Το σύμβολο της πίστεώς μας, το απαύγασμα των δογματικών αποφάσεων της πρώτης εν Νικαία Οικουμενικής Συνόδου και της δευτέρας εν Κωνσταντινουπόλει, εύστοχα συνοψίζει τις αρχές του Χριστιανισμού. Στο στίχο που αφιερώνει στην Εκκλησία παροτρύνει όλους εμάς τους ορθοδόξους πολλαπλές φορές να ομολογήσουμε: «Πιστεύω… Εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν ἐκκλησίαν». Ο όρος «ἀποστολικὴν» έχει διπλή έννοια. Σημαίνει, αφενός, ότι η Εκκλησία μας είναι η Εκκλησία των Αποστόλων, των μαθητών του Χριστού, οι οποίοι για τρία ολόκληρα χρόνια πορεύτηκαν μαζί Του, ακολούθησαν τον τρόπο της ζωής Του, ψηλάφισαν το θεϊκό Του μεγαλείο μέσα από τα σημεία που επετέλεσε, άκουσαν τη διδασκαλία Του, ελέχθησαν από τις επιπλήξεις Του, βίωσαν το ταπεινωτικό δράμα της Σταύρωσης, την υπέρλογη δόξα της Ανάστασης, τα άρρητα συναισθήματα της Ανάληψής Του και δέχτηκαν την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος την ημέρα της Πεντηκοστής. Αφετέρου, το νόημα του επιθέτου «ἀποστολικὴν» σφραγίζει τον τρόπο λειτουργίας της Εκκλησίας και τον σκοπό της ύπαρξής Της. Είναι η Εκκλησία που «αποστέλλεται», η Εκκλησία που «οδεύει» προς τα Έθνη, για να τα διδάξει, να τα φωτίσει και, τέλος, να τα σώσει… Είναι η Εκκλησία των Αποστόλων που χάραξαν ανεξίτηλα στις καρδιές τους το «καὶ ἔσεσθέ μοι μάρτυρες ἔν τε ῾Ιερουσαλὴμ καὶ ἐν πάσῃ τῇ ᾿Ιουδαίᾳ καὶ Σαμαρείᾳ καὶ ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς» (Πραξ. 1,8). Είναι η Εκκλησία των Αποστόλων οι οποίοι, όπως τονίζει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, «αφού διδάχθηκαν και φωτίσθηκαν, απεστάλησαν γι’ αυτό, για να διδάξουν όπως διδάχθηκαν και να φωτίσουν όπως φωτίσθηκαν, για να κηρύξουν δημόσια όσα συνέβη να ακούσουν στο αυτί, δηλαδή όχι σε επήκοο όλων, για να πουν στο φως, δηλαδή φανερά σε όλους, όσα τους λέχθηκαν στο σκοτάδι» (Βενεδίκτου Ιερομονάχου, Παλαμικόν Ταμείον, εκδ.«Συνοδεία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου», Νέα Σκήτη Άγιον Όρος 2007, σ. 157).
«Αποστολική» … και «Ιεραποστολική».
«Απόστολος» … και «Ιεραπόστολος».
