- Ο Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ
- Ορθόδοξη Πίστη και Ζωή
- Πόλεμος κατα της Εκκλησίας
- Εμφανίσεις: 23055
Ο Μητροπολίτης Πειραιώς κ. Σεραφείμ για την ερώτηση του βουλευτή Π.Τατσόπουλου που ζητά την ατιμωρησία της βλασφημίας
Το Πόρισμα –Ορόσημο για την επίλυση των μεγαλυτέρων προβλημάτων της Χώρας, ξεχασμένο από 1993, που αποκαλύπτει «τα κρύφια των καρδιών» πολλών πολιτικών μας, που δρουν μέχρι και σήμερα, και τα ονόματά τους αναφέρονται στο πόρισμα .
Το Πόρισμα αυτό της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής του 1993 περιέχει θέσεις εκπληκτικά αληθινές για το Δημογραφικό, τους λαθρομετανάστες, τις εκτρώσεις, την ενίσχυση του εθνικού και θρησκευτικού φρονήματος του λαού και άλλα καίρια θέματα, (ειδικά μετά την σελίδα 14) που έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι γράφηκαν τότε με ειλικρινή πρόθεση .
Μέσα σε 10 χρόνια περίπου όλες αυτές οι θέσεις της εφαρμοσμένης πολιτικής έχουν μεταστραφεί προς την τελείως αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή προς τη χοάνη της παγκοσμιοποίησης και της βαθμιαίας εξαφάνισης της ελληνικής αυτοσυνειδησίας μας.
Διαβάζοντας το δημιουργούνται τα αδυσώπητα ερωτήματα :
Ελπίζουμε το Πόρισμα αυτό να παραμείνει μόνιμα ως οδηγός αναφοράς σε κάθε ψηφιακή βιβλιοθήκη όσων πονάνε γι ΄ αυτόν τον τόπο.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΔΙΑΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Για τη μελέτη του δημογραφικού προβλήματος της χώρας
και διατύπωση προτάσεων
για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του.
ΠΟΡΙΣΜΑ
Πρόεδρος : Βασίλειος Σωτηρόπουλος Βουλευτής Αργολίδας Νέας Δημοκρατίας
Αντιπρόεδρος : Βασίλειος Γερανίδης Βουλευτής Β΄ Θεσ/νίκης ΠΑΣΟΚ
Γραμματέας : Μανόλης Δρεττάκης Βουλευτής Α΄ Αθηνών Συνασπισμού
ΑΘΗΝΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 1993
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
|
Σελίδα |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ |
|
1. ΠΡΟΟΙΜΙΟ |
1 |
2. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ: Διάφορα δημογραφικά στοιχεία. |
5 |
2.1 Γεννήσεις. |
10 |
2.2 Γάμοι - Τάσεις γαμηλιότητας - Διαζύγια. |
13 |
2.3Μετανάστευση, αστικοποίηση, επαναπατρισμός πολιτικών προσφυγών, έλευση ομογενών (Ποντίων - Βορειοηπειρωτών, κλπ.) |
14
|
2.4 Πληθυσμιακή ωρίμανση - γήρανση και προσδοκώμενη διάρκεια ζωής. |
16 |
2.5 Συντελεστής θνησιμότητας - βρεφικής θνησιμότητας. Τροχαία ατυχήματα. |
17 |
2.6 Οικογενειακός προγραμματισμός - Προγεννητική διάγνωση. |
18 |
2.7 Γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού - Δημογραφικές διαφοροποιήσεις. |
20 |
3. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ: Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που επιδρούν στο δημογραφικό πρόβλημα. |
23 |
4. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ: Μελλοντική πληθυσμιακή εξέλιξη της Ελλάδος: |
25 |
5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ: Δημογραφική σύγκριση της Ελλάδος με άλλες χώρες. |
28 |
6. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ: Δημογραφικές επιπτώσεις |
30 |
7. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ: Στόχοι της Ελληνικής δημογραφι-κής πολιτικής - Προτάσεις. |
33 |
7.1 Διοικητικά μέτρα. |
38 |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΙΝΑΚΩΝ - ΓΡΑΦΗΜΑΤΩΝ |
|
ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ |
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΙΝΑΚΩΝ- ΓΡΑΦΗΜΑΤΩΝ
Πίνακας |
Σελίδα |
Ια. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος, κατά νο-μό, κατά τις απογραφές των ετών 1971, 1981, 1991 και αντίστοιχα γραφήματα. |
5 |
Ιβ. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος, κατά νομό, φύλο, του έτους 1991 |
7 |
ΙΙ. Φυσική κίνηση του πληθυσμού και αντίστοιχα γραφήματα. |
10 |
ΙΙΙ. Περιφέρεια πρωτεύουσας και αντίστοιχα γραφήματα. |
12 |
IV. Υπόλοιπη χώρα και αντίστοιχα γραφήματα. |
12 |
V. Γεννητικότητα - Θνησιμότητα κατά γεωγραφικά διαμερίσματα και αντίστοιχα γραφήματα. |
21 |
VI. Γεννητικότητα - Θνησιμότητα κατά περιοχές και αντίστοιχα γραφήματα. |
22 |
VΙΙ. Ο σημερινός και ο πιθανός μελλοντικός πληθυσμός της Ελλάδος 1991 - 2021 και αντίστοιχα γραφήματα |
26 |
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα γραφήματα βρίσκονται συγκεντρω-μένα με την ανωτέρω σειρά στο τέλος του κειμένου. |
|
ΤΟ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ
Τα δημογραφικά προβλήματα είναι εξαιρετικά πολύπλοκα διότι επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες (οικονομικούς, κοινωνικούς. θρησκευτικούς, μεταναστευτικούς κλπ) και. επομένως δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με μονοδιάστατες και απλοϊκές προτάσεις-λύσεις. Τα προβλήματα του πληθυσμού κατά τον Γάλλο δημογράφο AlfredSauvy, είναι "τόσο θεμελιώδη που εκδικούνται τρομερά εκείνους που τα αγνοούν και καμμιά χώρα δεν μπορεί να ζήσει αν δεν πιστεύει στη ζωή".
Στη χώρα μας, στην οποία σήμερα η γεννητικότητα είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη, το δημογραφικό πρόβλημα παίρνει τεράστιες εθνικές διαστάσεις, που μπορεί να απειλήσουν την εθνική μας ανεξαρτησία και εδαφική ακεραιότητα.
Πριν από τον πόλεμο η φυσική αύξηση του πληθυσμού κυμαινόταν στο 12·13%ο, ενώ τα τελευταία χρόνια έπεσε στο 1%ο και τείνει να γίνει αρνητική, αν η γεννητικότητα παραμείνει στα ίδια χαμηλά επίπεδα, με κατάληξη την γρήγορη γήρανση του πληθυσμού και το διπλασιασμό της αναλογίας των ηλικιωμένων ατόμων από 7.5 σε 14%.
ι
Ολα τα πολιτικά κόμματα της Εθνικής Αντιπροσωπείας - έχοντας συνειδητοποιήσει τους εθνικούς κίνδυνους που αντιμετωπίζει και θα αντιμετωπίσει πολύ έντονα στο αμέσως προσεχές μέλλον η χωρά μας, αν δεν αλλάξουν οι, δημογραφικοί δείκτες - δέχτηκαν ομόφωνα τη Σύσταση Διακομματικής Επιτροπής "γιά τη μελέτη σε βά-θος του Δημογραφικού προβλήματος της χώρας και τη διατύπωση προτάσεων γιά την αποτελεσματική αντιμετώπιση του".
Η επιτροπή συνεστήθη με την υπ. αριθμ. 6355/4101 απόφαση της Βουλής της 25-11-91 μετά από πρόταση του Πρωθυπουργού Κων/νου Μητσοτάκη προς τον Πρόεδρο της Βουλής στις 5-11-91.
2
Στην Εθνική Αντιπροσωπεία συνεζητήθησαν επίσης, δύο επερώτησεις του κ. Μανόλη Δρεττάκη (12/2/79 και 14/2/86) και πρόταση γόμου βουλευτών του ΠΑΣΟΚ "κίνητρα για την αντιιιετώπιση του δη-μογραφικού προβλήματος της χώρας" στις 7 και 23 Νοεμβρίου 1991. Την επιτροπή αποτέλεσαν αρχικά οι βουλευτές:
1. Σωτηρόπουλος Βασίλειος
2. Αδραχτάς Παναγιώτης
3. Βαρδαρινός Βασίλειος
4. Γεωργολιός Κωνσταντίνος
5. Κανελλοπούλου Κρινιώ
6. Καραγκούνης Ανδρέας
7. Μπακογιάννη Ντόρα
3. Πάλλη-Πετραλιά Φάνη
9. Παπαγεωργόπουλος Ελευθέριος
10. Παπανικολάου Ελευθέριος
11. Τατούλης Πέτρος
12. Χωματάς Ιωάννης
13. Γερανίδης Βασίλειος
14. Κρητικός Παναγιώτης
15. Κωνσταντινίδης Ελευθέριος
16. Μπαλτάς Αλέξανδρος
17. Παπαδόπουλος Βασίλειος +
18. Παπαθεμελής Στυλιανός
19. Πάχτας Χρήστος
20. Σγουρίδης Παναγιώτης
21. Σμπώκος Ιωάννης
22. Δρεττάκης Μανόλης
23. Κοσιώνης Παναγιώτης
3
Η επιτροπή εξέλεξε ομόφωνα το εξής Προεδρείο:
Πρόεδρος: Σωτηρόπουλος Βασίλειος (Ν.Δ.)
Αντιπρόεδρος: Γερανίδης Βασίλειος (ΠΑΣΟΚ)
Γραμματέας: Δρεττάκης Μανόλης (ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ)
Τα μέλη της επιτροπής Καραγκούνης Ανδρέας, Μπακογιάννη Ντόρα, Πάλλη - Πετραλιά Φάνη αντικαταστάθηκαν αργότερα, λόγω της αναλήψεως από μέρους τους υπουργικών καθηκόντων, από τους βουλευτάς Γεωργιάδη Θεόδωρο, Δημόπουλο Δημήτριο και Κατσίκη Θεόδωρο, ενώ τη θέση του αποβιώσαντος τον Ιούλιο του 1992 Παπαδόπουλου Βασίλειου έλαβε ο βουλευτής Σκουλάκης Εμμανουήλ.
Η επιτροπή συνεδρίασε 12 φορές και κάλεσε σε ακρόσαση και διάλογο μέλη ΔΕΠ Πανεπιστημίων, εκπροσώπους Ειδικών - Ερευνητικών Κέντρων Δημογραφικών Μελετών, της Εκκλησίας της Ελλάδος, του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, της Ακαδημίας Αθηνών
Οι εκπρόσωποι που προσήλθαν ήταν οι εξής:
Γ.Τζιαφέτας, Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Δημογραφικών Μελετών, Ν. Πολύζος. τέως Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου. Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Δημογραφικών Μελετών, Γ. Σιάμπος. Αναπληρωτής Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Β. Κοτζαμάνης, Δημογράφος-Κοινωνιολόγος, Ερευνητής στο ΕΚΚΕ. Γ. Παπαευαγγέλου, Καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ν. Ματσανιώτης, Καθηγητής Ιατρικής, Ακαδημαϊκός, Μ. Πα-παδάκης. Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Ν. Τσίμπος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιώς, Χ. Συμεωνίδου, Κοινωνιολόγος - Δημογράφος. Ερευνήτρια του ΕΚΚΕ, Β. Μάος, Αναπληρωτής Καθηγητής του
4
Παντείου Πανεπιστημίου, Εμκε - Πουλοπούλου Ηρα, Μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης ■ Υπεύθυνη του Δημογραφικού Τμήματος του Ινστιτούτου Μελέτης της Ελληνικής Οικονομίας. Β. Θεοτοκάτος. Πρόεδρος της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Πολυτέκνων Ελλάδος, Π. Τσουκάτου, Μέλος του Δ.Σ. της ΓΣΕΕ. Δ. Καραγκούνης, Πρόεδρος του ΠΙΣ. Αρχιμανδρίτης Ιερόθεος Βλάχος, της Εκκλησίας της Ελλάδος. Χ. Κορυφίδης, Αντιπρόεδρος της ΑΔΕΔΥ.
Πριν προχωρήσουμε στη διατύπωση των προτάσεων θεωρούμε αναγκαίο να αναλύσουμε βασικά δημογραφικά στοιχεία και δείκτες που επηρεάζουν το δημογραφικό πρόβλημα και διαμορφώνουν τη σημερινή πληθυσμιακή κατάσταση στη χώρα μας.
5
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Διάφορα δημογραφικά στοιχεία
Ο πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος, με βάση τις απογρα-φές των ετών 1971, 1981 και 1991, στο σύνολο και κατά νομό καθώς και το ποσοστό μεταβολής της δεκαετίας 31-91 δίνεται στον πίνακα Ια.
Πίνακας Ια |
||||
Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος, κατά νομό.κατά τις απογραφές των ετών 1971. 1981.1991. |
||||
|
1971 |
1981 |
1991* |
Ποσοστ. Μεταβ. 81-91 881-91 |
Σύνολο Ελλάδος |
8.768.641 |
9.740.417 |
10.264.156 |
+537 |
|
Περιφέρεια Πρωτευούσης |
2.540.241 |
3.027.331 |
Ι 3.096.775 |
+ 2,29 |
|
Λοιπή Στερεά Ελλάς και Εύβοια |
|
|
|
|
|
Αιτωλίας & Ακαρνανίας |
223.989 |
219.764 |
230.688 |
+4,97 |
|
Αττικής (Υπόλοιπο) |
257.608 |
342.093 |
425.994 |
+24,52 |
|
Βοιωτίας |
107.459 |
117.175 |
134.034 |
+1438 |
|
Ευβοίας |
172.585 |
188.410 |
209.132 |
+ 10.99 |
|
Ευρυτανίας |
27.428 |
26.182 |
23.535 |
-10,10 |
|
Φθιώτιδος |
155.574 |
161.995 |
168.291 |
+ 3,89 |
|
Φωκίδος |
41.361 |
44.222 |
43.884 |
-0.76 |
|
Πελοπόννησος |
|
|
|
|
|
Αργολίδος |
88.698 |
93.020 |
97.250 |
+ 4.54 |
|
Αρκαδίας |
111.263 |
107.932 |
103.840 | |
-3.79 |
|
Αχαΐας |
240.854 |
275.193 |
297.318 |
+ 8,03 |
|
Ηλείας |
164.061 |
160.305 |
174.021 |
+ 8,55 |
|
Κορινθίας |
113.115 |
123.042 |
142.365 |
+ 15.70 |
|
Λακωνίας |
95.844 |
93.218 |
94.916 |
+ 1.82 |
|
Μεσσηνίας |
173.077 |
159.818 |
167.292 |
+ 4.67 |
|
Ιόνιοι Νήσοι |
|
|
|
|
Ζακύνθου |
30.187 |
30.014 |
32.746 |
+9.10 |
Κέρκυρας |
92.933 |
99.477 |
105.043 |
+5.59 |
Κεφαλληνίας |
35.952 |
31.297 |
32.314 |
-3.24 |
Λευκάδος |
25.371 |
22.863 |
20.000 |
-4.40 |
Ηπειρος |
|
|
|
|
Αρτης |
79.700 |
80.044 |
78.884 |
-1.45 |
Θεσπρωτίας
|
40.684 |
41.278 |
44.202 |
+7.08 |
Ιωαννίνων
|
134.688 |
147.304 |
157.214 |
+6.73 |
Πρεβέζης
|
55.262 |
55.915 |
58.910 |
+5.35 |
Θεσσαλία
|
|
|
|
|
Καρδίτσης
|
133.018 |
124.930 |
126.498 |
+1.25 |
Λαρίσης
|
233.159 |
254.295 |
269.300 |
+5.90 |
Μαγνησίας
|
161.392 |
182.222 |
197.613 |
+8.44 |
Τρικάλων
|
133.417 |
134.207 |
137.819 |
+2,69 |
Μακεδονία
|
|
|
|
|
Γρεβενών
|
34.664 |
36.421 |
37.017 |
+1,64 |
Δράμας
|
91.009 |
94.772 |
96.778 |
+2.32 |
Ημαθίας
|
117.477 |
133.750 |
138.068 |
+3,23 |
Θεσσαλονίκης
|
711.990 |
871.580 |
997.528 |
+12,15 |
Καβάλας
|
121.593 |
135.218 |
135.747 |
+0,39 |
Καστοριάς
|
46.401 |
53.169 |
52.721 |
-084 |
Κιλκίς
|
83.197 |
81.562 |
81.845 |
+0,35 |
Κοζάνης |
133.484 |
147.051 |
150.159 |
+2.11 |
Πέλλης |
126.085 |
132.386 |
138.261 |
+4,43 |
Πιερίας |
92.354 |
106.859 |
116.820 |
+9,32 |
Σερρών
|
202.898 |
196.247 |
191.890 |
-2,22 |
Φλωρίνης
|
54.410 |
52.430 |
52.854 |
+0,65 |
Χαλκιδικής
|
73.390 |
79,063 |
91.654 |
+15,96 |
Αγιον Ορος
|
1.732 |
1.472 |
1.557
|
+5,77
|
Στον ανωτέρω πίνακα φαίνεται ότι στη δεκαετία. του '80 σημειώθηκε μείωση του πραγματικού πληθυσμού στους νομούς Ευρυτα-νίας, Λευκάδος, Ροδόπης, Εβρου, Αρκαδίας, Σερρών Λέσβου. Φωκί-δας, Καστοριάς: και Αρτης.
Στον Πίνακα Ιβ δίνεται ο πραγματικός πληθυσμός του 1991 κατά φύλο και κατά νομό.
1. Γεννήσεις
Ο δείκτης γεννήσεων μέσος αριθμός τέκνων ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας, από το 1950-1980 διατηρήθηκε στο _ _ -2,2 δείκτης πάρα πολύ ικανοποιητικός, όταν ληφθεί υπ’ όψη ότι ο δείκτης ανανέωσης των γενεών είναι 2,4.
Το 1990 όμως ο δείκτης έπεσε επικίνδυνα στο 1,4 με αποτέλεσμα η φυσική αύξηση του πληθυσμού στην δεκαετία του ’80 να σημειώσει δραματική μείωση και να φθάσει στο 1%, ενώ πρίν το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο ήταν 12-13%.
Ο συντελεστής γεννητικότητος (αριθμός γεννήσεων ανά 1000 κατοίκους) που ήταν το 1950 στο 18,37 έπεσε το 1990 στ0 10,03 ενώ ο ακαθάριστος συντελεστής θνησιμότητος αυξήθηκε την περίοδο από το 7,24 στο 9,16 λόγω της βαθμιαίας γήρανσης του πληθυσμού παρά την μείωση της θνησιμότητας μέσα σε κάθε ηλικία. Οι μεταβολές των γεννήσεων και των θανάτων παρουσιάζονται στον Πίνακα ΙΙ από το 1953-1990.
11
Αν η γεννητικότητα διατηρηθεί στα ίδια χαμηλά επίπεδα( 1,38-1.4) και δεν προκύψουν σημαντικά γεγονότα (πόλεμος, μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα), τότε ο συνολικός πληθυσμός της χώρας μας το 2015 θά είναι μειωμένος κατά 500.000 άτομα σε σύγκριση με τον σημερινό.
Κατά τη συζήτηση στην επιτροπή ακούστηκε η άποψη από ορι-;αενους εκπροσώπους επιστημονικών φορέων, ότι η χώρα μας, όσον αφορά τις γεννήσεις, δεν βρίσκεται σε κακή κατάσταση και ότι είναι λίγο κάτω από το δείκτη αναπαραγωγής των γενεών. Τις απόψεις αυτές αντέκρουσαν άλλοι εκπρόσωποι. Οι απόψεις αυτές, επίσης, οδήγησαν σε προβληματισμό τα μέλη της επιτροπής, πλην όμως δεν υιοθετήθηκαν διότι η τάση στη χώρα μας είναι επικίνδυνα πτωτική και πρέπει να γίνει ανόρθωση της πορείας, θεωρήθηκε δε το δημογραφικό πρόβλημα ως μείζον και φλέγον εθνικό, κοινωνικό και οικονομικό θέμα.
Η αναλογία των γυναικών που έχουν ένα μόνο παιδί αυξάνεται στις τελευταίες δύο δεκαετίες. Από 41.5% το 1970 έφθασε το 1987 στο 45,4%. Η αναλογία των γυναικών που έχουν δύο παιδιά παραμένει σχεδόν αμετάβλητη γύρω στο 33-39%, ενώ αντιθέτως μειώνεται η αναλογία των γυναικών με τρία παιδιά από 13.39% σε 12% και των γυναικών με τέσσερα και άνω από 7,1% σε 4.8%. Γιά να ανακοπεί η μείωση των γεννήσεων και γιά να εξασφαλισθεί η ανανέωση του .πληθυσμού και η επιβίωση του Ελληνισμού πρέπει να δοθεί μεγάλη σημασία και να τεθεί ως στόχος το τρίτο παιδί.
Ενδιαφέρον έχουν οι γεννήσεις και η φυσική αύξηση του πληθυσμού στην περιφέρεια της πρωτεύουσας και στην υπόλοιπη χώρα στη δεκαετία 1980-1990. Πίνακες III και IV.
Από τους πίνακες αυτούς προκύπτει ότι η φυσική αύξηση του πληθυσμού στην υπόλοιπη χώρα μέχρι και το 1988 (αν και φθίνουσα) ήταν μεγαλύτερη από εκείνη στην περιφέρεια της πρωτεύουσας (που επίσης ήταν φθίνουσα). Τα δύο όμως τελευταία χρόνια 1988 και 1989, η σχέση αυτή ανατράπηκε και η φυσική αύξηση του πληθυσμού της περιφέρειας της πρωτεύουσας υπερτερεί εκείνης της υπόλοιπης χώρας. Αν η τάση αυτή δεν είναι παροδική και παγιωθεί στα αμέσως επόμενα χρόνια οι κοινωνικό - οικονομικές και εθνικές συνέπειες θα είναι βαρύτατες.
2. Γάμοι - Τάσεις γαιμηλιότητας - Διαζύγια
Η γαμηλιότητα ήταν υψηλή κατά την πρώτη μεταπολεμική περίοδο, όμως ο μέσος ετήσιος συντελεστής γαμηλιότητας (γάμοι επί 1000 κατοίκων) από 7,78 το 1953 μειώθηκε στο 6,47 το 1980 (δίσεκτο έτος), στο 6,41 το 1985 και στο 5,77 το 1990. Συγχρόνως όμως παρατηρήθηκε και αύξηση της μέσης ηλικίας γάμου. Αν οι ρυθμοί αυτοί της δεκαετίας 1980-1990 συνεχισθούν, οι γάμοι θα μειωθούν ακόμη περισσότερο και θα αυξηθεί ο άγαμος πληθυσμός με όλες τις δυσάρεστες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 98% των παιδιών στην Ελλάδα γεννιούνται εντός γάμου, σε αντίθεση με άλλες χώρες που ο αριθμός των εξωγάμων αυξήθηκε φθάνοντας σε υψηλά ποσοστά με πολύ μεγάλες κοινωνικές συνέπειες. Αυτό δείχνει και τη μεγάλη σημασία που έχει γιά τη χώρα μας η τάση γαμηλιότητας και οι παράγοντες που την επηρεάζουν.
Τα διαζύγια παρουσιάζουν στη χώρα μας μεγάλη αύξηση. Στη δεκαετία του 1960 αντιστοιχούσαν 5 διαζύγια σε 100 γάμους ετησίως, στο τέλος της δεκαετίας του 1970 έφθασαν σε 10 (διπλασιάστηκε ο αριθμός των διαζυγίων) και στο τέλος της δεκαετίας του 1980 ο αριθμός αυξήθηκε ακόμη περισσότερο και έφθασε σε 13.
14
Ο αριθμός αυτός των διαζυγίων αφορά κυρίως στις ηλικίες κάτω του 50ου έτους, ηλικίες που δεν έχουν ολοκληρώσει την αναπαραγωγική περίοδο τους, με δυσμενή δημογραφικά και κοινονικοοικονιμικά επακόλουθα.
3. Μετανάστευση, αστικοποίηση, επαναπατρισμός πολιτικών προσφύγων, έλευση ομογενών (Ποντίων-Βορειοηπειρωτών κλπ.)
Η Ελληνική μεταπολεμική (1952-1974) μετανάστευση προς υπερπόντιες και δυτικοευρωπαϊκές χώρες ήταν ένας από τους κυρίους συντελεστές του δημογραφικού προβλήματος της χώρας.
Το σύνολο της μεταπολεμικής μετανάστευσης (αν δεν ληφθεί υπ' όψη η παλιννόστηση) ανήλθε σε 1.439.000 άτομα νέας ηλικίας άνδρες και γυναίκες ακόμη και ανήλικα παιδιά που προέρχονταν από όλα τα διαμερίσματα της χώρας κυρίως όμως από τη Μακεδονία. Θράκη και Ηπειρο, σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, το 1989 γιά το Δημογραφικό πρόβλημα. Αποτέλεσμα αυτής της μαζικής αποδημίας ήταν η ερήμωση της υπαίθρου σε κρίσιμες εθνικές περιοχές (παραμεθόριες) και η γήρανση του πλη-θυσμού.
Η παλιννόστηση μετά την ενεργειακή κρίση του 1973 ήταν σημαντική κυρίως από τη Δυτική Γερμανία και είχε μεγάλη συμμε-τοχή στην πραγματική αύξηση του πληθυσμού στη δεκαετία του 1970. Οι παλιννοστούντες ήταν κυρίως ηλικιωμένα άτομα και τους απερρόφησαν τα μεγάλα αστικά κέντρα. Εξ άλλου πολύ γρήγορα μειώθηκε αυτό το ρεύμα των παλιννοστούντων, διότι η νέα γενιά του απόδημου ελληνισμού είναι απρόθυμη να επαναπατριστεί.
Η εσωτερική μετανάστευση των κατοίκων της υπαίθρου προς τα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα - Θεσσαλονίκη) των οποίων ο πληθυσμός ανέρχεται σήμερα γύρω στο 50% του συνόλου της χώρας.
15
έχει σοβαρές επιπτώσεις στον αριθμό των γεννήσεων, στην ερήμωση της υπαίθρου και τη γήρανση του πληθυσμού.
Η νέα αντίληψη για την οικογένεια και την κοινωνία που προ-
καλεί η αστικοποίηση (αντίληψη που υιοθετείται και στην επαρχία), τα προβλήματα στέγης, εργασίας, επαρκούς εισοδήματος εκπαίδευσης. η έλλειψη κατάλληλων βρεφονηπιακών σταθμών κλπ, οδηγούνσε ολιγομελείς οικογένειες και σε αναβολή γάμων.
Ο επαναπατρισμός των πολιτικών προσφύγων και η μαζική προσέλευση ομογενών (Ποντίων και Βορειοηπειρωτών) με σωστή πολιτι-κή παρέμβαση θα έχει θετικά αποτελέσματα. Η πολιτεία πρέπει να τους βοηθήσει να εγκατασταθούν και να εργαστούν, όχι μόνο στα αστικά κέντρα αλλά κυρίως σε αγροτικές και ημιαστικές περιοχές και να δώσουν μία νέα δυναμική σε πολλές αγροτικές περιοχές κυρίως της βορείου Ελλάδος. Οι κοινές πολιτιστικές ρίζες και η Ορθοδοξία βοηθούν πολύ στην προσαρμογή και αφομοίωσή τους από την ελληνική κοινωνία.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτεί η είσοδος και η απασχόληση εκατοντάδων χιλιάδων ξένων μεταναστών, νομίμως (και παρανόμως κυρίως.) εισελθόντων στη χώρα μας στις δυο τελευταίες δεκαετίες. Ανκαι το ποσοστό ανεργίας στη χώρα μας είναι 8% περίπου σε πολλούςκλάδους υπάρχει μεγάλη έλλειψη εργατικών χειρών, που καλύπτεται κυρίως από τους ξένους λαθρομετανάστες.
Με την αθρόα είσοδο λαθρομεταναστών-αλλοδαπών κυρίως μουσουλμάνων από Αφρικανοασιατικές χωρες, η Ελλάς μεταβάλλε-ται σε τόπο υποδοχής μεταναστών που δημιουργούν σοβαρά κοινωνικοοικονομικά προβλήματα (προστριβές στην αγορά εργασίας, αύξηση της εισφοροδιαφυγης με μεγάλες συνέπειες στους ασφαλι. στικούς οργανισμούς, αύξηση εγκληματικότητος, διακίνηση ναρκω-τικών κλπ) και δεν μπορούν να προσαρμοστούν προς την ελληνική κοινωνία λόγο του τελείως διαφορετικού πολιτισμού του Ισλάμ, που δεν είναι μόνο θρησκεία αλλά και τρόπος ζωής.
16
Το θέμα αυτό του αλλοδαπού πληθυσμού από τις χώρες της Ασίας και της Αφρικής που παραμένει στη χώρα μας, πρέπει να αναλυθεί πολύ προσεκτικά, μέσα στο πλαίσιο των σχετικών αποφάσεων της Κοινότητας γιά τη χάραξη μιας εθνικής πολιτικής λόγω της γεωγραφικής μας θέσης, γιά να αποφύγουμε φαινόμενα ξενοφοβίας και ρατσισμού και γιά να μελετηθούν οι επιπτώσεις στη δημογραφική εξέλιξη του ελληνικού πληθυσμού.
4. Πληθυσμιακή ωρίιιανση - γήρανση και προσδοκώμενη διάρκεια ζωής.
Η δημογραφική γήρανση τις τελευταίες τρείς δεκαετίες βαίνει διαρκώς αυξανόμενη. Η πτώση της γεννητικότητας και η μείωση της θνησιμότητος αύξησε την αναλογία των ηλικιωμένων ατόμων σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό και με την αναλογία παιδιών και εφήβων. Η ίδια τάση πληθυσμιακής μεταβολής των ηλικιών παρουσιάζεται σχεδόν στο σύνολο των χωρών της Ευρώπης, αλλά η χώρα μας έχει τον υψηλότερο δείκτη δημογραφικής γήρανσης μεταξύ των Βαλκανικών χωρών.
Το 1951 η αναλογία των ηλικιωμένων ατόμων στη χώρα μας (άνω των 65 ετών) ήταν 6,5% και το 1984 ανήλθε στο 13,3% ενώ η αναλογία των υπερηλίκων (άνω των 75 ετών) από 2,1% ανήλθε στο 5,4%.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η μεταβολή της αναλογίας των ηλικιωμένων στις αστικές, ημιαστικές και αγροτικές περιοχές. Το 1951 η αναλογία των ηλικιωμένων στις ημιαστικές και αγροτικές περιοχές ήταν μόλις 7% και ανήλθε το 1984 στις ημιαστικές στο 13,5% και στις αγροτικές σε 17,5%.
Επίσης η αναλογία του παιδικού πληθυσμού (0-14 ετών) ενώ στις αστικές περιοχές έμεινε σχεδόν στα ίδια επίπεδα, γύρω στο 23% στις αγροτικές περιοχές παρουσίασε σημαντική μείωση πέφτοντας κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες από το 32.3% στο 22,5%
17
Παρατηρούμε λοιπόν ότι η αύξηση των ηλικιωμένων στις αγροτικές περιοχές κατά 10% περίπου και η μείωση του παιόικοΰ πληθυσμού κατά το ίδιο υψηλό ποσοστό στις ίδιες περιοχές, δημιουργούν νέες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που απαιτούν έγκαιρη και μακρόπνοη αντιμετώπιση, προς αποφυγή της ερήμωσης της υπαίθρου με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες που αυτή συνεπάγεται.
Στον μεγαλύτερο ασφαλιστικό οργανισμό, ΙΚΑ. η αναλογία συνταξιούχων-ασφαλισμένων είναι σήμερα 1:2,5 ενώ θά έπρεπε βάσει των διεθνών δεδομένων να είναι 1:4,5 γιά την ομαλή οικονομική πορεία των οργανισμών. Στο δημόσιο η αναλογία αυτή είναι 1:1.
Η διάρκεια της προσδοκώμενης ζωής στη χώρα μας από 63,4 έτη το 1950 ανήλθε σε 72,5 το 1985 γιά τους άνδρες και σε 77,6 γιά τις γυναίκες. Η εξέλιξη αυτή κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων δεκαετιών παρετηρήθη σε όλες σχεδόν τις ανεπτυγμένες χώρες με αποτέλεσμα τη διαρκή αύξηση της αναλογίας των ηλικιωμένων ατόμων και τη μείωση της αναλογίας των νεοτέρων. Ο δυσμενής όμως αυτός συσχετισμός των ηλικιών επέφερε και θα επιφέρει όχι μόνο μεγάλες κοινωνικοοικονομικές συνέπειες αλλά και εθνικές σε χώρες όπως η Ελλάς.
Οι δαπάνες γιά περίθαλψη των ηλικιωμένων είναι 8 φορές μεγαλύτερες από τις μέσες δαπάνες όλων των ηλικιών σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ και σε συνδυασμό με τη νέα σύγχρονη ιατρική τεχνολογία, το συνολικό κόστος περίθαλψης διογκώνεται υπέρμετρα.
5. Συντελεστής θνησιμότητας - βρεφικής θνησιμότητας. Τροχαία ατυχήματα
Η βελτίωση των συνθηκών ζωής και η γενική κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της χώρας μας, με την παρεπόμενη ευεργετική επίδραση τους στο βιοτικό επίπεδο του λαού μας μείωσε τη θνησιμότητα σε χαμηλά επίπεδα. Οι κύριες αιτίες θανάτου είναι τα αγγειοκαρδιακά νοσήματα και κακοήθεις νεοπλασίες. Ακολουθούν παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος και τα ατυχήματα –κυρίως τα τροχαία- με θύματα πολλούς νέους και με μεγάλο αριθμό σοβαρών αναπηριών με δυσμενείς επιπτώσεις στην ελληνική κοινωνία όχι μόνο κοινωνικές αλλά και δημογραφικές.
Γενικά ο συντελεστής θνησιμότητος μειώνεται σταθερά από το 1950 μέχρι σήμερα λόγω της ανόδου του βιοτικού επιπέδου, της βελτίωσης των υπηρεσιών υγείας και την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης. Έτσι η «προσδοκόμενη» ζωή κατά τη γέννηση, αυξήθηκε από 63,4 έτη το 1950 σε 72,5 το 1985 για τους άνδρες και από 66,7 έτη σε 77,6 έτη για τις γυναίκες.
Η βρεφική θνησιμότητα παρουσιάζει συνεχώς μια σημαντική μείωση. Έτσι από τα υψηλά επίπεδα το 1951( 63 θάνατοι βρεφών ανά 1000 γεννήσεις ζώντων) έπεσε το 1990 σε 10 θανάτους βρεφών ανά 1000 γεννήσεις ζώντων.
Αν και σημειώθηκε θεαματική πρόοδος στις τελευταίες δεκαετίες φρονούμε ότι υπάρχουν ακόμη περιθώρια βελτίωσης και να προσεγγίσουμε τους δείκτες βρεφικής θνησιμότητας (κάτω του 10%ο ) ως σε πολλές ανεπτυγμένες χώρες.
Κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους από τροχαία ατυχήματα 2000 περίπου κυρίως νέοι άνθρωποι και τραυματίζονται βαριά 40000( από τους οποίους 2000 πεθαίνουν στα νοσοκομεία). Αριθμοί απαράδεκτα υψηλοί για τη χώρα μας και ευθύνες και της πολιτείας και ατομικές.
6. Οικογενειακός προγραμματισμός- Προγεννητική διάγνωση
Ο σύγχρονος οικογενειακός προγραμματισμός έχει δύο πρότυπα: το ευρωπαϊκό και το τριτοκοσμικό λόγω των διαφορετικών επιδιώξεων. Στη χώρα μας πρέπει να αναπτυχθεί και να εφαρμοστεί προς την ορθή ενδεδειγμένη ελληνική
19
κατεύθυνση. Σήμερα η έγνοια του οικογενειακού προγραμματισμού στην Ελλάδα είναι ταυτόσημη με την αντισύλληψη, την άμβλωση και τη στείρωση. Αυτή η αντίληψη είναι λανθασμένη και χρειάζεται αναθεώρηση. Απαιτείται κατάλληλη υποδομή με ειδικά πρόσωπα που θα ενημερώνουν σωστά τα μεγάλα λαϊκά στρώματα σε θέματα στειροτητος-γονιμότητος καθώς επίσης και γιά τα πολιτειακά μέτρα στήριξης της μητρότητος, που πρέπει να προβάλεται ως μεγίστη κοινωνική αξία.
Αν γίνει η κατάλληλη ενημέρωση και τονισθούν από ειδικούς οι συνέπειες των εκτρώσεων στην υγεία των γυναικών και των οικογενειών τους, και προβληθούν οι εθνικές και θρησκευτικές παραδόσεις του λαού μας ώστε να θεωρηθεί ως μεγάλη κοινωνική αξία η απόκτηση τέκνων είναι δυνατόν το 40% των γυναικών να αποφασίσει να μην προχωρήσει σε έκτρωση.
Σε μεγάλα λαϊκά στρώματα θεωρείται ακόμη και σήμερα η έκτρωση ως μέσον ελέγχου των γεννήσεων και ως αθώα πράξη. Η αντίληψη αυτή πρέπει να εκλείψει, με την κατάλληλη διαφώτιση των γυναικών και των ζευγαριών γενικά, λόγω των σοβαρών επιπλοκών ψυχικών και σωματικών που προκαλούνται από αυτές τις επεμβάσεις και κυρίως το βίαιο θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων ανθρωπίνων ζωών.
Η Ακαδημία προειδοποιεί ότι "κύριο αίτιο της υπογεννητικό-τητος είναι η έκτρωση και η εξ αυτής στείρωση" και ο καθηγητής Τριχόπουλος "το 40% της μειώσεως της αναπαραγωγικότητος στη χώρα μας οφείλεται σε προκλητές εκτρώσεις'.
Επίσης οι καθηγητές Πολύζος και Βαλαώρας σημειώνουν ότι "η αναπλαστική ικανότητα του λαού μας πλησιάζει σε σημείο μη επιστροφής με κύριο αίτιο την εκούσια έκτρωση" και ο καθηγητής Κουτήφαρης "πάνω από 150.000 ζευγάρια δεν μπορούν να κάνουν παιδί γιατί έχουν στο ιστορικό τους μία έκτρωση" .
20
Ο Ν.1609 του 1986 "περί τεχνητής διακοπής της εγκυμοσύνης και προστασίας της υγείας της γυναίκας" ο οποίος αποποινικοποί ησε την έκτρωση μέχρι τον τρίτο μήνα μέσα από μία διαδικασία, σήμερα δεν εφαρμόζεται στη πράξη και όλοι οι δρόμοι οδηγούν άνετα από ότι παλιότερα στο χειρουργείο. Η επανεξέταση του προς την κατεύθυνση της εφαρμογής του όποιου οικογενειακού προγραμ-ματισιιου κρίνεται σκόπιμη , γιά σοβαρούς εθνικούς, θρησκευτικούς και δημογραφικούς λόγους.
Η προγεννητική διάγνωση πρέπει υπεύθυνα να επιτελείται και σε πολλά κέντρα της περιφέρειας, λόγω του μεγάλου αριθμού ατό-μων που πάσχουν από μεσογειακή αναιμία στη χώρα μας (800.000 -1.000.000 περίπου) και του αυξημένου ποσοστού νεογνών (2-3 %) που γεννιούνται με διαμαρτίες περί τη διάπλαση τα τελευταία χρόνια.
7. Γεωγραγική κατανομή πληθυσμού - Δημογραφικές διαφο-ροποιήσεις
Η γεννητικότητα και η θνησιμότητα του πληθυσμού παρου σιάζουν διαφορές μεταξύ των γεωγραφικών διαμερισμάτων της χω ρας. Στις αγροτικές περιοχές σημειώνεται τάση αύξησης της θνησι-μότητας και πτώση της γενητικότητας. ενώ στις αστικές περιοχες ακαθάριστος συντελεστής γεννήσεων (γεννήσεις ανά 1000 κατοι κους) είναι μεγαλύτερος με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση των νέων γενεών στα αστικά κέντρα. Οι αγροτικές περιοχές παρουσιάζουν υψηλότερο δείκτη γεννήσεων (μέσο αριθμό τέκνων ανά γυναίκα).
Στις αστικές περιοχές ο δείκτης γεννήσεων το 1985 κατήλθε στο 1.55 (τέκνα ανά γυναίκα: ενώ στις αγροτικές περιοχές διατηρή-θηκε ελαφρώς κάτω του 2. Αξίζει όμως να σημειωθεί οτι και στις αγροτικές περιοχές μετά το 1985 ο δείκτης γεννήσεων κατήλθε κάτω από το όριο αναπλήρωσης των γενεών.
21
Ο αριθμός όμως των αναπαραγωγικών ηλικιών του αγροτικού πληθυσμού συνεχώς μειώνεται (20% του συνόλου ή και μικρότερο) και ως εκ τούτου δεν καλύπτεται η διαφορά από τη χαμηλότερη γεννητικότητα του αστικού πληθυσμού. Τα γεωγραφικά διαμερίσματα τα οποία παρουσιάζουν την υψηλότερη γεννητικότητα είναι η Κρήτη, η Θράκη και η Θεσσαλία και την μεγαλύτερη φυσική αύξηση το 1989 η Κρήτη (Πίνακας V).
Η μείωση των γεννήσεων μεταξύ του 1981 και του 1989 από 14.5 ανά 1000 κατοίκους σε 10,2 παρουσίασε ανάλογη μείωση σε όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα και περιοχές της χώρας (Πίνακες Vκαι VI).
ΠΙΝΑΚΑΣ V Γεννητικότητα - Θνησιμότητα κατά γεωγραφικά διαμερίσματα |
||||
Γεωγραφικά διαμερίσματα |
Γεννήσεις ανά 1000 κατοίκους |
Θάνατοι ανά 1000 κατοίκους |
||
|
1981 |
1989 |
1981 |
1989 |
Πελοπόννησος |
13.1 |
9,7 |
10.42 |
10.2 |
Ιόνιοι Νήσοι |
12.2 |
9,5 |
13.40 |
12.1 |
Ηπειρος |
13.5 |
8.5 |
9 |
8.7 |
Θεσσαλία |
14.6 |
10.3 |
9,08 |
9,5 |
Μακεδονία |
14.2 |
9.9 |
8,43 |
8.6 |
Θράκη |
15.1 |
10,9 |
8,8 |
10.1 |
Νήσοι Αγαίου |
13.2 |
9,3 |
11,42 |
10.8 |
Κρήτη |
15 |
11.2 |
9,06 |
9 |
Περιφ. Πρωτευούσης |
15.5 |
10,3 |
8,02 |
8.2 |
Λοιπή Στερεά Ελλάδα |
13.3 |
9.2 |
8786 |
8.4 |
Σύνολο Ελλάδος |
14.5 |
10.2 |
8,9 |
9.2 |
22
ΠΙΝΑΚΑΣ VΙ Γεννητικότητα - Θνησιμότητα κατά περιοχές |
||||
Περιοχές |
Γεννήσεις ανά 1000 κατοίκους |
Θάνατοι ανά 1000 κατοίκους |
||
|
1981 |
1989 |
1981 |
1989 |
Περιφ. Πρωτευούσης |
15.5 |
10.3 |
8.02 |
8.2 |
Αστικές περιοχές |
16.3 |
10.3 |
7.65 |
7.4 |
Ημιαστικες περιοχές |
12.8 |
9.5 |
8.5 |
8.7 |
Αγροτικές περιοχές |
12.1 |
9.1 |
11.4 |
13.6 |
Σύνολο Ελλάδος |
14.5 |
10.2 |
8.9 |
9.2 |
Η λοιπή Στερά Ελλάδα, η Ανατολική Μακεδονία, η Πελοπόννησος, τα νησιά του Αιγαίου, η Ηπειρος και τα νησιά του Ιονίου εμφανίζουν τη μεγαλύτερη μείωση των γεννήσεων κατά την περίοδο 1981-1989.
Η μείωση αυτή των γεννήσεων σε συνδυασμό με την εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση του παραγωγικού κυρίως πληθυσμού συρρίκνωσε την πυραμίδα του πληθυσμού των αγροτικών περιοχών στις παραγωγικές ηλικίες ενώ αντιθέτως διόγκωσε την πυραμίδα των ίδιων ηλικιών στα αστικά κέντρα.
Ανάλογες διαφοροποιήσεις παρατηρούνται και στο βαθμό γήρανσης του πληθυσμού, στις τελευταίες δεκαετίες. Το 1951 η αναλογία των ηλικιωμένων (άνω των 65 ετών) ήταν 6% στις αστικές περιοχές και 7% στις αγροτικές και το 1981 ανήλθε στο 10% στις αστικές και 17% στις αγροτικές περιοχές.
Οι διαφοροποιήσεις αυτές του πληθυσμού ως προς το σύνολο και ως προς τις αναπαραγωγικές ηλικίες μεταξύ αστικού και αγροτικού πληθυσμού δημιουργούν πολλά κοινωνικοοικονομικά προβλήματα με πολλαπλές συνέπειες.
23
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που επιδρούν στο δημογραφικό πρόβλημα.
Γενικά το δημογραφικό πρόβλημα, ως έχει λεχθεί, είναι πολυσύνθετο και δεν επιλύεται. Επιδιώκεται η αντιμετώπιση του και η επισήμανση των σπουδαιότερων παραγόντων που έχουν δυσμενή επίδραση σε αυτό. Οι παράγοντες αυτοί είναι:
# Η κατοικία. Το 32% του πληθυσμού είναι εγκλωβισμένο στα διαμερίσματα (τα περισσότερα από αυτά μικρά) και τα παιδιά δεν έχουν άνετο ελεύθερο χώρο. Οι οικογένειες αυτές είναι καταδικασμένες να μην κάνουν τρία παιδιά. Τα μονοπρόσωπα νοικοκυριά το 1950 ήταν 9% του συνόλου - σήμερα είναι 19% με μεγάλη αναλογία γερόντων - τα διμελή νοικοκυριά κατέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό. Η έλλειψη κατοικίας, το υψηλό κόστος απόκτησης της και τα υψηλά ενοίκια αναγκάζουν τα νέα ζευγάρια να περιορίσουν ή να μεταθέσουν την τεκνοποίηση στο μέλλον.
# Τα χαμηλά οικογενειακά εισοδήματα σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος ανατροφής και εκπαίδευσης των παιδιών δρουν ανασταλτικά στην απόκτηση πολλών παιδιών. Δεν πρέπει όμως να παραβλέπεται ότι η Ελληνίδα αγρότισσα με το χαμηλότερο εισόδημα έχει τον υψηλότερο δείκτη γεννήσεων.
# Η επιδίωξη των σημερινών νέων για καλύτερες σπουδές και πιο επιτυχή επαγγελματική αποκατάσταση οδηγούν στη δημιουργία οικογένειας σε μεγαλύτερες ηλικίες, γεγονός που έχει δυσμενείς επιπτώσεις στο δημογραφικό. Οι οικογένειες πρέπει να ολοκληρώνονται σε μικρές ηλικίες.
# Η ανεργία των νέων και γενικά η οικονομική ύφεσηδημιουργεί προβλήματα και μεταθέτει το γάμο και την απόκτηση παιδιών. Εχει επίσης διαπιστωθεί ότι η συμμετοχή της γυναίκας στην αγορά εργασίας περιορίζει την τεκνοποίηση χωρίς
24
όμως αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να περιοριστεί ή να αποκλεισθεί η γυναίκα από την εργασία. Στην Ελλάδα εργάζεται μονό το 35%
των γυναικών.
# Η λειτουργία βρεφονηπιακών σταθμών δείχνει ότι το παιδί δεν είναι μόνο θέμα των γονιών, αλλά και της πολιτείας και άλλων κοινωνικών φορέων. Η δημιουργία σταθμών, η δωρεάν εγγραφή σε αυτούς βρεφών και νηπίων, και η ικανοποιητική και
σε κατάλληλες ώρες λειτουργία τους είναι απαραίτητη και έχει θετική συμβολή στο όλο πλέγμα του δημογραφικού προβλήματος.
#Η απομάκρυνση από τα παραδοσιακά ελληνικά πρότυπα ζωής και η κοινωνική παρακμή με την υπονόμευση των άξιων του 'γάμου. της οικογένειας και των τέκνων έχουν σημαντική επίδραση στο δημογραφικό.
# Ο υπέρμετρος ευδαιμονισμός, η χαλάρωση των ηθών, ταναρκωτικά, τοAIDSκαι γενικά η κοινωνική υποβάθμιση και η παγκόσμια ανασφάλεια επιδρούν αρνητικά στο δημογραφικό.
# Η επιδείνωση του περιβάλλοντος και η χειροτέρευση της ποιότητας ζωής -ιδιαίτερα- στα αστικά κέντρα, αποτελεί έναν από του βασικούς αρνητικούς παράγοντες στη δημιουργία οικογενειών με πολλά (η ακόμη και λίγα) παιδιά.
25
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Μελλοντική πληθυσμιακή εξέλιξη της Ελλάδος
Σπάνια συμβαίνει στην ιστορία ο αριθμός των γεννήσεων να πέφτει χαμηλότερα από τον αριθμό των θανάτων, προκαλώντας έτσι μείωση του πληθυσμού. Το φαινόμενο αυτό κυρίως παρατηρήθηκε στη Γερμανία και στη Γαλλία κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και την περασμένη δεκαετία στη Καμπότζη, λόγω των γνωστών γεγονότων.
Παρ' όλα αυτά σήμερα σε περίοδο ειρήνης πολλές χώρες της Ευρώπης παρουσιάζουν δείκτη γεννήσεων πολύ κάτω του δείκτη διαιώνισης των γενεών, με αποτέλεσμα εμφάνιση σοβαρών δημογραφικών προβλημάτων.
Οι πληθυσμιακές μεταβολές, όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο, εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους που έχουν σχέση με τις συνθήκες εργασίας, ζωής, κοινωνικο-πολιτικό πλαίσιο, ιστορικές καταβολές, θρησκείας, θέση γυναίκας και έθιμα, εκπαίδευση, ιατρική περίθαλψη, βιολογικούς παράγοντες, γεωγραφικό περιβάλλον και την πληθυσμιακή δομή από πλευράς ηλικίας και φύλου.
Δεν υπάρχει ως σήμερα μία παγκόσμια θεωρία των πληθυσμιακών μεταβολών και πολύ λιγότερο της πληθυσμιακής αύξησης. Κάθε ιστορική εποχή έχει τους δικούς της νόμους του πληθυσμού λόγω της αλληλοεξάρτησης δημογραφικών και μη παραγόντων χωρίς να είναι δυνατόν πάντοτε να προσδιορίζεται μιά πλήρης σειρά αιτια-κών παραγόντων.
Οι ιστορικές, πνευματικές, θρησκευτικές επιρροές και η επίδραση των μη υλικών δυνάμεων που μορφοποιούν τη ζωή του ανθρώπου δεν μπορούν να εκφραστούν στατιστικώς. Η μελλοντική πληθυσμιακή εξέλιξη πρέπει έγκαιρα να επισημαίνεται λόγω των σοβαρών κοινωνικών, οικονομικών και εθνικών επιπτώσεων της - που εκδηλώνονται όμως πολύ αργότερα και έντονα.
26
Με τα σημερινά δεδομένα μπορούμε να επιχειρήσουμε τον προσδιορισμό της δημογραφικής εξέλιξης μέχρι το 2020 αν και οι πληθυσμιακές προβλέπεις είναι παρακινδυνευμένες.
Αν υποθέσουμε ότι δεν σημειώνονται μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα και η πολύ χαμηλή γεννητικότητα θα αρχίσει να βελτιώνεται βαθμιαία ώστε γα φθάσει τα επίπεδα αναπλήρωσης των γενεών σε 10-15 χρόνια και η προσδοκώμενη ζωή θα αυξάνεται (1 χρόνο ανα δεκαετία), στο τέλος της πρώτης δεκαετίας του 2000 υπολογίζεται ότι ο συνολικός πληθυσμός θα είναι 10,2 εκατ. ως και σήμερα. Η γήρανση του πληθυσμού θα επιδεινωθεί όπως και η εγκατάλειψη ορισμένων γεωγραφικών περιοχών από τον πληθυσμό των παραγωγικών ηλικιών.
Η πιθανή προβλεπόμενη εξέλιξη του πληθυσμού κάτω από τις προαναφερθείσες συνθήκες φαίνεται στον Πίνακα VII.
ΠΙΝΑΚΑΣ VII Ο σημερινόςκαι ο μελλοντικός πληθυσμός της Ελλάδος 1991 -2021 (σε χιλιάδες) |
||||
Ομάδες ηλικιών |
1991 |
2001 |
2011 |
2021 |
0-14 |
1024 |
1611 |
1642 |
1720 |
15 -44 |
4377 |
4359 |
3942 |
3528 .. —, |
45-64 |
2529 |
2534 |
2764 |
2889 |
65 + |
1439 |
1702 |
1854 |
1952 |
Σύνολο |
10.269 |
10.206 |
10.202 |
10.089 |
ποσοστιαία κατανομή (%) |
||||
Ομάδες ηλικιών |
1991 |
2001 |
2011 |
2021 |
0- 14 |
18,7 |
15.8 |
16.2 |
17.1 |
15 - 64 |
67.3 |
67,5 |
65.2 |
63,6 |
65 + |
14.0 |
16,7 |
18,1 |
19,3 |
Σύνολο |
100.0 |
100,0 |
100,0 |
100.0 |
27
Το 2020 οι ηλικιωμένοι (65 ετών και άνω) θα ανέλθουν στο 20% του συνολικού πληθυσμού ενώ ο παιδικός πληθυσμός θα πέσει στο 17.1%, κάτω από τα σημερινά επίπεδα του 19% και υ συνολικός πληθυσμός θα κυμανθεί γύρω στα 10 εκατ. με τάση μείωσης.
Αν όμως οι δημογραφικοί δείκτες δεν βελτιωθούν και διατηρηθεί ο ίδιος δείκτης γεννήσεων του 1990 (1.4 μέσος αριθμός τέκνων ανά γυναίκα) και αν δεν προκύψουν σημαντικά γεγονότα (πόλεμος, μετανάστευση) τότε ο συνολικός πληθυσμός της χώρας μας το 2015 θα είναι μειωμένος κατά 500.000 άτομα από το σημερινό αριθμό. Η επιδείνωση αυτή των δημογραφικών δεικτών που άρχισε από το 1985 δημιουργεί σοβαρά πληθυσμιακά προβλήματα στη χώρα μας. Τα κενά που δημιουργούνται καλύπτονται κατά το μεγαλύτερο μέρος από Πόντιους και Βορειοηπειρώτες αλλά και από μουσουλμάνους της Ασίας και της Αφρικής και από άλλους που εισδύουν παράνομα στον Ελληνικό χώρο (και παραμένουν με ποικίλες ψευτοΐδιότητες. προσθέτοντας νέα προβλήματα).
