(Ιππείς του “αγά” Πέτρου. Διακρίνεται και ο ίδιος με λευκό καπέλο.)
Μια σχεδόν άγνωστη πτυχή του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου αφορά τους Ασσύριους εθελοντές που συγκροτημένοι σε δικό τους ξεχωριστό σώμα, υπό δικού τους αρχηγούς, πολέμησαν φανατικά τους Τούρκους στην Ανατολία. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πλευρό των Τούρκων πολεμούσαν και οι Κούρδοι. Το 1915 Τούρκοι και Κούρδοι επιτέθηκαν στους Ασσυρίους της Τουρκίας. Οι Ρώσοι είχαν υποσχεθεί βοήθεια στους χριστιανούς Ασσυρίους αλλά τελικά δεν βοήθησαν, εκείνη την στιγμή τουλάχιστον.
Στο απόγειο της ισχύος του το Ασσυριακό Εθελοντικό Σώμα παρέτασσε 20.000 άνδρες και συνεργάστηκε με Ρώσους και Βρετανούς σε Καύκασο και Μεσοποταμία. Βάση της Ασσυριακής κοινότητας στην τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν η επαρχία του Χακαρί αν και Ασσύριοι ζούσαν σε όλες τις επαρχίες στα σύνορα με Ιράκ, Συρία και Ιράν. Από έναν πληθυσμό 600.000 περίπου οι μισοί εξοντώθηκαν από τους Τούρκους (Ασσυριακή γενοκτονία).
Οι Ασσύριοι αμύνθηκαν όσο καλύτερα μπορούσαν αλλά τελικά υποχρεώθηκαν να υποχωρήσουν σε περιοχές των σημερινών Ιράκ και Ιράν και συγκρότησαν το ένοπλο σώμα των εθελοντών βασιζόμενοι και σε ρωσικές και βρετανικές υποσχέσεις. Με επικεφαλής τον λεγόμενο “αγά” Πέτρο (Πέτρος Ηλία) και τον “Μαλίκ” (“βασιλιάς”, επικεφαλής φυλής) Ιωσήφ Χοσαμπά, μια δύναμη 1.500 Ασσυρίων, κινήθηκε προς το χωριό Σουλτουζέ, (σημ. Νακαντέχ) στο βορειοδυτικό Ιράν. Οι Ασσύριοι δεν γνώριζαν ακριβώς πόσους άνδρες διέθεταν οι Τούρκοι στην περιοχή και προς αποφυγή αιφνιδιασμού ο Πέτρος χώρισε τους άνδρες του σε τρία τμήματα που κινούντο το ένα σε μια απόσταση από το άλλο. Καθώς πλησίαζαν όμως ο Πέτρος διέταξε τους άνδρες του να πυκνώσουν τις τάξεις τους. Στις 8 Απριλίου 1918, εντοπίζοντας τουρκική δύναμη οι Ασσύριοι σταμάτησαν και ο Πέτρος αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ένα τμήμα των εφίππων ανδρών του, για να επιτεθεί και να καταλάβει το χωριό που ήταν στα νώτα της τουρκικής δύναμης, θέτοντάς την εν μέσω δύο πυρών.
Στην περιοχή υπήρχαν συνολικά περίπου 8.000 Τούρκοι αλλά το σχέδιο του Πέτρου λειτούργησε άψογα. Το σώμα που είχε αφήσει ενώπιον των Τούρκων επιτέθηκε τη νύχτα της 13ης Απριλίου προκαλώντας πανικό. Ταυτόχρονα το άλλο σώμα επιτέθηκε και κατέλαβε εύκολα το χωριό. Οι πανικόβλητοι από την επίθεση των Ασσυρίων μέσα στη νύχτα στράφηκαν προς το χωριό αλλά τότε δέχτηκαν σφοδρά πυρά και από εκεί. Οι απελπισμένοι Τούρκοι προσπάθησαν να αντισταθούν να συντρίφθηκαν χάνοντας πάνω από 5.000 άνδρες έναντι 300 απωλειών των Ασσυρίων. Ήταν ένας θρίαμβος για τους χριστιανούς και όχι ο τελευταίος. Δυστυχώς όμως η τύχη τους σφραγίστηκε από τις μεταγενέστερες πολεμικές (Μικρασιατική Καταστροφή) και πολιτικές εξελίξεις.
Η σημαία των Ασσυρίων εθελοντών.
Πηγή: history-point.gr