(Πηγή φωτογραφίας: https://pireorama.blogspot.com/2015/01/34.html)
Ο Χρήστος Τσολακόπουλος (1868–1923) δεν ήταν απλώς ένας αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, ήταν ένας ήρωας από κορυφής μέχρι ονύχων.
Ο Τσολακόπουλος γεννήθηκε τη 1η Ιανουαρίου 1868 στην Επίδαυρο. Κατατάχθηκε εθελοντής στον Ελληνικό Στρατό στις 15 Αυγούστου 1886. Ππολέμησε στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 με τον βαθμό του κατ΄απονομή ανθυπολοχαγού. Το 1899 προήχθη κανονικά σε ανθυπολοχαγό.
Το 1905, με το ψευδώνυμο Καπετάν Ρέμπελος, μετάβη στη Μακεδονία και έλαβε μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα κατά Βουλγάρων και Τούρκων. Πολέμησε ηρωικά στη μάχη της Μπελκαμένης όπου και τραυματίσθηκε.
Έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους ενταγμένος στη δύναμη του 8ου Συντάγματος Πεζικού και τραυματίσθηκε στις μάχες του Μπιζανίου. Στην φονική μάχη του Κιλκίς – Λαχανά, κατά των Βουλγάρων, απέκρυψε τον θάνατο του διοικητή του Συντάγματος, συνταγματάρχη Καμπάνη και ανέλαβε τη διοίκηση οδηγώντας τους στρατιώτες του στη νίκη.
Συμμετείχε στις επιχειρήσεις στο Μακεδονικό Μέτωπο κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ως διοικητής του ηρωικού 34ου Συντάγματος Πειραιώς. Επικεφαλής του εν λόγω συντάγματος βρέθηκε το 1919 στην Ουκρανία.
Εκεί οι στρατιώτες τους βρέθηκαν αντιμέτωποι με το κλίμα, τους μπολσεβίκους, αλλά και, κυρίως, τους Γάλλους που αποδείχθηκαν χειρότεροι από τους εχθρούς.
Επιστολές Ντοκουμέντο
Απογοητευμένος από την κατάσταση και ανησυχών σφόδρα για τους άνδρες τους, τους οποίους ένιωθε σαν παιδιά του και αυτοί αυτόν ως πατέρα, συνέγραψε την παρακάτω επιστολή ντοκουμέντο προς την ΙΙ Μεραρχία, στην οποία το 34ο ΣΠ ανήκε.
Έγραφε: “… χθες κατόπιν διαταγής της γαλλικής 156ης Μεραρχίας αναχώρησε προς άγνωστον κατεύθυνση και το Β’ Τάγμα μου άγνωστο προς τίνα σκοπόν. Ούτω παραμένω ενταύθα (στην Οδησσό) με το Γ’ μόμον Τάγμα μου το οποίον κατέχει την γραμμήν της αντίστάσεως εις την ΝΑ παρυφήν της πόλεως επί μήκους άνω των 20 χλμ…
“Ενταύθα δεν υπάρχει ούτε ενός λόχου δύναμις γαλλική… Δεν έχω καμμίαν είδησην των τμημάτων μου, άτινα διαθέτει η γαλλική διοίκησης εις μεγάλας αποστάσεις χωρίς να λέγη προς τίνα σκοπόν αποστέλλονται και δια πόσον χρόνον.
“Ούτε έχω πλέον καμμίαν διοίκησην ή επικοινωνία μετ’ αυτών. Οι Ταγματάρχαι δεν γνωρίζουν τι έχουν να εκτελέσουν και ουδεμία τάξις υπάρχει ουδαμού. Ο τρόπος της διοικήσεως των Γάλλων προς τον ημέτερον στρατόν είναι αντιστρατιωτικότατος και περιφρρονητικός μάλλον… Ήδη δύναμαι να είπω ότι μου διέλυσαν το Σύνταγμα…
“Ουδέποτε μοι εδόθη σαφής και στρατιωτική αληθώς διαταγή. Έφθασα στο σημείον, πέραν του οποίου θα σκεφθώ εάν πρέπη τυφλώς να υπακούω εις ασαφείς, επικινδύνους και υπόπτους διαταγάς… Θα σκεφθώ πλέον πως να αποθάνω και εγώ και εκείνοι που μου ενεπιστεύθητε και έχω ακόμα κοντά μου εντίμως και με αντάξιον του Ελληνικού Έθνους και του στρατού τρόπον…”.
Ο ηρωικός συνταγματάρχης όμως απέστειλε επιστολή και στον συνάδελφό του και επίσης Μακεδονομάχο Γεώργιο Κατεχάκη, γράφοντας: “… Πως να τους συγκρατήσω (τους στρατιώτες του) που βλέπουν τους Γάλλους να τρώγουν πολυτελώς και εις αυτούς δίδεται (και ουχί πάντοτε) ένα κομμάτι κρέας σαν να είναι σκυλιά και η διάκρισις αυτή εξασκεί κάκιστην επιρροήν επί του πνεύματος αυτών;”
Ο Συνταγματάρχης Τσόντος, με κλονισμένη την υγεία του, στάλθηκε πίσω στην Πατρίδα, ενώ την διοίκηση του 34ου ΣΠ ανέλαβε ο συμμαθητής του και φίλος Συνταγματάερχης Πέτρος Καρακασώνης. O ήρωας Τσολακόπουλος αποστρατεύθηκε το 1920 με το βαθμό του συνταγματάρχη. Πέθανε από τις κακουχίες το 1923. Με θάνατό προήχθη σε υποστράτηγο.
Στην τελευταία ημερησία διαταγή του προς τους άνδρες του 34ου ΣΠ έγραφε μεταξύ άλλων: “… Δεν επιχειρώ, ούτε δύναμαι να εκφράσω τον πόνον τον οποίο αισθάνομαι αποχωριζόμενος υμών, τους οποίους τόσον ηγάπησα και με τους οποίους τόσον αδελφικώς συνεδέθην. Η υγεία μου δεν μου επιτρέπει πλέον να παραμείνω στον Στρατόν. Απέρχομαι εις την οικίαν μου ίνα αποθάνω εκεί..
“Ο Μεγάλος Θεός της αγαπητής Πατρίδος ας καθοδηγεί τα βήματα υμών, ας σας διαφυλάττη κι ας αποδώσεη εις τας οικογενείας σας ενδόξους και ευτυχείς… Εστέ άκρως πειθαρχικοί διά να είσθε ισχυροί και αγαπάτε αλλήλους ως αδελφοί μικροί και μεγάλοι…”
Πηγή: history-point.gr