Η ανάσταση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού αποτελεί για όλους τους πιστούς Του το πιο χαρμόσυνο και ελπιδοφόρο γεγονός της ανθρώπινης ιστορίας, διότι είναι η μεγαλύτερη νίκη όλων των εποχών κατά του έχθιστου εχθρού του ανθρώπου, του τυραννικού Άδη και του πικρού θανάτου. Ο δικός Του θάνατος έγινε ο θάνατος του θανάτου μας! Αυτή ακριβώς η συνειδητοποίηση μας κάνει να σκιρτούμε από άρρητη αγαλλίαση και να πανηγυρίζουμε λαμπρά την «βασιλίδα και κυρία» εορτή, κατά τον ιερό και θεσπέσιο υμνογράφο του Πάσχα.
Όμως δυστυχώς δε χαίρονται όλοι οι άνθρωποι αυτή την αγία ημέρα, αλλά κάποιοι πράττουν το αντίθετο, λυπούνται και πασχίζουν να μειώσουν την αξία της μπροστά στα μάτια όλων των λαμπρά εορταζόντων πιστών του αναστάντος Χριστού. Είναι ολοφάνερο πως η αμαρτία δημιούργησε στα μυαλά τους σοβαρή νοητική στέρηση, ώστε να μη μπορούν να στοχαστούν ούτε στο ελάχιστο το ασύλληπτο μέγεθος της θείας δωρεάς, η οποία απορρέει από τον όλβιο κενό τάφο του Κυρίου και τη λαμπροφόρο έγερσή Του. Το νυσταλέο βλέμμα τους είναι στραμμένο προς τον σκοτεινό και αραχνιασμένο Άδη και όχι προς τον ολόφωτο ουρανό, που είναι πλημμυρισμένος από το ανέσπερο αναστάσιμο φως. Αποστρέφονται την ελευθερία του ουρανού και ορέγονται τα δεσμά του υποχθόνιου δεσμωτηρίου του «διαβόλου και των αγγέλων αυτού» (Ματθ. 25, 41). Τέλειος παραλογισμός!
Ένα από τα πιο ανόητα επινοήματά τους κατά της αναστάσεως του Κυρίου είναι η συσχέτισή της με τις «αναστάσεις» των διαφόρων παγανιστικών «θεοτήτων». Κάθε χρόνο τις ημέρες του Πάσχα βλέπουμε δημοσιευμένα κάποια ανούσια άρθρα, τα οποία επιχειρούν, ανεπιτυχώς φυσικά, να παρουσιάσουν την ανάσταση του Χριστού ως ένα ακόμη μύθο αναστημένου θεού, σαν και αυτών των ειδωλολατρικών θρησκειών της προχριστιανικής αρχαιότητας. Με μια απίστευτη ρηχότητα στα επιχειρήματά τους και με μια γελοία κακοποίηση της ιστορικής αλήθειας, προσπαθούν να «αποδείξουν», ότι ο Ιησούς Χριστός είναι μια κακέκτυπη μυθική επινόηση, αναβίωση του αιγυπτιακού θεού Όσιρι, του συριακού Άδωνι, του φρυγικού Άττι και του Ελληνικού Διόνυσου, οι οποίοι πιστευόταν ότι «αναστήθηκαν» από τον Άδη!
Θέλουν να λησμονούν οι «διαπρεπείς» αυτοί ερευνητές, οι οποίοι αρέσκονται να αυτοπροσδιορίζονται και ως «ορθολογιστές», πως ενώ εκείνοι οι ψευτοθεοί ανήκουν στη σφαίρα της πιο νοσηρής φαντασίας και του μύθου, ο Ιησούς Χριστός είναι πρόσωπο ιστορικό, πέραν πάσης αμφιβολίας. Θέλουν ακόμη να λησμονούν πως ο οποιοσδήποτε συσχετισμός του Χριστιανισμού και η σύγκρισή του με όλα τα ιστορικά θρησκεύματα είναι ατυχής, διότι το χριστιανικό μήνυμα ουδεμία σχέση έχει με αυτό που ονομάζεται θρησκεία στον εκτός του Χριστιανισμού χώρο.
