Κραυγή αγωνίας για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα ο τόπος.
Ολόκληρο το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε σήμερα το πρωί στον Γιώργο Παπαδάκη στο Καλημέρα Ελλάδα ο Μίκης Θεοδωράκης.
Γιώργος Παπαδάκης : Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι μία από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες, θα έλεγα, του πλανήτη και δεν είμαι υπερβολικός, αφού το όνομά του είναι γνωστό στα πέρατα του κόσμου, γνωστό παντού. Μπορεί να μην ξέρουν την Ελλάδα πού ακριβώς βρίσκεται, αλλά ξέρουν πάρα πολύ καλά τι είναι ο Μίκης Θεοδωράκης. Μια σημαντική προσωπικότητα, όχι μόνο για την… για την τεράστια μουσική, την οποία έχει γράψει και που οφείλουμε, αν θέλετε, τη μουσική μας παιδεία σε ένα Μίκη Θεοδωράκη, σ’ ένα Μάνο Χατζηδάκι, εμείς οι Έλληνες. Άσχετο αν μετά μαντρώνουμε τα παιδιά μέσα σ’ ένα τηλεοπτικό στούντιο για να τα κάνουμε όλα τραγουδιστές. Αυτό είναι μια άλλη ιστορία, πονεμένη όχι. Ο καθένας την επιλέγει κι έχει το δικαίωμα να την επιλέξει. Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι γνωστός και για τις απόψεις του, για τους αγώνες του, που ποτέ δεν τους έκρυψε και ποτέ δεν τους σταμάτησε. Κι αν και τα χρόνια περνάνε, εκείνος παλικαράκι με μία σπίθα νεανική, φτάνει στην ιδρυτική διακήρυξη της «ΣΠΙΘΑΣ». Για ν’ ακούσουμε ένα μικρό απόσπασμα.
Μίκης Θεοδωράκης : Δεν έχω σκοπό στο σχηματισμό ενός κόμματος, ούτε ενός οργανωμένου λαϊκού κινήματος με οργανώσεις, μέλη και ηγεσία. Το μοναδικό μου κίνητρο είναι να βοηθήσω να δημιουργηθεί ένα κίνημα και μια ζύμωση ιδεών, ανεξάρτητα και μακριά από το υπάρχον πολιτικό, κομματικό κατεστημένο, με επίκεντρο τον ανεξάρτητο πολίτη που αισθάνεται την ανάγκη να αντιδράσει στο σημερινό αδιέξοδο και να συμβάλλει με τις όποιες δυνάμεις του στην έξοδο της πατρίδας μας από τη βαθιά κρίση, στην οποία μας οδήγησε η διεθνής κρίση του καπιταλισμού και οι εξαρτημένοι από διεθνή κέντρα, εξέχοντες πολιτικοί και οικονομικοί κύκλοι.
Γιώργος Παπαδάκης : Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, είναι μεγάλη τιμή, χαρά και συγκίνηση για μένα, αλλά και για σας, είμαι απολύτως σίγουρος… φιλοξενούμε τον Μίκη Θεοδωράκη. Κύριε Θεοδωράκη, καλημέρα σας.
Μίκης Θεοδωράκης : Καλημέρα σας!
Γιώργος Παπαδάκης : Είναι μεγάλη χαρά και τιμή που με εμπιστευόσαστε για δεύτερη φορά για να μιλήσουμε. Ξέρετε κάτι; Απ’ όλες τις δουλειές που ‘χω κάνει, έχω φυλάξει κάνα δυο τρία πράγματα. Μια τηλεφωνική συνέντευξη με τον Μάνο Χατζιδάκι στην κρατική τηλεόραση και η συνέντευξη με σας πριν από 15… 15 χρόνια ακριβώς. Σας ξαναβρίσκω και είναι μεγάλη μου χαρά και τιμή, κύριε Θεοδωράκη. Μίκης Θεοδωράκης : Τώρα κάνετε πάλι μία πρωτιά, γιατί είστε ο πρώτος που με καλείτε να μιλήσω σε κανάλια ελληνικά.
Γιώργος Παπαδάκης : Δεν σας έχουνε καλέσει; Θέλω να ξεκινήσω απ’ αυτό, πριν πούμε για την τρόικα…
Μίκης Θεοδωράκης : Ποτέ! Αυτό το λέω έτσι για σας, για να σας ευχαριστήσω…
Γιώργος Παπαδάκης : Είναι τιμή, τιμή μεγάλη, τιμή μεγάλη!
Μίκης Θεοδωράκης : Να σας ευχαριστήσω…
Γιώργος Παπαδάκης : Καλώς τη δεχτήκαμε, κύριε Θεοδωράκη, είναι η τρόικα εδώ, ήρθε.
Μίκης Θεοδωράκης : Μα ακριβώς, ήθελα να σας πω ότι η παρουσία της τρόικα εδώ είναι παράνομη και οποιεσδήποτε ενέργειες κάνει η τρόικα είναι παράνομες κι απορώ πώς δεν έχει παρέμβει, ακόμα η ελληνική δικαιοσύνη. Κι είναι παράνομη, γιατί στηρίζεται επάνω σε μία απόφαση της κυβέρνησης, η οποία είναι άκυρη. Είναι άκυρη, διότι όταν πρόκειται για δάνειο… κρατικό δάνειο είναι υποχρεωμένο να περνάει απ’ τα 3/5 της Βουλής και να επικυρώνεται απ’ τα 3/5 της Βουλής, πράγμα το οποίο δεν έγινε και να υπογραφεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, που επίσης δεν έγινε. Δηλαδή, έχουμε τώρα μία σύμβαση η οποία ούτε λίγο… όχι πολύ, μας δεσμεύει. Μας δίνει την ελληνική, την εθνική μας αυτοδυναμία με μία υπογραφή του κυρίου Παπακωνσταντίνου και μόνο. Και στη σύμβαση αυτή ο κύριος Κασιμάτης, που είχατε προχθές, την έχει χαρακτηρίσει ως την πρώτη και μοναδική στον κόσμο. Στη σύμβαση αυτή τη δανειακή που έγινε τώρα, τη δανειοληπτική, ενώ σε όλες τις άλλες τα δάνεια τα οποία κάναμε εξαιρούνταν, τουλάχιστον τα εθνικά μας μνημεία, λέω μόνο ένα: Τούτη τη φορά στη σύμβαση μέσα υπάρχουν κι έχουν μπει στο σφυρί η Ακρόπολη, η Ολυμπία, η Επίδαυρος, τα εθνικά μας μνημεία δηλαδή. Μάλιστα, την Ακρόπολη την έχουν εκτιμήσει στις 100 χιλιάδες δισεκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή, εάν εμείς δε μπορούμε να πληρώσουμε τα 100 δισεκατομμύρια μπορεί αυτός που μας τα ‘χει δανείσει να την πάρει, να την αγοράσει, να την κάνει δική του ή μπορεί να την πουλήσει σε κάποιον άλλον. Μπορεί να πουλήσει παραδείγματος χάριν στους Τούρκουςκαι μία μέρα να ξυπνήσουμε με την τουρκική σημαία πάνω στην Ακρόπολη. Αυτό που σας λέω δεν είναι σενάριο φαντασίας. Για το θέμα της εθνικής κυριαρχίας δε μπορεί να την παραδώσει ούτε και οι 300 της Βουλής. Αν ακόμα γίνει δημοψήφισμα κι όλος ο ελληνικός λαός ψηφίσει ότι δίνουμε την εθνική μας κυριαρχία, δεν έχει δικαίωμα να το κάνει αυτό ούτε ο ελληνικός λαός. Και το κάνουν τώρα αυτοί. Έχουν δώσει την εθνική κυριαρχία. Δεν έχουμε εξωτερική πολιτική, δε μπορούμε να έχουμε οικονομικές σχέσεις με κανέναν άλλο και μας έχουν υποθηκεύσει όλο τον πλούτο της χώρας. Τον επίγειο, τον υπόγειο και τον υποθαλάσσιο, τα πάντα. Και είδατε, ξεκινούν με τα 50 δισεκατομμύρια τώρα.. ξεκινούν με 50 ωραία φιλέτα, όπως τα λένε, τα φιλέτα. Όλα αυτά, λοιπόν, αποτελούν ένα σφετερισμό της λαϊκής κυριαρχίας που αυτός προβλέπεται και απαγορεύεται ρητώς από το τελευταίο άρθρο το 120 του Συντάγματος. Επομένως, εμείς τώρα σαν ανεξάρτητοι δεν αναγνωρίζουμε το σημερινό σύστημα, το θεωρούμε παράνομο, έχει πραξικόπημα. Αυτοί μας κυβερνούν πραξικοπηματικά. Κάποιοι άλλοι κάναν’ πραξικόπημα με τανκς και λοιπά, αναθεωρώντας ορισμένα άρθρα του Συντάγματος. Αυτοί αναίρεσαν όλο το Σύνταγμα γι αυτό είμεθα απ’ έξω.
