Σὲ σχόλιο τοῦ προηγουμένου τεύχους τοῦ Περιοδικοῦ μας διευκρινίσαμε, ὅπως μᾶς ζητήθηκε ἀπὸ τὸν συνάδελφο κ. Μπάρλο καὶ ἦταν δίκαιο, ὅτι οἱ κύριοι Γιῶργος Τσανανᾶς καὶ Ἀπόστολος Μπάρλος εἶναι συγγραφεῖς τοῦ ἤδη χρησιμοποιούμενου βιβλίου Θρησκευτικῶν τῆς Β΄ Γυμνασίου καὶ ὄχι, ὅπως ἀπὸ ἀνακριβὲς κείμενο ἐφημερίδας εἴχαμε παραθέσει, κάποιου νέου βιβλίου στὸ ὁποῖο δὲν γίνεται λόγος γιὰ τὴν Παναγία. Δὲν ὑπάρχει τέτοιο νέο βιβλίο. Ἀντὶ γιὰ βιβλίο ἔχει ἐκπονηθεῖ νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν, καὶ σ᾿ αὐτὸ τὸ Πρόγραμμα εἶναι τὸ πρόβλημα. Πρόκειται γιὰ ἔκτρωμα θρησκευτικοῦ μαθήματος, ποὺ σχεδιάστηκε ἀπὸ τό, στὴν πραγματικότητα, ἀντι-Παιδαγωγικὸ Ἰνστιτοῦτο καὶ ποὺ ἀρχικὰ θὰ ἐφαρμοστεῖ πιλοτικὰ σὲ 180 Σχολεῖα.
Ποιοὶ εἶναι οἱ συντάκτες τοῦ Προγράμματος; Εἶναι σχεδὸν ἐξ ὁλοκλήρου μέλη τοῦ θεολογικοῦ συνδέσμου ὁ «Καιρός». Καὶ ὁ «Καιρὸς» τί εἶναι; Ὁ Πανελλήνιος Θεολογικὸς Σύνδεσμος «Καιρὸς» ἱδρύθηκε τὸ 2010 καὶ εἶναι στὴν οὐσία φράξια ποὺ στόχευσε στὴ διάσπαση τοῦ θεολογικοῦ κόσμου καὶ στὴν ὑποκατάσταση τοῦ συνδικαλιστικοῦ του ὀργάνου, τῆς Πανελλήνιας Ἕνωσης Θεολόγων (ΠΕΘ). Σκοπό του ἔθεσε ἐξ ἀρχῆς αὐτὸ ποὺ ὀνόμασε «ἀναβάθμιση τῆς θρησκευτικῆς ἐκπαίδευσης», ἀλλὰ οὐσιαστικὰ βρέθηκε νὰ συμπλέει μὲ τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας, σταθερὴ ἐπιδίωξη τοῦ ὁποίου ἦταν πάντοτε ἡ ὑποβάθμιση τοῦ μαθήματος καὶ ἡ μεταβολή του σὲ θρησκειολογικό.
