Το 2010 η ΕΚΤ υποχρέωσε τους Ιρλανδούς να αναλάβουν τα χρέη των τραπεζών τους απέναντι στις γερμανικές – το 2013 δολοφόνησε την Κύπρο, ενώ πρόσφατα επιτέθηκε στην Ελλάδα, διακόπτοντας παράνομα τον ELA και κλείνοντας τις τράπεζες της

 

«Αυτό που μας στενοχωρεί ιδιαίτερα δεν είναι τόσο η συμπεριφορά των Γερμανών, οι οποίοι αναμφίβολα έχουν τοποθετήσει τους δικούς τους ανθρώπους σε όλους τους σημαντικούς ευρωπαϊκούς μηχανισμούς για να εξυπηρετούν τις ηγετικές φιλοδοξίες, καθώς επίσης τα εθνικά συμφέροντα τους, αλλά, κυρίως, η συμπεριφορά ορισμένων Ελλήνων – οι οποίοι δικαιολογούν νομοτελειακά και θεοποιούν όλους τους ξένους, ενώ κατηγορούν όλους όσους Έλληνες τολμήσουν να τοποθετηθούν υπέρ της πατρίδας τους.

Χωρίς να ισχυριζόμαστε λοιπόν πως η Ελλάδα δεν έχει μεγάλες ευθύνες για τα προβλήματα της, δεν είναι η μοναδική ένοχος στον πλανήτη – ενώ η αντιμετώπιση της εκ μέρους των εταίρων της είναι το λιγότερο άθλια. Οφείλουμε επομένως κάποια στιγμή να την υπερασπίσουμε, από όποια θέση μπορεί κανείς – σταματώντας την εξτρεμιστική αυτοκριτική στα λόγια, η οποία ποτέ δεν συνοδεύεται από ανιδιοτελείς ή άλλες πράξεις, ενώ δεν ωφελεί κανέναν Έλληνα».

 

Ανάλυση

Κατηγορούν συνεχώς τις κυβερνήσεις μας για αναξιοπιστία – χειραγωγώντας ακόμη και εμάς τους ίδιους, οι οποίοι κατανοούμε πως εάν υποχρεωθεί κάποιος να υπογράψει μία συμφωνία «με το πιστόλι στον κρόταφο», η οποία είναι εκ των πραγμάτων ανέφικτο να τηρηθεί (όπως τα περιοριστικά μνημόνια σε εποχές αποπληθωρισμού ή οι μεταρρυθμίσεις σε περιόδους ύφεσης), δεν είναι δυνατόν να την τηρήσει.

Καταδικάζεται επομένως «de facto» ως αναξιόπιστος κανείς, ακόμη και αν οι συνομιλητές του δεν τηρούν εμφανέστατα τις υποσχέσεις τους – όπως η Ευρωζώνη το 2012, όπου δεσμεύθηκε για διαγραφή του χρέους, εάν η τότε κυβέρνηση μας επιτύγχανε πλεονάσματα, χωρίς όμως να το τηρήσει. Δυστυχώς, κανένας δεν το τόνισε, παρά το ότι κυριολεκτικά «τραβήχτηκε το χαλί» κάτω από τα πόδια του πρωθυπουργού – με αποτέλεσμα να ανέλθει στην εξουσία μία εντελώς άπειρη κυβέρνηση, την οποία ουσιαστικά δεν επέλεξαν οι Έλληνες αλλά έμμεσα η Τρόικα, μέσω της αναξιόπιστης, εγκληματικής συμπεριφοράς της.

Η ανάλυση μας τώρα επικεντρώνεται στο εάν η ΕΚΤ, η οποία είναι η πραγματική κεντρική τράπεζα rης Ελλάδας, απόλυτα υπεύθυνη για την παροχή ρευστότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα σε περιόδους τραπεζικών επιθέσεων, ενήργησε νόμιμα σταματώντας τον εφοδιασμό των ελληνικών τραπεζών με μετρητά χρήματα – όπου, στην αντίθετη περίπτωση, θα είχε κάθε δικαίωμα να τη χαρακτηρίσει κανείς ως αναξιόπιστη.