Γιώργος Παπαδάκης : Ξέρετε, έκανε εντύπωση η σκληρότητα με την οποία τοποθετηθήκατε και εξακολουθείτε να τοποθετήστε και μάλιστα θα ‘λεγε κάποιος ότι κάνατε έντονη, ιδιαίτερα έντονη την παρουσία σας. Ποτέ δεν είχατε σιωπήσει, αλλά κάνοντας τέτοιους σκληρούς χαρακτηρισμούς. Αυτοί οι άνθρωποι τώρα που βρίσκονται στην κυβέρνηση, αν θα μπορούσαν να αμυνθούν, θα σας έλεγαν ότι “Μας θεωρείτε προδότες, κύριε Θεοδωράκη;”.
Μίκης Θεοδωράκης : Αυτή τη λέξη την είπατε εσείς. Από τις πράξεις αυτές βγαίνουνε συμπεράσματα. Και δε μπορώ εγώ να πω τη λέξη αυτή, για να μου πείτε ότι είπα εγώ προδότη οποιονδήποτε. Αλλά οι πράξεις κρίνουν τους ανθρώπους. Οι Έλληνες άκουσαν αυτά τα οποία είπα. Ας κρίνουν τι είναι ο καθένας. Εγώ πάντως αυτή τη στιγμή, θεωρώ ότι ζούμε σε μία κατάσταση πραξικοπηματική, στην οποία συμμετέχει όλο το σύστημα. Και η μόνη λύση είναι μία επαναστατική κυβέρνηση η οποία θα γίνει με ειρηνική επανάσταση και πρέπει να την κάνει όλος ο ελληνικός λαός.
Μίκης Θεοδωράκης : Εμείς δεν βγαίνουμε από αυτό το αδιέξοδο διότι οι τόκοι μας θα φτάσουν σε όλα τα ύψη και θα φτάσουμε σε σημείο να μην μπορούμε να πληρώνουμε. Θα είμεθα όπως είπε προχτές ένας Τούρκος, εχθές το είπε, “Οι Έλληνες σε λίγο θα γυρεύουν ελεημοσύνη” και είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα.
Γιώργος Παπαδάκης : Ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας το είπε, δεν το είπε…
Εκφωνητής : Ο Αντιπρόεδρος…
Γιώργος Παπαδάκης : Ο Πρόεδρος; Ο Αντιπρόεδρος ναι, ναι, ο Αντιπρόεδρος…
Μίκης Θεοδωράκης : Δεν το ‘πε τυχαίως.
Γιώργος Παπαδάκης : Ο Αντιπρόεδρος το είπε και δεν είναι ο οποιοσδήποτε…
Μίκης Θεοδωράκης : Ο Αντιπρόεδρος είπε ότι οι Έλληνες θα…
Γιώργος Παπαδάκης : Αντιπρόεδρος…
Μίκης Θεοδωράκης : Κι εγώ θέλω να του απαντήσω αυτό από εδώ, ότι εμείς ποτέ… θα κόψουμε το χέρι μας, αλλά δε θα γυρέψουμε ποτέ ελεημοσύνη από κανέναν. Αλλά εκεί μας οδηγούν. Και μία επαναστατική κυβέρνηση μόνο μπορεί, τι να κάνει; Όλα αυτά να τα θεωρήσει ως μη γενόμενα. Θα καταργήσουμε όλες τις συμβάσεις τις οποίες έχουν κάνει.
Γιώργος Παπαδάκης : Επαναστατική κυβέρνηση η οποία θα προέρχεται από κάποια…
Μίκης Θεοδωράκης : Από το λαό.
Γιώργος Παπαδάκης : Από το λαό, λέτε.
Μίκης Θεοδωράκης : Πρέπει να γίνει ένα παλλαϊκό, πανεθνικό μέτωπο. Θα γίνει ειρηνική επανάσταση, πρέπει να γίνει. Η οποία να βγάλει μια κυβέρνηση επαναστατική, να μας βγάλει από αυτό το αδιέξοδο, να θεωρούμε ως μη γενόμενα όλες αυτές τις συμβάσεις, τα δάνεια, τα δάνεια απελθόντα, οι τόκοι πρέπει να κηρυχθούν ειδεχθή, όπως έκανε και ο Ισημερινός, να μην τα πληρώσουμε. Και επίσης, αυτή η κυβέρνηση πρέπει επιτέλους, καταργώντας όλους τους νόμους που έχουν κάνει οι ίδιοι, για να μην τιμωρεί ο ένας τον άλλο, να τιμωρηθούν όλοι όσοι έχουν ληστέψει το δημόσιο και όλοι όσοι αυτή την στιγμή, παραβαίνουν τους θεσμούς του κράτους.
Γιώργος Παπαδάκης : Κύριε Θεοδωράκη, είμαι και εγώ ένα κομμάτι της γενιάς, ένα ταπεινό μόριο αυτής της γενιάς, η οποία με τη μουσική σας με τα τραγούδια σας μας ξεσηκώσατε, όπου πιστέψαμε ότι θα αλλάξουμε τον κόσμο, δε τα καταφέραμε, δεν αλλάξαμε τον κόσμο, δεν την αλλάξαμε την κοινωνία, έχουμε σοβαρές ευθύνες για αυτό, είχαμε πρότυπα, είχαμε πρόσωπα, που ήτανε φάροι, οδηγοί μας. Αυτή την στιγμή οι νέοι άνθρωποι πού να πιστέψουν; Ποια είναι τα πρότυπα τους, ποιοι είναι οι φάροι; Ποιοι είναι εκείνοι οι οποίοι θα μπορούσαν να ακουμπήσουν, να θεωρήσουν σαν βοήθημα την σκέψη τους, τον προβληματισμό τους για να προχωρήσουν μπροστά; Οι πολιτικοί μας; Έχουν κλείσει τα αυτιά τους οι νέοι άνθρωποι. Αλλά και τα κόμματα έχουν κλείσει τις πόρτες στους νέους ανθρώπους. Οι νέοι άνθρωποι έχουν πάψει να ενδιαφέρονται. Και δεν έχουν πάψει να ενδιαφέρονται γιατί είναι Έλληνες…
Μίκης Θεοδωράκης : Εγώ δεν νομίζω ότι έχουν πάψει να ενδιαφέρονται.
