Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ὡς Ἱεραποστολή ἐμφανίστηκε στό Κονγκό τό ἔτος 1970 σέ διάφορες πόλεις. Πρῶτος Ἱεραπόστολος στήν περιοχή ὑπῆρξε ὁ μακαριστός π. Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος, μετέπειτα ὁ π. Ἀμφιλόχιος Τσοῦκος (νῦν Μητροπολίτης Νέας Ζηλανδίας), ὁ π. Σεραφείμ Παρχαρίδης, ὁ μακαριστός π. Χαρίτων Πνευματικάκις καί ὁ μακαριστός π. Κοσμᾶς Γρηγοριάτης. Ὅλοι ἄνδρες γενναῖοι μέ φρόνημα ἡρωικό καί ἀξιομίμητο, ἀλλά πρό πάντων ἐκκλησιαστικό, μέ ἀπόλυτο σεβασμό στό Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας καί στούς ἑκάστοτε οἰκείους Ἐπισκόπους τοῦ Κονγκό.
Τά προβλήματα καί οἱ δυσκολίες πού προέκυψαν, ἀλλά προκύπτουν καί σήμερα, ἦταν πολλά ὄχι ὅμως καί ἀνυπέρβλητα, διότι ὁ Κύριος δοκιμάζει ἕνα ἕκαστον κατά τό μέτρον τῶν δυνάμεών του. Ὅλοι αὐτοί ἔσπειραν ἁπλόχερα, καλλιέργησαν βαθιά καί μέ πολύ κόπο, γι' αὐτό καί θερίζουμε ἄφθονα τόν κόπο τῶν ἐργασιῶν τους.
Ἡ ταπεινότης μου τό 1989 βρῆκε στό Ἱεραποστολικό Κλιμάκιο τοῦ Κολουέζι τοῦ Κονγκό 39 Ἐνορίες, σήμερα μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν εὐλογία καί τήν πατρική στοργή τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας κ.κ. Θεοδώρου καί τή συμπαράσταση τῆς Ἱ. Μονῆς τῆς μετανοίας μου, τῆς Ἱ. Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, οἱ Ἐνορίες αὐτές εἶναι πλέον 150. Οἱ Ἱερεῖς ἦταν 12 γιά τίς τότε ἐνοριακές ἀνάγκες καί σήμερα οἱ Ἱερεῖς καί οἱ διάκονοι ἔφθασαν τούς 75. Ἀρκετές χιλιάδες βαπτίσθηκαν ὅλα αὐτά τά χρόνια˙ ἡ ταπεινότης μου ἐβάπτισε πάνω ἀπό 25.000 πιστούς σέ πολλά μέρη τῆς Κατάνγκα, σέ βαπτιστήρια, ποταμούς, λίμνες κ.λπ.
Δέν θέλουμε νά καυχηθοῦμε ἀλλά νά δώσουμε, κατά κάποιον τρόπο, ἕναν ἀπολογισμό σέ κάθε καλοπροαίρετο χριστιανό. Διαβάζοντας τόν ἀριθμό τῶν κατ' ἔτος βαπτιζομένων καί εἰσερχομένων στήν Ἁγία μας Ἐκκλησία, ἴσως διερωτηθοῦν μερικοί: Ὅλοι αὐτοί οἱ βαπτισθέντες παραμένουν μέχρι τέλους στήν ἐκκλησιαστική μάνδρα ἤ μπορεῖ ἀργότερα νά ὑπάρξουν διαρροές;
Σ' αὐτόν τόν εὐαίσθητο τομέα, τῆς προσπάθειάς μας δηλαδή νά παραμείνουν σταθεροί μέχρι τέλους στήν ὀρθόδοξη πίστη μας, ἀγωνιζόμαστε πολύ. Προσπαθοῦμε νά θέσουμε σ' αὐτούς γερά πνευματικά θεμέλια, μέ τίς κατηχήσεις πού προηγοῦνται τῶν βαπτίσεων, ἀλλά πού συνεχίζονται καί μετά, μέ τή συμμετοχή στήν πλούσια λατρευτική ζωή τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, τίς ἐκπομπές κατηχητικοῦ περιεχομένου τοῦ ραδιοφωνικοῦ σταθμοῦ μας, τίς διάφορες ἐκκλησιαστικές ἐκδηλώσεις, τή φιλανθρωπία κ.λπ. Ἔτσι θά ἀποκτήσουν πνευματικά ἀντισώματα καί θά μποροῦν νά ἀνθίστανται στούς διάφορους πειρασμούς, πού θά τούς παρουσιάζονται. Αὐτοί ἐνίοτε εἶναι καί οἰκονομικῆς φύσεως ἤ βοηθείας πρός ἐπαγγελματική ἀποκατάσταση, πού τούς προσφέρουν διάφορες ὁμολογίες μέ ἀντάλλαγμα τόν προσηλυτισμό τους.
