Αποδελτιώθηκε στον «Εμπροσθοφύλακα» στις 24 Σεπτεμβρίου 2009

Σχόλιο Συντακτικής Ομάδας: Δυστυχώς η εισβολή του 1974 πάει να περάσει στο «ντούκου». Ίσως σε μερικά χρόνια καταφέρουν να μας εμπεδώσουν ότι ήταν ένα φανταστικό τέχνασμα και να την βρίσκουμε στο ίδιο ράφι με άλλα μυθιστορήματα ή βιβλία επιστημονικής φαντασίας.

Δυστυχώς, δεν έχουμε δει τους πραγματικούς πραξικοπηματίες πίσω από τα σίδερα της φυλακής. Δηλαδή αυτούς που οργάνωσαν το πραξικόπημα, Κύπριους και Ελλαδίτες, και γνώριζαν τα επακόλουθα του, δηλαδή την τουρκική εισβολή και τον ξεριζωμό των Ελλήνων της Κύπρου. Μέχρι και ο “αόρατος δικτάτορας” ταξίαρχος Δημήτρης Ιωαννίδης δεν δικάστηκε για κανένα έγκλημα στην Κύπρο αφού καθησύχασε το δικαστήριο ότι δεν θα αποκαλύψει κρατικά μυστικά!

Ακόμη πιο αβάσταχτο πόνο κουβαλούν τα παλληκάρια που πολέμησαν σε αυτή την προδομένη μάχη, νομίζοντες πως θα υπεράσπίζαν τα ιδανικά της πατρίδας και της ελευθερίας. Δυστυχώς όμως η έκβαση του Αττίλα είχε ήδη διευθετηθεί και συμφωνηθεί. Αυτοί όμως δεν γνώριζαν. Εκείνες τις μαύρες μέρες του 1974, έδωσαν μάχες άνισες, προσπαθώντας να ανατρέψουν τα προδοτικά σχέδια των ηγετών τους δίνοντας συνάμα και το πιο πολύτιμο πράγμα που διέθεταν: την ζωή τους!

Σήμερα, 35 χρόνια μετά το μαύρο καλοκαίρι του 1974, υπάρχουν κάποια παλληκάρια που γλύτωσαν τότε τον θάνατο και είναι ακόμη εν ζωή. Ζουν σε μια γωνιά της γης ξεχασμένοι. Χωρίς οποιοδήποτε μετάλλιο ανδρείας, χωρίς κάποια τιμητική πλακέτα, χωρίς έστω ένα χαρτί απόδοσης τιμών από την πατρίδα τους που αγαπούν και πολέμησαν για αυτήν. Ζουν σε μια γωνιά της γης σαν ξεχασμένοι φανταστικοί ήρωες του «παραμυθιού της τουρκικής εισβολής του 1974»…

‘Φιλελεύθερος’
Η μυστική αποστολή των «Βατράχων»

21 Σεπτεμβρίου 2009

Φρίξος Δαλίτης

Από τους 37 που έφτασαν στην Κύπρο από την Ελλάδα, επέζησαν οι τρεις.

«Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ευχαριστεί τον έφεδρο επικελευστή του πολεμικού ναυτικού της ομάδας υποβρυχίων καταστροφών Δαρζέντα Εμμανουήλ του Γεωργίου εκ Πύργου Θήρας Καλλίστης νομού Κυκλάδων διά την δράση του στη Μεγαλόνησο ενάντια στους Τούρκους και του απονέμει το Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας της πόλεως της Λευκωσίας».
Κύπρος 27/10/1974 Αρχιεπίσκοπος Μακάριος.