28
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Δημογραφική σύγκριση της Ελλάδος με άλλες χώρες.
Ως ήδη έχει αναφερθεί, ο δείκτης γεννήσεων κυμάνθηκε στη χωρά μας την πρώτη μεταπολεμική τριακονταετία (1950-80) στο 2.4-2,2 ενώ παρουσίασε κάθετη πτώση μετά το 1982 και κατήλθε στο 1.4 το 1990, δηλαδή πιο κάτω από το όριο ανανέωσης των γενεών.
Οι ανεπτυγμένες χώρες στην πρώτη μεταπολεμική περίοδογνωρισαν μία δημογραφική άνθιση (2,1-2,7 παιδιά ανά γυναίκα) και ακριβώς πάνω οτηγ ευημερία τους (1967) ο δείκτης αυτός μειώθηκε.
Σήμερα σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες, ο δείκτης γεννήσεων έχει πέσει κάτω από τα 2,1 παιδιά αγά γυναίκα που είναι το όριο
ανανέωσης των γενεών.
Χώρες της Νοτίου Ευρώπης όπως η Ιταλία και η Ισπανίαπαρουσίασαν μεγάλη μείωση του δείκτη, που έφθασε στο 1,32 και 1,26 αντίστοιχα το 1989. Η Γαλλία παρουσίασε τα τελευταία χρόνια βελτίωση του δείκτη (1,81) ενώ η πρώην Δυτ.Γερμανία δεν μπόρεσε να βελτιώσει το δείκτη που παραμένει πολύ χαμηλός (1,41).
Μεγάλες χώρες όπως ΗΠΑ, πρώην Σοβιετική Ενωση, Ιαπωνία έχουν μεγαλύτερη δείκτη γεννήσεων που κυμαίνεται από 1.7 έως 2,24 στην πρώην ΕΣΣΔ. Από τις Βαλκανικές χώρες η Βουλγαρία και η πρώην Γιουγκοσλαβία βρίσκονται σε υψηλότερα από τη χώρα μας επίπεδα (1,86 και 1.88 αντίστοιχα), αλλά κάτω από το επίπεδο αναπλήρωσης των γενεών.
Οι μουσουλμανικές όμως χώρες παρουσιάζουν πολύ υψηλά επίπεδα γεννητικότητας και συγκεκριμένα η μεν Αλβανία έχει διπλάσιο αριθμό παιδιών ανά γυναίκα, η δε Τουρκία τριπλάσιο από τη χώρα μας. Σήμερα στην Ελλάδα έχουμε 100 χιλιάδες περίπου γεννήσεις το χρόνο ενώ στη Τουρκία περίπου 1.600.000.
Το 2010 ο πληθυσμός της Ελλάδος, με βάση τις υποθέσεις που προαναφέρθηκαν, θα είναι 10,2 εκατ. και της Τουρκίας θα φθά-
29
σει στα 80 εκατ. Η δημογραφική γήρανση θα είναι υψηλή σ' όλες τις χώρες της ΕΟΚ και στη χώρα μας θα φθάσει στο 18% του πληθυσμού ενώ στην Τουρκία μόλις στο 4% και στην Αλβανία 5%. Το 2000 οι νέοι της Ελλάδος θα είναι 1.600.000 περίπου ενώ οι νέοι της Τουρκίας γύρω στα 20.000.000.
Ο Αλβανικός πληθυσμός περιλαμβανομένου και του ευρισκομένου στις γειτονικές χώρες (Νέα Γιουγκοσλαβία - Σκόπια - Βουλγαρία) θα διπλασιαστεί μετά από 30-35 έτη και από 6 εκατ. σήμερα θα πλησιάσει τα 12, δηλαδή το 2025 θα υπερτερεί κατά 20% του Ελληνικού πληθυσμού ακόμη και αν οι δημογραφικοί μας δείκτες βελτιωθούν. Η Αλβανία λόγω της νεανικής σύνθεσης του πληθυσμού και της μικρής αναλογίας των γερόντων θα συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στις πιό νέες χώρες όχι μόνο των Βαλκανίων, αλλά ολοκλήρου της υφηλίου, ενώ η Ελλάδα θα είναι η πιό γεροντική χώρα των Βαλκανίων.
Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι ο πληθυσμός του Κοσυφοπε-δίου ενώ ήταν κατά το ήμισυ Αλβανόφωνοι μουσουλμάνοι και κατά το ήμισυ Σέρβοι μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου πολέμου, σήμερα οι Αλβανόφωνοι αντιπροσωπεύουν το 77% του συνόλου με 2.000.000 ενώ 04 Σέρβοι έγιναν μειονότητα με 200.000 (ποσοστό 13%) σε χρονική περίοδο 45 ετών.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες της Ν. Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας, η γεννητικότητα είναι περίπου 4 φορές μεγαλύτερη από το μέσο όρο των χωρών της ΕΟΚ. Ο παιδικός πληθυσμός φθάνει το 50% του συνόλου και οι ηλικιωμένοι μόλις το 2-3%.
Την τελευταία, όμως, δεκαετία η θνησιμότητα μειώνεται με ταχύ ρυθμό που φθάνει μέχρι το 50% λόγω της καταπολέμησης των επιδημιών και της ανόδου του βιοτικού επιπέδου, με αποτέλεσμα, αν η γεννητικότητα παραμείνει η ίδια, να επέλθει σύντομα πληθυσμιακή έκρηξη.
30
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ Δημογραφικές επιπτώσεις
Οι πληθυσμιακές εξελίξεις (αύξησης της αναλογίας των νέων η των γερόντων, μεταβολές του συνολικού πληθυσμού) επηρεάζουν ολόκληρο τον εθνικό οργανισμό και την κοινωνική συνοχή.
Οι δημογραφικές διαφορές γειτονικών κρατών (ή εθνοτήτων που συμβιούν στην ίδια χώρα) δημιουργούν προβλήματα με βαθμιαία επικράτηση των ισχυρότερων δημογραφικών δυνάμεων.
Ο λαός είναι το πιο πολύτιμο κεφάλαιο του κράτους που προωθεί την παραγωγή, την οικονομική και κοινωνική πρόοδο και εγγυάται την ύπαρξη και την ασφάλεια του.
Η δημογραφική εξασθένιση-γήρανση της κλασσικής Ελλάδος και του Βυζαντίου οδήγησε, σύμφωνα με έγκριτες μαρτυρίες, τον Ελληνισμό σε υποταγή αιώνων και παρ' ολίγον σε ολοκληρωτικό αφανισμό.
Η χώρα μας με τη δραματική μείωση των γεννήσεων την τελευταία δεκαετία διατρέχει μεγάλους κινδύνους (που επιτείνονται λόγω της γεωγραφικής της θέσης και της έλλειψης συγγενικών λαών»:
# Η μείωση των γεννήσεων στην δεκαετία του '80 κατά την
οποία ο δείκτης έπεσε από 2.09 παιδιά ανά γυναίκα το 1982 σε
1,4 το 1990, απειλεί πλέον σοβαρά την ανανέωση και διαιώνιση
της ελληνικής μας φυλής.
# Τα πληθυσμιακά κενά που δημιουργούνται σε διάφορα
γεωγραφικά διαμερίσματα (Νησιά Αιγαίου, Ιονίου, κλπ) υπάρχει
ο κίνδυνος να καλυφθούν από αλλοδαπούς (κυρίως Μουσουλμά-
νους) με εξαιρετικά δυσμενή απώτερα επακόλουθα.
# Στις ένοπλες δυνάμεις θα δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα λόγω της μείωσης του αριθμού των στρατευσίμων.
# Λόγω του υψηλού βαθμού γήρανσης -ο ρυθμός γήρανσης στην Ελλάδα
31
είναι ο ταχύτερος της Ευρώπης, η χώρα μας θα έχει τους νεότερους συνταξιούχους και μεγάλο ποσοστό ηλικιωμένων που θα φθάσει το 2010 το 18% του συνόλου του πληθυσμού. # Οι δαπάνες γιά την υγεία διαρκώς θα αυξάνονται και θα πολλαπλασιάζονται λόγω του υψηλού κόστους των ηλικιωμένων ομάδων (8 φορές υψηλότερες) και ιδιαίτερα των υπερηλίκων (12-15 φορές υψηλότερες).
# Η αναλογία εργαζομένων-συνταξιούχων ήδη έχει μεταβληθεί σε πολύ επικίνδυνα επίπεδα και απειλείται με κατάρρευση όλο το κοινωνικο-ασφαλιστικό σύστημα.
# Εργατικό δυναμικό για χειρωνακτικές εργασίες και γενικά βαριά επαγγέλματα δεν θα υπάρχει, γεγονός που θα καθιστά ευχερέστερη την είσοδο ξένων μεταναστών.
# Η μείωση των νέων ατόμων δεν συμβάλει και στη μείωση της ανεργίας. Η ανεργία είναι αποτέλεσμα της όλης διάρθρωσης και προσανατολισμού της κοινωνίας και της πορείας της οικονομίας και αντίθετα από ότι πιστεύεται, η μείωση των νέων περιέργως ωθεί σε αύξηση της ανεργίας κυρίως των πτυχιούχων ανωτάτων σχολών και αποφοίτων λυκείων, λόγω των δυσμενών επιδράσεων σε όλους τους τομείς της παραγωγής της κατανάλωσης και δια- κίνησης των αγαθών.
Οι δυσμενείς αυτές επιδράσεις οφείλονται στο ότι η μείωση των νέων μακροπρόθεσμα, λόγω και των άλλων δημογραφικών μεταβολών που προκαλεί, οδηγεί σε μείωση και γήρανση του εργατικού δυναμικού και σε οικονομική ύφεση.
Εάν γιά την ανανέωση του εργατικού μας δυναμικού και γενικά την πορεία της οικονομίας μας και των ασφαλιστικών ταμείων στηριχθούμε στους μετανάστες της Ασίας και της Αφρικής πολύ γρήγορα θα δημιουργηθούν προβλήματα σοβαρά με κοινωνικές και εθνικές προεκτάσεις σύμφωνα με την εμπειρία των περασμένων 10ετιών σε
32
χώρες της Δ. Ευρωπης. Οι μουσουλμάνοι έχουν άλλα πρότυπα, άλλα ιδανικά και διαμορφώνουν άλλες κοινωνίες διαφορετικές του δυτικού πολιτισμού.
Επιπτώσεις από τις δημογραφικές εξελίξεις έχουμε και στον πολιτισμικό τομέα. Η δημογραφική γήρανση του πληθυσμού οδηγεί σε κοινωνική υποβάθμιση με τη χαλάρωση και εκφυλισμό πολλών θεσμών (οικογένεια-παιδί-μητρότητα) και εμφάνιση των κοινωνικών ασθενειών με έξαρση της εγκληματικότητος, των ναρκωτικών και γενικά πράξεων βίας και αυθαιρεσίας.
33
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
Στόχοι της Ελληνικής δημογραφικής πολιτικής · Προτάσεις
Σ' όλες τις εποχές της ανθρώπινης ιστορίας εφαρμόστηκαν μέτρα πληθυσμιακής πολιτικής. Ανάλογα με την πολιτική και την οικονομική κατάσταση αυτά τα μέτρα σχεδιάζονται είτε γιά να αυξάνουν ή να ελαττώνουν τον πληθυσμό.
Στην αρχαιότητα είχαμε την εγκατάλειψη ή τη θανάτωση των βρεφών γιά τη μείωση του πληθυσμού, ενώ είχαμε παραχωρήσεις προς τις πολύτεκνες οικογένειες, φόρους στους αγάμους κλπ. γιά την αύξηση.
Τα μέσα ρύθμισης του πληθυσμού άλλαξαν στη πορεία του χρόνου καθώς μεταβάλλονταν οι αξίες, οι φιλοδοξίες, οι θρησκευτικές και ηθικές αρχές.
Υπάρχουν επίσης μέτρα που μπορεί να επιδράσουν στο μέγεθος και τη δομή του πληθυσμού, ως είναι προγράμματα κοινωνικής πολιτικής γιά τη προστασία της μητέρας και του παιδιού, γιά την αντιμετώπιση οικογενειακών βαρών, γιά την ενίσχυση της εκπαίδευσης, γιά τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, γιά τη ρύθμιση του αριθμού και της θέσεως των παιδιών μέσα στην οικογένεια κλπ.
Αν και τα προγράμματα αυτά εντάσσονται περισσότερο στον οικογενειακό σχεδιασμό-προγραμματισμό και λιγότερο στην πληθυσμιακή πολιτική δεν πρέπει να υποτιμούνται, λόγω της θετικής επιδράσεως που έχουν.
Τα προβλήματα του πληθυσμού πέραν από τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις που επιφέρουν γενικά, γιά τη χώρα μας ειδικά έχουν και άμεση σχέση με την εδαφική μας ακεραιότητα και εθνική ανεξαρτησία.
Η δημογραφική μας πολιτική πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και συνεχής και να μεριμνά ιδιαίτερα για τα ζευγάρια εκείνα που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν, αλλά για διαφόρους λόγους δεν μπο ρουν ή το αποφεύγουν.
34
Ολες σχεδόν οι μεταπολεμικές,κυβερνήσεις προσπάθησαν, περιστασιακά όμως. να λάβουν ορισμένα μέτρα που αφορούσαν στις πολύτεκνες οικογένειες χωρίς όμως να υπάρχει μία πληθυσμιακή πολιτικτί.
Η θεσμοθέτηση με το Ν. 1892/90 του επιδόματος γιά το τρίτο παιδί καθώς και του επιδόματος και της ισόβιας συνταξής στην πολύτεκνη μητέρα είναι μενθετικά αλλά δεν αρκούν γιά να αλλάζουν την πτωτική πορεία του δημογραφικού μας. Το δημογραφικό είναι πολυσύνθετο πρόβλημα και η αντιμετώπιση του δύσκολη λόγω των πολλών παραμέτρων. Είναι λάθος να θεωρείται μόνο πρόβλημα υπογεννητικότητας.
Στη χώρα μας δεν έχουμε Ερευνητικά Ινστιτούτα, Ιδρύματα που να παρακολουθούν και να μελετούν τα δημογραφικά προβλήματα συνεχώς και να προτείνουν μέτρα γιά την αντιμετώπιση τους.
Πρώτα οι Αγγλοσαξονικές χώρες και μετά η Γαλλία και η Ιταλία ίδρυσαν Ινστιτούτα γιά δημογραφική έρευνα συνδεδεμένα με πανεπιστημιακές σχολές κοινωνιολογίας, οικονομίας, ιατρικής, πληροφορικής, στατιστικής κλπ.
Στις ΗΠΑ λειτουργούν τουλάχιστον 60 ινστιτούτα συνδεδεμένα με παν/κές σχολές.
Στην Ευρώπη το πιό φημισμένο Ινστιτούτο είναι το Εθνικό Ινστιτούτο Δημογραφικών Σπουδών των Παρισίων από το 1945 ενώ υπάρχουν και άλλα παρεμφερή Ινστιτούτα στα Γαλλικά Πανεπιστήμια.
Στην πρώην ΕΣΣΔ υπήρχε ένα συντονιστικό συμβούλιο γιά πληθυσμιακά προβλήματα στο υπουργείο ανώτερης και τεχνικής εκπαίδευσης και στο Παν/μιο Λοαονόσωφ Δημογραφικό Ινστιτούτο από το 1967. Στην Πολωνία υπάρχουν έδρες δημογραφίας σε όλα τα Πανεπιστήμια.
Οι πληθυσμιακές μεταβολές, λόγω της φύσεώς τους. ακολου θουν ίδιους
35
νόμους όπως δείχνει η διεθνής εμπειρία και τα διοικητικά μέτρα έχουν διαφορετικές επιπτώσεις από χώρα σε χώρα ανάλογα με τις εποχές και τις κοινωνικοοικονομικές καταστάσεις γι' αυτό και οι δημογραφικές προβλέψεις είναι παρακινδυνευμένες.
Οι παρεμβάσεις όμως θεωρούνται απαραίτητες λόγω της σπουδαιότητος του προβλήματος και κυρίως στη χώρα μας που το δημογραφικό είναι κατ; εξοχήν εθνικό πρόβλημα.
Στόχος της πληθυσμιακής πολιτικής της χώρας μας πρέπει να είναι η αναστροφή της πτωτικής πορείας των δημογραφικών δεικτών με την κατάλληλη αντιμετώπιση όλων εκείνων των παραγόντων που επενεργούν αρνητικά στη δημογραφική ανάκαμψη.
# Ο δείκτης γεννήσεων που βρίσκεται σήμερα στο 1.4 (παιδιά ανά γυναίκα) είναι από τους χαμηλότερους της Ευρώπης και ο πιο χαμηλός των χωρών της Βαλκανικής, πολύ κάτω του 2.1 που είναι το όριο ανανέωσης των γενεών.
Πρέπει βαθμιαία να βελτιωθεί και μέσα σε μιά δεκαετία να κυμανθεί γύρω από το ανωτέρω καθοριστικό όριο ώστε ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του πληθυσμού να είναι θετικός και να αποτραπεί η γήρανση της κοινωνίας. Η πολιτεία πρέπει να βοηθήσει το κάθε ζευγάρι να αποκτήσει τον αριθμό των παιδιών που επιθυμεί. Ιδιαίτερη βοήθεια πρέπει να παρασχεθεί σε όσα ζευγάρια θέλουν να αποκτήσουν τρίτο και τέταρτο παιδί. # Η γαμηλιότητα που έπεσε σήμερα σε πολύ χαμηλά επίπεδα (5.7 γάμοι επί 1000 κατοίκων το χρόνο) πρέπει να αυξηθεί. Η ελληνική κοινωνία δεν δέχεται τα παιδιά "εκτός γάμου" γι' αυτό και έχουμε τον υψηλότερο δείκτη παιδιών "εντός γάμου" που φθάνει το 98-99% ενώ στη Σουηδία είναι μόνο το 52% περίπου. Τα ζευγάρια που θέλουν να παντρευτούν πρέπει να ενισχύονται με όλους τους δυνατούς τρόπους.
# Το φαινόμενο της αύξησης των διαζυγίων τα τελευταία χρόνια χρήζει προσεκτικής και πολύπλευρης ανάλυσης. Ο αριθμός τους σήμερα φθάνει στο 13
36
σε 100 γάμους το χρόνο ενώ στη δεκαετία του 1960 ήταν μόλις 5. Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος είναι εξαιρετικά δύσκολη.
# Η οικογένεια και η τεκνοποίηση έχουν μεγάλη κοινωνική αξία και πρέπει να προβάλλονται και να ενισχύονται παντοιοτρόπως. Στα πλαίσια της εκπαίδευσης να τονίζεται η σημασία της πολυτεκνίας και η κοινωνική προσφορά της πολύτεκνης οικογένειας.
# Να διευκολύνεται με όλους τους δυνατούς τρόπους η τέλεση γάμων σε μικρότερες ηλικίες και η απόκτηση παιδιών σε μικρό χρονικό διάστημα από το γάμο. Η μονογονική οικογένεια να τυγχάνει ειδικής προστασίας.
# Η κοινωνία να γίνει παιδοκεντρική. Να προστατεύει το παιδί και να του αφιερώνει περισσότερο χρόνο από ό,τι σήμερα και να παίρνει όλα εκείνα τα μέτρα που θα το αποτρέψουν από το να καταφεύγει στα ναρκωτικά, στην εγκληματικότητα, στην παιδική πορνεία και γενικά στην εκμετάλλευση.
# Να τονώνεται σε κάθε κατάλληλη στιγμή η Ελληνική παράδοση και το θρησκευτικό συναίσθημα (πρακτικά με πρωτοβουλία της Εκκλησίας).
# Ειδική μέριμνα γιά τις ομάδες των ηλικιωμένων που προσφέρουν πολλά στα εγγόνια τους και στις νέες γενιές.
# Να αναβαθμιστεί η θέση της αγροτικής οικογένειας και να προβάλλεται η ζωή της υπαίθρου. Η ελληνίδα αγρότισσα είναι πολύ αδικημένη. Προσφέρει πολλά στην ελληνική κοινωνία. Γεννάει τα πιο πολλά παιδιά, είναι διαρκώς στη σκληρή δουλεία και έχει το χαμηλότερο εισόδημα.
# Η εσωτερική μετανάστευση, στο βαθμό που είναι αναπόφευκτη, πρέπει να ενισχύει τα μικρά αστικά κέντρα και κωμοπόλεις και όχι να συμβάλει στον υδροκεφαλισμό των μεγαλουπόλεων (και ιδιαίτερα της πρωτεύουσας και της
37
συμπρωτεύουσας). Η πολιτεία και η τοπική αυτοδιοίκηση πρέπει να ενεργοποιηθούν στον τομέα αυτό με την περιφερειακή κυρίως ανάπτυξη.
38
Διοικητικά μέτρα
Αν και ο πληθυσμός ακολουθεί τους δικούς του πολυσύνθετους φυσικούς νόμους, το χειρότερο που έχει να κάνει η πολιτεία είναι να μην λάβει κανένα μέτρο και να μείνει θεατής του προβλήματος.
Η επέμβαση είναι αναγκαία και τα μέτρα πρέπει να είναι μακρόπνοα και γενναιόδωρα, για να ανακοπεί η δημογραφική παρακμή
του έθνους.
Τα μέτρα του 90 με το Ν 1892 κρίνονται θετικά - δεν αρκούν όμως. Στόχος βέβαια είναι το τρίτο και τέταρτο παιδί, αλλά και η απόκτηση κάθε επιθυμητού παιδιού θα πρέπει να τονωθεί. Η παρέμβάση της Πολιτείας πρέπει να είναι πολύπλευρη και να επηρεάζει πολλούς παράγοντες. Προτείνεται:
# Οικογένεια με τρία παιδιά πρέπει να χαρακτηρίζεται πολύτεκνη.
# Να γενικευθούν και να επεκταθούν τα μέτρα για την προστασία της γυναίκας κατά την κύηση και τον τοκετό. Να τροποποιηθεί το άρθρο 15 του Ν 2085/92 και να προβλέπεται η καταβολή όλων των αποδοχών στην έγγυο γυναίκα. Τα ασφαλιστικά ταμεία να αναλαμβάνουν τις δαπάνες για τις σύγχρονες μεθόδους γονιμοποίησης σε ζευγάρια που αντιμετωπίζουν σοβα-ρά προβλήματα στειρότητας.
# Να βελτιωθούν οι υπηρεσίες υγείας στην πρωτοβάθμια φροντίδα και να καταβληθεί πιο έντονη προσπάθεια για μεγαλύτερη μείωση της βρεφικής θνησιμότητας. κυρίως στην περιφέρεια που στερείται ειδικών νεογνικών μονάδων.
# Η εξασφάλιση οικογενειακής στέγης είναι ένα από τα ισχυρό-τεοα κίνητρα για την τεκνοποίηση. Η στεγαστική πολιτική πρέπει να είναι άνετη με πολλά ευεργετήματα. Πολύτεκνοι με χαμηλά εισοδήματα πρέπει να αποκτούν δωρεάν κατοικία με προτεραιότητα τους υπερπολύτεκνους, αλλά και κάθε
39
νέο ζευγάρι που αποκτά παιδί και το εισόδημα του είναι κάτω από ένα όριο πρέπει να ενισχύεται μέσα από ειδικό στεγαστικό πρόγραμμα για την απόκτηση κατοικίας (χαμηλότοκα δάνεια, γεναία επιδότηση ενοικίου κλπ). Οικόπεδα ή εκτάσεις του δημοσίου να παραχωρούνται με αντιπαροχή για ανέγερση κατοικιών που θα καλύψουν στεγαστικές ανάγκες πολύτεκνων οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα.
# Η ανεργία των νέων που συνδέεται με την όλη οικονομική πορεία της χώρας ειναι σοβαρός ανασταλτικός παράγοντας για την απόκτηση παιδιών. Σημασία πρωταρχική έχει η συνολική ανάπτυξη της χώρας γενικότερα και η ανάπτυξη της περιφέρειας ειδικότερα με υγιή και μακρόπνοα προγράμματα, τα οποία θα δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας. Η Αθήνα με το 30% του πληθυσμού και ο Νομός Αττικής με το 40% με τα πολλά προβλήματα απορροφά δυσανάλογα κονδύλια που έχουν σοβαρές επιπτώσεις. Η περιφέρεια Αττικής αυξάνει την βιομηχανική της απασχόληση ενώ στην περιφέρεια διαρκώς μειώνεται και σε πολλές περιοχές πολύ επικίνδυνα. Η Πολιτεία πρέπει να ενεργήσει προς την κατεύθυνση αυτή. Θα πρέπει άμεσα να εφαρμοσθούν οι προτάσεις της διακομματικής επιτροπής για τις ευαίσθητες περιοχές του Ανατ. Αιγαίου και της Θράκης αξιοποιώντας τις οικονομικές ενισχύσεις του "πακέτου Ντελόρ II".
# Να καταρτισθεί εθνικό πρόγραμμα για τους ομογενείς Ποντίους και τους πολιτικούς πρόσφυγες με γεωγραφικό προσανατολισμό και ειδικά προγράμματα εκμάθησης των Ελληνικών και επαγγελματικής αποκατάστασης κυρίως στις ημιαστικές και αγροτικές περιοχές των προβληματικών νομών.
# Να εκπονηθούν ειδικά προγράμματα για τους νέους αγρότες μέχρι τριάντα ετών. Σ' αυτή την κατηγορία η πολιτεία πρέπει να επενδύσει πολλά και δεν θα χάσει. Σήμερα μόνο το 15% του συνόλου των γεωργών είναι νέοι, ενώ το 1961 ήταν 35% και είναι
40
η τάξη με τη μεγαλύτερη δημογραφική δύναμη.
#Η αθρόα και εύκολη είσοδος λαθρομεταναστών από τις χώρεςτης Ασίας και της Αφρικής είτε απ' ευθείας είτε μέσω των χωρών της ΕΟΚ πρέπει να ποοσεχθεί ιδιαίτερα για πολλούς κοινονικοοικονομικούς και εθνικούς λόγους. Πρέπει να γίνεται αυστηρός έλεγχος για τη νομημότητα της εισόδου στη χώρα μαςκαι για την νόμιμη παραμονή και απασχόληση.
#Να χορηγούνται επιδόματα σπουδών σε ζευγάρια ως κίνητρα για τεκνοποίηση σε νεαρότερες ηλικίες και να καθιερωθεί η προταιρεότητα συμμετοχής, για νέους ανέργους γονείς, στα αμειβόμενα σεμινάρια επαγγελματικής κατάρτισης.
#Να προκαθορισθεί ένα ποσοστό υποτροφιών για σπουδαστές πολυτέκνων οικογενειών όταν το εισόδημα τους είναι χαμηλότερο ενός ορίου.
# Το επίδομα για το τρίτο παιδί να δίδεται μέχρι το τέλος της πρώτης σχολικής ηλικίας (12 ετών). Το ύψος του σήμερα να αυξηθεί στο 50% του κατώτατου μηνιαίου μισθού και με προ-πτική αύξησης, ώστε να φθάσει σύντομα το σύνολο του μισθού. μ- Το επίδομα αυτό να δίδεται και στο δεύτερο παιδί για 3 χρόνια όταν το εισόδημα της οικογένειας είναι πολύ χαμηλό.
# Από το τέταρτο παιδί και πάνω να χορηγείται, σε οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, επίδομα διπλάσιο του προβλεπομένου •για το τρίτο παιδί, μέχρι το 18ο έτος της ηλικίας ή το 21ο εφ όσον σπουδάζει.
# Να ιδρυθούν περισσότεροι βρεφονηπιακοί σταθμοί σε όλη τη χώρα και να λειτουργούν με κατάλληλο προσωπικό και με ωράριο που νε εξυπηρετεί τις εργαζόμενες μητέρες. Τα παίδια των πολυτέκνων οικογενειών να έχουν προτεραιότητα. Η Εκκλη-,ιία και η Τοπική Αυτοδιοίκηση στον τομέα αυτό πρέπει να ενεργοποιηθούν.
# Να συσταθεί σώμα βοηθών μητέρων από εκπαιδευμένες νέες που θα
41
αναπληρώνουν τις εργαζόμενες μητέρες (παιδιά 4 - 5 οικογενειών μαζί) και να επιχορηγείται η φύλαξη και η φροντίδα 4-5 παιδιών σε ένα σπίτι υπό την επίβλεψη των ιδίων των μητέρων τους.
# Φορολογικές απαλλαγές για κάθε παιδί. Με τα σημερινά δεδο-μένα και να καθιερωθεί ως αφορολόγητο εισόδημα τα 3.4 εκατομ. για οικογένεια με δυο παιδιά, που θα αυξάνεται κατά 600 χιλιάδες δρχ για κάθε επί πλέον παιδί.
# Στο θέμα των εκτρώσεων να καθιερωθεί ως απολύτως απαραίτητη η συμβουλευτική και ενημερωτική διαδικασία από υπεύθυνα ειδικά κέντρα για πολύπλευρη τόνωση (ηθική και υλική) της εγκύου. Πολιτεία - Εκκλησία - φορείς κλπ πρέπει να βοηθήσουν την έγκυο ουσιαστικά και πριν και μετά τον τοκετό.
# Να τροποποιηθεί ο νόμος που ισχύει σήμερα για την υιοθεσία ενός παιδιού, γιατί είναι πολύπλοκος και γραφειοκρατικός με αποτέλεσμα να υπάρχουν ιδρύματα με πολλά παιδιά που έχουν εγκαταλειφθεί και οι διαδικασίες να αποτρέπουν την υιοθεσία.
# Στο κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα χρειάζεται μεγάλη προσοχή. Σήμερα η αναλογία εργαζομένων - συνταξιούχων είναι κάτω του 2 προς 1 (αντί του 5 ή 4 προς 1) και μετά από δέκα χρόνια θα είναι περίπου 1 προς 1.Θα χρειασθεί εθνική κοινωνική πολιτική για την αποφυγή της κατάρρευσης των ταμείων από τη δημογραφική γήρανση.
# Οι πολύτεκνες μητέρες να συνταξιοδοτούνται κανονικά από την υπηρεσία και να λαμβάνουν 2 χρόνια άδεια με αποδοχές σε κάθε τοκετό για τη φροντίδα του παιδιού στην πιο κρίσιμη ηλικία.
# Για την αποφυγή των πολλών θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων προτείνουμε την αυστηρή τήρηση του Κ.Ο.Κ. και οι μεγάλες οδικές αρτηρίες να έχουν όλες τις προδιαγραφές των συγχρόνων αυτοκινητοδρόμων.
42
Πέραν όλων αυτών που προτείνονται ισχύει σήμερα ένα ευρύ νομοθετικό φάσμα υπέρ των πολυτέκνων ( για ισόβια σύνταξη, για διορισμούς, απόκτηση άδεια ΤΑΧΙ, μειωμένα εισιτήρια σε συγκοινωνίες, αρχαιολογικούς χώρους, πισίνες κλπ, μεταγραφές φοιτητών, αγορά επιβατικού αυτοκινήτου κλπ) που θα πρέπει να διατηρηθούν και να προσαρμοσθούν καλύτερα στα νέα δεδομένα.
Βέβαια για να γίνει αυτή η γενναιόδωρη δημογραφική πολιτική είναι απαραίτητο να διατεθούν οι αναγκαίοι πόροι από τον κρατικό προϋπολογισμό, γιατί το δημογραφικό πρόβλημα, ως μείζον εθνικό θέμα, χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση και προτεραιότητα.
Τέλος πρέπει ιδιαίτερα να τονισθεί, όπως και προαναφέρθηκε, ότι η χώρα μας στερείται θεσμών και ειδικών δημογραφικών κέντρων για την συνεχή παρακολούθηση και μελέτη των πολύπλοκων πληθυσμιακών φαινομένων και την υποβολή καταλλήλων προτάσεων για την αντιμετώπιση τους.
Για το λόγο αυτό θεωρούμε αναγκαίο να συσταθούν:
1ον) Εθνικό Συμβούλιο Οικογένειας και Πληθυσμού υπό την άμεση εποπτεία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Σ’ αυτό θα συμμετέχουν ειδικοί επιστήμονες, προσωπικότητες της δημόσιας ζωής που ασχολήθηκαν με το θέμα, εκπρόσωποι κομμάτων, των επιστημονικών φορέων και συναφών ιδρυμάτων, των διοικητικών υπηρεσιών και εκπρόσωποι εργοδοτών και εργαζομένων. Οι εισηγήσεις του θα πρέπει να είναι δεσμευτικές για την εκάστοτε κυβέρνηση.
2ον) Μόνιμη Διακομματική Επιτροπή της Βουλής για το δημογραφικό πρόβλημα, που θα επεξεργάζεται τις απαραίτητες προτάσεις και οι οποίες με τη μορφή νομοσχεδίου θα έρχονται στην ολομέλεια του σώματος. Επίσης η επιτροπή αυτή θα παρακολουθεί την εφαρμογή των νομοθετημένων μέτρων και θα συντάσσει κάθε χρόνο έκθεση προς την ολομέλεια.
3ον) Στο ΥΠΕΘΟ να ορισθεί υφυπουργός με αποκλειστική αρμοδιότητα να συντονίζει όλα τα θέματα της δημογραφικής πολιτική και με
43
εγγραφή ανάλογων πιστώσεων στον προϋπολογισμό.
4ον) Ινστιτούτο Δημογραφικών Μελετών και Ερευνών που θα λειτουργεί υπό την εποπτεία του ΥΠΕΘΟ και θα ενεργεί σαν συντονιστικό όργανο για την εκπόνηση επιστημονικών ερευνών και μελετών σχετικά με την εξέλιξη του πληθυσμού της Ελλάδος. Το προ-σωπικό του διοικητικό και Επιστημονικό θα απαρτίζεται από ειδικούς επιστήμονες με διαφορετικό, συναφές προς το θέμα, γνωστική αντικείμενο πχ Δημογραφίας, Οικονομίας. Κοινωνιολογίας, Στατιστικής. Ιατρικής, Πληροφορικής, Αστικού και Περιφερειακού Σχε-διασμού, Γεροντολογίας κλπ, θα συντονίζει τη διεπιστημονική έρευνα στο χώρο αυτό με δυνατότητα προκήρυξης ή ανάθεσης μελετών - ερευνών προς ειδικούς φορείς, πανεπιστήμια και ειδικούς επιστήμονες.
5ον) Θέσεις Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού για τη Δημογραφία σε όλα τα ΑΕΙ της χώρας, οι οποίες πρέπει να προκηρυχθούν και να πληρωθούν το γρηγορότερο δυνατόν.
Αθήνα 10 Φεβρουάριου 1993
Για τη Διακομματικη Επιτροπή
Βασίλειος Σωτηρόπουλος. Πρόεδρος
Βασίλειος Γερανίδης. Αντιπρόεδρος
Μανόλης Δρεττακης, Γραμματέας
Τό ακούς Ρεπούση;;;;;;;;;;;;;;;
Με άρθρο της στην τουρκική εφημερίδα Ραντικάλ, η Τουρκάλα ιστορικός Αϊσέ Χουρ βάζει τέλος στην αισχρή επιχειρηματολογία των Τούρκων για το ολοκαύτωμα της Σμύρνης. Σύμφωνα με την Χουρ οι Τούρκοι έκαψαν την πόλη και ο Κεμάλ γνώριζε ή συνεργάστηκε για τον εμπρησμό. Η τουρκάλα ιστορικός επισημαίνει πως αντίθετα με τους τουρκικούς ισχυρισμούς που υποστηρίζουν ότι τη φωτιά στη Σμύρνη έβαλαν Αρμένιοι, υπάρχουν ντοκουμέντα που αποδεικνύουν ότι ο ηγέτης των νεότουρκων, Κεμάλ Ατατούρκ γνώριζε για τον εμπρησμό που κατάστρεψε σχεδόν πλήρως την πόλη και επιτάχυνε τον ξεριζωμό των Ελλήνων.
Μάλιστα, την ώρα που η Σμύρνη καιγόταν, ο Κεμάλ βρισκόταν στην πόλη και απολάμβανε τη θέα από το μπαλκόνι της αρραβωνιαστικιάς του, Λατιφέ.
Συγκεκριμένα, η τουρκάλα ιστορικός αναφέρεται σε άρθρο του υπασπιστή του Κεμάλ στην εφημερίδα Τζουμχουριέτ το 1939, όπου περιγράφονταν λεπτομέρειες για την καταστροφή της Σμύρνης, από πυρκαγιά που κατέκαψε την πόλη από τις 13 έως τις 17 Σεπτεμβρίου.
«Ο Μουσταφά Κεμάλ και η Λατιφέ κάποια στιγμή έμειναν μόνοι στο μπαλκόνι. Η πυρκαγιά συνέχιζε με όλη της δύναμη» έγραφε το άρθρο και παρέθετε τη συνομιλία Κεμάλ-Λατιφέ. Ο Κεμάλ ρώτησε την αρραβωνιαστικιά του: «Έχετε πολλά κτήματα στο σημείο της φωτιάς;»
Η Λατιφέ φέρεται να του απάντησε: «Το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας μου είναι εκεί, αλλά, πασά μου, ας καούν όλα, εσείς να είστε καλά. Όταν υπάρχουν τέτοιες ευτυχισμένες μέρες, τι σημασία έχει η περιουσία. Σώθηκε η πατρίδα. Στο μέλλον μπορούμε να τα ξαναχτίσουμε»
Σύμφωνα με το άρθρο, αυτό άρεσε στον Κεμάλ που της απάντησε: «Ναι, ας καούν και ας καταρρεύσουν, όλα μπορούν να επουλωθούν».
Το Συμβούλιο της Ευρώπης καταδικάζει την επίμαχη ταινία για τον Μωάμεθ, η οποία οδήγησε σε πολύνεκρες διαδηλώσεις σε όλο τον μουσουλμανικό κόσμο. Ο Γ.Γ. του Συμβουλίου, Θόρμπγιορν Γιάγκλαντ χαρακτηρίζει την ταινία «γελοία, ερασιτεχνική και προκατειλημμένη κατά του Ισλάμ».
Αμεση αντίδραση μας δεν μπορεί παρά να είναι η ισχυρή και απερίφραστη καταδίκη αυτής της ταινίας, μέσω της οποίας ενισχύεται η αντι-μουσουλμανική ρητορική στον κόσμο, συνεχίζει ο ίδιος, σπεύδοντας όμως να υπογραμμίσει ότι το όλο ζήτημα πρέπει να ειδωθεί και σε συνδυασμό με την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης.
«Η ελευθερία της έκφρασης δεν συνιστά δικαίωμα χωρίς υποχρεώσεις και πρέπει να ασκείται με υπευθυνότητα. Κατά την προσωπική μου γνώμη, η εν λόγω ταινία αξιοποιείται ήδη για την υποκίνηση του φυλετικού μίσους και την έκρηξη της βίας μεταξύ ανθρώπων με διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις σε όλο τον κόσμο» καταλήγει.
Η Ύπατη Αρμοστεία ΟΗΕ καταδικάζει τα σκίτσα και την ταινία για το Iσλάμ ...«Σκόπιμη πρόκληση» τα σκίτσα του Μωάμεθ.
2012-09-21 17:01:36
Τα σκίτσα με τον προφήτη Μωάμεθ που δημοσίευσε η γαλλική εβδομαδιαία σατιρική εφημερίδα Charlie Hebdo μετά την προβολή της αντι-ισλαμικής αμερικανικής ταινίας είναι μια «σκόπιμη πρόκληση» που πρέπει να «αγνοηθεί», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Υπάτης Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα Νάβι Πιλάι. «Τα σκίτσα είναι τα τελευταία μιας σειράς σκόπιμων προκλήσεων... ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης των σκόπιμων και ανόητων προκλήσεων είναι να αγνοηθούν», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Πιλάι σε ενημέρωση του Τύπου στη Γενεύη. Κατήγγειλε επίσης «τις βίαιες και καταστρεπτικές αντιδράσεις» που επακολούθησαν. «Η εφημερίδα Charlie Hebdo, επειδή γνώριζε πλήρως τι είχε συμβεί την περασμένη εβδομάδα με την ταινία, αποδείχτηκε διπλά ανεύθυνη δημοσιεύοντας τις καρικατούρες αυτές», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος Ρούπερτ Κόλβιλ, εκτιμώντας ότι «η ταινία προβάλλει μια αδιάντροπα διαστρεβλωμένη εικόνα των μουσουλμάνων». «Η Υπάτη Αρμοστής κατανοεί γιατί ο κόσμος θέλει να διαμαρτυρηθεί έντονα κατά της ταινίας και των σκίτσων, ωστόσο καταδικάζουμε τις δολοφονίες στη Βεγγάζη και όσα διαδραματίστηκαν έκτοτε... σχεδόν 30 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις ταραχές με αφορμή την ταινία και δεν υπάρχει καμιά δικαιολογία γι' αυτές τις βίαιες και καταστροφικές αντιδράσεις», υπογράμμισε............................... -->
Ο ΥπΕξ Δ.Αβραμόπουλος καταδικάζει κάθε ενέργεια που προσβάλλει το θρησκευτικό αίσθημαΜε αφορμή την ταινία που προσβάλλει τη μουσουλμανική θρησκεία
από το Υπουργείο Εξωτερικών
Ο Υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το βίντεο που προσβάλλει τη μουσουλμανική θρησκεία, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Κάθε κατάχρηση της τέχνης και της ελευθερίας της έκφρασης καταδικάζεται, από την ώρα που προσβάλλει το θρησκευτικό αίσθημα και τις πολιτισμικές αξίες των λαών».
Α.Μέρκελ: "Το Ισλάμ είναι κομμάτι της Γερμανίας"
27-09-2012 11:55:24
«Το Ισλάμ είναι κομμάτι της Γερμανίας», δήλωσε η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ σε μία δήλωση που σίγουρα θα προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό του κόμματός της. Προειδοποίησε ωστόσο να μην συγχέεται το Ισλάμ με τον Ισλαμισμό.
Στο πλαίσιο του προγράμματος «Τηλεδημαρχείο» του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, η κα Μέρκελ μίλησε χθες το βράδυ τηλεφωνικά σε 7000 μέλη του CDU και ζήτησε περισσότερη ανοχή για τα τρία εκατομμύρια μουσουλμάνους που ζουν στην Γερμανία.
«Ας είμαστε ειλικρινείς: το Ισλάμ είναι κομμάτι της Γερμανίας», δήλωσε χαρακτηριστικά και, διαχωρίζοντας τους μουσουλμάνους από τον Ισλαμισμό, τόνισε ότι η βία πρέπει να καταδικάζεται παντού στην Γερμανία και, όπου εντοπίζεται, θα πρέπει να εφαρμόζεται ο νόμος. Η καγκελάριος κάλεσε ακόμη τους Γερμανούς να υποδέχονται όσους έρχονται στη χώρα με διαφορετική πίστη, λέγοντάς τους,«είστε ευπρόσδεκτοι».
Στον Β'ΠΠ η Γερμανία ήρθε πολύ κοντά με όλες τις ισλαμικές χώρες και μάλιστα χιλιάδες μουσουλμάνοι υπηρέτησαν σε ειδικές μονάδες στις τάξεις της Βέρμαχτ.
Θύελλα αντιδράσεων λόγω της ταινίας που σατιρίζει τον Μωάμεθ
Υπό τον φόβο νέων διαδηλώσεων η διεθνής κοινότητα
Την οργή και τις έντονες αντιδράσεις του μουσουλμανικού κόσμου προκάλεσε η επίμαχη ταινία κατά του προφήτη Μωάμεθ που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο. Η ταινία «Innocence of Muslims» προκάλεσε ταραχές στην Αίγυπτο και τη Λιβύη, πριν οι διαμαρτυρίες εξαπλωθούν σε άλλες μουσουλμανικές χώρες.
«Η ταινία που προσβάλλει το Ισλάμ και τον προφήτη, είναι εχθρική και συνιστά πρόκληση», τόνισε ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής στη Γιάλτα.
«Η ελευθερία της έκφραση δεν μπορεί αιτιολογεί την προσβολή σε βάρος του ιμάμη μας», υπογράμμισε. «Το Ισλάμ φέρει την ειρήνη στον κόσμο όλο και σε όλους και καταδικάζει όλες τις ενέργειες που βλάπτουν αθώους».
Ωστόσο, «αυτό δεν μπορεί να δικαιολογεί αθώοι πολίτες να βλάπτονται ή να δέχονται επιθέσεις. Αυτό δεν δικαιολογείται με τίποτα και κυρίως από το Ισλάμ», επισήμανε ο Τούρκος πρωθυπουργός.
Η διεθνής κοινότητα είναι σε συναγερμό σήμερα, με αφορμή και την εβδομαδιαία προσευχή της Παρασκευής των μουσουλμάνων και υπό τον φόβο νέων βίαιων διαδηλώσεων, έπειτα από τις ταραχές στη Λιβύη, την Υεμένη και την Αίγυπτο.
Στην Ινδονησία περίπου 350 ισλαμιστές διαδήλωσαν σήμερα στη Τζακάρτα κατά της αντι-ισλαμικής ταινίας και της «κήρυξης πολέμου» που συνιστά, κατ΄ αυτούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ινδονησία η κυβέρνηση ζήτησε από τον ιστότοπο YouTube να μπλοκάρει τη μετάδοση της ταινίας ή αποσπασμάτων της, ενώ στο Αφγανιστάν απαγορεύτηκε η πρόσβαση στο YouΤube.
Την ίδια ώρα ο πρόεδρος της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι δήλωσε στη Ρώμη ότι η ταινία αποτελεί μια «επίθεση» που «εκτρέπει την προσοχή από τα πραγματικά προβλήματα στη Μέση Ανατολή», καταδικάζοντας παράλληλα τις βιαιότητες που προκάλεσε στην περιοχή.
«Δεν μπορούμε να δεχτούμε αυτή τη μορφή επίθεσης, αυτή την απόπειρα να υπάρξει διχόνοια», τόνισε ο Μόρσι μετά την συνάντησή του με τον Ιταλό ομόλογό του Τζόρτζιο Ναπολιτάτο. Παράλληλα, στο Κάιρο οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι απέσυραν την πρόσκλησή τους σε διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα.
Στην Τεχεράνη χιλιάδες Ιρανοί με συνθήματα όπως «θάνατος στην Αμερική», «θάνατος στο Ισραήλ», διαδήλωσαν στο κέντρο της πρωτεύουσας, σύμφωνα με εικόνες που μετέδωσε η κρατική τηλεόραση.
Στο Βερολίνο το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωνε ότι ενισχύει τα μέτρα ασφαλείας γύρω από τις πρεσβείες του στις μουσουλμανικές χώρες, όπου πραγματοποιούνται διαδηλώσεις κατά της Δύσης.
Προς απαγόρευση της προβολής της
Την ώρα που στον μουσουλμανικό κόσμο συνεχίζονται οι αντιδράσεις κατά της ταινίας “Innocence of Muslims“, οι γερμανικές αρχές εξετάζουν το ενδεχόμενο απαγόρευσης της προβολής της ταινίας για λόγους ασφαλείας.
Με σκεπτικισμό αντιμετωπίζει η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ το ενδεχόμενο προβολής της αντι-ισλαμικής ταινίας «Αθωότητα των μουσουλμάνων» στη Γερμανία. Σε εφ όλης της ύλης συνέντευξη τύπου στο Βερολίνο, η καγκελάριος είπε ότι εξετάζεται από τις αρχές κατά πόσο η προβολή θα έθετε σε κίνδυνο τη δημόσια ασφάλεια. Για το ενδεχόμενο απαγόρευσης της ταινίας, η Αγκελα Μέρκελ είπε: «Μπορώ να φανταστώ ότι υπάρχουν αρκετοί λόγοι».
«Είμαστε μια χώρα όπου υπάρχει θρησκευτική ελευθερία και ελευθερία της άποψης. Όμως στο άρθρο 5 του γερμανικού συντάγματος γίνεται ωστόσο αναφορά και στους περιορισμούς. Έχουμε καταστήσει σαφές ότι δεν θα επιτρέψουμε την είσοδο του αμερικανού πάστορα Τέρι Τζόουνς στη Γερμανία. (…) Η βία δεν είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος για να εκφράσεις την άποψή σου. Μετά από τα επεισόδια στις πρεσβείες ή ότι συμβαίνει εδώ στη Γερμανία θέλω να τονίσω για μια ακόμα φορά ότι όλα τα ζητήματα πρέπει να επιλύονται σε διάλογο. Είναι η άποψή μας, αλλά θεωρώ ότι αυτή είναι η άποψη και της πλειοψηφίας των μουσουλμάνων».
Στελέχη του κυβερνητικού συνασπισμού ζήτησαν να απαγορευθεί η προβολή της ταινίας με την αιτιολογία ότι «υπάρχουν και όρια στην ελευθερία της γνώμης», ενώ αντιθέτως βουλευτές των Σοσιαλδημοκρατών και των Πρασίνων τάσσονται κατά της απαγόρευσης.
Πρόσθετα μέτρα για την ασφάλεια γερμανικών πρεσβειών
Απαγόρευση εισόδου στη Γερμανία για τον Αμερικανό πάστορα Τέρι Τζόουνς
Χθες η ακροδεξιά οργάνωση «Pro Deutschland» ανακοίνωσε στην ιστοσελίδα ότι θα προβάλλει δημόσια την ταινία. Μερικές ώρες αργότερα ο αναπληρωτής πρόεδρος Άλφρεντ Ντάγκενμπαχ διέψευσε τις προθέσεις της οργάνωσης, ενώ σήμερα ο πρόεδρος Μάνφρεντ Ρους δήλωσε, σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, ότι η ταινία θα προβληθεί. Σύμφωνα με την Pro Deutschland, η οργάνωση έχει καλέσει σε εκδήλωσή της το Νοέμβριο τον αμερικανό πάστορα Τέρι Τζόουνς.
Μετά από τα βίαια επεισόδια κατά των πρεσβειών των ΗΠΑ, αλλά και της Γερμανίας, την περασμένη Παρασκευή στο Σουδάν, το Βερολίνο περιόρισε το προσωπικό των πρεσβειών σε Τύνιδα και Χαρτούμ. Ο υπουργός Εξωτερικών Γκίντο Βέστερβέλε δήλωσε σχετικά: «Μειώνουμε το προσωπικό της πρεσβείας μας στο Χαρτούμ. Ταυτόχρονα αυξάνουμε τα μέτρα ασφαλείας στις χώρες όπου πραγματοποιούνται επεισόδια. Για ευνόητους λόγους δεν μπορώ όμως να ανακοινώσω λεπτομέρειες. Αξιολογούμε την κατάσταση ανάλογα με την επικαιρότητα».
dpa / ARD / Tobias Oelmaier / Στέφανος Γεωργακόπουλος
Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης
Συνεχίζονται οι βίαιες αντιδράσεις στον μουσουλμανικό κόσμο για το επίμαχο βίντεο με τον Μωάμεθ
Βίαιες διαδηλώσεις στη Σαναά και το Κάιρο. Συλλήψεις στη Λιβύη. Διαδηλώσεις σε πόλεις στο Ιράκ και στο Τελ Αβίβ. Καταδίκη Σαουδικής Αραβίας.
Βίαιη τροπή έλαβαν σήμερα οι διαδηλώσεις κατά μιας αντι-ισλαμικής ταινίας με το θάνατο στη Σαναά ενός διαδηλωτή από τα πυρά της αστυνομίας, η οποία προσπάθησε να απωθήσει για δεύτερη φορά σε μία ημέρα το πλήθος που προσπαθούσε να εισβάλει στην πρεσβεία των ΗΠΑ, αλλά και με τη συνέχιση των συγκρούσεων μπροστά από την αμερικανική πρεσβεία στο Κάιρο.
Οργισμένοι νέοι κατάφεραν σήμερα το πρωί να διεισδύσουν στον περίβολο της αμερικανικής πρεσβείας στη Σαναά και πυρπόλησαν τρία αυτοκίνητα.
Η αστυνομία, η οποία πυροβολούσε στον αέρα και έκανε χρήση αντλιών νερού, κατάφερε να διαλύσει τη διαδήλωση. Ωστόσο οι διαδηλωτές επέστρεψαν αργότερα και ένας από αυτούς σκοτώθηκε και πέντε τραυματίστηκαν από τα πυρά της αστυνομίας, η οποία τους εμπόδισε να διεισδύσουν εκ νέου στον περίβολο της πρεσβείας, σύμφωνα με τις υπηρεσίες ασφαλείας της Σαναά.
Ο πρόεδρος της Υεμένης Αμπντ Ράμπο Μανσούρ Χάντι δήλωσε συντετριμμένος και εξέφρασε «τη λύπη του στον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και στον αμερικανικό λαό». Ο Χάντι έδωσε εξάλλου εντολή για τη σύσταση μιας επιτροπής έρευνας για να τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι.
Παράλληλα στο Κάιρο, στην Αίγυπτο, οι συγκρούσεις συνεχίζονταν σήμερα, αλλά σποραδικά, γύρω από την πρεσβεία των ΗΠΑ μεταξύ των διαδηλωτών και της αστυνομίας για την αντιμετώπιση των ταραχών, η οποία έκανε χρήση δακρυγόνων. Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, 16 άνθρωποι τραυματίστηκαν στα βίαια επεισόδια, τα οποία άρχισαν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Μοχάμεντ Μόρσι καταδίκασε τις «επιθέσεις» στον προφήτη Μωάμεθ, απορρίπτοντας ταυτοχρόνως τη χρήση βίας, ενώ οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, το κίνημα στο οποίο ανήκει, ζήτησαν τη διεξαγωγή αύριο ειρηνικών διαδηλώσεων μετά την προσευχή της Παρασκευής. «Είναι καθήκον μας να προστατεύουμε τους φιλοξενούμενούς μας», σημείωσε ο Αιγύπτιος πρόεδρος.
Λίβυοι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν εξάλλου σήμερα τη σύλληψη υπόπτων στο πλαίσιο των ερευνών που διεξάγουν για την επίθεση την Τρίτη στο προξενείο των ΗΠΑ στη Βεγγάζη, στην ανατολική Λιβύη, που προκάλεσε το θάνατο τεσσάρων Αμερικανών, μεταξύ των οποίων του Αμερικανού πρεσβευτή στη χώρα.
Ωστόσο οι Λίβυοι αξιωματούχοι δεν διευκρίνισαν τον αριθμό των συλλήψεων στις οποίες προχώρησαν ούτε τους λόγους για τους οποίους έγιναν αυτές.
Τα υπουργεία «Εσωτερικών και Δικαιοσύνης άρχισαν τις έρευνες και τη συλλογή στοιχείων και μερικοί άνθρωποι συνελήφθησαν», δήλωσε ο υφυπουργός Εσωτερικών της Λιβύης Ουάνις αλ Σάρεφ.
Ο ίδιος αρνήθηκε ωστόσο να σχολιάσει περαιτέρω σχετικά με τον αριθμό των συλληφθέντων ή με το αν υπάρχει υποψία ότι ανήκουν σε κάποια οργάνωση, «για να μην εμποδιστεί η καλή διεξαγωγή της έρευνας».