Έχοντας ήδη αναφερθεί στο θέμα (άρθρο), θεωρώντας πως η ΕΚΤ συμπεριφέρθηκε με πολιτικά κριτήρια συμμετέχοντας στον εκβιασμό της Ελλάδας, μη σεβόμενη το ρόλο της οπότε είναι αναξιόπιστη, νομίζουμε πως ωφελεί η άποψη ενός Γερμανού συναδέλφου μας (M. Hellwig), με βάση ένα πρόσφατο κείμενο του. Ειδικότερα τα εξής:

Το 2010 η ΕΚΤ εκβίασε τους Ιρλανδούς φορολογουμένους (άρθρο μας), υποχρεώνοντας τους να αναλάβουν τα χρέη των ιδιωτικών τραπεζών τους απέναντι στις γερμανικές. Ο τρόπος, με την οποίο άσκησε τον επαίσχυντο εκβιασμό της η ΕΚΤ δεν ήταν άλλος, από αυτόν που υιοθέτησε αργότερα στην Κύπρο και σήμερα στην Ελλάδα: η απειλή να σταματήσει την παροχή της έκτακτης ρευστότητας (ELA), καταδικάζοντας τις τράπεζες στο κλείσιμο τους, με αποτέλεσμα την κατάρρευση ολόκληρης της πραγματικής οικονομίας.

Η συμπεριφορά της ΕΚΤ θεωρήθηκε τότε από τους Ιρλανδούς, συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης τους, παράνομη – ως ένας απαράδεκτος εκβιασμός λοιπόν της Γερμανίας, με στόχο να μην ζημιωθούν οι γερμανικές τράπεζες, οι οποίες είχαν τοποθετήσει στις ιρλανδικές αρκετά χρήματα.

Πρόσφατα τώρα, η ΕΚΤ πάγωσε τον ELA, όσον αφορά τις ελληνικές τράπεζες, επιβάλλοντας επί πλέον ένα κούρεμα των εγγυήσεων τους της τάξης του 10% – από το 60% προηγουμένως, στο 50% (έναντι εγγυήσεων 150 δις € παρείχε ρευστότητα 90 δις €). Η αιτία ήταν το σταμάτημα των διαπραγματεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης με το «Euro Group», όσον αφορά την πολιτική λιτότητας και το χρέος – όπου η Ελλάδα δεν παρέτεινε το μνημόνιο, ευρισκόμενη εκτός του προγράμματος της Τρόικας.

Ως αποτέλεσμα της συγκεκριμένης ενέργειας της ΕΚΤ, οι τράπεζες στην Ελλάδα έκλεισαν, επιβλήθηκαν έλεγχοι στην ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων, οι αναλήψεις μειώθηκαν δραστικά στα 60 € ημερησίως, η πραγματική οικονομία αποκόπηκε από το κυκλοφοριακό της σύστημα καταρρέοντας, ενώ ουσιαστικά αποσυνδέθηκε ολόκληρη η χώρα από τον υπόλοιπο πλανήτη (βγήκε η «χρηματοπιστωτική πρίζα»).

Ολοκληρώνοντας την εισαγωγή μας, με βάση τις ευρωπαϊκές συνθήκες, η ΕΚΤ είναι αρμόδια, υπεύθυνη καλύτερα για την προμήθεια με χρήματα, καθώς επίσης για τη λειτουργικότητα των ευρωπαϊκών συστημάτων διακανονισμού πληρωμών – οπότε και για την Ελλάδα. Επομένως, δεν επιτρέπεται και δεν μπορεί να συμφωνηθεί ή/και να δρομολογηθεί το πάγωμα του ELA – όπως δεν έπρεπε να απειληθεί με κάτι αντίστοιχο το 2010 η Ιρλανδία.

 

Η κεντρική τράπεζα της Γερμανίας

Σύμφωνα τώρα με τους ισχυρισμούς του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας ο οποίος, όπως η καγκελάριος, καθώς επίσης ο υπουργός οικονομικών, νομίζει ότι είναι ο απολυταρχικός ηγεμόνας της Ευρώπης, η παροχή έκτακτης ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες θα έπρεπε να είχε σταματήσει πολύ πιο πριν – στα τέλη Μαΐου το αργότερο.

Όπως δήλωσε επίσημα, «Δεν βρίσκω σωστή, με κριτήριο τη νομισματική απαγόρευση της μονεταριστικής χρηματοδότησης των κρατών, την παροχή πιστώσεων (χρημάτων, ELA) σε τράπεζες που δεν έχουν πρόσβαση στις αγορές και οι οποίες αγοράζουν τα ομόλογα των χωρών τους«. Προφανώς η τοποθέτηση του αυτή οδηγεί σε ένα τριπλό λάθος:

(α)  Πρότεινε τη μη πρόσβαση σε κεντρικά τραπεζικά χρήματα εκείνων των τραπεζών, οι οποίες δεν μπορούν να δανεισθούν από τις αγορές.