Γιώργος Παπαδάκης : Πείτε το.
Μίκης Θεοδωράκης : Δεν υπάρχει αυτή την στιγμή, παρότι η φωνή μας όλο μεγαλώνει, η οποία να μπορέσει να συγκινήσει ανθρώπους οι οποίοι έχουν πέσει σε ένα λήθαργο. Διότι η θεωρία του σοκ και του δέους, η οποία εφαρμόζεται στη χώρα μας και εφαρμόστηκε σε μια σειρά άλλες χώρες, με το Δ.Ν.Τ, λέει όταν κάνουμε ένα σοκ με πολλά, με πολλές, όχι μια πράξη, δηλαδή να απολύσουμε τους υπαλλήλους μιας εταιρίας μόνο, ενός δημοσίου, αλλά κάνουμε πολλά, όπως γίνονται τώρα, αλλεπάλληλα χτυπήματα μας δίνουν συνέχεια. Ο λαός τα χάνει τελείως. Αλλά, σε όλο το διάστημα που προηγήθηκε από την δεκαετία του ‘50 ακόμα, από τη δεκαετία του ‘50, όλοι όσοι κυβέρνησαν τη χώρα, όλοι, όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν, τα κόμματα πλην της Αριστεράς, έχει τις ευθύνες της, βέβαια, αλλά δεν κυβέρνησε όμως, όλοι αυτοί οδήγησαν την Ελλάδα σε αυτό τον κατήφορο το σημερινό. Φτάσαμε σε ένα αδιέξοδο.
Γιώργος Παπαδάκης : Βέβαια και η Αριστερά.
Μίκης Θεοδωράκης : Πραγματικά αδιέξοδο. Και ο κόσμος δεν μπορεί να το πιστέψει αυτό το πράγμα, αυτό, είναι πολύ σοβαρό αυτό που λέγω. Διότι δεν υπάρχει άλλη λύση, η μόνη λύση, τη λέω, είναι ειρηνική επανάσταση. Ειρηνική επανάσταση δε γίνεται από μια μέρα στην άλλη, κύριε Παπαδάκη. Και εγώ δεν πιστεύω ότι θα γίνει αύριο, μεθαύριο. Θα περάσουν δύο και τρία και τέσσερα χρόνια, αλλά αυτό θα γίνει τελικά. Και αυτό θα κάνουμε τελικά. Εγώ δεν ξέρω αν θα είμαι ζωντανός μέχρι τότε. Αλλά εγώ όμως ξύπνησα, μία μέρα στις 21 του Απριλίου και είδα ότι έγινε πραξικόπημα και μπήκα στην παρανομία και έκανα την πρώτη οργάνωση αντιστασιακή εναντίον των συνταγματαρχών, ακριβώς όταν είδα ότι εδώ είναι παραβίαση του συντάγματος και πραξικόπημα, αλλά άλλου τύπου, με τα γάντια και με τις γραβάτες, το ίδιο κάνουν αυτή την στιγμή. Και καλώ πάλι τον κόσμο να ενωθεί σε ένα παλλαϊκό, πανεθνικό μέτωπο για να μπορέσουμε να καθαρίσουμε τον τόπο από την «Κόπρο του Αυγείου», που μας κυβερνά αυτή την στιγμή. Όχι μόνο αυτή, όχι η κυβέρνηση, όλοι οι παρατρεχάμενοι, ένα σύστημα ολόκληρο. Και εμείς είμαστε οι μόνοι που είμαστε έξω από το σύστημα αυτό. Δε θέλουμε να έχουμε καμία σχέση. Και βλέπετε και εγώ, δε με καλούν και καλά κάνουν και δε με καλούν. Με καλέσατε εσείς, ελπίζω να μη μετανιώσετε για αυτά που ακούσατε.
Γιώργος Παπαδάκης : Κάθε άλλο παρά. Τι λέτε, κύριε Θεοδωράκη, νομίζω ότι είτε συμφωνεί, είτε διαφωνεί κάποιος, όταν ακούει μια προσωπικότητα όπως εσείς, μπορεί να ενισχύσει τα επιχειρήματά του και έστω διαφορετικές απόψεις να ‘χει.
Μίκης Θεοδωράκης : Με είπατε προσωπικότητα, όχι. Εγώ είμαι ένας απλός Έλληνας
πατριώτης, τίποτα άλλο. Εγώ αγαπώ την πατρίδα μου.
Γιώργος Παπαδάκης : Και μου κάνει εντύπωση, κύριε Θεοδωράκη,
Μίκης Θεοδωράκης : Τίποτε άλλο. Την πατρίδα μου αυτή τη στιγμή την ξεφτιλίζουν, την ξεφτιλίζουν διεθνώς. Για να την φτάσουν στο Δ.Ν.Τ, οι ίδιοι, αυτό. Άρχισαν να μας λένε ότι είμαστε τεμπέληδες, ότι είμαστε κοπρίτες, ότι τα φάγαμε όλοι και άρχισαν να ανεβαίνουν τα spread και μας οδήγησαν οι ίδιοι στο Δ.Ν.Τ. Συνωμοσία είναι όλη αυτή, ολόκληρη. Είναι μια συνωμοσία για να μπορέσουν να μας κλέψουν τον πολύτιμο, γιατί έχουμε ένα πολύτιμο πλούτο κάτω από την χώρα μας, από τη γη μας.
Γιώργος Παπαδάκης : Για τον ορυκτό πλούτο λέτε;
Μίκης Θεοδωράκης : Και από κει… Μεγάλο ορυκτό πλούτο. Και όταν κάποιος εκεί έβγαλε βιβλίο, ο Μπάτσης, με τον ορυκτό πλούτο, ξέρεις τι τον κάνανε το 1953; Τον τουφεκίσανε μαζί με τον Μπελογιάννη. Και τον κρύψαν’ τον ορυκτό πλούτο. Θέλουν να μας εξαφανίσουν σαν λαό, ώστε να έρθουν οι ίδιοι να τα εκμεταλλευτούν αυτά. Γιατί δεν κάνουνε το Α.Ο.Ζ., η κυβέρνηση; Την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, που τα κάνανε όλα τα κράτη, και η Τουρκία το έκανε. Και τελειώνουμε πια με υφαλοκρηπίδες και λοιπά. Το Αιγαίο είναι δικό μας, τελείως. Και μπορούμε αμέσως να κάνουμε γεωτρήσεις και εμείς.