Παράλληλα στο Ιράκ χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν σήμερα σε διαμαρτυρία για την ταινία αυτή σε πολλές πόλεις της χώρας, κατόπιν αιτήματος του σιίτη ηγέτη Μοκτάντα Σαντρ.
Στην Σαντρ Σίτι, προπύργιο των σιιτών, βορειοανατολικά της Βαγδάτης, πολλές χιλιάδες άνθρωποι, μεταξύ των οποίων και βουλευτές, πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας για περίπου μια ώρα, σύμφωνα με δημοσιογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου.
Σε ανακοίνωσή του ο πρωθυπουργός του Ιράκ Νούρι αλ Μάλικι καταδίκασε εν γένει τις βλάσφημες ενέργειες και ιδιαιτέρως την ταινία αυτή με τίτλο «Η Αθωότητα των Μουσουλμάνων», η οποία προκάλεσε τις αντιδράσεις καθώς περιγράφει το Ισλάμ ως «καρκίνο».
Την ίδια ώρα στο Τελ Αβίβ, στο Ισραήλ, μερικές δεκάδες μέλη του Ισλαμικού Κινήματος διαδήλωσαν έξω από την αμερικανική πρεσβεία. Η διαδήλωση ήταν ειρηνική και δεν αναφέρθηκαν περιστατικά. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό με συνθήματα με τα οποία καταδίκαζαν την ταινία.
Παράλληλα η Σαουδική Αραβία εξέφρασε σήμερα την καταδίκη της για την ταινία, αλλά και τις βίαιες αντιαμερικανικές διαδηλώσεις σε ορισμένες χώρες της Μέσης Ανατολής.
"Η Σαουδική Αραβία εξέφρασε (...) τα συλλυπητήριά της στις ΗΠΑ για τα θύματα των βίαιων ενεργειών στη Λιβύη που είχαν στόχο το αμερικανικό προξενείο στη Βεγγάζη», μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SPA, επικαλούμενο ανώτερο αξιωματούχο.
Οι σαουδαραβικές αρχές καταδίκασαν επίσης την όπως την χαρακτήρισαν «ανεύθυνη» ομάδα που δημιούργησε την ταινία αυτή που κρίνεται προσβλητική για τον προφήτη Μωάμεθ, όπως και «τις βίαιες αντιδράσεις που σημειώθηκαν σε έναν αριθμό χωρών κατά των αμερικανικών συμφερόντων».
Η κυβέρνηση της Χαμάς καλεί τις ΗΠΑ να ζητήσουν συγγνώμη για την ταινία
Ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης της Χαμάς στη Γάζα, Ισμαήλ Χανίγιε, κάλεσε σήμερα την αμερικανική κυβέρνηση να ζητήσει συγγνώμη από τους μουσουλμάνους για τη μετάδοση της ταινίας που γυρίστηκε στις ΗΠΑ και θεωρείται προσβλητική για το Ισλάμ.
Την ίδια ώρα ο υπουργός του Ουάκφ (μουσουλμανική κληρονομιά) Ισμαήλ Ραντουάν καλούσε τους εκατοντάδες διαδηλωτές που είχαν συγκεντρωθεί έξω από την έδρα της κυβέρνησης, στην πόλη της Γάζας, «να μποϊκοτάρουν τα αμερικανικά προϊόντα» και να διαδηλώσουν ξανά μετά την προσευχή της Παρασκευής.
Οι διαδηλωτές κρατούσαν σημαίες και πανό στα οποία είχαν γράψει συνθήματα όπως «Θα θυσιαζόμασταν όλοι για εσένα, προφήτη του Θεού» και «Πού είστε, μουσουλμάνοι, όταν προσβάλουν τον προφήτη σας;».
Από την πλευρά του ο Χανίγιε, υποδεχόμενος μια αντιπροσωπεία Αιγυπτίων, καταδίκασε την ταινία «που προσβάλει τον προφήτη ο οποίος ενσαρκώνεται από έναν Αμερικανό ηθοποιό».
Την Τετάρτη δεκάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στη Γάζα εναντίον των ΗΠΑ, έκαψαν αμερικανικές σημαίες και φωτογραφίες του Αμερικανού πάστορα Τέρι Τζόουνς ο οποίος υπερασπίστηκε την επίμαχη ταινία.
Στο Τελ Αβίβ περίπου 60 Άραβες Ισραηλινοί συγκεντρώθηκαν έξω από την αμερικανική πρεσβεία φωνάζοντας συνθήματα εναντίον της ταινίας «Η αθωότητα των μουσουλμάνων» και των παραγωγών της.
Πηγή: ΑΜΠΕ
Τέσσερις βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσαν ερώτηση στη Βουλή, διαμαρτυρόμενοι για τη σύλληψη, από τη δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, ενός 27χρονου, ο οποίος διαχειριζόταν σελίδα στο Facebook με βλάσφημο και υβριστικό περιεχόμενο για το Γέροντα Παΐσιο και την Ορθοδοξία.
O27χρονος συνελήφθη με τις κατηγορίες της «κακόβουλης βλασφημίας» και «καθύβρισης θρησκευμάτων».διότι στην ιστοσελίδα του είχε παραποιημένες φωτογραφίες του Γέροντα Παϊσίου, τον οποίο εξύβριζε ασυστόλως προκαλώντας μέσα από την ανωνυμία του την οργή χιλιάδων ορθοδόξων χριστιανών.
Παράλληλα, την κατάργηση των άρθρων του Ποινικού Κώδικα ( 198-199) που αναφέρονται στην κακόβουλη βλασφημία των θείων, στις ποινές αυτών που βλασφημούν τον Χριστό, την Παναγία, τους Αποστόλους και τους Αγίους ζητά ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΔΗΜΑΡ με πρόταση που κατέθεσαν στη Βουλή οι βουλευτές τους Πέτρος Τατσόπουλος και Μαρία Γιαννακάκη αντίστοιχα!!! Η τελευταία έθεσε και ερώτημα που αφορά τη σύλληψη τριών «ηθοποιών» που συμμετείχαν στη βλάσφημη θεατρική παράσταση Corpus Christi, τον περασμένο Ιούνιο. Μάλιστα τη βλάσφημη παράσταση πρόκληση για κάθε Ορθόδοξο και όχι μόνο Χριστιανό, την οποία καταδίκασε και η Ιερά Σύνοδος ανεβάζουν και πάλι οι ίδιοι συντελεστές τον Οκτώβριο αδιαφορώντας για την πρόκληση κάθε συνετού και θρησκευόμενου ανθρώπου.
Έτσι, μετά την πρόταση της γνωστής βουλευτού της ΔΗΜΑΡ κ. Ρεπούση για κατάργηση του εκκλησιασμού των μαθητών ακολουθεί αυτή του συναδέλφου της Πέτρου Τατσόπουλου (ΣΥΡΙΖΑ), γνωστού από τα ανιστόρητα ατοπήματά του για την εθνική παλιγγενεσία του 1821 σε συγκεκριμένα ντοκιμαντέρ που παρουσίασε ο τηλεοπτικός σταθμός Σκάι αλλά και της επίσης συναδέλφου της Μαρίας Γιαννακάκη (ΔΗΜΑΡ)!
Και όλα αυτά την ώρα που, σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Ρωσία προωθεί νόμο με απώτερο στόχο να συνεχισθεί η ισορροπία ανάμεσα στους Ρώσους πολίτες των τριών διαφορετικών δογμάτων και να προληφθούν απρόβλεπτες καταστάσεις η Δούμα. Το σχέδιο νόμου προβλέπει πως όσοι προσβάλουν δημόσια τα "πιστεύω" θα τιμωρούνται με χρηματικό πρόστιμο 7.500 Ευρώ, ή 200 ώρες υποχρεωτικής κοινωνικής εργασίας, ενώ για τις ακραίες παραβάσεις προβλέπεται ποινή φυλάκισης μέχρι και τρία έτη. Πιο σκληρές θα είναι οι ποινές για όσους βεβηλώσουν χώρους λατρείας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το πρόστιμο θα φτάνει τις 12.500 Ευρώ, η υποχρεωτική κοινωνική εργασία τις 400 ώρες και η ποινή φυλάκισης μέχρι πέντε έτη.
Ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ σε ανακοίνωσή του περί της πρότασης του βουλευτή Πέτρου Τατσόπουλου μεταξύ άλλων σημειώνει ότι: «Εάν είχε την νομική εμπειρία και κρίση ο κ. Τατσόπουλος θα μπορούσε να κατανοήση ότι τα δύο αυτά άρθρα του Ποινικού Κώδικα τίθενται από τον Ποινικό Νομοθέτη στο κεφάλαιο του Ποινικού Κώδικα «επιβολή της θρησκευτικής ειρήνης» που σημαίνει ότι τα συγκεκριμένα άρθρα ακριβώς σε αυτό στοχεύουν, στην διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και της θρησκευτικής ειρήνης μεταξύ των πολιτών αδιακρίτως θρησκευτικής παραδοχής, διότι η ποινική καταστολή απειλείται για την κακόβουλη βλασφημία του θείου και την καθύβριση των γνωστών κατά το Σύνταγμα εν Ελλάδι θρησκειών, δηλ. των μη εχουσών «κρύφια δόγματα».
Επομένως δεν τιμωρείται η αρνητική κριτική κατά του Θεού ή η άρνησις η αμφισβήτησις της υπάρξεως Του, ως και η κριτική των εν Ελλάδι ανεκτών θρησκειών αλλά η κακόβουλος βλασφημία η δημοσία γενομένη, διότι αντιλαμβάνεται κάθε εχέφρων την διαλυτική για την κοινωνική συνοχή και ειρήνη των πολιτών δυναμική μιας τέτοιας ανιέρου πρακτικής, η οποία μπορεί ευκόλως να οδηγήση σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις βίας, εφ’ όσον η κακόβουλος βλασφημία του Θεού συμπαρασύρει αναποδράστως και τους πιστεύοντας και λατρεύοντας Αυτόν.
Συνεπώς η πρότασις του κ. Τατσόπουλου και του κόμματος που εκπροσωπεί αποδεικνύεται και ανεπέρειστη και κοινωνικά, συνταγματικά και νομικά αβάσιμη και επικίνδυνη και επιβεβαιεί δια μία εισέτι φορά ότι οι εκπρόσωποι του Έθνους στο Κοινοβούλιο δεν μπορεί να είναι άμοιροι νομικής παιδείας και γνώσεως.
Ωστόσο θα μπορούσα να συμπαραταχθώ με την άποψη του κ. Τατσόπουλου υπό μία αυστηρά αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση, μαζί με την τυχόν αποποινικοποίηση της κακόβουλης βλασφημίας του Θεού και των Θρησκευμάτων να αποποινικοποιηθή και η κακόβολη βλασφημία, εξύβριση, συκοφαντική δυσφήμηση του κ. Τατσόπουλου, των γονέων του και των ηγαπημένων προσώπων του. Αλλά ο δημοκράτης κ. Τατσόπουλος κάτι τέτοιο δεν εσκέφθη να το προβάλη».
Απάντηση στους πολέμιους της πίστεως δίνει ο ίδιος ο Γέροντας Παΐσιος:
- Γέροντα, ὅταν μιλοῦν κατὰ τῆς Ἐκκλησίας ἢ κατὰ τοῦ Μοναχισμοῦ κ.λπ., τί πρέπει νὰ κάνei κανείς;
- Κατ' ἀρχάς, ἂν κάποιος μιλάει ἄσχημα λ.χ. γιὰ σένα ὡς ἄτομο, δὲν πειράζει. Νὰ σκεφθεῖς: «Τὸν Χριστό, ποὺ ἦταν Χριστός, Τὸν ἔβριζαν, καὶ δὲν μιλοῦσε, ἐμένα ποῦ εἶμαι ἁμαρτωλὸς τί μου ἀξίζει;». Ἂν ἔρχονταν νὰ βρίσουν ἐμένα ὡς ἄτομο, δὲν θὰ μὲ πείραζε καθόλου. Ἄλλα, ὅταν μὲ βρίζουν ὡς μοναχό, βρίζουν καὶ ὅλο τὸν θεσμὸ τοῦ Μοναχισμοῦ, γιατί ὡς μοναχὸς δὲν εἶμαι ἀνεξάρτητος, καὶ πρέπει νὰ μιλήσω. Σὲ τέτοιες περιπτώσεις πρέπει κανεὶς νὰ τοὺς ἀφήσει λίγο νὰ ξεσπάσουν καὶ ὕστερα νὰ τοὺς πεῖ δύο κουβέντες.
Κάποτε στὸ λεωφορεῖο μία γυναίκα ἔβριζε τοὺς παπάδες. Τὴν ἄφησα νὰ ξεσπάσει καί, ὅταν σταμάτησε, τῆς εἶπα: «Ἔχουμε ἀπαιτήσεις ἀπὸ τοὺς παπάδες, ἄλλα καὶ αὐτοὺς δὲν τοὺς ἔρριξε ὁ Θεὸς μὲ τὰ ἀλεξίπτωτα. Εἶναι ἄνθρωποι καὶ ἔχουν ἀνθρώπινες ἀδυναμίες. Μπορεῖς ὅμως νὰ μοῦ πεῖς, μία μητέρα σὰν ἐσένα βαμμένη, μὲ κάτι νύχια σὰν τὸ γεράκι, τί παιδὶ θὰ γέννησει καὶ πῶς θὰ τὸ ἀναθρέψει; Καὶ παπὰς καὶ καλόγερος νὰ γίνει, πῶς θὰ εἶναι;».
Θυμᾶμαι, μία ἄλλη φορᾶ, ὅταν ταξίδευα μὲ τὸ λεωφορεῖο ἀπὸ τὴν Ἀθήνα γιὰ τὰ Γιάννενα, ἦταν ἕνας ποὺ δὲν σταμάτησε σὲ ὅλο τὸν δρόμο νὰ κατηγορεῖ ἕναν μητροπολίτη ποὺ εἶχε δημιουργήσει τότε κάτι προβλήματα. Τοῦ εἶπα κάνα-δυὸ κουβέντες καὶ μετὰ ἔκανα εὐχή. Ἐκεῖνος συνέχιζε. Ὅταν φθάσαμε στὰ Γιάννενα καὶ κατεβήκαμε, τὸν πῆρα λίγο παράμερα καὶ τοῦ λέω: «Μὲ γνωρίζεις ποιὸς εἶμαι;». «Ὄχι», μοῦ λέει. «Πῶς τότε κάθεσαι καὶ λὲς τέτοια πράγματα; Ἐγὼ μπορεῖ νὰ εἶμαι πολὺ χειρότερος ἀπὸ τὸν τάδε ποὺ βρίζεις, μπορεῖ ὅμως νὰ εἶμαι καὶ ἕνας ἅγιος. Πῶς κάθεσαι ἐσὺ καὶ λὲς μπροστά μου πράγματα ποὺ δὲν μπορῶ νὰ φανταστῶ ὅτι τὰ κάνουν οὔτε καὶ οἱ κοσμικοὶ ἄνθρωποι; Κοίταξε νὰ διορθωθεῖς, γιατί θὰ φᾶς σκαμπίλι δυνατὸ ἀπὸ τὸν Θεὸ - γιὰ τὸ καλό σου φυσικά». Τὸν εἶδα μετά, ἄρχισε νὰ τρέμει. Ἄλλα καὶ οἱ ἄλλοι κατάλαβαν, ὅπως εἶδα ἀπὸ μία ἀναταραχὴ ποὺ δημιουργήθηκε.
Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο: ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, ΛΟΓΟΙ Β΄, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ
Πηγές:
http://aktines.blogspot.gr/2012/09/blog-post_2118.html
http://aktines.blogspot.gr/2012/09/blog-post_7497.html
http://hellas-orthodoxy.blogspot.gr/2012/09/blog-post_857.html
http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2012/09/blog-post_1260.html
Ἀπαντώντας στίς αἰτιάσεις τοῦ ἀρθρογράφου τοῦ Περιοδικοῦ FocusMichaelKlonovsky, πρός στιγμήν εἴμαστε ἀναγκασμένοι νά κατεβοῦμε στό ἐπίπεδό του, προκειμένου νά καταστήσουμε φανερή τήν ποιότητα τῶν πολιτιστικῶν του κριτηρίων.
Τό πολιτιστικό του ἐπίπεδο προθυμοποιήθηκε νά μᾶς τό γνωστοποιήσει ὁ ἴδιος σέ πολλά σημεῖα, ἰδιαιτέρως ὅμως μέ τό νά συμπεριλάβει στά δημιουργικά στοιχεῖα τοῦ πολιτισμοῦ τίς ἐπιδόσεις στή μόδα, στό design(σχεδιασμό) τῶν μοντέρνων ἐνδυμάτων καί τήν κουζίνα. Στοιχεῖα στά ὁποῖα διαπιστώνει παντελή ἀπουσία τῆς σύγχρονης Ἑλλάδας.
Καί γιά μέν τό ντιζάιν, εἶναι θλιβερό ὅτι ἕνα προϊόν ἐξευτελιστικῆς ὑποκουλτούρας τολμάει καί τό συμπεριλαμβάνει στά στοιχεῖα τοῦ πολιτισμοῦ καί μάλιστα μέ ἀναφορά στή χώρα πού, ἀπό τήν ἀρχαία ἐποχή καί σ᾽ ὅλη τή διάρκεια τῆς Ἱστορίας της, βασικό κριτήριο τῆς δημιουργικότητάς της εἶχε τό «φιλοκαλοῦμεν μετ᾽ εὐτελείας».
Γιά τήν κουζίνα πάλι, ἐκτός ἀπό τό ψάρι τοῦ Ἀρχέστρατου στή Ρόδο, γιά τό ὁποῖο κάνει λόγο, μήπως ἔτυχε νά ἀκούσει ποτέ καί γιά τόν μέλανα ζωμό; Καί λοιπόν, τί νομίζει; Θεωρεῖ πώς ἦταν ποτέ δυνατόν νά ὑπάρξουν Θερμοπύλες μέ καλοζωισμένους καλοφαγάδες ἑστιατορίων μέ ἀστέρια Michelin; Ἂς χαίρονται οἱ συντοπίτες του τά λαμπρά αὐτά πολιτιστικά τους στοιχεῖα. Ἡ Ἑλλάδα δέν θά θελήσει νά τούς τά διεκδικήσει ποτέ. Τέτοιου βαθμοῦ πνευματική ἀναπηρία δέν τήν ἔχει χτυπήσει μέχρι σήμερα καί ἐλπίζουμε νά μή τῆς συμβεῖ καί στό μέλλον τέτοια συμφορά.
Τό μέγεθος ὅμως τῆς πολιτιστικῆς ἀνεπάρκειας τοῦ ἀρθρογράφου γίνεται ἀκόμη πιό φανερό ἀπό τή νηπιώδη ἐπιλογή του νά μήν ἀρκεσθεῖ νά ἀσελγήσει πάνω στό ἐπιβουλευόμενο σῶμα τῆς σύγχρονης Ἑλλάδας, ἀλλά νά συμπεριλάβει στήν ἀπαξιωτική κριτική του 2.000 χρόνια τῆς Ἱστορίας της. Πού σημαίνει ἀναμφιβόλως ὅτι θεωρεῖ περίοδο παρακμῆς τή λεγόμενη βυζαντινή περίοδο τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Μιά περίοδο δηλαδή, κατά τήν ὁποία τό Ἑλληνικό πνεῦμα ἐξεδήλωσε τή μέγιστη δημιουργικότητά του. Ἄν ὁ ἀρθρογράφος τοῦ Focusεἶχε ζήσει στόν 19ο αἰώνα, τότε πού ὁ συντοπίτης του Φρήντριχ Φίσσερ χαρακτήριζε ὡς «μούμιες» τίς μορφές τῆς βυζαντινῆς ἁγιογραφίας, θά ἦταν κάπως δικαιολογημένος νά συγκαταλέγει σέ περίοδο παρακμῆς τόν βυζαντινό Ἑλληνισμό.
Ὅμως στόν 21ο αἰώνα, μετά τήν ἀπίστευτη ἔκρηξη τῶν βυζαντινῶν μελετῶν, μετά τίς ἐκπληκτικές ἐργασίες τόσων βυζαντινολόγων, ἀνάμεσα στούς ὁποίους πλῆθος συμπατριωτῶν του, ὅπως ὁ Κρουμβάχερ καί ὁ Χάνς-Γκέοργκ Μπέκ, τό νά μιλάει κάποιος γιά παρακμή δέν εἶναι ἁπλῶς προκλητικό γιά τή νηπιώδη ἄγνοιά του, εἶναι καί δηλωτικό τοῦ στόχου τῆς ἀρθρογραφίας του, πού εἶναι ἐπιχείρηση ὠμοῦ διασυρμοῦ τῆς Ἑλλάδας. Δέν ἀποτελεῖ ὑπερβολή αὐτός ὁ τελευταῖος λόγος μας καί θά φανεῖ αὐτό ξεκάθαρα στή συνέχεια.
Διότι στόν βυζαντινό Ἑλληνισμό ἔχουμε μιά πρωτοφανή σέ ἔκταση καί βάθος δημιουργικότητα σέ ὅλους τούς χώρους τῆς ζωῆς καί τίς πτυχές τοῦ πολιτισμοῦ. Εἶναι ἡ περίοδος κατά τήν ὁποία δημιουργοῦνται νέες καί μάλιστα κορυφαῖες ἐκφραστικές μορφές στά πάντα: Στήν Ἀρχιτεκτονική, στή Ζωγραφική, στήν Ποίηση, στή Μουσική, στό Δίκαιο, στήν Πολιτική, στήν κοινωνική ὀργάνωση, στή Φιλοσοφία.
Ἄς ἐπιμείνουμε λίγο στή ζωγραφική, τίς «μούμιες» τοῦ Φίσσερ. Ὁ Klonovsky, ἄν δέν εἶδε ποτέ του κάποιον ἀπό τούς ἀναρίθμητους τόμους μελετῶν πού ἐρευνοῦν τό μυστικό βάθος καί τήν ἀσύλληπτη καλλιτεχνική δύναμη τῶν βυζαντινῶν εἰκόνων, τουλάχιστον δέν ἄκουσε ποτέ ὅτι τόσοι ξένοι καί οἱ ἴδιοι οἱ «τίμιοι» συμπατριῶτες του ἔχουν ρημάξει ὅλα τά ἐρημοκκλήσια τῆς Ἑλλάδας καί πωλοῦν σέ ἀστρονομικές τιμές τίς εἰκόνες πού ἀφαιροῦν ἀπό αὐτά; Τί κλέβουν; Ἔργα παρακμῆς; Ποιός πίνακας τῆς δυτικῆς νατουραλιστικῆς ἢ ὅποιου ἄλλου εἴδους ζωγραφικῆς μπορεῖ νά συγκριθεῖ π.χ. μέ τήν εἰκόνα τῆς Ἀναστάσεως τῆς Μονῆς τῆς Χώρας στήν Κωνσταντινούπολη, μέ τίς τοιχογραφίες τοῦ Θεοφάνη, τοῦ Πανσέληνου, τοῦ Μιχαήλ Ἀστραπᾶ;
Ἄς σημειώσουμε κάτι καί γιά τήν Ἀρχιτεκτονική τοῦ Βυζαντίου. Ὁ ἀρθρογράφος καταδέχεται νά κάνει κάποια ἐπαινετική ἀναφορά στήν Ἁγιά-Σοφιά, ὅμως δέν κατάφερε νά θέσει παράλληλα ἕνα καίριο ἐρώτημα στόν ἑαυτό του: Πῶς δηλαδή εἶναι δυνατόν τό τελειότερο ἀρχιτεκτόνημα τοῦ κόσμου νά εἶναι προϊόν περιόδου παρακμῆς;
Εἶναι ὅμως μόνο ἡ Ἁγιά-Σοφιά; Τά μοναδικά ἀρχιτεκτονήματα τοῦ 11ου αἰώνα, ἡ Ὀμορφοκκλησιά, ἡ Καπνικαρέα, ὁ ὅσιος Λουκᾶς, ἡ Καισαριανή... καί τόσα ἄλλα, ἔργα ἀσύλληπτης ὀμορφιᾶς καί ἐκφραστικότατης ἀποτύπωσης τοῦ θεϊκοῦ μυστηρίου – θαύματα τέχνης! – εἶναι καί αὐτά ἔργα παρακμῆς;
Αὐτῆς ὅμως, τῆς βυζαντινῆς δηλαδή περιόδου τοῦ Ἑλληνισμοῦ, γέννημα εἶναι καί τό κορυφαῖο εἶδος μουσικῆς, ἡ λεγόμενη βυζαντινή μουσική, πού εἶναι ἡ μουσική τῶν ἀγγέλων ἐπί τῆς γῆς καί ἡ ὁποία ἀδόμενη π.χ. ἀπό τόν ὅσιο Ἰωάννη τόν Κουκουζέλη, ἔκανε καί τά ἴδια τά ζῶα νά λησμονοῦν τήν τροφή τους καί νά μένουν ἀκίνητα, ἀκούγοντας καί κοιτάζοντάς τον ἐκστατικά.
Ἀντίστοιχα στήν ἴδια περίοδο ἡ ποίηση γνώρισε ἐκρηκτική δημιουργικότητα. Εἶναι μάλιστα ἡ μοναδική ποίηση πού ἄδεται μέχρι σήμερα ἀκόμη, καί ἄδεται ἀκριβῶς ὅπως τότε πού πρωτοδημιουργήθηκε! Μεγαλειώδεις συλλήψεις πού συναρπάζουν ἐπί αἰῶνες τούς πάντες: «Χέρσον ἀβυσσοτόκον πέδον ἥλιος ἐπεπόλευσε ποτέ...», «Ἡ ζωή ἐν Τάφῳ...», «Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται», «Σέ τόν ἀναβαλλόμενον…», «Ξενίας δεσποτικῆς…», τό ἐκπληκτικό τροπάριο τῆς Κασσιανῆς «Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις…», τό Χερουβικό τοῦ Μεγάλου Σαββάτου «Σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία…», τά ἀριστουργήματα τοῦ Ρωμανοῦ τοῦ μελωδοῦ καί τόσα ἄλλα... πού ὁδήγησαν τήν ποιητική δημιουργία στά ὅριά της – θαύματα τοῦ ἀνθρώπινου νοῦ!
Τήν ἴδια ἐκείνη περίοδο λαμβάνει χώραν ἡ ἐποποιΐα τῆς θεολογίας, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τό τελειότερο εἶδος φιλοσοφίας καί εἶναι τό κορυφαῖο ἐπίτευγμα τοῦ ἀνθρωπίνου πνεύματος. Ὅλες οἱ τιτάνιες κατακτήσεις τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς φιλοσοφίας βρίσκουν τώρα τήν κορύφωσή τους, διότι ἐπιχειροῦν καί ἐπιτυγχάνουν τό ἀκατόρθωτο: νά διατυπώσουν μέ τήν τελειότερη δυνατή ἀνθρώπινη ἀκρίβεια τό ἀνέκφραστο! Νά ὁριοθετήσουν τό μυστήριο τῶν μυστηρίων, τήν ἀλήθεια περί τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ, τήν ἀλήθεια πού εἶναι σταυρός γιά τήν ἀνθρώπινη λογική: Ὁ Θεός εἶναι Ἕνας καί Τρεῖς ταυτόχρονα!
Μιά τελευταία ἀναφορά θά κάνουμε στά θέματα κοινωνικῆς ὀργάνωσης. Ἐδῶ στό Βυζάντιο φανερώνεται μοναδικό θαῦμα κοινωνικῆς πρόνοιας. Γιά πρώτη φορά στήν παγκόσμια Ἱστορία δημιουργοῦνται Νοσοκομεῖα, Πτωχοκομεῖα, Ὀρφανοτροφεῖα, τά Φιλοπονεῖα (ἕνα εἶδος σύγχρονων Κέντρων Ὑγείας ἀλλά καί φροντίδας γιά κάθε ἀνθρώπινη ἀνάγκη), αὐτά δέ σέ κάθε σχεδόν ἐνορία μέ φροντίδα τῶν ποικίλων συντεχνιῶν. Ἀλήθεια, ὁ Klonovskyδέν ἄκουσε ποτέ τίποτε γιά τή Βασιλειάδα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου – μιά ὁλόκληρη πόλη φιλανθρωπικῶν ἱδρυμάτων μέ πληθυσμό 30.000 ἀνθρώπων; Ἡ Κοινωνική Πρόνοια τοῦ Βυζαντίου, κύριε Klonovsky, βρίσκεται πολύ πιό μπροστά καί ἀπό τήν πλέον προοδευμένη τῆς ἐποχῆς μας. Ἕνα μόνο παράδειγμα θά κάνει ἀντιληπτό τό κορυφαῖο της ἐπίπεδο. Στό Βυζάντιο ἡ ἐπίτοκος μητέρα τύχαινε ἐξαιρετικῆς φροντίδας στά Μαιευτήρια τῶν Νοσοκομείων. Καί ὄχι μόνο δέν πλήρωνε τίποτε γιά τή νοσηλεία της, ἀλλά καί, ὅταν ἔφευγε μέ τό νεογέννητο, τήν πλήρωναν! Αὐτό τό ἐπίπεδο πότε θά τό φθάσει ἡ ἐποχή μας;
Θά κλείσουμε ἐδῶ τή βάναυση γιά τήν ἐπιγραμματικότητά της ἐλλιπέστατη ἀναφορά μας στή δημιουργικότητα τοῦ βυζαντινοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἕνα ἀκόμη ἑπόμενο ἄρθρο μας θά τό ἀφιερώσουμε στή δημιουργική προσφορά τοῦ σύγχρονου Ἑλληνισμοῦ, αὐτοῦ ἄλλωστε πού ἀποτελεῖ τό κάρφος στό βάσκανο μάτι τοῦ Focusκαί τῶν συντακτῶν του!
Στ.
ΠΗΓΗ: Περιοδικό «Η ΔΡΑΣΗ ΜΑΣ», Τεύχ. 454.
Στήν Ἑλλάδα, δέν ὑπάρχει πλέον τόσο ἡ διάκριση τῶν ἐξουσιῶν πού ἐπιτάσσει τό Σύνταγμα στό ἄρθρο 26, ὅσο ἡ διάκριση τῶν κρατικῶν ἱδεολογιῶν. Οἱ κατοχικές δυνάμεις ἐκμεταλλεύονται στό ἔπακρο τήν διάκριση τῶν κρατικῶν ἰδειολογιῶν.
α) Κανονικά, ὅλο τό κράτος ἔχει μία κρατική ἰδεολογία
Κανονικά, ὅλο τό κράτος ἔχει μία κρατική ἰδεολογία, στήν ὁποία περιέχονται πολλές ἀποχρώσεις: διάφορες ἀπόψεις γιά τά θεμελιώδη ζητήματα τῆς κοινωνίας, καί πολλές ἀπόψεις περί τοῦ πρακτέου. Τά πρόσωπα τῆς κοινωνίας μποροῦν ἔτσι νά λειτουργοῦν ἐλεύθερα καί συντονισμένα. Νά καταλαβαίνουν τούς νόμους μέ τήν ἴδια γενική κατεύθυνη. Να ἐκτελοῦν τίς ἐντολές χωρίς χρονοτριβή καί μέ φιλότιμο.
Οἱ προσωπικές ἀποκλίσεις στήν θεωρία ἤ στήν πράξη, προσλαμβάνονται καί ἐμπλουτίζουν ὅλους, ἤ ἐνδεχομένως, μέ φειδώ ὅμως, ἀπορρίπτωνται ὡς ἐσφαλμένες, ἤ ὡς ἀνεπίκαιρες ἤ ὡς ἐπιβλαβεῖς.
Ἀκόμη καί ἡ διάκριση ἀριστερᾶς καί δεξιᾶς στήν πολιτική ζωή, τά κόμματα, οἱ συντεχνίες συμφερόντων, πάντως στεγάζονται κάτω ἀπό τήν ἴδια γενική ἰδεολογία γιά τό κράτος καί γιά την κοινωνία. Ἡ ὅποια διαπάλη τῶν κομμάτων, τῶν συντεχνιῶν καί τῶν ἐπιχειρηματικῶν κύκλων, ἔχει ὡς γνώμονα τό κοινό καλό καί ὡς ὅριο τήν ἀποτροπή διαλυτικῶν τῆς κοινωνίας τάσεων, ἄλλοτε ἐν τῆ γενέσει τους, ἄλλοτε στήν συμπτωματολογία τους.
Ἡ διαπάλη αὐτῶν τῶν φορέων κοινωνικῆς δυνάμεως, ἔχει ὡς ὅριο τήν ἀποτροπή διαλυτικῶν τῆς κοινωνίας τάσεων ἐν τῆ γενέσει τους, ἐάν ὑπάρχῃ κλασσικό κράτος μέ σταθερά θεμέλια, ὅπως πρέπει νά εἶναι τό δικό μας σύμφωνα μέ τό Σύνταγμά μας καί τήν ἱστορία μας, ἀνεκτίμητης ἀξίας παγκοσμίως (βλ. π.χ. τό βαθύτερο νόημα τῆς ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, ἡ ὁποία στράφηκε κατά παραθρησκευτικῆς βαρβαρότητας καί κτηνοτροφικῆς-ἐθνικιστικῆς ἀντιλήψεως περί αὐξήσεως τῶν τούρκων διά παιδομαζωμάτων κ.λ.π., χειρότερα πράγματα ἀπό φεουδαρχία καί ἀπό ἀποικιοκρατία). Ἀντίθετα, αὐτή ἡ διαπάλη αὐτῶν τῶν φορέων κοινωνικῆς δυνάμεως ἔχει ὡς ὅριο τήν ἀποτροπή τῶν διαλυτικῶν τῆς κοινωνίας συμπτωμάτων μόνο, καί ὄχι τῶν διαλυτικῶν τῆς κοινωνίας αἰτιῶν, ἐάν ὑπάρχῃ μοντέρνο κράτος δυτικοῦ τύπου, κράτος δηλαδή μέ ἐλισσόμενες προσαρμογές τῶν βάσεών του καί θεμέλιο τήν σχέση ἰσχύος - ὑποταγῆς: ἐάν εἶναι οἰκονομικῶς πλούσιο, καλά ὀργανωμένο κ.λ.π. μοντέρνο κράτος, τότε ἔχει θεμέλιο τῆς ὑπάρξεως καί τῆς λειτουργίας του τήν ἰσχύ του, ἐνῶ ἐάν εἶναι οἰκονομικῶς ἐνδεές καί μέ ἐλαττωματικές δομές μοντέρνο κράτος, ἔχει θεμέλιο τῆς ὑπάρξεως καί τῆς λειτουργίας του τήν ὑποταγή του στήν ἰσχύ τῶν ξένων (ἄρα, μιά Ἑλλάδα πού θέλει νά εἶναι μοντέρνο κράτος, ἀποτελεῖ καρικατούρα τοῦ ἑαυτοῦ της καί οὐσιαστικῶς καλεῖ γιά κατοχή της τούς ξένους, ἀνεξαρτήτως οἱασδήποτε οἰκονομικῆς κρίσεως). Καί στίς δύο περιπτώσεις μοντέρνου κράτους, αὐτό ἀνέχεται μέν κατ' ἀρχήν τίς διαλυτικές τοῦ συνόλου τῆς κοινωνίας τάσεις, ἀλλά τίς πατάσσει ὅταν φθάσουν στό ἀπροχώρητο, ἄλλοτε μέ εὐγένεια καί "μεγαλοψυχία", ἄλλοτε μέ βαρβαρότητα (αὐτά θά ἔχει νά ἀντιμετωπίσῃ ἡ Ἑλλάδα, ὅταν θά ἐπιχειρήσῃ πραγματικά νά ἐλευθερωθῆ ἀπό τόν βρόγχο τῆς Εὐρωζώνης, τήν πεμπτουσία τῆς "κοινωνίας" τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης) .
β) Στήν Ἑλλάδα μας, δέν συμβαίνει τίποτα κανονικά - Γιατί δέν χωρᾶμε σέ κανένα σύστημα
Στήν Ἑλλάδα μας, δέν συμβαίνει τίποτα κανονικά. Ὅποιος δέν τό καταλαβαίνει αὐτό, "δέν ξέρει ποῦ πατᾶ καί ποῦ πηγαίνει". Ὁ ἕνας λόγος πού στήν Ἑλλάδα τίποτα δέν γίνεται κανονικά, εἶναι, φυσικά ἡ διάβρωση, ἡ διαφθορά, ἡ ἰδιοτέλεια, ἡ διχόνοια, καί τά τοιαῦτα, τά πάλαι ποτέ λεγόμενα "ἐθνικά ἐλαττώματα" (ὅρος ξεχασμένος ἀπό τότε πού περί τά μέσα τῆς δεκαετίας τοῦ 1980, χάθηκε κάθε "ἐλάττωμα τῆς φυλῆς" ἀφοῦ κυκλοφόρησε καί σχεδόν ἐπικράτησε ὁ τίτλος "... Μεγάλε..." ). Ὁ ἄλλος λόγος, εἶναι ὅτι "τοῦ Ἕλληνος ὁ τράχηλος ζυγόν δέν ὑπομένει", δηλονότι δέν χωρᾶμε σέ κανένα σύστημα. Ὄχι ὅμως ἀπό ἀπειθαρχία, ἤ ἀπό κακία, ἤ γιατί εἴμαστε δυσκολοκυβέρνητοι (τό τελευταῖο τό εἶπε πρῶτος ὁ δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος στόν 7ο τόμο τοῦ Πιστεύω του, καί τό ἐπανέλαβε ὁ Κίσσσινγκερ).
Ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο δέν χωρᾶμε σέ κανένα σύστημα, εἶναι ὅτι ἁπλούστατα, ἀπό φυσικοῦ μας, εἴμαστε δημιουργοί συστημάτων! Ἀπό φυσικοῦ μας, σημαίνει (χωρίς ἴχνος ἐθνοφυλετισμοῦ, ἀλλά πολύ ρεαλιστικά) τά ἑξῆς : Ἀπό ἰδιοσυγκρασία, ἀπό καλή περιέργεια, ἀπό ἀντοχή ὅπως τοῦ Ὀδυσσέα στίς περιπέτειες καί στίς δοκιμασίες χάριν κάποιας Πηνελόπης, ἀπό πίστη δηλαδή σέ ὑψηλά ἰδανικά, ἀπό ἀγάπη γιά τήν ἐλευθερία, ἀπό τόν σεβασμό τῆς ἱερότητας τῆς Δημιουργίας τοῦ Θεοῦ, ἀπό τήν ἔμπνευση πού δίδει ὁ Τριαδικός Θεός τῆς ἀγάπης εἰς τούς ἔκπαλαι ἀποφεύγοντας τήν ὕβριν.
γ) 'Απίστευτη ποικιλία κρατικῶν ἰδεολογιῶν
Ἄς ἔλθουμε τώρα στό κυρίως ζητούμενο ἐν προκειμένῳ: Τήν ποικιλία τῶν κρατικῶν ἰδεολογιῶν καί τήν παράλυση ἤ τίς ἐμπλοκές πού αὐτή προκαλεῖ , οὕτως ὥστε νά καταλάβουμε, ἴσως, τό γιατί στήν Ἑλλάδα τίποτα δέν γίνεται κανονικά.
Ὅπως ὅλοι ἔχουμε καταλάβει, ὁ μέσος Ἕλληνας πιστεύει πλέον στό εὐρώ. Εἴτε ἔχει, εἴτε δέν ἔχει. Δέν πιστεύει πλέον καθόλου ὅμως στήν Εὐρώπη. Πρώτη λοιπόν ἐμπλοκή στήν κοινωνική ἰδεολογία, μέ τραγικά ἀντιφατικές συνέπειες στήν πολιτική σκηνή...
Στήν κυβερνητική ἐξουσία, ἀνώτερο καί ἀρκετά διαφοροποιημένο τμῆμα τῆς ἐκτελεστικῆς ἐξουσίας, ἀνάλογα μέ τό κόμμα πού "ἔχει" τήν Κυβέρνηση, πλανᾶται κρατική ἰδεολογία πού αρχίζει ἀπό τούς δημοκρατικούς τῶν Η.Π.Α. καί φθάνει μέχρι τούς ρεπουμπλικανούς τῶν Η.Π.Α. Αὐτή ἡ κρατική ἰδεολογία ἀφορᾶ στήν Κυβέρνηση τῆς Ἑλλάδας. Ὁ εὐρωπαϊσμός ἀφορᾶ τήν ἁπλῆ διακυβέρνηση τῆς Ἑλλάδας. Ἐπεκτείνεται δέ ὁ εὐρωπαϊσμός καί σέ ἄλλα κόμματα τῆς πολιτικῆς ἀνθο-δέσμης πού ἔχουμε λάβει ἀπό τήν Εὐρώπη - μαζί μέ τά "φῶτα" της.
Ὁ ἀντι-εὐρωπαϊσμόςὑπάρχει περιθωριοποιημένος μέν πολιτικά ἀλλά ὄχι κοινωνικά. Καθ' ὅσον, στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, τήν πλέον γνήσια ἐκπροσώπηση τῆς Ἑλληνικῆς κοινωνίας, τήν ἐκκλησιαστική ἐκπροσώπηση (πού διαφέρει ἀπό τήν κομματική ἤ τήν ἐν γένει ἀντιπροσώπευση), ἀρχίζει καί γίνεται αἰσθητό ὅτι ἰσχύει γιά τήν Εὐρωπαϊκή Ἕνωση καί τήν Ἑλλάδα, τό νόημα τῆς λαϊκότατης παροιμίας πού εἶχε πεί ἀείμνηστος λογοπλάστης θεῖος μου ἀπό τό χωριό τῆς μάνας μου ἀναφερόμενος σέ κακή μεταχείριση κατόπιν ἐξαπατήσεως: " Ἄλλη μοὔδειξες κι ἄλλη μοὔμπηξες..." .
Πολλοί δέν τό γνωρίζουν, ἀλλά ἡ δικαστική ἐξουσία μας πιστεύει ἀκόμη στήν Εὐρώπη! Τήν δυτική φυσικά. Ἐφαρμόζει δυτικο-εὐρωπαϊκές προδιαγραφές στό νόημα καί στά ὅρια τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, στήν αἴσθηση γιά τό νόημα τῆς ἐλευθερίας, στό τί ἐστί ἐθνικό συμφέρον, τί ἐστί δημόσιο συμφέρον, καί τί ἐστί κοινωνικό συμφέρον. Χρησιμοποιεῖ κατά κόρον τήν σχολαστική μέθοδο ἑρμηνείας τῶν νόμων, καί μάλιστα μέ τυπολατρεία καί "νομικό θετικισμό" πού θά ζήλευαν καί οἱ Γερμανοί δικαστές πού ἀκολουθοῦσαν τόν Χίτλερ καί ἐφάρμοσαν τήν "νομιμότητα"τοῦ τρίτου Ράϊχ! - Ἀπό τά γερμανικά Ράϊχ ὅμως, μέχρι τόν κ. Ράϊχενμπαχ, μᾶς χωρίζει μόλις ἕνα ρυάκι (μπάχ σημαίνει ρυάκι)...
Ἡ δικαστική μας ἐξουσία, δέν πολιτικοποιεῖται, δέν κομματίζεται, καί καλῶς, ἀλλά καί δέν ἐνεργεῖ (ἡ πλειοψηφία της έννοεῖται) κατά προτεραιόττηα γιά τήν ὑπεράσπιση τῶν ἐθνικῶν καί κοινωνικῶν συμφερόντων. Νομίζει ὄτι αὐτά εἶναι ἔργο τῶν πολιτικῶν καί τοῦ στρατοῦ μόνον. Δυστυχῶς, μέ τόσα σεμινάρια καί συνέδρια περί Εὐρωπαϊκῶν θεσμῶν καί Εὐρωπαϊκοῦ δικαίου ἔχουν ἀποικτήσει πολλοί δικαστές συνείδηση διεθνιστική-εὐρωπαϊκή. Βρίσκονται ἔτσι σέ πλήρη ἀναντιστοιχία πρός μεγάλο κομμάτι τῆς Ἑλληνικῆς κοινωνίας καί ἰδίως πρός τήν συνείδηση τοῦ στρατιωτικοῦ καί τοῦ στρατιώτη πού ὁρκίζονται νά ὑπερασπίζονται τήν πατρίδα. Ἄν δηλαδή κάποιοι νόμοι προδίδουν τήν πατρίδα, πολλοί δικαστικοί φρονοῦν ὅτι δέν τούς πέφτει λόγος καί ὅτι τό ζήτημα εἶναι πολιτικό-κομματικό. Ἔτσι ἐξηγεῖται μᾶλλον, γιατί τό Πρῶτο Μνημόνιο θεωρήθηκε κατά πλειοψηφία ἀπό τό Συμβούλιο τῆς Ἐπικρατείας, ὡς "μη δεσμευτικό νομικῶς κείμενο", κείμενο πολιτικό ... "πού στερεῖται ἀμέσου ἐφαρμογῆς"....
Ἡ ἐκτελεστική ἐξουσία;στήν Ἑλλάδα ἔχει κρατική ἰδεολογία πού μᾶλλον διαφέρει ἀπό Ὑπουργεῖο σέ Ὑπουργεῖο. Χρειάζεται εἰδική ἔρευνα γιά νά διαπιστωθῆ π.χ. - α) σέ ποιά κρατική ἰδεολογία πιστεύουν ὅσοι εὐνοοῦν σέ κάποια εὐαίσθητα ὑπουργεῖα μας τήν ἄνευ ὅρων καί ὁρίων συνεργασία μας μέ τό Ἰσραήλ, - β) πῶς καί γιατί σέ ἄλλα ὑπουργεῖα γνωρίζουν μόνο τούς Ἀμερικανούς ἤ κάποιους Γερμανούς (δικαιολογημένο μέν ἐν πολλοῖς λόγῳ ΝΑΤΟ καί λόγῳ ἀνταλλακτικῶν κ.λ.π., ἀλλά...), - γ) ποιοί στό Ὑπουργεῖο Παιδείας καί γιατί, μέ ὑπερκαπιταλιστικό ζῆλο διαλύσεως τῶν οἰκογενειῶν, τοποθετοῦν τούς ἐκπαιδευτικούς, ἰδίως στόν πρῶτο διορισμό τους, ὅσο γίνεται μακρύτερα ἀπό τόν τόπο καταγωγῆς τους καί τόν τόπο διαμονῆς τῆς οἰκογενείας τους (ἀπό τό Κιλκίς στήν Λακωνία, ἤ ἀντιστρόφως), - δ) ποιοί κάποιοι ἄλλοι στό Παιδαγωγικό Ἰνστιτοῦτο ἤ καί στό Ὑπουργεῖο Παιδείας προωθοῦν τόν ἀποχριστιανισμό τῆς νεότητας, τήν ἀπορρύθμιση τοῦ φυσικοῦ κατηχητικοῦ ρόλου τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν, καί τήν ἀθεΐα στά σχολεῖα, - ε) Πῶς στό Ὑπουργεῖο Οἰκονομικῶν ἐλέγχονται οἱ Διοικήσεις τῶν Ἱδρυμάτων πού ἵδρυσαν οἱ ἐθνικοί εὐεργέτες τῆς Ἠπείρου... καί μέ ποιό εἰδικότερο φρόνημα συμμορφώνονται μέ τίς ἀπαιτήσεις τῆς "Τρόϊκα",... Τελικά ὑπάρχουν ἀνά Ὑπουργεῖο - καί χρειάζεται νά ὑπάρξῃ πρακτικῶς ἀξιοποιήσιμη ἔρευνα, ἐθνικά ἐπωφελής - κρατικές ἰδεολογίες προσανατολισμένες σέ ἄλλα κράτη καί στήν "ὑπηρεσιακῶς αὐτονόητη" ἀλλά διαφορετική ἀνά ὑπουργεῖο, ἐπιρροή τῆς ἰσχύος τους, κρατικές ἰδεολογίες ἐπιζήμιας ὑπερβολῆς σέ ἐθνικισμό, κρατικές ἰδεολογίες διεθνιστικοῦ τύπου ὅπως γενικῆς ἀριστερῆς ἰδεολογίας ἤ οἰκολογικῆς ὑπερευαισθησίας ἤ μασωνικῆς ἀθεΐας, κρατικές ἰδεολογίες καθαρά ἐθνοπροδοτικές, π.χ. φιλοτουρκικές στήν Θράκη, ἤ στόν Δῆμο Θεσσαλονίκης ἤ σέ νησί τοῦ Αἰγαίου ...
Οἱ κρατικές λοιπόν ἰδεολογίες πού στό Ἑλληνικό Κράτος συμπλέκονται, προξενοῦν ἐμπόδια καί συγκρούσεις, ὑπηρεσιακές καί δι-"υπουργικές ἀντιφάσεις καί ἐντάσεις. Αὐτές οἱ ψευδοκρατικές ἰδεολογίες τοῦ μοντέρνου κράτους πού δῆθεν εἶναι ἡ Ἑλλάδα, ἤ πού δῆθεν θά ἔπρεπε νά γίνει ἡ Ἑλλάδα, βαίνουν πολύ πέραν κάποιων δυσλειτουργιῶν πού ἐπιδέχονται διορθώσεις ἤ συντονισμούς. Ἀγγίζουμε ἐδῶ κάτι βαθύτερο.
δ) Τό δημόσιο δίκαιο τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καί ἡ πολιτειακή ἰδεολογία του
Διχασμούς γνώριζε πάντα ὁ Ἑλληνισμός. Μέ τήν ἐκκλησιαστική ἐκπροσώπησή του, ὡς Βυζαντινή Ρωμαιοσύνη ἤ Ρωμηοσύνη, ὁ οἰκουμενικός μετραλεξανδρινός Ἑλληνισμός βρῆκε ἀρχικά τήν ἡσυχία του ἀπό διχόνοιες, τήν πολιτική του συναίρεση μέ τήν Ρωμαϊκή αὐτοκρατορία, τήν ὑπερπολιτιστική ἑνότητά του, άνεξάρτητα ἀπό ἐθνοτικές δεύτερες γλῶσσες, ἀπό τοπικές κουλτοῦρες καί συνήθειες, καί στήν συνέχεια κράτησε τήν ἑνότητα τοῦ γένους ὑπό τόν βαρύ χειμῶνα τοῦ μουσουλμανικοῦ ζυγοῦ τῶν ὀθωμανῶν τούρκων.
Μετά ἀπό τήν ἀπελευθέρωση, μέ τήν ἐπανάσταση τοῦ 1821 καί τούς ἀπελευθερωτικούς ἀγῶνες τῶν ἒτῶν 1912-1918, προξενεῖται διχασμός τεχνητός, πού ἀπηχεῖται στό κῦμα ἀθεΐας τοῦ διαφωτισμοῦ, στήν εἰσαγόμενη ἔκτοτε μασωνία, καί στόν παροξυσμό ἀρχαιολατρείας καί σχεδόν εἰδωλολατρικοῦ ρομαντισμοῦ, ἤδη ἀπό τόν 19ο αἰῶνα. Αὐτά τά ρεύματα συνδέονται μέ τό αἴτημα τοῦ "ἐκμοντερνισμοῦ" τῆς κοινωνίας τό ὁποῖο ἐκφράζεται μέ τήν πληθωρικά σχολαστική νομική παιδεία (ἀπολυτοποίηση τοῦ γράμματος τοῦ νόμου, λές καί πρόκειται γιά διαταγή), τόν κρατικό συγκεντρωτισμό, τήν κατάργηση ὅσο γίνεται τῆς τοπικῆς αὐτοδιοίκησης καί τήν κομματοκρατία-ρουσφετοκρατία πάντα χάριν τοῦ ἐκμοντερνισμοῦ. Αὐτά τά ρεύματα ὁδηγοῦν σέ πλήρη διχασμό αφ' ἑνός μέν τοῦ κράτους πού τά ἐνστερνίζεται μέ τόν ἔνα ἤ τόν ἄλλο τρόπο, ἀφ ἑτέρου δἐ τῆς κοινωνίας πού ἐξακολουθεῖ νά λειτουργῆ ὀρθόδοξα, χωρίς φυσικά σύστημα, καί χαοτικά, ἀφοῦ τό κρατικό μόρφωμα ἐκφράζει τούς ἐκπροσώπους του καί τόν ἑαυτό του καί ὄχι τήν κοινωνία μέ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία της.
Τίθενται έν διωγμῶ δηλαδή τό δημόσιο δίκαιο τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καί ἡ καταγόμενη ἀπό τήν Βυζαντινορωμαϊκή ἐποχή πολιτειακή ἰδεολογία του, πού εἷχε ἐμποτίσει ἀκόμη καί τόν ὀθωμανό κατακτητή μέ ἴχνη αἰσθήσεως τοῦ δημοσίου χώρου καί τοῦ κοινοῦ καλοῦ. Ἐπιβιώνουν παρά ταῦτα τό δημόσιο δίκαιο τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καί ἡ πολιτειακή ἰδεολογία του, μέ τό φιλότιμο τοῦ Ἕλληνα φαντάρου καί ἀξιωματικοῦ, στούς ἀγῶνες τοῦ ἔθνους καί στά ἤθη τῆς καθημερινῆς βιοπάλης, ὡς σχέσεις ἀνθρώπινες καί ὡς παρεμβάσεις πού διορθώνουν τίς κρατικές ἐλλείψεις καί ἀδικίες.
Ἐλλείψει γνησίας πολιτειακῆς ἔκφράσεως, ὅμως, τό δημόσιο δίκαιο τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καί ἡ πολιτειακή ἰδεολογία του, δέν μετατρέπονται εἰ μή ἠμιτελῶς σέ κρατική ἰδεολογία. Πρόκειται γιά πατριωτισμό πού ὑπομένει καί ἀγωνίζεται ἐντός τῆς Διοικήσεως καί τῆς Δικαιοσύνης ἤ στό στράτευμα, παρά τούς συστηματικά ἐλλειπεῖς ἤ καί ἀντίστροφους νόμους καί παρά τίς προδοσίες ἐνίοτε κάποιων ἐκ τῶν "ἀνωτέρων". Πρόκειται ὅμως καί γιά πατριωτισμό πού δέν ὑπομένει, πού χειραγωγεῖται, ἀποχριστιανίζεται καί ἐπαναστατεῖ κατά τῆς πατρίδας, στό ὄνομα τοῦ λαοῦ καί τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης, χωρίς ὅμως τόν Χριστό.
ε) Νόμος εἶναι ...
ΣΗΜΕΡΑ, πού ἡ κρατική ἰδεολογία ἰδιωτικοποιεῖται παγκοσμίως διά τῶν ΜΜΕ καί τῶν χρηματικῶν ροῶν, ἡ μόνη πραγματική κρατική ἰδεολογία μας, εἶναι τό διωκομένο ἀπό τό Δ.Ν.Τ. καί τήν Τρόϊκα δημόσιο δίκαιο τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καί ἡ ἐθνική πολιτειακή ἰδεολογία του:
ΔΕΝ ὑπάρχει γιά τόν Ἑλληνικό λαό δημόσιο χρέος, ὑπάρχουν κλέφτες.
