Εν Πειραιεί τη 12η Μαΐου 2016
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
ΙΔΟΥ ΓΙΑΤΙ ΥΠΗΡΞΕ ΦΕΤΟΣ ΤΟΣΗ ΔΙΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΕΟΡΤΑΣΜΟ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΠΙΚΟΥΣ!
(Απάντηση σε ανακοίνωση των εν Ελλάδι παπικών)
Ένα από τα μεγαλύτερα εκκλησιολογικά και εορτολογικά προβλήματα που δημιουργήθηκε στην αρχαία Εκκλησία κατά την διάρκεια των τριών πρώτων αιώνων της ιστορίας της, ήταν το πρόβλημα του κοινού εορτασμού του Πάσχα.Κατά την χρονική αυτή περίοδο δεν υπήρχε σ’ όλες τις τοπικές εκκλησίες γενική ομοιομορφία εορτασμού του Πάσχα ως προς την ακριβή ημερομηνία. Μάλιστα κατά τον 2ο αιώνα η ασυμφωνία αυτή έλαβε σοβαρές διαστάσεις, που οδήγησε σε έριδα - διαμάχη μεταξύ των εκκλησιών της Μικράς Ασίας και της Ρώμης επί των ημερών του επισκόπου Σμύρνης αγίου Πολυκάρπου, (168 μ.Χ. περίπου) και του Πάπα Ρώμης Ανικήτου, (155-166μ.Χ.). Οι Μικρασιάτες εόρταζαν το Πάσχα μαζί με το εβραϊκό Πάσχα στις 14 του εβραϊκού μήνα Νισάν, (ο μήνας Νισάν είχε διάρκεια 29, ή 30 ημέρες και συμπίπτει την περίοδο μεταξύ Μαρτίου και Απριλίου), και γι’ αυτό ονομάζονταν «Τεσσαρεσκαιδεκατήτες». Αντίθετα οι Ρωμαίοι εόρταζαν το Πάσχα την πρώτη Κυριακή μετά την εαρινή ισημερία. Επειδή λοιπόν υπήρχε κίνδυνος να δημιουργηθεί σχίσμα, μετέβη στη Ρώμη ο άγιος Πολύκαρπος περί το 154, για να συζητήσει το θέμα με τον Πάπα, ωστόσο δεν υπήρξε λύσις. Τη λύση έδωσε η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος, (325), η οποία καθόρισε συνοδικά και απόλυτα δεσμευτικάγια όλες τις Εκκλησίες τον χρόνο κοινού εορτασμού της κορυφαίας αυτής εορτής. Όπως είναι γνωστό, ορίστηκε ως χρόνος εορτασμού, η πρώτη Κυριακή, μετά την πρώτη πανσέληνο, μετά την εαρινή ισημερία, με την απαραίτητη προϋπόθεσηνα έχει προηγηθεί ο εορτασμός του εβραϊκού Πάσχα. Ο 1ος Κανόνας της εν Αντιοχεία Συνόδου, (341), ο οποίος διασώζει το γράμμα και το πνεύμα του απολεσθέντος σχετικού Ιερού Κανόνος της Α΄ Οικουμενικής τονίζει ρητά την παραπάνω προϋπόθεση: το «(μη) μετά Ιουδαίων επιτελείν το Πάσχα».
Αφορμή για την παρούσα ανακοίνωσή μας πήραμε από ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της «Ι. Συνόδου Καθολικής Ιεραρχίας Ελλάδος», η οποία δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθολική» (30-3-2016), με τίτλο: «Γιατί τόση διαφορά εφέτος στον εορτασμό του Πάσχα;». Στην ανακοίνωση γίνεται προσπάθεια να φανεί, ότι η Ορθόδοξος Εκκλησία μας ακολουθεί λανθασμένο πασχάλιο και πως «η Ανατολή γιορτάζει σωστά το Πάσχα, σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νικαίας, μόνον όταν συνεορτάζει με τη Δύση». Μόνο που δεν λέει όλη την αλήθεια η ανακοίνωση, διότι όπως θα εξηγήσουμε στη συνέχεια, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Όταν συμπίπτει το Πάσχα της Εκκλησίας μας με το Πάσχα των παπικών, τότε εκείνοι εορτάζουν στο σωστό χρόνο, σύμφωνα με το γράμμα, αλλά και το πνεύμα της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου!