Ἔτσι, ὅταν τὸ Παιδαγωγικὸ Ἰνστιτοῦτο κατάρτισε τὶς ὁμάδες συντακτῶν τῶν νέων Προγραμμάτων Σπουδῶν, μεθοδεύτηκε ὁ ἀπαρτισμὸς τῆς ἀντίστοιχης τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν ἀπὸ μέλη τοῦ «Καιροῦ» μὲ ἰθύνοντα νοῦ τῆς ὁμάδας τὸν διευθυντὴ τοῦ περιοδικοῦ «Θεολογία» κ. Σταῦρο Γιαγκάζογλου. Ἡ διαδικασία ἦταν σχεδιασμένη μεθοδικὰ καὶ ἀποκλείστηκε κάθε ἄλλη φωνή. Ὁ αὐστηρὸς ἔλεγχος ποὺ ἀπηύθυνε ὁ καθηγητὴς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Θεσσαλονίκης κ. Ἡρακλῆς Ρεράκης ἐπιβεβαιώνει τὸ ἐπίμεμπτο τῆς διαδικασίας. Ἔγραψε ὁ κ. Καθηγητής: «Στὴν πραγματικότητα ὁ κ. Γιαγκάζογλου θέλει μὲν νὰ ἐμφανίζεται ὡς ἔνθερμος θιασώτης τοῦ πλουραλισμοῦ καὶ τῆς διαφορετικότητας, στὴν πραγματικότητα ὅμως αὐτὲς τὶς ἀρχὲς δὲν τὶς ἀντέχει. Καὶ βέβαια γνώριζε καλὰ ὅτι ἐγὼ καὶ κάποιοι ἄλλοι, ὡς διαφορετικοί, δὲν ταιριάζαμε σ’ αὐτὰ ποὺ εἶχε στὸ νοῦ του νὰ πραγματοποιήσει σὲ βάρος τοῦ χαρακτήρα καὶ τοῦ περιεχομένου τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν! Αὐτὸς ἦταν ὁ βασικὸς λόγος ποὺ ἀποκλειστήκαμε. Διότι, ὅσον ἀφορᾶ σὲ ἐμένα, ἐὰν μὲ εἶχε καλέσει, ἢ θὰ εἶχα παραιτηθεῖ, ὅπως ἔκανε ὁ καθηγητὴς κ. Δεληκωνσταντὴς καὶ ὁ πρώην Σχολικὸς Σύμβουλος κ. Πεπονάκης, ἀρνούμενος φυσικὰ νὰ συμφωνήσω σὲ ἕνα προσχεδιασμένο Πρόγραμμα Σπουδῶν, ἢ ἂν ἔμενα, τὸ Πρόγραμμα θὰ ἦταν ἐντελῶς διαφορετικὸ ἀπὸ παιδαγωγικῆς πλευρᾶς καὶ φυσικὰ δὲν θὰ εἶχε ὡς βασικό του ἄξονα ἕνα πολυθρησκειακὸ γραμματισμό, βασισμένο σὲ μιὰ πλασματικὴ πολυπολιτισμικότητα καὶ σὲ ἕνα πρωτάκουστο καὶ ἐκτρωματικὸ θεολογικὸ εὕρημα, τὴ Θεολογία τῆς πολυπολιτισμικότητας, ἀνάδοχος καὶ εἰσηγητὴς τῆς ὁποίας ἔχει τὴν τιμὴ νὰ εἶναι ὁ κ. Γιαγκάζογλου, διδάκτωρ τῆς Ὀρθόδοξης Δογματικῆς Θεολογίας!».
Αὐτὰ ὁ καθηγητὴς κ. Ἡρακλῆς Ρεράκης. Καὶ βέβαια οἱ ἔντονες καταγγελίες καὶ διαμαρτυρίες τῆς ΠΕΘ καὶ τοῦ Συνδέσμου Θεολόγων Μακεδονίας-Θράκης πρὸς τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας γιὰ τὸν προσχεδιασμένο ἀποκλεισμό τους δὲν βρῆκαν καμία ἀνταπόκριση.
Τὸ τελικὸ ἀποτέλεσμα ἦταν τὸ ἔκτρωμα θρησκευτικοῦ μαθήματος ποὺ παρουσιάστηκε στὸ νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν. Εἴμαστε μήπως ὑπερβολικοί; Ἂς κρίνουν οἱ ἀπροκατάληπτοι ἀναγνῶστες μας· ἰδοὺ ἕνα μικρὸ δεῖγμα ἀπὸ τὸ τί πρόκειται νὰ διδαχθοῦν βάσει τοῦ νέου Προγράμματος οἱ μαθητὲς τῆς Α΄ Γυμνασίου: «Ἰουδαϊσμός, Τορά, Μπὰτ Μπιτσβά, Τεῖχος Δακρύων, Ταλμοὺδ κ.ἄ. Γιὰ τὸ Ἰσλάμ, τὸ Κοράνι, τὶς Τέχνες στὸ Ἰσλάμ. Γιὰ τὸν Κομφουκιανισμὸ καὶ τὸν Λάο Τσὲ στὴν Κίνα: Ἄγαλμα τοῦ Λάο Τσὲ στὴν Κίνα, τὸ γὶν καὶ τὸ γιάνκ, ὁ μεγαλύτερος θρησκευτικὸς κανόνας στὸν κόσμο, Λάο-Τσέ: Κοιτάσματα σοφίας. Ναὸς τῆς Μινάκσι, Μπεναρές (προσκύνημα), λουτρὸ στὸν Γάγγη, ὁ Σίβα ὡς Ναταράγια, ἱερὲς ἀγελάδες, Μαντάλα. Κομφούκιος: Ἠθικὴ καὶ κοινωνικὴ φιλοσοφία. Βουδισμός: Ἀγάλματα τοῦ Βούδα, παγόδες, μοναστήρια τοῦ Θιβέτ, Σιντάρτα: Μεταστροφὴ καὶ φωτισμός. Ταγκόρ: ‘‘ Ὁ ἐραστὴς τοῦ Θεοῦ’’.