Μίκης Θεοδωράκης : Γιατί το κάνουν αυτό; Γιατί είναι εκείνο το Καστελόριζο στη μέση και μας λέει ο κύριος Νταούτογλου, ότι αυτό ανήκει στη Μεσόγειο; Μας δουλεύει κιόλας. Γιατί το κάνουν αυτό πια όταν η Κύπρος μας προτείνει να κάνουμε Α.Ο.Ζ. μαζί, ώστε να μπει το Καστελόριζο στη μέση και να τελειώσει αυτή η υπόθεση; Γιατί αυτά είναι δικά μας, αυτά, όλα δικά μας. Γιατί αύτη τη στιγμή, γιατί αύτη τη στιγμή έχει επιβάλει το ΝΑΤΟστην ελληνική αεροπορία, πολεμική αεροπορία, να μην πετά πάνω από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου; Τογνωρίζετε αυτό; Τι σκέφτονται αυτοί οι πιλότοι, όταν δεν έχουν δικαίωμα να περάσουν πάνω από την Ικαρία, πάνω από την Χίο; Όταν ο Ερντογάν ήρθε εδώ πέρα και σπίτι μου εδώ πέρα πάνω, να παραπονεθεί στον κύριο Παπανδρέου ότι παραβιάστηκαν λέει τα τουρκικά δικαιώματα επειδή πέρασαν πλοία, αεροπλάνα πάνω από τη Μυτιλήνη και λοιπά. Τι είναι αυτά τα πράγματα; Αυτά δεν είναι προδοσίες; Και πώς θέλετε να σκέφτονται οι πιλότοι, οι άνθρωποι των πλοίων μας, οι πλοίαρχοι, όταν κάνουν βόλτες οι φρεγάτες οι τουρκικές και φτάνουν στο Σούνιο και έχουν εντολή αυτοί να μην τους πειράξουν καθόλου; Τι είναι αυτά όλα τα πράγματα; Σε αυτή την ακτή… σε αυτό το παλλαϊκό μέτωπο που θα γίνει, οπωσδήποτε θα είναι και ο στρατός μαζί, θα είναι και η αστυνομία μαζί, θα είναι όλοι όσοι είναι πατριώτες. Και είναι όλοι πατριώτες. Και δεν θα έχουμε ούτε δεξιούς, ούτε αριστερούς, ούτε κεντρώους. Θα είμαστε όλοι Έλληνες πατριώτες. Αυτή τη στιγμή προέχει η σωτηρία της Ελλάδας. Για αυτό βγήκα και εγώ στο κουρμπέτι.
Γιώργος Παπαδάκης : Κύριε Θεοδωράκη, μου κάνει εντύπωση το πάθος και ο δυναμισμός με τον όποιο εκφράζετε τις απόψεις σας, ειλικρινά. Όχι γιατί σας θεωρώ μεγάλο, ποτέ δεν σας θεωρούσα μεγάλο σε ηλικία, το μέγεθός σας είναι άλλο. Αλλά ειλικρινά, μου κάνει εντύπωση ότι σε μια περίοδο όπου ο Μίκης Θεοδωράκης απολαμβάνει τη δόξα του, απολαμβάνει την αναγνώριση, παρεμβαίνει στα πολιτικά πράγματα και με αυτό το πάθος και το δυναμισμό φτάνει με πάρα πολύ σκληρές απόψεις, ομολογουμένως, πάρα-πάρα πολύ σκληρές απόψεις, θα τις χαρακτήριζαν κάποιοι, να καλεί τους Έλληνες σε αντίσταση.
Μίκης Θεοδωράκης : Μα, κύριε Παπαδάκη, ξέρετε από πότε αγωνίζομαι εγώ;
Γιώργος Παπαδάκης : Ξέρω.
Μίκης Θεοδωράκης : Και η γιαγιά μου, από το 1940. Από το 1940, την ημέρα που έγινε 28 Οκτωβρίου, 5 Νοεμβρίου, πήγα στα σύνορα και εγώ, να πολεμήσω. Και από τότε πολεμάω συνέχεια, σε αυτή την έρημη τη χώρα. Και ανεβαίνουμε πάνω και μας κατεβάζουν. Λοιπόν, τουλάχιστον όταν είχαμε τους Γερμανούς, το καταλάβαινα αυτό. Ήτανε εχθροί μας, τους έβλεπα. Πολεμούσα. Δεν είχα αυτό το πάθος το σημερινό. Και δεν έχω πάθος μόνο, έχω και αηδία. Όταν είχαμε τη Χούντα επίσης, το ίδιο πράγμα έκανα. Αλλά σήμερα είναι εκλεγμένη κυβέρνηση από το λαό και είναι μάζες που ακολουθούν από πίσω. Και δεν ακούν αυτή την φωνή. Δε βλέπουν ότι όλα αυτά είναι προδοτικά που γίνονται γύρω της και είναι παράνομα. Αυτό είναι το κάτι που μου δίνει πάθος και δεν έχω και πολύ καιρό μπροστά μου. Εγώ ήλπιζα με τους αγώνες που έκανα και εγώ και η γενιά μου με αμέτρητες θυσίες, νεκρούς, τραυματίες. Για σκεφτείτε, από το ‘40 μέχρι τώρα τι πέρασε η Ελλάδα. Είναι δυνατόν να έχω αυτό το τέλος; Είναι να βλέπω τη χώρα μου να τη βρίζει όλη η Ευρώπη, όλη η ανθρωπότητα; Να μας λένε τεμπέληδες, να μας λένε ανίκανους, να μας λένε το ένα, να μας λένε το άλλο. Εμάς που δουλεύουμε πιο πολύ από κάθε άλλο; Που έχουμε φιλότιμο, που έχουμε αυτή την ιστορία. Ή να βλέπω μέσα τους δικούς μας, εκείνοι οι οποίοι θέλουν να κατεδαφίσουν και την ιστορία, όπως κατεδαφίσανε και τον πολιτισμό; Πού είναι η δεκαετία του ’60, κύριε Παπαδάκη, αυτό που λέγατε και εσείς προηγμένως. Είπατε για τον Χατζηδάκι, δεν είπατε για κανέναν άλλον πολιτικό. Τον Χατζηδάκι αναφέρατε. Πού είναι ο Χατζηδάκις αυτή τη στιγμή; Εσείς τον αναφέρατε μοναχά. Ενώ ο Χατζηδάκις θα έπρεπε να είναι στα χείλη όλων. Είναι μια μεγάλη δωρεά που έκαναν άνθρωποι, άνθρωποι όλης της διανόησης. Πάει αυτό το, για αυτό μου λέτε τώρα πώς θα παλέψει η νεολαία.
Μίκης Θεοδωράκης : Πού είναι αυτή η κουλτούρα που δώσαμε το 1960; Και μετά κατεδαφίζουν την ιστορία μας και τώρα κατεδαφίζουν την οικονομία μας, κατεδαφίζουν το λαό μας. Πώς θέλετε λοιπόν να είμαι ήσυχος εγώ; Σας ρωτώ.
Γιώργος Παπαδάκης : Κύριε Θεοδωράκη, θα μας επιτρέψετε να κάνουμε μια μικρή διακοπή και θα επανέλθουμε να ολοκληρώσετε. Δε μιλάω τόση ώρα, δε νιώθω την
ανάγκη να ρωτήσω, θέλω μόνο να σας ακούσω και σας ευχαριστώ πάρα πολύ που μου δίνετε αυτή την ευκαιρία. Και θέλω να πω κάτι. Σήμερα θα πω στον ΑΝΤ1 να αφαιρέσει από το μισθό μου τη σημερινή ημέρα, γιατί εσείς μου κάνετε ένα μεγάλο δώρο. Σήμερα δε δουλεύω, σήμερα απεργώ και σας ακούω. Σε λίγο μαζί. Θα μας επιτρέψετε, αντί για λόγια, να σας πω ότι έχουμε κατακλειστεί από τηλεφωνήματα φίλων αυτής της εκπομπής, μας κάνουν να νιώθουμε πάρα πολύ όμορφα, που ο Μίκης Θεοδωράκης δέχτηκε και μας εμπιστεύτηκε για να μιλήσει. Είμαστε όλοι συγκλονισμένοι με αυτά που ακούμε, από έναν άνθρωπο με τον οποίο μεγαλώσαμε με τη μουσική του. Μαριάννα;
Μαριάννα Πυργιώτη : Εεε… Υπάρχει μία συγκίνηση, που νομίζω ότι την αισθανόμαστε όλοι όσοι ακούμε το Μίκη Θεοδωράκη, για ένα και μοναδικό λόγο: Δεν ξέρω, εγώ από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, ο πατέρας μου δεξιός άνθρωπος, μας έβαζε στη χούντα και ακούγαμε τους απαγορευμένους τότε δίσκους του Μίκη Θεοδωράκη. Και δε θα ξεχάσω ποτέ στη ζωή μου, ότι η μεγαλύτερη συγκίνηση που έχω νιώσει σαν Ελληνίδα, ήταν όταν ανέβαινε ο Οδυσσέας Ελύτης για να πάρει το Νόμπελ και ακουγόταν η μουσική του Θεοδωράκη, το “Της Δικαιοσύνης Ήλιε Νοητέ”. Δηλαδή, αυτές τις στιγμές δεν μας τις παίρνει κανείς. Για μένα, δε θέλω να πω τίποτα, θέλω μόνο να ακούω.
