὴ Θράκη, ἡ Τουρκία ἐκμεταλλεύθηκε τὰ νέα ψυχροπολεμικὰ δεδομένα καὶ ἀπαίτησε ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα, νὰ μαθαίνουν οἱ Πομάκοι, ὅπως καὶ οἱ Ἀθίγγανοι τὴν τουρκικὴ γλώσσα. Οἱ τουρκικὲς πιέσεις θὰ συνεχιστοῦν στὴν Ἑλλάδα γιὰ τὶς μουσουλμανικὲς μειονότητες, ζητώντας τὴν ἀλλαγὴ τῆς ὀνομασίας τὸ 1955 τοὺς σὲ «Τουρκικὴ» (μειονότητα), πιέσεις ποὺ ἐντείνονταν μὲ τὴν πάροδο τοῦ χρόνου καὶ τὴν περαιτέρω προσέγγιση τῶν δύο πλευρῶν.
Μὲ τὴν ἴδια ἀντίληψη συμπεριφέρθηκαν οἱ δύο χῶρες, τὸ 1951 καὶ τὸ 1968 ὅταν ὑπογράφτηκαν τὰ μορφωτικὰ πρωτόκολλα ποὺ εἶχαν σὰν ἀποτέλεσμα, τὴν εἰσβολὴ τοῦ τουρκισμοῦ στὴ Θράκη, ἐνῶ στὸ χῶρο τῆς πολιτικῆς, μὲ βασικὸ ὄχημα τὸ τουρκικὸ προξενεῖο στὴν Κομοτηνή, ἡ εἰσβολὴ αὐτὴ συνεχίζεται.
Παράλληλα ἡ Θράκη ἔμεινε ἔξω ἀπὸ τοὺς κρατικοὺς προγραμματισμοὺς ποὺ εἶχαν σχέση μὲ τὴν ἀνάπτυξή της μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀποτελεῖ μία ἀπὸ τὶς πιὸ φτωχὲς περιφέρειες τῆς Εὐρώπης, ἐνῶ στὰ σημερινὰ μνημονιακὰ-παρακμιακὰ χρόνια, ἡ πρόταση γιὰ ἀνάπτυξη εἶναι ἡ δημιουργία Εἰδικῶν Οἰκονομικῶν Ζωνῶν...
Ἡ διαπίστωση γιὰ τὴν ὁποία πρέπει νὰ ληφθοῦν ἄμεσα πρωτοβουλίες, πολιτικές, οἰκονομικές, ἀναπτυξιακές, ἐκπαιδευτικὲς καὶ κοινωνικές, εἶναι ἀποκλειστικὰ μία καὶ μοναδική: Ἡ Θράκη εἶναι ἀνάμεσα σὲ συμπληγάδες.
Ἀπὸ τὴν μία πλευρὰ δρᾶ ἀνενόχλητα ἕνας ποικιλόμορφος τουρκικὸς ἐθνικισμὸς μὲ ἑκατοντάδες παραμέτρους, ποὺ καθημερινῶς ἐκτείνει τὴ δραστηριότητά του, προκαλώντας καὶ δυναμιτίζοντας τόσο τὴν εἰρηνικὴ συμβίωση, ὅσο καὶ τὴν ἑλληνικὴ ἀσφάλεια καὶ ἐθνικὴ κυριαρχία. Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρὰ βρίσκεται, ἡ γιὰ χρόνια ἀδιάφορη Ἑλλάδα ποὺ ἀγνοεῖ τὴ Θράκη καὶ τὰ προβλήματά της καὶ ποὺ ἔχει μείνει μὲ τὴν πολύχρονη φλυαρία περὶ ἀνάπτυξης, «ἐνσωμάτωσης» ἢ «ἔνταξης» τῆς μειονότητας στὴν ἑλλαδικὴ κοινωνία, χωρὶς νὰ βλέπει τὸν ἐπεκτατισμὸ τῆς Τουρκίας καὶ τὴν καταπίεση Ἑλλήνων πολιτῶν, χριστιανῶν καὶ μουσουλμάνων, Πομάκων, Ρομᾶ καὶ τουρκόφωνων. Εἶναι ἀναμφισβήτητο καὶ προφανὲς πώς, δὲν μπορεῖ νὰ συνεχιστεῖ οὔτε ἡ τουρκικὴ ἐθνικιστικὴ πρόκληση ἡ ὁποία ἔχει ἄμεση ἐπίπτωση στὶς μουσουλμανικὲς μειονότητες καὶ εἰδικότερα στοὺς Πομάκους, πόσο μᾶλλον δὲν μπορεῖ νὰ συνεχιστεῖ ἡ ἀδιαφορία τῆς Ἑλλάδας γιὰ τὸν κρίσιμο καὶ ζωτικῆς σημασίας χῶρο τῆς Θράκης.
Πηγή: (Μέρος τῆς ὁμιλίας τοῦ Θεοφάνη Μαλκίδη στὴν Ἡμερίδα «Ἑλλάδα-Κύπρος», Ἀθήνα 24 Ἰανουαρίου 2015), Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό
