Τον τελευταίο καιρό γίνεται πολύς θόρυβος για την κινηματογραφική ταινία και τα βιβλία του Harry Potter. Τα βιβλία του έχουν εκδοθεί σε πάνω από 100 εκατομμύρια αντίτυπα σε 46 γλώσσες σ' όλο τον κόσμο. Η Warner Bros συμφώνησε με την συγγραφέα, την αποκλειστική μεταφορά στην μεγάλη οθόνη και των 7 βιβλίων της σειράς ( τα τρία δεν έχουν καν εκδοθεί!!!) H εταιρεία παιχνιδιών Lego, προκειμένου να συνέλθει οικονομικά από το χτύπημα των Pokemon, αποφάσισε εδώ και καιρό -και το πραγματοποίησε- να κυκλοφορήσει μια σειρά κατασκευών, με θέμα τον Harry Potter. Η Coca Cola διέθεσε υπέρογκα ποσά για να μπορεί να χρησιμοποιεί τις φιγούρες των ηρώων της ταινίας στα προϊόντα της. Και βέβαια, όπως συμβαίνει συνήθως, η αγορά έχει γεμίσει με ποικίλα αντικείμενα που απευθύνονται σε παιδιά, εμπνευσμένα από την ταινία και το βιβλίο. Συχνά και οι δάσκαλοι ακόμα, παροτρύνουν τα παιδιά της τάξης τους να παρακολουθήσουν την ταινία. Και οι γονείς αισθάνονται ικανοποιημένοι που - επιτέλους- το παιδί τους κάτι διαβάζει, βλέποντας στα χέρια του τα βιβλία του Harry Potter. Mπροστά όμως σ' ένα τέτοιο φαινόμενο, σε μια τόσο κερδοφόρα επιχείρηση, που έκανε την συγγραφέα του βιβλίου J.K.Rowling την δεύτερη πλουσιότερη γυναίκα του χώρου της ψυχαγωγίας στην Αγγλία, προβληματιζόμαστε: Τι είναι ο Harry Potter; Γιατί κέρδισε τόσο έδαφος στο χώρο των παιδικών προτιμήσεων και τι τελικά προσφέρει;
Πρόκειται για ένα ορφανό αγόρι που, στα ενδέκατα γενέθλιά του, μαθαίνει ότι οι γονείς του δεν έχουν πεθάνει σε τροχαίο, αλλά ότι ήταν μάγοι , που νικήθηκαν από έναν ισχυρότερο μάγο, αφιερωμένο στο κακό. Στον Harry προσφέρεται μια θέση στη σχολή μάγων Xόγκουαρτς. Μπροστά του ανοίγεται ένας ολόκληρος μαγικός κόσμος και, μέσ' απ' αυτόν, του παρουσιάζεται η ευκαιρία ν' αντιμετωπίσει τον υπεύθυνο για τον θάνατο των γονιών του. Η ιστορία ξετυλίγεται σε χώρους πραγματικά μυθικούς και μαγικούς: - Ο Harry κοιμάται στην αποθήκη, κάτω απ' τις σκάλες του σπιτιού των άκαρδων θείων του. - Αργότερα, μετακομίζει μαζί τους σ' ένα ερειπωμένο σπίτι. - Η επικοινωνία δεν γίνεται ταχυδρομικά ή τηλεφωνικά, αλλά με κουκουβάγιες. - Ο κακός μάγος που δολοφόνησε τους γονείς του Harry, έχει χαράξει στο μέτωπο του παιδιού, το σημάδι της αστραπής. - Στη σχολή των μάγων, οι μαθητές φορούν μανδύες που τους κάνουν αόρατους. - Χρησιμοποιούν ξόρκια, μαγικά ραβδιά, ιπτάμενες σκούπες… - Βλέπουμε μεταμορφώσεις, εργαστήρια αλχημιστών, αντιπαράθεση των δυνάμεων του καλού και του κακού… Ο Harry Potter λοιπόν, λειτουργεί σαν μια εξοικείωση του παιδιού με τη μαγεία. Αντί να μάθουν τα παιδιά ν' αγωνίζονται