Ανεξάρτητα τώρα από το γεγονός ότι, οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν καθόλου προβλήματα χρηματοδότησης έως τα τέλη του 2014, η υποχρέωση μίας κεντρικής τράπεζας, ως ο δανειστής ύστατης ανάγκης ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος, δεν είναι άλλη από το να εφοδιάζει με ρευστότητα έκτακτης ανάγκης τις εμπορικές τράπεζες, ακριβώς όταν αντιμετωπίζουν προβλήματα – με στόχο να αποφευχθεί η κατάρρευση του συστήματος.

(β)  Ο Γερμανός ισχυρίσθηκε πως οι ελληνικές τράπεζες χρησιμοποιούν τον ELA για την παροχή δανείων (αγορά ομολόγων) στο κράτος – γεγονός που φυσικά δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια.

Αντίθετα, οι ελληνικές τράπεζες έχουν αποσυρθεί από την αγορά ομολόγων του δημοσίου μετά το 2012, όπου διαγράφηκε ένα μέρος τους στα πλαίσια του PSI. Η ρευστότητα από τον ELA το 2015 έχει χρησιμοποιηθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου για την κάλυψη των αναλήψεων των καταθετών τους – ενώ η ίδια η ΕΚΤ, ως η Αρχή Εποπτείας του τραπεζικού συστήματος, έχει απαγορεύσει στις ελληνικές τράπεζες τη διεύρυνση των δανείων τους προς το δημόσιο.

(γ)  Τέλος, ο Γερμανός ισχυρίσθηκε πως απαγορεύεται από το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο να χρησιμοποιούν οι τράπεζες τα χρήματα, τα οποία δανείζονται από την ΕΚΤ, για τη χρηματοδότηση των κρατών τους.

Πρόκειται επίσης για ένα λάθος, αφού το Σύμφωνο δεν εμπεριέχει καμία οδηγία ή/και υποχρέωση, σε σχέση με το πώς θα διαθέτουν οι εμπορικές τράπεζες τα χρήματα που δανείζονται από την κεντρική. Μέσα στα πλαίσια του νόμου, καθώς επίσης των ορίων της εποπτείας τους, οι αποφάσεις των εμπορικών τραπεζών, όσον αφορά τα δάνεια που παρέχουν, είναι απολύτως ελεύθερες.

Περαιτέρω, το Σύμφωνο ασφαλώς δεν επιτρέπει στην ΕΚΤ να χρησιμοποιεί την ισχύ της μέσω του νομισματικού συστήματος εναντίον των μελών της Ευρωζώνης, με στόχο τον εκβιασμό τους από την κεντρική τράπεζα για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των πιστωτών των τραπεζών τους ή/και ορισμένων κρατών, απέναντι σε άλλα – όπως συνέβη το 2010 με την Ελλάδα και την Ιρλανδία, για να διασωθούν οι γερμανικές τράπεζες.

Άλλωστε, στη διαδικασία που έλαβε χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ο γενικός εισαγγελέας προειδοποίησε ολοκάθαρα την ΕΚΤ, απαιτώντας να διατηρεί μεγαλύτερες αποστάσεις από τις διαπραγματεύσεις των κρατών, σχετικά τα χρέη ή με την πολιτική λιτότητας που έχει επιβληθεί στις χώρες του Νότου.

Το ρίσκο των Ευρωπαίων φορολογουμένων

Σύμφωνα τώρα με το διευθυντή του οικονομικού ινστιτούτου του Μονάχου, ο οποίος δεν έχει σταματήσει ποτέ να προτείνει στην Ελλάδα την επιστροφή στη δραχμή, ως το μοναδικό (δηλητηριώδες) φάρμακο για την ασθένεια της, η Τράπεζα της Ελλάδας θα μπορούσε να επιβαρυνθεί το ανώτατο με ζημίες ύψους 41 δις € – λόγω της απώλειας του ELA, σε μία ενδεχόμενη χρεοκοπία των τραπεζών.

Επομένως, η ΕΚΤ έχει δώσει πάνω από τα διπλάσια, με αποτέλεσμα να επιβαρυνθούν δήθεν από την επιπλέον απώλεια (90 – 41 = 49 δις €) οι υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες – οπότε οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι.

Προφανώς, ο συμπαθής Γερμανός δεν έχει διαβάσει καθόλου το Σύμφωνο – αφού δεν γράφεται πουθενά πως η Τράπεζα της Ελλάδας ή οι άλλες κεντρικές τράπεζες είναι εγγυήτριες των δανείων του ELA. Αναγράφεται μόνο πως τα πλεονάσματα (κέρδη, αφού παρέχονται με αυξημένο επιτόκιο 1,55% έναντι 0,05% του βασικού) ή οι ζημίες από τον ELA δεν επιτρέπεται να «κοινοτικοποιηθούν».