Χρειάζεται ἡ ὑπακοή στούς νόμους ἀλλά μέχρις ἑνός ὁρίου, πού ἤδη γιά τούς περισσότερους ἔχει ξεπερασθῆ, ἀφοῦ οἱ κομματικοί πού τά ἔφαγαν κυκλοφοροῦν ἐλεύθεροι καί δή μέ τά κλεμμένα τους σέ καταθέσεις τοῦ ἐξωτερικοῦ ἤ σέ ἀκίνητα.
ΔΕΝ νοεῖται φορολόγηση τῆς περιουσίας που δέν μπορεῖ νά παραγάγει εἰσοδήματα, διότι δέν ὑπάρχει πραγματική φοροδοτική ἱκανότητα.
Ἡ κατά τήν κοινή ἀντίληψη αὐτοάμυνα, ἀκόμη καί ἡ κοινωνική αὐτοάμυνα, σέ ἀθέμιτες παρεμβάσεις ἐκ μέρους τοῦ κράτους πηγαίνει πολύ πέραν τῶν ὁρίων πού διαγράφει ὁ ποινικός Κώδικας (βλ. περιστατικό τῆς Ὕδρας).
Ἡ ἀποχή ἀπό βία δέν δικαιολογεῖται μπροστά σέ κατάφωρες σοβαρές ἀδικίες, ἀκόμη καί ὅταν κολάζεται ποινικῶς.
Νόμος δέν εἶναι μόνο ὅ,τι ψηφίζει ἡ Βουλή, ἀλλά πρῶτα καί κύρια ὅ,τι ἔχει κερδίσει τήν συνείδηση τοῦ ἔντιμου μέσου κοινωνικοῦ ἀνθρώπου ὡς ἱερό καί ὅσιο, ἤ ὡς πολύ δίκαιο.
Αὐτά εἶναι δομικά στοιχεῖα κάθε ἐλεύθερου προσώπου πού ἔχει αἴσθηση τῆς κοινωνικῆς του ἀποστολῆς. Αὐτός, ναί μεν συγκρατεῖται λόγω ὀρθοδοξίας νά μήν ἀμφισβητήσῃ ἐμπράκτως ἀντίστροφους νόμους καί ἐγκυκλίους, ἀλλά τοῦτο ὄχι ἐσαεί. Ὑπάρχει τό γνωστό "ὡς ἐδῶ καί μή παρέκει". ...
Ἄγνωστα πράγματα αὐτά, στούς φιλόδοξους καί σκληρόκαρδους ψυχοπαθεῖς πού ἀναδεικνύουν φυσικῶς τά "συστήματα" ἐξουσίας καί πού γι' αὐτό ὅταν διανύουν προ-ἐπαναστατική περίοδο, δέν τό καταλαβαίνουν καλά. Νομίζουν ὅτι ἡ ἐπαναστατικότητα μπορεῖ νά χωρέσῃ τσίμα-τσίμα σάν τζίνι μέσα σέ κάποιο λυχνάρι καί νά ἐλεγχθῆ τό ὅλον κακόν, ἤ νά κοπῆ σάν δέντρο σύρριζα.
Καί ἀφοῦ ἔτσι νομίζουν, ἄρχισαν τήν καλλιέργεια φορολογικῆς συνειδήσεως ὁρισμένοι διά τῶν ΜΜΕ καί μέ δηλώσεις τους, καί μέ τά νέα μέτρα πού ἀπαιτεῖ τελευταῖα ἡ Τρόϊκα. Πρόκειται γιά τήν μαζική "ἀναμόρφωση τῆς προσωπικότητας" , ὅπως συμβαίνει στά ὁλοκληρωτικά καθεστῶτα ἤ μέσα σέ αἱρέσεις-σέκτες, ὅπου ἡ ἀναμόρφωση ἔρχεται ὕστερα ἀπό τά συνεχῆ τρομο-σόκ πού σκοπό ἔχουν την διάλυση τῶν σημείων ἀναφορᾶς τοῦ χειραγωγουμένου λαοῦ.
Μᾶλλον ὅμως ἀντί τῆς ὁλοκληρώσεως τῆς χειραγωγήσεως, περίπου ὅταν αὐτή θά φαίνεται ὅτι ὁλοκληρώνεται, θα φανῆ - εἴτε θριαμβευτικῶς εἴτε διά τοῦ μαρτυρίου, αὐτό εἶναι θέμα τοῦ Θεοῦ - τό σταυρο-ἀναστάσιμον ποιόν τοῦ δημοσίου δικαίου τοῦ πάντα ἐλεύθερου Ἑλληνικοῦ λαοῦ καί τῆς μή δυναμένης νά κρυβῆ πολιτειακῆς ἰδεολογίας του. Πού δέν ἀνήκουν βέβαια στήν Δύση. Ἀλλά πού τούς ἀνήκουν ἀγαπητικῶς, καί ἡ Δύση καί ἡ Ἀνατολή.
Την 7η Σεπτεμβρίου 2012 ο κ. Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξέδωσε κατεπείγουσα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που καταργεί το ελάχιστο ποσοστό του Ελλ. Δημοσίου σε βασικούς Κοινωφελείς Οργανισμούς, με το αιτιολογικό ότι πρόκειται για " έκτακτη περίπτωση εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης για την εξασφάλιση της επίτευξης των στόχων του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων".
Σύμφωνα με το Σύνταγμα η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου εκδίδεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κατά παράκαμψη της νομοθετικής διαδικασίας της Βουλής, προκειμένου να αντιμετωπιστούν ιδιαίτερα επείγουσες και σοβαρές περιπτώσεις για τις οποίες δεν προλαβαίνει να συνεδριάσει η Βουλή.
Παλαιότερα οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου σπάνια εκδιδόταν (λχ καταλήψεις Σχολείων Έτους 2000) . Μετά το Μνημόνια βρίσκονται σε ημερήσια σχεδόν διάταξη. Όλα ξαφνικά έγιναν επείγοντα !
Και δημιουργούνται τα ερωτήματα στον πολίτη :
1. Πόσο "απρόβλεπτη" ήταν αυτή η ανάγκη, εφ΄ όσον πάνω από ένα έτος συζητείται το θέμα αυτό σε πολιτικό επίπεδο;
2. Γιατί δεν προλάβαινε να συνεδριάσει η Βουλή για τόσο σοβαρό θέμα ;
3. Ποιοι ενδιαφέρονται επειγόντως να αγοράσουν αυτούς τούς σοβαρότατους κοινωφελείς οργανισμούς ; (δηλ. μέχρι και νερό που πίνουμε ; )
4. Ποιες εγγυήσεις προστασίας του πολίτη από την αθέμιτη κερδοσκοπία θα θέσει το Κράτος κατά την πώληση ή μακρά μίσθωσή τους ;
5. Πώς θα εξασφαλιστεί ότι ο ιδιώτης αγοραστής θα είναι έμπιστος για την Εθνική μας Ασφάλεια, δεδομένου ότι παίρνει την κυριότητα ή την χρήση έργων εθνικής υποδομής ;
6. Αν αυτοί οι Κοινωφελείς Οργανισμοί προς εκμετάλλευση είναι τόσο κερδοφόροι, τότε γιατί δεν τους εκμεταλλεύεται το Ελληνικό Δημόσιο, ώστε να αποσβέσει το χρέος του από τα κέρδη ;
7. Γιατί το Κράτος αποφεύγει να αναπτύξει Κρατική Δραστηριότητα μέ επιδόσεις ιδιωτικής οικονομίας (πχ. πρότυπο του ΟΤΕ) βάζοντας Ανεξάρτητη Αρχή που να ελέγχει σε μηνιαία βάση την οικονομική επίδοση των Οργανισμών , ώστε να μην τα "τρώμε μαζί¨ ;
8. Πώς προσδιορίζεται το ύψος της αξίας που θα μεταβιβαστούν ; Μήπως πωλούνται για ένα κομμάτι ψωμί λόγω υποτιθεμένης "οικονομικής συγκυρίας" ;
9. Υπάρχει δημοσιευμένος ο κατάλογος όλων αυτών που εκδηλώνουν ενδιαφέρον, από ποιες πολυεθνικές υποστηρίζονται και ποιοι τελικά αγοράζουν τις μετοχές ;
10. Μήπως όλα τα παραπάνω κράζουν περί της αντισυνταγματικότητας της Πράξεως αυτής;
Κατά συνέπεια : ή θα πρέπει να μην ψηφιστεί από την Βουλή η Πράξη ή -ως πιο τίμιο- να σταματήσει να αναφέρεται το Ελληνικό Σύνταγμα στα νομοθετικά μας κείμενα, ώστε οι Πολίτες να γνωρίζουν ακριβώς ποιοι νόμοι δεν εφαρμόζονται.
Για να έχει ο καθένας μια ίδια άποψη ακολουθεί η Πράξη αυτή :
ΠΡΑΞΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ (ΦΕΚ Α΄ 175/07.09.2012)
Κατάργηση ελάχιστου ποσοστού Ελληνικού Δημοσίου σε ΕΛΠΕ, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ, ΟΔΙΕ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΕΛΤΑ, Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, Αλεξανδρούπολης, Βόλου, Ελευσίνας, Ηγουμενίτσας, Ηρακλείου, Καβάλας, Κέρκυρας, Λαυρίου, Πατρών και Ραφήνας, καθώς και κατάργηση του άρθρου 11 του ν. 3631/2008 (Α' 6).
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εχοντας υπόψη:
1. Το άρθρο 44 παρ. 1 του Συντάγματος.
2. Την έκτακτη περίπτωση εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης για την εξασφάλιση της επίτευξης των στόχων του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων.
3. Την πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, αποφασίζουμε:
Αρθρο 1
1. Η παράγραφος 8 του άρθρου 18 του ν. 2937/2001 (Α' 169) καταργείται. Μεταβιβάσεις μετοχών της ΕΥΑΘ Α.Ε. από το Ελληνικό Δημόσιο προς την «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.» είναι έγκυρες έστω και αν πραγματοποιήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
2. Η παράγραφος 10 του άρθρου 1 του ν. 2744/1999 (Α' 222) καταταργείται. Μεταβιβάσεις
μετοχών της ΕΥΔΑΠ Α.Ε. από το Ελληνικό Δημόσιο προς την «Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής
Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε.» είναι έγκυρες έστω και αν πραγματοποιήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
3. Το εδάφιο α της παραγράφου 1 του άρθρου 26 του ν. 2668/1998 (Α' 282) αντικαθίσταται ως εξής: «α. Η Γενική Συνέλευση των μετόχων της ΕΛΤΑ Α.Ε. είναι το ανώτατο όργανο του Οργανισμού και αποφασίζει για όσα θέματα σύμφωνα με τον κ.ν. 2190/1920 υπάγονται στην αρμοδιότητα της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων. Το Ελληνικό Δημόσιο δεν συμμετέχει υποχρεωτικά στη μετοχική σύνθεση της ΕΛΤΑ Α.Ε. και κάθε αντίθετη πρόβλεψη του Καταστατικού καταργείται».
4. α) Η παράγραφος 3 του άρθρου 43 του ν. 2773/1999 (Α' 286) καταργείται, η δε παράγραφος 4 του άρθρου αυτού αναριθμείται σε 3.
β) Οι διατάξεις της δεύτερης παραγράφου του άρθρου πρώτου του π.δ. 333/2000 (Α' 278), που ενσωματώνουν άρθρα του καταστατικού της Δ.Ε.Η. Α.Ε. τροποποιούνται ως εξής:
(αα) το άρθρο 8 του καταστατικού της Δ.Ε.Η. Α.Ε. («Ποσοστό Συμμετοχής του Ελληνικού
Δημοσίου») καταργείται.
(ββ) το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του καταστατικού της Δ.Ε.Η. Α.Ε. («Εκπροσώπηση Μετόχων Μειοψηφίας») που ορίζει ότι: «Στη συνέλευση αυτή αποκλείεται η παράσταση του Ελληνικού Δημοσίου» καταργείται.
(γγ) οι παράγραφοι 3, 4 και 5 του άρθρου 21 του καταστατικού της Δ.Ε.Η. Α.Ε. («Αρμοδιότητα της Γενικής Συνέλευσης») καταργούνται.
γ) Το Ελληνικό Δημόσιο, ως μέτοχος της Δ.Ε.Η. Α.Ε., παρίσταται στη Γενική Συνέλευση και
εκπροσωπείται από τον Υπουργό Οικονομικών ή το νόμιμο εκπρόσωπο του. Στη Γενική Συνέλευση μπορεί να παρίσταται, χωρίς δικαίωμα ψήφου, ο εποπτεύων Υπουργός ή ο νόμιμος εκπρόσωπος του.
5. α) Η παράγραφος 2 του άρθρου πρώτου του νόμου 2593/1998 (Α' 59), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 21 του νόμου 2941/2001 (Α' 201), αντικαθίσταται ως εξής:
«2 Το καταστατικό της επομένης παραγράφου τροποποιείται εφεξής σύμφωνα με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων της Εταιρείας».
β) Το άρθρο 8 του καταστατικού της ανώνυμης εταιρείας «Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.», όπως αυτό συμπεριλαμβάνεται στην παράγραφο 3 του άρθρου πρώτου του νόμου 2593/1998, καταργείται.
Μέσα σε έξι μήνες από τη δημοσίευση του παρόντος, η ανωτέρω εταιρεία υποχρεούται, με σχετική απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων αυτής, να προσαρμόσει το καταστατικό της στις διατάξεις της παρούσας παραγράφου.
γ) Η μεταβίβαση μετοχών της ανώνυμης εταιρείας «Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε.», κυριότητας Ελληνικού Δημοσίου, που έχει πραγματοποιηθεί προς το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου δυνάμει της αριθμ. 187/6.9.2011 απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων (Β' 2061) σε χρόνο προγενέστερο από τη δημοσίευση του παρόντος, επικυρώνονται με την παρούσα διάταξη νόμου και συνιστούν μεταβιβάσεις που έχουν γίνει νομίμως προς το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου.
6. α) Η παράγραφος 1 του άρθρου 7 του π.δ. 56/1999 (Α' 59) τροποποιείται ως εξής: «1. Το Δημόσιο δύναται να διαθέτει σε επενδυτές ποσοστό μέχρι και 100% της εκάστοτε συμμετοχής του στο εκάστοτε μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας».
β) Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 7 του π.δ. 56/1999 καταργούνται.
7. Η παράγραφος 1 του άρθρου 27 του ν. 2843/2000 (Α' 219), όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 του ν. 3336/2005 (Α' 96), τροποποιείται ως εξής:
«1. Το Δημόσιο δύναται να διαθέτει σε επενδυτές ποσοστό μέχρι και 100% της εκάστοτε
συμμετοχής του στο εκάστοτε μετοχικό κεφάλαιο της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία
«Οργανισμός Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου Α.Ε.» (Ο.Π.Α.Π.)».
8. α) Η Γενική Συνέλευση των μετόχων καθεμίας από τις Ανώνυμες Εταιρίες που ιδρύθηκαν με την παράγραφο 1 του άρθρου πρώτου του ν. 2688/1999 (Α' 40), την παράγραφο 1 του άρθρου έκτου του ίδιου νόμου και την παράγραφο 3 του άρθρου εικοστού πρώτου του ν. 2932/2001 (Α' 145), όπως οι νόμοι αυτοί ισχύουν, είναι αποκλειστικά αρμόδια για την τροποποίηση, κατάργηση, συμπλήρωση, αντικατάσταση ή άλλη μεταβολή οποιασδήποτε διάταξης του Καταστατικού των εταιριών αυτών, περιλαμβανομένων και των διατάξεων που ρυθμίζουν τα ζητήματα της επόμενης περίπτωσης της παρούσας παραγράφου.
β) Η παράγραφος 3 του άρθρου ενδέκατου του ν. 2688/1999 καταργείται και οι παράγραφοι 4, 5, 6, 7, 8 και 9 αυτού, όπως ισχύουν, αναριθμούνται σε 3, 4, 5, 6, 7 και 8, αντιστοίχως.
Αρθρο 2
Το άρθρο 11 του ν. 3631/2008 (Α' 6) καταργείται.
Αρθρο 3
Εναρξη Ισχύος
Η ισχύς της παρούσας, η οποία θα κυρωθεί νομοθετικά κατά το άρθρο 44 παράγραφος 1 του Συντάγματος, αρχίζει από τη δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 7 Σεπτεμβρίου 2012
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΝΤΩΝΗΣ Κ. ΣΑΜΑΡΑΣ
ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ,ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ,
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΝΙΤΑΚΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ,
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΛΙΒΙΕΡΑΤΟΣ,
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣ, ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΥΚΟΥΡΕΝΤΖΟΣ,
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΤΣΑΥΤΑΡΗΣ,ΝΙΚΟΛΑΟΣ - ΓΕΩΡΓΙΟΣΔΕΝΔΙΑΣ,
ΟΛΓΑ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ,ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ,
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ, ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ,
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ, ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ,
ΜΑΡΙΟΣ ΣΑΛΜΑΣ, ΜΑΞΙΜΟΣ ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Οι Κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, συναγωνίζονται μεταξύ τους ποια θα εφαρμόσει την πλέον ανάλγητη, αντιπολυτεκνική και αντιοικογενειακή πολιτική. Απώλεσαν κάθε ίχνος κοινωνικής ευαισθησίας και με σειρά δυσμενών μέτρων οδηγούν τις πολύτεκνες οικογένειες στον αφανισμό.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ΑΝΩΤΑΤΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΠΟΛΥΤΕΚΝΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Τελευταία ανανέωση ( 18.09.12 ) |
Με ομόφωνο ψήφισμά του το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Λαμιέων καταδίκασε την παράσταση της Λένας Κιτσοπούλου, που προσβάλλει βάναυσα τη μαρτυρική μνήμη του Εθνικού μας ήρωα Αθανασίου Διάκου. Η παράσταση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και, ως γνωστόν, ανέβηκε στο Φεστιβάλ Αθηνών με την έγκριση του Προέδρου του Γιώργου Λούκου και με χρήματα των φορολογουμένων.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται στο ψήφισμα:
«Αρρωστημένη απόπειρα εξευτελισμού του εθνομάρτυρα ήρωα Αθανασίου Διάκου έγινε από κάποια συγγραφέα ονόματι Λένα Κιτσοπούλου, με την θετική στάση του Διευθυντή του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου Γιώργου Λούκου. Η κυρία Κιτσοπούλου συνέγραψε το απαράδεκτο θεατρικό έργο με τίτλο: “Αθανάσιος Διάκος: Η Επιστροφή”, το όποιο εγκρίθηκε από τον κ. Λούκο και παίχτηκε στο προαναφερθέν Φεστιβάλ.
Πιο συγκεκριμένα η υπόθεση του έργου (σε περίληψη) είναι περίπου η εξής: Ο Αθανάσιος Διάκος ξανάρχεται στην ζωή. Ζει στη σημερινή Αθήνα, δουλεύει σε ψησταριά όπου σουβλίζει αρνιά και κοτόπουλα (σ.σ. ας προσεχθεί η ειρωνεία στο ρήμα “σουβλίζει” για τον ανασκολοπισθέντα Διάκο!). Έχει υπαλλήλους Κούρδους ντελιβεράδες, ενώ είναι παντρεμένος με την Κρυστάλλω, την οποία ζηλεύει και ξυλοφορτώνει. Αυτή τον απατά με τον μετανάστη υπάλληλο του, ο οποίος και την αφήνει έγκυο. Ο απατημένος Διάκος το μαθαίνει και σφάζει τη γυναίκα του.
Όλα αυτά με την ανοχή μιας δήθεν κουλτουριάρικης δοτής ακριβοπληρωμένης διοίκησης. Όλα αυτά με χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου που εν μέσω σκληρής κρίσης – και ερήμην του – χρηματοδοτεί τις διαστροφές κάποιων. Όλα αυτά με σκοπό την απεθνικοποίηση, την αποϊεροποίηση και τον εθνομηδενισμό.
Για μας, ο Αθανάσιος Διάκος είναι ο ήρωας, ο γενναίος, το σύμβολο της αυτοθυσίας, ο ορισμός της αυταπάρνησης, ο πατριώτης, ο Έλληνας, ο Ορθόδοξος. Για μας, ο Αθανάσιος Διάκος είναι αυτός για τον οποίο κάθε χρόνο οργανώνουμε τα “Διάκεια” ως ελάχιστο φόρο τιμής στην μνήμη του. Για μας, ο Αθανάσιος Διάκος είναι παντού: Στην πλατεία Διάκου στη Λαμία ο ανδριάντας του, στην πλατεία Λαού το κενοτάφιο του, στην Αλαμάνα το ψηφιδωτό και η προτομή του, στα τιμητικά αναμνηστικά της Ι.Μ. Φθιώτιδας η μορφή του. Κυρίως όμως, είναι στην καρδιά, στο μυαλό και στην ψυχή κάθε Λαμιώτη, κάθε Φθιώτη, κάθε Στερεοελλαδίτη, κάθε Ρουμελιώτη, κάθε Έλληνα, κάθε Πανέλληνα!
Καταγγέλλουμε την Λένα Κιτσοπούλου για το προσβλητικό έργο που συνέγραψε. Καταγγέλλουμε τον Γιώργο Λούκο για την έγκριση αυτού του απαράδεκτου “έργου”. Είναι άλλο πράγμα ο σεβασμός της ελευθερίας λόγου και έκφρασης και η αγάπη για την τέχνη και άλλο η προσβολή εθνικών ηρώων και η δομική επίθεση στα συστατικά στοιχεία του Έθνους.
Ζητούμε από το Υπουργείο Πολιτισμού να λάβει άμεσα τα κατάλληλα μέτρα. Καλούμε την Ι.Μ. Φθιώτιδας, τους πέντε Βουλευτές της Φθιώτιδας και όλα τα Κόμματα να καταδικάσουν το απαράδεκτο “έργο”. Ζητούμε από τους Συλλόγους και τους φορείς του τόπου μας να αντιδράσουν.
Ως εδώ και μη παρέκει!»
Αθανάσιος Διάκος, ο Ήρωας και Μάρτυρας.
Αυτός που άγιασε τα χώματα με τα αίματα.
Αυτός που ευλόγησε την Στερεά Ελλάδα και την έκανε Σταθερά Ελλάδα με τη θυσία του.
Για άλλη μια φορά την έκανε Ρούμελη, χώρα των Ρωμηών, Ρούμ – ιλή.
Θανάσις Διάκος: Εθνομάρτυρας και Ομολογητής.
Αυτό το Παλληκάρι του Χριστού τιμούμε σήμερα.
Αυτό το Παλληκάρι χρειαζόμαστε σήμερα να μας ξυπνήσει από το λήθαργο. Να φέρει το «κάτι άλλο» σε μια εποχή:
- που γιορτάζει εξωφρενικά το ατομμικό σύμφέρον,
- που θεοποιεί την απάτη,
- που προσκυνά τη διπλωματία και την προπαγάνδα,
- που υιοθετεί τη δειλία και την υπεκφυγή,
- που φοβάται το θάνατο.
Αυτόν τον διάκονο χρειαζόμαστε σήμερα για να διακονήσει μέσα μας:
- Την απόφαση της θυσίας
- Το θάρρος της ομολογίας
- Τη δόξα της μαρτυρικής θανής
Να μας οδηγήσει στους δικούς του αθάνατους δρόμους!
Του Δαμιανού Βασιλειάδη*, μέλους του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, υπεύθυνου για τη Γερμανία.
Την 1η Απριλίου 2012 το Υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας δήλωσε απροκάλυπτα:
«Η Γερμανία κατέβαλε από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στο πλαίσιο της Συμφωνίας του 1946 για την Διασυμμαχική Υπηρεσία Αποζημιώσεων των Παρισίων, αποζημιώσεις και για την Ελλάδα και στήριξε την χώρα έμπρακτα στην ανοικοδόμησή της. Εξήντα πέντε χρόνια μετά το τέλος του Πολέμου και έπειτα από δεκαετίες ειρηνικής, γεμάτης εμπιστοσύνης, συνεργασίας της Γερμανίας με την Ελλάδα και στενής σχέσης μας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, το ερώτημα των αποζημιώσεων από την σκοπιά της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης δεν αποτελεί πλέον θέμα».
H παραπάνω δήλωση αποσιωπά τελείως την υποχρέωση της Γερμανίας να πληρώσει το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο και αποφεύγει να αναφέρει συγκεκριμένα τι και πότε η Γερμανία πλήρωσε για τις πολεμικές αποζημιώσεις στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Παρισίων του 1946.
Επειδή ωστόσο υπάρχει σύγχυση στο θέμα αυτό είναι χρήσιμο να γίνει μια συνοπτική περιγραφή των απαιτήσεων της Ελλάδας απέναντι στη Γερμανία, όπως αυτές κατατέθηκαν επίσημα από τον πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα Μανώλη Γλέζο, στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων, στις 27.7.2011.
Α) Προς το Δημόσιο:
Τους αρχαιολογικούς θησαυρούς, τις επανορθώσεις για την καταστροφή της ελληνικής οικονομίας, ύψους 7.100 δις δολαρίων και το αναγκαστικό δάνειο ύψους 3.500 δις δολαρίων αγοραστικής αξίας 1938 και για τα 2 ποσά.
Συγκεκριμένα:
1. Η επιστροφή των αρχαιολογικών θησαυρών και των έργων Τέχνης, καταγεγραμμένα από τη Δ/νση Αρχαιοτήτων και Ιστορικών Μνημείων και από το Τμήμα Αρχαιολογίας Παν/μίου Αθηνών.
2. Η Διασυμμαχική Επιτροπή 19 χωρών της Ευρώπης, στο Παρίσι, το 1946 που καταλόγισε να πληρώσει η Γερμανία στην Ελλάδα για τις καταστροφές στην οικονομία της, το ποσό των 7.100 δις δολ., αγοραστικής αξίας 1938, αντί του ποσού των 14.500 δις δολ. που ζήτησε η Ελλάδα, σημερινή αξία σε ευρώ 108 δις χωρίς τους τόκους.
3. Το αναγκαστικό δάνειο: Το υπόλοιπο (πλήρωσαν στο τέλος της κατοχής 2 μικρές δόσεις), ύψους 3.500 δις δολ., σημερινής αξίας 54 δις ευρώ χωρίς τους τόκους. [1]
Β) Η καταστροφή της οικονομίας της Ελλάδας:
Η πραγμάτωσή της επήλθε: 1. Με την αρπαγή του 51% των μετοχών των ΔΕΚΟ και όλων των μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων. 2. Με τη διατροφή των στρατευμάτων κατοχής: Σύνολο 670.000 στρατός ( Γερμανικός, Ιταλικός, Βουλγαρικός). Ακόμη και με τη διατροφή της στρατιάς του Ρόμελ, του Αfrica Corps, (κατ’ εξαίρεση, μόνο η Ελλάδα!). Η διατροφή ανήλθε σε 8 δις δρχ., το μήνα. 3.Με τα πλαστά χαρτονόμισμα (Reichskreditkassenscheine) είχαμε άμεση λεηλασία επιχειρηματιών, άμεση λεηλασία ελληνικού χρήματος. Έγινε εξαγορά του με 530.894 χρυσές λίρες Αγγλίας, τον Αύγουστο του 1941. 4. Με τη ληστεία νομισμάτων: Δεκάρικα, εικοσάρικα, τάλιρα, 37.77 τόνοι. Πλήρωσαν μόνο 104 χρυσές λίρες!) και πήραν ασήμι 18μιση τόνους. Από τα 2δραχμα, 1δραχμα, 20λεπτα, 10λεπτα πήραν 64.5 τόνους. Πλήρωσαν μόνο 5μιση χρυσές λίρες (!!!) και πήραν συνολικά 73 τόνους χαλκού. 5. Με το αναγκαστικό δάνειο, με ρηματική διακοίνωση στις 23.3.1942, που επιβλήθηκε στην Ελλάδα και είχε αναδρομική ισχύ από 1.1.1942. Υπόλοιπο, 3.5 δις δολ. αγοραστικής αξίας του 1938. 6. Με τις δημεύσεις: Το 10% της αγροτικής παραγωγής. – Επιτάξεις: Σχολεία, νοσοκομεία, ξενοδοχεία, οικήματα. – Κατασχέσεις: Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς = Σιδηρόδρομοι, πλοία, αυτοκίνητα, ποδήλατα, ακόμη και ζώα, άλογα, μουλάρια, γαϊδουριά. 7. Με τις αμέτρητες αρπαγές και ληστείες οικιών, καταστημάτων, σε όλη την Ελλάδα.
Σημειώνουμε ότι με τους πρόχειρους υπολογισμούς των οικονομολόγων-μελών του Εθνικού Συμβουλίου, το σύνολο των γερμανικών οφειλών προς το Δημόσιο ανέρχεται περίπου στο ιλιγγιώδες ποσό των 1 τρις και 200 δις ευρώ!
Γ) Προς τα θύματα:
89 αναγνωρισμένα ολοκαυτώματα. Ολόκληρη η Ελλάδα είναι ένα ολοκαύτωμα-νεκροταφείο αμέτρητων μαρτυρικών πόλεων, 13.1/2 % του ελληνικού πληθυσμού ήταν ο φόρος αίματος.
Δ) Έκθεση Γερμανών ιστορικών, φίλων του Εθνικού Συμβουλίου.
Στην ανωτέρω έκθεση του Εθνικού Συμβουλίου θα προσθέσουμε:
1. Αποσπάσματα από μελέτη Γερμανών επιστημόνων, που συμπληρώνει την έκθεση του Εθνικού Συμβουλίου:
“Πράγματι οι Γερμανοί Ναζί καταλήστεψαν την Ελλάδα.
Έως τις αρχές Ιουνίου 1943 ήταν αποθηκευμένες στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης τεράστιες ποσότητες από τα μέταλλα χρώμιο, ψευδάργυρο, κασσίτερο, χαλκό, μόλυβδο, έτοιμο να σταλούν στη Γερμανία. Επιπρόσθετα οι διευθυντές των γερμανικών βιομηχανιών έβαλαν κάτω από τον έλεγχο τους όλη την παραγωγή σε βιομηχανικά μέταλλα αυτής της χρονιάς, όπως βωξίτη, μαγγάνιο, νικέλιο, μολυβδαίνιο, και σιδηροπυρίτη. Έτσι η αξία όλων αυτών των πρώτων υλών της χρονιάς, που μεταφέρθηκαν στη Γερμανία, ανέβηκε στο ποσό από 45 σε 50 εκατ. γερμανικά μάρκα.
Όμως δεσμεύτηκαν και μεταφέρθηκαν στη Γερμανία ακόμη και τεράστιες ποσότητες πετρελαίου και κάρβουνου (10,000 τόνοι), καθώς επίσης και τα σημαντικότερα αγροτικά εξαγώγιμα προϊόντα, ανάμεσα στα οποία:
71.000 τόνοι σταφίδες, 18.000 τόνοι ελαιόλαδο, 7.000 τόνοι βαμβάκι, 3.500 τόνοι ζάχαρη, 3.000 τόνοι ρύζι, και 305 τόνοι κουκούλια μεταξιού. Πέρα απ’ αυτά οι επιφορτισμένοι αξιωματικοί για τα οικονομικά κατέσχεσαν τα μηχανήματα της πολεμικής βιομηχανίας του Μποδοσάκη και μεγάλο μέρος των τραίνων του ΟΣΕ.
Η σημαντικότερη όμως λεία ήταν ο καπνός. Κάτω από τη διεύθυνση του διευθυντή της καπνοβιομηχανίας Reemtsma Otto Lose κατασχέθηκε και μεταφέρθηκε στη Γερμανία όλη η παραγωγή ανατολίτικου καπνού των ετών 1939 και 1940. Επρόκειτο για 85.000 τόνους ανατολίτικου καπνού αξίας 175 εκατ. γερμανικών μάρκων, που επήρκεσαν για τη γερμανική κατανάλωση μιας ολόκληρης χρονιάς. Το ποσό αυτό απέφερε για το γερμανικό δημόσιο ένα κέρδος σε φόρους της τάξεως του 1.4 δισ. γερμανικών μάρκων (RM)…” (σελ. 5)
“Έως την 1 Σεπτεμβρίου 1944 δημεύτηκαν και μεταφέρθηκαν στην Γερμανία 126.000 τόνοι χρώμιο, 91.000 τόνοι βωξίτης, 71.000 τόνοι νικέλιο, 14.000 τόνοι μαγνήσιο, 44.000 τόνοι σιδηροπυρίτης, και 71.000 τόνοι μολυβδαίνιο.[2] Κοντά σ’ αυτά προστέθηκαν και 30.000 τόνοι ανατολίτικος καπνός, για την προμήθεια των γερμανικών εργοστασίων σιγαρέτων και πολλές άλλες αγροτικές πρώτες ύλες για τη γερμανική βιομηχανία”. (σελ 12)
2. Οι πραγματικές απώλειες των Ελλήνων κατά την κατοχή σε σύγκριση με άλλες χώρες:
Μια άγνωστη πλευρά της προσφοράς αίματος των Ελλήνων στον αγώνα κατά των Ναζί:
Σύμφωνα με υπολογισμούς του Εθνικού Συμβουλίου οι απώλειες των Ελλήνων πολιτών δεν είναι 300.000, όπως κυκλοφορεί ευρέως, ακόμη και στην Ελλάδα, αλλά 1.106.922. Αυτός ο αριθμός αναγράφεται στη Μαύρη Βίβλο, που εξέδωσε το Εθνικό Συμβούλιο.[3]
Ο υπολογισμός γίνεται με βάση τον πληθυσμό που είχε η Ελλάδα το 1940, ο οποίος ανερχόταν στα 7.344.860 άτομα, το 1944 κατήλθε στα 6.805.000 και το 1947 στα 7.367.405, ενώ έπρεπε να ξεπεράσει τα 8.500.000.[4]
Από γερμανικής πλευράς, δηλαδή με γερμανικές πηγές, τα θύματα ανέρχονται στις 520 χιλιάδες. Αυτά με βάση τα γερμανικά ντοκουμέντα.[5]
Οι απώλειες της Ελλάδας, είτε με τους υπολογισμούς του Εθνικού Συμβουλίου, είτε με τους υπολογισμούς των Γερμανών, ήταν με την αναγωγή τους σε ποσοστά: 13,5%.
Συγκριτικά και αναλογικά της Ρωσίας 10% και της Πολωνίας 8%.
.
Η πρόσφατη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης στις 3 Μαρτίου 2012, είναι υπέρ της ετεροδικίας, δηλαδή υπέρ της Γερμανίας. Έτσι σταματά μια για πάντα κάθε διεκδίκηση για τις αποζημιώσεις των συγγενών των θυμάτων από τους ίδιους και μόνο τα κράτη μπορούν να προβούν στις διεκδικήσεις αυτές. Κι’ εδώ ακόμη δεν σταματούν οι διεκδικήσεις, γιατί πέρα από το γεγονός ότι το κράτος πρέπει να τις διεκδικήσει, ισχύει πάντοτε το ηθικό και πολιτικό θέμα.
Παραμένουν όμως ανοιχτές οι άλλες απαιτήσεις, δηλαδή οι αποζημιώσεις για τις υλικές υποδομές και οι διεκδικήσεις για το κατοχικό δάνειο και τους αρχαιολογικούς θησαυρούς.
Αυτές ρυθμίζονται διακρατικά. Δηλαδή πρέπει να τις ζητήσει η ελληνική κυβέρνηση.
Το κατοχικό δάνειο είναι μια συμβατική υποχρέωση της Γερμανίας, την οποία ο ίδιος ο Χίτλερ αναγνώρισε. Μάλιστα επί Χίτλερ δόθηκαν δύο μικρές δόσεις.
Από τα παραπάνω είναι καθαρό ότι η δήλωση της Γερμανίας ότι «το ερώτημα των αποζημιώσεων από την σκοπιά της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης δεν αποτελεί πλέον θέμα», είναι ωμή άρνηση της να αναγνωρίσει τις υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα. Η Γερμανία εκμεταλλεύεται την σημερινή κατάσταση της, όπως έχει εκμεταλλευτεί από τον πόλεμο μέχρι σήμερα την δύναμη της απέναντι στην Ελλάδα και τις απαράδεκτες υποχωρήσεις Ελλήνων πολιτικών.
Αν είχαμε μια πατριωτική κυβέρνηση και όχι Κουίσλινγκ, τότε θα παίρναμε αυτά τα χρήματα που χωρίς τόκο ανέρχονται στα 56 δισεκατομμύρια Ευρώ, ενώ οι αποζημιώσεις για τις υποδομές στις 108,44 δισεκ. Ευρώ περίπου.
Ακόμη κι’ αν αρνιόταν η γερμανική κυβέρνηση (που τελικά αρνήθηκε), θα μπορούσαμε να απευθυνθούμε στους διεθνείς οργανισμούς, οι οποίοι θα μας δικαίωναν.
Επαναλαμβάνω: Αν είχαμε πατριωτική κυβέρνηση θα τα διεκδικούσαμε και θα τα παίρναμε σίγουρα ή θα αναγκαζόταν από τα πράγματα η γερμανική κυβέρνηση να προβεί σε διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση.
Το πρόβλημα λοιπόν συμπυκνώνεται σε μια μόνο λέξη: Υ π οτ έ λ ε ι α όλων των εκάστοτε ελληνικών κυβερνήσεων, οι οποίες ποτέ δεν τις διεκδίκησαν αποτελεσματικά.
[1] Προσφατες έρευνες Γερμανών ιστορικών ανεβάζουν το κατοχικό δάνειο σε 70 δισεκατομμύρια Ευρώ. Βλ. σχετικά: Γερμανικές αποζημιώσεις, στο www.damonpontos.gr.
[2] τελική έκθεση του τμήματος εξόρυξης μεταλλευμάτων της στρατιωτικής υπηρεσίας για την οικονομία της Ελλάδας στη υπηρεσία ΟΚW από 10.09.1944. Εκδόθηκε ως ντοκουμέντο, νούμερο 16, εκδοθέν από τον κ. Martin Seckendorf στο βιβλίο του: Η κατοχική πολιτική του γερμανικού Φασισμού στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα, σ. 361. Το έγγραφο στάλθηκε από τον οικονομολόγο, ιστορικό καθηγητή Karl Heinz Roth.
[3] Ο υπολογισμός του Εθνικού Συμβουλίου διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, που αναγράφεται στη Μαύρη Βίβλο, που εξέδωσε, γίνεται με βάση τον πληθυσμό που είχε η Ελλάδα το 1940, που ανερχόταν στα 7.344.860 άτομα Το 1944 κατήλθε στο 6.805.000 και το 1947 στα 7.367.405, ενώ έπρεπε να ξεπεράσει τα 8.500.000.
[4] Βλ. Μαύρη Βίβλος, σ. 126, και σχετικά στο ιστολόγιο του Εθνικού Συμβουλίου: www.holocaust. gr και το ιστολόγιο: www.damonpontos.gr., φάκελος: Γερμανικές επανορθώσεις. Εκεί μπορεί να ανατρέξει, όποιος θέλει να μάθει την πραγματική αλήθεια.
[5] Γερμανικά ντοκουμέντα υπολογίζουν τον πληθυσμό της Ελλάδας σε 6.990.000 άτομα. Το ποσοστό των απωλειών είτε με τον ένα υπολογισμό είτε με τον άλλο είναι 13,5%. Το υψηλότερο ποσοστό αίματος από τις κατεχόμενες χώρες κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
*Ο Δαμιανός Βασιλειάδης, εκπαιδευτικός, γεννήθηκε στη Φλώρινα το 1937. Φοίτησε στην Παιδαγωγική Ακαδημία της γενέτειράς του και συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία, όπου σπούδασε Παιδαγωγικά, Ψυχολογία και Γερμανική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, παίρνοντας ενεργό μέρος στο ελληνικό και γερμανικό φοιτητικό κίνημα και στην ίδρυση της Ποντιακής Λέσχης Μονάχου, ως ιδρυτικό στέλεχος.
Η δικτατορία τον βρήκε στο Μόναχο. Αμέσως εντάχτηκε στον αντιδικτατορικό αγώνα και με τη δημιουργία από τον Ανδρέα Παπανδρέου του ΠΑΚ (Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Κινήματος) υπήρξε απ’ τα ιδρυτικά στελέχη του.
Εντάχθηκε επί σειρά ετών σε υπεύθυνες θέσεις του Κινήματος και διετέλεσε στο διάστημα 1973 – 75 Γενικός Γραμματέας των οργανώσεων της Δυτικής Γερμανίας και του Δυτικού Βερολίνου των Φίλων του ΠΑΚ. Ήταν μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΚ, υπεύθυνος του ΚΕΜΕΔΙΑ (Κέντρου Μελετών και Διαφώτισης) επί ΠΑΚ και επί ΠΑΣΟΚ και μέλος της πρώτης Κεντρικής Επιτροπής του.
Ως υπεύθυνος του ΚΕΜΕΔΙΑ διεύθυνε τις εργασίες και έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στη συγγραφή της 3ης του Σεπτέμβρη.
Συνέβαλε ενεργά και καθοριστικά τόσο στις θεωρητικές διεργασίες του ΠΑΚ και ΠΑΣΟΚ (ιδεολογικές, πολιτικές, οργανωτικές), όσο και στη δράση τους.
Παραιτήθηκε το 1977, όταν διαπίστωσε την οριστική απόκλιση της διακηρυγμένης θεωρίας από την πολιτική πρακτική του Κινήματος (αριστερή φρασεολογία, δεξιά πολιτική πρακτική).
Υπήρξε ιδρυτικό στέλεχος της πολιτικής κίνησης «Άμεση Δημοκρατία» με πρόεδρο τον Μανώλη Γλέζο και υπεύθυνος της ομάδας του ΠΑΚ, η οποία μετείχε ως μία από τις τρεις συνιστώσες στην πρωτοβουλία αυτή. Υπήρξε μέλος της ΚΕ του ΔΗΚΚΙ (Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα).
Διετέλεσε επί δύο δεκαετίες πρόεδρος της μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Ελληνοκουρδική Ένωση Φιλίας».
Χρημάτισε επί σειρά ετών γραμματέας του «Κέντρου Πολιτικού Προβληματισμού» και του «Κέντρου Έρευνας και Πολιτικού Προβληματισμού».
Είναι μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, υπεύθυνος για τη Γερμανία.
Ως εκπαιδευτής ορεινής πεζοπορίας και οδηγός βουνού καθιέρωσε τις εναλλακτικές (ήπιες) μορφές τουρισμού πρώτος στην Ελλάδα, (ορειβασία, ορεινή ποδηλασία κλπ.), δρώντας στον τομέα της προστασίας και της σωστής αξιοποίησης της ορεινής φύσης.
Συνέγραψε το βιβλίο ΠΑΚ- ΠΑΣΟΚ, Μύθος και πραγματικότητα, εκδ. «Διάλογος», Αθήνα 1977, τη μελέτηΔημοκρατικός Σοσιαλισμός ή το όραμα του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ και η εφαρμογή του στην πράξη και το Ο μύθος του Ανδρέα ή οι θεωρητικές βάσεις της Ένωσης Κέντρου, του ΠΑΚ και του ΠΑΣΟΚ και η πρακτική τους κατάληξη,εκδ. «Εναλλακτικές εκδόσεις», Αθήνα 2006. Επίσης τη μελέτη: Μάρξ – Λένιν – Γκράμσι και η πολιτισμική ηγεμονία της Αριστεράς, εκδ. «ΚΨΜ», Αθήνα 2011.
Συνέγραψε μελέτες και δημοσίευσε άρθρα σ’ εφημερίδες και περιοδικά.
Παραμένει σταθερά στη διαλεκτική σχέση θεωρίας και πράξης, μετέχοντας ενεργά στην κοινωνική και πολιτική ζωή της χώρας.
elliniki-gnomi.eu
Στήν Τουρκία τῶν σήριαλ ἀπαγορεύονται ὁ... Χριστιανισμός καί ἑκατοντάδες βιβλία καί ἐκδόσεις
Τοῦ Νίκου Χειλαδάκη
Ἐνῶ στὴν Ἑλλάδα ἐπιχειρεῖται νὰ ἀπαλειφθεῖ ἀπὸ τὰ ἑλληνικὰ σχολειὰ κάθε φιλοεθνικὴ ἀναφορὰ καὶ τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν ἔχει καταντήσει μάθημα θρησκειολογίας ἀφοῦ καταργήθηκε κάθε οὐσιαστικὴ διδασκαλία τῆς Ὀρθοδοξίας, στὴν Τουρκία ἀντίθετα ἀπὸ φέτος ἐνισχύεται στὰ τουρκικὰσχολεῖα μὲ κάθε μέσο τὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν γιὰ τὸ Ἰσλάμ, ποὺ γίνεται ὑποχρεωτικὸ γιὰ ὅλους, ἐνῶ ὁ ἐθνικιστικὸς νεοοθωμανισμὸς ἔχει γίνει ἡ ἐπιβαλλόμενη ἰδεολογία στὴν τουρκικὴ ἐκαπαιδευση. Σύμφωνα μὲ σχετικὸ δημοσίευμα τῆς τουρκικῆς ἐφημερίδας, Μιλιέτ, στὶς 15/9, στὴν φετινὴ σχολικὴχρονιὰ ἔχει ἀπαλειφτεῖ ἀπὸ τὴν διδακτέα ὕλη τῶν τουρκικῶν σχολείων κάθε ἀναφορὰ στὸν Χριστιανισμὸ καὶ στὸν Ἰουδαϊσμό, ἐνῶ στὸ μάθημα τῶν θρησκευτικῶν, ποὺ γίνεται ὑποχρεωτικό, θὰ διδάσκονται μόνο οἱ ἀρχὲς τοῦ Ἰσλάμ.
Ἐνδεικτικό τῆς μεγάλης στροφῆς τῆς Τουρκίας πρὸς ἕνα ἐθνικιστικὸ Ἰσλαμισμό, εἶναι καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι τὰ περίφημα «Imam Hatip», δηλαδὴ τὰ αὐστηρῶς ἰσλαμικὰ κατηχητικὰΛύκεια, ἔχουν παρουσιάσει τὰ τελευταῖα χρόνια μία ἐντυπωσιακὴ αὔξηση. Τὸ γεγονὸς αὐτό, δείχνει τὴν μεγάλη στροφὴ τῆς Τουρκιᾶς πρὸς τὴν αὐστηρὴ ἰσλαμικὴ παιδεία, μὲ ὅλες τὶς συνέπειες ποὺ συνεπάγεται μία τέτοια ἐξέλιξη καὶ στὶς σχέσεις τῆς Τουρκίας μὲ τὶς γειτονικές, μὴ ἰσλαμικὲς χῶρες.
Γνωστό εἶναι ἐξ ἄλλου πὼς καὶ στὴν δυτικὴ Θράκη ἔχει παρατηρηθεῖ τελευταία μία ἔντονη κινητικότητα γιὰ τὴν προώθηση τῆς ἰσλαμικῆς παιδείας στὰ μειονοτικὰσχολεῖα, μὲ τὴν καθοδήγηση φυσικά της Ἄγκυρας. Ἀποκαλυπτικὸ γιὰ αὐτὸ τὸ θέμα εἶναι τὸ σχετικὸ δημοσίευμα τῆς Μιλιέτ, στὶς 21 Ἰουνίου, ὅπου ὁ διευθυντὴς τοῦ ὑπουργείου Παιδείας, Muammer Yildiz, ἀνέφερε ὅτι μὲ τὴν νέα σχολικὴ χρονιὰ 76 καινούργια «Imam Hatip», θὰ λειτουργήσουν στὴν εὐρύτερη περιοχὴ τῆς Κωνσταντινούπολης. Ἡ ἴδια κατάσταση ἐμφανίζεται καὶ στὴν πρωτεύουσα, τὴν Ἄγκυρα, ὅπου 31 καινούργια «Imam Hatip», προστεθῆκαν στὰ ἤδη ὑπάρχοντα.
Στὰ σχολεῖα αὐτὰ διδάσκονται αὐστηρὰ ἰσλαμικὰ ἤθη ἐνῶ ἰδιαίτερη σημασία δίνεται στὴν θέση τῆς γυναίκας, ὅπως αὐτὴ παρουσιάζεται στὸν πρωταρχικὸ ἰσλαμισμό, ὅπου ἡ γυναίκα θεωρεῖται τὸ «χωράφι» τοῦ ἄντρα καὶ μπορεῖ ὅποτε θέλει νὰτὴν…σπέρνει ἀναλόγως τῶν διαθέσεών του! Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὶς θρησκευτικὲς ἀπαγορεύσεις, στὴν χώρα τῶν περίφημων τουρκικῶν σήριαλ μὲ τὰ ὁποία οἱ Ἕλληνες «χαζοθεατὲς» ἐκστασιάζονται, ἑκατοντάδες βιβλία καὶ ἐκδόσεις ἀπαγορεύονται διὰ τοῦ νόμου, θυμίζοντας τὰ ὁλοκληρωτικὰ καθεστῶτα τοῦ παρελθόντος ποὺ ἔμειναν σὰν μία θλιβερὴ ἀνάμνηση τῆς παγκόσμιας ἱστορίας.
Σύμφωνα μὲ ἀποκαλυπτικὸ δημοσίευμα τῆς τουρκικῆς ἐφημερίδας, Vatan, στὶς 10 Σεπτεμβρίου, σήμερα στὴν Τουρκία διὰ νόμου ἀπαγορεύεται ἡ κυκλοφορία καὶ κατοχὴ 453 γνωστῶν τίτλων βιβλίων, καθὼς καὶ 645 ἐφημερίδες, περιοδικὰ καὶ μπροσοῦρες, ποὺθίγουν τὸἸ σλάμ, τὸν τουρκισμὸ καὶ τὸν ἀνερχόμενο τουρκικὸ νεοοθωμανισμό. Ἀνάμεσα στὰ ἀπαγορευμένα βιβλία εἶναι τὸ…κομουνιστικὸ μανιφέστο τῶν Κὰρλ Μὰρξ καὶ τοῦ Φρειδερίκου Ἔγγελς, τὰ βιβλία τοῦ Λένιν, (ἀλήθεια ποὺ εἶναι οἱ προοδευτικίζοντες καὶ ἀριστερίζοντες Ἕλληνες νὰ διαμαρτυρηθοῦν στὴν «φίλη» καὶ «σύμμαχο» Τουρκία γιὰ τὴν καταφόρο παραβίαση τῆς ἐλευθερίας τοῦ λόγου;), τὰ βιβλία τοῦ Κούρδου ἡγέτη, Ἀμπτουλὰχ Ὀτσαλᾶν καὶ κάθε φιλοκουρδικὸ βιβλίο, τῶν γνωστῶν προοδευτικῶν συγγραφέων, Ἀζὶζ Νεσίν, Mahir Cayan, Ismail Besikci, Huseyin Uzmez.
Παράλληλα ἀνάμεσα στὰ ἀπαγορευμένα βιβλία εἶναι καὶ γνωστῶν Ἀλεβητῶν συγγραφέων τῆς μειονότητας τῶν Ἀλεβητῶν, ποὺ ἀριθμεῖ περὶ τὰ εἴκοσι ἑκατομμύρια. Ἐπίσης ἀπαγορεύονται τὰ βιβλία ποὺ ἀναφέρονται γιὰ διακρίσεις καὶ γιὰ ἐγκλήματα σὲ βάρος τῶν Ἀλεβητῶν, ὅπως μία περίφημη ἀφίσα ποὺ εἶχε βγεῖ σὲ ἀνάμνηση τοῦ ὁλοκαυτώματος τῶν Ἀλεβητῶν ποὺ εἶχε γίνει ἀπὸ φανατικοὺς ἰσλαμιστές, στὴν Σεβάστεια, τὸν Ἰούλιο τοῦ 1993, ὅταν κάηκαν σὲ ἕνα ξενοδοχεῖο 33 ἐπώνυμοι Ἀλεβῆτες.
Ἐντύπωση προκαλεῖ καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι ἀκόμα ἀπαγορεύονται ὁρισμένα βιβλία τοῦ διάσημου διεθνῶς καὶ τιμημένου μὲ τὸ βραβεῖο νόμπελ λογοτεχνίας, Τούρκου ποιητῆ, Ναζὶμ Χικμέτ, μία ἀπαγόρευση ποὺ ὑπάρχει ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ ψυχροῦ πολέμου.
Ἐπίσης βιβλία ποὺ ἀναφέρονται στὶς παραβάσεις τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων στὴν Τουρκία, ἕνα ἀκανθῶδες θέμα καθὼς ἡ Τουρκία εἶναι ἡπρωταθλήτρια σὲ καταδίκες ἀπὸ τὸ ΕὐρωπαϊκὸΔικαστήριο Ἀνθρωπινῶν Δικαιωμάτων γιὰ παραβιάσεις ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Μέχρι καὶ μία ἔκδοσή του… National Geographic Atlas of the World, ἔφτασαν στὸ σημεῖο νὰ ἀπαγορεύσουν, γιατί.. ἔθιγε κάποια ἱστορικὰ καὶ γεωγραφικὰ ταμποὺτ ῆς Τουρκίας.
Ἀλλὰ ἐνδεικτικὸ γιὰ τὶς παραβιάσεις τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων στὴν Τουρκία εἶναι καὶ τὸ ἄρθρο τοῦ Τούρκου δημοσιογράφου, Gokcer Tahincioglu, στὴν ἐφημερίδα Μιλιέτ, στὶς 15 Μαρτίου τοῦ2012, ὅπου ἀναφέρει ὅτι τὰ τελευταία χρόνια ἡ Τουρκία μὲ τὸν ἀριθμὸ ρεκόρ, τῶν 15 χιλιάδων 940 προσφυγῶν στὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων, εἶναι πρωταθλήτρια στὸν τομέα αὐτὸ σὲ ὅλη τὴν Εὐρώπη.
Σύμφωνα μὲ τὸν ἴδιο τὸν Τοῦρκο δημοσιογράφο, οἱ προσφυγὲς αὐτὲς ποὺ ζητοῦσαν δικαίωση ἀπ ὸτὸ Εὐρωπαϊκὸ Δικαστήριο, ἀναφέρονται σὲπαραβιάσεις ἐλευθερίας λόγου, οἰκογενειακοῦ ἀσύλου, κακομεταχείρισης φυλακισμένων γιὰπολιτικοὺς λόγους, αὐθαίρετη καταπάτηση ἰδιωτικῆς περιουσίας ἀπὸ τὸ κράτος, καθὼς καὶ καταπίεση θρησκευτικῶν πεποιθήσεων.
Αὐτὴ εἶναι ἡ σημερινὴΤουρκία, γιὰτὴν ὁποία οἱ γνωστοί μας καναλάρχες φροντίζουν νὰτὴν γνωρίσουμε καλύτερα μέσα ἀπὸ τὰ περίφημα τουρκικὰ σήριαλ ἀποβλάκωσης καὶ γκιαουροποίησης τῶν Ἑλλήνων.
