Από το Νοέμβριο του 1944 οι παρτιζάνοι του Ενβέρ Χότζα καταλαμβάνοντας την Αλβανία μετά το κενό εξουσίας που δημιούργησε η αποχώρηση των Γερμανών, άρχιζαν να εγκαθιστούν και την πολιτική τους κυριαρχία στη χώρα.Ένα χρόνο μετά και συγκεκριμένα στις 2 Δεκεμβρίου 1945 πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα για τη νομιμοποίηση του καθεστώτος που ήθελε να εγκαθιδρύσει το Κομμουνιστικό Κόμμα. Το αποτέλεσμα βέβαια ήταν προδεδικασμένο και το αποτέλεσμα… 95 % υπέρ της ανακήρυξης της Αλβανίας σε Λαϊκή Δημοκρατία, σαφώς προϊόν νοθείας.
Σε αυτή την κατάσταση που διαμορφωνόταν όμως, υπήρξε και μια εστία αντίστασης στη Βόρειο Ήπειρο: Η Χιμάρα.
Η ηρωική ιστορία των Χιμαριωτών συνεχίστηκε με την απόφαση που πήραν για αποχή από την εκλογική διαδικασία. Η αποχή έφτασε στο εκπληκτικό για τα δεδομένα της εποχής 90%. Επρόκειτο για την μοναδική αντίσταση σε ολόκληρη την ανατολική Ευρώπη κατά του κομμουνισμού.Η σθεναρή αυτή στάση γνώρισε τα σκληρότερα αντίποινα από την αλβανική κυβέρνηση, με διώξεις, συλλήψεις, δίκες – παρωδία, ακόμα και εκτελέσεις όσων πρωτοστάτησαν στην αποχή. Ο πρωτεργάτης του αγώνα Ανδρέας Δήμας θάφτηκε μάλιστα ζωντανός.
Όμως οι Αλβανοί δεν σταμάτησαν μόνο στη φυσική εξόντωση των αδούλωτων Χιμαριωτών. Στο προπύργιο αυτό του Ελληνισμού όχι απλώς έκλεισαν το ελληνικό σχολείο, την Ακροκεραύνιο Σχολή, απαγορεύοντας τη διδασκαλία της μητρικής ελληνικής γλώσσας, αλλά αφαίρεσαν και αυτή την ελληνική εθνικότητα από τους κατοίκους της Χιμάρας θέλοντας να ξεριζώσουν την εθνική συνείδηση και ιστορία τους.
Οι Χιμαριώτες όμως δεν εκάμφθησαν: «Δεν πρόκειται να απολογηθώ σε άλλη γλώσσα εκτός από αυτήν της μάνας μου. Φέρτε μου διερμηνέα», απάντησε αγέρωχα ένας από τους πολλούς κατηγορούμενους σε χοτζικό «λαϊκό δικαστήριο».
Ονόματα Χιμαριωτών που μαρτύρησαν κατά την 45χρονη δικτατορία:Γιώργος, Πύλιος, Άγγελος, Πέτρος, Θεόδωρος και Ρολάνδος Μπολάνος,Γιάννης Σκούρας, Μήλιος Γιάννης, Κώστας Οικονόμου,Σωκράτης, Παναγιώτης και Θανάσης Κοκκαβέσης,Αχιλλέας Ράπος, Μήλιος Σπυρομήλιος, Παναγιώτης και Μήλιος Πάνος, Ηρακλής Γκιώνης,Νίκος Κατσελάνος, Ζάχος και Νίκος Λικόκας, Δήμος, Μιχάλης και Αίας ΔημογιάννηςΑναστάσης Γκούμας, Σπύρος Κυρίτσης, Σπύρος, Πέτρος και Δημήτρης Ρόντος,Χρήστος και Νίκος Κόκας, Θεμιστοκλής, Πέτρος και Σωτήρης Ζώτος.Νίκος Κούτουλας, Τέλης και Πάνος Κονόμος, Αλέξανδρος, Μίκης, Φάνης και Κοσμάς Καλούσης,Βασίλης Ντούκος, Σπύρος Μπρίγκος, Κώστας Δημαλέξης, Μήτσιος Γκούμας,Αλέκος και Σπύρος Γκόρος, Λευτέρης, Χρήστος, Θωμάς και Κίτσιος Λάζαρης,Απόστολος Ντούνης, Νέστορας Νεστούρης, Θανάσης Νάτσης, Σπύρος Νάσιος,Γιάννης Δήμας, Κώστας και Δημήτρης Ανδρούτσος, Λουκάς Μπονιάκου,Χρηστίδης, Θεόδωρος Μούτσος, Σπύρος Τάτος, Λευτέρης Παππάς, Νίκος Μπούρμπος,Πήλιος Νεράτζης, Αναστάσιος Γκιόκας.
Είκοσι χρόνια μετά την πτώση του σταλινικού καθεστώτος όμως στην Αλβανία, το εκεί κατεστημένο συνεχίζει να μην αναγνωρίζει την ελληνικότητα της Χιμάρας.
Είναι καιρός πλέον οι σημερινοί Χιμαριώτες να ακολουθήσουν το παράδειγμα των παππούδων τους και να ξεκινήσουν έναν αγώνα ώστε να αποκτήσουν και πάλι αυτό που τόσο άδικα και βίαια τους αφαιρέθηκε, την ελληνική εθνικότητα και τα δικαίωματα που απορρέουν από αυτή, γιακάθε πολίτη που ανήκει στην Ελληνική Εθνική Μειονότητα.Έναν αγώνα όμως πραγματικό, που θα έχει να κάνει με προσφυγές σε όλα τα αρμόδια όργανα και δικαστήρια και όχι με δηλώσεις εντυπωσιασμού από διάφορους εκπροσώπους, χωρίς καμμία ουσία.
Πηγή: Αβέρωφ