Ἡ φοβερή ἀνάγκη πού ὀνομάζεται "πείνα", μερικές φορές τούς ἐξαναγκάζει νά σκέπτονται καί νά ἀποφασίζουν χωρίς φόβο Θεοῦ, καί ἔτσι νά ὑπάρξουν μερικές πτώσεις ἀπό τήν ὀρθόδοξη πίστη τους. Ὑπάρχουν, ὅμως, καί περιπτώσεις πού ἡ ὀρθόδοξη εὐαισθησία τους καί ἡ ἀγωνιστικότητά τους εἶναι ὑποδειγματική, τόσο πού συχνά μᾶς ἐλέγχει, ὅπως θά περιγράψουμε κατωτέρω.
Φέτος στό Κολουέζι, στό σταυροειδές βαπτιστήριο ἔξω ἀπό τόν Ἱ. Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, βαπτίσθηκαν 330 Χριστιανοί μας, μωρά, μικρά παιδιά, νέοι καί ἡλικιωμένοι. Οἱ βαπτίσεις πάντοτε δημιουργοῦν ἕνα ἑορταστικό κλίμα, διότι ἡ εἰσδοχή νέων μελῶν στήν Ἐκκλησία μας εἶναι ἕνα μοναδικό γεγονός. Ἀφορᾶ ὄχι μόνον τούς βαπτιζομένους ἀλλά καί ὁλόκληρη τήν Ὀρθόδοξη ἐκκλησιαστική κοινότητα. Οἱ προετοιμασίες ἀρχίζουν ἀπό ἀρκετές ἡμέρες πρίν, μέ τήν ἑτοιμασία τῶν λευκῶν χιτώνων ἀπό τή μητέρα Θεανώ καί τήν ἀδελφή Νεκταρία, μέ τούς σταυρούς πού θά δοθοῦν σέ κάθε νεοφώτιστο καί μέ τήν ὀνοματοδοσία πού θά γίνει κατά τήν ὥρα τῶν βαπτίσεων. Ἄλλη σοβαρή προετοιμασία ἀπαιτοῦν τά νυφικά καί οἱ βέρες γιά τούς γάμους, πού θά ἀκολουθήσουν μετά τίς βαπτίσεις.
Τήν ἡμέρα τῶν βαπτίσεων ἀπό πολύ πρωί, ξεκινοῦν τά τρία μεγάλα φορτηγά της Ἱεραποστολῆς μέ κατεύθυνση τά προάστια τοῦ Κολουέζι καί τά γειτονικά χωριά, ἀπ' ὅπου παίρνουν τούς μέλλοντες νά βαπτισθοῦν καί τούς μεταφέρουν στόν Ἱ. Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου. Μαζί τους ἔρχονται καί οἱ γονεῖς τους ἤ καί ὅλη ἡ οἰκογένεια, φίλοι, συγχωριανοί γιά νά συμμετάσχουν ὅλοι στή γενική αὐτή χαρά, ἔτσι ὥστε στίς καρότσες τῶν φορτηγῶν νά δημιουργεῖται τό ἀδιαχώρητο. Τελεῖται ἡ Θ. Λειτουργία καί κατόπιν ὅλοι ἐξέρχονται γιά τίς βαπτίσεις στόν προαύλιο χῶρο, πού γεμίζει ἀσφυκτικά. Συμμετέχουν ἀρκετοί ἱερεῖς, φέτος περί τούς εἴκοσι, ὥστε ὅλα νά γίνονται κατά τήν τάξη καί χωρίς καθυστερήσεις. Ἐπιπλέον δέ νά ἀποκτοῦν καί ἐμπειρία τῆς τελέσεως τοῦ ἱεροῦ μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος.
Μετά τούς ἐξορκισμούς, τή χρήση ἐλαίου καί τό ὑπόλοιπο τυπικό, ἀρχίζουν οἱ βαπτίσεις μέ τά μωρά, τά ὁποῖα, ἐπειδή ἀρχίζουν νά κουράζονται καί νά πεινοῦν, κλαῖνε. Ἀποτέλεσμα εἶναι νά δημιουργεῖται μία ζωντανή συναυλία ἀπό παιδικά κλάματα. Ἀκολουθεῖ ἡ ὀνοματοδοσία καί ἡ τριπλή κατάδυση μέσα στό Βαπτιστήριο. Τότε ἀκριβῶς ὅλοι οἱ παριστάμενοι, γονεῖς καί συγγενεῖς τοῦ βαπτιζομένου, ἀρχίζουν νά ἐπευφημοῦν ἠχηρά, μέ τόν δικό τους παραδοσιακό χαριτωμένο τρόπο, θέλοντας ἔτσι νά ἐκφράσουν τή χαρά τους. Μετά τή βάπτιση γίνονται ἡ τριχοκουρία καί τό ἱερό χρίσμα, τά ὁποῖα ἐπιτελοῦν οἱ ἱερεῖς.
Ὅταν τελειώσουν οἱ βαπτίσεις, ἀκολουθοῦν οἱ γάμοι τῶν νεοφωτίστων, πού γίνονται καί αὐτοί ὁμαδικά. Τέλος, δέ, ἀκολουθεῖ ἡ Θ. Μετάληψη ὅλων τῶν βαπτισθέντων. Ἀργά τό μεσημέρι, τά φορτηγά μεταφέρουν πάλι στίς Ἐνορίες τους τούς πιστούς χριστιανούς μας, οἱ ὁποῖοι ψάλλοντας καί τραγουδώντας ἀποχωροῦν ἀπό τόν χῶρο τῶν ἐγκαταστάσεων τῆς Ἱεραποστολῆς.
Φέτος, μετά τήν τέλεση τῶν γάμων ὑπῆρξε μία στιχομυθία μέ ἕναν φοιτητή, παιδί ἑνός κατηχητοῦ μας, πού τήν παραθέτουμε, διότι δείχνει καί τήν ὀρθόδοξη εὐαισθησία του.
Μέ ρώτησε λοιπόν ὁ φοιτητής:
- «Σήμερα τελέσαμε ἐδῶ ἑπτά γάμους μεταξύ προσώπων διαφορετικοῦ φύλου, ὅπως γίνεται πάντα. Ἀληθεύει ὅτι στήν Ἑλλάδα πλέον γίνονται καί γάμοι μεταξύ προσώπων τοῦ αὐτοῦ φύλου»;
Ὁμολογῶ ὅτι δέν περίμενα νά ἀκούσω τήν ἐρώτηση αὐτή καί μέ κατέλαβε ἐξ ἀπροόπτου.
- «Παιδί μου, ἡ Ἐκκλησία εὐλογεῖ μόνο τόν γάμο μεταξύ ἀνδρῶν καί γυναικῶν», τοῦ ἀπάντησα.
- «Μά στίς τηλεοράσεις ἐδῶ ἀκούσαμε τό ἀντίθετο», ἀναρωτήθηκε ὁ φοιτητής.
- «Πράγματι, στήν Ἑλλάδα ψηφίστηκε πρόσφατα ἀπό τήν πολιτεία ἕνας νόμος, πού δίνει τή δυνατότητα νά γίνονται σύμφωνα συμβίωσης μεταξύ προσώπων τοῦ αὐτοῦ φύλου στά δημαρχεῖα τῶν πόλεων».
- «Ἀλήθεια, πῶς ψηφίζετε στήν Ἑλλάδα νόμους πού εἶναι ἀντίθετοι στή φύση καί στό θέλημα τοῦ Θεοῦ; Ποιός ψήφισε ἕνα τέτοιον ἀπαράδεκτο νόμο;» μέ ξαναρώτησε.
- «Τούς νόμους τούς ψηφίζει ἡ Βουλή τῶν Ἑλλήνων».
- «Μά καί οἱ βουλευτές σας ὑποθέτω ὅτι θά εἶναι ἄνθρωποι βαπτισμένοι καί, γιά νά κατέχουν ἕνα τέτοιο ὑψηλό ἀξίωμα, θά εἶναι καί σώφρονες, μέ σωστή κρίση καί ἄνθρωποι πολιτισμένοι. Ἕναν τέτοιο πολιτισμό θά μᾶς φέρετε ἐδῶ; Πῶς μπόρεσαν καί μόλυναν τά χέρια τους μέ μία τέτοια ψῆφο; Γιά μᾶς ἐδῶ εἶναι ἀδιανόητα αὐτά τά πράγματα. Μέ τέτοιους νόμους ἐπιστρέφετε τόν κόσμο σέ μία πρωτόγονη κατάσταση, πού ἐπικρατοῦσε 4000 χρόνια πρίν στά Σόδομα καί τά Γόμορα. Γιά θυμηθεῖτε πρίν ἀπό 4-5 χρόνια, σέ μία κατήχηση τί μᾶς λέγατε γιά τήν Ἀγγλικανική ὁμολογία, πού τελεῖ τέτοιους γάμους!!! Τώρα στήν Ἑλλάδα, πού ἐδῶ τή θεωροῦμε πνευματική πατρίδα μας, ὡς κοιτίδα τῆς Ὀρθοδοξίας, εἶναι δυνατόν νά ἰσχύει μία τέτοια νέα πραγματικότητα; Γιατί δέν κάνατε ἐπανάσταση, ὅπως κάναμε ἐδῶ, πρό ἐτῶν, ὅταν ἤθελαν νά μᾶς ἐπιβάλουν τίς ἐκτρώσεις; Τότε, ἄν θυμάστε, εἶχαν ξεχυθεῖ ὅλες οἱ μάμες (γυναῖκες) σάν λέαινες στούς δρόμους, διαμαρτυρόμενες ἔντονα, καί τελικά τόν ματαίωσαν».
Ὁ λόγος τοῦ νεαροῦ Ἀφρικανοῦ φοιτητῆ ἦταν σάν ἕνας χείμαρρος πού ἄγγιξε τήν καρδιά μου, ὅταν μάλιστα ἔθιξε καί τό θέμα τῶν ἐκτρώσεων, καί μοῦ δημιούργησε ἕνα μεγάλο πόνο˙ γιατί νομίζω ὅτι ὅλοι πονέσαμε ἤ καί κλάψαμε, ὡς "ἐπί τόν ποταμόν Βαβυλῶνος", μέ τό κατάντημα στό ὁποῖο ἔχουμε περιέλθει καί ποιός ξέρει τί πρόκειται νά ἀκολουθήσει. Μοῦ ἀμαύρωσε δέ ὅλη τή χαρά πού εἶχε προηγηθεῖ ἀπό τήν τέλεση τόσων Μυστηρίων, βαπτίσεων, χρίσματος, γάμων καί Θ. Εὐχαριστίας.