ΝΙΚΟΣ ΧΕΙΛΑΔΑΚΗΣ
Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος
Πηγή: http://taxalia.blogspot.com/2012/09/blog-post_5798.html
Κειμήλια από τους αγωνιστές της μάχης, αλλά και φωτογραφίες και εφημερίδες της εποχής.
Υπήρξε η πρώτη αποφασιστική και κρίσιμη μάχη του Α’ Βαλκανικού Πολέμου. Ενώ η γρήγορη και νικηφόρα έκβασή της άνοιξε το δρόμο του Ελληνικού Στρατού προς τη Δυτική και Κεντρική Μακεδονία. Πρόκειται για τη μάχη του Σαραντοπόρου.
Οι απώλειες του Ελληνικού Στρατού κατά τη διήμερη μάχη σε Αξιωματικούς και οπλίτες ήταν 182 νεκροί και 995 τραυματίες. Οι απώλειες των Τούρκων επίσης σε νεκρούς, τραυματίες και αιχμαλώτους ήταν σοβαρές. Στην Εθνική οδό Ελασσόνας – Κοζάνης, στο Χάνι του Χατζηγώγου, που σήμερα λειτουργεί σαν Μουσείο, εγκαταστάθηκε το Πολεμικό στρατηγείο του Αρχιστράτηγου και Διαδόχου τότε Κωνοιαντίνου, κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων του Ελληνικού Στρατού. Στο Χάνι και οι τοίχοι έχουν ιστορία, ενώ πολλά αντικείμενα αποπνέουν κάτι από τη μεγαλειώδη ατμόσφαιρα εκείνων των ημερών.
Δίπλα από το Χάνι κτίσθηκε το Μνημείο προς τιμήν των πεσόντων και το Μουσείο Σαρανταπόρου, που περιλαμβάνει κειμήλια από τους αγωνιστές της μάχης, όπως στολές, οπλισμό κ.ά. αλλά και φωτογραφίες και εφημερίδες της εποχής.
Εκτίθεται επίσης ανάγλυφος χάρτης, σχεδιάγραμμα του χώρου με μαγνητοφωνημένη αφήγηση του ιστορικού της μάχης (οπτικοακουστικό σύστημα).
Ο επισκέπτης μπορεί να αισθανθεί τις συγκλονιστικές στιγμές του 1912, αγγίζοντας την ιατορία μέσα από τους πίνακες, τα όπλα, τα ξίφη, τα παράσημα και τα άλλα κειμήλια των Βαλκανικών Πολέμων.
Το Μουσείο επισκέπτονται αρκετοί πολίτες, ενώ πολλές είναι και οι σχολικές μονάδες με μαθητές και εκπαιδευτικούς που φτάνουν ως την περιοχή του Σαραντάπορου για να δουν από κοντά τα κειμήλια από τη μεγάλη και αποφασιστική μάχη.
Η μάχη του Σαραντάπορου
Σύμφωνα με στοιχεία φυλλαδίου που δίνεται στους επισκέπτες του Μουσείου, του Γενικού Επιτελείου Στρατού, (1η Στρατιά), η Ελλάδα κήρυξε τον πόλεμο κατά της Τουρκίας στις 5 Οκτωβρίου, 1912 αφού προηγουμένως είχαν προηγηθεί το Μαυροβούνιο, η Σερβία και η Βουλγαρία. Η Στρατιά Θεσσαλίας πέρασε την Ελληνοτουρκική μεθόριο, απώθησε αρχικά τα τουρκικά φυλάκια των συνόρων και στη συνέχεια, στις 6 Οκτωβρίου, τα εγκαταστημένα στην Ελασσόνα και Δεσκάτη τμήματα του εχθρού. Από τις 7 Οκτωβρίου η Στρατιά άρχισε να προελαύνει προς τα βόρεια για να συναντήσει τις κύριες τουρκικές δυνάμεις που αποτελούνταν από δύο ενισχυμένες Μεραρχίες υπό το Στρατηγό Χασάν Ταξίν Πασά, εγκαταστημένες αμυντικά στην οχυρή τοποθεσία Σαρανταπόρου και Λαζαράδων – Βογκόπετρας.
Η τοποθεσία Σαραντόπορος, την οποία είχε επιλέξει και οργανώσει η Τουρκική Διοίκηση, είναι εκ φύσεως οχυρή και προσφέρεται για ισχυρή άμυνα, με εξαίρετα πεδία βολής προ αυτής.
Το σχέδιο της Τουρκικής Διοίκησης προέβλεπε, σταθερή άμυνα με το σύνολο σχεδόν των δυνάμεων της, στις οχυρές τοποθεσίες Σαρανταπόρου και Λαζαράδων – Βογκόπετρας, με σκοπό την απόφραξη των κατευθύνσεων Ελασσόνα -Σέρβια και Δεσκάτη – Λαζαράδες – Σερβία και την απαγόρευση της προέλασης του Ελληνικού Στρατού προς τα βόρεια.
Ο οργανωτής του Τουρκικού Στρατού, Γερμανός Στρατηγός είχε πει χαρακτηριστικά: “Τα στενά αυτά θα είναι ο τάφος του Ελληνικού Στρατού”.
Το σχέδιο ενέργειας του Γενικού Στρατηγείου προέβλεπε σε γενικές γραμμές επίθεση κατά μέτωπο εναντίον των αμυνο-
μένων τουρκικών δυνάμεων στα Στενά του Σαρανταπόρου, με ταυτόχρονη και από τα δύο πλευρά ενέργεια υπερκέρασης προς τα Σέρβια, για την κατάληψη της γέφυρας του Αλιάκμονα και την αποκοπή της σύμπτυξης του εχθρού.
Η επίθεση αυτή θα συνδυαζόταν και με ευρύτερο κυκλωτικό ελιγμό, από την περιοχή του χωριού Κρανιά, δια μέσου του πόρου Ζάμπουρδας προς την Κοζάνη.
Οι ελληνικές δυνάμεις όλη την ημέρα της 9ης Οκτωβρίου κατέβαλαν μεγάλες προσπάθειες αφού έπρεπε ν’ αντιμετωπίσουν όχι μόνο έναν ισχυρά αμυνόμενο αντίπαλο, αλλά και τις δυσχερέστατες εδαφικές και καιρικές συνθήκες.
Κατά τη διάρκεια της νύχτας 9 προς 10 Οκτωβρίου οι Τούρκοι εγκατέλειψαν την τοποθεσία και άρχισαν να συμπτύσσονται εσπευσμένα προς τα Σέρβια, επειδή φοβήθηκαν ότι θα υποκύψουν από την απειλητική υπερκερωτική ενέργεια του Ελληνικού Στρατού.
Την επόμενη ημέρα, 10 Οκτωβρίου, ο Ελληνικός Στρατός κινήθηκε και πέτυχε να κυριεύσει ολόκληρο σχεδόν το πεδινό πυροβολικό, πολλά οχήματα, άφθονο πολεμικό υλικό των Τούρκων και να αιχμαλωτίσει περιορισμένο αριθμό ανδρών.
elliniki-gnomi.eu
Ἕνα ἀπό τά πολυσυζητημένα βιοηθικά ζητήματα εἶναι καί ἐκεῖνο τῆς ἔκτρωσης, δηλ. τῆς προκλητῆς διακοπῆς τῆς ἐγκυμοσύνης, μέ κύρια ἀφορμή τό ἀνεπιθύμητο τῆς ἐγκυμοσύνης καί δευτερευόντως τά γενετικά νοσήματα καί οἱ ἀνωμαλίες τοῦ ἐμβρύου, ἡ ἐγκυμοσύνη μετά ἀπό βιασμό καί σπανιότερα λόγοι ὑγείας τῆς ἐγκυμονούσας γυναίκας.
Ἡ ἔκτρωση, μέ ἤ χωρίς περιοριστικούς ὅρους, ἔχει νομιμοποιηθεῖ σέ ὅλες σχεδόν τίς δυτικές κοινωνίες, τῆς Ἑλλάδος συμπεριλαμβανομένης, καί οἱ ὁποῖες, μέ ἐξαίρεση τίς ΗΠΑ, ἔχουν πάψει νά πολυασχολοῦνται καί νά συζητοῦν γιά αὐτήν. Ἀντίθετα, στίς ΗΠΑ ἡ ἔκτρωση ἀποτελεῖ κυρίαρχο ζήτημα στίς ἑκάστοτε προεδρικές ἐκλογές, μέ τούς Ρεπουμπλικάνους νά εἶναι κατά καί τούς Δημοκρατικούς ὑπέρ.
Τόν Ἰανουάριο τοῦ 2011, μέ ἀφορμή τήν 38η ἐπέτειο τῆς ἀπόφασης-ὁρόσημο τοῦ Ἀνωτάτου Δικαστηρίου τῶν ΗΠΑ τό 1973, μέ τήν ὁποία νομιμοποιήθηκε ἡ ἔκτρωση, ὁ πρόεδρος Obama ἔκανε τήν ἀκόλουθη δήλωση: « Αὐτή ἡ ἡμέρα σημαδεύει τήν 38η ἐπέτειο τῆς RoevWade ἀπόφασης τοῦ Ἀνωτάτου Δικαστηρίου, πού ὑπερασπίζεται τήν ὑγεία τῶν γυναικῶν καί τήν ἀναπαραγωγική ἐλευθερία καί βεβαιώνει μιά θεμελιώδη ἀρχή ὅτι ἡ κυβέρνηση δέν πρέπει νά εἰσχωρεῖ στά ἰδιωτικά ζητήματα τῆς οἰκογένειας. Ἔχω τήν ὑποχρέωση νά ὑπερασπιστῶ αὐτό τό συνταγματικό δικαίωμα. Ἐπίσης δεσμεύομαι γιά τίς πολιτικές καί τά προγράμματα, πού βοηθοῦν τήν πρόληψη τῶν ἀνεπιθύμητων ἐγκυμοσυνῶν, ὑποστηρίζουν τίς ἔγκυες γυναῖκες καί τίς μητέρες, ἐνθαρρύνουν τίς ὑγιεῖς σχέσεις καί προωθοῦν τήν υἱοθεσία. Καί σέ αὐτή τήν ἐπέτειο, ἐλπίζω ὅτι θά δεσμευτοῦμε ὅτι οἱ κόρες μας θά ἔχουν τά ἴδια δικαιώματα, τίς ἴδιες ἐλευθερίες καί τίς ἴδιες εὐκαιρίες, ὅπως καί τά ἀγόρια μας, γιά νά ἐκπληρώσουν τά ὄνειρά τους».
Τό ἐρώτημα εἶναι: ἔχει ἀναλογισθεῖ ὁ πρόεδρος Obama τό τεράστιο βάρος τῆς ἠθικῆς εὐθύνης πού ἀναλαμβάνει μέ αὐτή του τή δήλωση, ὑπερασπιζόμενος τό «δικαίωμα» στήν ἔκτρωση, σέ μιά χώρα μέ τά ὑψηλότατα ποσοστά ἐκτρώσεων καί τά ὑψηλότερα ποσοστά ἐφηβικῶν ἐγκυμοσυνῶν, πολλές ἀπό τίς ὁποῖες καταλήγουν στήν ἔκτρωση;
Ὑπάρχει ὅμως καί ἡ ἄλλη, ἡ ὑγιής Ἀμερική. Σχετικά πρόσφατα, τό Ἀνώτατο Δικαστήριο τῆς πολιτείας Mississipiἔδωσε τήν εὐκαιρία στό ἐκλογικό σῶμα τῆς πολιτείας αὐτῆς νά ἀποφασίσει μέ δημοψήφισμα ἄν ἡ ζωή ἀρχίζει ἀπό τή σύλληψη, ἄν τό ἔμβρυο ἔχει τό statusτοῦ «προσώπου», μέ ὅλα τά δικαιώματα πού ἀπορρέουν ἀπό αὐτό καί πού εἶναι ἀντίστοιχα τῶν δικαιωμάτων τῶν ἐνηλίκων.
Ἐπί θετικοῦ ἀποτελέσματος, ὑπάρχει πιθανότητα ἀπαγόρευσης τῶν ἐκτρώσεων στήν πολιτεία τοῦ Mississipi, ἐνῶ τήν ἴδια διαδικασία προτίθενται νά ἀκολουθήσουν καί 3-4 ἄλλες πολιτεῖες. Τελικός στόχος εἶναι ἡ προσφυγή στό Ἀνώτατο Ὁμοσπονδιακό Δικαστήριο, ὥστε νά δοθεῖ ἡ εὐκαιρία στούς δικαστές του νά ἀνατρέψουν τήν RoevWadeἀπόφαση, πού νομιμοποίησε τήν ἔκτρωση καί μέ τίς εὐλογίες τῆς ὁποίας, μέχρι σήμερα, ἔχουν θανατωθεῖ πολλά ἑκατομμύρια ἀθώων καί ἀνυπεράσπιστων ἀγέννητων παιδιῶν στίς ΗΠΑ, ἕνα πραγματικό ἔγκλημα κατά τῆς ἀνθρωπότητος.
Πρόσφατα ὁ Ὀργανισμός τῶν Ἡνωμένων Ἐθνῶν (ΟΗΕ) υἱοθέτησε ἔκθεση πού ὑποστηρίζει ὅτι ἡ ἔκτρωση εἶναι ἀνθρώπινο δικαίωμα. Κατά τή διάρκεια τῆς πρόσφατης Γενικῆς Συνέλευσης τῶν ΗΕ καί ἐνῶ τό διεθνές ἐνδιαφέρον στρεφόταν στήν προσπάθεια τῶν Παλαιστινίων γιά ἀναγνώριση κρατικῆς ὑπόστασης, στά ΗΕ ὑπῆρξε μία κίνηση γιά τήν προώθηση τῶν «νομίμων» ἐκτρώσεων διεθνῶς. Κατά τούς θερινούς μῆνες τοῦ 2011, ἡ γραμματεία τῶν ΗΕ ἔδωσε στή δημοσιότητα κείμενο τοῦ Συμβουλίου Ἀνθρωπίνων Δικαιωμάτων τῶν ΗΕ, μέ τό ὁποῖο καλοῦσε ὅλα τά κράτη νά ἀποδεχθοῦν ὅτι στίς γυναῖκες καί στά κορίτσια πρέπει νά δοθεῖ πρόσβαση στή νόμιμη ἔκτρωση, ὥστε νά ἀπολαμβάνουν πλήρως τά ἀνθρώπινα δικαιώματά τους.
Τό κείμενο ὑπογράφει ὁ εἰδικός συνεργάτης τῶν ΗΕ,ὁ ἰνδός δικηγόρος AnandGrover, καί συνδέει τήν ἔκτρωση κατ᾽ ἐπίκληση μέ τά θεμελιώδη δικαιώματα τῆς φυσικῆς καί πνευματικῆς ὑγείας. Γράφει τό κείμενο: «οἱ ποινικοί νόμοι πού τιμωροῦν καί περιορίζουν τήν ἔκτρωση εἶναι τά παραδείγματα τῶν ἀνεπίτρεπτων φραγμῶν στή συνειδητοποίηση τοῦ δικαιώματος τῶν γυναικῶν στήν ὑγεία καί πρέπει νά ἐξαλειφθοῦν. Ἡ νομιμοποίηση τῆς ἔκτρωσης, ἀπό μόνη της, δέν εἶναι ἀρκετή ὥστε τά κράτη νά ἀποφύγουν τήν καταπάτηση τοῦ δικαιώματος τῶν γυναικῶν στήν ὑγεία. Τά κράτη πρέπει νά πάρουν μέτρα γιά νά ἐξασφαλίσουν ὅτι οἱ ὑπηρεσίες νόμιμης καί ἀσφαλοῦς ἔκτρωσης εἶναι διαθέσιμες, προσβάσιμες καί ὑψηλῆς ποιότητος. Τά κράτη πρέπει νά δημιουργήσουν συνθῆκες γιά ἀσφαλεῖς ἐκτρώσεις. Τέτοιες συνθῆκες εἶναι ἡ δημιουργία διαθέσιμων καί προσιτῶν κλινικῶν, ἡ ἐκπαίδευση τοῦ ἰατρικοῦ καί λοιποῦ προσωπικοῦ καί ἡ ἐξασφάλιση τῆς διαθεσιμότητος τῶν τελευταίων μηχανημάτων καί τῆς φαρμακευτικῆς ἀγωγῆς. Οἱ γυναῖκες πρέπει νά ἔχουν πρόσβαση στήν ἔκτρωση γιά νά διαφυλάξουν τήν ψυχική τους ὑγεία, ἐνῶ δέν ὑπάρχουν ἀποδείξεις πού νά ὑποστηρίζουν τήν ὕπαρξη συνεπειῶν ἀπό τήν ἐκλεκτική ἔκτρωση. Τά κράτη πού ἀναγνωρίζουν τό δικαίωμα τοῦ ἀγέννητου παιδιοῦ στή ζωή πρέπει νά διαβεβαιώσουν ὅτι αὐτή τους ἡ στάση δέν τά ὠθεῖ στήν παραβίαση τοῦ δικαιώματος στήν ὑγεία τοῦ γυναικείου πληθυσμοῦ τους».
Τό προαναφερθέν κείμενο ὑποστηρίζει ὅτι τό δικαίωμα στήν ἔκτρωση εἶναι δικαίωμα τῆς γυναίκας στήν ψυχική της ὑγεία, ἐνῶ ἀγνοεῖ πλήρως τά δικαιώματα τοῦ ἀγέννητου παιδιοῦ, τό ὁποῖο προφανῶς δέν θεωρεῖ ὅτι εἶναι ἔμψυχη ἀνθρώπινη ὕπαρξη, καί γι᾽ αὐτό χωρίς ντροπή καί χωρίς τύψεις ἐπιτρέπει τή θανάτωσή του, στό ὄνομα τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων καί τοῦ δικαιώματος τῶν γυναικῶν στήν ψυχική ὑγεία. Αὐτή εἶναι ἡ κατάντια τῆς ἀποχριστιανοποιημένης «χριστιανικῆς» Δύσης.
Ἡ ἔκτρωση προωθεῖ καί διασφαλίζει τήν ψυχική ὑγεία τῆς γυναίκας ἤ δημιουργεῖ μείζονα προβλήματα; Σέ πρόσφατη δημοσίευση στό διαδίκτυο (Φεβρουάριος 2011) παρουσιάζεται μία βιβλιογραφικά τεκμηριωμένη λίστα τῶν ψυχολογικῶν ἀποτελεσμάτων πού συνοδεύουν τήν ἔκτρωση, τά κυριότερα τῶν ὁποίων εἶναι τά ἀκόλουθα.
1. Ἡ ἀπαίτηση ψυχολογικῆς θεραπείας.
Ἔρευνα στήν Καλιφόρνια τῶν ΗΠΑ ἔδειξε ὅτι οἱ γυναῖκες πού ὑποβλήθηκαν σέ ἔκτρωση εἶχαν 160% περισσότερη πιθανότητα νά νοσηλευθοῦν γιά ψυχιατρική θεραπεία τίς πρῶτες 90 ἡμέρες μετά τήν ἔκτρωση, ἐνῶ τό ποσοστό ψυχιατρικῆς θεραπείας ἦταν ὑψηλότερο γιά τέσσαρα τουλάχιστον χρόνια. Μεγαλύτερη πιθανότητα εἰσαγωγῆς σέ ψυχιατρικό νοσοκομεῖο γιά θεραπεία εἶχαν οἱ ἔφηβες, οἱ διαζευγμένες καί οἱ γυναῖκες μέ πολλαπλές ἐκτρώσεις.
2. Διαταραχές μετατραυματικοῦ στρές.
Ἡ πιθανότητα ἐμφάνισης διαταραχῶν πού περιλαμβάνονται στό σύνδρομο τοῦ μετά-τραυματικοῦ στρές κυμαίνονται ἀπό 1,5-14%.
3. Αὐτοκτονικές σκέψεις καί αὐτοκτονικές ἀπόπειρες.
Τό 60% τῶν γυναικῶν μετά ἀπό ἔκτρωση ἔχουν αὐτοκτονικές σκέψεις καί τό 28% ἀπό αὐτές ἐπιχειροῦν αὐτοκτονία.
4. Αὔξηση τοῦ καπνίσματος.
5. Κατάχρηση ἀλκοόλ καί οὐσιῶν.
6. Διαταραχές σίτισης(βουλιμία-νευρική ἀνορεξία).
7. Παραμέληση οἰκογένειας καί παιδιῶν.
8. Προβλήματα σχέσεων -διαζύγιο.
9. Ἐπανάληψη τῆς ἔκτρωσης.
Ἡ πιθανότητα δεύτερης ἔκτρωσης τετραπλασιάζεται.
Τελικά μπορεῖ νά θεμελιωθεῖ ὡς ἀνθρώπινο δικαίωμα καί ὡς δικαίωμα τῆς γυναίκας στήν ψυχική της ὑγεία κάτι πού συνεπάγεται τήν ἀφαίρεση ἀνθρώπινης ζωῆς;
Μπορεῖ μία ἀνεπιθύμητη ἐγκυμοσύνη νά ἀποτελεῖ σοβαρό ἠθικό λόγο πού νά δικαιολογεῖ τή θανάτωση μιᾶς ἀνθρώπινης ὕπαρξης;
Μπορεῖ νά ὑποστηριχθεῖ καί νά τεκμηριωθεῖ ἰατρικά καί βιοηθικά ὅτι τό ἔμβρυο εἶναι ἕνα παράρτημα τοῦ σώματος τῆς γυναίκας καί ὄχι μία αὐτοτελής ἀνθρώπινη ὕπαρξη, πού φιλοξενεῖται στό σῶμα τῆς ἐγκύου γιά κάποιο χρονικό διάστημα;
Ὅσα ὅμως ἐπιχειρήματα καί ἄν προσκομισθοῦν, ἡ ἔκτρωση δέν παύει νά εἶναι μία ἐσκεμμένη ἀφαίρεση ἀνθρώπινης ζωῆς, δηλαδή ἕνας προμελετημένος φόνος.
τοῦ Ἐμμ. Παναγόπουλου
Ἄμ. Ἐπικ. Καθηγητοῦ Χειρουργικῆς
τ. Συντ/στῆ Δ/ντῆ Χειρ/γοῦ ΕΣΥ
------------
1.Obamarecalls Roe v Wade,backs abortion right http:/content.usatoday.com/communities/theoval/post.
2. Mississipi voter can decide personhood of the unborn. court rules http:/edition.cnn.com/2011/us/09/09/mississi-personhood.
3.United Nations backs report calling abortion a human right http://www.lifenews.com/2011/09/23/un-secretary- general-backs-report-calling-abortion-a. Abortion risks a list of major psycological effects associated with abortion http://afterabortion.org/2011/abortion-risks-a-list-of-major-psycological-complications
Στην κατεχόμενη Μια Μηλιά της Κύπρου, κοντά στη Λευκωσία, ανακαλύφθηκε μαζικός τάφος Ελληνοκυπρίων. Όπως λένε μαρτυρίες Τουρκοκυπρίων εκεί μεταφέρθηκαν το 1974 Ελληνοκύπριοι στρατιώτες, αλλά και άμαχοι, και δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από τους Τούρκους εισβολείς της επιχείρησης ΑΤΤΙΛΑΣ. Προ ολίγων ημερών αγανακτήσαμε και συγκινηθήκαμε όταν μάθαμε ότι βρέθηκαν τα οστά του μικρότερου σε ηλικία θύματος του Αττίλα, ενός βρέφους λίγων μηνών. Όσο κι αν προσπαθεί η προπαγάνδα της Άγκυρας και των εν Ελλάδι τουρκολάγνων, η αλήθεια είναι σκληρή και έρχεται στο φως. Είτε ως Οθωμανική είτε ως Νεοτουρκική είτε ως ψευδοδημοκρατική και υποψήφια για την Ευρ. Ένωση, η γειτονική χώρα ρέπει προς το έγκλημα και την εθνοκάθαρση. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές ευθυνόμαστε και εμείς που συγκαλύπτουμε ή λησμονούμε εύκολα, αντί να καταγγέλλουμε διεθνώς και διαρκώς τα εγκλήματα.
Ἠταν λάθος της ελληνικής πλευράς (Αθηνών και Λευκωσίας) το ότι παύσαμε να μιλούμε στα διεθνή βήματα για εισβολή και κατοχή από την Τουρκία εις βάρος της Κύπρου και παρουσιάζουμε το Κυπριακό σαν ζήτημα διακοινοτικών διαφορών. Σαν να τσακώθηκαν στο καφενείο της Λευκωσίας ο Μιχάλης και ο Μεχμέτ! Ο μακαρίτης Ραούφ Ντενκτάς, ηγέτης των Τουρκοκυπρίων επί δεκαετίες, παραδέχθηκε σε τηλεοπτική του συνέντευξη στον Κύπριο δημοσιογράφο Σταύρο Σιδερά ότι οι περισσότεροι από τους αγνοουμένους της τραγωδίας του 1974 είναι σφαγμένοι. Είπε μάλιστα ότι οι Τουρκοκύπριοι υπό τη ηγεσία του οργάνωσαν ένοπλες ομάδες και δολοφονούσαν τους Ελληνοκυπρίους για να βοηθήσουν το έργο του Τουρκικού στρατού. Πότε τα καταγγείλαμε αυτά; Πότε εκδώσαμε μία Μαύρη Βίβλο των τουρκικών εγκλημάτων; Ποτέ! Αντί να αναδείξουμε τα μαζικά εγκλήματα του τακτικού στρατού και των Τουρκοκυπρίων διολισθήσαμε σε εκτρώματα τύπου σχεδίου Ανάν και σε αφελείς προσεγγίσεις μαρξιστικού διεθνιστικού περιεχομένου σαν αυτή του Δημήτρη Χριστόφια που αγκάλιαζε Τουρκοκυπρίους ηγέτες και κατηγορούσε τον ελληνικό εθνικισμό!
Προ δεκαετίας περίπου μία ομάδα Ελληνοκυπρίων βουλευτών συνάντησε τον τότε υπεύθυνο των ΗΠΑ για το Κυπριακό Ντέιβιντ Μόουζες. Του παραπονέθηκε ότι πάντα οι ΗΠΑ πιέζουν την ελληνική πλευρά ενώ δεν πιέζουν την Άγκυρα και τον Ντενκτάς. Και εκείνος τους απάντησε ότι οι ΗΠΑ πιέζουν αυτόν που δείχνει ότι είναι πιο επιδεκτικός σε υποχωρήσεις. «Αφού εσείς υποχωρείτε και ο Ντενκτάς μένει ανένδοτος, τότε εσάς θα πιέζουμε» ήταν η αποστομωτική απάντηση του Αμερικανού. Μήπως είναι καιρός να αφυπνισθούμε και να φέρουμε τα τουρκικά εγκλήματα του 1974 στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης; Ο Μιλόσεβιτς και ο Κάρατζιτς κατηγορήθηκαν για εθνοκάθαρση στην πρώην Γιουγκοσλαβία από αυτό το Δικαστήριο. Η ευθύνη της Άγκυρας και της Τουρκοκυπριακής ηγεσίας είναι ακριβώς η ίδια. Με εισβολή, μαζικά εγκλήματα δολοφονίες αιχμαλώτων και αμάχων και με αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών οδήγησαν στη σημερινή διχοτόμηση της Κύπρου.
Δυστυχώς και άλλα τουρκικά εγκλήματα βρίσκουν δικαιολόγηση από ορισμένους συμπατριώτες μας. Στο πλαίσιο της μορφωτικής συμφωνίας Γ. Παπανδρέου-Ισμαήλ Τζεμ του 2001 αρκετά σχολικά βιβλία –και όχι μόνο το αποσυρθέν της Στ΄ Δημοτικού- εξωραίζουν την Τουρκοκρατία. Άλλη αναθεωρητική ομάδα Ελλήνων ιστορικών επιχειρεί να συγκαλύψει τα τουρκικά εγκλήματα στη Μικρασία και στον Πόντο. Είδαμε Έλληνα Πανεπιστημιακό σε ντοκυμανταίρ για τη Σμύρνη να ισχυρίζεται ότι για τη σφαγή του 1922 ευθύνεται η κακή συμπεριφορά του Ελληνικού Στρατού κατά των εντοπίων Τούρκων. Μόνο που ο Στρατός μας αποβιβάσθηκε στη Σμύρνη το 1919, ενώ τα τουρκικά εγκλήματα για την εξόντωση των Ελλήνων της Μ. Ασίας άρχισαν συστηματικά το 1914. Υπάρχει η σχετική Μαύρη Βίβλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου .
Είναι θλιβερό κάποιοι «προοδευτικοί» Έλληνες στην Ελλάδα και στην Κύπρο να επιχειρούν τη συγκάλυψη των τουρκικών εγκλημάτων ανά τους αιώνες. Αν δεν αφυπνισθούμε θα ξαναπάθουμε τα ίδια!
Κ.Χ. 15.9.2102
Η ελληνικής καταγωγής διευθύντρια σε σχολείο του Χάρλεμ, Πανωραία Παναγιωσούλη, κατάφερε να καθιερώσει τα ελληνικά, ως τη μόνη ξένη γλώσσα διδασκαλίας στο πρότυπο σχολείο της.
Σύμφωνα με την Πένι Παναγιωσούλη, "Δεν πρόκειται απλά για διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας, ξεκομμένη από το περιβάλλον της. Δείχνουμε τη σχέση των ελληνικών με διάφορα πράγματα στον κόσμο. Χάρη στη νέα τεχνολογία ο κόσμος έχει γίνει επίπεδος.
Οι μαθητές μας, μέσω τις διδασκαλίας των ελληνικών και διαφορετικών πολιτισμών, θα αναπτύξουν μεγαλύτερη εκτίμηση για το ποιοι πραγματικά είναι".
Το πρόγραμμα ξεκίνησε με τη διδασκαλία των Ελληνικών απλά ως ξένη γλώσσα, με το βάρος στη γραμματική, το λεξιλόγιο και κάποια στοιχεία πολιτισμού. Σημαντικό ρόλο έπαιξε, όπως λέει η κ. Παναγιωσούλη, και η δεκαήμερη εκδρομή 33 μαθητών του σχολείου και 19 συνοδών τους στην Ελλάδα, καθώς τους δόθηκε η ευκαιρία να δουν από κοντά όλα αυτά που διδάσκονταν στις τάξεις τους.
Πάντως, όπως αναφέρει η ίδια, πηγή έμπνευσης του εγχειρήματός της ήταν ο πατέρας της, ο λογοτέχνης Γαβριήλ Παναγιωσούλης, για τον οποίο μιλά με υπερηφάνεια, τονίζοντας ότι μέσω των οραμάτων του μπόρεσε να εκτιμήσει τι πραγματικά σημαίνει να είσαι Έλληνας.
πηγή: http://agiosharalabos.blogspot.com/2012/09/blog-post_7127.html#ixzz26lGnJ4dW
Δεν πρόκειται να ασχοληθούμε με τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί κατά της αγιότητας του εθνομάρτυρα και ιερομάρτυρα αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης.
Ασφαλώς αυτοί που τις διατυπώνουν κάποιους λόγους επικαλούνται μέσα στην καλοπροαίρετη αναμφίβολα διάθεσή τους να διαφυλάξουν τον τρόπο που η Ορθόδοξη Εκκλησία μας διακηρύσσει την αγιότητα των εξαίρετων μελών της. Για εμάς και για τους περισσοτέρους χριστιανούς, και μάλιστα τους έχοντες σχέση με τα αγιασμένα χώματα της Μικρασιατικής γης, δεν τίθεται τέτοιο θέμα. Για εμάς ο άγιος Χρυσόστομος αποτελεί σύμβολο αγάπης προς τον Θεό και χρέους προς την πατρίδα, δεδομένου μάλιστα ότι εκπροσωπεί όλους τους πεσόντες και αναιρεθέντες ποικιλοτρόπως κατά τη Μικρασιατική καταστροφή, κάτι που αποδεικνύεται περίτρανα από την ιδιαίτερη αγάπη που τρέφουν προς αυτόν όλοι οι Μικρασιάτες, έκφραση της οποίας αποτελούν τα διαρκώς πυκνούμενα γι’ αυτόν βιβλία που εκδίδονται, τα ποιήματα που γράφονται, τα αφιερώματα που γίνονται κάθε χρόνο στη μνήμη του, οι προτομές που φιλοτεχνούνται σε περιοχές που υπάρχουν και ζουν Μικρασιάτες, οι ναοί που κτίζονται στη μνήμη του.
Κι είναι ευκαιρία, με το αφιέρωμα τούτο, να τονίσουμε για μία ακόμη φορά την αγιότητα του μαρτυρικού ιεράρχη, γιατί αποδεικνυόμενη αυτή ιδίως από τις τελευταίες στιγμές της ζωής του γίνεται φάρος και οδοδείκτης για όλους μας, κληρικούς και λαϊκούς. Είναι όντως συγκλονιστικές οι περιγραφές του τέλους του κι είναι σαν να διαβάζουμε και πάλι από το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων τις τελευταίες στιγμές του πρωτομάρτυρα και αρχιδιακόνου Στεφάνου. Τις περιγραφές αυτές κάνει όχι ένας απλός άνθρωπος, του οποίου ίσως μπορούμε να αμφισβητήσουμε την ακρίβεια των λόγων του, ούτε κι ένας ραψωδός που μεγεθύνει τα γεγονότα στην εξιστόρησή τους, αλλά ένας επιστήμονας, αυτόπτης συγκλονιστικού γεγονότος, ο ακαδημαϊκός καθηγητής Γεώργιος Μυλωνάς, και μάλιστα σε ομιλία του επίσημη, στις 14 Δεκεμβρίου 1982, στην Ακαδημία Αθηνών. Παραθέτουμε αυτούσια τα λόγια της ομιλίας αυτής:
«Θα μου επιτρέψετε, λέει λοιπόν ο ακαδημαϊκός, να τελειώσω την ομιλία μου με μία προσωπική μαρτυρία, που για πρώτη φορά εξομολογούμαι. Κατά τις τελευταίες ημέρες του Σεπτεμβρίου 1922 μία ομάδα φοιτητών του International college της Σμύρνης και εγώ βρεθήκαμε φυλακισμένοι σε απαίσιο υπόγειο, σ’ ένα από τα μπουντρούμια του Διοικητηρίου της Σμύρνης. Σ’ αυτό ήταν ασφυκτικά στριμωγμένοι Έλληνες Χριστιανοί αιχμάλωτοι, μάλλον άνθρωποι προωρισμένοι για θάνατο. Τις βραδυνές ώρες φύλακες μ’ επικεφαλής Τουρκοκρήτα παρελάμβαναν θύματα που ετυφεκίζοντο. Στις 5 το απόγευμα της τελευταίας ημέρας του θλιβερού Σεπτεμβρίου, ο Τουρκοκρής εκείνος με διέταξε να τον ακολουθήσω στην αυλή. «Είσαι δάσκαλος;» με ρωτά. «Αυτή την τιμή είχα», του απαντώ. «Και οι άλλοι που ήσαν μαζί σου είναι φοιτητές;» «Ναι», του λέγω. «Γρήγορα μάζεψέ τους και φέρε τους εδώ». «Ελάτε μαζί μου έξω», λέγω στους συντρόφους μου. «Φαίνεται ότι ήρθε η ώρα μας. Εμπρός με θάρρος». Ποια ήταν η έκπληξή μας, όταν ακούσαμε τον Τουρκοκρητικό να λέει: «Δεν θα σας σκοτώσω, θα σας σώσω. Απόψε θα θανατωθούν όλοι όσοι είναι στο μπουντρούμι, γιατί έφεραν και άλλους που δεν έχουμε χώρο να τους στοιβάξουμε. Θα σας σώσω σήμερα, γιατί ελπίζω αυτό να με βοηθήσει να λησμονήσω μία τρομερή σκηνή που αντίκρυσαν τα μάτια μου, σκηνή στην οποία έλαβα μέρος». Και συνέχισε: «Παρακολούθησα το χάλασμα του Δεσπότη σας. Ήμουν μ’ εκείνους που τον τύφλωσαν, που του ‘ βγαζαν τα μάτια και αιμόφυρτο, τον έσυραν από τα γένεια και τα μαλλιά στα σοκάκια του Τουρκομαχαλλά, τον ξυλοκοπούσαν, τον έβριζαν και τον πετσόκοβαν. Βαθειά εντύπωση μου έκανε και αξέχαστος παραμένει η στάση του. Στα μαρτύρια που τον υπέβαλαν δεν απήντα με φωνές, με παρακλήσεις, με κατάρες.
Το πρόσωπό του το κατάχλωμο, το σκεπασμένο με αίμα των ματιών του, το πρόσωπό του είχε στραμμένο προς τον ουρανό και διαρκώς κάτι ψιθύριζε, που δεν ηκούετο πέρα από την περιοχή του. Ξέρεις εσύ, δάσκαλε, τι έλεγε;» «Ναι, ξέρω», του απάντησα. « Έλεγε, «Πάτερ Άγιε, άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι». «Δεν σε καταλαβαίνω, δάσκαλε, μα δεν πειράζει. Από καιρού σε καιρό, όταν μπορούσε ύψωνε κάπως το δεξί του χέρι και ευλογούσε τους διώκτες του. Κάποιος πατριώτης μου αναγνωρίζει τη χειρονομία της ευλογίας, μανιάζει, μανιάζει και με το τρομερό μαχαίρι του κόβει και τα δύο χέρια του Δεσπότη. Εκείνος σωριάστηκε στη ματωμένη γη με στεναγμό που φαινόταν ότι ήταν μάλλον στεναγμός ανακουφίσεως παρά πόνου. Τόσο τον λυπήθηκα τότε, που με δύο σφαίρες στο κεφάλι τον αποτελείωσα. Αυτή είναι η ιστορία μου. Τώρα που σας την είπα, ελπίζω πως θα ησυχάσω. Γι’ αυτό σας χάρισα τη ζωή». «Και πού τον έθαψαν;» ρώτησα με αγωνία. «Κανείς δεν ξέρει πού έρριξαν το κομματιασμένο του κορμί».
Αυτή είναι η μαρτυρία ενός αυτόπτη μάρτυρα, που φανερώνει, όπως είπαμε, το μέγεθος της αγιότητας του μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου, αφού στην ορθόδοξη πίστη μας εκείνο που αποτελεί αποδεικτικό μεγάλης αγιότητας είναι η αγάπη που απλώνεται και προς τον εχθρό. Και τίποτε να μη ξέραμε για τον άγιο Χρυσόστομο, και μύρια όσα να του έχουν καταλογιστεί, το τέλος του είναι εκείνο που φανερώνει την εσωτερική, της καρδιάς του, ποιότητα. Κι ο άγιος Χρυσόστομος σαν τον Χριστό, σαν τον άγιο Στέφανο, σαν τους αποστόλους και όλους τους αγίους μάρτυρες ευλογεί τους διώκτες του και προσεύχεται γι’ αυτούς. Μόνον όποιος διακατέχεται πλούσια από αυτό το πνεύμα του Χριστού ξέρουμε ότι ανήκει σ’ Εκείνον και προεκτείνει την αγιότητα Εκείνου. «Τι έτι χρείαν έχομεν μαρτύρων;»
Δεν θέλουμε να μακρηγορήσουμε. Τα πράγματα μιλούν από μόνα τους. Ας επιτραπεί όμως ως κατακλείδα στη μικρή αυτή αναφορά να μεταφέρουμε ένα απόσπασμα από ένα ποίημα που έχει γραφεί ακριβώς για τον άγιο.
Στον άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης
Ό,τι θεριά ‘νθρωπόμορφα δεν βλέπαν και δεν νιώθαν,
το ‘δαν τα δέντρα, τα πουλιά, ο ήλιος και το χώμα:
τ’ άγιο κορμί που κείτουνταν ακρωτηριασμένο
με πύρινη όμως την ψυχή και με αγάπης χρώμα!
Τα χείλη του ψιθύριζαν βαμμένα μες στο αίμα,
την ώρα που του ρολογιού οι δείκτες σταματούσαν -
κείνο που πήρε ο άνεμος, με δέος και με φόβο,
για να το φέρει όπου γης, και δάκρυα ξεσπούσαν.
«Πατέρα, τη συχώρηση δώσ’ τους, μη τους γδικιέσαι,
γιατί δεν ξέρουνε κι αυτοί, σαν τότε οι εχθροί Σου»,
λέγαν τα χείλη τ’ άγια, του Χρυσοστόμου Σμύρνης,
λίγο πριν φύγει του η ψυχή, σώμα ψυχή χωρίσουν.
Εσείστηκαν οι ουρανοί απ’ τη βαθειά αγάπη
κι ευθύς εφάνη ο Χριστός, που ‘ σκυψε κει σιμά του.
«Δούλε, καλέ και αγαθέ, μην τον φοβάσαι διόλου,
όποιον σου παίρνει τη ζωή, μικρό τ’ ανάστημά του»!
Κι έφυγε ο Χρυσόστομος, ο της θυσίας άγιος,
μα άφησε το σώμα του τη γη μας να λιπαίνει.
Από ψηλά τώρα θωρεί κι από την προτομή του
θυμίζοντας το χρέος μας – φωνή που δεν σωπαίνει!
Πηγή: http://pgdorbas.blogspot.gr/2011/09/blog-post_11.html
Ο Λοχίας Θεόδωρος Γκούτας υπηρετούσε στο 1/38 Σύνταγμα Ευζώνων (Διοικητής Συνταγματάρχης Παπαδόπουλος Διον) και ήταν γιός παλαιού οπλαρχηγού του Ολύμπου και μυθικού ήρωος της περιοχής.
Διακρίθηκε για πρώτη φορά στη μάχη των Γιαννιτσών, όταν αιχμαλώτισε μία ολόκληρη Τουρκική πυροβολαρχία. Η πυροβολαρχία αυτή που αμυνόταν στο χωριό Πυλωρύγι (τότε Πύλορικ) μετά την έφοδο των Ευζώνων κατόρθωσε να φορτώσει το υλικό της και να υποχωρήσει “δρομέως” προς ανατολάς. Κατά την κίνησή της όμως προσέκρουσε στο Ευζωνικό τμήμα που διοικούσε ο Λοχίας Γκούτας, ο οποίος την συνέλαβε και προς γενική κατάπληξη πάντων την οδήγησε σε φάλαγγα στον Διοικητή της Μεραρχίας Συνταγματάρχη Μηλιώτη Κομνηνό. Με την έγκριση του Συνταγματάρχου Παπαδόπουλου είχε σχηματίσει Διμοιρία (25-30 ανδρών) από εκλεκτούς Ευζώνους που αποτελούσε είδος τιμητικής φρουράς του Συνταγματάρχου.
Κατά την (αποτυχούσα τελικά) επίθεση της 7ης Ιανουαρίου κατά του Μπιζανίου το Σύνταγμα των Ευζώνων έχει καθηλωθεί σε μια χαράδρα από δύο εχθρικά πολυβόλα με αποτέλεσμα να μην μπορεί να συνεχίσει την επίθεση του.
“… Ο Παπαδόπουλος, κατέρυθρος εξ οργής, φωνάζει προς τον υπασπιστή του Δημητρακόπουλο “Βρε Γιάννη φώναξέ μου τον Σύνδεσμον του Τάγματος” … Προσελθόντος του Συνδέσμου, ο Συνταγματάρχης του λέγει: “Τρέξε να μου φέρεις τον Γκούτα” και ο θαυμάσιος δεκανεύς Εύζωνος εξηφανίσθη ταχέως καλυπτόμενος από τον πυκνό θάμνο προς τα αριστερά. Μετ’ ολίγον χρόνον δια της αυτής οδού επανήλθεν ακολουθούμενος από τον περιβόητο Λοχία Θεόδωρο Γκούτα. ‘Ητο μετρίου αναστήματος, ισχνός με μικρούς μέλανας οφθαλμούς και μικρόν αγκιστροειδώς εστριμμένο μύστακα. Μόλις προσήλθεν ενώπιον του Συνταγματάρχου ο τελευταίος τον διέταξεν: “Αυτά τα πολυβόλα εκεί πάνω μας γίνανε τσιμπούρι. Να τους βάλεις χέρι”. Και ο Λοχίας Γκούτας φέρων την δεξιά στο φεσάκι του απαντά: “Μάλιστα κύριε Συνταγματάρχα” και εξαφανίζεται έρπων σχεδόν δια μέσου των βάτων. “Θα τα πάρη αυτός” απεφάνθη μετά πεποιθήσεως ο Παπαδόπουλος.
Εν τη ακμή της μάχης, ο Διοικητής του Συντάγματος διατάσσει αφελέστατα ένα απλούν Λοχία να του κυριεύσει τα πολυβόλα του εχθρού. Το έτι καταπληκτικώτερον είναι ότι ο Γκούτας μετ’ ολίγον είχε κυριεύσει τα δύο εχθρικά πολυβόλα, των οποίων το πυρ διεκόπη αιφνιδίως.
Ο Λοχίας Γκούτας τον οποίον εσεβάσθησαν αι εχθρικαί σφαίρες κατά τας μάχας, έπεσε την εσπέρα της ιδίας ημέρας δολοφονηθείς ανάνδρως υπο φανατικού Τούρκου τραυματίου. Μεγαλόψυχος, όπως όλοι οι γενναίοι, επλησίασεν Τούρκο τραυματία εις τον οποίον έδωκε να πίη εκ του υδροδοχείου του, και τότε ο άθλιος εκείνος υψώσας το παρακείμενο όπλο του επυροβόλησε, τραυματίσας καιρίως τον Λοχία στην βουβωνική χώρα. Ο αετός του Ολύμπου πριν αποθάνει εξεδικήθη, διότι αναρπάσας την ξιφολόγχην του κατέσφαξε τον άθλιον δολοφόνο. Μέ έρανο μεταξύ των αξιωματικών ανηγέρθη μαρμάρινος σταυρός στον τάφο του Λοχία Γκούτα στη Λάζαινα Ιωαννίνων …”
Εισαγωγή :
Με αφορμή την έναρξη του νέου σχολικού έτους προβάλουμε σήμερα από την ιστοσελίδα μας ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσει κάθε δάσκαλος, καθηγητής και γονέας που ενδιαφέρεται για το μέλλον των παιδιών του και οραματίζεται τον μαθητή του ως ελεύθερο πρόσωπο που ξεπερνά το θάνατο, που χαίρεται, αγαπά, με ένα πνεύμα που δίδει νόημα στο καθετί. Που γίνεται μεγάλος όταν είναι ο ελάχιστος, ικανός να υποφέρει, να υπομένει και να πεθαίνει για να ζουν οι άλλοι. Να μπορεί τη δύσκολη στιγμή να τα βγάζει πέρα, χωρίς να τα χάνει.
Αυτές τις ημέρες, που βιώνουμε την κατάληξη των ιδεών που εφαρμόζονταν στην παιδεία μας τριάντα χρόνια, είναι χρήσιμο να εξετάσουμε, να ανιχνεύσουμε τα λάθη, να διορθώσουμε τις αιτίες και να επαναφέρουμε το πνεύμα του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού και του Μακρυγιάννη στα σχολειά μας. Τώρα είναι ίσως η ευκαιρία, που τα δάκρυα της κρίσης έχουν καθαρίσει το βλέμα μας, να δούμε, να μετανοήσουμε. Να επαναφέρουμε την αγωγή των Αγίων μας που περιφρονήσαμε όλα αυτά τα χρόνια. Και τότε δεν θα φοβηθούμε κανέναν εχθρό.
Να σημειώσουμε ότι το εξαιρετικό απόσπασμα που δημοσιεύουμε από το βιβλίο, αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία όταν διαβάσει κανείς και το πρώτο μέρος του βιβλίου που προτείνουμε στους επισκέπτες της ιστοσελίδος μας ανεπιφύλακτα. Η ΑΛΛΗ ΟΨΙΣ
ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ
Συχνά ακούγονται τα ερωτήματα: μήπως όλο αυτό που ονομάζομε νεοελληνικό πολιτισμό (ήθη, έθιμα, παιδεία, αγωγή...) ήταν κάτι καλό, είχε πράγματι αξία, αλήθεια και ενότητα, αλλά ήταν για μια εποχή που πέρασε;
Μήπως άλλαξαν οι συνθήκες τής ζωής μας τόσο και έτσι, που εκ των πραγμάτων είμαστε υποχρεωμένοι να προσαρμοσθούμε στα νέα δεδομένα;
Ο τεχνικός πολιτισμός, η βιομηχανική ανάπτυξι, τα μεγάλα αστικά κέντρα, τα μέσα ενημερώσεως (τηλεόρασι, τύπος), ο τουρισμός, η εύκολη μετακίνησι ανθρώπων, η διακίνησι ιδεών και εμπορευμάτων, δεν δημιουργούν νέες συνθήκες ζωής σε κλίμακα παγκόσμια;
Μπορούμε σήμερα να μιλήσωμε για ήθη και έθιμα χωριού, νησιού, επαρχίας, όπως παλιά; Δεν αλλοιώνονται όλα; Δεν προχωρούμε τώρα σε μια νέα αγωγή, κοινή γλώσσα, ήθη, έθιμα, που δίδονται έτοιμα, με νεωτερισμούς και ρεύματα πολιτιστικά και πολιτικά που έρχονται από κάποια κέντρα;
Δεν έχει μια άμεση σχέσι το περιβάλλον, ο χώρος όπου ζη κάποιος, με την αγωγή που παίρνει;
Και πάλι, η αγωγή, ο τρόπος που αναπτύσσεται κάποιος, δεν θα ρυθμίση εν πολλοίς τον χαρακτήρα τής δημιουργίας του, της τέχνης του, και τον χώρο τής ζωής του;
Για να είμαστε προσγειωμένοι, αυτές είναι, είτε το θέλομε είτε όχι, οι νέες συνθήκες όπου ζη ο πολύς κόσμος, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Και κάθε άνθρωπος και κάθε πολιτισμός δίδει εξετάσεις σ’ αυτόν τον χώρο, μ’ αυτούς τους όρους, που ορίζει η νέα και αναπόφευκτη για όλη την υδρόγειο κατάστασι.
Είναι απειλή ή ευλογία; Είναι καλό ή κακό; Είναι καλύτερο να μην υπήρχε αυτή η τεχνική πρόοδος; Μήπως τελικά δεν είναι πρόοδος;
Αυτά είναι ερωτήματα σοβαρά, στα οποία δεν καλούμαστε τώρα να απαντήσωμε. Αυτό που αντιμετωπίζομε, είναι το πρόβλημα: τί θα κάνωμε;
Αυτό που ονομάζομε νεοελληνικό πολιτισμό τί είναι; Ποιά η φύσι και η αντοχή του; Μήπως έφτασε το τέλος του; Μήπως μοιάζει η περίπτωσί μας με εκείνη δύο πρωτογόνων λαών: ο πρώτος λάτρευε ένα δέντρο σαν θεό, μέχρις ότου έφθασε ο πολιτισμός, πέρασε ο αυτοκινητόδρομος, ξερίζωσε το δέντρο, και εξαφάνισε τον θεό· ο δεύτερος λάτρευε ένα βουνό, αλλά οι περισσότεροι από τους ιθαγενείς έφυγαν εργάτες στην Ευρώπη, και έχασαν τον θεό τους.
Ο πολιτισμός μας -η καρδιά και η δύναμί του- δεν έχει καμιά σχέσι με τέτοιες περιπτώσεις. Ανέτειλε εκ του Τάφου. Γεννήθηκε και ανδρώθηκε μέσα σε δυσκολίες. Πολλές δοκιμασίες καταλυτικές, ποικίλων μορφών και ειδών, πέρασαν από πάνω του, όμως δεν ξεριζώνεται εύκολα, αλλά θεριεύει. Πολλές φορές, όχι μια, ξενιτευτήκαμε οι Έλληνες και δεν χάσαμε την πίστι μας και τον χαρακτήρα μας, αλλά τότε συχνά τα είδαμε καλύτερα και τα ζήσαμε πιο δυνατά.
Είναι αλήθεια ότι έχει άμεση σχέσι ο χώρος που ζη κάποιος και η αγωγή που παίρνει. Και, αντίστροφα, η πνευματική καλλιέργεια και το επίπεδο της παιδείας του φανερώνεται με το πως διαμορφώνει τον χώρο τής ζωής του, τα σπίτια και τις πόλεις του. Και σ’ αυτό δώσαμε ήδη εξετάσεις και ξέρομε τα αποτελέσματα: τόσο γρήγορα δημιουργήσαμε τον κακοήθη υδροκεφαλισμό τής Αθήνας, που βασανίζει το ένα τρίτο του πληθυσμού τής Ελλάδος. Και στην ανάπτυξι του τουρισμού, που τόσο ποθήσαμε, δεν βάλαμε κανένα φραγμό, όπως γίνεται σε άλλες χώρες που σέβονται τον εαυτό τους, και βλέπομε τα αποτελέσματα.
Μήπως κάποια κέντρα ελέγχου δεν λειτουργούν σωστά; Μήπως πήραν, ή δώσαμε την ευθύνη για τα μεγάλα θέματα της ζωής μας σε άτομα άσχετα και ακατάλληλα;
Πώς στους τέσσερις αιώνες τής Τουρκοκρατίας άντεξε ο λαός, η πίστι του, η συνείδησί του; Πού βρίσκεται σήμερα αυτή η δύναμι του λαού, που βλάστησε από τα σπλάχνα του τον Ακάθιστο Ύμνο και τα δημοτικά τραγούδια, που έπλασε την Αγια-Σοφιά και τις πανάγιες εκκλησίες μετά την πτώσι τής Πόλεως; Έχει να δώση και να πη κάτι σήμερα; Ή μήπως μερικοί βρήκαν κάπου αλλού κάτι πιο πολύτιμο και ευφυές και, περιφρονώντας την πίστι και την αίσθησι του λαού, προσπαθούν να του το επιβάλουν;
Γιατί στο θέμα τής παιδείας να αλληθωρίζωμε, στον τόπο που γεννήθηκε η παιδεία; Γιατί, μετά το 1821, ακόμη παραπαίομε; Γιατί κάνομε ατέλειωτες προτάσεις, μεταρρυθμίσεις, αλλαγές, κι όλο βρισκόμαστε στη θέσι μηδέν; Γιατί ο ένας μεταρρυθμιστής αναιρεί τον άλλο, και όλοι οδηγούν στην ίδια στειρότητα;
Ζώντας στο Αγιον Όρος βλέπομε τα πράγματα από μιαν άλλη πλευρά. Έχομε μιαν άλλη θέα τής περιοχής, που φανερώνεται σε μάς μέσα από τον παραδοσιακό χώρο και τον τρόπο της αγιορειτικής ζωής. Θα θέλαμε να σας το κοινοποιήσωμε, γιατί όλος αυτός ο χώρος και τρόπος ανήκει σε όλους.
[…]
Γιατί να μην μπορή ένα σημερινό παιδί… Να σταθή σε τόπο αποστολικό, όπως λέει ο άγιος Κοσμάς; …Να περάση στην αιωνιότητα ψυχή τε και σώματι από τώρα, σαν τον Μακρυγιάννη; Να δεχθή τον Χριστό συν Πατρί και Πνεύματι μέσα στην ψυχή του, στο είναι του;
Να μιλήση πρωτότυπα και ελεύθερα. Να διοργανώση υπεύθυνα. Και να πολιτευθή συνετά.