Η Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία μας εορτάζει το Άγιο Πάσχα με ακρίβεια, σύμφωνα με την απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, προσαρμοσμένο στο Ιουλιανό ημερολόγιο, μετά την απαράδεκτη ημερολογιακή αλλαγή του 1924. Το πασχάλιο έμεινε ανέγγιχτο, διότι εάν εθίγετο, όχι απλά θα δημιουργούσε εορτολογική διάσπαση και στις κινητές εορτές, αλλά και θα παρέβαινε την απόφαση της Α΄ Οικουμενικής. Αντίθετα η Δύση κατά τον 16ον αιώνα, (1582), επί Πάπα Γρηγορίου του ΙΓ΄ υιοθέτησε το νέο ημερολόγιο, (το Γρηγοριανό), το οποίο αντικατέστησε το λανθασμένο Ιουλιανό, ως προς την εαρινή ισημερία. Σύμφωνα με το Ιουλιανό, η εαρινή ισημερία μετατοπιζόταν κατά μία μέρα κάθε 128 χρόνια, γεγονός μη επιθυμητό, ενώ σύμφωνα με το Γρηγοριανό, η εαρινή ισημερία μετατοπίζεται μόλις μία ημέρα κάθε 3.300 χρόνια. Οι Ρωμαιοκαθολικοί όμως μαζί με την αλλαγή του ημερολογίου συμμετέβαλαν και τον Πασχάλιο Κανόνα, κατά τρόπον, που αντιβαίνει προς τον σχετικό Κανόνα της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου. Και τούτο διότι έκτοτε έπαυσαν να παρακολουθούν το εβραϊκό Πάσχα. Εορτάζουν μεν το Πάσχα κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της εαρινής ισημερίας, χωρίς όμως να λαμβάνουν υπ’ όψιν, αν έχει προηγηθεί ο εορτασμός του εβραϊκού Πάσχα. Επειδή δε οι μεταγενέστεροι Ραβίνοι έχουν αλλάξει επίσης το παλαιό εβραϊκό πασχάλιο, το αποτέλεσμα είναι ότι συχνά το Πάσχα των Λατίνων προηγείται του εβραϊκού, πράγμα το οποίο έρχεται σε αντίθεση με τον όρο της Α΄ Οικουμενικής, ο οποίος προβλέπει να εορτάζεται το Πάσχατων χριστιανών πάντοτε μετά το εβραϊκό. Στην ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της «Ι. Συνόδου Καθολικής Ιεραρχίας Ελλάδος» δεν αναφέρεται τίποτε για την σημαντική αυτή πτυχή. Αποσιωπάται επίσης το γεγονός ότι ο φετινός εορτασμός του εβραϊκού Πάσχα έγινε στις 23 Απριλίου και επομένως η μεν Ορθόδοξη Εκκλησία σωστά εόρτασε το Πάσχα μετά το εβραϊκό την 1η Μαΐου, ενώ οι Λατίνοι λανθασμένα και κατά παράβαση του όρου της Α΄ Οικουμενικής πριν από το εβραϊκό Πάσχα.
Βεβαίως γνωρίζουμε, ότι υπάρχει πρόβλημα με το λανθασμένο Ιουλιανό, ημερολόγιο. Αλλά για μας τους Ορθοδόξους προέχει, σε σχέση με την ημερολογιακή ακρίβεια, η εορτολογική ενότητα όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, έστω στις κινητές εορτές και βέβαια στο Πάσχα. Ο άγος Ιωάννης ο Χρυσόστομος προτιμά χάριν της ενότητος και της πιστής τηρήσεως των ιερών συνοδικών θεσπισμάτων να εορτάζομε το Πάσχα έστω και με εσφαλμένη χρονολογία: «Πανταχού τη Εκκλησία μετ’ ακριβείας επόμεθα, την αγάπην και την ειρήνηνπροτιμώντες απάντων. Ει γαρ και εσφάλετο η Εκκλησία, ου τοσούτον κατόρθωμα από της των χρόνων ακριβείας ήν, όσον έγκλημα από της διαιρέσεως και του σχίσματος τούτου …Ουδέ γαρ η Εκκλησία χρόνων ακρίβειαν οίδεν. Αλλ’ επειδή παρά την αρχήν πάσιν έδοξε τοις πατράσι διηρημένοις ομού συνελθείν και ταύτην ορίσαι την ημέραν, την συμφωνίαν πανταχού τιμώσα και την ομόνοιαν αγαπώσα, κατεδείξατο το επιταχθέν» (Εις τους τα πρώτα Πάσχα νηστεύοντας, PG 48,870-872).