Παρουσιαστής Α : Και εγώ, Γιώργο, θέλω να σε ευχαριστήσω γιατί, αυτό που σου ‘πα και στο διάλειμμα, είμαι πολύ συγκινημένος αυτή τη στιγμή, γιατί μου ‘δωσες τη δυνατότητα να ακούσω ένα διάλογο, που πιστεύω ότι δε θα ακούσω πολλές φορές στη ζωή μου.
Μαριάννα Πυργιώτη : Δεν υπάρχουνε κουβέντες!
Παρουσιαστής Β : Και απόψεις οι οποίες είναι άκρως ελληνικές…
Μαριάννα Πυργιώτη : Ε, δεν… Είναι κάτι που έρχεται απ’ τα παλιά, δηλαδή ξαναθυμάσαι το ότι είσαι Έλληνας, ας πούμε και ότι δεν είσαι ο δανεισμένος, χρεωμένος, χρεοκοπημένος και κατεξευτελισμένος. Ξανά αισθάνεσαι αυτό… αυτό που είπα.
Παρουσιαστής Α : Μαριάννα, ένιωσα εγώ όπως τα παιδιά νιώθανε στη χούντα…
Μαριάννα Πυργιώτη : Νιώθουν ακόμα.
Γιώργος Παπαδάκης : Εγώ θέλω να πω στα κορίτσια, να γιατί αισθάνομαι ενοχές απέναντί σας.
Μαριάννα Πυργιώτη : Κατάλαβες; Δεν έχει γενιά ο Ελληνισμός αυτός.
Γιώργος Παπαδάκης : Δεν καταφέραμε να περάσουμε σε σας, εμένα η δική μου η γενιά, δεν καταφέραμε…
Μαριάννα Πυργιώτη : Αποτύχαμε παταγωδώς εμείς.
Γιώργος Παπαδάκης : Να περάσουμε αυτά που νιώσαμε. Και εγώ για τον κύριο Θεοδωράκη…
Μαριάννα Πυργιώτη : Εκείνη η γενιά δεν απέτυχε.
Γιώργος Παπαδάκης : Θέλω να του πω αυτό που νιώθω. Και θα το πω έτσι όπως το αισθάνομαι εδώ και χρόνια. Μίκη, σε ευχαριστώ! Γιατί για εμάς είσαι ο Μίκης! Είσαι ο Μίκης που ήσουνα πρωτοπόρος σε όλα. Να συνεχίσουμε, όμως. Να συνεχίσουμε…
Μίκης Θεοδωράκης : Θέλω να σου πω δυο λόγια όμως.
Γιώργος Παπαδάκης : Ναι.
Μίκης Θεοδωράκης : Ακόμα για την πατρίδα μου την Κρήτη.
Γιώργος Παπαδάκης : Ναι.
Μίκης Θεοδωράκης : Γιατί ήμουνα εκεί κάτω τώρα, εκεί στην Κρήτη. Ντρέπομαι σαν Κρητικός, γιατί η Σούδα και γενικά οι βάσεις που υπάρχουν στην Κρήτη, έγιναν βάσεις εξορμήσεως θανάτου. Έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην καταστροφή του Ιράκ. Μεγάλο ρόλο στην καταστροφή του Αφγανιστάν. Σας ρωτώ: Είχαμε εμείς οι Έλληνες καμία διαφορά με τους Ιρακινούς; Που πήγαμε και τους σκοτώσαμε; Ξέρετε πόσες χιλιάδες πτήσεις ξεκίνησαν και πόσοι πύραυλοι ξεκίνησαν από την Κρήτη και ξεκινάν ακόμα; Και τώρα έχουμε τη Λιβύη. Σας ρωτώ και πάλι, έχουμε εμείς τίποτα που να χωρίσουμε με τους Λιβύους; Που ξεκινάνε τα αεροπλάνα και τα υποβρύχια και τα αεροπλάνα από τη Σούδα; Και έχουμε και το αεροπλανοφόρο το γαλλικό στα δικά μας νερά! Εγώ είπα, κάλεσα το Γιώργο Παπανδρέου. Έχει δυνατότητα να κλείσει τη βάση της Κρήτης. Την έκλεισε ο πατέρας του με το ίδιο άρθρο στη συμφωνία που κάναμε με το ΝΑΤΟ, έκλεισε τη βάση της Νέας Μάκρης. Γιατί δεν μιμείται τον πατέρα του, να κλείσει τη βάση της Σούδας; Και αν δεν την κλείσει αυτός, εγώ κάλεσα τους Κρητικούς να ξεσηκωθούνε όλοι με ένα σύνθημα: Να κλείσουν τώρα οι βάσεις της Κρήτης. Να φύγουν πια αυτοί, εμείς δεν είμαστε υπαίτιοι για τη δολοφονία. Γιατί αυτά που λένε, όλα τα αστεία, που πάνε να σώσουν τους Λιβύους! Ποιοι τώρα, οι Γάλλοι, οι Γερμανοί; Αυτοί οι οποίοι… Δε μου λέτε κάτι, τα όπλα με τα οποία πολεμάει ο Καντάφι, που τα ‘φτιαξε; Στη Σαχάρα; Ποιος τα πούλησε; Οι Γάλλοι τα πούλησαν, οι Γερμανοί! Οι Άγγλοι τα πούλησαν!
Γιώργος Παπαδάκης : Να ξεπουλήσουνε θέλουνε.
Μίκης Θεοδωράκης : Και πάνε τώρα και τα καταστρέφουνε για να ξαναγοράσουν πάλι όπλα. Και γιατί πάνε; Πάνε να πάρουν τα πετρέλαια της Λιβύης. Και σκοτώνουν αμάχους! Και έχω και τον κύριο και τον κύριο, φίλο μου, τον κύριο Βενιζέλο. Ότι αυτά που κάνουμε εμείς τα κάνουμε για να σώσουμε… Τι να σώσετε; Τους αμάχους; Σκοτώνουν τους αμάχους! Εσείς σκοτώνετε τους αμάχους!
Γιώργος Παπαδάκης : Κύριε Θεοδωράκη, μιλήσατε για την αντίσταση των Ελλήνων κατά των Γερμανών. Ξέραμε τον αντίπαλο, ήτανε ο Γερμανός. Μιλήσατε για τη αντίσταση κατά της χούντας. Ξέραμε ήταν η χούντα των Συνταγματαρχών! Σήμερα καλείτε το λαό σε αντίσταση, ενάντια σε αυτούς τους οποίους ψήφισε πριν από δύο χρόνια. Δεν είναι λάθος;
Μίκης Θεοδωράκης : Ναι, αλλά, αλλά τους καταψήφισε, αγαπητέ μου, κύριε Παπαδάκη. Σήμερα η κυβέρνηση κυβερνά με 20%.
Γιώργος Παπαδάκης : Ο κανένας είναι πρώτος.