Να δώση λύσεις σε προβλήματα ακατάπαυστα νέα. Να του είναι όλα απλά, συνηθισμένα, τετριμμένα και εύκολα, τα πιο δύσκολα και πρωτάκουστα και δαιμονικώς μπλεγμένα. Να κάμη συντροφιά στους ανθρώπους. Να αγαπήση τον Χριστό και να ενωθή αδιάρρηκτα με τους αδελφούς του και τες αδελφές του. Να μην αφήση κανένα θηρίο να τους κατασπαράξη. Να μιλήση και να συμπεριφερθή γαλήνια και αδυσώπητα και στους θηριώδεις ανθρώπους. Να τους δαμάση. Να τους ημερέψη. Να τους κάμη να εμέσουν το δηλητήριο. Και να αξιοποιήση τα καλά στοιχεία που έχει η φύσι τους, το είναι τους, η προσπάθεια, η ιδεολογία τους.
Να σταθή σε τόπο ακρογωνιαΐο, σαν εύθραυστο παιδί, σαν άκμων τυπτόμενος· προφήτης, ηγέτης, που ανασυγκροτεί, ανιστά την πεπτωκυΐαν σκηνήν, το μεγαλείο τού ανθρώπου. Σαν τον άγιο Κοσμά, το καύχημα του Γένους μας και του ανθρωπίνου γένους.
Γιατί να δίνωμε στα παιδιά πράγματα κακορίζικα, μικρά, στενά, ξέψυχα, μίζερα; Γιατί άψυχα, ανούσια, που προκαλούν ναυτία;
Γιατί χωρισμένα, σχιζοφρενικά, αντιμαχόμενα, διαλυμένα σαν κομμένο γάλα;
Γιατί να μη ζωοποιηθούν με τούτο το ένα πνεύμα που δίδει νόημα στο καθετί και ξεπερνά τον θάνατο; Πού φέρνει τον άνθρωπο στα υπέρ φύσιν και γεμίζει την τωρινή του ζωή, τη μικρή και συνηθισμένη, με αίγλη και χάρι πρωτόβλεπτη και ανέκλειπτη;
Γιατί να μην ανάψουμε τη λαμπάδα τής ζωής τού παιδιού απ’ εδώ; Να δώσωμε σ’ όλα τα παιδιά τη δυνατότητα, πλησιάζοντας τους πυρφόρους και θεοφόρους τούτους ανθρώπους, τους Αγίους μας, να γίνουν κι αυτά άνθρωποι ζωντανοί, αυθόρμητοι, φοβεροί τοις υπεναντίοις, ατρόμητοι σε κάθε κίνδυνο, σε κάθε απειλή, φοβεροί στον ίδιο τον θάνατο;
Και να είναι ταυτόχρονα λεπτοί, ευαίσθητοι, παρηγοριά για κάθε κατατρεγμένο και πληγωμένο, για κάθε πλάσμα, για όλη τη δημιουργία, που συνωδίνει και συστενάζει, περιμένοντας και αυτή την ελευθερία της από τα ελευθερωμένα τέκνα τού Θεού.
Γιατί να μη δώσωμε έτσι τη δυνατότητα στον καθένα να ακολουθήση τον δρόμο του, την κλήσι του, την αγάπη του; Να γίνουν τεχνίτες, επιστήμονες, εργάτες, αγρότες, έμποροι, καλλιτέχνες. Και να νοιώθουν ότι όλα είναι άγια, σεμνά, γεμάτα φώς, χάρι, αιωνιότητα: τα πρόσκαιρα, τα μικρά, τα υλικά, όταν είναι ευλογημένα από τον Θεό. Να κάμουν έτσι όλες τις δουλειές, να εξασκήσουν τα επαγγέλματα, τις τέχνες και επιστήμες, σαν ιερά διακονήματα, εργόχειρα, σαν μια μορφή προσευχής, τρόπο προσφοράς και αγάπης προς τον Αλλο.
Να νοιώσουν, να καταλάβουν ότι δεν υπάρχει διχασμός στη ζωή τού ανθρώπου, δεν είναι πνευματικό το μη υλικό, αλλά το γεμάτο με τη χάρι τού Θεού, που χαρίζει τον Παράδεισο από τώρα σ’ ολόκληρη την ύπαρξι του ανθρώπου.
Και μεγάλος δεν είναι ο ικανός, που μπορεί να συνθλίψη, να πληγώση, να χτυπήση τον άλλο. Μεγάλος είναι ο ελάχιστος, ο ευαίσθητος, ο ταπεινός, ο αγαπών, που δέχθηκε τη χάρι τού Θεού και είναι ανίκανος να κάμη κακό στον άλλο, ανίκανος να τον πληγώση. Και ικανός να υποφέρη, να υπομένη, να πεθαίνη αυτός από αγάπη, για να ζουν, να προκόβουν, να χαίρωνται οι άλλοι, που δεν χωρίζονται από τον ίδιο τον εαυτό του.
Έτσι, να μάθουν, σαν τον άγιο Κοσμά, να μιλούν, να γράφουν, να διοργανώνουν σχολεία και κοινωνίες. Να κτίζουν πόλεις, χωριά, σπίτια που να χωρούν τον άνθρωπο, να είναι ανθρώπινα, ώστε ζώντας εκεί ο άνθρωπος να παίρνη αφώνως και ακόπως σωστή αγωγή.
Να τραγουδούν, να ψυχαγωγούνται, και να είναι πράγματι όλα ψυχής αγωγή και θεία δοξολογία και αναγωγή ολοσώματη σε ουράνια παράκλησι.
Και να προχέεται ειρήνη, γαλήνη, ευλογία, φως, ανάπαυσι, από τους ίδιους και από τα έργα των χειρών και του νοός των.
Έχει τότε ο άνθρωπος ο αδύνατος δύναμι ακαταγώνιστη. Διορθώνει τα κακά. Αξιοποιεί τα καλά. Θεραπεύει τα ασθενή. Και τα κάνει όλα με τη δύναμι και την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, που όλον συγκροτεί τον θεσμόν τής Εκκλησίας και την προσωπική ζωή τού κάθε πιστού.
***
Είναι σαφέστατη η τοποθέτησι του αγίου Κοσμά. Αν ζούσε εν σαρκί σήμερα, ήρεμα και ασυζήτητα, χωρίς να χαρίζεται σε κανέναν, ούτε να χρονοτριβή, θα έκλεινε τα υπάρχοντα σχολεία. Θα άνοιγε άλλα. Είναι ειδωλοκλάστης αναντιμετώπιστος. Και φίλος τού ανθρώπου. Ανασταίνει την εικόνα τού Θεού στον άνθρωπο, στον λαό.
Θα ήταν τόσο διακριτικός, ήρεμος και λεπτός, που θα μας έπειθε όλους εσωτερικά ότι έτσι έπρεπε να γίνη. Και θα ήταν τόσο άτεγκτος ο λόγος του, που δεν θα χωρούσε καμιά αντίρρησι από κανέναν επιπόλαιο. Έτσι, που όλοι εμείς που μιλούμε για νέα ζωή, έξω από την όντως Ζωή, θα παρασυρόμασταν, σαν αθύρματα ανάξια λόγου, από σίφουνα που μεταθέτει όρη εις καρδίας θαλασσών.
Αν ο άγιος Κοσμάς ζούσε...
Ο άγιος Κοσμάς ζη, υπνώττει αγρύπνως στην καρδιά τού λαού. Ο λαός, ο πάλι βασανισμένος και κουρασμένος, περιμένει τον Κοσμά τον Αιτωλό να του δώση τα παιδιά του, για να τα ευλογήση, να τα αγιάση, να τα βάλη στα σχολεία του. Να τους δώση την αγωγή του. Να τα κάνη νέους Κοσμάδες. Να χαρούν τούτη τη ζωή και την άλλη. Και να τους αποκαλύψη πως τούτη είναι ενωμένη με τη χάρι τής άλλης.
***
Μετά απ’ όλα αυτά μας ρωτούν: Είστε υπέρ της δημοτικής ή υπέρ της καθαρευούσης;
Δεν είμαστε ούτε υπέρ της καθαρευούσης ούτε υπέρ της δημοτικής. Είμαστε κατά του ψέματος και του εμπαιγμού. Και είναι ψέμα και εμπαιγμός και όπως διδασκόταν και επιβαλλόταν η απλή καθαρεύουσα, που δεν άφηνε τον μαθητή να προχωρήση στη ζωντάνια τής σύγχρονης λαλιάς. Σαν να ήταν βέβηλη η γλώσσα τού αγίου Κοσμά, του Μακρυγιάννη, όλου του λαού μας· σαν να μην εκβάλλη ο μεγάλος ποταμός τής Παραδόσεώς μας στη γλώσσα και το ήθος τού λαού. Και σαν να υπάρχη άλλος καλύτερος τρόπος για να μπης στο μυστήριο και τη χάρι τού αρχαίου κόσμου, και όχι η μαθητεία, η άμεση επαφή και κοινωνία ζωής με τούτο τον λαό τού Θεού...
Και είναι πιο μεγάλο έγκλημα και ευήθεια η σημερινή παρεκτροπή, με το κόψιμο των ριζών· να μην αφήνη να τραφή η γλώσσα από τις ρίζες των χιλιάδων ετών που προηγούνται. Σαν να μπορή να ζήση δέντρο χωρίς ρίζες. Σαν να μπορή να τραφή η γλώσσα, η ζωή μας, χωρίς την άμεση επαφή και προσωπική γνώσι αυτών που προηγήθηκαν.
Και αν αυτό δεν κάμη το σχολείο, αν δεν δώση στο παιδί τη δυνατότητα, με τις γνώσεις και τη γλώσσα που θα μάθη, να έρθη σε άμεση προσωπική επαφή και γνωριμία με αυτούς που το γέννησαν και διαμόρφωσαν την ιστορία και τον πολιτισμό που έχει· αν αυτό δεν κάμη, τότε τί προσφέρει το σχολείο στο παιδί;
Έπρεπε, μόλις η δημοτική έγινε επίσημη γλώσσα τού κράτους, να αυξηθή η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, για να βρεθή μια ισορροπία. Να ενημερώνεται ο μαθητής για όλη τη ζωντανή εξέλιξι της γλώσσας, που έχει τόση σημασία για τη γνώσι του τόπου του, της ιστορίας του, του χαρακτήρα των ανθρώπων· και που είναι απαραίτητο όργανο η γνώσι αυτής της διαχρονικής γλώσσας, για να γνωρίση ο μαθητής και τον ίδιο του τον εαυτό. Να εγκεντρισθή στη ζωντανή παράδοσι. Και να παίρνη δύναμι, για να ρυθμίζη υπεύθυνα και προσωπικά τα της δικής του ζωής.
Τώρα η εκπαίδευσι τον αφήνει έκθετο σε κάθε κίνδυνο και απειλή, άρριζο, έτοιμο να πέση με το πρώτο φύσημα κάθε ανέμου.
***
Αλλά φέρεται ως επιχείρημα ότι η απλοποίησι γίνεται για να μην κουράζωνται τα παιδιά. Γι’ αυτό, καταργείται η διδασκαλία τής γλώσσας των πατέρων μας. Γι’ αυτό, καταργούνται οι τόνοι.
Και ποιός μας είπε ότι δεν θέλει ή δεν πρέπει το παιδί να κουράζεται;
Πρέπει αυτός που δίδει την αγωγή και προσφέρει παιδεία να ξέρη ποιός κόπος θα ξεκουράση τον μαθητή και ποιά ξεκούρασι θα τον φέρη σε αδιέξοδο και ναυτία. Ποιά αγωγή θα τον φέρη στην ελευθερία τού πνεύματος, θα τον ανδρώση, και θα είναι ευγνώμων γι’ αυτόν που του έμαθε πού και πώς να κουράζεται, για να ξεκουράζεται τώρα στην πηγή της ζωής, τη χαρά που νικά τον θάνατο, όπου τον οδήγησε ο κόπος τής παιδείας.
Ποιός μας έδωσε το δικαίωμα, από πού το πήραμε, να καταδικάζωμε δια μιας σ’ αυτή τη ζοφερή αμάθεια όλα τα παιδιά;
Ποιός μας είπε, πού το βρήκαμε γραμμένο ότι όλα τα παιδιά είναι τόσο αφελή και τιποτένια, και χωρούν οι προοπτικές, οι δίψες, οι εφέσεις και απαιτήσεις τους στα στενά και στυγνά όρια που θέτει η αγωγή που τους δίδεται;
Ποιός μας είπε ότι μόνη τους φιλοδοξία είναι να γίνουν απλοί τεχνικοί· εξαρτήματα, για να συνεχίση να καλοδουλεύη τούτη η μηχανή, που βλέπει όπως βλέπει τον άνθρωπο, που διοργανώνει έτσι τη ζωή του, που κτίζει μ’ αυτόν τον τρόπο τις πόλεις του; Αυτή η μηχανή που πολτοποιεί, κάνει ανδράποδο τον άνθρωπο, την ευγένεια, την κορωνίδα τής δημιουργίας...
Και ποιός μας είπε ότι οι δυνατότητες, οι πτήσεις και οι εφέσεις τής ψυχής τού ανθρώπου φτάνουν μόνο εκεί που φτάνει η ματιά, ο συναισθηματισμός ή ο ρομαντικός ανθρωπισμός τής οποιασδήποτε ιδεαλιστικής ή υλιστικής θεωρίας;
Δέν υποψιαστήκαμε ποτέ ότι ο άνθρωπος δέν χωρά σ’ αυτά τά πλαίσια;
Γιατί να υποσιτίζωνται πνευματικά τα παιδιά; Γιατί να τρέφωνται με ακαθαρσίες; Γιατί να βασανίζωνται;
Ποιός θα σεβασθή τη φύσι και το πρόσωπό τους περισσότερο απ’ όσο θέλει να πετύχη τους δικούς του σκοπούς; Ποιός θα ταπεινωθή, θα θυσιασθή, για να ζήσουν οι άλλοι; Ποιός μπορεί να απαλλάξη τα παιδιά από την ανασφάλεια που τα βασανίζει, από τη ναυτία που τα ζαλίζει, από την έλλειψι εμπιστοσύνης που τους δημιούργησαν αυτά που βλέπουν, ακούν και αισθάνονται γύρω τους;
Ποιός θα κάμη κατοικήσιμο το σύμπαν και αγαπητή για τα παιδιά τη ζωή;
Ποιός μπορεί να βοηθήση τα παιδιά σήμερα να ισορροπήσουν, να βρουν τον δρόμο τους, να χαρούν τη ζωή τους; Ποιός θα τα πείση, με τη ζωή του, ότι είναι «μείζων ο εν ημίν ή ο εν τω κόσμω»; Ποιός θά τα κάμη να νοιώσουν ότι «η χαρά η εν τω Θεω» είναι «ισχυροτέρα της παρούσης ζωής» (Αββάς Ισαάκ); Και ότι «αγνός εστιν ο έρωτι έρωτα διακρουσάμενος» (άγιος Ιωάννης της Κλίμακος);
Ποιός μπορεί να τους μιλήση και να τους προσφέρη «την στοργήν την πάντα πόθον νικώσαν»;
Ποιός μπορεί να βοηθήση τα παιδιά να μείνουν «αγράμματα», σαν τον Μακρυγιάννη, να μάθουν, να πάρουν τη χάρι τού λαού τού Θεού και τότε να γίνουν, οι αγράμματοι, οι καλύτεροι, πεζογράφοι μας;
Ποιός μπορεί να μας κράτηση στο ύψος, στο ήθος, στην ελευθερία τής «αγραμματοσύνης» του «καθυστερημένου» λαού, που βλάστησε από το χώμα του τα δημοτικά τραγούδια, τις παροιμίες, τους σκοπούς, τα ήθη και τα έθιμα των αρματωλών και κλεφτών;
Όλοι αυτοί οι ήρωες και οι Αγιοί μας έζησαν μέσα στον χώρο και τη χάρι τής Εκκλησίας· γι’ αυτό, αγράμματοι όντες, πολλούς σοφίζουσι.
Μέσα στο κλίμα το εύκρατο της Εκκλησίας ο άνθρωπος αποκτά άλλη άντοχή και μέγεθος. Σαν τη ρίζα που σπα τον βράχο. Σαν τον σπόρο που πετά νέο βλαστάρι, ο άνθρωπος, θεία χάριτι, ξεπερνά το φράγμα τού φθαρτού και κτιστού. Και προχωρεί.
***
Το θέμα δεν είναι αν θα μιλάμε δημοτική ή καθαρεύουσα, αλλά αν μπορούμε να βοηθήσωμε τα παιδιά να αποκτήσουν τη δυνατή κράσι και τη φώτισι ενός αγίου Κοσμά Αιτωλού ή ενός Μακρυγιάννη, για να μπορούν τη δύσκολη στιγμή να τα βγάζουν πέρα, χωρίς να τα χάνουν. Και ό,τι πουν αυτοί οι αληθινοί, που ξεπερνούν τον θάνατο, όπως να το πουν, θα είναι άγιο και ιερό, αριστούργημα λόγου και πηγή ακένωτη ζωής αιωνίου, γιατί μόνο αληθινά γεννούν οι αληθινοί.
Αλλά εμείς ούτε με την απλήν καθαρεύουσαν, ούτε με τη δημοτική, φαίνεται, οδηγήσαμε τα παιδιά σ’ αυτή την πηγή, σ’ αυτή την αίσθησι που χάρισε και χαρίζει πάντοτε η Ορθόδοξη Εκκλησία, που μιλά από την ημέρα τής Πεντηκοστής όλες τις γλώσσες και μεταδίδει το ένα Πνεύμα.
Καταδικάζομε τον νέο άνθρωπο στη φυλακή. Και του δίνομε τη δυνατότητα να κάνη διαβήματα, συνδικαλισμούς και συλλαλητήρια. Να έχη αιτήματα διαμορφώσεως του κλειστού χώρου. Και όσο πετυχαίνει στους στόχους του, τόσο πιο πολύ βυθίζεται σε αδιέξοδο.
Το θέμα είναι να βγη από τη φυλακή. Αυτοί που αγαπούν και ενδιαφέρονται για τον νέο άνθρωπο μπορούν να τον ελευθερώσουν από την ισόβια κάθειρξι των «ατομικών δικαιωμάτων»; Μπορούν να του δείξουν ότι υπάρχει χώρος, τρόπος και δυνατότητα ζωής έξω από τις ψευδαισθήσεις τού προσκαίρου; Τότε συμφωνούμε.
Αν έχουν συνθηκολογήσει με το καθεστώς τής τελικής καταδίκης, αν απ’ εκεί και πέρα αρχίζη η φιλοσοφία, ο αγώνας και οι επιδιώξεις τους, δεν μας λένε τίποτε.
Θέλομε την ελευθερία που αρμόζει στη φύσι μας. Σεβασμό σ’ αυτό που είμαστε ως άνθρωποι. Και μετά όλα τα άλλα.
Τί να κάμω την επιτυχία και ευτυχία που μου εύχονται και υπόσχονται, τη στιγμή που δεν νικά τον θάνατο;
Σαν να πούμε σε ένα παιδί: «Δούλεψε με προσοχή και φιλότιμο, και θα φτιάξης άριστο φέρετρο, για να κηδευτής λαμπρά».
Η λογική τούτου του κόσμου μόνη της είναι φέρετρο.
Τί να την κάμω την επιτυχία που δεν νικά τον θάνατο;
Ας έλθουν όλες οι αποτυχίες, αρκεί να νικηθή ο θάνατος, και να πλημμυρίση αιωνιότητα από τώρα η ζωή μου η αποτυχημένη.
Η πίστι είναι για τους τολμηρούς. «Δειλία εστί εκτροπή πίστεως» (άγιος Ιωάννης της Κλίμακος). «Οι υπομένοντες τον Κύριον, πτεροφυήσουσιν ως αετοί». Τότε όλες οι προσφερόμενες στον άνθρωπο «ελευθερίες» τού είναι ανεπαρκείς. Και κανείς ολοκληρωτισμός δεν μπορεί να δαμάση την ελευθερία του.
Έξω απ’ αυτή τη νίκη του θανάτου δια του θανάτου δεν υπάρχει τίποτε άξιο του ανθρώπου. Υπάρχουν μόνον είδωλα ελευθερίας (και πάρα πολλά). Είδωλα χαράς. Είδωλα ανθρώπου. Είδωλα γλώσσας. Όχι άνθρωπος, όχι χαρά άληκτη, επέκτασι ατελεύτητη, ανακεφαλαίωσι των πάντων στον καθένα, προσωποποίησι του ανθρώπου.
Μ’ αυτή τη στενότητα, τον αποκλεισμό τής «φωτισμένης» αγωγής, δημιουργούνται εσωτερικές εντάσεις και πιέσεις που αναπόφευκτα θα εκραγούν.
***
Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η κιβωτός που έσωσε ανέκαθεν το Γένος μας· αυτή και τώρα θα το σώση, μαζί μ’ όλο τον πολιτισμό του και τη γλώσσα του.
Σ’ αυτή διατηρείται η συνέχεια της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, και αυτή δίδει τα εχέγγυα για τη σωστή αντιμετώπισι των επερχομένων.
Η Εκκλησία γόνιμα αξιοποιεί τη δουλειά των αρχαίων ζωντανά σ’ αυτήν επιβιούν οι κατακτήσεις και επιτεύξεις τους. Και η ίδια συντηρεί το ήθος και το φρόνημα του αληθινού νεοέλληνα.
Μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία ο αρχαίος πολιτισμός επιβιοί και θάλλει μεταμορφωμένος. Και η παλληκαριά και το φιλότιμο του σημερινού Έλληνα αποκτούν νόημα και δύναμι ζωής.
Χωρίς την Εκκλησία οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς καταντούν ξερά αντικείμενα μελέτης για τους ειδικούς. Και όλος ο νεοελληνικός πολιτισμός έξω από την Εκκλησία είναι κλαδιά χωρίς κορμό, καταδικασμένα σε μαρασμό.
Αν πάρωμε, αν διδαχθούμε ανεξέλεγκτα από τους δυτικούς τούς αρχαίους συγγραφείς μας, δεν μπορούμε να αποφύγωμε τη δημιουργία τού κακοήθους όγκου τής αρχαιοπληξίας, που τους αρχαίους αδικεί και εμάς αρρωσταίνει. Και αν πάρωμε απερίσκεπτα από τη Δύσι την αγωγή και τον τρόπο τής ζωής μας, στον νεοελληνικό πολιτισμό δεν θα βρούμε παρά συμπαθητικά ίσως, αλλά ξεπερασμένα λαογραφικά στοιχεία.
Χιλιετίες ολόκληρες σ’ αυτόν τον τόπο έζησε ένας κόσμος με πνευματική ευαισθησία και αναζήτησι. Ένας κόσμος που σεβόταν τον Θεό. Τον προβλημάτιζε το μυστήριο. Από τον Όμηρο, που την «Ελλάδα πεπαίδευκε», κατά τον Πλάτωνα, βλέπομε πως διασταυρώνεται η ζωή τού κόσμου με τους θεούς.
Η ζωή των ηρώων είναι γεμάτη από θείες επεμβάσεις, οπτασίες και ενισχύσεις. Και η γη τής Ελλάδος είναι γεμάτη από ναούς. Την Αθήνα βρήκε ο Απόστολος Παύλος «κατείδωλον», γεμάτη βωμούς και σεβάσματα. Και τους Αθηναίους θεώρησε «ως δεισιδαιμονεστέρους» (ως τους πιο θεοφοβούμενους) από όσους είχε γνωρίσει.
Αυτός ο σεβόμενος τον Θεό κόσμος δέχτηκε το κήρυγμα για τον άγνωστο Θεό. Και προχωρούμε στην καινή κτίσι. Φτάνομε στο «όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων» του Μεγάλου Βασιλείου. Και συνεχίζεται η νέα ιστορία. «Οι Έλληνες σοφίαν ζητούσι»· και τη βρίσκουν στη σαρκωθείσα τού Θεού Σοφία. Αφιερώνονται σ’ αυτήν. Κτίζουν τον ναό τής του Θεού Σοφίας με τους κίονες και τα μάρμαρα των παλαιών τους ναών. Και διατυπώνουν το μυστήριο της θεολογίας με τους όρους που λάξευσαν οι προγενέστεροι Έλληνες. Και μιλούν σήμερα για μια ελληνικότητα της Ορθοδόξου θεολογίας (π. Γεώργιος Φλωρόφσκι).
Και βαφτίζεται ο λαός μας στη νέα χάρι· «την νέαν αμφιέννυται αφθαρσίαν τού Πνεύματος».
Έχομε τους μεγάλους Πατέρες και Οικουμενικούς Διδασκάλους, «τα μεγάλα στοιχεία τα την πίστιν ώσπερ κτίσιν συνιστώντα»· και τον απλό λαό, που αποκτά και ζωογονείται από την ίδια αγιότητα.
Στη φιλοσοφία και στην καθημερινή ζωή προχωρεί η ευλογία τής Εκκλησίας. Όλος ο λαϊκός πολιτισμός, το δημοτικό τραγούδι, τα ήθη και τα έθιμα του λαού σχετίζονται με τις αρχαίες καταβολές του (σώζουν το μέτρο και την αδρότητα του κλασικού) και αγιάζονται καθαιρόμενα με το πνεύμα τής Χάριτος.
Γι’ αυτό, είναι επόμενο, μόλις περιφρονήσωμε την Ορθόδοξη Εκκλησία (χάσωμε την οργανική μας σχέσι μ’ αύτήν), παθαίνομε παραισθήσεις, παραπαέομε, χάνομε τον έλεγχο του εαυτού μας, αυτοκαταστρεφόμαστε. Πετάμε τα αρχαία από τα σχολεία σαν άχρηστα (και τί θεωρούμε χρήσιμο;). Ευτελίζομε και εκφυλίζομε το είναι μας, κουτσουρεύοντας χωρίς αιδώ τον νεοελληνικό πολιτισμό και την ιστορία μας με κοντόθωρες ερμηνείες αναπόδεικτων ιδεολογιών.
Τότε πράγματι δεν έχομε ανάγκη από κανέναν εχθρό.
***
Ακούμε να μιλάνε σήμερα για κουλτούρα, επαναστατικά κινήματα, διανόησι και προοδευτικότητα.
Τί έχομε να πούμε γι’ αυτά; Μήπως να μην είναι οι νέοι διανοούμενοι, προοδευτικοί ή άνθρωποι «κουλτούρας»;
Όχι ακριβώς αυτό.
Μέσα από την Ορθόδοξη ησυχία και τη ζύμωσι του νέου κρασιού που σχίζει τα παλιά ασκιά όλα αυτά δεν φαίνονται φοβερά για την τόλμη τους, αλλά ανεπαρκή για την ευτέλειά τους.
Αλίμονο, αν ήταν φτιαγμένος ο άνθρωπος για τέτοια διανόησι, κουλτούρα και πρόοδο. Αλίμονο, αν έτρωγε, αν καθυστερούσε σε αυτό το δόλωμα, σαν άμυαλος, περιμένοντας εκεί πρόοδο. Αλίμονο, αν ο άνθρωπος ήταν όπως διδάσκουν τα συστήματα αυτά και οι διδασκαλίες ανθρώπων. Αλίμονο, αν κλεινόταν στον παρόντα αιώνα.
Η ελπίς τού παρόντος κόσμου χαυνοί την διάνοιαν. Είναι αποχαύνωσι η επιτυχία που κλείνεται σε τούτο τον κόσμο. Ο άνθρωπος δεν χωρά εδώ. Όλη η κτίσι, η ιστορία, ο κόσμος, η κουλτούρα, η πρόοδος, η επανάστασι -αν θέλετε, και η θεολογία και η αρετή- όταν ξεκινούν και τελειώνουν εδώ, είναι φενάκη και όπιο για τον άνθρωπο και τον λαό τού Θεού. Ο Κύριος μόνον οίδε τον άνθρωπον. Αυτός μας χαρίζει τα θεία και ανθρώπινα, που ποθούμε.
Θέλομε πολιτισμό, πρόοδο, διανόησι. Αλλά δεν μας φτάνουν, δεν μας αρκούν. Τα περνάμε και πάμε παραπέρα. Δεν μπορούμε, δεν ανεχόμαστε να μείνωμε σε τίποτε, να σταματήσωμε κάπου. Να μας φυλακίσουν σε παράδεισο φτιαχτό (εγκόσμιο, πρόσκαιρο): «Επιποθώ του πλείονος και πάντοτε στενάζω» (άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος).
Η ζωή στην Εκκλησία είναι μια συνεχής πορεία, έξοδος εκ του οίκου και εκ της συγγενείας μας, προχώρημα, Πάσχα, διάβασι.
Προχωρούμε από την άγνοια στη γνώσι. Και η γνώσι μάς φαίνεται λίγη. Και πάμε πέρα από τη γνώσι. Στην άγνοια την υπερτέραν πάσης γνώσεως.
Προχωρούμε από την κακία στην αρετή. Και δεν μένομε εκεί. Δεν είναι σκοπός να αποκτήσωμε αρετές, σαν καλές συνήθειες τούτου του κόσμου, και να μας φάη ο θάνατος «εναρέτους». Σκοπός τής αρετής, μέσα στην Εκκλησία, είναι να οδηγήση τον άνθρωπο στην ταπείνωσι, που έλκει τη Χάρι και κάνει τον άνθρωπο πνευματοκίνητο, πνευματοφόρο, χριστοφόρο, θεόν κατά χάριν. Και βρίσκεται ο άνθρωπος υπέρ θάνατον, ενώ φέρει σάρκα και οστά.
Ξεκινούμε από την ελευθερία, από τον αυθορμητισμό τον δικό μας. (Ανελε το αυτεξούσιον, και χάνεται ο άνθρωπος.) Και δεν μας αρκεί, δεν μας φτάνει η δική μας ελευθερία.
Πράττομε και ενεργούμε και γινόμαστε πτώμα στη δράσι. Και οδηγούμαστε στην ανάπαυσι, στην ησυχία, την υπερτέραν πάσης ενεργείας.
Με την πράξι και την ενέργεια φτάνομε εκεί όπου όλα γίνονται μόνα τους, ακόπως, «αυτομάτως».
Και αφαιρείται το αυτεξούσιον από του ανθρώπου. Και οδηγείται ο άνθρωπος από το ούτε αρξάμενον ούτε παυσόμενον Πνεύμα. Και γίνεται κατά χάριν άναρχος και ατελεύτητος. Έγινε ένα με τον Θεό. Και είναι πάντα όσα ο Θεός, χωρίς της κατ’ ουσίαν ταυτότητος -χωρίς να είναι κατά την ουσία Θεός (άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής).
Έτσι, έφυγε από τούτο τον κόσμο. Ανασαίνει τον καθαρό αέρα τής ελευθερίας τού άλλου κόσμου. Ζη σε άλλο κλίμα. Και, ταυτόχρονα, βρίσκεται σε τούτο τον κόσμο, την ιστορία, τον τόπο. Και κάθε πράγμα, απασχόλησι, γνώσι, αρετή, έχει νόημα, σημασία αιώνια. Γιατί λάμπει με την άκτιστη και άδυτη χάρι, και διακονεί στο μυστήριο της σωτηρίας τού σύμπαντος κόσμου.
Και ενώ η ιστορία ολόκληρη και ο κόσμος όλος είναι μικρός και ελάχιστος μπροστά στον κάθε μικρό άνθρωπο, μπροστά σε κάθε μια ψυχή -«τί γαρ ωφελήσει άνθρωπον, εάν τον κόσμον όλον κερδήση και ζημιωθή την ψυχήν αυτού;»- ταυτόχρονα, η κάθε λεπτομέρεια τούτου του κόσμου, και το πιο διαβατικό και πρόσκαιρο στοιχείο τής ζωής, για τον άνθρωπο αυτόν τον θεοφόρο, αστράφτει με την άδυτη λαμπηδόνα τού Αγίου Πνεύματος.
Τα πάντα είναι τιποτένια: άοσμα, άχρωμα και άγευστα, χωρίς τη θεοποιό χάρι. Και το καθετί παρακατιανό μπορεί να λάμψη με όλο το ουράνιο κάλλος.
Τότε, μέσα σ’ αυτόν τον χώρο, ο άνθρωπος αποκτά το «ίδιον μέγεθος», μπορεί να ζήση, να κινηθή, να δράση σε τούτο και τον άλλο κόσμο. Και τα πάντα γίνονται από τώρα δοξολογία. Και όλα αδιάκοπα τον οδηγούν προς τα εμπρός.
Κουράζεται σωματικά για τον άλλο, και πνευματική αγαλλίασι γεμίζει την ψυχή του. Ησυχάζει, μένει μόνος με τον Θεό, και βρίσκεται μαζί με όλους τους αδελφούς του, ζώντες και κεκοιμημένους. Και τους βοηθά και βοηθιέται απ’ αυτούς.
Γίνεται πτώμα στη δουλειά και δράσι, προσφερόμενος ολοκληρωτικά από αγάπη για τον άλλο. Και την ίδια ώρα βρίσκεται στην ησυχία τής βαθυτέρας ερήμου· η ίδια η δράσι τον φέρνει «εις την υπερέχουσαν πάντα νουν ειρήνην».
Δρα πυρετωδώς και αναπαύεται ουρανίως. Δεν ζη για τον εαυτό του. Ζη για τον άλλο, και παίρνει ο εαυτός του τις πραγματικές, τις απεριόριστες και επεκτεινόμενες ακατάπαυστα διαστάσεις.
Βρίσκεται στην άληκτη χαρά και θέωσι του μέλλοντος αιώνος, που ήδη άρχισε. Και όντας στη γη είναι δυναμική παρουσία, προζύμι τής Βασιλείας τού Θεού, που κάνει τη γη ουρανό. Δίνει μηνύματα ζωής με τον λόγο και τη σιωπή, με τη δράσι και την ησυχία: Ο θάνατος καταλύθηκε. Και ο άνθρωπος μπορεί από σήμερα να γίνη κοινωνός αυτής της χάριτος, δυνάμεως, δωρεάς. Μπορεί να διανοηθή, να δράση, να προοδεύση, να δημιουργήση πολιτισμό. Και όλα αυτά -δράσι, πρόοδο, πολιτισμό- τα βλέπει σχετικά, παροδικά, πρόσκαιρα. Έχουν όμως αιώνια, ανεκτίμητη αξία, όταν δεν κοροϊδεύουν τον άνθρωπο (δεν παρουσιάζωνται στον άνθρωπο σαν τέρμα και τέλος και πανάκεια), αλλά όταν όλα αυτά, ενσωματούμενα στην εν Χριστώ ζωή, γίνωνται βοηθητικά στο να πραγματοποιήση ο άνθρωπος τον προορισμό του, ως πρόσωπο και κοινότης, να φτάση στην κατά χάριν θέωσι, και να κάμη τη γη ουρανό από σήμερα.
Όλοι χωρούν μέσα στην Εκκλησία, όλοι αγιάζονται. Δηλαδή, υπάρχει χώρος για τον ανήσυχο. Και τιμάται ήσυχα ο απλός. Βρίσκει ο ένας τον εαυτό του στην απλή ζωή τής Εκκλησίας, στην πρακτική αρετή. Και ο άλλος στη σκέψι, στη φιλοσοφία, και πέρα απ’ αυτήν.
Ούτε τον ένα κουράζει με φιλοσοφίες που δεν του χρειάζονται, ούτε τον άλλο αφήνει χωρίς απάντησι στα προβλήματα που τον βασανίζουν. Και ο ένας και ο άλλος ζητούν την ίδια χάρι, έχουν ανάγκη από την ίδια δύναμι, που νίκησε και νικά τον θάνατο. Γι’ αυτό, δεν είναι υποχρεωτικά μεγάλοι Αγιοι οι πεπαιδευμένοι, ούτε μικροί οι ολίγων γραμμάτων. Μεγάλοι είναι οι ταπεινοί -αγράμματοι ή σοφοί- που έλαμψαν πληρούμενοι Πνεύματος Αγίου. Και έχουν την ίδια χάρι, και προσφέρουν την ίδια αγαλλίασι και τροφή ζωής οι απλοί Αγιοι που αναφέρονται στις ιστορίες τού Λαυσαϊκού και του Λειμωναρίου με τους μεγάλους νηπτικούς Πατέρας μας, που έγραψαν τις θεολογικές εκατοντάδες εκφραζόμενοι συμπεπυκνωμένα με λόγο φιλόσοφο και θαυμαστά γλαφυρό.
Υπάρχουν άνθρωποι που έζησαν την επίγεια ζωή τους ήρεμα και όσια. Έκαμαν το μικρό τους διακόνημα, αγίασαν το σκεύος τής υπάρξεώς τους με ταπείνωσι και αγάπη. Έγιναν κοινωνοί θείας φύσεως.
Αυτοί οι Αγιοι, οι πολλοί και ανώνυμοι της ιστορίας μας, μας συντηρούν στη ζωή. Είναι το έρμα στο καράβι τής προσωπικής και κοινοτικής μας υπάρξεως, που το κρατά σε ισορροπία και του δίδει τη δυνατότητα να ποντοπορή στις φουρτούνες των καιρών.
Είναι αυτοί οι Αγιοι οι μεγάλοι άγνωστοι, που η ζωή τους κέκρυπται συν τω Χριστώ εν τω Θεώ. Και όταν ο Χριστός φανερωθή, η ζωή ημών, τότε και αυτοί θα φανερωθούν εν δόξη. Και τότε θα καταλάβωμε την ευεργεσία τής καλοσύνης τους· πώς μας συντηρούσαν οι ευλογίες και η χάρι που ερχόταν σε μας από τα λόγια και τη ζωή τους, από τους τάφους και τις ψυχές τους.
***
Εκτός όμως από τις ήσυχες εποχές και τους τόπους, εκτός από τους ήσυχους και απλούς ανθρώπους, υπάρχουν στην ιστορία εποχές ταραγμένες, τόποι δοκιμασμένοι και άνθρωποι ανήσυχοι.
Ο ένας μπορεί να παίρνη το καλό γρήγορα και αναντίρρητα. Ο άλλος βασανίζεται. Διερωτάται. Προβληματίζεται. Είναι γεμάτος απορίες. Θέλει να εξετάση, να μάθη, να δη. Θέλει να φύγη. Θέλει να πάη παραπέρα. Ζητά την περιπέτεια. Κάτι τον σπρώχνει (καλό; κακό; δεν ξέρει). Κάτι τον έλκει (πού θα τον οδηγήση δεν γνωρίζει). Θέλει όμως να μάθη. Όλη του η ύπαρξι είναι μια επικίνδυνη έφεσι, φορά προς κάτι. Και αυτός ο άνθρωπος δεν πρέπει να απογοητεύεται. Δυνατότητα σωτηρίας υπάρχει. Όλη η ζωή βρίσκεται μπροστά μας, για να γνωρίσωμε ένα πράγμα· την αγαθότητα του Θεού. Να νοιώσωμε ότι καλά λίαν εποίησε τα πάντα. Και να εγκαταλείψωμε εκούσια τους εαυτούς μας Χριστώ τω Θεώ. Τότε τα βρίσκομε όλα.
Και αυτό είναι μεγάλο· και για να το πετύχωμε, αξίζει να διακινδυνεύσωμε, να περάσωμε δύσκολη περιπέτεια, να θυσιάσωμε τα πάντα, να τα χάσωμε, να χαθούμε. Αρκεί να βρούμε αυτό. «Ος αν απολέση ... ούτος σώσει».
Αυτό το ξέρει η Εκκλησία. Και επειδή ενδιαφέρεται για μας, για τη σωτηρία μας, όχι για τίποτε άλλο στον κόσμο, δέχεται να την αρνηθούμε. Και ξέρει, είναι σίγουρη -έχει τέτοιες διαστάσεις η αγάπη και η αλήθεια της- ότι τότε θα τη βρούμε αληθινά, αν είναι ειλικρινής η αναζήτησι και η ανησυχία μας. Και μας αφήνει να φύγωμε. Και φεύγοντας γυρίζομε σ’ αυτήν, στο σημείο εκκινήσεως.
Αυτό γίνεται με την παραβολή τού ασώτου υιού. Ο πατέρας αφήνει τον υιόν του τον νεώτερον να περάση όλη την περιπέτεια, για να γυρίση ενσυνείδητα μόνιμα στο σπίτι και να γίνη το κεντρικό πρόσωπο της μεγάλης πανηγύρεως.
Ένας απλός Ορθόδοξος έλεγε: «Δεν προσπαθώ να κρατήσω τα παιδιά μου με τη βία στο σπίτι. Αγωνίζομαι να τους δώσω τέτοια αγωγή, που, και αν φύγουν, να γυρίσουν μόνα τους».
Το να δίδης αγωγή σε ένα νέο άνθρωπο είναι το ίδιο με το να μη ζης για τον εαυτό σου, αλλά για τον Αλλο, τον υπέρ ημών αποθανόντα και αναστάντα, και τους αδελφούς Του. Είναι μια απόφασι θανάτου. Πεθαίνεις, για να ζήση ο άλλος, ο αληθινός εαυτός σου.
Το να δώσης αγωγή απαιτεί αγάπη, τέχνη και κόπο.
Ένα δέντρο δεν θα καρποφορήση, ούτε αν το εγκαταλείψης ακλάδευτο ούτε αν βάναυσα το κουτσουρέψης, αλλά αν με τέχνη κόψης τα κλαδιά που πρέπει και αφήσης εκείνα που θα δώσουν καρπό.
Απ’ αυτόν που δίδει αγωγή απαιτείται γνώσι και θυσία. Και αυτός που παίρνει αγωγή πονά (το κλάδεμα είναι εγχείρησι), αλλά συγχρόνως χαίρεται, γιατί δέν υπάρχει άλλος τρόπος καρποφορίας.
Η Εκκλησία ούτε αφήνει τον άνθρωπο άθικτο, κολακεύοντας τα πάθη του, ούτε τον εκνευρίζει άσκοπα με στείρες εντολές, που αποβλέπουν σε εφήμερες επιτυχίες και καταστρέφουν τη φύσι του. Γνωρίζει τις αδυναμίες και την αρρώστια τού ανθρώπου. Ξέρει ότι ο άρρωστος έχει ανάγκη φροντίδος, και όχι επιτιμίου. Επεμβαίνει διακριτικά και σωτήρια, ακόμη κι όταν η επέμβασι είναι φοβερά επώδυνη.
Ο Κύριος δεν έντυσε τον άρρωστο της γης των Γαδαρηνών με εντολές ούτε με απειλές· αυτός όχι μόνο τα ρούχα του έσχιζε, αλλά και τις αλυσίδες έσπαζε. Τον απάλλαξε από τον «λεγεώνα». Και αμέσως μετά κάθησε δίπλα Του μόνος, ιματισμένος και σωφρονών.
Αυτή είναι ανέκαθεν η δύναμι, η αγωγή και συμπεριφορά τής Ορθοδόξου Εκκλησίας· βλέπει βαθιά τα πράγματα. Έχει τη διάκρισι των πνευμάτων και τη δύναμι της αγάπης. Ξέρει και διακρίνει αν κάτι είναι από τον Θεό, τον πονηρό ή από την ανθρώπινη φύσι. Γι’ αυτό, οι επεμβάσεις της είναι σωτήριες, και ο λόγος της απαύγασμα αγάπης.
Όταν μας μιλά αυστηρά, φανερώνει τη μεγάλη της στοργή, και πρέπει πρόθυμα να την υπακούωμε. Και όταν μας φέρεται με άκρα επιείκεια, σεβόμενη την ελευθερία μας, τότε ακριβώς πρέπει να φοβώμαστε και με δέος να πολιτευώμαστε.
***
Δεν είναι η Εκκλησία αυτό που νομίζουμε. Μας πήραν μωρά παιδιά από τον μαστό της μάνας μας, της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Μας έμαθαν άλλα. Μας έδωσαν να πιούμε γάλα κονσέρβας. Μας έκοψαν από τις ρίζες. Μας χώρισαν από την Παράδοση. Μας απομάκρυναν από το σπίτι μας. Μας έκαμαν αλλοδαπούς στον τόπο μας. Βάλθηκαν να μας ξεμάθουν τη μητρική μας γλώσσα, τη γλώσσα της Ορθοδοξίας, τη μητρική γλώσσα του ανθρώπου.
Ποιοί; Όσοι θέλησαν δια της βίας να μας σώσουν: οι διαφωτιστές, προπαγανδιστές, Βαυαροί, μασόνοι... μέχρι σήμερα. Μαζί μ΄ αυτούς, όλοι όσοι θεωρήσαμε τα φώτα τους φώτα, τον πολιτισμό τους πρόοδο. Και έτσι, στα τυφλά, χωρίς διάκριση πνευματική, πήραμε το καθετί απ΄ αυτούς, σαν ανώτερο, καλύτερο, πολιτισμένο (σε τέχνη, δίκαιο, διοργάνωση ζωής, αρχιτεκτονική, μουσική...). Και βασανίζεται το είναι μας. Απορρίπτει ο οργανισμός μας ένα-ένα τα μεταμοσχευθέντα ξένα μέλη. Και συνέχεια μας μεταμοσχεύουν βιαίως νέα, τα οποία αποβάλλονται, και φανερώνεται με την προσωπική του συμπεριφορά ποιος είναι ο βαθύτερος χαρακτήρας του λειτουργημένου λαού μας.
Δεν είναι η Εκκλησία αυτή που νομίζουμε. Δεν είναι αυτή που χτυπάμε, αυτή που βαλθήκαμε να καταστρέψωμε. Δεν έχει σχέση η Ορθοδοξία με «μεσαιωνισμούς», «μυστικισμούς», «κληρικαλισμούς», «σχολαστικισμούς» που ακούμε. Τόσοι δυτικοθρεμμένοι νομίζουν ότι σε Δύση και Ανατολή όλοι οι όροι έχουν το ίδιο περιεχόμενο. Και προσπαθούν να μας ελευθερώσουν από αρρώστιες που δεν περάσαμε. Και μας αρρωσταίνουν με τις θεραπείες τους. Και μας περιπλέκουν με τις λύσεις τους.
Δεν αρνούμαστε ότι υπήρξαν ανθρώπινες αδυναμίες. Υπήρξαν και υπάρχουν αδύνατοι, με πτώσεις και ελαττώματα. Αυτό κάνει ακόμα πιο συμπαθή την ίδια την Ορθοδοξία, και αναδεικνύει την ανοχή της αγάπης της και την αλήθεια του μηνύματός της.
Το θέμα το μεγάλο είναι να γνωρίσουμε την Εκκλησία την Ορθόδοξη, που αγνοούμε. Τη μία, αμόλυντη, άφθορη, άχραντη καρδιά της. Αυτήν που αποτελεί το βαθύτατο και πιο αληθινό είναι μας. Αυτή με την οποία έχομε πολύ μεγαλύτερη σχέση απ΄ ότι νομίζουμε. Αυτή που ξέρομε βαθύτερα, χωρίς να το καταλαβαίνωμε. Αυτή που πάμε ασυνείδητα να βρούμε αρνούμενοί την, γιατί αγνοούμε την αλήθεια της, τη θεανθρωπία της, τη δόξα της ταπεινώσεώς της.
Ότι πολύτιμο ζητούν όλοι οι αληθινοί αναζητητές βρίσκεται μέσα εδώ. Όχι αποσπασματικά, επί μέρους ή φανταστικά, αλλά εν όλω έργω και αληθεία.
Αυτή είναι κατάλληλη για τα μικρά παιδιά, τις απλές γριούλες και τους πιο απαιτητικούς αναζητητές, που θέλουν να δουν τον Θεό όχι όσο μπορούν, αλλ΄ όπως ο Θεός είναι.
Υπάρχει μια θεολογία που φτάνει στην απόφαση (αποφατικότητα), την άρνηση, που δεν πάει παραπέρα, που άνθρωπος στη γη δεν μπορεί να ξεπεράσει. Και μια χάρη άκτιστη, αόρατη, ακατάληπτη, που έρχεται στον άνθρωπο, στην κτίση. Και νεουργεί και θεουργεί το ανθρώπινο.
Δεν είναι η θεολογία σχολαστικισμός, ούτε η πνευματική ζωή πουριτανισμός.
Γνωρίζοντας την Ορθοδοξία, αυτή που είναι, ισορροπούμε· μπορούμε όλους να δούμε με στοργή. Από όλους να βοηθηθούμε. Και όλους με τη χάρη του Θεού να βοηθήσωμε.
Το να γίνωμε Ορθόδοξοι δεν σημαίνει κάπου να κλειστούμε, αλλά κάπου να αναχθούμε: να βγούμε στο ύψος του σταυρού της αγάπης.
Αν ήταν η θεολογία της Εκκλησίας μας αυτή που νομίζει ο πολύς κόσμος, αυτή που διδάχτηκε στα κρατικά πανεπιστήμια· ή αν ήταν η ευσέβειά της ο έξωθεν εισαχθείς στείρος πιετισμός, σας ομολογούμε ότι δεν θα σας λέγαμε τίποτε. (Δεν θα είχαμε καμιά ελπίδα· ίσως ούτε ευθύνη.)
Τώρα μπορούμε να σας πούμε λόγο παρήγορο και σκληρό (λέγεται μόνος του):
Η θέση μας είναι προνομιακή και επικίνδυνη. Έχει καθοριστεί απ΄ αυτούς που μας γέννησαν, και δεν μπορούμε να κάνωμε ότι μας κατέβει.
Δεν μπορούμε ατιμωρητί οι Ορθόδοξοι Έλληνες να παιδιαρίζωμε, στηριζόμενοι σ΄ οποιαδήποτε δικαιολογία ή, περισσότερο, να αυθαδιάζωμε.
Αν αυτοί που προηγήθηκαν ημών και έζησαν και τάφηκαν σε τούτα τα χώματα, αυτοσχεδίαζαν κάνοντας το κέφι τους, τότε θα μπορούσαμε και εμείς να συνεχίσωμε αυτοσχεδιάζοντας.
Αν όμως έζησαν διαφορετικά· αν αποφάσισαν να πεθάνουν, και έτσι έζησαν· αν ο τρόπος της ζωής τους ήταν απόφαση θανάτου· αν όλη τους η δημιουργία, το ήθος, ο λόγος, τα έργα, η μορφή, η χειρονομία, το ορατό και αόρατο εξ αυτών είναι γεννημένο εκ του θανάτου, από τη θυσία όλων, για να γεννηθεί κάτι καλύτερο, άλλης φύσεως, άλλης υφής, για τους άλλους, για μας όλους· τότε δεν μπορούμε ατιμωρητί να αυτοσχεδιάζωμε, να κάνωμε πρόβες, να παίζωμεν εν ου παικτοίς.
Αν δεν έχτιζαν την Αγια-Σοφιά όπως την έχτισαν, να χωρά τον κάθε άνθρωπο και την οικουμένη.
Αν δεν είχαν φτιάξει το Άγιον Όρος όπως το έφτιαξαν, για να σώζεται όλος ο άνθρωπος και να αδελφώνονται οι λαοί.
Αν δεν είχε θεολογήσει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς όπως θεολόγησε, ανακεφαλαιώνοντας την πείρα και τη ζωή της Ορθοδοξίας, σβήνοντας τη δίψα του σημερινού βασανισμένου νέου ανθρώπου.
Αν δεν είχαν αγωνιστεί, κλάψει, υπομείνει, προσευχηθεί, θυσιαστεί τόσοι άγνωστοι στα βουνά, στα νησιά και στις πόλεις. Αν δεν είχαν στα τραγούδια, στη ζωή και στα ήθη τους αυτή την ανθρωπιά που σε σφάζει.
Αν δεν ήσαν γενάρχες του νέου Ελληνισμού ένας άγιος Κοσμάς και ένας Μακρυγιάννης.
Αν δεν υπήρχαν όλα αυτά στο αίμα μας, τότε θα μπορούσαμε να κάνωμε ότι μας κατέβει.
Τώρα δεν είναι έτσι. Τώρα βρισκόμαστε εν τόπω και χρόνω αγίω. Δεν μπορούμε να είμαστε επιπόλαιοι. Δεν ανήκομε στον εαυτό μας. Ανήκομε σ΄ αυτούς που μας γέννησαν, και σ΄ όλο τον κόσμο. Είμαστε χρεωμένοι με πνευματική κληρονομιά. Δεν μας σώζει καμιά δικαιολογία. Και όλα να τα πετάξωμε από το σχολείο, τα αρχαία, τα νέα, τα ιερά και τα όσια, δεν μπορούμε να δικαιολογηθούμε σε κανέναν, να απαλλαγούμε, ούτε να ξεχάσωμε το χρέος μας. Δεν μπορούμε να στοιχειοθετήσωμε κανένα άλλοθι.
Θα έχωμε να αντιμετωπίσωμε αυτούς που προηγήθηκαν και αυτούς που έρχονται.
Τα ψεύτικά μας καμώματα θα μας πετάξουν κατά πρόσωπο. Γιατί κάποτε θα ξυπνήσουν αυτοί οι μικροί, που θα πούνε όχι στο ψέμα, στην επιπολαιότητα, στην παραχάραξη, στην πλαστογραφία, στην προδοσία, που χαλκεύεται εγκληματικά και θρασύδειλα με εκπαιδευτικά προγράμματα, αναγνωστικά βοηθήματα, οπτικοακουστικές εκπομπές.
Και αυτοί που θα πουν όχι θα έχουν απροσδιόριστες δυνάμεις που ξεπερνούν αυτούς τους ίδιους. Θα είναι μαζί τους τα πνεύματα των περασμένων και τα διψασμένα παιδιά όλου του κόσμου.
Αυτό που εδώ υπάρχει ανήκει σε όλους. Αυτό που κληροδοτήθηκε καθορίζει τη συμπεριφορά μας.
Η Αλήθεια, που εσαρκώθει δια της παναχράντου και αειπαρθένου Μαρίας, που απέθανε και ανέστη και συνανέστησε την οικουμένη και συνέστησε την Εκκλησία σώμα Χριστού. Η Χάρις που αγιάζει όλο το είναι του ανθρώπου. Η Εκκλησία που βαφτίζει όλο τον άνθρωπο εις τα απύθμενα βάθη του μυστηρίου της ζωής του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, που αγιάζει όλες τις αισθήσεις.
Αυτή η Χάρις, που μπήκε μέχρι μυελού στα οστά του πιστού λαού μας, που υφαίνει τη ζωή μας και την κάνει άνωθεν υφαντή με τα στοιχεία της ύλης...
Όλο το πνευματικό σώμα της ζωής μας έχει μηνύματα που ανήκουν σ΄ όλους, που τα περιμένουν όλοι, μέχρις εσχάτου της γης. Και είμαστε χρεώστες προς όλους. Και μας έχουν κατ΄ ανάγκη βάλει αυτοί που μας γέννησαν κατά σάρκα και κατά πνεύμα σ΄ ένα ορισμένο επίπεδο. Και δεν μπορούμε να υποστείλωμε τη σημαία, να μετριάσωμε το χρέος, να ξεκουραστούμε σε άλλο χώρο, με άλλο τρόπο, παρά μόνο πάνω σε σταυρό θυσίας.