και ν' αντιμετωπίζουν λεβέντικα τις δυσκολίες της ζωής, μυούνται στην μαγεία. Μαθαίνουν δηλαδή να συμμαχούν με τον πονηρό για να γλιτώσουν απ' ό,τι τους ταλαιπωρεί. Αυτό όμως θα έχει σαν αποτέλεσμα να υφίστανται και τις συνέπειες της μαγείας, που είναι πρώτα η απώλεια της Θείας Χάριτος που έχουμε με το Βάπτισμα και κατόπιν η δαιμονική επήρεια. Θα έλεγε ίσως κανείς ότι όλα αυτά είναι υπερβολικά γιατί όλα τα παραμύθια έχουν λίγο-πολύ μάγισσες και μαγικά. Πριν τον Harry Potter όμως, οι φιγούρες των μάγων ήταν αποκρουστικές και πάντα εκπροσωπούσαν το κακό που, τελικά, παραγκωνίζονταν από την καλοσύνη και την αγάπη. Αντίθετα, εδώ, έχουμε ένα καθημερινό παιδί, ούτε πλούσιο, ούτε ωραίο, ούτε ρωμαλέο, που είναι - κατά την έκφραση του παραγωγού της ταινίας - " το παιδί της διπλανής πόρτας. Σου δίνει την αίσθηση του οικείου και όμως είναι ικανό για απίστευτα πράγματα". Ζει συναρπαστικές περιπέτειες και ό,τι του αρνείται η ζωή του το προσφέρει η μαγεία.
Στην εποχή μας που τα παιδιά μεγαλώνουν σ' ένα κλίμα νευρικότητας, μοναξιάς, καταναλωτισμού και τηλεοψίας, στερημένα τις εμπειρίες αγιασμού που προσφέρει η Ορθοδοξία, είναι πολύ ευάλωτα σε τέτοιου είδους προϊόντα του Σκοταδισμού της Νέας Εποχής. Έχουμε ευθύνη να προβληματιζόμαστε και να ενημερωνόμαστε πρώτα εμείς, σαν γονείς και δάσκαλοι, για το τι κρύβεται πίσω από κάθε καλοδιαφημισμένο θέαμα ή ανάγνωσμα που απευθύνεται στα παιδιά μας. Έχουμε ευθύνη να εξηγήσουμε με αγάπη στα παιδιά, τι ακριβώς συμβαίνει στην ταινία που θα ήθελαν να δουν ή που την έχουν ήδη δει και στο βιβλίο που διάβασαν ή πρόκειται να διαβάσουν. Έχουμε ευθύνη να φροντίσουμε να διαδοθεί το καλό βιβλίο, μέσα στο οποίο θα μπορούν να βρουν πρότυπα ζωντανά, ρεαλιστικά, μέσα σε σαφή χώρο και χρόνο, όπου το κακό δε θ' αντιμετωπίζεται με μαγικά, αλλά με καθημερινό αγώνα, βασισμένο σε αρχές και αξίες ζωής. Έχουμε ευθύνη να τους δείξουμε ταπεινά, το λεβέντικο παράδειγμα των Αγίων και των Μαρτύρων που κι αυτοί ήταν "οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας", αλλά με την πίστη και την αγάπη τους στον Χριστό, "κατηγωνίσαντο βασιλείας…..έφραξαν στόματα λεόντων, έσβεσαν δύναμιν πυρός, έφυγον στόματα μαχαίρας, παρεμβολάς έκλιναν αλλοτρίων……ων ουκ ην άξιος ο κόσμος" (Εβρ. ια 33-38) Εκείνος που τελικά θα νικήσει στην Ιστορία, δεν είναι ο πονηρός και οι μαγείες του, αλλά ο Χριστός μας. Γι' αυτό δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα, ούτε χρειάζεται να γεμίσουμε άγχος. Έχουμε όμως ευθύνη απέναντι στις αθάνατες ψυχές των παιδιών και οφείλουμε να τους λέμε πάντα την Αλήθεια.
Βιργινία Ρ.
Σέρρες