Μίκης Θεοδωράκης : Τυπικά είναι ψηφισμένοι, γιατί έτσι γίνεται. Τυπικά. Ουσιαστικά όμως… Αν είχαμε ένα προεδρικό σύστημα, όπως παλιά, θα επενέβαινε ο Πρόεδρος ότι υπάρχει ασυμφωνία του λαού σήμερα με την κυβέρνηση. Έχουν 20%; Ταδύο κόμματα μαζί δεν φτάνουν τα 40% σήμερα. Και τα 20% παίρνουνε, παίρνουνε αποφάσεις για 3 και 4 γενιές μπροστά. Με τι δικαίωμα το κάνουν αυτό; Τουλάχιστον, εφόσον έχουν το 20%, έπρεπε να έχουν, να φροντίσουν οι ίδιοι να έχουν τη συμπαράσταση όλων των άλλων. Ο ίδιος ο Παπανδρέου να πάει και να πει “Ναι, έχω αυτή τη δυσκολία σήμερα. Ναι μεν είμαι κυβέρνηση, αλλά αυτή τη στιγμή ξέρω και εγώ ότι δεν εκπροσωπώ το σύνολο του ελληνικού λαού”. 2.000.000 έφυγαν από τη Νέα Δημοκρατία. 1.000.000 έφυγε από το ΠΑΣΟΚ.
Μίκης Θεοδωράκης : 50% ήτανε η αποχή και λοιπά. Τι μείνανε; Ποιοι κυβερνούνε σήμερα; Και αυτοί μας δεσμεύουνε για 15 και για 20 χρόνια; Με τι δικαίωμα το κάνουνε αυτό;
Γιώργος Παπαδάκης : Δεν είναι όμως…
Μίκης Θεοδωράκης : Σας ρωτώ.
Γιώργος Παπαδάκης : Δεν είναι όμως ότι, πρόβλημα ότι δεν πηγαίνουν και στην Αριστερά; Μια Αριστερά κατακερματισμένη;
Μίκης Θεοδωράκης : Τι σημασία έχει αυτό;
Γιώργος Παπαδάκης : Λέω ότι δεν πηγαίνουν και στην Αριστερά αυτοί που φεύγουν.
Μίκης Θεοδωράκης : Αυτοί, αυτοί είναι λευκοί. Αυτοί φεύγουν, είναι ανεξάρτητοι. Γιατί και η Αριστερά δε βρήκε ακριβώς τον παλμό εκείνον. Να καταλάβει, δηλαδή, ότι αυτή τη στιγμή δε λύνονται τα πράγματα μέσα απ’ τη Βουλή ή μέσα από τις ομιλίες που κάνουνε. Εγώ εκάλεσα την Αριστερά να εγκαταλείψει τη Βουλή. Γιατί δίνει έτσι μια νομιμοφάνεια στις αποφάσεις που παίρνει η κυβέρνηση. Να ‘ρθει μαζί μας, να βγούμε στους δρόμους, να οργανώσουμε το λαό. Γιατί μόνο ο ενωμένος λαός μπορεί να νικήσει σήμερα. Όλοι. Και ξέρετε πόσοι είναι αυτοί; Γιατί έχουμε το κίνημα των ανεξάρτητων πολιτών; Και γυρίζουμε. Έχουμε αυτή τη στιγμή 200, 300 Σπίθες σε όλη την Ελλάδα. Και αυξάνονται καθημερινά. Και οι Σπίθες είναι απλώς οι πυρήνες. Εδώ 200, εεε… Σπιθίτες ξεκίνησαν από το “Μινιόν”, από κάτω από τα χαφτία και στα 2.000 φτάσανε στη… ε, πώς το λένε, στη… στο Σύνταγμα. Ο λαός σήμερα, ολόκληρος ο λαός θέλει να βρει μια τέτοια λύση.
Μίκης Θεοδωράκης : Θέλει να βρει ένα οδηγό. Αλλά είμαστε διασπασμένοι. Εμείς είμαστε μία νέα κίνηση. Πού είναι τα κόμματα της Αριστεράς; Πού είναι όλοι αυτοί οι οποίοι είναι εναντίον του μνημονίου; Να ενωθούμε όλοι μαζί και να δώσουμε μία λύση. Και η λύση δεν είναι αυτή, να πληρώνουμε αυτούς τους τόκους και αυτούς τους φόρους και λοιπά. Ο Ισημερινός με 5.000.000 και κάτω από την κοιλιά της Αμερικής, είπε “Δεν πληρώνω! Δεν πληρώνω!”. Το θεωρώ ειδεχθές τους τόκους. Και έκανε μια συμφωνία και πλήρωσε τα μισά ή το 1/3, δεν ξέρω. Γιατί δεν κάνουμε και εμείς το ίδιο; Περιμένει κάτι τέτοια ο λαός. Αλλά εμείς αυτή τη στιγμή όσοι και να ‘μαστε, όπως είπες, ιστορικοί και να συγκινούμε με τα παλιά μας, με τη μουσική μας, όλα αυτά και λοιπά. Έχουν ακούσει εμένα τα λόγια μου; Πέντε ομιλίες έκανα. Ας αφήσουν να κάνω μια ολόκληρη ομιλία σε έναν μεγάλο σταθμό. Μία! Να μιλήσω μισή ώρα μόνο. Όπως μίλησα τώρα σε σας 10 λεπτά. Και δε μ’ αφήνουνε! Πώς θέλετε λοιπόν ο κόσμος να ακούσει και να τους ακολουθήσει η νεολαία; Ναι, εγώ αυτή τη στιγμή βγαίνω μπροστά. Όπως βγήκα και πολλές άλλες φορές. Μην ξεχνάτε ότι ήμουν αρχηγός στο Λαμπράκειο. Είχα 300.000 ανθρώπους. Και αυτή τη στιγμή μπορεί να έχω 300.000 ανθρώπους πλάι μου. Αλλά πώς; Ξέρετε ότι αυτή η σιωπή που έχω γύρω μου, το σιδηρούν παραπέτασμα της σιωπής, είναι το πιο απεχθές απ’ ό,τι σε όλη τη ζωή μου;
Γιώργος Παπαδάκης : Νιώσατε αυτό τον αποκλεισμό;
Μίκης Θεοδωράκης : Δεν υπάρχει; Βλέπετε το όνομά μου πουθενά στις εφημερίδες; Βλέπετε ποτέ στα κανάλια εμένα να μιλάω; Βουβός είμαι; Έχει πολλούς σαν και μένα η Ελλάδα; 86 χρονών, με τέτοια πείρα, τη μεγάλη; Αντί να με παίρνουν να μιλάω, να λέω τη γνώμη μου και λοιπά; Και με έχουν κλείσει τελείως, με έχουν φιμώσει! Με έχουν φιμώσει τελείως! Και μέσα από αυτά πολεμάω εγώ αυτή τη στιγμή! Πηγαίνω στη συνοικία που βρίσκομαι στην Κρήτη, πηγαίνω στη Θεσσαλονίκη. Έχουμε 6.000 στη Θεσσαλονίκη. 6.500 στην Κρήτη. Τοξέρατε εσείς αυτό;
Γιώργος Παπαδάκης : Όχι.
Μίκης Θεοδωράκης : Τοείπε κανείς αυτό το πράγμα; Για να ήτανε κανείς καλλιτέχνης, να ήτανε κανείς απ’ όλους αυτούς τους φίλους του συστήματος και να είχε 2.000, 3.000. Ξέρετε ότι όταν μίλησα εγώ στην πρώτη το 19… το Δεκέμβρη, είχαμε 370.000 αναρτήσεις εις τις ιστοσελίδες. 370.000.
Γιώργος Παπαδάκης : Τοείδα. Αυτό το είδα, όντως.