Ειδικότερα, όταν οι εθνικές τράπεζες δανείζουν τις εμπορικές, δεν δημιουργούνται οφειλές απέναντι στις άλλες κεντρικές τράπεζες. Εν τούτοις κάθε χρόνο, τα κέρδη ή οι ζημίες από τα δάνεια στα πλαίσια της νομισματικής πολιτικής συγκεντρώνονται σε ένα κοινό ταμείο, από το οποίο στη συνέχεια διαμοιράζονται σε όλους.

Από τον κανόνα όμως αυτόν εξαιρούνται τα δάνεια του ELA – τα κέρδη από τον οποίο παραμένουν στις εθνικές κεντρικές τράπεζες, όπως και οι ζημίες τους. Με απλά λόγια, το 1,55% επιτόκιο κερδίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδας και όχι από την ΕΚΤ – ενώ τυχόν ζημίες επιβαρύνουν την ίδια. Οι ζημίες όμως αυτές δεν είναι ποτέ υψηλότερες από τα κέρδη που προέρχονται από τη δημιουργία χρημάτων από το πουθενά.

Περαιτέρω, υποχρεώσεις μίας εθνικής κεντρικής τράπεζας δημιουργούνται απέναντι στις άλλες κεντρικές, μόνο όταν εμβάζονται χρήματα στο εξωτερικό ή όταν λαμβάνονται μετρητά – όπου αυτές οι υποχρεώσεις της Τράπεζας της Ελλάδας το 2011 ήταν υψηλότερες από τις σημερινές, έχοντας μειωθεί στο μισό έως τις εκλογές του 2015, όπου άρχισαν ξανά να αυξάνονται (γράφημα).

.

.

Εν τούτοις, οι διακυμάνσεις αυτού του είδους είναι φυσιολογικές εντός μίας νομισματικής ένωσης – ενώ το μοναδικό ρίσκο για τους φορολογουμένους είναι η τυχόν έξοδος μίας χώρας από την Ευρωζώνη.

Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει την ανευθυνότητα της καγκελαρίου, επίσης του ινστιτούτου του Μονάχου, όταν αναφέρονται στην απομάκρυνση της Ελλάδας από το κοινό νόμισμα – με αποτέλεσμα να ζημιωθούν τότε τόσο οι Γερμανοί όσο και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι, χωρίς να είναι ένοχη η χώρα μας αφού την εκβιάζουν.

 

Η απαγόρευση του ELA από την ΕΚΤ

Το ΔΣ της ΕΚΤ μπορεί να απαγορεύσει την έκτακτη ρευστότητα του ELA, όταν διαπιστώσει πως «δεν είναι σύμφωνη με τους στόχους και τις υποχρεώσεις (εργασίες) του συστήματος της Ευρωζώνης«. Ο κανόνας αυτός έχει θεσπισθεί για να εμποδίζει την ανεξέλεγκτη δημιουργία νέων χρημάτων από τις εθνικές τράπεζες.

Εν τούτοις, σήμερα η ίδια η ΕΚΤ αυξάνει μαζικά τη δημιουργία νέων χρημάτων από το πουθενά, μέσω της υιοθέτησης του προγράμματος ποσοτικής διευκόλυνσης ύψους άνω του 1,1 τρις € – επειδή φοβάται τον αποπληθωρισμό. Επομένως, δεν συγκρούεται η παροχή του ELA στην Ελλάδα με τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ. Αντίθετα, επιβεβαιώνει πως η χώρα μας, η οποία έχει πληγεί από έναν καταστροφικό αποπληθωρισμό, χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη ρευστότητα από αυτήν που της παρέχεται με τον ELA – σε καμία περίπτωση το πάγωμα του.

Η τυφλή υπακοή λοιπόν της ΕΚΤ σε ορισμένες κυβερνήσεις της Ευρωζώνης, οι οποίες εξυπηρετούν τα εθνικά τους συμφέροντα, αδιαφορώντας για το σύνολο, δεν ανήκει στις υποχρεώσεις της – ούτε στους στόχους του ευρωσυστήματος.

Συνεχίζοντας, οι αναφορές στην αφερεγγυότητα των ελληνικών τραπεζών, με στόχο να αιτιολογηθεί η παράνομη συμπεριφορά της ΕΚΤ, παρά το ότι έχουν αυξήσει σε μεγάλο βαθμό τα ίδια κεφάλαια τους από το 2012, ενώ δεν είχαν κανένα πρόβλημα με τα «τεστ αντοχής» που διεξάχθηκαν το 2014 (σε πλήρη αντίθεση με τις ιταλικές, με ορισμένες γερμανικές και με άλλες τράπεζες της Ευρωζώνης), είναι σκόπιμα λανθασμένες.

