Με τη συνοδεία δύο μαχητικών σκαφών F16 προσγειώθηκε, λίγα λεπτά μετά τις 12.00 το μεσημέρι, στο αεροδρόμιο Ι. Καποδίστριας, το πολεμικό αεροσκάφος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, Spitfire MJ755.
Το πολεμικό αεροσκάφος πετάει, μετά από 68 χρόνια, στον ουρανό της Ελλάδας, μετά την ανακατασκευή του για πτήσιμη κατάσταση, στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Την ανακατασκευή του θρυλικού αυτού αεροπλάνου, για λογαριασμό της Πολεμικής Αεροπορίας, χρηματοδότησε το Ίδρυμα «ΙΚΑΡΟΣ».
Το διάσημο καταδιωκτικό αεροσκάφος της βρετανικής αεροπορίας, Spitfire MJ755, ξεκίνησε την πορεία του την περασμένη Τρίτη από τη Μ. Βρετανία, πέταξε για ανεφοδιασμό στη Γαλλία και ακολούθως στην Ιταλία, όπου από το Μπρίντιζι ήρθε σήμερα στην Κέρκυρα.
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Συλλόγου Υπαλλήλων ΥΠΑ Κέρκυρας, ηλεκτρονικός μηχανικός στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, Δημήτρης Ρούσσος, το Spitfire MJ755, θα παραμείνει περίπου μία ώρα για ανεφοδιασμό καυσίμων στο αεροδρόμιο, ενώ αμέσως μετά θα πετάξει προς το αεροδρόμιο Τατοΐου.
Το πολεμικό Spitfire MJ755 χρησιμοποιήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ πολλοί ήταν σήμερα οι Κερκυραίοι που πήγαν στο αεροδρόμιο Ι. Καποδίστριας προκειμένου να δουν, από μία επιτρεπόμενη απόσταση, το πολεμικό αεροσκάφος, θρύλος, που «πρωταγωνίστησε» αργότερα σε πολεμικές ταινίες.
(Πηγή: Mε πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Α. Ταπάσκου, Κέρκυρα, Ελλάδα, hellasjournal.com)
Το “διαμάντι” της ΕΒΑ & της ΠΑ, ο αντιπτέραρχος Χατζηλάκος
Κάτω από έναν καταγάλανο ουρανό στο αεροδρόμιο του Τατοΐου η Πολεμική Αεροπορία γιόρτασε σήμερα την επιστροφή στην Ελλάδα ενός εμβληματικού αεροπλάνου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, του επετειακού Σπιτφάιρ MJ755, ενός ιστορικού αεροσκάφους, που ανακατασκευάστηκε πλήρως στο Ηνωμένο Βασίλειο για να πετά με τα ελληνικά χρώματα σε επετειακές εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα.
Με χαμηλές διελεύσεις πάνω από τον αεροδιάδρομο, το Σπιτφάιρ MJ755 δικαίωσε για άλλη μια φορά τη φήμη του ως υπέρτατου καταδιωκτικού του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, παρόλο που έχουν περάσει σχεδόν ογδόντα χρόνια από την ημέρα που κύλησε ολοκαίνουργο από το εργοστάσιο κατασκευής του στην Αγγλία, στα χρόνια του πολέμου.
Για όσους το αγάπησαν, το νοστάλγησαν ή ακόμα και πέταξαν με ένα τέτοιο αεροσκάφος, οι στιγμές ήταν μοναδικές, γεμάτες συγκίνηση καθώς ο «γερόλυκος» όρμησε στον ουρανό με τους χίλιους και πλέον ίππους του κινητήρα Μέρλιν να βρυχώνται, ενώ η κομψή σιλουέτα του με ελιγμούς που έκοβαν την ανάσα, δεν μπορούσε να κρύψει τις αγωνιστικές καταβολές του αεροπλάνου από την δεκαετία του 1930.
«Το Σπιτφάιρ υπήρξε ένα από τα πιο διάσημα αεροσκάφη όλων των εποχών. Ευχαριστούμε το Ίδρυμα Ίκαρος που ανέλαβε την ανακατασκευή του MJ755, και της οικονομικής δαπάνης που απαιτήθηκε», τόνισε μεταξύ άλλων ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, Αντιπτέραρχος (Ι) Γεώργιος Μπλιούμης.
Ο Αντιπτέραρχος (Ι) ε.α. Κωνσταντίνος Χατζηλάκος (μπροστά από το Σπιτφάιρ) είναι ο τελευταίος σήμερα εν ζωή παλαίμαχος πιλότος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου με πάνω από διακόσιες πολεμικές αποστολές με αεροσκάφη Χαρικέιν και Σπιτφάιρ στα μέτωπα της Βορείου Αφρικής, της Μεσογείου, της Ιταλίας και Γιουγκοσλαβίας στα σκοτεινά χρόνια του πολέμου και της κατοχής.