Μίκης Θεοδωράκης : Τοξέρετε; Λοιπόν, πού είναι αυτό; Φάνηκε αυτό στα κανάλια; Γιατί ο κόσμος αυτό είναι σήμερα. Τοκανάλι είναι! Οι εφημερίδες είναι.
Γιώργος Παπαδάκης : Τουναντίον, σας ασκήθηκε και κριτική και κάποιοι είπαν “Μα, τι θέλει να κάνει ο Μίκης Θεοδωράκης; Κόμμα δικό του;”. Έτσι είπαν κάποιοι.
Μίκης Θεοδωράκης : Δεν έχω το δικαίωμα ακόμα, ακόμα και στην ηλικία που είμαι να μιλήσω. Ποιοι είναι αυτοί τώρα; Γιατί τους αναφέρετε; Είναι άξιοι να τους αναφέρετε αυτούς τους ανθρώπους; Όταν υπάρχει άνθρωπος σήμερα να λέει σε έναν οποιονδήποτε
Γιώργος Παπαδάκης : “Γιατί μιλάς”.
Μίκης Θεοδωράκης : Όχι σε μένα. “Τι θέλει αυτός;”. Όλοι έχουμε δικαίωμα. Ο κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να μιλήσει.
Γιώργος Παπαδάκης : Εγώ σας λέω ότι…
Γιώργος Παπαδάκης : Εδώ σας λέω ότι μου ζητάνε αύριο να μην κάνω εκπομπή, οι φίλοι τηλεθεατές και να ξαναπαίξουμε το κομμάτι, το κομμάτι αυτό της συζήτησης της οποίας είχαμε σήμερα. Και ξέρετε κάτι; Ακόμα και άνθρωποι οι οποίοι λένε “Είμαι δεξιός, είμαι ΠΑΣΟΚ, είμαι αριστερός, θέλω να ακούω τέτοιες φωνές. Θέλω να ακούω ανθρώπους πνευματικούς να έχουν άποψη έστω και αν σε κάποια σημεία μπορεί να μην συμφωνώ απολύτως ή να συμφωνώ απολύτως”. Αυτό που είπατε προηγουμένως. Ποιος έχει το δικαίωμα να στερήσει σε έναν Μίκη Θεοδωράκη την δυνατότητα να μιλήσει; Όταν μάλιστα το αποφασίζει εκείνος. Γιατί εμένα η είδηση ξέρετε πού ήτανε; Ήταν η είδηση, η είδηση για μένα ήταν ότι αποφασίσατε να μιλήσετε. Από εκεί και πέρα ήμουνα σίγουρος τι θα λέγατε, κύριε Θεοδωράκη.
Μίκης Θεοδωράκης : Κύριε Παπαδάκη, αν έκανα κόμμα αυτή τη στιγμή, ξέρετε τι όνομα θα του έδινα; Πατρίδα, αυτό μας λείπει αυτή την στιγμή. Έγιναν τέτοια λάθη, τέτοια κακοποίηση, ας πούμε, της εθνικότητάς μας, της ιστορίας μας, της πατρίδας μας και λοιπά. Βλέπετε πώς προοδεύουν οι άλλοι λαοί, πώς είναι οι Γερμανοί, πώς είναι οι Γάλλοι γύρω στην πατρίδα τους και λοιπά. Πόσοι είμαστε; 10.000.000, αυτό είπα εγώ και αυτό δε με ενδιαφέρει αν είναι δεξιός, αν είναι κεντρώος ή αν είναι άκρο δεξιός. Δε θέλω τους φασίστες μόνο, αυτούς δεν θέλω. Οι φασίστες και οι χουντικοί είναι για μένα
απαγορευμένοι, για μένα, για την Ελλάδα κάνουν κακό, στην ανθρωπότητα κάνουν κακό. Όλοι οι άλλοι είμαστε πατριώτες, είμαστε όλοι μαζί και εγώ κάνω έκκληση σε όλους αυτούς μαζί, όλους και στους δεξιούς και στους κεντρώους και στους αριστερούς.
Γιώργος Παπαδάκης : Η απαισιοδοξία σας για το ότι δεν οδηγούν πουθενά οι σημερινές κινήσεις είναι εμφανής, αλλά όμως τα γεγονότα τρέχουν. Κάθε τρεις και λίγο θα έρχεται ένα κλιμάκιο της Τρόικα, κάθε τρεις και λίγο όλοι αυτοί οι οποίοι θα θέλουν να εξασφαλίσουν τις δόσεις του δανείου θα ζητάνε και νέες θυσίες από τον ελληνικό λαό. Τα πράγματα θα γίνονται ακόμα πιο σκληρά για τον ελληνικό λαό.
Μίκης Θεοδωράκης : Ξέρετε τι είναι, να σας πω ένα παράδειγμα: Ξέρετε αυτό το μαγκανοπήγαδο, που γυρίζει γύρω-γύρω. Ο ελληνικός λαός έχει μεταληφθεί σε ένα μουλάρι με παρωπίδες, ο οποίος γυρίζει γύρω στο μαγκανοπήγαδο, δηλαδή όσο γυρίζουμε, όσο χρεωνόμαστε, τόσο μεγαλύτερους τόκους θα έχουμε. Ξεκινήσαμε, ας πούμε, δεν ξέρω πόσο, από την χούντα, πάρα πολύ λίγο, το χρέος μας ανέβηκε στο 32 του ΑΕΠ επί Καραμανλή, το παρέλαβε ο Ανδρέας στο 32%, το πήγε στο 112%, 70 μονάδες επάνω, οι άλλοι το πήγαν 132 μονάδες και ο Γεωργάκης το έφτασε 145 σήμερα. Εάν φτάσει στις 150 και πάνω, δεν ξεχρεωνόμαστε ποτέ, ποτέ! Θα είμαστε υποχρεωμένοι να είμεθα ένα μαγκανοπήγαδο μουλάρια, ένας λαός μουλάρι με παρωπίδες να γυρίζει γύρω-γύρω σε όλη του τη ζωή. Αυτή τη ζωή εμείς θα δώσουμε στα παιδιά μας. Έχουμε το δικαίωμα να το κάνουμε αυτό; Δεν υπάρχει καμία πράξη άλλη, τρέχει, το ξέρω, τρέχει η ζωή… τα κάνει αυτά, πρέπει να κάνουμε επαναστατικές πράξεις.