Πάνω απ' όλα όμως είναι το αβυσσαλέο χάσμα στο υπόβαθρο των «νεκραναστάσεων» των παγανιστικών «θεών» και του Θεανθρώπου Χριστού. Οι μυθολογικές διηγήσεις για τις παγανιστικές «νεκραναστάσεις» έχουν όλες ως βάση κάποια ιδιοτέλεια και μάλιστα είναι αναμειγμένες με ικανοποίηση ταπεινών ενστίκτων. Επίσης η «ανάστασή» τους είναι αποτέλεσμα επέμβασης άλλων «θεών», διότι από μόνοι τους είναι εντελώς ανίκανοι να αναστηθούν. Αντίθετα το Πάθος και η Ανάσταση του Χριστού ενέχει την τέλεια ανιδιοτέλεια. Ο Ιησούς Χριστός, όντας τέλειος Θεός, δέχεται εκούσια να υποστεί τον επώδυνο και ταπεινωτικό σταυρικό θάνατο, για τη σωτηρία του κόσμου και ανασταίνεται από τους νεκρούς αφ' εαυτού, ως Θεός παντοδύναμος.
Για του λόγου το αληθές θα παραθέσουμε εν συντομία τους μύθους των «νεκραναστημένων» παγανιστικών «θεών», για να διαπιστώσουμε τη γελοία σύγκριση που επιχειρείται με την λαμπροφόρο ανάσταση του Χριστού.
Μια από τις προσφορότερες συγκρίσεις είναι αυτή του συριακού «θεού» Άδωνι. Σύμφωνα με το μύθο, η ψευτοθεά του τυφλού ερωτικού ενστίκτου Αφροδίτη ενέπνευσε σφοδρό ερωτικό πάθος στη Μυρσίνη για τον πατέρα της Θύαντα, επειδή εκείνος δεν τιμούσε τη «θεά» διά της ιεράς πορνείας. Μέσα στην παραφροσύνη που ενέβαλε η «θεά» σ' αυτούς πραγματοποιήθηκε η εμετική αιμομιξία, καρπός της οποίας υπήρξε ο όμορφος Άδωνις (= Κύριος). Αυτόν τον νέο αγάπησε παράφορα και έκαμε ερωμένο της η Αφροδίτη. Όμως ο έτερος εραστής της ο άγριος θεός του πολέμου Άρης, εξαιτίας της ζήλιας του, έστειλε έναν άγριο κάπρο ο οποίος κατασπάραξε τον όμορφο νέο, αρπάζοντάς τον όμως η θεά του Άδη Περσεφόνη τον έσωσε. Η Αφροδίτη θρηνούσε το χαμό του εραστή της, όμως η Περσεφόνη δεν της τον έδινε, διότι τον ήθελε για τον εαυτό της! Τότε ο Δίας κανόνισε κάποιους μήνες να ανεβαίνει στον επάνω κόσμο και να τον χαίρεται ερωτικά η Αφροδίτη.
Ας δούμε και το μύθο της «νεκρανάστασης» του αιγυπτιακού «θεού» Όσιρι. Ο Όσιρις, ήταν αδελφός και εραστής της Ίσιδος, θεάς του έρωτα και προστάτης της μαγείας, όντας μάγισσα η ίδια. Ο αδελφός τους Τυφών ζήλεψε την ευτυχία του αιμομικτικού ζεύγους, διότι ήθελε αυτός την αδελφή του για ερωμένη, και γι' αυτό διαμέλισε τον Όσιρι και έριξε τα κομμάτια του στο Νείλο. Η Ίσις απαρηγόρητη για το χαμό του εραστή αδελφού της μάζεψε τα κομμάτια του και με μαγικές τελετουργίες τον επανέφερε στη ζωή. Όμως δε βρήκε τα γεννητικά του όργανα, τα οποία αναζητούσε μάταια με θρήνους σε όλη τη γη. Χωρίς αυτά δε θα μπορούσε να ξανακάνει εραστή της τον αδελφό της! Πάνω σε αυτή την αναζήτηση συστήθηκαν τα διαβόητα και αισχρά μυστήρια της «θεάς».
Παρόμοιος είναι ο μύθος του φρυγικού «θεού» Άττι. Αυτός σχετίζονταν με τη λατρεία της Κυβέλης - Άγδιστης, της οποίας ήταν γιος και εραστής! Αυτή του ζητούσε αιώνια ερωτική αφοσίωση. Όταν όμως αυτός αθέτησε την αφοσίωσή του σ' αυτή, προτιμώντας να νυμφευτεί την κόρη του Μίδα, αυτή προκάλεσε στον ανυπάκουο εραστή της φοβερή μανία, εξ' αιτίας της οποίας ο τραγικός νέος αυτοευνουχίστηκε και πέθανε. Η ερωτομανής «θεά» θρηνούσε απαρηγόρητη για το κακό που τη βρήκε. Ο Δίας τη λυπήθηκε και της υποσχέθηκε ότι θα διατηρήσει το σώμα του Άττι ανέπαφο και θα μπορούσε να κινεί το μικρό του δάκτυλο! Πάνω σε αυτόν τον άθλιο μύθο αναπτύχθηκαν τα φοβερά και αιματηρά μυστήρια, κατά τα όποια οι νέοι ιερείς της «θεάς», οι περιβόητοι «Γάλλοι», αυτοευνουχίζονταν εν μέσω παθολογικής έκστασης και άγριων κραυγών. Ένεκα της φρίκης που προκαλούσε το αποκρουστικό θέαμα των ευνουχισμών απαγορεύτηκαν στα Ρωμαϊκά χρόνια!
Γνωστός είναι και ο μύθος του Ζαγρέα - Διόνυσου. Αυτός ήταν καρπός του εμετικού αιμομικτικού έρωτα του Διός με την κόρη του Περσεφόνη. Η ζηλόφθονη Ήρα παρακίνησε τους τερατώδεις τιτάνες να τον κατασπαράξουν, ενώ εκείνος έπαιζε ανέμελος, και να φάνε τις σάρκες του. Η Αθηνά κατάφερε να διασώσει την καρδιά του Διονύσου από τους κανίβαλους «θεούς», την έφερε στο Δία, ο όποιος την κατάπιε. Κατόπιν με το βιασμό της Σεμέλης, κόρης του Κάδμου, γεννήθηκε ο νέος Διόνυσος. Αυτό εννοούν ως ... ανάσταση!
Μελετώντας αυτές τις ανόητες μυθολογικές διηγήσεις δε βρίσκουμε κανένα, μα κανένα στοιχείο που να είναι κοινό με την ανάσταση του Χριστού. Οι παγανιστικοί «θεοί» είναι χαμένοι μέσα στη δίνη των παθών και των αδυναμιών τους. Αντίθετα ο Ιησούς Χριστός υπήρξε απόλυτα απαθής. Ουδεμία νύξη γίνεται σε ολόκληρη την αγία Γραφή για κάποιο πάθος ή αδυναμία Του. Είναι ο μόνος που τόλμησε να ρωτήσει: «τις εξ' υμών ελέγχει με περί αμαρτίας» (Ιωάν. 8, 46). Ο Σωτήρας μας δεν ζούσε για τον εαυτό Του, αλλά για τη σωτηρία του κόσμου. Ο Ίδιος ομολόγησε ενώπιον του Πιλάτου:
«Εγώ εις τούτο γεγέννημαι και εις τούτο ελήληθα εις τον κόσμον, ίνα μαρτυρήσω τη αληθεία» (Ιωάν. 18, 37), διότι «η χάρις και η αλήθεια διά Ιησού Χριστού εγένετο» (Ιωάν. 1, 17. Ο Θεός απέστειλε τον Υιόν Του στον κόσμο «ίνα σωθή ο κόσμος δι' αυτού» (Ιωάν. 3, 17)
Ας μας παρουσιάσουν οι θιασώτες του παγανισμού έστω και μια περίπτωση κάποιου «θεού» που να νοιάστηκε πραγματικά για το ανθρώπινο γένος και να θυσίασε τη ζωή του γι' αυτό. Όσο και να ψάξουν δε θα βρουν πραγματικά φιλάνθρωπο «θεό», διότι όλοι τους ήταν μισάνθρωποι και απάνθρωποι. Αντίθετα, οι «θεοί» κάρφωσαν στον Όλυμπο τον ευεργέτη των ανθρώπων τιτάνα Προμηθέα! Στην αρχαιοελληνική γραμματεία παρουσιάζονται οι άνθρωποι ως τραγικές υπάρξεις καταφρονεμένες από την ψευτοκοινωνία των «θεών». Οι άνθρωποι χρησίμευαν στους «θεούς» να τους λατρεύουν και να ικανοποιούν μέσω αυτών τα ταπεινά τους πάθη. Τη μεγαλύτερη αξία για τους «θεούς» είχαν οι όμορφες θνητές, τις οποίες ήθελαν για ερωμένες τους, ή τους όμορφους νέους για ερωμένους τους (π. χ. Γανυμήδης)! Η τελική κατάληξη της ζωής των θνητών ήταν ο «ηερόεντας» (ομιχλώδης και σκοτεινός) Άδης! Σύμφωνα με τον Όμηρο «αύτη δίκη εστί βροτών, ότέ τις κέ θάνησιν» (αυτή είναι η μοίρα των ανθρώπων, όταν κάποιος πεθάνει) (Ομ. Οδύσ. Λ’, 214).
Το πραγματικό ιστορικό γεγονός της αναστάσεως του Λυτρωτή μας Χριστού δεν έχει καμιά σχέση με οποιαδήποτε μυθολογική παγανιστική εκδοχή. Η λαμπροφόρος ανάσταση του Κυρίου μας είναι μοναδικό και ανεπανάληπτο γεγονός στην ανθρώπινη ιστορία, διότι αυτό άλλαξε την πορεία του κόσμου και μετάλλαξε τη φύση του. Ο Χριστός απάλλαξε διά παντός το ανθρώπινο γένος από τα αιώνια τυραννικά δεσμά του Άδη, νικώντας κατά κράτος τον άρχοντα του καταχθόνιου δεσμωτηρίου των ανθρωπίνων ψυχών. Τώρα μπορούμε να ρωτήσουμε με χαρά και άρρητη ευφροσύνη: «Πού η δίκη σου θάνατε; Πού το κέντρον σου Άδη;» (Ώσηέ 13, 14). Την αγία ήμερα του Πάσχα, τη στιγμή που οι θλιβεροί πολέμιοι της αναστάσεως γρυλίζοντας ξεφυλλίζουν τις σκονισμένες μυθολογίες για να βρουν «κοινά στοιχεία» της αναστάσεως του Χριστού, με τις «αναστάσεις» των γελοίων παγανιστικών «θεών», εμείς σκιρτώντας από ανείπωτη χαρά και αγαλλίαση, «Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν Άδου την καθαίρεσιν», εις πείσμα και καταισχύνη όλων των διαχρονικών εχθρών του πραγματικού θριαμβευτή και νικητή του θανάτου, του Αναστάντος Χριστού μας!
(Πηγή: «ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΠΑΓΑΝΙΣΤΙΚΕΣ “ΝΕΚΡΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ”», Λάμπρος Σκόντζος, Θεολόγος-Καθηγητής, Περιοδικό Διάλογος, Τεύχος 56, Ιερά Μονή Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου)
Η σύγκρουση αρχαιοελληνικής θρησκείας και επιστήμης
Τα τελευταία χρόνια, με έκπληξη και πολλά ερωτηματικά, διαπιστώνουμε μια αφύσικη στροφή πολλών συνανθρώπων μας προς την αναβίωση των αρχαίων ξεχασμένων παγανιστικών θρησκευμάτων. Βεβαίως στα πλαίσια της ανεξιθρησκίας, η οποία χαρακτηρίζει τον σύγχρονο πολιτισμό μας, κανένας δε θα είχε αντίρρηση, όποιοι το επιθυμούν, να ακολουθούν τα αρχαία παγανιστικά θρησκεύματα. Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Ο νεοπαγανισμός, όπως χαρακτηρίζεται το σύγχρονο παγανιστικό ρεύμα, είσβαλε στις κοινωνίες με δυναμική ακραίου φονταμενταλισμού, με εκδηλωμένες μορφές αντιπαλότητας και μίσους κατά του Χριστιανισμού, που σπάνια γνώρισε η ανθρωπότητα ως τώρα. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των αρχαιοθρήσκων σε όλο τον κόσμο είναι να ακολουθούν τακτική πλήρους διαστρέβλωσης της ιστορίας, προκειμένου να εξωραΐσουν τις αρχαίες παγανιστικές θρησκείες, αλλά και να κατασυκοφαντήσουν τον Χριστιανισμό. Η όλη προσπάθειά τους είναι ενταγμένη στο γενικότερο σχέδιο για την αποχριστιανοποίηση του κόσμου!
Μια από τις χυδαιότερες κακοποιήσεις της ιστορικής πραγματικότητας είναι η προσπάθεια να παρουσιαστεί στη χώρα μας η αρχαιοελληνική θρησκεία ως η βάση της επιστήμης και η γενέτειρα του ορθού λόγου, τη στιγμή που είναι απόλυτα αποδεδειγμένο ότι υπήρξε εχθρός της επιστήμης και της προόδου, διότι δίδασκε ακριβώς τα αντίθετα απ’ ότι πρέσβευε και αποδείκνυε η επιστήμη. Και το χειρότερο, δεν έμενε στη θεωρητική αντιπαράθεση, αλλά έπαιρνε ενεργή εχθρική στάση απέναντι στις επιστημονικές γνώσεις, στην επιστημονική έρευνα και στους ίδιους τους επιστήμονες, με συγκεκριμένες πρακτικές και διώξεις.
