Απόρρητα έγγραφα που αποχαρακτηρίστηκαν στη Γερμανία αποκαλύπτουν σχέδια για τη διάλυση της τότε Γιουγκοσλαβίας και την προοπτική δημιουργίας της Μεγάλης Αλβανίας από το 1991, και, μάλιστα, ορισμένα σημεία αυτών των εγγράφων μοιάζουν σαν να γράφτηκαν χθες, σήμερα ή πριν έναν χρόνο.
«Η πρώτη μου επίσκεψη στην Πρίστινα άφησε την εντύπωση ότι η αλβανόφωνη περιοχή στο Κοσσυφοπέδιο αποτελεί το πιο ευνοϊκό έδαφος για τη γερμανική πολιτιστική επιρροή». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πολλά μπορούν να επιτευχθούν εδώ με λίγες οικονομικές επενδύσεις…
«Ντροπή για ολόκληρη την Ευρώπη»
Για την εξωτερική μας πολιτική, το θέμα της αλβανικής μειονότητας στη Σερβία δεν είναι θέμα εξωτερικής πολιτικής, αλλά πρόβλημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η αντιμετώπιση των Αλβανών από τη Σερβία είναι ντροπή για ολόκληρη την Ευρώπη», γράφει η σερβική Blic (η φωτογραφία, επάνω, είναι κεντρική στο άρθρο της).
The German diplomat summarized: “My first visit to Prishtina left the impression that the Albanian-speaking area (…) is by far the most rewarding soil for German cultural work. There is no doubt that a great deal can be achieved here with little financial investment.” pic.twitter.com/LqwUwz4q9t
— Michael Martens (@Andric1961) February 3, 2022
Αυτές οι προτάσεις περιλαμβάνονται στην έκθεση γερμανού διπλωμάτη που δεν κατονομάζεται, η οποία στάλθηκε στάλθηκε στα κεντρικά γραφεία της Βόννης μετά την επίσκεψή του στο Κοσσυφοπέδιο τον Δεκέμβριο του 1991 με άλλους δύο συναδέλφους του, προστίθεται στο σερβικό δημοσίευμα.
Και συνεχίζει: Αυτές οι λίγες γραμμές και όλα τα άλλα που γράφονται στην αναφερόμενη έκθεση θα μπορούσαν κάλλιστα να εξηγήσουν τη διαδικασία που πέρασε η επαρχία της νότιας Σερβίας τα επόμενα 30 χρόνια και που φαίνεται ότι θα συνεχίσει να ακολουθεί στο μέλλον.
«Η Διαίρεση Κοσσυφοπεδίου και η Μεγάλη Αλβανία»
Το ρεπορτάζ αποτελεί μέρος των αποχαρακτηρισμένων γερμανικών εγγράφων που μαρτυρούν τη διάλυση της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας (ΣΟΔΓ) και δημοσιεύτηκαν από τον δημοσιογράφο Michael Martens, στον λογαριασμό του στο Twitter, προαναγγέλλοντας μεγάλο άρθρο για το θέμα αυτό στην Frankfurter Allgemeine Zeitung.
More on the dissolution of Yugoslavia as seen and reported in recently declassified confidential reports of the German foreign ministry soon via F.A.Z.
— Michael Martens (@Andric1961) February 3, 2022
Ακόμα κι αν δεν γινόταν λόγος για τη ΣΟΔΓ, εύκολα θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι ορισμένα σημεία γράφτηκαν χθες, σήμερα ή πριν έναν χρόνο, γιατί τα περισσότερα από τα ουσιαστικά θέματα εξακολουθούν να είναι επίκαιρα.
Το δημοσίευμα περιγράφει την επίσκεψη τριών διπλωματών στο Κοσσυφοπέδιο τον Δεκέμβριο του 1991.
Τα ονόματά τους δεν αναφέρονται, «γιατί οι δυο τους εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στις χώρες τους», αλλά αποκαλύπτεται ότι προέρχονται από τη Γερμανία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Νορβηγία.
Αναφέρεται ότι ταξίδεψαν στην Πρίστινα από το Βελιγράδι και ότι ο γερμανός διπλωμάτης έστειλε την αναφορά στα κεντρικά γραφεία, στη Βόννη, κατά την επιστροφή του στη σερβική πρωτεύουσα.
Ο Ιμπραήμ Ρουγκόβα
Οπως σημειώνεται, συνομίλησαν με πολλούς αλβανούς ηγέτες στην Πρίστινα, συμπεριλαμβανομένου του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, αδιαμφισβήτητου τότε ηγέτη των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Ρουγκόβα είπε σε διπλωμάτες εκείνη την εποχή πώς έβλεπε τη μοίρα του Κοσσυφοπεδίου σε περίπτωση επιβίωσης, αλλά και σε περίπτωση διάλυσης της ΣΟΔΓ, χώρας που βρισκόταν σε μεγάλο βαθμό σε πόλεμο εκείνη την εποχή:
«Εάν η Γιουγκοσλαβία συνεχίσει να υπάρχει, το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να γίνει ισότιμη δημοκρατία. Εάν αλλάξουν τα εσωτερικά γιουγκοσλαβικά σύνορα σύμφωνα με εθνοτικές αρχές, θέλουμε μια κοινότητα με τμήματα του Μαυροβουνίου και της (γιουγκοσλαβικής) Μακεδονίας που κατοικούνται από Αλβανούς», είπε τότε ο Ρουγκόβα.
