Ἡ συνέντευξις τοῦ Σεβ.Μητροπολίτου μας Σεραφείμ γιά τίς συμπροσευχές μέ παπικούς καί ἄλλα θέματα στήν δημοσιογράφο κα Στέλλα Μεϊμάρη, πού εἶναι ἀπό τήν 27ην Νοεμβρίου ἐ.ἔ. πρωτοσέλιδο στήν ἱστοσελίδα www.pentapostagma.gr.   

Ἐρώτησις 1η : Ποιά εἶναι ἡ γνώμη σας γιά τίς συμπροσευχές μέ παπικούς καί ἀλλοθρήσκους;

Ἀπάντησις : Γιά τό πολύ σοβαρό αὐτό θέμα τῶν συμπροσευχῶν μέ τούς ἑτεροδόξους καί τούς ἑτεροθρήσκους προστρέχουμε καί ἀναζητοῦμε τήν θέσι τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία διατυπώνεται καί ἐκφράζεται ἀπό τούς Θείους καί Ἱερούς Κανόνας τῆς Ἁγιωτάτης ἡμῶν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

Οἱ Ἅγιοι καί Θεοφόροι Πατέρες μας ἀπεφάνθησαν διά τῶν Ἁγίων Οἰκουμενικῶν Συνόδων, ὡς καί διά τῶν ὑπ' αὐτῶν ἀναγνωρισθεισῶν Τοπικῶν (Συνόδων) καί Κανόνων Ἁγίων Πατέρων, διά τά σπουδαῖα αὐτά κανονικά καί ἐκκλησιολογικά θέματα καί ἡ συμμόρφωσις πρός τίς ἐπιταγές τῶν Ἱερῶν αὐτῶν Κανόνων εἶναι ὑποχρεωτική καί ἀνυπέρθετη.

Κατά τούς Θείους καί Ἱερούς Κανόνας οἱ ἀκοινώνητοι, οἱ αἱρετικοί καί οἱ ἐθνικοί θεωροῦνται ὅτι εἶναι ἐκτός τῆς Μιᾶς Ἁγίας Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Μέ αὐτούς δηλ. δέν ἐπιτρέπεται ἡ ἐκκλησιαστική κοινωνία.

Αὐτό, βέβαια, δέν γίνεται ἀπό μῖσος, βδελυρία ἤ ἀπέχθεια, ἀλλά γιά λόγους παιδευτικούς καί παιδαγωγικούς. Τό μέν, διότι ἡ αἵρεσις, τό σχῖσμα καί ἡ ξένη θρησκεία στεροῦν ἤ ἀφαιροῦν τίς προϋποθέσεις καί τήν δυνατότητα συμπροσευχῆς ἤ συλλειτουργίας, καθιστῶσαι ἀνίκανο καί ἀδύναμο γι' αὐτές τόν αἱρετικό, σχισματικό καί ἀλλόθρησκο. Καί τό δέ, διότι ἐάν ἐκκλησιάζωνται μέ τούς πιστούς οἱ τοιοῦτοι καί ὑπάρχει ἐκκλησιαστική κοινωνία μέ αὐτούς, χωρίς προηγουμένως νά ἀνανήψουν καί νά ἀποπτύσουν τήν αἵρεσι, τήν πλάνη καί τήν κακοδοξίαν των, τότε, κατεχόμενοι ἀπό τό πνεῦμα τῆς πλάνης, τῆς αἱρέσεως καί τῆς κακοδοξίας, δέν θά ἀφυπνισθοῦν ποτέ πνευματικά καί ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι πιστοί, λαϊκοί καί κληρικοί, ἔχουμε μεγάλη εὐθύνη γι' αὐτό καί κοινωνοῦμε ἐν προκειμένῳ «ἁμαρτίαις ἀλλοτρίαις» .

Οἱ παπικοί, γιά νά ἀπαντήσω στήν ἐρώτησί σας, κατά τούς Ἱερούς Κανόνας, τίς ἀποφάσεις Πατριαρχικῶν συνόδων τῆς β' χριστιανικῆς χιλιετίας καί τήν διδασκαλία Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας (ὅπως τοῦ Μ.Φωτίου, τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, τοῦ Ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ κ.λπ., θεωροῦνται ἀκοινώνητοι καί αἱρετικοί (παρ' ὅτι ἐπισήμως ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας τούς θεωρεῖ ὡς σχισματικούς, καί ἑπομένως ἀκοινωνήτους, καί ὄχι ὡς αἱρετικούς).