Η αρχαία θρησκεία, όπως είναι γνωστό, είχε απόλυτο πανθεϊστικό χαρακτήρα. Ο υλικός κόσμος θεωρούνταν έμψυχος και ένθεος. Οι παιδαριώδεις μύθοι, οι οποίοι μας διασκεδάζουν με την αφέλειά τους, μας παραξενεύουν με τις παραδοξότητές τους και μας αηδιάζουν με τις ανηθικότητές τους ήταν για την αρχαία θρησκεία δόγματα πίστης, η «θεολογία» της! Δίδασκε ότι ο ήλιος, η σελήνη και τα αστέρια ήταν «θεοί»! Ο ηλιακός δίσκος λατρευόταν ως πραγματικός «θεός» (Υπερίων, Φοίβος, Απόλλων), το ίδιο και η σελήνη (Εκάτη, Άρτεμις) καθώς και οι άλλοι πλανήτες λατρεύονταν ως «θεοί» (Δίας, Αφροδίτη, Άρης κλπ)! Στα βυζαντινά χρόνια ο Ιουλιανός (361-363) κάθε πρωί προσευχόταν και θυσίαζε στον ήλιο. Έγραψε μάλιστα και έργο με τίτλο: «Εις Βασιλέα Ήλιον», παρ’ όλο ότι η επιστήμη της εποχής του είχε αποφανθεί σαφέστατα ότι ο ήλιος είναι άψυχη ύλη! Τα μετεωρολογικά και τα άλλα φυσικά φαινόμενα πιστευόταν ως θεϊκές ενέργειες. Οι άνεμοι πιστευόταν ότι προερχόταν από το ασκί του Αιόλου. Τα ηφαίστεια προκαλούσαν οι θαμμένοι Τιτάνες και τα υπόγεια εργαστήρια του Ηφαίστου, τα κύματα της θάλασσας και τους σεισμούς προκαλούσε η τρίαινα του Ποσειδώνα (Ομ.Ιλιάς,Υ΄57), τους κεραυνούς τους εκτόξευε ο Δίας, κλπ. Τα μετεωρολογικά φαινόμενα ονόμαζαν «διοσημίες», δηλαδή σημάδια του Δία. Είναι γνωστές οι απίστευτες δεισιδαίμονες φοβίες των αρχαίων μπροστά στα φυσικά φαινόμενα, καθ’ ότι σε αυτά «έβλεπαν» τη μήνη των «θεών»!
Η αρχαιοελληνική γραμματεία μας διέσωσε πληθώρα μαρτυριών του ανείπωτου φόβου που ένοιωθαν οι λάτρεις των αρχαίων «θεών» και τις απίστευτες μαγικού χαρακτήρα τελετουργίες για τον υποτιθέμενο εξευμενισμό τους, με αποκορύφωμα τις αμέτρητες και φρικτές ανθρωποθυσίες από τη μυθική περίοδο (η οποία για τους «αρχαιολάτρες» είναι ιστορία) μέχρι και το τέλος των ιστορικών χρόνων της αρχαιότητας (ως και τον 4ο μ. Χ. αιώνα)! Αρχαίοι συγγραφείς, οι οποίοι έζησαν μετά Χριστόν, όπως ο περιηγητής Παυσανίας, ο φιλόσοφος Πλούταρχος, ο γεωγράφος Στράβων, ο νεοπλατωνικός Πορφύριος, ο ρητοροδιδάσκαλος Λιβάνιος κ.α. αναφέρουν λεπτομέρειες ανθρωποθυσιών της εποχής τους! Αναφέρουμε επίσης ένα ακόμη παράδειγμα θρησκευτικής δεισιδαιμονίας, πρωτογονισμού και παραλογισμού της αρχαίας θρησκείας: Οι ποταμοί της Ελλάδος θεωρούνταν «θεοί» και λατρεύονταν από τις παρακείμενες πόλεις. Για να τύχουν της ευμένειάς τους προέβαιναν σε εκατόμβες θυσιών! Έσχατη κατάντια, θυσίαζαν στα άψυχα ποτάμια! Ας διαβάσει επίσης κάποιος το «Περί Δεισιδαιμονίας» σύγγραμμα του πλατωνικού φιλοσόφου Θεόφραστου (4ος π. Χ. αιών) ή το «Περί Δεισιδαιμονίας» κεφάλαιο στα «Ηθικά» του Πλουτάρχου (2ος μ. Χ. αιών) και θα βεβαιωθεί αβίαστα για τον αφάνταστο σκοταδισμό της αρχαίας θρησκείας! Θα διαπιστώσει σαφέστατα την αγεφύρωτη διάσταση μεταξύ της αρχαίας θρησκείας και της επιστήμης! Θα δικαιολογήσει την εμμονή μας να την χαρακτηρίζουμε ως ένα από τα πιο πρωτόγονα και σκοταδιστικά θρησκεύματα της ιστορίας!