Ανάμεσα στους παρευρισκομένους ήταν και ο μοναδικός σήμερα εν ζωή παλαίμαχος πιλότος του Δευτέρου Πολέμου Αντιπτέραρχος (Ι) Κωνσταντίνος Χατζηλάκος, ο τελευταίος «αετός της ερήμου», με πάνω από διακόσιες πολεμικές αποστολές με αεροσκάφη Χαρικέιν και Σπιτφάιρ στα μέτωπα της Βορείου Αφρικής, της Μεσογείου, της Ιταλίας και Γιουγκοσλαβίας στο ενεργητικό του, στα σκοτεινά χρόνια του πολέμου και της κατοχής.
Ο ίδιος με δήλωσή του αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Είχα την τύχη το 1953, ως διοικητής στο Σέδες να πετάξω το τελευταίο μάχιμο Ελληνικό Σπιτφάιρ, πριν αυτά παροπλιστούν. Επί μία δεκαετία, από το 1943 μέχρι το 1953, η μοίρα μου ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την μοίρα των Spitfires που πετούσα. Ακόμη και λαβωμένα ποτέ δεν με εγκατέλειψαν. Αλλά και εγώ δεν τα εγκατέλειψα. Έχω κάνει τρεις αναγκαστικές προσγειώσεις με Σπιτφάιρ και τις τρεις φορές προτίμησα να δοκιμάσω την τύχη μου μέσα στο πιλοτήριο παρά να εγκαταλείψω το αεροσκάφος.
Τις δύο φορές ήμουν τυχερός την τρίτη όμως, τραυματίστηκα και το Σπιτφάιρ καταστράφηκε. Τ’ αποκαλούσα “πιστούς μου φίλους”. Τώρα που εμφανίστηκε σχεδόν 70 χρόνια μετά ένα Ελληνικό Σπιτφάιρ στον Αττικό ουρανό, φέρνει στην μνήμη μου ευχάριστες και δύσκολες στιγμές. Σήμερα, στην ηλικία των 101 ετών, το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να ονειρεύομαι πως, κάποια στιγμή, θα το ξαναπετάξω».
Ένα διαμάντι από αλουμίνιο…
Από τα 20.000 και πλέον Σπιτφάιρ που κατασκευάστηκαν για τις ανάγκες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου από το 1938 έως και το 1948, σήμερα διασώζονται μόνο 240, από τα οποία 60 περίπου βρίσκονται σε πτήσιμη κατάσταση. Ένα από αυτά είναι και το ελληνικό Σπιτφάιρ MJ755, που κατασκευάστηκε στο Κασλ Μπρόμουϊτς, κοντά στο Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας το 1943 και παραδόθηκε αρχικά στην 33η Μοίρα Συντήρησης της RAF τον Δεκέμβριο εκείνης της χρονιάς. Στις αρχές του 1944 ξεκινά και η πολεμική του δράση φθάνοντας στην Καζαμπλάνκα, φορτωμένο σε πλοίο στις 13 Μαρτίου 1944, για την Βρετανική Αεροπορία της Μ. Ανατολής.
Το MJ755 πήρε το βάπτισμα του πυρός σε επιχειρήσεις κάλυψης με την 43η Μοίρα της RAF κατά την απόβαση στην Προβηγκία (Επιχείρηση Δραγόνος) στις 15 Αυγούστου 1944, όταν τα συμμαχικά στρατεύματα στη νοτιοανατολική Γαλλία έπρεπε ν’ απελευθερώσουν τα λιμάνια της Μασσαλίας και της Τουλόν, και στη συνέχεια να ανεβούν μέσω της κοιλάδας του Ροδανού μέχρι να ενωθούν με τις συμμαχικές δυνάμεις που είχαν ήδη από τον Ιούνιο του 1944 αποβιβασθεί στη Νορμανδία.
Καθώς οι Σύμμαχοι έσφιγγαν όλο και περισσότερο τις δυνάμεις του Άξονα στη Βόρεια Ευρώπη, το Σπιτφάιρ MJ755 βρέθηκε τον Οκτώβριο του 1944 έξω από τη Φλωρεντία σφυροκοπώντας τις τελευταίες γερμανικές εστίες σε ιταλικό έδαφος, ενώ το τέλος του πολέμου το βρίσκει στο Κλάγκενφουρτ της Αυστρίας τον Μάιο του 1945.
