Πώς να τα βοηθήσουμε όταν πάσχουν ψυχικά και μας έχουν ανάγκη.
Συχνά υποεκτιμούμε τις συνέπειες αυτών που διαδραματίζονται στην οικογένεια ή στην κοινωνία πάνω στην ψυχική υγεία των παιδιών. Αλλά αυτές υπάρχουν. Άλλοτε δεν κατανοούμε απόλυτα την παιδική συμπεριφορά. Τα παιδιά δεν έχουν μάθει να εκφράζονται με ακρίβεια και σαφήνεια, δεν αντιδρούν πάντα στοχευμένα όπως οι ενήλικες, ακόμα διαφέρει και ο τρόπος που εκφράζουν το πώς νιώθουν. Μπορεί μερικές φορές να υπερβάλλουν και να υπερδραματοποιούν. Όλα αυτά όμως δεν σημαίνουν ότι οι απαντήσεις και οι συμπεριφορές των παιδιών δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται με απόλυτη προσοχή.
Ως γονείς είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τί μπορούν να υποδηλώνουν συγκεκριμένες συμπεριφορές και πώς εκδηλώνεται το ψυχικό πρόβλημα του παιδιού μας.
Οι συνήθεις διαταραχές ψυχικής υγείας των παιδιών περιλαμβάνουν το άγχος, την κατάθλιψη, την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής / Υπερκινητικότητας (ADHD) και την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (OCD).
Άγχος: Είναι φυσικό για τα παιδιά να έχουν φόβους. Είμαστε εδώ ως γονείς για να τους δείξουμε την πραγματικότητα του κόσμου, τι είναι πραγματικά βλαβερό και τι δεν είναι. Όταν όμως ένα παιδί δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τους καθημερινούς φόβους και τις ανησυχίες, μπορεί να βιώνει άγχος..Το αγχώδες παιδί εκδηλώνει μη ρεαλιστικό φόβο για αντικείμενα, ζώα ή καταστάσεις, όπως το να πάει στο γιατρό ή σε ένα περιβάλλον με πολύ κόσμο. Ο φόβος αυτός καθρεφτίζει συνήθως μια βαθύτερη αγωνία και δεν αφορά καθαυτό το προβαλλόμενο αντικείμενο.
Κατάθλιψη: Φυσικά, όλα τα παιδιά θα βιώσουν συναισθηματικές αλλαγές, άλλες μέρες είναι καλύτερες άλλες χειρότερες. Όταν όμως ένα παιδί δεν ενδιαφέρεται για πράγματα που ενθουσιάζουν και ευχαριστούν συνήθως τα παιδιά, αυτό θα μπορούσε να αποτελεί σημείο κατάθλιψης. Τα παιδιά αισθάνονται συνεχώς υποτονικά και εκφράζουν αισθήματα ανασφάλειας.
Διαταραχή ελλειμματικής προσοχής / υπερδραστηριότητας (ADHD): Τα παιδιά που δεν μπορούν να παραμείνουν σε μιά εργασία για το απαιτούμενο χρονικό διάστημα είναι δυνατόν να υποφέρουν από ADHD και να χρειάζονται βοήθεια. Ένα παιδί μπορεί να είναι εξαιρετικά έξυπνο, αλλά να μήν μπορεί να συγκεντρωθεί αρκετά ώστε να λάβει τις παρεχόμενες πληροφορίες. Η ADHD μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην ικανότητα του παιδιού να μάθει και να αναπτυχθεί μαθησιακά. Αν δεν αντιμετωπιστεί, η ADHD μπορεί να επηρεάσει και τη συναισθηματική του ανάπτυξη, διότι μπορεί να αισθανθεί τελικά ανίκανο. Πώς το καταλαβαίνουμε: Δεν ακολουθεί τις οδηγίες σχετικά με τα συγκεκριμένα καθήκοντα ή τις σχολικές εργασίες, ξεχνά ή δεν συμμορφώνεται στις δραστηριότητες που απαιτούν νοητική προσπάθεια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Iδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (OCD): Η OCD εκφράζεται γενικά ως μιά επιτακτική ανάγκη για οργάνωση και καθαριότητα. Εκδηλώνεται ως ύπαρξη βασανιστικών ανεπιθύμητων σκέψεων (δηλ. Εμμονών) που το οδηγούν στην ανάγκη να γίνεται κάτι με επαναλαμβανόμενο ή με συγκεκριμένο τρόπο (δηλ. Ψυχαναγκασμός). Π.χ. να βάλει το σακάκι με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο ή να πλένει τα χέρια του ξανά και ξανά. Περιλαμβάνονται ακόμη επαναλαμβανόμενες ανεπιθύμητες σκέψεις, επανάληψη συγκεκριμένων λέξεων ή σκέψεων, αίσθηση της ανάγκης να επαναλαμβάνεται συνεχώς μια ενέργεια όπως το πλύσιμο των χεριών ή η τακτοποίηση αντικειμένων με μια συγκεκριμένη σειρά.