Η ελληνική ψυχοσύνθεση όμως, παρ’ όλο ότι συνθλίβονταν για αιώνες από τις φοβερές συμπληγάδες της θρησκείας, δεν έπαψε ποτέ να είναι αναζητητής της αλήθειας. Πλάι στα σκοταδιστικά «ιερά», τα μαντεία, τα θυσιαστήρια ζώων και ανθρώπων, δίπλα στους μαύρους σκοταδιστές ιερείς, τους μάντεις, τους μάγους, τους οιωνοσκόπους, τους ορφεοτελεστές, τους μητραγύρτες, τους θεραπευτές, τους πυθαϊστές κλπ, συντελούνταν η επιστημονική κοσμογονία, ξέχωρα από την πρωτόγονη θρησκεία και τα σκοτεινά επιτελεία της. Αντίθετα, δεν υπάρχει μαρτυρία στη μακραίωνη αρχαιοελληνική ιστορία να είναι κάποιος ιερέας της αρχαίας θρησκείας και ταυτόχρονα επιστήμων και σοφός, εκτός του Σοφοκλή και του Πλουτάρχου, οι οποίοι διαφοροποιήθηκαν πλήρως από τα θρησκευτικά δόγματα και δρώμενα όταν ανακάλυψαν την επιστήμη!
Το αποτέλεσμα ήταν η ανάπτυξη του πνεύματος και της θετικής και επιστημονικής σκέψεως να κλονίζει σταδιακά και να περιορίζει την επιρροή της σκοταδιστικής θρησκείας, με τα αντιεπιστημονικά και παράλογα δόγματά της και τις άκρως δεισιδαίμονες τελετουργίες της. Μια μερίδα σοφών ανθρώπων με οδηγό τον ορθό λόγο και την παρατήρηση, διαπίστωσαν πως στη φύση κυριαρχεί ο νόμος του αιτιατού. Τα πάντα μέσα σε αυτή λειτουργούν βάσει αιώνιων φυσικών νόμων και ό, τι αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας είναι αποτελέσματα φυσικών αιτιών. Η μεταφυσική ερμηνεία της φύσεως, που έκανε η αρχαία θρησκεία, καταδείχτηκε αναμφίβολα παράλογη και το πνευματικό και ηθικό ξεγύμνωμα των σκοτεινών παραγόντων της υπήρξε σημαντικός σταθμός για την ανάπτυξη της επιστήμης και την επικράτηση του ορθού λόγου.
Η πνευματική επανάσταση άρχισε στην Ιωνία, εξαιτίας του ευνοϊκού πολιτικού και κοινωνικού κλίματος που επικρατούσε εκεί τον 6ο π.Χ. αιώνα και εντεύθεν. Μακριά από τα θρησκευτικά σκοταδιστικά κέντρα της μητροπολιτικής Ελλάδος και τον φανατισμό των όχλων, μπόρεσαν οι Ίωνες σοφοί να απαγκιστρωθούν από τους ασφυκτικούς βρόγχους του θρησκευτικού κατεστημένου και να σκεφτούν ελεύθερα, με οδηγό τον ορθό λόγο και την έρευνα. Οι μεγάλοι εκείνοι άνδρες, σύμφωνα με το Σουηδό καθηγητή M. Nilsson,
«... έχτιζαν σε έδαφος λιγότερο παιδιάστικο από εκείνο που μπορούσε να προσφέρει η ανθρωπομορφική θεωρία του Ομήρου. Είχαν υψωθεί πάνω από την λαϊκή δεισιδαιμονία και είχαν δώσει βάρος στον τρόπο που εξελισσόταν ο κόσμος και στη διάφορη μοίρα των ανθρώπων» (M.Nilsson, Ιστορία της αρχαίας ελληνικής θρησκείας, σελ.238).
Αυτή η λαμπρή ανατολή της επιστήμης δεν έγινε χωρίς την σφοδρή αντίδραση της θρησκείας. Όταν οι επιστήμονες αποφάνθηκαν ότι τα ουράνια σώματα είναι υλικές μάζες και τα μετεωρολογικά φαινόμενα φυσικές διεργασίες, οι φανατικοί λάτρεις της θρησκείας αντέδρασαν δυναμικά και τους κατήγγειλαν ως ασεβείς και άθεους! Οι μεγάλοι Ίωνες φιλόσοφοι δεινοπάθησαν από το ιερατείο και τον δεισιδαίμονα ειδωλολατρικό όχλο, όταν προσπάθησαν να απομυθοποιήσουν την φύση και να εξηγήσουν ότι ο υλικός κόσμος διέπεται από φυσικούς νόμους. Έτσι δενήταν μόνο σκοταδιστική και αντιεπιστημονική η αρχαιοελληνική θρησκεία, αλλά και απόλυτα αντιδραστική! Ο καθηγητής M.Nilsson επισημαίνει πως «οι εξηγήσεις των φυσικών φιλοσόφων παρουσιάσθηκαν σαν αντίπαλες των θρησκευτικών ιδεών και η διαμάχη έγινε πραγματική» (M.Nilsson, μνημ. έργο, σελ.279). Δεν υπάρχει κανένας σοβαρός μελετητής της αρχαιότητας, έλληνας ή ξένος, που να μην αναφέρεται σε αυτή την φοβερή σύγκρουση. Μόνο οι ανιστόρητοι και εμπαθείς αρχαιόπληκτοι «βλέπουν» την αρχαία θρησκεία ως «μήτρα» της επιστήμης, μόνο αυτοί τα «βλέπουν» όλα όμορφα και αγγελικά πλασμένα στην αρχαία Ελλάδα!