Η αλλαγή του ημερολογίου από τους παπικούς και η συνεπακόλουθη αλλαγή του Πασχαλίου έφερε, κατά θεία οικονομία, και ένα θετικό αποτέλεσμα: Το να μην συνεορτάζουμε οι Ορθόδοξοι το Πάσχα τις περισσότερες φορές με τους Παπικούς την ίδια ήμερα. Αυτός ο μη κοινός συνεορτασμός έρχεται σε απόλυτη συμφωνία με τους Ιερούς Κανόνες και τους αγίους Πατέρες, οι οποίοι καθώς απαγόρευαν τις συμπροσευχές με αιρετικούς, κατά μείζονα λόγον απαγόρευαν κάθε εορτολογική (επι)κοινωνία με τους αιρετικούς και επομένως κοινό συνεορτασμό του Πάσχα. Ο απαράβατος δηλαδή όρος της Α΄ Οικουμενικής: το «(μη) μετά Ιουδαίων επιτελείν το Πάσχα», ισοδυναμεί με το ιεροκανονικό και αγιοπατερικό παράγγελμα: «μη μετά αιρετικών-ετεροδόξων επιτελείν το Πάσχα».
Περαίνοντας, διαπιστώνουμε για μια ακόμα φορά την προσπάθεια των παπικών να μας παρουσιάσουν ως αδαείς, ως δήθεν οπισθοδρομικούς και αντίθετους με την επιστήμη. Λησμονούν όμως ότι η Ορθοδοξία μας, δεν ευθύνεται ούτε για μια δίωξη επιστήμονος μέχρι σήμερα, σε αντίθεση με τους παπικούς, που έκαιγαν στην πυρά, επί σειρά αιώνων, τους επιστήμονες και απανθράκωναν τα επιστημονικά τους έργα! Την ίδια περίπου εποχή που ο πάπας Γρηγόριος ΙΓ΄ υιοθετούσε το πληρέστερο επιστημονικά «Γρηγοριανό Ημερολόγιο», δίκαζε τον μεγάλο αστρονόμο Γαλιλαίο και τον απειλούσε να τον παραδώσει στην πυρά, αν συνέχιζε να υποστηρίζει ότι η γη κινείται! Το κατ’ εξοχήν θλιβερό, ωστόσο με τους παπικούς, δεν είναι απλώς το γεγονός ότι καταπάτησαν τον σχετικό Ιερό Κανόνα της Α΄ Οικουμενικής, που προβλέπει τον χρόνο εορτασμού του Πάσχα, ή το γεγονός ότι έστειλαν αδίκως στην πυρά κάποιους επιστήμονες. Το κατ’ εξοχήν θλιβερό είναι, ότι αφού εξέπεσαν στην κατάσταση της αιρέσεως, αδυνατούν πλέον να βιώσουν το περιεχόμενο της «εορτής των εορτών», του Αγίου Πάσχα. Όπως είναι γνωστό, για την σχολαστική θεολογία και την πίστη του παπισμού και γενικά του δυτικού αιρετικού Χριστιανισμού, δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία το γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου, αλλά το σταυρικό Του Πάθος, το οποίο κατ’ αυτούς, σύμφωνα με την αιρετική θεωρία του ψευδοαγίου Άνσελμου Καντερβουρίας, «ικανοποίησε την τρωθείσα θεία δικαιοσύνη», «καταλάγιασε την οργή του Θεού Πατέρα» και έτσι «επήλθε η σωτηρία του κόσμου»! Άρα είναι δευτερευούσης σημασίας ο εορτασμός της Αναστάσεως του Χριστού! Αντίθετα για μας τους Ορθοδόξους, ο εορτασμός του Πάσχα είναι η κατάργηση της φθοράς και του θανάτου, δια του φυσίζωου θανάτου και της Αναστάσεως του Λυτρωτή μας Χριστού. «Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν Άδου την καθαίρεσιν» την αγία και μεγάλη αυτή Ημέρα! Είναι για μας η υπέρβαση του κοσμικού χρόνου και η είσοδός μας στην αιωνιότητα. Είναι η είσοδος στην «Ογδόη Ημέρα», στην ατέρμονη και «ανέσπερη ημέρα» της Βασιλείας των Ουρανών, όπως ψάλλουμε στην θεσπέσια υμνολογία του Όρθρου της Αναστάσεως.
Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών
Πηγή: Θρησκευτικά