Οὐσιαστικὰ τὰ παιδιὰ τῆς Α΄ Γυμνασίου πιέζονται ἀφύσικα νὰ μποῦν σὲ χῶρο καὶ προβληματικὴ Λυκείου. Ἔχουν κάποια λογικὴ αὐτά;
Ὁ κ. Μπάρλος, ἀπὸ τὴν ἐπιστολὴ τοῦ ὁποίου ἀφορμηθήκαμε νὰ γράψουμε ὅλα αὐτά, δὲν ἀνήκει στὴν ὁμάδα συντακτῶν τοῦ Προγράμματος Σπουδῶν. Γράφοντας δὲ σὲ μᾶς ἄφηνε νὰ ἐννοήσουμε ὅτι διαφωνεῖ μὲ τὸ περιεχόμενο τοῦ νέου Προγράμματος Σπουδῶν. Αὐτὸ τὸ συμπέρασμα ἀποκομίσαμε ἀπὸ τὴν ἐπίμονη διαβεβαίωσή του ὅτι τὸ βιβλίο ποὺ συνέγραψε μὲ τὸν κ. Τσανανᾶ «μιλάει γιὰ τὴν Παναγία, τὰ Πάθη, τὴ Σταύρωση, καὶ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ».
Πόση ὅμως ἦταν ἡ ἔκπληξή μας, ὅταν ἐρευνώντας διαπιστώσαμε (τὰ σχετικὰ video μπορεῖ νὰ δεῖ κανεὶς στὸ ἱστολόγιο τοῦ κ. Ἀλεξάνδρου Γκίκα) ὅτι ὁ συνάδελφος, παρόλο ποὺ δὲν συμμετεῖχε στὴ σύνταξη τοῦ νέου Προγράμματος Σπουδῶν γιὰ τὰ Θρησκευτικά, ὄχι μόνο δὲν διαφωνεῖ μὲ τὸ περιεχόμενό του ἀλλὰ καὶ ἀποτελεῖ ἕναν ἀπὸ τοὺς πλέον ἔνθερμους ὑποστηρικτές του. Διότι εἶναι ἐκεῖνος ποὺ μαζὶ μὲ τὸν οὐσιαστικὸ ἐμπνευστὴ τοῦ Προγράμματος, τὸν κ. Σταῦρο Γιαγκάζογλου, στὴ συνάντηση τῶν θεολόγων τῆς 7ης Μαρτίου ποὺ ἔγινε στὰ Τρίκαλα, προπαγάνδισαν πιεστικὰ στοὺς συναδέλφους τῶν Τρικάλων αὐτὸ τὸ ἀπαράδεκτο Πρόγραμμα. Αὐτὴ ἡ δραστηριότητα τοῦ κ. Μπάρλου στάθηκε προφανῶς ἡ αἰτία ἀπὸ τὴν ὁποία παραπλανήθηκε ἡ δημοσιογράφος τῆς ἐφημερίδας «Δημοκρατία».