Πίσω στη Μέση Ανατολή
Μετά τον πόλεμο το MJ755 δεν επέστρεψε στην Βρετανία, αλλά δόθηκε σε Μοίρα Συντήρησης στην Ισμαηλία της Αιγύπτου, απ’ όπου ο Υποσμηναγός της RAF Τζορτζ Νταν, ένας βετεράνος πιλότος βομβαρδιστικών, με 44 αποστολές κατά τη διάρκεια του Β’ΠΠ, το έφερε στην Ελλάδα στις 27 Φεβρουαρίου 1947, για την τότε Ελληνική Βασιλική Αεροπορία. Μάλιστα δεν είχε κάποια προηγούμενη πτητική εμπειρία σε Σπιτφάιρ, και πέταξε το αεροσκάφος έχοντας μελετήσει μόνο το εγχειρίδιο πτήσης!
Ήταν ένα από τα 77 περίπου καταδιωκτικά Σπιτφάιρ, που είχε δώσει η βρετανική κυβέρνηση για την ανασύσταση της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας. Τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς είχε ενταχθεί στην δύναμη της 335 Μοίρας Διώξεως στο Σέδες. Το 1949 χρησιμοποιήθηκε ως εκπαιδευτικό στη Σχολή Αεροπορίας Εφέδρων Αξιωματικών Χειριστών στο Τατόι. Το 1950 μεταφέρθηκε στο Κρατικό Εργοστάσιο Αεροπλάνων στο Φάληρο, όπου μετατράπηκε σε φωτοαναγνωριστικό.
Στα τέλη του 1953 πραγματοποίησε την τελευταία του πτήση, πριν καθηλωθεί οριστικά στο έδαφος, και χρησιμοποιηθεί ως στατικό έκθεμα αρχικά στο Τατόι, και αργότερα στην αυλή του Πολεμικού Μουσείου. Μετά τη δημιουργία του Μουσείου Πολεμικής Αεροπορίας, μεταφέρθηκε ξανά στο Τατόι το 1995, πριν σταλθεί το 2018 στο ιστορικό αεροδρόμιο Μπίγκιν Χιλ έξω από το Λονδίνο, σε ειδικό κέντρο ανακατασκευής.
Το 2019 ο αειθαλής Τζορτζ Νταν στα 97 του χρόνια ήταν παρών στην πρώτη δοκιμαστική πτήση του θρυλικού αεροπλάνου έπειτα από την ολική ανακατασκευή του. Είχαν περάσει μόλις 72 χρόνια από εκείνη την ημέρα, που ως νεαρός υποσμηναγός το έφερνε στην Ελλάδα…
(Πηγή: defence-point.gr)
Ο ΥΕΘΑ στην τελετή υποδοχής του θρυλικού Spitfire της ΠΑ
«Σήμερα, βρίσκεται μπροστά μας μία θρυλική πτητική μηχανή, ίσως το πιο φημισμένο πολεμικό αεροσκάφος που πέταξε ποτέ», ανέφερε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, κατά την τελετή υποδοχής του θρυλικού αεροσκάφους Spitfire, που πραγματοποιήθηκε σήμερα, Τρίτη 1η Ιουνίου, στην αεροπορική βάση της Δεκέλειας. «Πρόκειται για ένα μαχητικό που κέρδισε τη μάχη της Αγγλίας και συνέβαλε αποφασιστικά στην τελική πορεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ποτέ τόσο λίγοι δεν είχαν κάνει τόσα πολλά για τόσους πολλούς, είχε πει τότε ο Ουίνστον Τσώρτσιλ. Σήμερα, θυμόμαστε και πάλι ότι εκείνοι οι λίγοι είχαν ως βασικό μέσο για να πολεμήσουν αυτό το αεροπλάνο», σημείωσε ο υπουργός.
«Η Πολεμική Αεροπορία», τόνισε ο κ. Παναγιωτόπουλος, «είναι πάντα παρούσα. Η Ιστορία συνεχίζεται και εξελίσσεται. Η Πολεμική Αεροπορία είναι ένας από τους συντελεστές του ισχυρού αποτρεπτικού αποτυπώματος των Ενόπλων Δυνάμεων της πατρίδας μας». Αναφερόμενος στην επιστροφή του θρυλικού αεροσκάφους στην Ελλάδα, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, επεσήμανε ότι η σημερινή ημέρα είναι «ιστορική καθώς συνδέει το χθες με το σήμερα» αλλά και «μία έμπρακτη απόδειξη ότι τιμούμε και σεβόμαστε την αεροπορική μας ιστορία».