Εξέφρασε επίσης το όραμά του για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου σε περίπτωση διάλυσης της ΣΟΔΓ:
«Εάν η Γιουγκοσλαβία διαλυθεί πλήρως, ο Ρουγκόβα ζήτησε ένα “ανεξάρτητο (καθ’ όλα) αλβανικό κράτος”», αναφέρεται στην έκθεση.
Σύμφωνα με την αναφορά του γερμανού διπλωμάτη, ο Ρουγκόβα δεν είχε ουσιαστικές αντιρρήσεις για τη διαίρεση του βόρειου Κοσόβου με τη Σερβία.
The German diplomat was under the impression that most of his interlocutors in Prishtina considered a unification of Kosova with Albania «desirable», «despite the economic difficulties» Albania had at the time. pic.twitter.com/cBVveRK0bG
— Michael Martens (@Andric1961) February 3, 2022
«Σχετικά με την πιθανή διαίρεση του Κοσσυφοπεδίου, ο Ρουγκόβα αποδείχθηκε ευέλικτος, αλλά επισήμανε ότι μόνο ένας δήμος (Λεπόσαβιτς) έχει σερβική πλειοψηφία», έγραψε ο διπλωμάτης, προσθέτοντας ότι ο Ρουγκόβα υπονοούσε την εξαίρεση των σερβικών μοναστηριών και σαφή μειονοτικά δικαιώματα στο ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο.
Η ένωση με την Αλβανία
Η έκθεση αναφέρει την εντύπωση του διπλωμάτη για την ξεκάθαρη επιθυμία των αλβανών ηγετών του Κοσσυφοπεδίου να ενωθούν με την Αλβανία, παρά τις τότε σαφείς οικονομικές διαφορές μεταξύ των δύο χωρών.
«Οι περισσότεροι από τους συνομιλητές μου, μου είπαν: Κανείς στη Γιουγκοσλαβία δεν σκέφτεται με οικονομικούς όρους. Γιατί να το κάνει; Τα οικονομικά προβλήματα της Αλβανίας είναι μόνο προσωρινά».
Should Yugoslavia disintegrate completely, Rugova demanded “an independent (all) Albanian state.” According to the German diplomat’s report, Rugova had no fundamental objections to the division of northern Kosovo with Serbia: pic.twitter.com/WaCqGyuKJS
— Michael Martens (@Andric1961) February 3, 2022
Στην αποστολή του, ο διπλωμάτης ανέφερε επίσης, λεπτομερώς, την καταστολή των Αλβανών στο Κοσσυφοπέδιο: «απολύσεις, αυθαίρετες συλλήψεις και επιδρομές από διεφθαρμένους σέρβους αστυνομικούς».
Ωστόσο, «δεν υπάρχει κίνδυνος πείνας στο Κοσσυφοπέδιο», ανέφερε ο ίδιος, επικαλούμενος τους συνομιλητές του.
Κατά την επίσκεψή τους στην Πρίστινα, οι διπλωμάτες συναντήθηκαν επίσης με τον συγγραφέα, δημοσιογράφο και πολιτικό Βέτον Σουρόι, έναν από τους πιο εξέχοντες διανοούμενους του Κοσσυφοπεδίου.
Αναφέρεται ότι ο Σουρόι τόνισε την ανάγκη διεθνοποίησης του ζητήματος του Κοσσυφοπεδίου και πρόσθεσε ότι η μη βίαιη επίλυσή του έχει οδηγήσει μέχρι στιγμής στο να παραμείνει το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου «εκτός παιχνιδιού».
Πολύ γόνιμο έδαφος για γερμανικές επενδύσεις
Από τα έγγραφα συμπεραίνεται ότι ο Σουρόι δεν αρέσει σε κάποιον στη Βόννη, αφού δίπλα στο όνομά του αναγράφεται με στυλό: «Μαξιμαλιστής!» με θαυμαστικό.
Still, someone in Bonn apparently did not like Surroi. This someone – possibly Michael Libal (1941-2012), head of the Balkans department in the German foreign ministry then – wrote by hand next to Surroi’s name on the report: «Maximalist!» pic.twitter.com/j4eO9Glvpn
— Michael Martens (@Andric1961) February 3, 2022
Στο τέλος της έκθεσης συμπεραίνεται ότι το Κοσσυφοπέδιο είναι ένα πολύ γόνιμο έδαφος για γερμανικές επενδύσεις και πολιτιστική επιρροή, αλλά μια φράση δείχνει ξεκάθαρα την κατεύθυνση προς την οποία οι δυτικές χώρες, η ΕΕ και οι ΗΠΑ, θα ακολουθήσουν τις πολιτικές τους στη διαμάχη του Κοσσυφοπεδίου:
«Το ζήτημα της αλβανικής μειονότητας στη Σερβία δεν είναι πρόβλημα εξωτερικής πολιτικής, αλλά πρόβλημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η συμπεριφορά της Σερβίας προς τους Αλβανούς είναι ντροπή για ολόκληρη την Ευρώπη».
Πηγή: blic.rs, Βαλκανικό Περισκόπιο