Συνεπῶς, ἂν καὶ δὲν πρόκειται γιὰ συγγραφὴ νέου βιβλίου οὔτε γιὰ συμμετοχή του στὴν ὁμάδα συντακτῶν, ὁ κ. Μπάρλος ἔχει οὐσιαστικὴ εὐθύνη γιὰ τὰ τεκταινόμενα. Διότι ὄχι μόνο τὰ ἀποδέχεται ἀλλὰ καὶ τὰ προπαγανδίζει. Τί περισσότερο θὰ πρόσφερε στὴν οὐσία τῆς ὑποθέσεως ἡ συγγραφὴ βιβλίου ἢ ἡ συμμετοχὴ στὴ συντακτικὴ ὁμάδα; Ἡ διαμαρτυρία του ἑπομένως ἀφορᾶ σὲ κάτι τυπικό. Τὸ οὐσιαστικὸ εἶναι ὅτι ἀποδέχεται τὸ περιεχόμενο τοῦ νέου Προγράμματος καὶ τὸ προπαγανδίζει κατὰ τρόπο, θὰ λέγαμε, προκλητικό, ἀφοῦ προκάλεσε τὴν ἔντονη ἀντίδραση τῶν συναδέλφων τῶν Τρικάλων καὶ ὅλης τῆς Ἑλλάδος.
Μήπως λοιπὸν εἶναι καιρὸς ὁ ἀγαπητὸς κ. Μπάρλος καὶ οἱ αἰθεροβάμονες τοῦ «Καιροῦ» νὰ συνέλθουν; Ἂς μὴν ἀκούσουν ἐμᾶς. Ἄς ἀκούσουν τὴν ἀγωνιώδη κραυγὴ ἑνὸς Ποιμένος τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης κ. Ἰγνατίου:
«Ἅλας ἄναλον λοιπὸν θέλουν νὰ προσφέρουν στοὺς νέους μας οἱ νέοι Θεολόγοι. Καὶ μάλιστα αὐτὸ θέλουν νὰ τὸ κάνουν ἐκ πεποιθήσεως. Τουλάχιστον, ἂν τὸ ἀποδέχονταν σὰν συμβιβασμό, κάτω ἀπὸ τὸ βάρος τῶν κυβερνητικῶν πιέσεων καὶ τῶν οἰκογενειακῶν τους ἀναγκῶν... θὰ λέγαμε: ‘‘ἄντε, δὲν πειράζει, ἄς μπαίνει ὁ Θεολόγος στὴν τάξη κι ἂς κάνει αὐτὴ τὴν ὕλη. Μᾶς ἀρκεῖ ποὺ αὐτὸς θὰ βρίσκει τρόπο νὰ μιλάει γιὰ τὴν πίστη μας στὰ παιδιά μας’’. Νὰ βγαίνουν ὅμως καὶ νὰ ὑποστηρίζουν μὲ πάθος αὐτὸ τὸ δεινό, αὐτὴ τὴ συμφορὰ ποὺ μᾶς ἐπιβάλλεται, εἶναι πόνος. Εἶναι καημὸς γιὰ μᾶς τοὺς μεγάλους. Εἶναι ξεπεσμὸς γι’ αὐτούς. Λυποῦμαι εἰλικρινὰ ποὺ τὰ γράφω αὐτά.
Ἀλλὰ δὲν θὰ μποροῦσα νὰ κοιμηθῶ ὡς Ὀρθόδοξος Ἐπίσκοπος, ἂν δὲν ἔβγαινα νὰ πῶ τὸν πόνο μου. Ἐμεῖς, παιδιά μου, ζήσαμε δασκάλους ποὺ μιλοῦσαν ὅλη μέρα γιὰ τὸ Θεό, κι ἐσεῖς οὔτε τὴν ὥρα τῶν Θρησκευτικῶν δὲν διεκδικεῖτε; Ἐμεῖς ζήσαμε Δασκάλους στὸ Δημοτικὸ καὶ Καθηγητὲς στὸ Γυμνάσιο ποὺ μετέβαλλαν τὴν τάξη σὲ Ναό, ποὺ ἀνέβαζαν τὴν ἕδρα σὲ ἄμβωνα μελίρρυτο.