«Το Spitfire», είπε ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, «επιστρέφει εδώ όπου ανήκει, στην αεροπορική βάση της Δεκέλειας και θα αποτελεί το κόσμημα του Μουσείου της Πολεμικής Αεροπορίας. Και μάλιστα, όχι στατικά, αλλά έχοντας δυνατότητα πτήσης. Για να πετάει ξανά μετά από 68 χρόνια θυμίζοντας σε όλους μας την πλούσια ιστορία των ελληνικών πτερύγων που υπερασπίζονται με επιτυχία τους γαλάζιους ελληνικούς ουρανούς». Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ), αντιπτέραρχος Γεώργιος Μπλιούμης, χαρακτήρισε την επιστροφή του Spitfire στην Ελλάδα «εξαιρετική πρωτοβουλία που πήρε σάρκα και οστά με την υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας της Πολεμικής Αεροπορίας με το ίδρυμα “Ίκαρος” τον Οκτώβριο του 2017».
Όπως υποστήριξε, το αεροπλάνο είναι ένα «σύμβολο της βρετανικής αεροπορίας, χρησιμοποιήθηκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και υπήρξε ένα από τα διασημότερα αεροσκάφη όλων των εποχών. Αποτελεί, δε, ένα από τα αεροσκάφη με ιδιαίτερη ιστορική αξία για την Πολεμική Αεροπορία». «Είναι ένα αεροσκάφος – θρύλος που έγραψε χρυσές σελίδες στην ιστορία της πατρίδας μας και θα το δούμε να πετάει και πάλι στον ελληνικό ουρανό», υπογράμμισε ο αρχηγός του ΓΕΑ.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ιδρύματος «Ίκαρος», Πίτερ Λιβανός, σημείωσε ότι το Spitfire συμβολίζει «τους αγώνες της δημοκρατίας απέναντι στην τυραννία». «Πιστεύω», πρόσθεσε, «ότι είναι πολύ σημαντικό οι επόμενες γενιές να γνωρίζουν τις θυσίες που έκαναν οι προηγούμενες γενιές για την ελευθερία». Οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν το Spitfire εν δράσει, καθώς πραγματοποιήθηκε πτήσης επίδειξης, που περιελάμβανε εντυπωσιακούς ελιγμούς.
Το «παρών» στην εκδήλωση έδωσαν, μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, Αλκιβιάδης Στεφανής, η πρέσβης της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα, Κέιτ Σμιθ, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), αντιστράτηγος Χαράλαμπος Λαλούσης και ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (ΓΕΝ), αντιναύαρχος Στυλιανός Πετράκης. Ιδιαίτερα συγκινητική ήταν και η παρουσία στην εκδήλωση του απόστρατου πιλότου Κωνσταντίνου Χατζηλάκου, που διανύει το 101ο έτος της ηλικίας του και είχε πετάξει με το θρυλικό αεροσκάφος -πριν από επτά δεκαετίες- στους ελληνικούς ουρανούς.
Αεροσκάφος – θρύλος
Σημειώνεται ότι τα πρώτα Spitfire παρελήφθησαν από την Πολεμική Αεροπορία το 1943 στη Μέση Ανατολή εξοπλίζοντας αρχικά την 335 Μοίρα και την 336 Μοίρα. Στην Ελλάδα έφτασαν τον Νοέμβριο του 1944 στο παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού, το τότε αποκαλούμενο Χασάνι. Αξιοποιήθηκαν για περίπου μία δεκαετία- κυρίως ως εκπαιδευτικά- ενώ αποσύρθηκαν το 1953. Σήμερα, λιγότερα από 100 αεροσκάφη τέτοιου τύπου βρίσκονται σε πτητική κατάσταση παγκοσμίως. Με μέριμνα του ιδρύματος «Ίκαρος» τέσσερα στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας -δύο ιπτάμενοι και δύο μηχανικοί- θα μεταβούν σε λίγες ημέρες στη Μεγάλη Βρετανία προκειμένου να εκπαιδευτούν στον χειρισμό και τη συντήρηση του ιστορικού αεροσκάφους.
Σειρά παίρνει το T6 Harvard
Η συνεργασία του ιδρύματος «Ίκαρος» με την Πολεμική Αεροπορία επεκτείνεται, καθώς το επόμενο χρονικό διάστημα αναμένεται να επιστρέψει στους ουρανούς ένα άλλο εμβληματικό αεροσκάφος της δεκαετίας 1940 – 1950. Ο λόγος για το εκπαιδευτικό αεροσκάφος T6 Harvard. Πρόκειται για ένα από τα τελευταία εναπομείναντα αεροσκάφη αυτού του τύπου, το οποίο εκτίθεται σήμερα στο Μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας στην αεροπορική βάση της Δεκέλειας. Το αεροπλάνο θα μεταφερθεί στη Μεγάλη Βρετανία όπου θα γίνουν οι απαραίτητες εργασίες συντήρησης και θα επανέλθει σε πτητική κατάσταση.
(Πηγή: defence-point.gr)