***
Μπορούμε και οφείλομε να κάνωμε μια εκπαιδευτική μεταρρύθμισι ρηξικέλευθη, επαναστατική, και έτσι παίρνομε αναντίρρητα δια μιας κεντρική και πρωτοποριακή θέσι στην παγκόσμια κοινότητα, στην αναζήτησι και στον πόνο όλης της μικρής, οικουμενικής μας γειτονιάς.
Αυτή η θέσι μάς ανήκει, και δεν το αμφισβητεί κανείς. Είναι κατακτημένη με αίμα και πνεύμα. Είναι διακονία, σταυρός· και γι’ αυτό, ανάστασι για όλους. Δεν δημιουργεί αισθήματα υπεροχής ή κατωτερότητος, πόλωσι σωβινισμών ή διεθνισμών, προοδευτικότητος ή συντηρητισμού. Είναι άλλης φύσεως. Ιερουργείται σ’ άλλο επίπεδο. Πολιτεύεται σε θερμοκρασία που δεν αντέχει κανένα μικρόβιο και όπου ανασαίνει άνετα ο άνθρωπος.
Και αυτή η μεταρρύθμισι μπορεί να γίνη με το να μην κάνωμε καμιά μεταρρύθμισι, αλλά να ζήσωμε αυτό που έχομε. Να γίνωμε αυτό που είμαστε (που πρέπει να είμαστε). Να συνειδητοποιήσουμε αυτό που μας κληροδοτήθηκε και υπάρχει μέσα μας.
Να πιάσωμε τα μηνύματα της σιγής: Επανάστασι μεγάλη, τεράστια, που έφτασε στη σιγή, στη γαλήνη, στη μη-επανάστασι.
Κίνησι ιλιγγιώδης που εμφανίζεται ως στάσι. Πυρετώδης δράσι που εσαρκώθη στην απόλυτη ησυχία. Αναζήτησι που ξεπερνά τα ανθρώπινα μέτρα και πολιτεύεται στο ανέμελο, στο απλό, στο παιδικό. Παρουσία που φαίνεται απουσία.
Ανεκμετάλλευτα, αστείρευτα κοιτάσματα πνευματικού δυναμισμού στο υπέδαφος της παραδόσεώς μας, όπου δεν έχομε διάσπασι του ατόμου αλλά ανατροπή των όρων τής φύσεως. Πλούτος που αυξάνει διδόμενος. Χαρά που πολλαπλασιάζεται μοιραζόμενη. Ζωή τόσο δυνατή, που φαίνεται θάνατος. Πλησμονή φωτός που, για την υπερέχουσα φανότητα, φαίνεται και λέγεται γνόφος. «Μυστήρια κραυγής» που ξεπερνούν την κλίμακα της ακοής και κοινοποιούνται πολυφθόγγως εν σιγή.
Μια αδελφοσύνη όλων. Όλα τέλειωσαν, και όλα αρχίζουν. Όλα βρίσκονται στη μέση, διακινδυνεύουν. Και όλα είναι απολύτως σίγουρα: «Εξήλθεν νικών και ίνα νικήση».
Μέσα από την Ορθόδοξη Εκκλησία βλέπομε την πραγματικότητα ως έχει.
***
Πέρασε ο Μεσαίωνας. Ισχυροποιήθηκε ο σχολαστικισμός. Προχώρησε ο Ρωμαιοκαθολικισμός. Αντιμετωπίστηκε ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο κήρυξ τής Χάριτος, ως αιρετικός και πεπλανημένος. Προχώρησε η Δύσι στη φιλοσοφία της. Πραγματοποίησε το πρόγραμμά της. Προόδευσε στη γραμμή: η γνώσι για τη γνώσι. Έφτιαξε τον τεχνικό πολιτισμό, την πιο πεποικιλμένη φυλακή για τον άνθρωπο.
Και επαναστατεί σήμερα η νέα γενιά. Αντιδρά ο πιο ζωντανός κόσμος στη Δύσι. Λέει «όχι» στον πολιτισμό του. Ζητούν κάτι άλλο, πιο σημαντικό, πιο μυστηριακό, που να αφορά και να σέβεται τον όλο άνθρωπο. Πάνε πέρα-δώθε.
Φτάνουν μέχρι την άπω Ανατολή, ζητώντας ψυχοσωματική ισορροπία. Πέφτουν οι πολιτισμένοι Ευρωπαίοι θύματα στα χέρια τών μάγων τής Ανατολής, που τους εκμεταλλεύονται και τους υπόσχονται παραδείσους. Και είναι όλα αυτά τα συστήματα και οι θεωρίες από ψυχολογικές υποβολές μέχρις αγυρτίες και δαιμονισμοί. Και έρχονται οι γκουρού και δάσκαλοι των συστημάτων στη Δύσι. Κερδίζουν έδαφος στις ψυχές τών νέων. Καταλαμβάνουν εκτάσεις γεωγραφικές, δημιουργώντας «παραδείσους». Και παίρνει ενοχλητικές διαστάσεις το πράγμα.
Από την εμπειρία τής Ορθοδόξου Εκκλησίας φαίνονται όλα καθαρά. Η ματιά και η πείρα τών Πατέρων μας, θείω Πνεύματι κινουμένη, πάει πιο βαθιά απ’ ό,τι μπορεί να πάη η οποιαδήποτε ψυχολογία.
Οι Πατέρες και το φρόνημα της Εκκλησίας μάς δείχνουν ποια είναι η φυσιολογία τού ανθρωπίνου είναι.
Αν θέλωμε, το ακούμε. Αν δεν θέλωμε, δεν το ακούμε. Οι συνέπειες, όμως, αν το ακούσωμε ή όχι, δεν είναι θέμα τής βουλήσεώς μας, αλλά της μιας φυσιολογίας τής υπάρξεώς μας, που είναι αυτή που είναι, δεδομένη και αμετακίνητη.
Μπορώ να αναπνέω, αν θέλω, από το περιεχόμενο μιας φιάλης υγραερίου. Δεν μπορώ, όμως, να επιζήσω αναπνέοντας αυτό το αέριο. Τα σπλάχνα μου είναι πλασμένα για τον ατμοσφαιρικό αέρα. Δεν μπορώ να αλλάξω τη φύσι τους.
Και τα σπλάχνα τού όλου ανθρώπου είναι φτιαγμένα για να αναπνέουν μέσα στον χώρο, στο κλίμα τής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Και μέσα στην ευρυχωρία τής Εκκλησίας μπορεί ο άνθρωπος να πραγματοποιήση τον εαυτό του. Εκεί μπορεί να βλαστήση, να ανθίση, να καρπίση. Να φτάση στη θέωσι.
Για το πιο μεγάλο πρόβλημα, για το πιο τελευταίο, επείγον και σε παγκόσμια κλίμακα απλωμένο, το θέμα τής ανησυχίας τής νέας γενιάς, η ικανή να βοηθήση δωρεάν όλο τον κόσμο αποτελεσματικά και βέβαια είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η ιστορία, η εξέλιξι οδηγεί στην Ορθοδοξία.
Και αν έρχωνται σήμερα στο Όρος νέοι άνθρωποι απ’ όλη την Ελλάδα, και αν καταφθάνουν απ’ όλο τον κόσμο, είτε για να γίνουν μοναχοί είτε για να βαπτισθούν στο φώς τής Χάριτος, δεν το κάνουν επειδή κάποιος εξωτερικά τους ωθεί, αλλά επειδή μια προσωπική δίψα τούς έλκει. «Από την Εύρώπη γυρίσαμε πεινασμένοι», έγραφε ο Σεφέρης. Πάλι τα παιδιά τής Ευρώπης και όλου του κόσμου μένουν πεινασμένα. Και δικαιολογημένα αντιδρούν και θα αντιδρούν, εν όσω πάνε να τα ταΐσουν με ψευδαισθήσεις και όπια τεχνητών παραδείσων.
Και δικαιώνεται η Ορθόδοξη πίστι και Εκκλησία. Αυτή μας έσωσε, όταν ζούσε η Πόλις. Αυτή μας σκέπασε με τη χάρι της, όταν έπεσε η Πόλις. Και σήμερα, που όλος ο κόσμος έγινε μια πόλι, έστω βαβυλώνια, αυτή είναι η μόνη κατάλληλη να μας βοηθήση, σώση, αδελφώση με όλους.
Η Εκκλησία ανέκαθεν σκεπάζει τον λαό, και ο λαός είναι ο φύλαξ τής αληθείας τής Εκκλησίας (Εγκύκλιος Πατριαρχών Ανατολής, 1848). Γι’ αυτό, όπου βρεθούν στα ξένα, αμέσως θα χτίσουν ένα ναό, και δίπλα το ελληνικό σχολείο. Έτσι ζήσαμε στην Τουρκοκρατία, έτσι ζούμε σήμερα, μέχρι και στην Αυστραλία. Η Εκκλησία μάς βοηθά στην ελευθερία και στη δουλεία, στο χωριό και στην οικουμένη. Αντέχει παντού η Ορθοδοξία. Και εν παντί καιρώ και τόπω λειτουργεί άνετα και ελεύθερα η ζωή και η αποστολή της.
Το πιο δικό μας, οικείο, απλό, αποδεικνύεται οικουμενικό, καθολικό, που ζητούν όλοι. Αυτό το ίδιο όλους ελευθερώνει και όλους ενώνει· τον καθένα διαστέλλει στις διαστάσεις τού παντός. Και όλους συνάγει στο φως τού προσώπου Του.
Στην εποχή τής πάλης των ιδεολογιών η «ιδεολογία» που σώζει τον άνθρωπο είναι η λειτουργική μας θεολογία.
***
Μήπως έχομε κάτι ανεκτίμητο, και δεν το καταλάβαμε καλά; Μήπως ζητάμε βοήθεια σε ένα τομέα από εκείνους στους οποίους οφείλομε να δώσωμε εκείνο που ζητάμε;
Μήπως η μικρότητά μας αριθμητικά, γεωγραφικά, είναι βοηθητική, για να βρούμε το άλλο μέγεθος, το άλλο μεγαλείο, την άλλη δυνατότητα, που βρίσκεται μέσα μας, και πρέπει να κοινωνήσωμεν αυτής και δι’ ημών να δοθή παντί τω λαώ, ή πάσι τοις λαοίς; Μήπως αυτό δεν συνέβαινε πάντοτε σε τούτο τον τόπο;
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί. Όντας έξω από τον κόσμο, βρισκόμαστε κάπως στην καρδιά τού κόσμου. Όντας μακριά από τον κόσμο, δεχόμαστε τους ανθρώπους απ’ όλο τον κόσμο, που έρχονται να ανοίξουν την καρδιά τους, το άγνωστο βάθος τους, σε κάποιον που ζη στην έρημο και προσπαθεί να ανήκη μόνο στον Θεό και σε όλους τους αγνώστους αδελφούς του.
Έτσι, γνωρίζομε τον πόνο τον βαθύ και τον ήσυχο λόγο τής εξομολογήσεως του πληγωμένου και ταλαιπωρημένου σημερινού ανθρώπου.
Στο Αγιον Όρος με έναν ιδιαίτερο τρόπο ζουν οι παλιοί Αγιοι, και ακούγεται ο πόνος και ο κλαυθμός τής ανθρωπότητος.
Ξέρομε ότι δεν υπάρχει περιθώριο για άλλες δοκιμές· γι’ αυτό, σας μιλάμε για πράγματα σίγουρα και δοκιμασμένα· για την Ορθόδοξη Εκκλησία, που είναι ο ίδιος ο Θεάνθρωπος.
Δεν λέμε απόψεις δικές μας, ούτε διατυπώνομε γνώμες ατομικές («Λογισμοί θνητών πάντες δειλοί και επισφαλείς αι επίνοιαι αυτών»).
Δεν θεωρούμε κανέναν άλλο κυριότερο αίτιο, ούτε κτυπάμε κανέναν περισσότερο από τον εαυτό μας. Δεν χωρίζεται ο εαυτός μας, ούτε η σωτηρία μας, από τον άλλον αδελφό μας.
Σας λέμε τον λόγο τον σωτήριο της μετανοίας: Μπορούμε να ζήσωμε. Μπορούμε να μην πάρωμε διαζύγιο από τη Χάρι και την όντως ζωή. Τότε οι δοκιμασίες και οι κίνδυνοι όλων των ειδών και των επιπέδων που μας απειλούν έσωθεν και έξωθεν θα μεταβληθούν σε ευλογίες, σε δυνάμεις δημιουργικές. Θα είμαστε ευγνώμονες στους εχθρούς μας, τους οποιουσδήποτε, που μας εξήγειραν σε εγρήγορσι και νήψι, και μας ώθησαν να αξιοποιήσωμε για τον εαυτό μας και για όλο τον κόσμο τα αδαπάνητα κοιτάσματα της πνευματικής ενεργείας που κρύβει το υπέδαφος της Παραδόσεώς μας.
Η Εκκλησία δεν αντιδρά βεβιασμένα και απερίσκεπτα. Αφήνει ελεύθερα τα πράγματα, και τα πάντα οδηγούνται από το Πνεύμα.
Δεν αντιπροσωπεύει μια άποψι, έστω σωστή· έχει την αλήθεια σεσαρκωμένη.
Δεν ενδιαφέρεται για ένα κομμάτι τού ανθρώπου αλλά για όλον τον άνθρωπο. Ούτε για μερικά κόμματα ανθρώπων, αλλά για την ανθρωπότητα. Γι’ αυτό, και ο τελικός λόγος τής Εκκλησίας είναι ο λόγος ο ήρεμος και αδυσώπητος της Αποκαλύψεως. Καθένας ας κινηθή ελεύθερα, ας κάμη τον λογισμό του: «Ο αδικών αδικησάτω έτι και ο ρυπαρός ρυπαρευθήτω έτι και ο δίκαιος δικαιοσύνην ποιησάτω έτι και ο άγιος αγιασθήτω έτι» (Αποκ. 22, 11). Απ’ όλα θα φανερωθή το Ένα.
Η Αποκάλυψι του αγίου Ιωάννου παρουσιάζει ολόγυμνη την αλήθεια των μαινομένων στοιχείων, των τερατομόρφων θηρίων, που σαλεύουν και απειλούν την οικουμένη, αλλά πάνω απ’ όλα βασιλεύει Αυτός που νίκησε τον θάνατο διά του θανάτου. Αυτός επικρατεί· γαληνεύει, ανακεφαλαιώνει και σώζει τα πάντα.
Δεν εξορκίζεται ο δαιμονισμός με δαιμονισμό. Η βία αντιμετωπίζεται με γαλήνη. Οι πάντες θα παλέψουν με το ασθενές, με το Αρνίον «το εστώς ως εσφαγμένον από καταβολής κόσμου», και θα τους νικήση το Αρνίον.
«Μη φοβού, εγώ ειμι ο πρώτος και ο έσχατος και ο Ζών και εγενόμην νεκρός και ιδού ζών ειμι εις τους αιώνας των αιώνων» (Αποκ. 1, 18).
Το μέλλον ανήκει σ’ αυτό που ανίσταται εκ του τάφου. Σ’ αυτό που δεν φοβάται τον θάνατο, αλλά ο θάνατος γίνεται η μήτρα που το κυοφορεί. Αναδύεται εκ του τάφου, από την τελική δοκιμασία, νέο, άτρωτο, γεμάτο άδυτο φως.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία και αγωγή έδωσε τη δύναμι στον άγιο Κοσμά, και βλάστησε από τον τάφο του, το σκαμνί του, αυτό το πολύκλωνο δέντρο ποο τρέφει τον λαό. Η ίδια Ορθόδοξη Εκκλησία έμαθε στον Μακρυγιάννη να προσεύχεται όπως προσευχόταν, να απαντά και να αντιμετωπίζη τον Ντερνύ και τον Μπραΐμη όπως τους αντιμετώπισε, με τον λόγο του, τη χάρι του και τη ζωή του.
Και όλες οι σημερινές δοκιμασίες και ανακατατάξεις ανοίγουν νέους δρόμους για το εκ νεκρών αναστάν. Και αυτό μόνο μπορεί να συντροφεύση τον άνθρωπο στις νέες περιπέτειες, αναζητήσεις και φόβους τών επερχομένων.
Ας δώσωμε τη δυνατότητα στα παιδιά να γνωρίσουν τους Πατέρες τής Εκκλησίας, τους μεγάλους Οικουμενικούς Διδασκάλους.
Ας τους δώσωμε τη δυνατότητα να εγκεντρισθούν, σαν νέοι βλαστοί, στο δέντρο που ανήκουν, στην καλλιέλαιον της Παραδόσεώς μας.
Ας τα αφήσωμε να ανάψουν τη λαμπάδα τού είναι τους προσωπικά από το φως τής Αναστάσεως του Κυρίου. Αν αυτό συμβή, τότε καμία απειλή δεν θα μπορή να σβήση το φως και τη φλόγα τής ζωής αυτής. Κάθε θύελλα, δοκιμασία, θα κάνη το φως αυτό να λάμπη τηλαυγέστερα και να φωτίζη την υπ’ ουρανόν.
Θα μπορούν, έτσι, όλα τα παιδιά να ζήσουν, να χαρούν τη ζωή τους εν Χριστώ Ιησού, εν παντί καιρώ και τόπω. Και ο δικός μας καιρός, ο δύσκολος και ζοφερός, και ο δικός μας τόπος, ο μικρός και καθαγιασμένος, θα αναδειχθή πάλι πηγή ζωής και φάρος για τους πολλούς.
«Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών».
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΙΒΗΡΩΝ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΤΟΥ ΓΕΝΟΥΣ ΜΑΣ
Συχνά ακούγονται τα ερωτήματα: μήπως όλο αυτό που ονομάζομε νεοελληνικό πολιτισμό (ήθη, έθιμα, παιδεία, αγωγή...) ήταν κάτι καλό, είχε πράγματι αξία, αλήθεια και ενότητα, αλλά ήταν για μια εποχή που πέρασε;
Μήπως άλλαξαν οι συνθήκες τής ζωής μας τόσο και έτσι, που εκ των πραγμάτων είμαστε υποχρεωμένοι να προσαρμοσθούμε στα νέα δεδομένα;
Ο τεχνικός πολιτισμός, η βιομηχανική ανάπτυξι, τα μεγάλα αστικά κέντρα, τα μέσα ενημερώσεως (τηλεόρασι, τύπος), ο τουρισμός, η εύκολη μετακίνησι ανθρώπων, η διακίνησι ιδεών και εμπορευμάτων, δεν δημιουργούν νέες συνθήκες ζωής σε κλίμακα παγκόσμια;
Μπορούμε σήμερα να μιλήσωμε για ήθη και έθιμα χωριού, νησιού, επαρχίας, όπως παλιά; Δεν αλλοιώνονται όλα; Δεν προχωρούμε τώρα σε μια νέα αγωγή, κοινή γλώσσα, ήθη, έθιμα, που δίδονται έτοιμα, με νεωτερισμούς και ρεύματα πολιτιστικά και πολιτικά που έρχονται από κάποια κέντρα;
Δεν έχει μια άμεση σχέσι το περιβάλλον, ο χώρος όπου ζη κάποιος, με την αγωγή που παίρνει;
Και πάλι, η αγωγή, ο τρόπος που αναπτύσσεται κάποιος, δεν θα ρυθμίση εν πολλοίς τον χαρακτήρα τής δημιουργίας του, της τέχνης του, και τον χώρο τής ζωής του;
Για να είμαστε προσγειωμένοι, αυτές είναι, είτε το θέλομε είτε όχι, οι νέες συνθήκες όπου ζη ο πολύς κόσμος, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Και κάθε άνθρωπος και κάθε πολιτισμός δίδει εξετάσεις σ’ αυτόν τον χώρο, μ’ αυτούς τους όρους, που ορίζει η νέα και αναπόφευκτη για όλη την υδρόγειο κατάστασι.
Είναι απειλή ή ευλογία; Είναι καλό ή κακό; Είναι καλύτερο να μην υπήρχε αυτή η τεχνική πρόοδος; Μήπως τελικά δεν είναι πρόοδος;
Αυτά είναι ερωτήματα σοβαρά, στα οποία δεν καλούμαστε τώρα να απαντήσωμε. Αυτό που αντιμετωπίζομε, είναι το πρόβλημα: τί θα κάνωμε;
Αυτό που ονομάζομε νεοελληνικό πολιτισμό τί είναι; Ποιά η φύσι και η αντοχή του; Μήπως έφτασε το τέλος του; Μήπως μοιάζει η περίπτωσί μας με εκείνη δύο πρωτογόνων λαών: ο πρώτος λάτρευε ένα δέντρο σαν θεό, μέχρις ότου έφθασε ο πολιτισμός, πέρασε ο αυτοκινητόδρομος, ξερίζωσε το δέντρο, και εξαφάνισε τον θεό· ο δεύτερος λάτρευε ένα βουνό, αλλά οι περισσότεροι από τους ιθαγενείς έφυγαν εργάτες στην Ευρώπη, και έχασαν τον θεό τους.
Ο πολιτισμός μας -η καρδιά και η δύναμί του- δεν έχει καμιά σχέσι με τέτοιες περιπτώσεις. Ανέτειλε εκ του Τάφου. Γεννήθηκε και ανδρώθηκε μέσα σε δυσκολίες. Πολλές δοκιμασίες καταλυτικές, ποικίλων μορφών και ειδών, πέρασαν από πάνω του, όμως δεν ξεριζώνεται εύκολα, αλλά θεριεύει. Πολλές φορές, όχι μια, ξενιτευτήκαμε οι Έλληνες και δεν χάσαμε την πίστι μας και τον χαρακτήρα μας, αλλά τότε συχνά τα είδαμε καλύτερα και τα ζήσαμε πιο δυνατά.
Είναι αλήθεια ότι έχει άμεση σχέσι ο χώρος που ζη κάποιος και η αγωγή που παίρνει. Και, αντίστροφα, η πνευματική καλλιέργεια και το επίπεδο της παιδείας του φανερώνεται με το πως διαμορφώνει τον χώρο τής ζωής του, τα σπίτια και τις πόλεις του. Και σ’ αυτό δώσαμε ήδη εξετάσεις και ξέρομε τα αποτελέσματα: τόσο γρήγορα δημιουργήσαμε τον κακοήθη υδροκεφαλισμό τής Αθήνας, που βασανίζει το ένα τρίτο του πληθυσμού τής Ελλάδος. Και στην ανάπτυξι του τουρισμού, που τόσο ποθήσαμε, δεν βάλαμε κανένα φραγμό, όπως γίνεται σε άλλες χώρες που σέβονται τον εαυτό τους, και βλέπομε τα αποτελέσματα.
Μήπως κάποια κέντρα ελέγχου δεν λειτουργούν σωστά; Μήπως πήραν, ή δώσαμε την ευθύνη για τα μεγάλα θέματα της ζωής μας σε άτομα άσχετα και ακατάλληλα;
Πώς στους τέσσερις αιώνες τής Τουρκοκρατίας άντεξε ο λαός, η πίστι του, η συνείδησί του; Πού βρίσκεται σήμερα αυτή η δύναμι του λαού, που βλάστησε από τα σπλάχνα του τον Ακάθιστο Ύμνο και τα δημοτικά τραγούδια, που έπλασε την Αγια-Σοφιά και τις πανάγιες εκκλησίες μετά την πτώσι τής Πόλεως; Έχει να δώση και να πη κάτι σήμερα; Ή μήπως μερικοί βρήκαν κάπου αλλού κάτι πιο πολύτιμο και ευφυές και, περιφρονώντας την πίστι και την αίσθησι του λαού, προσπαθούν να του το επιβάλουν;
Γιατί στο θέμα τής παιδείας να αλληθωρίζωμε, στον τόπο που γεννήθηκε η παιδεία; Γιατί, μετά το 1821, ακόμη παραπαίομε; Γιατί κάνομε ατέλειωτες προτάσεις, μεταρρυθμίσεις, αλλαγές, κι όλο βρισκόμαστε στη θέσι μηδέν; Γιατί ο ένας μεταρρυθμιστής αναιρεί τον άλλο, και όλοι οδηγούν στην ίδια στειρότητα;
Ζώντας στο Αγιον Όρος βλέπομε τα πράγματα από μιαν άλλη πλευρά. Έχομε μιαν άλλη θέα τής περιοχής, που φανερώνεται σε μάς μέσα από τον παραδοσιακό χώρο και τον τρόπο της αγιορειτικής ζωής. Θα θέλαμε να σας το κοινοποιήσωμε, γιατί όλος αυτός ο χώρος και τρόπος ανήκει σε όλους.
[…]
Γιατί να μην μπορή ένα σημερινό παιδί… Να σταθή σε τόπο αποστολικό, όπως λέει ο άγιος Κοσμάς; …Να περάση στην αιωνιότητα ψυχή τε και σώματι από τώρα, σαν τον Μακρυγιάννη; Να δεχθή τον Χριστό συν Πατρί και Πνεύματι μέσα στην ψυχή του, στο είναι του;
Να μιλήση πρωτότυπα και ελεύθερα. Να διοργανώση υπεύθυνα. Και να πολιτευθή συνετά.
Να δώση λύσεις σε προβλήματα ακατάπαυστα νέα. Να του είναι όλα απλά, συνηθισμένα, τετριμμένα και εύκολα, τα πιο δύσκολα και πρωτάκουστα και δαιμονικώς μπλεγμένα. Να κάμη συντροφιά στους ανθρώπους. Να αγαπήση τον Χριστό και να ενωθή αδιάρρηκτα με τους αδελφούς του και τες αδελφές του. Να μην αφήση κανένα θηρίο να τους κατασπαράξη. Να μιλήση και να συμπεριφερθή γαλήνια και αδυσώπητα και στους θηριώδεις ανθρώπους. Να τους δαμάση. Να τους ημερέψη. Να τους κάμη να εμέσουν το δηλητήριο. Και να αξιοποιήση τα καλά στοιχεία που έχει η φύσι τους, το είναι τους, η προσπάθεια, η ιδεολογία τους.
Να σταθή σε τόπο ακρογωνιαΐο, σαν εύθραυστο παιδί, σαν άκμων τυπτόμενος· προφήτης, ηγέτης, που ανασυγκροτεί, ανιστά την πεπτωκυΐαν σκηνήν, το μεγαλείο τού ανθρώπου. Σαν τον άγιο Κοσμά, το καύχημα του Γένους μας και του ανθρωπίνου γένους.
Γιατί να δίνωμε στα παιδιά πράγματα κακορίζικα, μικρά, στενά, ξέψυχα, μίζερα; Γιατί άψυχα, ανούσια, που προκαλούν ναυτία;
Γιατί χωρισμένα, σχιζοφρενικά, αντιμαχόμενα, διαλυμένα σαν κομμένο γάλα;
Γιατί να μη ζωοποιηθούν με τούτο το ένα πνεύμα που δίδει νόημα στο καθετί και ξεπερνά τον θάνατο; Πού φέρνει τον άνθρωπο στα υπέρ φύσιν και γεμίζει την τωρινή του ζωή, τη μικρή και συνηθισμένη, με αίγλη και χάρι πρωτόβλεπτη και ανέκλειπτη;
Γιατί να μην ανάψουμε τη λαμπάδα τής ζωής τού παιδιού απ’ εδώ; Να δώσωμε σ’ όλα τα παιδιά τη δυνατότητα, πλησιάζοντας τους πυρφόρους και θεοφόρους τούτους ανθρώπους, τους Αγίους μας, να γίνουν κι αυτά άνθρωποι ζωντανοί, αυθόρμητοι, φοβεροί τοις υπεναντίοις, ατρόμητοι σε κάθε κίνδυνο, σε κάθε απειλή, φοβεροί στον ίδιο τον θάνατο;
Και να είναι ταυτόχρονα λεπτοί, ευαίσθητοι, παρηγοριά για κάθε κατατρεγμένο και πληγωμένο, για κάθε πλάσμα, για όλη τη δημιουργία, που συνωδίνει και συστενάζει, περιμένοντας και αυτή την ελευθερία της από τα ελευθερωμένα τέκνα τού Θεού.
Γιατί να μη δώσωμε έτσι τη δυνατότητα στον καθένα να ακολουθήση τον δρόμο του, την κλήσι του, την αγάπη του; Να γίνουν τεχνίτες, επιστήμονες, εργάτες, αγρότες, έμποροι, καλλιτέχνες. Και να νοιώθουν ότι όλα είναι άγια, σεμνά, γεμάτα φώς, χάρι, αιωνιότητα: τα πρόσκαιρα, τα μικρά, τα υλικά, όταν είναι ευλογημένα από τον Θεό. Να κάμουν έτσι όλες τις δουλειές, να εξασκήσουν τα επαγγέλματα, τις τέχνες και επιστήμες, σαν ιερά διακονήματα, εργόχειρα, σαν μια μορφή προσευχής, τρόπο προσφοράς και αγάπης προς τον Αλλο.
Να νοιώσουν, να καταλάβουν ότι δεν υπάρχει διχασμός στη ζωή τού ανθρώπου, δεν είναι πνευματικό το μη υλικό, αλλά το γεμάτο με τη χάρι τού Θεού, που χαρίζει τον Παράδεισο από τώρα σ’ ολόκληρη την ύπαρξι του ανθρώπου.
Και μεγάλος δεν είναι ο ικανός, που μπορεί να συνθλίψη, να πληγώση, να χτυπήση τον άλλο. Μεγάλος είναι ο ελάχιστος, ο ευαίσθητος, ο ταπεινός, ο αγαπών, που δέχθηκε τη χάρι τού Θεού και είναι ανίκανος να κάμη κακό στον άλλο, ανίκανος να τον πληγώση. Και ικανός να υποφέρη, να υπομένη, να πεθαίνη αυτός από αγάπη, για να ζουν, να προκόβουν, να χαίρωνται οι άλλοι, που δεν χωρίζονται από τον ίδιο τον εαυτό του.
Έτσι, να μάθουν, σαν τον άγιο Κοσμά, να μιλούν, να γράφουν, να διοργανώνουν σχολεία και κοινωνίες. Να κτίζουν πόλεις, χωριά, σπίτια που να χωρούν τον άνθρωπο, να είναι ανθρώπινα, ώστε ζώντας εκεί ο άνθρωπος να παίρνη αφώνως και ακόπως σωστή αγωγή.
Να τραγουδούν, να ψυχαγωγούνται, και να είναι πράγματι όλα ψυχής αγωγή και θεία δοξολογία και αναγωγή ολοσώματη σε ουράνια παράκλησι.
Και να προχέεται ειρήνη, γαλήνη, ευλογία, φως, ανάπαυσι, από τους ίδιους και από τα έργα των χειρών και του νοός των.
Έχει τότε ο άνθρωπος ο αδύνατος δύναμι ακαταγώνιστη. Διορθώνει τα κακά. Αξιοποιεί τα καλά. Θεραπεύει τα ασθενή. Και τα κάνει όλα με τη δύναμι και την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος, που όλον συγκροτεί τον θεσμόν τής Εκκλησίας και την προσωπική ζωή τού κάθε πιστού.
***
Είναι σαφέστατη η τοποθέτησι του αγίου Κοσμά. Αν ζούσε εν σαρκί σήμερα, ήρεμα και ασυζήτητα, χωρίς να χαρίζεται σε κανέναν, ούτε να χρονοτριβή, θα έκλεινε τα υπάρχοντα σχολεία. Θα άνοιγε άλλα. Είναι ειδωλοκλάστης αναντιμετώπιστος. Και φίλος τού ανθρώπου. Ανασταίνει την εικόνα τού Θεού στον άνθρωπο, στον λαό.
Θα ήταν τόσο διακριτικός, ήρεμος και λεπτός, που θα μας έπειθε όλους εσωτερικά ότι έτσι έπρεπε να γίνη. Και θα ήταν τόσο άτεγκτος ο λόγος του, που δεν θα χωρούσε καμιά αντίρρησι από κανέναν επιπόλαιο. Έτσι, που όλοι εμείς που μιλούμε για νέα ζωή, έξω από την όντως Ζωή, θα παρασυρόμασταν, σαν αθύρματα ανάξια λόγου, από σίφουνα που μεταθέτει όρη εις καρδίας θαλασσών.
Αν ο άγιος Κοσμάς ζούσε...
Ο άγιος Κοσμάς ζη, υπνώττει αγρύπνως στην καρδιά τού λαού. Ο λαός, ο πάλι βασανισμένος και κουρασμένος, περιμένει τον Κοσμά τον Αιτωλό να του δώση τα παιδιά του, για να τα ευλογήση, να τα αγιάση, να τα βάλη στα σχολεία του. Να τους δώση την αγωγή του. Να τα κάνη νέους Κοσμάδες. Να χαρούν τούτη τη ζωή και την άλλη. Και να τους αποκαλύψη πως τούτη είναι ενωμένη με τη χάρι τής άλλης.
***
Μετά απ’ όλα αυτά μας ρωτούν: Είστε υπέρ της δημοτικής ή υπέρ της καθαρευούσης;
Δεν είμαστε ούτε υπέρ της καθαρευούσης ούτε υπέρ της δημοτικής. Είμαστε κατά του ψέματος και του εμπαιγμού. Και είναι ψέμα και εμπαιγμός και όπως διδασκόταν και επιβαλλόταν η απλή καθαρεύουσα, που δεν άφηνε τον μαθητή να προχωρήση στη ζωντάνια τής σύγχρονης λαλιάς. Σαν να ήταν βέβηλη η γλώσσα τού αγίου Κοσμά, του Μακρυγιάννη, όλου του λαού μας· σαν να μην εκβάλλη ο μεγάλος ποταμός τής Παραδόσεώς μας στη γλώσσα και το ήθος τού λαού. Και σαν να υπάρχη άλλος καλύτερος τρόπος για να μπης στο μυστήριο και τη χάρι τού αρχαίου κόσμου, και όχι η μαθητεία, η άμεση επαφή και κοινωνία ζωής με τούτο τον λαό τού Θεού...
Και είναι πιο μεγάλο έγκλημα και ευήθεια η σημερινή παρεκτροπή, με το κόψιμο των ριζών· να μην αφήνη να τραφή η γλώσσα από τις ρίζες των χιλιάδων ετών που προηγούνται. Σαν να μπορή να ζήση δέντρο χωρίς ρίζες. Σαν να μπορή να τραφή η γλώσσα, η ζωή μας, χωρίς την άμεση επαφή και προσωπική γνώσι αυτών που προηγήθηκαν.
Και αν αυτό δεν κάμη το σχολείο, αν δεν δώση στο παιδί τη δυνατότητα, με τις γνώσεις και τη γλώσσα που θα μάθη, να έρθη σε άμεση προσωπική επαφή και γνωριμία με αυτούς που το γέννησαν και διαμόρφωσαν την ιστορία και τον πολιτισμό που έχει· αν αυτό δεν κάμη, τότε τί προσφέρει το σχολείο στο παιδί;
Έπρεπε, μόλις η δημοτική έγινε επίσημη γλώσσα τού κράτους, να αυξηθή η διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, για να βρεθή μια ισορροπία. Να ενημερώνεται ο μαθητής για όλη τη ζωντανή εξέλιξι της γλώσσας, που έχει τόση σημασία για τη γνώσι του τόπου του, της ιστορίας του, του χαρακτήρα των ανθρώπων· και που είναι απαραίτητο όργανο η γνώσι αυτής της διαχρονικής γλώσσας, για να γνωρίση ο μαθητής και τον ίδιο του τον εαυτό. Να εγκεντρισθή στη ζωντανή παράδοσι. Και να παίρνη δύναμι, για να ρυθμίζη υπεύθυνα και προσωπικά τα της δικής του ζωής.
Τώρα η εκπαίδευσι τον αφήνει έκθετο σε κάθε κίνδυνο και απειλή, άρριζο, έτοιμο να πέση με το πρώτο φύσημα κάθε ανέμου.
***
Αλλά φέρεται ως επιχείρημα ότι η απλοποίησι γίνεται για να μην κουράζωνται τα παιδιά. Γι’ αυτό, καταργείται η διδασκαλία τής γλώσσας των πατέρων μας. Γι’ αυτό, καταργούνται οι τόνοι.
Και ποιός μας είπε ότι δεν θέλει ή δεν πρέπει το παιδί να κουράζεται;
Πρέπει αυτός που δίδει την αγωγή και προσφέρει παιδεία να ξέρη ποιός κόπος θα ξεκουράση τον μαθητή και ποιά ξεκούρασι θα τον φέρη σε αδιέξοδο και ναυτία. Ποιά αγωγή θα τον φέρη στην ελευθερία τού πνεύματος, θα τον ανδρώση, και θα είναι ευγνώμων γι’ αυτόν που του έμαθε πού και πώς να κουράζεται, για να ξεκουράζεται τώρα στην πηγή της ζωής, τη χαρά που νικά τον θάνατο, όπου τον οδήγησε ο κόπος τής παιδείας.
Ποιός μας έδωσε το δικαίωμα, από πού το πήραμε, να καταδικάζωμε δια μιας σ’ αυτή τη ζοφερή αμάθεια όλα τα παιδιά;
Ποιός μας είπε, πού το βρήκαμε γραμμένο ότι όλα τα παιδιά είναι τόσο αφελή και τιποτένια, και χωρούν οι προοπτικές, οι δίψες, οι εφέσεις και απαιτήσεις τους στα στενά και στυγνά όρια που θέτει η αγωγή που τους δίδεται;
Ποιός μας είπε ότι μόνη τους φιλοδοξία είναι να γίνουν απλοί τεχνικοί· εξαρτήματα, για να συνεχίση να καλοδουλεύη τούτη η μηχανή, που βλέπει όπως βλέπει τον άνθρωπο, που διοργανώνει έτσι τη ζωή του, που κτίζει μ’ αυτόν τον τρόπο τις πόλεις του; Αυτή η μηχανή που πολτοποιεί, κάνει ανδράποδο τον άνθρωπο, την ευγένεια, την κορωνίδα τής δημιουργίας...
Και ποιός μας είπε ότι οι δυνατότητες, οι πτήσεις και οι εφέσεις τής ψυχής τού ανθρώπου φτάνουν μόνο εκεί που φτάνει η ματιά, ο συναισθηματισμός ή ο ρομαντικός ανθρωπισμός τής οποιασδήποτε ιδεαλιστικής ή υλιστικής θεωρίας;
Δέν υποψιαστήκαμε ποτέ ότι ο άνθρωπος δέν χωρά σ’ αυτά τά πλαίσια;
Γιατί να υποσιτίζωνται πνευματικά τα παιδιά; Γιατί να τρέφωνται με ακαθαρσίες; Γιατί να βασανίζωνται;
Ποιός θα σεβασθή τη φύσι και το πρόσωπό τους περισσότερο απ’ όσο θέλει να πετύχη τους δικούς του σκοπούς; Ποιός θα ταπεινωθή, θα θυσιασθή, για να ζήσουν οι άλλοι; Ποιός μπορεί να απαλλάξη τα παιδιά από την ανασφάλεια που τα βασανίζει, από τη ναυτία που τα ζαλίζει, από την έλλειψι εμπιστοσύνης που τους δημιούργησαν αυτά που βλέπουν, ακούν και αισθάνονται γύρω τους;
Ποιός θα κάμη κατοικήσιμο το σύμπαν και αγαπητή για τα παιδιά τη ζωή;
Ποιός μπορεί να βοηθήση τα παιδιά σήμερα να ισορροπήσουν, να βρουν τον δρόμο τους, να χαρούν τη ζωή τους; Ποιός θα τα πείση, με τη ζωή του, ότι είναι «μείζων ο εν ημίν ή ο εν τω κόσμω»; Ποιός θά τα κάμη να νοιώσουν ότι «η χαρά η εν τω Θεω» είναι «ισχυροτέρα της παρούσης ζωής» (Αββάς Ισαάκ); Και ότι «αγνός εστιν ο έρωτι έρωτα διακρουσάμενος» (άγιος Ιωάννης της Κλίμακος);
Ποιός μπορεί να τους μιλήση και να τους προσφέρη «την στοργήν την πάντα πόθον νικώσαν»;
Ποιός μπορεί να βοηθήση τα παιδιά να μείνουν «αγράμματα», σαν τον Μακρυγιάννη, να μάθουν, να πάρουν τη χάρι τού λαού τού Θεού και τότε να γίνουν, οι αγράμματοι, οι καλύτεροι, πεζογράφοι μας;
Ποιός μπορεί να μας κράτηση στο ύψος, στο ήθος, στην ελευθερία τής «αγραμματοσύνης» του «καθυστερημένου» λαού, που βλάστησε από το χώμα του τα δημοτικά τραγούδια, τις παροιμίες, τους σκοπούς, τα ήθη και τα έθιμα των αρματωλών και κλεφτών;
Όλοι αυτοί οι ήρωες και οι Αγιοί μας έζησαν μέσα στον χώρο και τη χάρι τής Εκκλησίας· γι’ αυτό, αγράμματοι όντες, πολλούς σοφίζουσι.
Μέσα στο κλίμα το εύκρατο της Εκκλησίας ο άνθρωπος αποκτά άλλη άντοχή και μέγεθος. Σαν τη ρίζα που σπα τον βράχο. Σαν τον σπόρο που πετά νέο βλαστάρι, ο άνθρωπος, θεία χάριτι, ξεπερνά το φράγμα τού φθαρτού και κτιστού. Και προχωρεί.
***
Το θέμα δεν είναι αν θα μιλάμε δημοτική ή καθαρεύουσα, αλλά αν μπορούμε να βοηθήσωμε τα παιδιά να αποκτήσουν τη δυνατή κράσι και τη φώτισι ενός αγίου Κοσμά Αιτωλού ή ενός Μακρυγιάννη, για να μπορούν τη δύσκολη στιγμή να τα βγάζουν πέρα, χωρίς να τα χάνουν. Και ό,τι πουν αυτοί οι αληθινοί, που ξεπερνούν τον θάνατο, όπως να το πουν, θα είναι άγιο και ιερό, αριστούργημα λόγου και πηγή ακένωτη ζωής αιωνίου, γιατί μόνο αληθινά γεννούν οι αληθινοί.
Αλλά εμείς ούτε με την απλήν καθαρεύουσαν, ούτε με τη δημοτική, φαίνεται, οδηγήσαμε τα παιδιά σ’ αυτή την πηγή, σ’ αυτή την αίσθησι που χάρισε και χαρίζει πάντοτε η Ορθόδοξη Εκκλησία, που μιλά από την ημέρα τής Πεντηκοστής όλες τις γλώσσες και μεταδίδει το ένα Πνεύμα.
Καταδικάζομε τον νέο άνθρωπο στη φυλακή. Και του δίνομε τη δυνατότητα να κάνη διαβήματα, συνδικαλισμούς και συλλαλητήρια. Να έχη αιτήματα διαμορφώσεως του κλειστού χώρου. Και όσο πετυχαίνει στους στόχους του, τόσο πιο πολύ βυθίζεται σε αδιέξοδο.
Το θέμα είναι να βγη από τη φυλακή. Αυτοί που αγαπούν και ενδιαφέρονται για τον νέο άνθρωπο μπορούν να τον ελευθερώσουν από την ισόβια κάθειρξι των «ατομικών δικαιωμάτων»; Μπορούν να του δείξουν ότι υπάρχει χώρος, τρόπος και δυνατότητα ζωής έξω από τις ψευδαισθήσεις τού προσκαίρου; Τότε συμφωνούμε.
Αν έχουν συνθηκολογήσει με το καθεστώς τής τελικής καταδίκης, αν απ’ εκεί και πέρα αρχίζη η φιλοσοφία, ο αγώνας και οι επιδιώξεις τους, δεν μας λένε τίποτε.
Θέλομε την ελευθερία που αρμόζει στη φύσι μας. Σεβασμό σ’ αυτό που είμαστε ως άνθρωποι. Και μετά όλα τα άλλα.
Τί να κάμω την επιτυχία και ευτυχία που μου εύχονται και υπόσχονται, τη στιγμή που δεν νικά τον θάνατο;
Σαν να πούμε σε ένα παιδί: «Δούλεψε με προσοχή και φιλότιμο, και θα φτιάξης άριστο φέρετρο, για να κηδευτής λαμπρά».
Η λογική τούτου του κόσμου μόνη της είναι φέρετρο.
Τί να την κάμω την επιτυχία που δεν νικά τον θάνατο;
Ας έλθουν όλες οι αποτυχίες, αρκεί να νικηθή ο θάνατος, και να πλημμυρίση αιωνιότητα από τώρα η ζωή μου η αποτυχημένη.
Η πίστι είναι για τους τολμηρούς. «Δειλία εστί εκτροπή πίστεως» (άγιος Ιωάννης της Κλίμακος). «Οι υπομένοντες τον Κύριον, πτεροφυήσουσιν ως αετοί». Τότε όλες οι προσφερόμενες στον άνθρωπο «ελευθερίες» τού είναι ανεπαρκείς. Και κανείς ολοκληρωτισμός δεν μπορεί να δαμάση την ελευθερία του.
Έξω απ’ αυτή τη νίκη του θανάτου δια του θανάτου δεν υπάρχει τίποτε άξιο του ανθρώπου. Υπάρχουν μόνον είδωλα ελευθερίας (και πάρα πολλά). Είδωλα χαράς. Είδωλα ανθρώπου. Είδωλα γλώσσας. Όχι άνθρωπος, όχι χαρά άληκτη, επέκτασι ατελεύτητη, ανακεφαλαίωσι των πάντων στον καθένα, προσωποποίησι του ανθρώπου.
Μ’ αυτή τη στενότητα, τον αποκλεισμό τής «φωτισμένης» αγωγής, δημιουργούνται εσωτερικές εντάσεις και πιέσεις που αναπόφευκτα θα εκραγούν.
***
Η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η κιβωτός που έσωσε ανέκαθεν το Γένος μας· αυτή και τώρα θα το σώση, μαζί μ’ όλο τον πολιτισμό του και τη γλώσσα του.
Σ’ αυτή διατηρείται η συνέχεια της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, και αυτή δίδει τα εχέγγυα για τη σωστή αντιμετώπισι των επερχομένων.
Η Εκκλησία γόνιμα αξιοποιεί τη δουλειά των αρχαίων ζωντανά σ’ αυτήν επιβιούν οι κατακτήσεις και επιτεύξεις τους. Και η ίδια συντηρεί το ήθος και το φρόνημα του αληθινού νεοέλληνα.
Μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία ο αρχαίος πολιτισμός επιβιοί και θάλλει μεταμορφωμένος. Και η παλληκαριά και το φιλότιμο του σημερινού Έλληνα αποκτούν νόημα και δύναμι ζωής.
Χωρίς την Εκκλησία οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς καταντούν ξερά αντικείμενα μελέτης για τους ειδικούς. Και όλος ο νεοελληνικός πολιτισμός έξω από την Εκκλησία είναι κλαδιά χωρίς κορμό, καταδικασμένα σε μαρασμό.
Αν πάρωμε, αν διδαχθούμε ανεξέλεγκτα από τους δυτικούς τούς αρχαίους συγγραφείς μας, δεν μπορούμε να αποφύγωμε τη δημιουργία τού κακοήθους όγκου τής αρχαιοπληξίας, που τους αρχαίους αδικεί και εμάς αρρωσταίνει. Και αν πάρωμε απερίσκεπτα από τη Δύσι την αγωγή και τον τρόπο τής ζωής μας, στον νεοελληνικό πολιτισμό δεν θα βρούμε παρά συμπαθητικά ίσως, αλλά ξεπερασμένα λαογραφικά στοιχεία.
Χιλιετίες ολόκληρες σ’ αυτόν τον τόπο έζησε ένας κόσμος με πνευματική ευαισθησία και αναζήτησι. Ένας κόσμος που σεβόταν τον Θεό. Τον προβλημάτιζε το μυστήριο. Από τον Όμηρο, που την «Ελλάδα πεπαίδευκε», κατά τον Πλάτωνα, βλέπομε πως διασταυρώνεται η ζωή τού κόσμου με τους θεούς.
Η ζωή των ηρώων είναι γεμάτη από θείες επεμβάσεις, οπτασίες και ενισχύσεις. Και η γη τής Ελλάδος είναι γεμάτη από ναούς. Την Αθήνα βρήκε ο Απόστολος Παύλος «κατείδωλον», γεμάτη βωμούς και σεβάσματα. Και τους Αθηναίους θεώρησε «ως δεισιδαιμονεστέρους» (ως τους πιο θεοφοβούμενους) από όσους είχε γνωρίσει.
Αυτός ο σεβόμενος τον Θεό κόσμος δέχτηκε το κήρυγμα για τον άγνωστο Θεό. Και προχωρούμε στην καινή κτίσι. Φτάνομε στο «όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων» του Μεγάλου Βασιλείου. Και συνεχίζεται η νέα ιστορία. «Οι Έλληνες σοφίαν ζητούσι»· και τη βρίσκουν στη σαρκωθείσα τού Θεού Σοφία. Αφιερώνονται σ’ αυτήν. Κτίζουν τον ναό τής του Θεού Σοφίας με τους κίονες και τα μάρμαρα των παλαιών τους ναών. Και διατυπώνουν το μυστήριο της θεολογίας με τους όρους που λάξευσαν οι προγενέστεροι Έλληνες. Και μιλούν σήμερα για μια ελληνικότητα της Ορθοδόξου θεολογίας (π. Γεώργιος Φλωρόφσκι).
Και βαφτίζεται ο λαός μας στη νέα χάρι· «την νέαν αμφιέννυται αφθαρσίαν τού Πνεύματος».
Έχομε τους μεγάλους Πατέρες και Οικουμενικούς Διδασκάλους, «τα μεγάλα στοιχεία τα την πίστιν ώσπερ κτίσιν συνιστώντα»· και τον απλό λαό, που αποκτά και ζωογονείται από την ίδια αγιότητα.
Στη φιλοσοφία και στην καθημερινή ζωή προχωρεί η ευλογία τής Εκκλησίας. Όλος ο λαϊκός πολιτισμός, το δημοτικό τραγούδι, τα ήθη και τα έθιμα του λαού σχετίζονται με τις αρχαίες καταβολές του (σώζουν το μέτρο και την αδρότητα του κλασικού) και αγιάζονται καθαιρόμενα με το πνεύμα τής Χάριτος.
Γι’ αυτό, είναι επόμενο, μόλις περιφρονήσωμε την Ορθόδοξη Εκκλησία (χάσωμε την οργανική μας σχέσι μ’ αύτήν), παθαίνομε παραισθήσεις, παραπαέομε, χάνομε τον έλεγχο του εαυτού μας, αυτοκαταστρεφόμαστε. Πετάμε τα αρχαία από τα σχολεία σαν άχρηστα (και τί θεωρούμε χρήσιμο;). Ευτελίζομε και εκφυλίζομε το είναι μας, κουτσουρεύοντας χωρίς αιδώ τον νεοελληνικό πολιτισμό και την ιστορία μας με κοντόθωρες ερμηνείες αναπόδεικτων ιδεολογιών.
Τότε πράγματι δεν έχομε ανάγκη από κανέναν εχθρό.
***
Ακούμε να μιλάνε σήμερα για κουλτούρα, επαναστατικά κινήματα, διανόησι και προοδευτικότητα.
Τί έχομε να πούμε γι’ αυτά; Μήπως να μην είναι οι νέοι διανοούμενοι, προοδευτικοί ή άνθρωποι «κουλτούρας»;
Όχι ακριβώς αυτό.
Μέσα από την Ορθόδοξη ησυχία και τη ζύμωσι του νέου κρασιού που σχίζει τα παλιά ασκιά όλα αυτά δεν φαίνονται φοβερά για την τόλμη τους, αλλά ανεπαρκή για την ευτέλειά τους.
Αλίμονο, αν ήταν φτιαγμένος ο άνθρωπος για τέτοια διανόησι, κουλτούρα και πρόοδο. Αλίμονο, αν έτρωγε, αν καθυστερούσε σε αυτό το δόλωμα, σαν άμυαλος, περιμένοντας εκεί πρόοδο. Αλίμονο, αν ο άνθρωπος ήταν όπως διδάσκουν τα συστήματα αυτά και οι διδασκαλίες ανθρώπων. Αλίμονο, αν κλεινόταν στον παρόντα αιώνα.
Η ελπίς τού παρόντος κόσμου χαυνοί την διάνοιαν. Είναι αποχαύνωσι η επιτυχία που κλείνεται σε τούτο τον κόσμο. Ο άνθρωπος δεν χωρά εδώ. Όλη η κτίσι, η ιστορία, ο κόσμος, η κουλτούρα, η πρόοδος, η επανάστασι -αν θέλετε, και η θεολογία και η αρετή- όταν ξεκινούν και τελειώνουν εδώ, είναι φενάκη και όπιο για τον άνθρωπο και τον λαό τού Θεού. Ο Κύριος μόνον οίδε τον άνθρωπον. Αυτός μας χαρίζει τα θεία και ανθρώπινα, που ποθούμε.
Θέλομε πολιτισμό, πρόοδο, διανόησι. Αλλά δεν μας φτάνουν, δεν μας αρκούν. Τα περνάμε και πάμε παραπέρα. Δεν μπορούμε, δεν ανεχόμαστε να μείνωμε σε τίποτε, να σταματήσωμε κάπου. Να μας φυλακίσουν σε παράδεισο φτιαχτό (εγκόσμιο, πρόσκαιρο): «Επιποθώ του πλείονος και πάντοτε στενάζω» (άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος).
Η ζωή στην Εκκλησία είναι μια συνεχής πορεία, έξοδος εκ του οίκου και εκ της συγγενείας μας, προχώρημα, Πάσχα, διάβασι.
Προχωρούμε από την άγνοια στη γνώσι. Και η γνώσι μάς φαίνεται λίγη. Και πάμε πέρα από τη γνώσι. Στην άγνοια την υπερτέραν πάσης γνώσεως.
Προχωρούμε από την κακία στην αρετή. Και δεν μένομε εκεί. Δεν είναι σκοπός να αποκτήσωμε αρετές, σαν καλές συνήθειες τούτου του κόσμου, και να μας φάη ο θάνατος «εναρέτους». Σκοπός τής αρετής, μέσα στην Εκκλησία, είναι να οδηγήση τον άνθρωπο στην ταπείνωσι, που έλκει τη Χάρι και κάνει τον άνθρωπο πνευματοκίνητο, πνευματοφόρο, χριστοφόρο, θεόν κατά χάριν. Και βρίσκεται ο άνθρωπος υπέρ θάνατον, ενώ φέρει σάρκα και οστά.
Ξεκινούμε από την ελευθερία, από τον αυθορμητισμό τον δικό μας. (Ανελε το αυτεξούσιον, και χάνεται ο άνθρωπος.) Και δεν μας αρκεί, δεν μας φτάνει η δική μας ελευθερία.
Πράττομε και ενεργούμε και γινόμαστε πτώμα στη δράσι. Και οδηγούμαστε στην ανάπαυσι, στην ησυχία, την υπερτέραν πάσης ενεργείας.
Με την πράξι και την ενέργεια φτάνομε εκεί όπου όλα γίνονται μόνα τους, ακόπως, «αυτομάτως».