Το πρόβλημα τους προέρχεται κυρίως από την έλλειψη εμπιστοσύνης των πελατών τους απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση και στην Ευρώπη, καθώς επίσης από τους φόβους επιστροφής της χώρας στη δραχμή – ενώ είχαν αναμφίβολα ένα πρόβλημα ρευστότητας και όχι φερεγγυότητας, τουλάχιστον έως εκείνη τη στιγμή που δολοφονήθηκε η Ελλάδα από την ΕΚΤ (κλείσιμο τραπεζών).

Ήταν όμως αλήθεια ένας επαρκής λόγος, για να σταματήσει η ΕΚΤ να τις ενισχύει με τον ELA, προκαλώντας την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος, καθώς επίσης ολόκληρης της Οικονομίας; Δικαιολογείται ποτέ η δολοφονία, με στόχο να αποδειχθεί πως το θύμα έχει πραγματικά πεθάνει;

Η επόμενη ερώτηση είναι εάν δικαιολογείται η συμπεριφορά της ΕΚΤ από το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη – όπου οι υποχρεώσεις της χώρας μας από το Target II, καθώς επίσης από την έκδοση μετρητών θα χαθούν. Εάν δηλαδή το πάγωμα του ELA μπορεί να θεωρηθεί ως μία αμυντική κίνηση της ΕΚΤ, ως ένα μέτρο εκτάκτου ανάγκης, το οποίο δεν προβλέπεται στο Σύμφωνο.

Προφανώς όχι, αφού η ελληνική κυβέρνηση αρνείται πως έχει μία τέτοια πρόθεση, ενώ η Ευρώπη την εκβιάζει ουσιαστικά να το επιχειρήσει, διακόπτοντας η ίδια τη ρευστότητα και απομονώνοντας την από το χρηματοπιστωτικό σύστημα – ενώ χωρίς τραπεζικό σύστημα η χώρα δεν μπορεί να επιβιώσει.

Είναι λοιπόν δυνατόν να ισχυρισθεί κανείς βάσιμα και τεκμηριωμένα πως κάτι τέτοιο είναι δίκαιο, νόμιμο και επιτρεπτό; Πως το έγκλημα δικαιολογείται, επειδή το θύμα έπρεπε να υιοθετήσει τη μοναδική δυνατότητα επιβίωσης που του άφησε ο θήτης του, για να τον κατηγορήσει αργότερα ότι ο ίδιος (το θύμα) έσφαλε; Δεν κατανοούν οι Ευρωπαίοι πως τέτοιου είδους παράνομες, εάν όχι εγκληματικά «ναζιστικές» συμπεριφορές δεν βοηθούν καθόλου την ευρωπαϊκή ιδέα;

 

Επίλογος

Αυτό που μας στενοχωρεί ιδιαίτερα δεν είναι τόσο η συμπεριφορά των Γερμανών, οι οποίοι αναμφίβολα έχουν τοποθετήσει τους δικούς τους ανθρώπους σε όλους τους σημαντικούς ευρωπαϊκούς μηχανισμούς για να εξυπηρετούν τις ηγετικές φιλοδοξίες, καθώς επίσης τα εθνικά συμφέροντα τους, αλλά, κυρίως, η συμπεριφορά ορισμένων Ελλήνων – οι οποίοι δικαιολογούν νομοτελειακά και θεοποιούν όλους τους ξένους, ενώ κατηγορούν όλους όσους Έλληνες τολμήσουν να τοποθετηθούν υπέρ της πατρίδας τους.

Χωρίς να ισχυριζόμαστε λοιπόν πως η Ελλάδα δεν έχει μεγάλες ευθύνες για τα προβλήματα της, δεν είναι η μοναδική ένοχος στον πλανήτη – ενώ η αντιμετώπιση της εκ μέρους των εταίρων της είναι το λιγότερο άθλια. Οφείλουμε επομένως κάποια στιγμή να την υπερασπίσουμε, από όποια θέση μπορεί κανείς – σταματώντας την εξτρεμιστική αυτοκριτική στα λόγια, η οποία ποτέ δεν συνοδεύεται από ανιδιοτελείς ή άλλες πράξεις, ενώ δεν ωφελεί κανέναν Έλληνα.

Βιβλιογραφία: Weidmann, Sinn, Hellwig

 

Πηγή: Analyst.gr