Η διεύρυνση της Ε.Ε το 2007, με την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, σίγουρα δημιούργησε ευοίωνους ορίζοντες για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, αλλά μόνο σε θεωρητικό επίπεδο αφού στην πράξη το λιμάνι δεν ήταν έτοιμο.
Τα έργα υποδομών και επέκτασής του, τα οποία ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 1995, με χρονικό και οικονομικό σχεδιασμό να ολοκληρωθούν τον Αύγουστο του 2005, παραδόξως, διεκόπησαν τον Οκτώβριο του 2001.
Το 2007, μάλλον βιαστήκαμε να το χαρακτηρίσουμε επίσημα «λιμάνι διεθνούς ενδιαφέροντος » ( ΚΥΑ 8315.2 / 2007/ ΦΕΚ 202 Β / 16-02-2007).
Τα έργα επαναρχίσανε το 2008, μετά βασάνων και κόπων, καταφέρνοντας δυο από αυτά, η εκβάθυνση και η σιδηροδρομική σύνδεση του νέου προβλήτα εμπορευματοκιβωτίων με το δίκτυο του Ο.Σ.Ε, να ολοκληρωθούν μόλις το καλοκαίρι του 2015. Υπολείπονται, η σύνδεσή του με την ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟ και ο μηχανο-ηλεκτρολογικός εξοπλισμός του.
Έτσι, την περίοδο 2011 - 2013, που η Ευρωπαϊκή Ένωση διαμόρφωνε τα νέα διευρωπαϊκά δίκτυά της, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης βρέθηκε εκτός δικτύων, αφού δεν ήταν έτοιμο.
Τα νέα διευρωπαϊκά δίκτυα, ενώνουν τη Θεσσαλονίκη με τη Σόφια και το Μπουργκάς. Προς Ανατολάς, κατευθύνονται, μέσω Βουλγαρίας…
***
Τ ο ελληνικό όνειρο, να ‘σβήσουν’ τα Στενά του Βοσπόρου με την ανάδειξη και την αξιοποίηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, δεν το ‘έσβησε’ μόνο η Ε.Ε, αλλά και η Τουρκία, με την αξιοποίηση δυο λιμανιών της στα Δαρδανέλια, του ASYAPORT και του KUMPORT.
Θυμίζω : (i) Το 2013, τη χορήγηση δανείου ύψους 92 εκατ. $ για την ολοκλήρωση του Σταθμού εμπορευματοκιβωτίων του ΑSYAPORT, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (European Bank for Reconstruction and Development - EBRD) και (ii) Το 2015, την υπογραφή συμφωνίας για την απόκτηση του 65% των μετοχών του Kumport Terminal, με 940 εκατ. $ από την Cosco Pacific, China Merchants Holding International (CMHI) και China Investment Corporation (CIC).
Το Δεκέμβριο του 2014, στο Βελιγράδι, με πρωτοβουλία της Κίνας, πραγματοποιήθηκε Σύνοδος Κορυφής μεταξύ της Κίνας και 16 χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, με αντικείμενο τη συνεργασία σε θέματα υποδομών για τη διακίνηση εμπορευμάτων από και προς την Κίνα.
Εκεί, υπεγράφησαν συμφωνίες οι οποίες εκτιμώ θα επηρεάσουν το μέλλον των ελληνικών λιμανιών και ειδικά της Αλεξανδρούπολης που εδώ και πολλά χρόνια προσδοκά την αξιοποίηση του λιμανιού της.
Kατά την άποψη μου, η συμμετοχή της Βουλγαρίας, στη Σύνοδο των 16 χωρών στο Βελιγράδι και η δυναμική είσοδος της Τουρκίας στον κλάδο των μεταφορών, αφενός με την υποθαλάσσια σιδηροδρομική σύνδεση του Βοσπόρου (Marmaray) και αφετέρου με τα πανέτοιμα λιμάνια της στα Δαρδανέλια, του Asyaport και του Kumport, τα οποία καλύπτονται και σιδηροδρομικά, πρέπει να εγείρει ανησυχίες για το μέλλον του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης. Ανησυχίες που αυξάνονται από πρόσφατα γεγονότα.