Γιά τούς ἀκοινωνήτους καί αἱρετικούς οἱ Ἱεροί Κανόνες, ἐνδεικτικῶς, ὁρίζουν τά ἑξῆς : Ὅποιος συμπροσεύχεται μέ ἀκοινώνητο, ἀκόμη καί μέσα σέ ἕνα σπίτι, ἄς ἀφορίζεται (10^ος Ἀποστολικός). Ἐπίσκοπος ἤ Πρεσβύτερος ἤ Διάκονος ἐάν συμπροσευχήθηκε μόνο μέ αἱρετικούς, ἄς ἀφορίζεται. Ἄν ὅμως ἐπέτρεψε σ' αὐτούς νά κάνουν κάτι (νά ἱερουργήσουν) ὡς κληρικοί, ἄς καθαιρεῖται (45^ος Ἀποστολικός). Νά μήν ἐπιτρέπεται στούς αἱρετικούς νά εἰσέρχωνται στόν οἶκο τοῦ Θεοῦ, ἐφ' ὅσον ἐπιμένουν στήν αἵρεσι (6^ος Κανών τῆς ἐν Λαοδικείᾳ Συνόδου). Ἐκείνους πού ἐπιστρέφουν ἀπό τίς αἱρέσεις, εἴτε ἦσαν κατηχούμενοι, εἴτε πιστοί κατ' αὐτούς, νά μήν τούς προσδέχεσθε, πρίν ἀναθεματίσουν κάθε αἵρεσι, καί κατ' ἐξοχήν αὐτήν (τήν αἵρεσιν), στήν ὁποία ἦσαν αἰχμάλωτοι (7^ος Κανών τῆς ἐν Λαοδικείᾳ Συνόδου). Δέν πρέπει νά παίρνουμε εὐλογίες ἀπό τούς αἱρετικούς, οἱ ὁποῖες εἶναι ἀλογίες μᾶλλον, παρά εὐλογίες (32^ος Κανών τῆς ἐν Λαοδικείᾳ Συνόδου). Καί ὅτι δέν πρέπει μέ αἱρετικούς ἤ σχισματικούς νά συμπροσευχόμαστε (33^ος Κανών τῆς ἐν Λαοδικείᾳ Συνόδου).

Ὅσο γιά τίς συμπροσευχές μέ τούς ἀλλοθρήσκους οἱ Ἱεροί Κανόνες διατάσσουν τά ἑξῆς : Ὅποιος Ἐπίσκοπος, ἤ Πρεσβύτερος, ἤ Διάκονος, ἤ γενικά ἀπό τόν κατάλογο τῶν Κληρικῶν, νηστεύει μέ τούς Ἰουδαίους, ἤ ἑορτάζει μαζί τους, ἤ δέχεται ἀπό αὐτούς τά τῆς ἑορτῆς των (δηλ. ἄζυμα) ἤ κάτι παρόμοιο ἄς καθαιρεῖται. Ἄν δέ εἶναι λαϊκός, ἄς ἀφορίζεται (7^ος καί 70^ός Ἀποστολικός, 37^ος καί 38^ος Κανών τῆς ἐν Λαοδικείᾳ Συνόδου). Δέν πρέπει μέ τούς ἐθνικούς (εἰδωλολάτρες) νά συνεορτάζουμε καί νά κοινωνοῦμε μέ τήν ἀθεότητά τους (39^ος Κανών τῆς ἐν Λαοδικείᾳ Συνόδου). Καί, ἄν κάποιος Χριστιανός μεταφέρη λάδι σέ ἱερό ἐθνῶν (μή χριστιανικό ναό), ἤ σέ συναγωγή Ἰουδαίων, στίς γιορτές τους, ἤ ἀνάβει λυχνάρια, ἄς ἀφορίζεται (71^ος Ἀποστολικός).

Μετά τήν δειγματοληπτική παράθεσι τῶν ὡς ἄνω Ἱερῶν Κανόνων εἶναι προφανές τό τί πρέπει καί τί δέν ἐπιτρέπεται νά γίνεται μέσα στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο. Οἱ συμπροσευχές καί ἡ εἴσοδος ἀκοινωνήτων καί αἱρετικῶν ἀπό τήν Ὡραία Πύλη τοῦ Ὀρθοδόξου Ναοῦ δέν συγχωροῦνται, οὔτε φυσικά κάτι τό περισσότερο ἀπό αὐτό π.χ. ἡ εὐλογία τοῦ ὀρθοδόξου ποιμνίου ἀπό αὐτούς, ἡ ἀνάγνωσις τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου ἐν ὥρᾳ Θ. Λατρείας ἀπό διάκονο τῶν παπικῶν κ.λπ.). Οὔτε πρέπει νά γίνωνται συμπροσευχές μέ ἑτερόδοξους καί ἑτεροθρήσκους, σάν κι αὐτές πού ἔγιναν στούς κήπους τοῦ Βατικανοῦ ἀνήμερα τῆς Πεντηκοστῆς τοῦ λήγοντος ἔτους 2014 καί πού ἐκ τῶν πραγμάτων ἐκρίθησαν ὅτι ἦσαν πάντῃ ἀτελέσφορες. Καί βεβαίως ἡ παρουσία Ἐπισκόπων στίς στιγμές τῆς «χειροτονίας» ἑτεροδόξων, καί ἡ προσφορά τιάρας ἤ Ἀρχιερατικῆς Μίτρας καί Ποιμαντορικῆς Ράβδου (ὅπως ἔγινε στήν Ἀφρική) θεωρεῖται ὡς ἀνεπίτρεπτος.

Σχετικά μέ τό θέμα αὐτό ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος σέ ἀνακοινωθέν της (Ὀκτώβριος 2014) σημειώνει ἐπί λέξει : «Ἀναφορικά μέ τόν θεολογικό διάλογο στό Παγκόσμιο Συμβούλιο τῶν Ἐκκλησιῶν τονίστηκε ἡ ἀνάγκη ἀποφυγῆς κάθε μορφῆς συμπροσευχῆς».

Πηγή: Μητρόπολη Κυθήρων