Οι πολιτικές, πολιτιστικές και οικονομικές συνθήκες, που ακολούθησαν, μετέφεραν το μεγάλο πνευματικό κίνημα των Ιώνων φιλοσόφων στην Αθήνα του 5ου αιώνα. Οι σωκρατικοί και οι σοφιστές θα συνεχίσουν τη μεγάλη παράδοση του ιωνικού διαφωτισμού. Θα αμφισβητήσουν σοβαρά την αυθεντία της σκοταδιστικής θρησκείας και η σύγκρουση θα γίνει αναπόφευκτη. Τα μεγάλα δημιουργικά πνεύματα της εποχής απελευθερωμένα από τον σκοταδισμό, την δεισιδαιμονία και την στατική και άκριτη πίστη της θρησκείας των μαζών, άνοιξαν το δρόμο της προόδου και της ορθής σκέψεως. Αυτό όμως δεν έγινε χωρίς αντίδραση. Το ιερατείο, οι μάντεις, οι μάγοι και οι άλλοι παράγοντες της θρησκείας, η οποία έπαιζε σπουδαίο ρόλο στη ζωή των πόλεων, έγειραν πραγματικό διωγμό εναντίον όσον δεν έσκυβαν το κεφάλι δουλικά στις παράλογες και σκοταδιστικές τους πίστεις και δεισιδαίμονες πράξεις τους.
Θεωρούμε απαραίτητο να κάνουμε μια σοβαρή επισήμανση. Οι διάφοροι αρχαιόπληκτοι «ειδικοί ιστορικοί» επιχειρούν να μας πείσουν ότι τις διώξεις περί αθεΐας στην αρχαία Αθήνα τις έκανε η Πολιτεία και ότι η θρησκεία ήταν αμέτοχη! Τίποτε δεν είναι πιο ψευδές από αυτό! Φρικτή διαστρέβλωση της ιστορικής πραγματικότητας! Βεβαίως τις διώξεις τις πραγματοποιούσε η Πολιτεία, αλλά κατ’ απαίτηση της θρησκείας. Το παντοδύναμο ιερατείο είχε τρομερή και απόλυτη επιρροή στις δεισιδαίμονες μάζες και κατά συνέπεια μπορούσε όχι απλά να επηρεάζει πολιτικές επιλογές, αλλά και να τις επιβάλλει. Για το λόγο αυτό οι φαύλοι πολιτικοί ήταν οι μόνιμοι εντολοδόχοι του. Τρανταχτή απόδειξη αυτών είναι το γεγονός ότι οι διώξεις γινόταν σχεδόν πάντα κατ’ απαίτηση του διαβόητου αθηναίου ιερέα και μάντη Διοπείθη. Αυτός παρακολουθούσε με το πολυπληθές αργόσχολο «ιερό» συνεργείο του τα λόγια, τα γραπτά και τις πράξεις των επιστημόνων και των φιλοσόφων και όπου έκρινε ότι θίγεται η θρησκεία, τους κατάγγειλε στις αρχές και δρομολογούνταν η απηνή δίωξή τους!
Το αποτέλεσμα της σφοδρότατης σύγκρουσης μεταξύ της αρχαιοελληνικής θρησκείας και της επιστήμης υπήρξε τραγικό. Περισσότεροι από πεντακόσιοι (γνωστοί) σοφοί και επιστήμονες, μόνο στην Αθήνα, θα διωχθούν, θα εξορισθούν, θα καούν τα συγγράμματά τους και θα βρουν φρικτό θάνατο. Ενδεικτικά αναφέρουμε, το Σωκράτη, τον Αναξαγόρα, τον Αλκιβιάδη, τον Περικλή και την Ασπασία, το Φειδία, τον Αισχύλο, τον Ευριπίδη, το Θεόφραστο, τον Αριστοτέλη, τον Αρίστιππο, τον Αντισθένη, τον Κριτία, τον Θεόδωρο το μαθηματικό, τον Διαγόρα το Μήλιο, τον Στείλπωνα το Μεγαρέα, τον Πρωταγόρα και εκατοντάδες άλλους. Ο θρησκευτικός διωγμός ήταν γενικευμένος και σε άλλες πόλεις, μόνο που δεν έχουν καταγραφεί τα περιστατικά των διωγμών αυτών.