Ἀναλογίστηκα τότε. Πῶς θά συνεχίσουμε ἄραγε τόν εὐαγγελισμό τῶν Ἀφρικανῶν ἀδελφῶν μας μέ τέτοιες προϋποθέσεις; Πῶς θά διδάξουμε τό Ἱερό Εὐαγγέλιο, ὅταν ἐμεῖς οἱ ἴδιοι στήν πατρίδα μας τό καταπατοῦμε; Τί θά ἀπαντοῦμε στίς εὔλογες ἀπορίες τῶν Ἀφρικανῶν χριστιανῶν μας; Πῶς θά βροῦμε τόν τρόπο «νά ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τή βαρβαρότητα τοῦ περιβόητου ἡμῶν πολιτισμοῦ», κατά τόν μακαριστό π. Σωφρόνιο Σαχάρωφ˙ νά ἀποκτήσουμε πάλι τήν ἐλευθερία μας καί νά περιπατήσουμε ἐλεύθερα πλέον τόν δρόμο τοῦ Θεοῦ;
Σκέφτηκα ὅμως καί πάλι ὅτι ἡ Ἱεραποστολή ποτέ δέν γινόταν μέ εὐκολία καί χωρίς δυσκολίες καί πειρασμούς. Πάντοτε ὡστόσο, μέσα ἀπό ὅλες αὐτές τίς δύσκολες καταστάσεις, ἔρχεται ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, ἐπισκιάζει τό ἔργο καί τούς ἐργάτες τοῦ Ἀμπελῶνος καί καθιστᾶ τά ἀδύνατα δυνατά, τά δύσκολα εὔκολα καί χαριτωμένα. Ἀρκεῖ κι ἐμεῖς νά εἴμαστε σωστοί καί συνεπεῖς στό καθῆκον μας καί ὁ Κύριος θά οἰκονομήσει νά δοῦμε καί θαύματα ἀκόμα. Μήπως οἱ προαναφερόμενες 330 βαπτίσεις δέν εἶναι κι αὐτές μία ἐκδήλωση τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ, ἕνα πραγματικό θαῦμα; Ἤ ἡ πορεία γενικά τῆς Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολῆς στήν Ἀφρική, πού ἐπιτελεῖται μέσα σέ ἕνα συνεχή πόλεμο μέ τούς μάγους καί τά μάγια, τά ὄργανα τοῦ πειρασμοῦ, δέν εἶναι κι αὐτή ἕνα θαῦμα;
Ἄς εὐχόμαστε, ἀδελφοί μου, ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ πάντα νά ἐπισκιάζει τόσο τήν Ὀρθόδοξη Ἱεραποστολή, στίς δυσκολίες πού συναντοῦμε, ὅσο καί τήν ὀρθόδοξη πατρίδα μας, στά μεγάλα προβλήματα πού ἀντιμετωπίζει. Κι ἐμᾶς ὁ Κύριος νά μᾶς φωτίζει στήν ὀρθόδοξη ἱεραποστολική πορεία μας, ὥστε μέ τούς λόγους καί κυρίως τό παράδειγμά μας νά δίνουμε τό ὑπόδειγμα καί τόν ἀκριβή τύπο πού ἔχει ἀνάγκη νά βλέπει καί νά ἀκολουθεῖ ὁ κάθε νεόφυτος ἐδῶ χριστιανός.
† Ὁ Κατάνγκας Μελέτιος
Πηγή: (Περιοδικό «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» (τ. 104, Α΄ τρίμηνο 2016) τοῦ Ἱεραποστολικοῦ Συνδέσμου «Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός»), https://issuu.com/orthodoxmissionsaintkosmas/docs/ag_kosmas_a_trimhno_2016__low/1
