Η 17η Φεβρουαρίου 1914, ημερομηνία ανακηρύξεως της Αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου, αποτελεί κορυφαίο ορόσημο στην ματωμένη ιστορική πορεία της πολύπαθης αυτής Ελληνικής Γης. Ο νικηφόρος ένοπλος αγώνας των Βορειοηπειρωτών, είχε σαν επιστέγασμα την Αυτονομία της Βορείου Ηπείρου που επισφραγίσθηκε με το πρωτόκολλο της Κέρκυρας (17 Μαΐου 1914), ενεργό νομικό κείμενο το οποίο αποδέχθηκε και η Αλβανία, χωρίς όμως να σεβασθεί ποτέ τις προβλέψεις του...
Τα χρόνια που μεσολάβησαν έκτοτε, παρά τις δραματικές γεωπολιτικές αλλαγές και τους ποταμούς αιμάτων των Βορειοηπειρωτών, δε δικαίωσαν τους εθνικούς πόθους των τίμιων Αγωνιστών του Αυτονομιακού αγώνα.
Αντί της πολυπόθητης λευτεριάς, σκληροί δυνάστες, από τον Αχμέτ Ζώγου μέχρι τον Εμβέρ Χότζα και τον Ραμίζ Αλία, επέδρασαν βάναυσα κατά του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού με αταλάντευτο στόχο την εξαφάνισή του από τον εθνολογικό χάρτη της Αλβανίας!
Το εθνικό μαρτυρολόγιο κοσμείται από γνωστούς και άγνωστους Βορειοηπειρώτες ήρωες που θυσιάστηκαν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως, κάτεργα και εξορίες υπερασπιζόμενοι τον ιερό και αναφαίρετο δικαίωμά τους να ζήσουν ως Ελεύθεροι Έλληνες και Χριστιανοί Ορθόδοξοι.
Η μνήμη μας δεν θα καλυφθεί ποτέ από την σκόνη της Εθνικής λησμοσύνης. Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τις γκρεμισμένες εκκλησιές, τους αποσχηματισμένους ιερείς, τα συλημένα ιερά κόκαλα των πεσόντων του 1940-41.
Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τα αδέλφια μας που γεννήθηκαν, έζησαν και πέθαναν αβάπτιστοι, αλειτούργητοι και ακήδευτοι μέσα στο ζόφο του αλβανικού «παραδείσου».
Δεν θα ξεχάσουμε τους μάρτυρες, που άφησαν την τελευταία τους πνοή πάνω στα ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα, στην εναγώνια προσπάθεια να αναπνεύσουν Ελληνικό αγέρα.
Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ, τα αδέρφια μας που μετά το πανευρωπαϊκό γκρέμισμα των τειχών, αρχές της δεκαετίας του ’90, ήλθαν ρακένδυτοι στην μητέρα πατρίδα, που έζησαν τον κοινωνικό αποκλεισμό και τις αγκυλώσεις της κρατικής γραφειοκρατίας, που προδόθηκαν, που έχασαν ελπίδες και όνειρα, που στην Αλβανία ήταν «μειονοτικοί» και στην Ελλάδα συλλήβδην «Αλβανοί».
Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ και εκείνους -τους λίγους- που έμειναν στις Θερμοπύλες της Βορείου Ηπείρου και βίωσαν και εν πολλοίς βιώνουν το ιταμό προσωπείο του αλβανικού ολοκληρωτισμού, υπό κοινοβουλευτικό πλέον μανδύα. Τους στηρίζουμε και θα τους στηρίζουμε μέχρι την Νίκη!
Σήμερα, που ο Ελληνισμός, από την Λευκωσία μέχρι την Κορυτσά, δοκιμάζεται σκληρά, ο Αυτονομιακός Αγώνας του 1914 αποτελεί πηγή εμπνεύσεως και εθνικού φρονηματισμού.
Τίποτε δεν ξεχνιέται! Τίποτε δεν τελείωσε ακόμη!
Πηγή: Περί Πάτρης