Και αφαιρείται το αυτεξούσιον από του ανθρώπου. Και οδηγείται ο άνθρωπος από το ούτε αρξάμενον ούτε παυσόμενον Πνεύμα. Και γίνεται κατά χάριν άναρχος και ατελεύτητος. Έγινε ένα με τον Θεό. Και είναι πάντα όσα ο Θεός, χωρίς της κατ’ ουσίαν ταυτότητος -χωρίς να είναι κατά την ουσία Θεός (άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής).
Έτσι, έφυγε από τούτο τον κόσμο. Ανασαίνει τον καθαρό αέρα τής ελευθερίας τού άλλου κόσμου. Ζη σε άλλο κλίμα. Και, ταυτόχρονα, βρίσκεται σε τούτο τον κόσμο, την ιστορία, τον τόπο. Και κάθε πράγμα, απασχόλησι, γνώσι, αρετή, έχει νόημα, σημασία αιώνια. Γιατί λάμπει με την άκτιστη και άδυτη χάρι, και διακονεί στο μυστήριο της σωτηρίας τού σύμπαντος κόσμου.
Και ενώ η ιστορία ολόκληρη και ο κόσμος όλος είναι μικρός και ελάχιστος μπροστά στον κάθε μικρό άνθρωπο, μπροστά σε κάθε μια ψυχή -«τί γαρ ωφελήσει άνθρωπον, εάν τον κόσμον όλον κερδήση και ζημιωθή την ψυχήν αυτού;»- ταυτόχρονα, η κάθε λεπτομέρεια τούτου του κόσμου, και το πιο διαβατικό και πρόσκαιρο στοιχείο τής ζωής, για τον άνθρωπο αυτόν τον θεοφόρο, αστράφτει με την άδυτη λαμπηδόνα τού Αγίου Πνεύματος.
Τα πάντα είναι τιποτένια: άοσμα, άχρωμα και άγευστα, χωρίς τη θεοποιό χάρι. Και το καθετί παρακατιανό μπορεί να λάμψη με όλο το ουράνιο κάλλος.
Τότε, μέσα σ’ αυτόν τον χώρο, ο άνθρωπος αποκτά το «ίδιον μέγεθος», μπορεί να ζήση, να κινηθή, να δράση σε τούτο και τον άλλο κόσμο. Και τα πάντα γίνονται από τώρα δοξολογία. Και όλα αδιάκοπα τον οδηγούν προς τα εμπρός.
Κουράζεται σωματικά για τον άλλο, και πνευματική αγαλλίασι γεμίζει την ψυχή του. Ησυχάζει, μένει μόνος με τον Θεό, και βρίσκεται μαζί με όλους τους αδελφούς του, ζώντες και κεκοιμημένους. Και τους βοηθά και βοηθιέται απ’ αυτούς.
Γίνεται πτώμα στη δουλειά και δράσι, προσφερόμενος ολοκληρωτικά από αγάπη για τον άλλο. Και την ίδια ώρα βρίσκεται στην ησυχία τής βαθυτέρας ερήμου· η ίδια η δράσι τον φέρνει «εις την υπερέχουσαν πάντα νουν ειρήνην».
Δρα πυρετωδώς και αναπαύεται ουρανίως. Δεν ζη για τον εαυτό του. Ζη για τον άλλο, και παίρνει ο εαυτός του τις πραγματικές, τις απεριόριστες και επεκτεινόμενες ακατάπαυστα διαστάσεις.
Βρίσκεται στην άληκτη χαρά και θέωσι του μέλλοντος αιώνος, που ήδη άρχισε. Και όντας στη γη είναι δυναμική παρουσία, προζύμι τής Βασιλείας τού Θεού, που κάνει τη γη ουρανό. Δίνει μηνύματα ζωής με τον λόγο και τη σιωπή, με τη δράσι και την ησυχία: Ο θάνατος καταλύθηκε. Και ο άνθρωπος μπορεί από σήμερα να γίνη κοινωνός αυτής της χάριτος, δυνάμεως, δωρεάς. Μπορεί να διανοηθή, να δράση, να προοδεύση, να δημιουργήση πολιτισμό. Και όλα αυτά -δράσι, πρόοδο, πολιτισμό- τα βλέπει σχετικά, παροδικά, πρόσκαιρα. Έχουν όμως αιώνια, ανεκτίμητη αξία, όταν δεν κοροϊδεύουν τον άνθρωπο (δεν παρουσιάζωνται στον άνθρωπο σαν τέρμα και τέλος και πανάκεια), αλλά όταν όλα αυτά, ενσωματούμενα στην εν Χριστώ ζωή, γίνωνται βοηθητικά στο να πραγματοποιήση ο άνθρωπος τον προορισμό του, ως πρόσωπο και κοινότης, να φτάση στην κατά χάριν θέωσι, και να κάμη τη γη ουρανό από σήμερα.
Όλοι χωρούν μέσα στην Εκκλησία, όλοι αγιάζονται. Δηλαδή, υπάρχει χώρος για τον ανήσυχο. Και τιμάται ήσυχα ο απλός. Βρίσκει ο ένας τον εαυτό του στην απλή ζωή τής Εκκλησίας, στην πρακτική αρετή. Και ο άλλος στη σκέψι, στη φιλοσοφία, και πέρα απ’ αυτήν.
Ούτε τον ένα κουράζει με φιλοσοφίες που δεν του χρειάζονται, ούτε τον άλλο αφήνει χωρίς απάντησι στα προβλήματα που τον βασανίζουν. Και ο ένας και ο άλλος ζητούν την ίδια χάρι, έχουν ανάγκη από την ίδια δύναμι, που νίκησε και νικά τον θάνατο. Γι’ αυτό, δεν είναι υποχρεωτικά μεγάλοι Αγιοι οι πεπαιδευμένοι, ούτε μικροί οι ολίγων γραμμάτων. Μεγάλοι είναι οι ταπεινοί -αγράμματοι ή σοφοί- που έλαμψαν πληρούμενοι Πνεύματος Αγίου. Και έχουν την ίδια χάρι, και προσφέρουν την ίδια αγαλλίασι και τροφή ζωής οι απλοί Αγιοι που αναφέρονται στις ιστορίες τού Λαυσαϊκού και του Λειμωναρίου με τους μεγάλους νηπτικούς Πατέρας μας, που έγραψαν τις θεολογικές εκατοντάδες εκφραζόμενοι συμπεπυκνωμένα με λόγο φιλόσοφο και θαυμαστά γλαφυρό.
Υπάρχουν άνθρωποι που έζησαν την επίγεια ζωή τους ήρεμα και όσια. Έκαμαν το μικρό τους διακόνημα, αγίασαν το σκεύος τής υπάρξεώς τους με ταπείνωσι και αγάπη. Έγιναν κοινωνοί θείας φύσεως.
Αυτοί οι Αγιοι, οι πολλοί και ανώνυμοι της ιστορίας μας, μας συντηρούν στη ζωή. Είναι το έρμα στο καράβι τής προσωπικής και κοινοτικής μας υπάρξεως, που το κρατά σε ισορροπία και του δίδει τη δυνατότητα να ποντοπορή στις φουρτούνες των καιρών.
Είναι αυτοί οι Αγιοι οι μεγάλοι άγνωστοι, που η ζωή τους κέκρυπται συν τω Χριστώ εν τω Θεώ. Και όταν ο Χριστός φανερωθή, η ζωή ημών, τότε και αυτοί θα φανερωθούν εν δόξη. Και τότε θα καταλάβωμε την ευεργεσία τής καλοσύνης τους· πώς μας συντηρούσαν οι ευλογίες και η χάρι που ερχόταν σε μας από τα λόγια και τη ζωή τους, από τους τάφους και τις ψυχές τους.
***
Εκτός όμως από τις ήσυχες εποχές και τους τόπους, εκτός από τους ήσυχους και απλούς ανθρώπους, υπάρχουν στην ιστορία εποχές ταραγμένες, τόποι δοκιμασμένοι και άνθρωποι ανήσυχοι.
Ο ένας μπορεί να παίρνη το καλό γρήγορα και αναντίρρητα. Ο άλλος βασανίζεται. Διερωτάται. Προβληματίζεται. Είναι γεμάτος απορίες. Θέλει να εξετάση, να μάθη, να δη. Θέλει να φύγη. Θέλει να πάη παραπέρα. Ζητά την περιπέτεια. Κάτι τον σπρώχνει (καλό; κακό; δεν ξέρει). Κάτι τον έλκει (πού θα τον οδηγήση δεν γνωρίζει). Θέλει όμως να μάθη. Όλη του η ύπαρξι είναι μια επικίνδυνη έφεσι, φορά προς κάτι. Και αυτός ο άνθρωπος δεν πρέπει να απογοητεύεται. Δυνατότητα σωτηρίας υπάρχει. Όλη η ζωή βρίσκεται μπροστά μας, για να γνωρίσωμε ένα πράγμα· την αγαθότητα του Θεού. Να νοιώσωμε ότι καλά λίαν εποίησε τα πάντα. Και να εγκαταλείψωμε εκούσια τους εαυτούς μας Χριστώ τω Θεώ. Τότε τα βρίσκομε όλα.
Και αυτό είναι μεγάλο· και για να το πετύχωμε, αξίζει να διακινδυνεύσωμε, να περάσωμε δύσκολη περιπέτεια, να θυσιάσωμε τα πάντα, να τα χάσωμε, να χαθούμε. Αρκεί να βρούμε αυτό. «Ος αν απολέση ... ούτος σώσει».
Αυτό το ξέρει η Εκκλησία. Και επειδή ενδιαφέρεται για μας, για τη σωτηρία μας, όχι για τίποτε άλλο στον κόσμο, δέχεται να την αρνηθούμε. Και ξέρει, είναι σίγουρη -έχει τέτοιες διαστάσεις η αγάπη και η αλήθεια της- ότι τότε θα τη βρούμε αληθινά, αν είναι ειλικρινής η αναζήτησι και η ανησυχία μας. Και μας αφήνει να φύγωμε. Και φεύγοντας γυρίζομε σ’ αυτήν, στο σημείο εκκινήσεως.
Αυτό γίνεται με την παραβολή τού ασώτου υιού. Ο πατέρας αφήνει τον υιόν του τον νεώτερον να περάση όλη την περιπέτεια, για να γυρίση ενσυνείδητα μόνιμα στο σπίτι και να γίνη το κεντρικό πρόσωπο της μεγάλης πανηγύρεως.
Ένας απλός Ορθόδοξος έλεγε: «Δεν προσπαθώ να κρατήσω τα παιδιά μου με τη βία στο σπίτι. Αγωνίζομαι να τους δώσω τέτοια αγωγή, που, και αν φύγουν, να γυρίσουν μόνα τους».
Το να δίδης αγωγή σε ένα νέο άνθρωπο είναι το ίδιο με το να μη ζης για τον εαυτό σου, αλλά για τον Αλλο, τον υπέρ ημών αποθανόντα και αναστάντα, και τους αδελφούς Του. Είναι μια απόφασι θανάτου. Πεθαίνεις, για να ζήση ο άλλος, ο αληθινός εαυτός σου.
Το να δώσης αγωγή απαιτεί αγάπη, τέχνη και κόπο.
Ένα δέντρο δεν θα καρποφορήση, ούτε αν το εγκαταλείψης ακλάδευτο ούτε αν βάναυσα το κουτσουρέψης, αλλά αν με τέχνη κόψης τα κλαδιά που πρέπει και αφήσης εκείνα που θα δώσουν καρπό.
Απ’ αυτόν που δίδει αγωγή απαιτείται γνώσι και θυσία. Και αυτός που παίρνει αγωγή πονά (το κλάδεμα είναι εγχείρησι), αλλά συγχρόνως χαίρεται, γιατί δέν υπάρχει άλλος τρόπος καρποφορίας.
Η Εκκλησία ούτε αφήνει τον άνθρωπο άθικτο, κολακεύοντας τα πάθη του, ούτε τον εκνευρίζει άσκοπα με στείρες εντολές, που αποβλέπουν σε εφήμερες επιτυχίες και καταστρέφουν τη φύσι του. Γνωρίζει τις αδυναμίες και την αρρώστια τού ανθρώπου. Ξέρει ότι ο άρρωστος έχει ανάγκη φροντίδος, και όχι επιτιμίου. Επεμβαίνει διακριτικά και σωτήρια, ακόμη κι όταν η επέμβασι είναι φοβερά επώδυνη.
Ο Κύριος δεν έντυσε τον άρρωστο της γης των Γαδαρηνών με εντολές ούτε με απειλές· αυτός όχι μόνο τα ρούχα του έσχιζε, αλλά και τις αλυσίδες έσπαζε. Τον απάλλαξε από τον «λεγεώνα». Και αμέσως μετά κάθησε δίπλα Του μόνος, ιματισμένος και σωφρονών.
Αυτή είναι ανέκαθεν η δύναμι, η αγωγή και συμπεριφορά τής Ορθοδόξου Εκκλησίας· βλέπει βαθιά τα πράγματα. Έχει τη διάκρισι των πνευμάτων και τη δύναμι της αγάπης. Ξέρει και διακρίνει αν κάτι είναι από τον Θεό, τον πονηρό ή από την ανθρώπινη φύσι. Γι’ αυτό, οι επεμβάσεις της είναι σωτήριες, και ο λόγος της απαύγασμα αγάπης.
Όταν μας μιλά αυστηρά, φανερώνει τη μεγάλη της στοργή, και πρέπει πρόθυμα να την υπακούωμε. Και όταν μας φέρεται με άκρα επιείκεια, σεβόμενη την ελευθερία μας, τότε ακριβώς πρέπει να φοβώμαστε και με δέος να πολιτευώμαστε.
***
Δεν είναι η Εκκλησία αυτό που νομίζουμε. Μας πήραν μωρά παιδιά από τον μαστό της μάνας μας, της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Μας έμαθαν άλλα. Μας έδωσαν να πιούμε γάλα κονσέρβας. Μας έκοψαν από τις ρίζες. Μας χώρισαν από την Παράδοση. Μας απομάκρυναν από το σπίτι μας. Μας έκαμαν αλλοδαπούς στον τόπο μας. Βάλθηκαν να μας ξεμάθουν τη μητρική μας γλώσσα, τη γλώσσα της Ορθοδοξίας, τη μητρική γλώσσα του ανθρώπου.
Ποιοί; Όσοι θέλησαν δια της βίας να μας σώσουν: οι διαφωτιστές, προπαγανδιστές, Βαυαροί, μασόνοι... μέχρι σήμερα. Μαζί μ΄ αυτούς, όλοι όσοι θεωρήσαμε τα φώτα τους φώτα, τον πολιτισμό τους πρόοδο. Και έτσι, στα τυφλά, χωρίς διάκριση πνευματική, πήραμε το καθετί απ΄ αυτούς, σαν ανώτερο, καλύτερο, πολιτισμένο (σε τέχνη, δίκαιο, διοργάνωση ζωής, αρχιτεκτονική, μουσική...). Και βασανίζεται το είναι μας. Απορρίπτει ο οργανισμός μας ένα-ένα τα μεταμοσχευθέντα ξένα μέλη. Και συνέχεια μας μεταμοσχεύουν βιαίως νέα, τα οποία αποβάλλονται, και φανερώνεται με την προσωπική του συμπεριφορά ποιος είναι ο βαθύτερος χαρακτήρας του λειτουργημένου λαού μας.
Δεν είναι η Εκκλησία αυτή που νομίζουμε. Δεν είναι αυτή που χτυπάμε, αυτή που βαλθήκαμε να καταστρέψωμε. Δεν έχει σχέση η Ορθοδοξία με «μεσαιωνισμούς», «μυστικισμούς», «κληρικαλισμούς», «σχολαστικισμούς» που ακούμε. Τόσοι δυτικοθρεμμένοι νομίζουν ότι σε Δύση και Ανατολή όλοι οι όροι έχουν το ίδιο περιεχόμενο. Και προσπαθούν να μας ελευθερώσουν από αρρώστιες που δεν περάσαμε. Και μας αρρωσταίνουν με τις θεραπείες τους. Και μας περιπλέκουν με τις λύσεις τους.
Δεν αρνούμαστε ότι υπήρξαν ανθρώπινες αδυναμίες. Υπήρξαν και υπάρχουν αδύνατοι, με πτώσεις και ελαττώματα. Αυτό κάνει ακόμα πιο συμπαθή την ίδια την Ορθοδοξία, και αναδεικνύει την ανοχή της αγάπης της και την αλήθεια του μηνύματός της.
Το θέμα το μεγάλο είναι να γνωρίσουμε την Εκκλησία την Ορθόδοξη, που αγνοούμε. Τη μία, αμόλυντη, άφθορη, άχραντη καρδιά της. Αυτήν που αποτελεί το βαθύτατο και πιο αληθινό είναι μας. Αυτή με την οποία έχομε πολύ μεγαλύτερη σχέση απ΄ ότι νομίζουμε. Αυτή που ξέρομε βαθύτερα, χωρίς να το καταλαβαίνωμε. Αυτή που πάμε ασυνείδητα να βρούμε αρνούμενοί την, γιατί αγνοούμε την αλήθεια της, τη θεανθρωπία της, τη δόξα της ταπεινώσεώς της.
Ότι πολύτιμο ζητούν όλοι οι αληθινοί αναζητητές βρίσκεται μέσα εδώ. Όχι αποσπασματικά, επί μέρους ή φανταστικά, αλλά εν όλω έργω και αληθεία.
Αυτή είναι κατάλληλη για τα μικρά παιδιά, τις απλές γριούλες και τους πιο απαιτητικούς αναζητητές, που θέλουν να δουν τον Θεό όχι όσο μπορούν, αλλ΄ όπως ο Θεός είναι.
Υπάρχει μια θεολογία που φτάνει στην απόφαση (αποφατικότητα), την άρνηση, που δεν πάει παραπέρα, που άνθρωπος στη γη δεν μπορεί να ξεπεράσει. Και μια χάρη άκτιστη, αόρατη, ακατάληπτη, που έρχεται στον άνθρωπο, στην κτίση. Και νεουργεί και θεουργεί το ανθρώπινο.
Δεν είναι η θεολογία σχολαστικισμός, ούτε η πνευματική ζωή πουριτανισμός.
Γνωρίζοντας την Ορθοδοξία, αυτή που είναι, ισορροπούμε· μπορούμε όλους να δούμε με στοργή. Από όλους να βοηθηθούμε. Και όλους με τη χάρη του Θεού να βοηθήσωμε.
Το να γίνωμε Ορθόδοξοι δεν σημαίνει κάπου να κλειστούμε, αλλά κάπου να αναχθούμε: να βγούμε στο ύψος του σταυρού της αγάπης.
Αν ήταν η θεολογία της Εκκλησίας μας αυτή που νομίζει ο πολύς κόσμος, αυτή που διδάχτηκε στα κρατικά πανεπιστήμια· ή αν ήταν η ευσέβειά της ο έξωθεν εισαχθείς στείρος πιετισμός, σας ομολογούμε ότι δεν θα σας λέγαμε τίποτε. (Δεν θα είχαμε καμιά ελπίδα· ίσως ούτε ευθύνη.)
Τώρα μπορούμε να σας πούμε λόγο παρήγορο και σκληρό (λέγεται μόνος του):
Η θέση μας είναι προνομιακή και επικίνδυνη. Έχει καθοριστεί απ΄ αυτούς που μας γέννησαν, και δεν μπορούμε να κάνωμε ότι μας κατέβει.
Δεν μπορούμε ατιμωρητί οι Ορθόδοξοι Έλληνες να παιδιαρίζωμε, στηριζόμενοι σ΄ οποιαδήποτε δικαιολογία ή, περισσότερο, να αυθαδιάζωμε.
Αν αυτοί που προηγήθηκαν ημών και έζησαν και τάφηκαν σε τούτα τα χώματα, αυτοσχεδίαζαν κάνοντας το κέφι τους, τότε θα μπορούσαμε και εμείς να συνεχίσωμε αυτοσχεδιάζοντας.
Αν όμως έζησαν διαφορετικά· αν αποφάσισαν να πεθάνουν, και έτσι έζησαν· αν ο τρόπος της ζωής τους ήταν απόφαση θανάτου· αν όλη τους η δημιουργία, το ήθος, ο λόγος, τα έργα, η μορφή, η χειρονομία, το ορατό και αόρατο εξ αυτών είναι γεννημένο εκ του θανάτου, από τη θυσία όλων, για να γεννηθεί κάτι καλύτερο, άλλης φύσεως, άλλης υφής, για τους άλλους, για μας όλους· τότε δεν μπορούμε ατιμωρητί να αυτοσχεδιάζωμε, να κάνωμε πρόβες, να παίζωμεν εν ου παικτοίς.
Αν δεν έχτιζαν την Αγια-Σοφιά όπως την έχτισαν, να χωρά τον κάθε άνθρωπο και την οικουμένη.
Αν δεν είχαν φτιάξει το Άγιον Όρος όπως το έφτιαξαν, για να σώζεται όλος ο άνθρωπος και να αδελφώνονται οι λαοί.
Αν δεν είχε θεολογήσει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς όπως θεολόγησε, ανακεφαλαιώνοντας την πείρα και τη ζωή της Ορθοδοξίας, σβήνοντας τη δίψα του σημερινού βασανισμένου νέου ανθρώπου.
Αν δεν είχαν αγωνιστεί, κλάψει, υπομείνει, προσευχηθεί, θυσιαστεί τόσοι άγνωστοι στα βουνά, στα νησιά και στις πόλεις. Αν δεν είχαν στα τραγούδια, στη ζωή και στα ήθη τους αυτή την ανθρωπιά που σε σφάζει.
Αν δεν ήσαν γενάρχες του νέου Ελληνισμού ένας άγιος Κοσμάς και ένας Μακρυγιάννης.
Αν δεν υπήρχαν όλα αυτά στο αίμα μας, τότε θα μπορούσαμε να κάνωμε ότι μας κατέβει.
Τώρα δεν είναι έτσι. Τώρα βρισκόμαστε εν τόπω και χρόνω αγίω. Δεν μπορούμε να είμαστε επιπόλαιοι. Δεν ανήκομε στον εαυτό μας. Ανήκομε σ΄ αυτούς που μας γέννησαν, και σ΄ όλο τον κόσμο. Είμαστε χρεωμένοι με πνευματική κληρονομιά. Δεν μας σώζει καμιά δικαιολογία. Και όλα να τα πετάξωμε από το σχολείο, τα αρχαία, τα νέα, τα ιερά και τα όσια, δεν μπορούμε να δικαιολογηθούμε σε κανέναν, να απαλλαγούμε, ούτε να ξεχάσωμε το χρέος μας. Δεν μπορούμε να στοιχειοθετήσωμε κανένα άλλοθι.
Θα έχωμε να αντιμετωπίσωμε αυτούς που προηγήθηκαν και αυτούς που έρχονται.
Τα ψεύτικά μας καμώματα θα μας πετάξουν κατά πρόσωπο. Γιατί κάποτε θα ξυπνήσουν αυτοί οι μικροί, που θα πούνε όχι στο ψέμα, στην επιπολαιότητα, στην παραχάραξη, στην πλαστογραφία, στην προδοσία, που χαλκεύεται εγκληματικά και θρασύδειλα με εκπαιδευτικά προγράμματα, αναγνωστικά βοηθήματα, οπτικοακουστικές εκπομπές.
Και αυτοί που θα πουν όχι θα έχουν απροσδιόριστες δυνάμεις που ξεπερνούν αυτούς τους ίδιους. Θα είναι μαζί τους τα πνεύματα των περασμένων και τα διψασμένα παιδιά όλου του κόσμου.
Αυτό που εδώ υπάρχει ανήκει σε όλους. Αυτό που κληροδοτήθηκε καθορίζει τη συμπεριφορά μας.
Η Αλήθεια, που εσαρκώθει δια της παναχράντου και αειπαρθένου Μαρίας, που απέθανε και ανέστη και συνανέστησε την οικουμένη και συνέστησε την Εκκλησία σώμα Χριστού. Η Χάρις που αγιάζει όλο το είναι του ανθρώπου. Η Εκκλησία που βαφτίζει όλο τον άνθρωπο εις τα απύθμενα βάθη του μυστηρίου της ζωής του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, που αγιάζει όλες τις αισθήσεις.
Αυτή η Χάρις, που μπήκε μέχρι μυελού στα οστά του πιστού λαού μας, που υφαίνει τη ζωή μας και την κάνει άνωθεν υφαντή με τα στοιχεία της ύλης...
Όλο το πνευματικό σώμα της ζωής μας έχει μηνύματα που ανήκουν σ΄ όλους, που τα περιμένουν όλοι, μέχρις εσχάτου της γης. Και είμαστε χρεώστες προς όλους. Και μας έχουν κατ΄ ανάγκη βάλει αυτοί που μας γέννησαν κατά σάρκα και κατά πνεύμα σ΄ ένα ορισμένο επίπεδο. Και δεν μπορούμε να υποστείλωμε τη σημαία, να μετριάσωμε το χρέος, να ξεκουραστούμε σε άλλο χώρο, με άλλο τρόπο, παρά μόνο πάνω σε σταυρό θυσίας.
***
Μπορούμε και οφείλομε να κάνωμε μια εκπαιδευτική μεταρρύθμισι ρηξικέλευθη, επαναστατική, και έτσι παίρνομε αναντίρρητα δια μιας κεντρική και πρωτοποριακή θέσι στην παγκόσμια κοινότητα, στην αναζήτησι και στον πόνο όλης της μικρής, οικουμενικής μας γειτονιάς.
Αυτή η θέσι μάς ανήκει, και δεν το αμφισβητεί κανείς. Είναι κατακτημένη με αίμα και πνεύμα. Είναι διακονία, σταυρός· και γι’ αυτό, ανάστασι για όλους. Δεν δημιουργεί αισθήματα υπεροχής ή κατωτερότητος, πόλωσι σωβινισμών ή διεθνισμών, προοδευτικότητος ή συντηρητισμού. Είναι άλλης φύσεως. Ιερουργείται σ’ άλλο επίπεδο. Πολιτεύεται σε θερμοκρασία που δεν αντέχει κανένα μικρόβιο και όπου ανασαίνει άνετα ο άνθρωπος.
Και αυτή η μεταρρύθμισι μπορεί να γίνη με το να μην κάνωμε καμιά μεταρρύθμισι, αλλά να ζήσωμε αυτό που έχομε. Να γίνωμε αυτό που είμαστε (που πρέπει να είμαστε). Να συνειδητοποιήσουμε αυτό που μας κληροδοτήθηκε και υπάρχει μέσα μας.
Να πιάσωμε τα μηνύματα της σιγής: Επανάστασι μεγάλη, τεράστια, που έφτασε στη σιγή, στη γαλήνη, στη μη-επανάστασι.
Κίνησι ιλιγγιώδης που εμφανίζεται ως στάσι. Πυρετώδης δράσι που εσαρκώθη στην απόλυτη ησυχία. Αναζήτησι που ξεπερνά τα ανθρώπινα μέτρα και πολιτεύεται στο ανέμελο, στο απλό, στο παιδικό. Παρουσία που φαίνεται απουσία.
Ανεκμετάλλευτα, αστείρευτα κοιτάσματα πνευματικού δυναμισμού στο υπέδαφος της παραδόσεώς μας, όπου δεν έχομε διάσπασι του ατόμου αλλά ανατροπή των όρων τής φύσεως. Πλούτος που αυξάνει διδόμενος. Χαρά που πολλαπλασιάζεται μοιραζόμενη. Ζωή τόσο δυνατή, που φαίνεται θάνατος. Πλησμονή φωτός που, για την υπερέχουσα φανότητα, φαίνεται και λέγεται γνόφος. «Μυστήρια κραυγής» που ξεπερνούν την κλίμακα της ακοής και κοινοποιούνται πολυφθόγγως εν σιγή.
Μια αδελφοσύνη όλων. Όλα τέλειωσαν, και όλα αρχίζουν. Όλα βρίσκονται στη μέση, διακινδυνεύουν. Και όλα είναι απολύτως σίγουρα: «Εξήλθεν νικών και ίνα νικήση».
Μέσα από την Ορθόδοξη Εκκλησία βλέπομε την πραγματικότητα ως έχει.
***
Πέρασε ο Μεσαίωνας. Ισχυροποιήθηκε ο σχολαστικισμός. Προχώρησε ο Ρωμαιοκαθολικισμός. Αντιμετωπίστηκε ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ο κήρυξ τής Χάριτος, ως αιρετικός και πεπλανημένος. Προχώρησε η Δύσι στη φιλοσοφία της. Πραγματοποίησε το πρόγραμμά της. Προόδευσε στη γραμμή: η γνώσι για τη γνώσι. Έφτιαξε τον τεχνικό πολιτισμό, την πιο πεποικιλμένη φυλακή για τον άνθρωπο.
Και επαναστατεί σήμερα η νέα γενιά. Αντιδρά ο πιο ζωντανός κόσμος στη Δύσι. Λέει «όχι» στον πολιτισμό του. Ζητούν κάτι άλλο, πιο σημαντικό, πιο μυστηριακό, που να αφορά και να σέβεται τον όλο άνθρωπο. Πάνε πέρα-δώθε.
Φτάνουν μέχρι την άπω Ανατολή, ζητώντας ψυχοσωματική ισορροπία. Πέφτουν οι πολιτισμένοι Ευρωπαίοι θύματα στα χέρια τών μάγων τής Ανατολής, που τους εκμεταλλεύονται και τους υπόσχονται παραδείσους. Και είναι όλα αυτά τα συστήματα και οι θεωρίες από ψυχολογικές υποβολές μέχρις αγυρτίες και δαιμονισμοί. Και έρχονται οι γκουρού και δάσκαλοι των συστημάτων στη Δύσι. Κερδίζουν έδαφος στις ψυχές τών νέων. Καταλαμβάνουν εκτάσεις γεωγραφικές, δημιουργώντας «παραδείσους». Και παίρνει ενοχλητικές διαστάσεις το πράγμα.
Από την εμπειρία τής Ορθοδόξου Εκκλησίας φαίνονται όλα καθαρά. Η ματιά και η πείρα τών Πατέρων μας, θείω Πνεύματι κινουμένη, πάει πιο βαθιά απ’ ό,τι μπορεί να πάη η οποιαδήποτε ψυχολογία.
Οι Πατέρες και το φρόνημα της Εκκλησίας μάς δείχνουν ποια είναι η φυσιολογία τού ανθρωπίνου είναι.
Αν θέλωμε, το ακούμε. Αν δεν θέλωμε, δεν το ακούμε. Οι συνέπειες, όμως, αν το ακούσωμε ή όχι, δεν είναι θέμα τής βουλήσεώς μας, αλλά της μιας φυσιολογίας τής υπάρξεώς μας, που είναι αυτή που είναι, δεδομένη και αμετακίνητη.
Μπορώ να αναπνέω, αν θέλω, από το περιεχόμενο μιας φιάλης υγραερίου. Δεν μπορώ, όμως, να επιζήσω αναπνέοντας αυτό το αέριο. Τα σπλάχνα μου είναι πλασμένα για τον ατμοσφαιρικό αέρα. Δεν μπορώ να αλλάξω τη φύσι τους.
Και τα σπλάχνα τού όλου ανθρώπου είναι φτιαγμένα για να αναπνέουν μέσα στον χώρο, στο κλίμα τής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Και μέσα στην ευρυχωρία τής Εκκλησίας μπορεί ο άνθρωπος να πραγματοποιήση τον εαυτό του. Εκεί μπορεί να βλαστήση, να ανθίση, να καρπίση. Να φτάση στη θέωσι.
Για το πιο μεγάλο πρόβλημα, για το πιο τελευταίο, επείγον και σε παγκόσμια κλίμακα απλωμένο, το θέμα τής ανησυχίας τής νέας γενιάς, η ικανή να βοηθήση δωρεάν όλο τον κόσμο αποτελεσματικά και βέβαια είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η ιστορία, η εξέλιξι οδηγεί στην Ορθοδοξία.
Και αν έρχωνται σήμερα στο Όρος νέοι άνθρωποι απ’ όλη την Ελλάδα, και αν καταφθάνουν απ’ όλο τον κόσμο, είτε για να γίνουν μοναχοί είτε για να βαπτισθούν στο φώς τής Χάριτος, δεν το κάνουν επειδή κάποιος εξωτερικά τους ωθεί, αλλά επειδή μια προσωπική δίψα τούς έλκει. «Από την Εύρώπη γυρίσαμε πεινασμένοι», έγραφε ο Σεφέρης. Πάλι τα παιδιά τής Ευρώπης και όλου του κόσμου μένουν πεινασμένα. Και δικαιολογημένα αντιδρούν και θα αντιδρούν, εν όσω πάνε να τα ταΐσουν με ψευδαισθήσεις και όπια τεχνητών παραδείσων.
Και δικαιώνεται η Ορθόδοξη πίστι και Εκκλησία. Αυτή μας έσωσε, όταν ζούσε η Πόλις. Αυτή μας σκέπασε με τη χάρι της, όταν έπεσε η Πόλις. Και σήμερα, που όλος ο κόσμος έγινε μια πόλι, έστω βαβυλώνια, αυτή είναι η μόνη κατάλληλη να μας βοηθήση, σώση, αδελφώση με όλους.
Η Εκκλησία ανέκαθεν σκεπάζει τον λαό, και ο λαός είναι ο φύλαξ τής αληθείας τής Εκκλησίας (Εγκύκλιος Πατριαρχών Ανατολής, 1848). Γι’ αυτό, όπου βρεθούν στα ξένα, αμέσως θα χτίσουν ένα ναό, και δίπλα το ελληνικό σχολείο. Έτσι ζήσαμε στην Τουρκοκρατία, έτσι ζούμε σήμερα, μέχρι και στην Αυστραλία. Η Εκκλησία μάς βοηθά στην ελευθερία και στη δουλεία, στο χωριό και στην οικουμένη. Αντέχει παντού η Ορθοδοξία. Και εν παντί καιρώ και τόπω λειτουργεί άνετα και ελεύθερα η ζωή και η αποστολή της.
Το πιο δικό μας, οικείο, απλό, αποδεικνύεται οικουμενικό, καθολικό, που ζητούν όλοι. Αυτό το ίδιο όλους ελευθερώνει και όλους ενώνει· τον καθένα διαστέλλει στις διαστάσεις τού παντός. Και όλους συνάγει στο φως τού προσώπου Του.
Στην εποχή τής πάλης των ιδεολογιών η «ιδεολογία» που σώζει τον άνθρωπο είναι η λειτουργική μας θεολογία.
***
Μήπως έχομε κάτι ανεκτίμητο, και δεν το καταλάβαμε καλά; Μήπως ζητάμε βοήθεια σε ένα τομέα από εκείνους στους οποίους οφείλομε να δώσωμε εκείνο που ζητάμε;
Μήπως η μικρότητά μας αριθμητικά, γεωγραφικά, είναι βοηθητική, για να βρούμε το άλλο μέγεθος, το άλλο μεγαλείο, την άλλη δυνατότητα, που βρίσκεται μέσα μας, και πρέπει να κοινωνήσωμεν αυτής και δι’ ημών να δοθή παντί τω λαώ, ή πάσι τοις λαοίς; Μήπως αυτό δεν συνέβαινε πάντοτε σε τούτο τον τόπο;
Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί. Όντας έξω από τον κόσμο, βρισκόμαστε κάπως στην καρδιά τού κόσμου. Όντας μακριά από τον κόσμο, δεχόμαστε τους ανθρώπους απ’ όλο τον κόσμο, που έρχονται να ανοίξουν την καρδιά τους, το άγνωστο βάθος τους, σε κάποιον που ζη στην έρημο και προσπαθεί να ανήκη μόνο στον Θεό και σε όλους τους αγνώστους αδελφούς του.
Έτσι, γνωρίζομε τον πόνο τον βαθύ και τον ήσυχο λόγο τής εξομολογήσεως του πληγωμένου και ταλαιπωρημένου σημερινού ανθρώπου.
Στο Αγιον Όρος με έναν ιδιαίτερο τρόπο ζουν οι παλιοί Αγιοι, και ακούγεται ο πόνος και ο κλαυθμός τής ανθρωπότητος.
Ξέρομε ότι δεν υπάρχει περιθώριο για άλλες δοκιμές· γι’ αυτό, σας μιλάμε για πράγματα σίγουρα και δοκιμασμένα· για την Ορθόδοξη Εκκλησία, που είναι ο ίδιος ο Θεάνθρωπος.
Δεν λέμε απόψεις δικές μας, ούτε διατυπώνομε γνώμες ατομικές («Λογισμοί θνητών πάντες δειλοί και επισφαλείς αι επίνοιαι αυτών»).
Δεν θεωρούμε κανέναν άλλο κυριότερο αίτιο, ούτε κτυπάμε κανέναν περισσότερο από τον εαυτό μας. Δεν χωρίζεται ο εαυτός μας, ούτε η σωτηρία μας, από τον άλλον αδελφό μας.
Σας λέμε τον λόγο τον σωτήριο της μετανοίας: Μπορούμε να ζήσωμε. Μπορούμε να μην πάρωμε διαζύγιο από τη Χάρι και την όντως ζωή. Τότε οι δοκιμασίες και οι κίνδυνοι όλων των ειδών και των επιπέδων που μας απειλούν έσωθεν και έξωθεν θα μεταβληθούν σε ευλογίες, σε δυνάμεις δημιουργικές. Θα είμαστε ευγνώμονες στους εχθρούς μας, τους οποιουσδήποτε, που μας εξήγειραν σε εγρήγορσι και νήψι, και μας ώθησαν να αξιοποιήσωμε για τον εαυτό μας και για όλο τον κόσμο τα αδαπάνητα κοιτάσματα της πνευματικής ενεργείας που κρύβει το υπέδαφος της Παραδόσεώς μας.
Η Εκκλησία δεν αντιδρά βεβιασμένα και απερίσκεπτα. Αφήνει ελεύθερα τα πράγματα, και τα πάντα οδηγούνται από το Πνεύμα.
Δεν αντιπροσωπεύει μια άποψι, έστω σωστή· έχει την αλήθεια σεσαρκωμένη.
Δεν ενδιαφέρεται για ένα κομμάτι τού ανθρώπου αλλά για όλον τον άνθρωπο. Ούτε για μερικά κόμματα ανθρώπων, αλλά για την ανθρωπότητα. Γι’ αυτό, και ο τελικός λόγος τής Εκκλησίας είναι ο λόγος ο ήρεμος και αδυσώπητος της Αποκαλύψεως. Καθένας ας κινηθή ελεύθερα, ας κάμη τον λογισμό του: «Ο αδικών αδικησάτω έτι και ο ρυπαρός ρυπαρευθήτω έτι και ο δίκαιος δικαιοσύνην ποιησάτω έτι και ο άγιος αγιασθήτω έτι» (Αποκ. 22, 11). Απ’ όλα θα φανερωθή το Ένα.
Η Αποκάλυψι του αγίου Ιωάννου παρουσιάζει ολόγυμνη την αλήθεια των μαινομένων στοιχείων, των τερατομόρφων θηρίων, που σαλεύουν και απειλούν την οικουμένη, αλλά πάνω απ’ όλα βασιλεύει Αυτός που νίκησε τον θάνατο διά του θανάτου. Αυτός επικρατεί· γαληνεύει, ανακεφαλαιώνει και σώζει τα πάντα.
Δεν εξορκίζεται ο δαιμονισμός με δαιμονισμό. Η βία αντιμετωπίζεται με γαλήνη. Οι πάντες θα παλέψουν με το ασθενές, με το Αρνίον «το εστώς ως εσφαγμένον από καταβολής κόσμου», και θα τους νικήση το Αρνίον.
«Μη φοβού, εγώ ειμι ο πρώτος και ο έσχατος και ο Ζών και εγενόμην νεκρός και ιδού ζών ειμι εις τους αιώνας των αιώνων» (Αποκ. 1, 18).
Το μέλλον ανήκει σ’ αυτό που ανίσταται εκ του τάφου. Σ’ αυτό που δεν φοβάται τον θάνατο, αλλά ο θάνατος γίνεται η μήτρα που το κυοφορεί. Αναδύεται εκ του τάφου, από την τελική δοκιμασία, νέο, άτρωτο, γεμάτο άδυτο φως.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία και αγωγή έδωσε τη δύναμι στον άγιο Κοσμά, και βλάστησε από τον τάφο του, το σκαμνί του, αυτό το πολύκλωνο δέντρο ποο τρέφει τον λαό. Η ίδια Ορθόδοξη Εκκλησία έμαθε στον Μακρυγιάννη να προσεύχεται όπως προσευχόταν, να απαντά και να αντιμετωπίζη τον Ντερνύ και τον Μπραΐμη όπως τους αντιμετώπισε, με τον λόγο του, τη χάρι του και τη ζωή του.
Και όλες οι σημερινές δοκιμασίες και ανακατατάξεις ανοίγουν νέους δρόμους για το εκ νεκρών αναστάν. Και αυτό μόνο μπορεί να συντροφεύση τον άνθρωπο στις νέες περιπέτειες, αναζητήσεις και φόβους τών επερχομένων.
Ας δώσωμε τη δυνατότητα στα παιδιά να γνωρίσουν τους Πατέρες τής Εκκλησίας, τους μεγάλους Οικουμενικούς Διδασκάλους.
Ας τους δώσωμε τη δυνατότητα να εγκεντρισθούν, σαν νέοι βλαστοί, στο δέντρο που ανήκουν, στην καλλιέλαιον της Παραδόσεώς μας.
Ας τα αφήσωμε να ανάψουν τη λαμπάδα τού είναι τους προσωπικά από το φως τής Αναστάσεως του Κυρίου. Αν αυτό συμβή, τότε καμία απειλή δεν θα μπορή να σβήση το φως και τη φλόγα τής ζωής αυτής. Κάθε θύελλα, δοκιμασία, θα κάνη το φως αυτό να λάμπη τηλαυγέστερα και να φωτίζη την υπ’ ουρανόν.
Θα μπορούν, έτσι, όλα τα παιδιά να ζήσουν, να χαρούν τη ζωή τους εν Χριστώ Ιησού, εν παντί καιρώ και τόπω. Και ο δικός μας καιρός, ο δύσκολος και ζοφερός, και ο δικός μας τόπος, ο μικρός και καθαγιασμένος, θα αναδειχθή πάλι πηγή ζωής και φάρος για τους πολλούς.
«Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών».
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΙΒΗΡΩΝ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ
Στίς διάφορες γκουρουϊστικές κινήσεις θά συναντήσει κάποιος
τήν ὕπαρξη διαφόρων παραδόξων φαινομένων, πού ἐκ
πρώτης ὄψεως ἐντυπωσιάζουν ἤ δένἑρμηνεύονται εὔκολα μέ τήν λογική. Τέτοια φαινόμενα εἶναι γνωστά στην Ἰνδουιστική θρησκευτικότητα ὡς Σίντις (Siddhis). Ὁ ὅρος Σίντις εἶναι σανσκριτικός ὅρος καίἀναφέρεται στίς παραφυσικές καταστάσεις και τά ἀσυνήθιστα φαινόμενα, πού πραγματοποιοῦνται σέ προχωρημένο στάδιο στά πλαίσια τῆς Γιόγκα. Σ᾽ αὐτά ἀνήκουν ἡδιόραση, ἡ τηλεπάθεια, ἡ αἰώρηση, οἱ ὑλοποιήσεις, ἡ ἐξωσωματική προβολή κ.ἄ 1. Ἀντίστοιχα φαινόμενα ὑπάρχουν καί στό Βουδισμό.
Τά ἐν λόγῳ παράδοξα φαινόμενα χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον π.χ. ἀπό τό γκουρού Σάτυα Σάϊ Μπάμπα (1926–2011) καί ἔγιναν μάλιστα πόλος ἕλξης πολλῶνὀπαδῶν του. Ὁ ἐν λόγῳ γκουρού πραγματοποιοῦσε διάφορα παραφυσικά φαινόμενα, ὅπως ὑλοποιήσεις διαφόρων πραγμάτων, παράλληλες παρουσίες, μετεωρισμοὺς κ.ἄ 2.
Εἶναι φαινόμενα πού ἀφ᾽ ἑνός μέν χρησιμοποιοῦνται,
γιά νά προσελκύουν ὀπαδούς, ἀφ᾽ ἑτέρου δε
χρησιμοποιοῦνται στή συνέχεια ἀπό τούς ὀπαδούς τους ὡςἀποδείξεις περί τῶν θείων, δῆθεν, δυνατοτήτων τῶν δασκάλων τους. Ἀποβλέπουν στό νά ἐντυπωσιάσουν, νά πείσουν γιά τήν ὑποτιθέμενη δύναμη καί θειότητα τῶνγκουρού, καθηλώνοντας τή λογική, δείχνοντας ταυτοχρόνως μέ τόν τρόπο, πού ἐπαναλαμβάνονται ἕνα εἶδος ἐγωϊστικοῦ ναρκισσισμοῦ καί αὐταρέσκειας τῶν γκουρού.
Τά παράδοξα αὐτά φαινόμενα,πού συναντᾶ κάποιος σέ διάφορους γκουρού, ἀποτελοῦν ταυτοχρόνως κίνδυνο γιά τόν ἀδιάφορο ἄνθρωπο ἤ γιά τό χριστιανό, πού δε γνωρίζει ἐπαρκῶς τήν πίστη του, ὄχι μόνο νά ἐντυπωσιαστεῖ, ἀλλά καί νά παρασυρθεῖ.
Δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε ὅτι ἡ προέλευση τέτοιων φαινομένων ὁρισμένες φορές ἐνέχει τό στοιχεῖο τῆς παραπλάνησης καθώς ἀποτελοῦν ταχυδακτυλουργικά τεχνάσματα. Ὁρισμένες φορές, ὅμως, εἶναι φαινόμενα, πού ἔχουν σαφῶς δαιμονική προέλευση.
Τοῦτο γίνεται εὔκολα ἀντιληπτό, καθώς ἀντίστοιχα φαινόμενα και καταστάσεις συναντᾶ κάποιος σε διάφορους ἀποκρυφιστικούς χώρους, ὅπως π.χ. στόνΠνευματισμό.
Ὁ ὀρθόδοξος χριστιανός με ὁδηγούς τήν Ἁγία Γραφή καί τή διδασκαλία καί τήν πεῖρα τῶν Ἁγίων πατέρων καί διδασκάλων τῆς Ἐκκλησίας μας μπορεῖ νά ξεχωρίσεικαί νά διακρίνει τή δαιμονική προέλευση καί συνδρομή στά φαινόμενα αὐτά. Δέν ἐντυπωσιάζεται ἀπό τέτοια φαινόμενα.
Στήν Παλαιά Διαθήκη βλέπουμε τούς μάγους τοῦ Φαραώ νά κάνουν καί νά ἐπιδεικνύουν παράδοξα φαινόμενα (Ἐξόδ. κεφ. 7, 11–12, 22. κεφ. 8, 7, 18), ὅπως ἐπίσης καιστήν Καινή Διαθήκη τέτοια ἐντυπωσιακά φαινόμενα μέ τή συνδρομή δαιμόνων ὑλοποιοῦσε ὁ Σίμων ὁ μάγος (Πράξ. 8, 9–11).
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς λέγει ἐπίσης ὅτι στίς διαβολικές μεθοδεῖες ἐντάσσεται καί ἡ πρακτική τοῦ σατανᾶ νά «μετασχηματίζεται εἰς ἄγγελον φωτός» (2 Κορ. 11, 14)γι᾽ αὐτό καί ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός μᾶς λέγει ὅτι οἱ δαίμονες «παραχωρήσεως δέ Θεοῦ γινομένης καί ἰσχύουσι καί μεταβάλλονται καί μετασχηματίζονται εἰς οἷονθέλουσι σχῆμα κατά φαντασίαν» 3. Ὁ ἴδιος Ἀπόστολος ἐπίσης μᾶς προειδοποιεῖ γιά ἀνθρώπους «πονηρούς καί γόητες» (2 Τιμ. 3, 13), πού θά ἐντυπωσιάζουν καί θα παρασύρουν ἀνθρώπους.
Αὐτό πού πρέπει ἐν προκειμένῳ ἰδιαιτέρως νά ἐπισημάνουμε εἶναι, ὅτι πολλά ἀπ᾽ αὐτά τά φαινόμενα λαμβάνουν χώρα μόνο στή φαντασία. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆςἘκκλησίας, πού γνωρίζουν ἐκ πείρας τις δαιμονικές μεθοδεῖες, μᾶς λέγουν σχετικά ὅτι «καί τοῖς ἔξωθεν πράγμασι κέχρηνται πρός τάς φαντασίας οἱ δαίμονες» 4.
Ἡ φαντασία εἶναι κατά τούς Ἁγίους Πατέρες χῶρος δράσης τῶν δαιμόνων καί μάλιστα σέ ἀνθρώπους ἀθεράπευτους ἀπό τά πάθη τους, μέ ἀνύπαρκτο πνευματικόἀγώνα. Νά ὑπενθυμίσουμε στό σημεῖο αὐτό μία ἀκόμη σχετική μαρτυρία ἀπό τή ζωή τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας: «Ἀδελφοί τινές πα- ρέβαλον τῷ ἀββᾷ Ἀντωνίῳἀναγγεῖλαι αὐτῷ φαντασίας ἅς ἔβλεπον, καί μαθεῖν παρ᾽ αὐτοῦ εἰ ἀληθιναί εἰσίν ἤ ἀπό δαιμόνων. (...) Ἡμεῖς διά τοῦτο ἤλθομεν ἐρωτῆσαι σε, ὅτι βλέπομεν φαντασίας, καίπολλάκις γίνονται ἀληθιναί, μήπως πλανώμεθα. Καί ἐπληροφόρησεν αὐτούς ὁ γέρων ἐκ τοῦ κατά ὄνον παραδεί γματος, ὅτι ἀπό δαιμόνων εἰσίν» 5.
Ἔτσι π.χ. ἐξηγεῖται καί ὁ ἰσχυρισμός ὀπαδῶν τοῦ γκουρού Σάϊ Μπάμπα, ἐάν ἀληθεύει βέβαια, ὅτι χριστιανοί «προσευχόντουσαν μπροστά σέ εἰκόνες τοῦ Χριστοῦ ἤτῶν πιό ἀγαπημένων Ἁγίων τους καί τελικά οἱ μορφές τῶν εἰκόνων αὐτῶν ἄλλαζαν σ᾽ αὐτή τοῦ Σάϊ Μπάμπα» 6.
Ἐν προκειμένῳ ὁ χριστιανός πρέπει νά ἔχει πάντα ὑπόψη του τήν ἁγιοπατερική προτροπή «εἰ δε ἀπό δαιμόνων ἐνεργείας ἀπατηλά περιπέτονται, μή μοί καθέζουδαιμόνων ἀπάταις προσκεχηνῶς, μηδέ γίνου διαβολικαῖς ἔκδοτος ἐνεργείαις» 7.
_________________
Σημειώσεις:
1. Βλ. Fr. Heiler, Die Religionen der Menschheit, (Ηrsg: von K.Goldammer), 1980, σ. 153. Handbuch Religiöse Gemeinschaften und Weltanschauungen, 2000, σσ. 704, 801–802.
2. Margaret Thaler Singer - Janja Lalich, Cults in Our Midst, 1995, σ. 163.
3. Ἰ. Δαμασκηνοῦ,Ἔκδοσις Ἀκριβής Ὀρθοδόξου πίστεως2, 4, PG 94, 877 Α.
4. Ἁγ. Νείλου, Κεφάλαια ΚΖ. Περί διαφόρων πονηρῶν λογισμῶν, 4, ΡG 79, 1205 Α.
5. Βλ. Παλλάδιος Ἐλενοπόλεως, Ἀποφθέγματα Πατέρων, Α΄, PG 65, 77CD. Πρβλ Ἁγ. Νικοδήμου, Ὁ Ἀόρατος πόλεμος, ἔκδ. Φῶς, 1988, σσ. 99-110. Γέροντος ΠορφυρίουΚαυσοκαλυβίτου, Bίος και Λόγοι, ἔκδ. Ἱ. Μονῆς Χρυσοπηγῆς, 2003, σσ. 251–252.
6. Βλ. Σ. Σάντουαϊς, ΣΑΙ ΜΠΑΜΠΑ. Ὁ Ἅγιος... καί ὁ ψυχίατρος, ἔκδ. Σρί Σάτυα Σάϊ, 1984, σ. 208.
7. Βλ. Μεγ. Βασιλείου, Ὑπόμνημαεἰς τόν Ἠσαΐαν, 77, PG 30, 248 C.
Ιωάννης Θαλασσινός, Διευθυντής Π.Ε.ΦΙ.Π. 04-10-2017
Ποιός ἄραγε θυμᾶται τή θλιβερή ἐπέτειο τῆς ψήφισης, ἀπό τή Βουλή τῶν Ἑλλήνων, τοῦ ἐπαίσχυντου...
Χριστιανική Εστία Λαμίας 03-10-2017
Οἱ μάσκες ἔπεσαν γιά ἀκόμα μιά φορά. Ἑταιρεῖες γνωστές στούς Ἕλληνες καταναλωτές ἀφαίρεσαν ἀπό τά...
TIDEON 21-12-2015
Επιμένει να προκαλεί Θεό και ανθρώπους η ελληνική Κυβέρνηση, ψηφίζοντας στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ως...
Tideon 14-12-2015
Η Κυβέρνηση μας μίλησε για την «αναγκαιότητα» και για τα πλεονεκτήματα της «Κάρτας του Πολίτη»...
TIDEON 27-08-2014
Λαμβάνουν διαστάσεις καταιγισμού οι αντιδράσεις πλήθους φορέων και πολιτών για το λεγόμενο «αντιρατσιστικό» νομοσχέδιο το...
tideon.org 02-05-2013
Kαταθέτουμε την αρνητική δήλωση μας προς τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ). Ο νόμος αφήνει πολλά...
Tideon 31-12-2012
Ποια είναι η λύση αν πλήρωσες «τσουχτερές» τιμές στο Κυλικείο του Νοσοκομείου, του Αεροδρομίου, του...
Νικόλαος Ἀνδρεαδάκης, ὁδηγός 03-04-2012
Εἶμαι νέος μὲ οἰκογένεια, ἔχω ὅλη τὴ ζωὴ μπροστά μου… Λόγῳ ἐπαγγέλματος ἔχω τὴ δυνατότητα...
tideon 07-11-2011
ΜΝΗΜΟΝΙΟ: Δεν ξεχνώ αυτούς που παρέδωσαν αμετάκλητα και άνευ όρων την ΕΘΝΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ και έκαναν...
ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ ΤΩΡΑ ... 15-02-2011
Κατάλαβες τώρα ... γιατί σε λέγανε «εθνικιστή» όταν έλεγες πως αγαπάς την Πατρίδα σου; Για να...
ΤΡΑΠΕΖΑ ΙΔΕΩΝ 25-12-2010
Τώρα πια γνωρίζω τους 10 τρόπους που τα ΜΜΕ μου κάνουν πλύση εγκεφάλου και πώς...