Ποια, λοιπόν, η διαφορά ανάμεσα σ’ αυτές τις θεσπέσιες έννοιες;
Καμία!!! Απόστολοι ήταν οι μαθητές του Χριστού, οι άνθρωποι που επέλεξαν -αφού πρώτα εκλήθησαν- να ταυτίσουν τη ζωή τους με τη δική Του βιωτή. Κατά τον Μέγα Βασίλειο, ήταν τα παιδιά Του με τους «Ωραίους Πόδας» ∙ «Παρὰ τούτων τῶν παιδίων, τῶν ἀναγεννηθέντων ὑπὸ Χριστοῦ, δυνατὰ σημεία καὶ τέρατα ἐν τῷ οἰκῳ τοῦ Ἰακώβ ἐπιτελέσθήσεται. Παιδία ἦσαν οἱ Ἀπόστολοι τῇ κακίᾳ νηπιάζοντες» (Βενεδίκτου Ιερομονάχου, Βασιλειανόν Ταμείον, εκδ.«Συνοδεία Σπυρίδωνος Ιερομονάχου», Νέα Σκήτη Άγιον Όρος 1998, σ. 95), που απεστάλησαν να κηρύξουν όχι μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα τους, όπως χαρακτηριστικά συνεχίζει: «Να εννοήσεις ακόμη ως ακονισμένα βέλη τούς αποστόλους, οι οποίοι στέλλονται δια να σπείρουν το Ευαγγέλιο σε ολόκληρη την οικουμένη, οι οποίοι, επειδή είχαν ακονισθεί, έλαμπαν με τα έργα της δικαιοσύνης, και με λεπτότητα εισέρχονταν στις ψυχές των μαθητών τους∙ αυτά τα βέλη, σταλμένα παντού, προετοίμαζαν τους λαούς να υποταχθούν στο Χριστό» (Μ.Βασιλείου, Εις τον ΜΔ΄ Ψαλμόν, εκδ.«Ε.Π.Ε.», τ. 5, Θεσσαλονίκη 1974, σ. 279).
Ιεραπόστολοι είναι οι εργάτες της Εκκλησίας που στις μέρες μας ακολουθούν το ευλογημένο και θεοχάρακτο διάβα των Αποστόλων, την τεθλιμμένη οδό που βάδισε ο Κύριος και με ακρίβεια περιέγραψε ο κορυφαίος Παύλος: «δοκῶ γὰρ ὅτι ὁ Θεὸς ἡμᾶς τοὺς ἀποστόλους ἐσχάτους ἀπέδειξεν, ὡς ἐπιθανατίους, ὅτι θέατρον ἐγενήθημεν τῷ κόσμῳ, καὶ ἀγγέλοις καὶ ἀνθρώποις. ἡμεῖς μωροὶ διὰ Χριστόν, ὑμεῖς δὲ φρόνιμοι ἐν Χριστῷ· ἡμεῖς ἀσθενεῖς, ὑμεῖς δὲ ἰσχυροί· ὑμεῖς ἔνδοξοι, ἡμεῖς δὲ ἄτιμοι. ἄχρι τῆς ἄρτι ὥρας καὶ πεινῶμεν καὶ διψῶμεν καὶ γυμνητεύομεν καὶ κολαφιζόμεθα καὶ ἀστατοῦμεν καὶ κοπιῶμεν ἐργαζόμενοι ταῖς ἰδίαις χερσί· λοιδορούμενοι εὐλογοῦμεν, διωκόμενοι ἀνεχόμεθα, βλασφημούμενοι παρακαλοῦμεν· ὡς περικαθάρματα τοῦ κόσμου ἐγενήθημεν, πάντων περίψημα ἕως ἄρτι» (Κορ Α΄. 4, 9-13).