Ἅγια Ἁγίων γινόταν ἡ τάξη στὴ μικρὴ φτωχὴ γειτονιά μου, ποὺ ἂν καὶ μικρὴ εἶχε Καποδιστριακὸ κτίριο γιὰ Δημοτικὸ Σχολεῖο. Γιατί, βλέπεις, ἀλλιῶς τὴν βλέπανε τὴν παιδεία οἱ παλαιότεροι. Ἡ παιδεία γιὰ μᾶς τοὺς Ἕλληνες τοὺς Ὀρθοδόξους εἶναι ἀπὸ μόνη της ἁγία. Τὸ στοιχεῖο τοῦ ἱεροῦ, ὅποιος τὸ ἀφαιρέσει, εἶναι βέβηλος. Δὲν ἔχεις καταλάβει, παιδί μου, ὅτι, ὅταν γίνεσαι δάσκαλος σ’ αὐτὸ τὸ ἔθνος, γίνεσαι μύστης; Δὲν ἄκουσες τὸν Κύριο, ἀδελφέ μου Θεολόγε, ποὺ λέει ὅτι, ὅταν ἀπ’ τὸ ἁλάτι βγάλεις τὴν ἁλιστική του ἀξία γίνεται μωρία; Μὲ τὰ ἀπομεινάρια τῆς μωρίας ἐσὺ θὰ διδάξεις; Μὲ νάματα μωρὰ θὰ ποτίσεις τοὺς νέους βλαστοὺς τῆς πατρίδος σου; Μ’ αὐτὸ τὸ ἄνοστο κι ἀποδυναμωμένο γάλα θὰ θηλάσεις αὐτὰ τὰ παιδιά; Καὶ τότε, τί μισθὸ θὰ πάρεις ἀπ’ τὸν Κύριό σου;... Ὅπως καὶ νὰ τὸ δεῖς, εἶναι προδοσία. Γι’ αὐτὸ σᾶς καλῶ μὲ ἀγάπη πολλή. Σᾶς ζητῶ συγγνώμη, ἂν σᾶς πικραίνω, ἀλλὰ ἐγὼ σᾶς ‘‘φιλῶ πλέον τῶν κολακευόντων’’ καὶ σᾶς λέω ὅτι τουλάχιστον μὴ μιλᾶτε...».
Αὐτὴ εἶναι ἡ κραυγὴ ἀγωνίας ἑνὸς Ἐπισκόπου... ἀλλὰ γιατί μόνο ἑνός; Τὸ πρόβλημα εἶναι μέγα καὶ σοβαρότατο.
Εἶναι φανερὸ πὼς ἔχουμε νὰ κάνουμε μὲ δύο ἐκ διαμέτρου ἀντίθετες ἀντιλήψεις γιὰ τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν. Κατὰ τὴ μία, τὴν παλαιότερη, τὸ μάθημα ὀφείλει νὰ εἶναι ὁμολογιακό, νὰ διδάσκει δηλαδὴ στὰ παιδιὰ τὴν Ὀρθόδοξη ὁμολογία καὶ πίστη. Κατὰ τὴ νέα ἀντίληψη ὀφείλει νὰ εἶναι θρησκειολογικό, νὰ διδάσκει δηλαδὴ ὅλες τὶς θρησκεῖες.
Μὲ τὸ νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν, ὅπως τὸ παρουσιάσαμε, τὸ μάθημα, κατὰ γενικὴ ἀντίληψη, γίνεται θρησκειολογικό. Ἂς μᾶς ἐπιτραπεῖ νὰ διαφωνήσουμε μὲ αὐτὴ τὴ γενικὴ ἀντίληψη. Ἐμεῖς καταλήγουμε στὸ ὅτι τὸ μάθημα μὲ τὸ νέο Πρόγραμμα Σπουδῶν γίνεται σαφῶς ὁμολογιακό. Μὲ μιὰ μόνο καίρια καὶ οὐσιώδη διαφορά: Γίνεται ὁμολογιακὸ ὄχι πλέον τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως ἀλλὰ τῆς ἀπὸ σκοτεινὰ κέντρα προωθούμενης Πανθρησκείας.
Ὁ Σεβασμιώτατος ἅγιος Λαρίσης ἔχει δίκαιο: «Ὅπως καὶ νὰ τὸ δεῖς, εἶναι προδοσία»! Τίποτε ἄλλο!
Περιοδικό «Ὁ Σωτήρ»