Τον Οκτώβριο του 2016, στη Βενετία, πραγματοποιήθηκε η 20η Ευρωμεσογειακή Συνάντηση – 20th Euro-Med Convention, με θέμα "Από τη στεριά στη θάλασσα - From Land to Sea". Στόχος της, η προώθηση θαλάσσιων μεταφορών στην Ευρώπη που θα έχουν ευεργετικές επιδράσεις στην οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική ζωή. Εκεί μπήκε στο χάρτη των συνδυασμένων μεταφορών και η αξιοποίηση της σιδηροδρομικής σύνδεσης του λιμένα Κόπερ της Σλοβενίας (Αδριατική) με το Μπουργκάς (Μαύρη Θάλασσα).
Σήμερα, με αφορμή :
(ι) Τις συζητήσεις (7 και 8 Νοεμβρίου 2016 στην Αλεξανδρούπολη), Φορέων της Αλεξανδρούπολης και Μπουργκάς, με θέματα που περιλάμβαναν και τη συνεργασία των δυο λιμανιών με την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας για την ανάληψη άμεσων δράσεων στο πλαίσιο της υλοποίησης ενός διαδρόμου συνδυασμένων μεταφορών μεταξύ των λιμένων Αλεξανδρούπολης και Μπουργκάς.
(ιι)Την ημερίδα (11 Νοεμβρίου 2016 στον Πειραιά), με θέμα «Θαλάσσιοι Διάδρομοι και Λιμένες – Έργα Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών», που πραγματοποίησε η Γενική Γραμματεία Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με τη συμμετοχή και του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης (Ο.Λ.Α Α.Ε).
επισημαίνουμε προς κάθε υπεύθυνο, ότι τα δεδομένα για την αξιοποίηση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης όλο και περιορίζονται.
Φτάνουν οι θεωρητικές προσεγγίσεις τόσων ετών.
Τα με τυμπανοκρουσίες προβληθέντα στο παρελθόν Ευρωπαϊκά προγράμματα «WaterMode» (2009-2011) και «Sea2Sea» (2012-2014), για τη σύνδεση του λιμένα της Αλεξανδρούπολης με τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, παρακάμπτοντας τα «Στενά», πέρασαν αναξιοποίητα. Κάτι ανάλογο προοιωνίζεται και για το πρόγραμμα «Sea Black» που τρέχει, για την περίοδο 2014-2020.
Και τα χρόνια περνούν…
***
Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, είναι μάλλον το μοναδικό, όπου από το 1993 μέχρι και το 2011, το επισκεφτήκαν, εκθειάζοντά ς το πλείστοι όσοι Υπουργοί Εμπορικής Ναυτιλίας, Ντεντιδάκης, Παυλίδης, Κατσιφάρας (πρώτη επίσκεψη Οκτώβριος 1993), Παπουτσής, Ανωμερίτης, Πασχαλίδης, Γεωργιάδης (τελευταία επίσκεψη Δεκέμβριος 2011), χωρίς ωστόσο μέχρι σήμερα έχει αξιοποιήσει τη γεωπολιτική του θέση.
Αν συνεχίσουμε έτσι, και δυστυχώς δεν διαφαίνεται κάτι διαφορετικό, θα χάσουμε οριστικά τη γεωπολιτική αξία που έχει το λιμάνι μας. Και όχι απλά θα τη χάσουμε, αλλά η Βουλγαρία και η Τουρκία, εκμεταλλευόμενες τη δική μας βραδυπορία, θα δίνουν υπεραξία στα δικά τους λιμάνια.
Αλεξανδρούπολη Νοέμβριος 2016
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)