Ω, Απόστολοι! Ω, κι εσείς Ιεραπόστολοι, πυρφόροι διάδοχοι και συνεργάτες στο έργο του Θεού, της Θείας Πρόνοιας και της Θείας Οικονομίας! Ω, εσείς οι φωτισμένοι από το Πνεύμα το Άγιο, οι δίαυλοι της μεταδόσεως Του! « Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ματθ. 5,14), που εφαρμόζετε τους προτρεπτικούς λόγους του Ιησού «Πορευόμενοι δὲ κηρύσσετε λέγοντες ὅτι ἤγγικεν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. 10,7)! Ναι, εσείς που μεταφέρετε τη Βασιλεία των Ουρανών στις εσχατιές της γης, «οι αγράμματοι, οι ιδιώτες και ψαράδες, κλείσατε τα στόματα των φιλοσόφων, σαν να είχατε φτερά, διασχίσατε ολόκληρη την οικουμένη σπέρνοντας το λόγο της ευσεβείας, κάμπτοντας τα εμπόδια, εκριζώνοντας τις παλιές συνήθειες και φυτεύοντας παντού τους νόμους του Χριστού» (Χρυσοστόμου, Εις την Γένεσιν ΚΗ΄, εκδ.«Ε.Π.Ε», τ. 5, Θεσσαλονίκη 1980, σ. 207)! «Ὑμεῖς ἐστε τὸ ἅλας τῆς γῆς» (Ματθ. 5,13), που «ἀσθενοῦντας θεραπεύετε, λεπροὺς καθαρίζετε» (Ματθ. 10,8)∙ με τα σημεία οι Απόστολοι∙ με τα έργα αγάπης οι Ιεραπόστολοι, σε νοσοκομεία και κλινικές τις νόσους του σώματος, δια μέσου των Μυστηρίων τις ασθένειες των παθών. Εσείς οι Απόστολοι, που «νεκροὺς ἐγείρετε» – όπως ο Πέτρος την Ταβιθά – κι εσείς οι ιεραπόστολοι, που τους κατά Χριστόν νεκρούς μέσα στην πίστη ανασταίνετε. Εσείς οι Απόστολοι, που «δαιμόνια ἐκβάλλετε» (Ματθ. 10,8) -όπως ο Πέτρος στις Πράξεις (5, 15-16)– αλλά κι εσείς οι Ιεραπόστολοι, που αγωνίζεστε να απαλλάξετε από το ζυγό της μαγείας την αφρικανική ήπειρο. Απόστολοι και Ιεραπόστολοι, που ενστερνίζεστε τη συμπόνια του Ιησού για τον κόσμο! Πόσο ταιριάζει σε σας το «᾿Ιδὼν δὲ τοὺς ὄχλους ἐσπλαγχνίσθη περὶ αὐτῶν, ὅτι ἦσαν ἐκλελυμένοι καὶ ἐρριμμένοι ὡς πρόβατα μὴ ἔχοντα ποιμένα. τότε λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ ἐργάται ὀλίγοι. δεήθητε οὖν τοῦ κυρίου τοῦ θερισμοῦ ὅπως ἐκβάλῃ ἐργάτας εἰς τὸν θερισμόν αὐτοῦ» (Ματθ. 9, 36-38). Απόστολοι και Ιεραπόστολοι, σεις οι στιγματισθέντες από του «πᾶς γὰρ ὃς ἂν ἐπικαλέσηται τὸ ὄνομα Κυρίου σωθήσεται. πῶς οὖν ἐπικαλέσονται εἰς ὃν οὐκ ἐπίστευσαν; πῶς δὲ πιστεύσουσιν οὗ οὐκ ἤκουσαν; πῶς δὲ ἀκούσουσι χωρὶς κηρύσσοντος; πῶς δὲ κηρύξουσιν ἐὰν μὴ ἀποσταλῶσι;»! Σύσσωμη η ορθοδοξία στέκει ευγνώμονα ενώπιον της διακονίας σας, αναφωνώντας μαζί με τον Παύλο «καθὼς γέγραπται· ὡς ὡραῖοι οἱ πόδες τῶν εὐαγγελιζομένων εἰρήνην, τῶν εὐαγγελιζομένων τὰ ἀγαθά» (Ρωμ. 10,13-15)!
Η Σύναξη των Αγίων Αποστόλων τιμάται 30 Ιουνίου εκάστου έτους.
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ὡς δωδεκάπυρσος, λυχνία ἔλαμψαν,
οἱ Δωδεκάριθμοι, Χριστοῦ Ἀπόστολοι,
Πέτρος καὶ Παῦλος σὺν Λουκᾶ, Ἀνδρέας καὶ Ἰωάννης,
Βαρθολομαῖος Φίλιππος, σὺν Ματθαίω καὶ Σίμωνι,
Μᾶρκος καὶ Ἰάκωβος, καὶ Θωμὰς ὁ μακάριος,
καὶ ηὔγασαν τοὺς πίστει βοώντας
χαίρετε Λόγου οἱ αὐτόπται.