Συνηθίζεται νὰ λέγεται ὅτι τὸ ἔγκλημα ποὺ δὲν τιμωρεῖται ἐπαναλαμβάνεται. Αὐτὸ ποὺ τελεῖ ὁ θύτης, αὐτὸ ποὺ βιώνει τὸ θύμα, ὅταν δὲν τιμωρεῖται ἐπαναλαμβάνεται καὶ μάλιστα μὲ τραγικότερο καὶ πιὸ ἐπώδυνο τρόπο.
Τὴν Κυριακὴ πρὸ τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἡ Ἐκκλησία καὶ ὁ λαός μας, τιμᾶ τὴν μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων τῆς Πίστεως καὶ τῆς Πατρίδος, κληρικῶν, οἱ ὁποῖοι ὑπέστησαν μαρτύρια καὶ βρῆκαν φρικτὸ θάνατο, τὶς ἡμέρες κατὰ τὶς ὁποῖες ἐξελίχθηκε ἡ Μικρασιατικὴ καταστροφή.
Ὁ Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος, ὁ Κυδωνιῶν Γρηγόριος μαζὶ μὲ τοὺς 38 ἱερεῖς του, ὁ Μοσχονησίων Ἀμβρόσιος καὶ οἱ 9 ἱερεῖς τῆς συνοδείας του, ὁ Ἰκονίου Προκόπιος, ὁ Ζήλων Εὐθύμιος, ὁ Ἀρχιμανδρίτης Πλάτων καὶ πολλοὶ ἄλλοι, ἦταν ἡ προσφορὰ τῆς ἀγωνιζόμενης Μικρασιατικῆς ἐκκλησίας στὴ θυσία τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Δυστυχῶς πρὶν δολοφονηθοῦν πρόλαβαν νὰ δοῦν καὶ τὴν καταστροφὴ τῶν ἐκκλησιῶν ὅπου λειτουργοῦσαν.....
Τὸ ἔγκλημα αὐτὸ ποὺ στοίχισε τὴ ζωὴ σὲ 1.000.000 καὶ πλέον Ἕλληνες καὶ Ἑλληνίδες, ποὺ ἐξαφάνισε τὸν πολιτισμό, τὶς οἰκίες, τὰ μνήματα καὶ τὶς ἐκκλησίες, ἀφοῦ δὲν....
τιμωρήθηκε, ἐπαναλήφθηκε τὸ 1955 καὶ τὸ 1964 στὴν Κωνσταντινούπολη, Ἴμβρο καὶ Τένεδο, τὸ 1974 στὴν Κύπρο καὶ δυστυχῶς καὶ στὶς μέρες μας, μὲ τὴ βάρβαρη καταστροφὴ τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στὴ Χειμάρρα.
Τα “αδέλφια καὶ τὰ ξαδέλφια, κατὰ δήλωσή τους, τῶν δολοφόνων τοῦ 1922” αφού εἶδαν ὅτι τὸ μαζικὸ ἔγκλημα στὴ Σμύρνη ἔμεινε ἀτιμώρητο, ἀποφάσισαν νὰ καταστρέψουν ὅτι ἔφτιαξε ἡ πίστη καὶ ἡ ἱστορία στὴ Βορειοηπειρωτικὴ γῆ. Μὲ ἄλλα λόγια ἡ βαρβαρότητα, ἡ ληστεία, ἡ λεηλασία, ἡ καταστροφὴ δὲν τελείωσε στὴ Σμύρνη, ἀλλὰ δυστυχῶς συνεχίζεται καὶ στὴ Χειμάρρα.
Ο Θ. Μαλκίδης εἶναι συγγραφέας τοῦ βιβλίου Ἡ Ἐθνικὴ Ἑλληνικὴ μειονότητα στὴν Ἀλβανία (στὴν ἑλληνική, ἀγγλική, ἀλβανικὴ γλώσσα), ὅπου ἀναλύεται ὁ διωγμὸς τῶν Ἑλλήνων καὶ τῆς ὀρθόδοξης ἐκκλησίας ἀπὸ τὴ συγκρότηση τοῦ ἀλβανικοῦ κράτους καὶ τὸ καθεστὼς Χότζα, μέχρι καὶ τὴ σύγχρονη περίοδο.