Δεν έχουμε καμία πρόθεση να μειώσουμε τους αρχαίους προγόνους μας για τις όποιες επιλογές τους. Όμως η ιστορική αλήθεια μας υποχρεώνει να είμαστε ακριβείς και να μην παραποιούμε τα γεγονότα. Οφείλουμε να διδασκόμαστε από τα σφάλματα του παρελθόντος και να φροντίζουμε να μην επαναλαμβάνονται στο μέλλον. Αυτή είναι και η πρακτική χρησιμότητα της ιστορίας. Εν προκειμένω, επιχειρώντας να εξωραΐσουμε την αρχαιοελληνική θρησκευτική κατάσταση, όχι μόνο δεν κατορθώνουμε να εξυψώσουμε την αρχαία Ελλάδα, αλλά την εκθέτουμε ανεπανόρθωτα, διότι την αρχαία θρησκεία απέρριψαν οι ίδιοι οι αρχαίοι πρόγονοί μας και ασπάστηκαν ελεύθερα, αυτό που εναγωνίως επιζητούσαν, την πνευματική και λογική λατρεία του μόνου αληθινού Θεού, ο Οποίος αποκαλύφτηκε στο Θείο Πρόσωπο του Σαρκωμένου Λόγου Του, του Λυτρωτή μας Χριστού. Η προσπάθεια κάποιων να νεκραναστήσουν την αρχαιοελληνική θρησκεία αποτελεί, πέρα από απέλπιδα επιχείρηση, φρικτή ύβρη κατά των αρχαίων σοφών προγόνων μας, οι οποίοι δεινοπάθησαν από αυτή και την έθεσαν οριστικά στο περιθώριο εδώ και δυόμισι χιλιάδες χρόνια!
Ως κατακλείδα θα θέλαμε να επισημάνουμε το γεγονός πως μέσα στη σύγχρονη πρωτοφανή πνευματική σύγχυση, τέτοιου είδους ιστορικές παραποιήσεις, προξενούν μεγάλη ζημιά στους πολίτες και ιδιαίτερα στους νέους. Φουντώνουν πάθη και παράλογους φανατισμούς. Γεννούν επικίνδυνες εθνικιστικές εξάρσεις, οι οποίες όχι μόνο δεν εξυψώνουν την Πατρίδα μας στους ξένους (εχθρούς και φίλους), αλλά την καταρρακώνουν στα μάτια τους, διότι ο εθνικισμός αποτελεί θλιβερό κατάλοιπο παρωχημένων εποχών. Είναι άλλωστε αποδεδειγμένο πως ο εθνικισμός με τα παρεπόμενά του είναι ο πραγματικός νεκροθάφτης των εθνών! Ο πολιτισμός δε χρειάζεται «κράχτες» για να γίνει γνωστός, αλλά από μόνος του φανερώνει το μεγαλείο του παρελθόντος. Οι αρχαίοι σοφοί πρόγονοί μας δε χρειάζονται συνηγόρους ούτε διαφημιστές και μάλιστα από εκείνους που ακολουθούν τη θρησκευτική παράδοση των αρχαίων δημίων τους! Εγείρουν οι παραχαράκτες της εθνικής μας ιστορίας εσωτερικές έριδες και αντιπαλότητες επικίνδυνες, σε μια εποχή που πρέπει να έχουμε ομόνοια, αλληλοκατανόηση και ανοχή, ώστε να αντιμετωπίζουμε από κοινού τα οξυμένα κοινωνικά, οικονομικά και εθνικά μας προβλήματα. Όποιοι ακολουθούν αυτή την άκρως λαθεμένη τακτική προσφέρουν κακές και ολέθριες υπηρεσίες στην πατρίδα μας. Η ιστορική παραποίηση είναι τροφή - σκύβαλο προς τον αποπροσανατολισμένο νεοέλληνα πολίτη, η οποία του ικανοποιεί πρόσκαιρα το αίσθημα ενός ανόητου «εθνικού μεγαλείου», μακροπρόθεσμα όμως του συσσωρεύει ανεπανόρθωτες παρενέργειες, τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Το καταγέλαστο σύνδρομο της σκοπιανής ιστορικής παραχάραξης και τα φαιδρά (και επικίνδυνα) αποτελέσματά του, είναι ίσως το πιο τρανταχτό παράδειγμα των παρενεργειών που φέρνει αναπόφευκτα η κακοποίηση της ιστορίας!
(Πηγή: «Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ», Λάμπρος Σκόντζος, Θεολόγος-Καθηγητής, Ακτίνες )