Μίκης Θεοδωράκης : Σταματάμε κύριοι! Ποιοι είναι αυτοί, ποιοι είναι αυτοί οι τραπεζίτες, τα λεφτά μας, οι τόκοι, αυτά τα οποία πληρώνουμε τόκους, που φέτος θα πληρώσουμε 45 δισεκατομμύρια για τόκους, φέτος για τόκους. Ξέρετε που πάνε στις τράπεζες τις Γερμανικές και σε αυτές και ξέρετε μέσα στο μνημόνιο τι λέει; Δεν συμψηφίζονται, οι Γερμανοί μας χρωστάνε χρήματα, είμαστε η μόνη χώρα που δεν πλήρωσε, σε όλους τους άλλους έδωσε χρήματα. Εδώ χάρη τους προδότες, γιατί είναι προδότες όλοι όσοι κυβέρνησαν, δε διεκδίκησαν αυτά που έπρεπε να πάρουμε. Είχαμε 1.000.000 νεκρούς από τους Γερμανούς, είχαμε καταστροφές, μας χρωστάνε οι Γερμανοί τόσα που μπορούμε να εξοφλήσουμε. Αυτή τη στιγμή, ας πούμε, αν οποιοσδήποτε λαός, οποιοσδήποτε οι Κινέζοι, από ιδιοτροπία Κινέζικη, οι Ιαπωνέζοι πούνε “Σας δίνουμε δάνειο με 1%” ή “Σας δίνουμε ένα δάνειο 300 δισεκατομμύρια, να δώσετε σε 300 χρόνια”, δεν έχουμε δικαίωμα να το κάνουμε, το μνημόνιο το απαγορεύει αυτό. Τίποτα δε μας… δεν έχουμε εξωτερική πολιτική, πώς μας δέσανε έτσι σε ένα χαρτί ο κύριος Παπακωνσταντίνου, έχει συνείδηση ο Παπακωνσταντίνου, τι ευθύνες ιστορικές έχει πάνω στην πλάτη του, η κυβέρνηση έχει, έχει και οι βουλευτές της έχουνε, έχουνε. Πάνω τους εγώ είπα, όταν ψήφισαν τον νόμο αυτό για τις συμβάσεις, που είχε ψηφίσει ο Μεταξάς, τις συμβάσεις εργασίας του 1936-37, ο Μεταξάς τον είχε κάνει τον νόμο αυτό και έρχεται τώρα μια κυβέρνηση σοσιαλιστική και στην καταργεί. Λέω να γίνει στο Σύνταγμα μια κολώνα και να μπούνε όλα τα ονόματα των πώς των λένε, των βουλευτών που την ψήφισαν, έχουν συναίσθηση το τι κάνουν αυτή την στιγμή και νομίζουν ότι περνάνε τα πράγματα έτσι στην Ελλάδα, έτσι στην Ελλάδα, εδώ ένα τέτοιο να γίνει στην Ελλάδα όλα αλλάζουν. Είναι περίεργος ο ελληνικός λαός. Τι νομίζετε, είναι ήρωες, ο ελληνικός λαός είναι ήρωας; Αυτοί που κάναν την αντίσταση τι ήτανε; Ανθρωπάκια ήτανε, αλλά η κατάσταση τους έκανε ήρωες, αυτοί που ήταν στην χούντα και βασανίστηκαν ανθρωπάκια ήτανε και εμείς είμαστε ανθρωπάκια αλλά οι συνθήκες θα μας κάνουν να γίνουμε ήρωες και θα γίνουμε ήρωες. Να είστε βέβαιοι και αυτοί οι οποίοι σήμερα δήθεν κυβερνούν με ξένα κόλλυβα, διότι αν έλειπαν η εξάρτηση και οι Αμερικανοί θα σας έλεγα αν στεκόταν αυτοί σήμερα. Αυτοί θα μετανιώσουν σκληρά για αυτό που κάνουν σήμερα, όλοι τους.
Γιώργος Παπαδάκης : Δε νιώθω την ανάγκη να ρωτήσω τίποτα, ήταν λίγος ο χρόνος
που σας αφιερώσαμε. Ένα μεγάλο ευχαριστώ μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου, προσωπικά εγώ, οι συνεργάτες μου. Δεν ξέρω, νομίζω ότι είναι κάτι εντελώς διαφορετικό μετά από όλα αυτά που έχουμε κάνει όλο αυτό το τελευταίο χρονικό διάστημα. Πριν ολοκληρώσουμε, είναι καλά η Μαργαρίτα με την περιπέτεια που είχε;
Μίκης Θεοδωράκης : Αχ, αχ, κοιτάξτε κάτι.
Γιώργος Παπαδάκης : Η Μαργαρίτα, που έδειξε μεγάλη ψυχή, γιατί σχεδόν 48 ώρες μέσα σε αυτό το ξεροπήγαδο κατάφερε να συνεργαστεί, να ανταποκριθεί. Μιλάμε για την κόρη του κύριου Θεοδωράκη, θα το είδατε και γραμμένο σε εφημερίδες. Δε μπορούσα να μην το ρωτήσω, υπάρχουν και ερωτήματα του κόσμου από προσωπικό ενδιαφέρον και όχι τίποτε άλλο, δε θα ήθελα να με παρεξηγήσετε, είναι καλά;
Μίκης Θεοδωράκης : Ξέρετε κύριε Παπαδάκη, η Μαργαρίτα δεν ήταν νύχτα, ήτανε μέρα, αλλά εκεί που πάτησε είχανε φύλλα από πάνω βάλει, είχανε κάνει μια τρύπα 8 μέτρα, 40 εκατοστά, ήτανε μόνο το πάχος και είχανε φύλλα. Καθώς βάδιζε, πάτησε τα φύλλα και έπεσε 8 μέτρα κάτω.
Γιώργος Παπαδάκης : Και έμεινε 40 ώρες μέσα;
Μίκης Θεοδωράκης : Και έμεινε 40 ώρες κάτω και μου έλεγε, “Μπαμπά, το μόνο που σκεφτόμουνα όλη αυτή την ώρα ήταν εσένα, όταν σε είχαν θάψει ζωντανό στην Μακρόνησο, αλλά τουλάχιστον τότε σου είχαν το κεφάλι απ’ έξω, ενώ εμένα το κεφάλι μου μέσα”. Έπαθε αφυδάτωση, ήταν θαμμένη, αν είχε νερά θα πνιγότανε, αν αργούσανε 5 ώρες, θα πέθαινε η κόρη μου.
Γιώργος Παπαδάκης : Όμως όλα είναι καλά τώρα
Μίκης Θεοδωράκης : Όλα είναι καλά ευτυχώς, είναι ένα θαύμα πως δεν έσπασε τα πόδια της, κάτι να πάθει.
Γιώργος Παπαδάκης : Μέσα από τα βάθη της καρδιάς μας περαστικά!
Μίκης Θεοδωράκης : Δεν έπαθε τίποτα, ευτυχώς.
Γιώργος Παπαδάκης : Θέλω να σας ευχαριστήσω πάρα πολύ, γιατί τελειώνει ο χρόνος για αυτό, διαφορετικά μακάρι να είχα, αν και είμαι σίγουρος ότι ο Καραμέρος και ο Χαριτάτος, τα παιδιά που είναι μετά από εμάς, είμαι σίγουρος 100% ο Σπύρος και ο Γιώργος θα λέγανε “Γιώργο, αν περνάει από το χέρι μας, πάρε μια ώρα και ασε τον Μίκη να μιλάει”. Θέλω να σας ευχαριστήσω εγώ και η Μαριάννα, που της είπα “Μαριάννα, θες κάτι να ρωτήσεις τον κύριο Θεοδωράκη;” Μου λέει “Όχι, θέλω να τον ακούω, δεν θέλω να τον ρωτήσω τίποτα”. Τίποτα, όλα τα παιδιά εδώ.
Μίκης Θεοδωράκης : Δε μπορώ να μιλάω και πάρα πολύ εδώ που τα λέμε.
Γιώργος Παπαδάκης : Σας ρωτήσανε οι συνεργάτες μου πάνω στις διαφημίσεις ποιο τραγούδι από αυτά που έχετε γράψει σας εκφράζει σήμερα και είπατε ότι είναι το «Σου Είπαν Ψέματα Πολλά», που είναι μουσική και στίχοι δικά σας. Έχει τραγουδήσει την 1η εκτέλεση από τον Αντώνη Καλογιάννη και τη Μαρία Φαραντούρη. Με αυτό θα σας αποχαιρετήσουμε και με τον τρόπο που εγώ πάντα ήξερα στα νεανικά μου χρόνια να φωνάζω, “Γεια σου Μίκη, σ’ αγαπάμε!”.
Μίκης Θεοδωράκης : Και εγώ και εγώ, ευχαριστώ πάρα πολύ. Ευχαριστώ.