Οι λίγες αυτές γραμμές, είναι η μοναδική αναγνώριση για την προσφορά του στις μάχες κατά των Τούρκων εισβολέων το 1974. Παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει 35 χρόνια από τότε, οι μνήμες φορτίζουν συγκινησιακά τον Μανώλη. Τα όσα πέρασε εκείνες τις μέρες στην Κύπρο, θα μείνουν για πάντα χαραγμένα στην ψυχή του. Ένα κομμάτι του εαυτού του, μένει πάντα εδώ. Στα χώματα της Κύπρου που πότισε με το αίμα του και άφησε σε αυτό άλλους 34 συντρόφους της ομάδας του. Η φωνή τρεμάμενη, βουρκώνουν τα μάτια, σαν ιστορία ξετυλίγεται και ξαναζωντανεύει μέσα από τις αφηγήσεις. Είναι ακόμα τόσα ζωντανά και δυνατά τα όσα διαδραματίστηκαν εκείνες τις μέρες. Ο Μανώλης είναι ο ένας εκ των τριών βατραχανθρώπων, της ομάδας των υποβρύχιων καταστροφών από την Ελλάδα, που έφτασαν κρυφά στην Κύπρο ως Ειδική Δύναμη της ΕΔΥΚ για ενίσχυση της άμυνας της Κύπρου, που επέζησε, αν και τραυματίστηκε βαριά σε αμφίβια μάχη, από τους 37 στο σύνολο. Σήμερα είναι 55χρόνων και ζει στο νησί της Σαντορίνης. Από τότε, δεν επέστρεψε ξανά στην Κύπρο. Δεν μπορεί. Αυτό το νησί που τόσο αγαπά, ακόμα τον πληγώνει. Μονάχα το μνήμα του Μακαρίου, θέλει να προσκυνήσει κάποια στιγμή, όπως λέει. Του μοναδικού εκπρόσωπου της Πολιτείας σε Κύπρο και Ελλάδα που τους ευχαρίστησε. Αυτή η τιμητική πλακέτα είναι και η μοναδική αναγνώριση των ηρωικών πράξεών τους. Η ελληνική Πολιτεία ποτέ δεν αναγνώρισε τη συμμετοχή τους στην εισβολή, καθώς είχαν σταλεί κρυφά στην Κύπρο. Κανένα επίδομα, καμία αναγνώριση.

«Εμείς ήρθαμε στην Κύπρο περίπου τρεις μήνες πριν από την εισβολή. Ήρθαμε κρυφά σαν ειδική δύναμη της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου. Δεν είμαστε δικαιολογημένοι. Ήρθαμε σαν μια ενίσχυση της Εθνοφρουράς και της ΕΛΔΥΚ. Ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος τότε, με την αναταραχή που υπήρχε στην Κύπρο, τις απόπειρες κατά του προέδρου Μακαρίου», αναφέρει ο κ. Μανώλης Δαρζέντας. «Εμείς σαν ειδική Ελληνική Δύναμη, βατραχάνθρωποι ήμασταν, συμμετείχαμε σε αποστολές δολιοφθοράς τους εχθρού. Ανατινάξαμε αποθήκες καυσίμων, αποθήκες πυρομαχικών, ίλες αρμάτων, τουρκικά ραντάρ, αλλά η μεγαλύτερή μας επιτυχία ήταν με την ανατίναξη του τουρκικού αντιτορπιλικού Αμίτ Πασά, το οποίο έβαζε κατά των θέσεών μας. Οι Τούρκοι υποστήριξαν ότι το βύθισαν αυτοί κατά λάθος διότι το πήραν για ελληνικό, αλλά η αλήθεια είναι άλλη και γνωρίζουν πολύ καλά τι συνέβη», προσθέτει με καμάρι.

«Ήμασταν 37 άτομα βατραχάνθρωποι και γλυτώσαμε τρεις. Οι υπόλοιποι 34 είναι απώλειες. Χάθηκαν σε διάφορες αποστολές. Εγώ τραυματίστηκα σε μία αμφίβια μάχη. Ανατινάξαμε ένα ραντάρ τουρκικό στην Κερύνεια. Ήμασταν εφτά άτομα στην ομάδα εκείνη τη μέρα και γλυτώσαμε μόνο οι δύο. Έγινε μάχη αμφίβια, στην οποία τραυματίστηκα και εγώ με καμάκι. Νοσηλεύτηκα έξι μήνες στο Νοσοκομείο στη Λευκωσία και άλλους έξι μήνες στο Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης για αποθεραπεία. Με μετέφεραν μετά με Νοράτλας», αφηγείται ο κ. Μανώλης.

Έφτασαν με υποβρύχιο

«Με είχαν για αγνοούμενο οι δικοί μου»

Η αποστολή της ομάδας στην Κύπρο έγινε με πάσα μυστικότητα. Η παρουσία τους δεν έπρεπε να γίνει σε καμία περίπτωση γνωστή. Γι’ αυτό τους απαγορευόταν ακόμα και να έχουν αλληλογραφία με τις οικογένειές τους. «Για δύο χρόνια περίπου με είχαν για αγνοούμενο οι δικοί μου», αναφέρει. «Τότε όταν είχαμε έρθει στην Κύπρο, επειδή είχαμε φτάσει μυστικά και δεν έπρεπε να ξέρει κανείς για την παρουσία μας στο νησί, για να μην μας εντοπίσουν, απαγορευόταν ακόμη και η αλληλογραφία. Τηλέφωνα δεν υπήρχαν. Η κάθε επαφή με τους δικούς μας ανθρώπους, είχε διακοπεί. Μετά τραυματίστηκα. Έξι μήνες στο Νοσοκομείο Λευκωσίας για διαμπερές τραύμα από καμάκι, μετά έξι μήνες στο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης. Όλο αυτό το διάστημα, από την ημέρα δηλαδή που ήρθαμε στην Κύπρο, οι δικοί μου δεν ήξεραν πού βρίσκομαι, ούτε αν ζω ή αν είχα πεθάνει. Είχα μόνο προλάβει να κάνω ένα τηλεφώνημα πριν μας βάλουν στο υποβρύχιο για να μας φέρουν στην Κύπρο στην αδελφή μου και της είπα ότι πάμε Κύπρο, αλλά δεν κατάλαβε ακριβώς περί τίνος επρόκειτο», αναφέρει. Στην Ελλάδα επέστρεψε αρχές του 1975, μετά την νοσηλεία του για έξι μήνες στο Νοσοκομείο της Λευκωσίας. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του πήρε και την τιμητική πλακέτα εκ μέρους του Προέδρου Μακαρίου. «Εδώ στην Ελλάδα κανείς δεν μάς αναγνώρισε. Κανείς από εμάς δεν πήρε μία σύνταξη, ένα επίδομα.

Ούτε από εμάς που ζήσαμε, ούτε από τους συγγενείς αυτών που σκοτώθηκαν. Δεν αναγνωρίζουν τη συμμετοχή μας στον πόλεμο. Δεν το κάναμε μόνο από καθήκον. Το κάναμε από αγάπη για την πατρίδα μας», αναφέρει με παράπονο. Πρόσφατα, το Τοπικό Συμβούλιο του Δημοτικού Διαμερίσματος Πύργου Καλλίστης, ως ένδειξη τιμής προς το πρόσωπο του Μανώλη Δαρζέντα, αποφάσισε ομόφωνα να αναρτηθεί στα Γραφεία του Δημοτικού τους Διαμερίσματος το Χρυσό Αριστείο Ανδρείας της πόλεως της Λευκωσίας, ως ελάχιστος φόρος τιμής.

Σήμερα ο Μανώλης είναι 55 χρονών. Από τότε δεν ήρθε ξανά στην Κύπρο. «Την αγαπάω την Κύπρο. Ξέρετε έχασα τριάντα τέσσερις άνδρες εκεί. Δεν θα περάσω καλά. Με επηρεάζει. Μόνο στο μνήμα του Μακαρίου ήθελα να έρθω να προσκυνήσω. Δεν έχω ούτε την οικονομική δυνατότητα. Ένας φτωχός οικογενειάρχης με πέντε παιδιά είμαι», αναφέρει.