Η ύπαρξη αυτών των διαταραχών δεν μειώνει καθόλου την αξία ή τις προοπτικές του παιδιού στη ζωή του. Όλα τα παιδιά είναι μοναδικά και έχουν ταλέντα, αξίες και προσωπικότητα που τα χαρακτηρίζουν. Ωστόσο, όταν ορισμένες συμπεριφορές τα ταλαιπωρούν, ίσως βοηθήσει να πάρετε μια σωστή γνώμη για να τα βοηθήσετε.
Ως προς τους εφήβους: Τα ψυχολογικά προβλήματα των εφήβων είναι κυρίως το άγχος και η κατάθλιψη.
Σύμφωνα με τη πρόσφατη μελέτη που αφορά εφήβους, τη Stress in America Study, οι έφηβοι έχουν πιό έντονα προβλήματα από τους ενήλικες: Το 40% αισθάνεται ενοχλημένο ή θυμωμένο. Το 36% αισθάνεται αγχωμένο, το 31% λέει πως το ισοπέδωσε το άγχος τον περασμένο μήνα. Το 36% αισθάνεται κουρασμένο και καταβεβλημένο και σχεδόν το 30% αισθάνεται κατάθλιψη ή λύπη. Δεν μας εκπλήσσουν τα ποσοστά.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να αντιστρέψουν αυτή την κακή ψυχολογία των εφήβων;
Εάν οι γονείς βλέπουν τα παιδιά τους να καταστρέφουν τον εαυτό τους αδιαφορώντας για το σχολείο, κάνοντας εξαντλητικές δίαιτες, ξενύχτια, να είναι συνεχώς κουρασμένα, θυμωμένα, στενοχωρημένα, μοναχικά ή ανήσυχα, να καπνίζουν, να καταφεύγουν στο αλκοόλ, να απομονώνονται, τότε επιβάλλεται να λάβουν μέτρα .
Εάν βλέπετε πως ο έφηβός σας έχει άγχος ή κατάθλιψη, προσεγγίστε τον και προσπαθείστε να επικοινωνήσετε καλύτερα μαζί του. Η καλή επικοινωνία κυρίως με την οικογένεια αποτελεί το σπουδαιότερο διαχρονικά θεραπευτικό μέσο. Παρακάτω σας δίνουμε τους τρόπους . Όμως: Άν αποτύχει η προσπάθεια προσέγγισης, ζητήστε επαγγελματική βοήθεια. Η κατάθλιψη μπορεί να είναι θανατηφόρα. Το 15% των καταθλιπτικών ανθρώπων αυτοκτονεί.
Μιλήστε με αγάπη στο παιδί.Τα παιδιά χρειάζονται αγάπη με λόγια, πράξεις και φυσική επαφή. Σίγουρα χρειάζονται και τα τρία, αλλά ο κάθε άνθρωπος έχει κάτι που προτιμά.Το ένα παιδί μπορεί να χρειάζεται να ακούσει τον έπαινο και να του πείτε "σ αγαπώ". Άλλα χρειάζονται περισσότερη φυσική επαφή, ένα χέρι στον ώμο ή μια αγκαλιά. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολο για ορισμένους μπαμπάδες να δείξουν φυσική αγάπη στα αγόρια, αλλά ίσως αυτό είναι που το παιδί χρειάζεται. Ίσως το παιδί χρειάζεται περισσότερο χρόνο μαζί με τους γονείς, δραστηριότητες ένας με έναν, κοινά γεύματα προετοιμασμένα στο σπίτι με τα αγαπημένα του φαγητά ή και άλλα πολλά που ίσως νομίζετε ότι δεν του αξίζουν.
Περιορίστε το χρόνο στο Facebook και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το 2011, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής ανέπτυξε τον όρο "Κατάθλιψη του Facebook" και προειδοποίησε ότι η υπερβολική διάρκεια ενασχόλησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορεί να οδηγήσει σε εφηβική κατάθλιψη. Διδάξτε το παιδί σας να κυκλοφορεί στην «αγορά» όταν χρειάζεται να κερδίσει μια δουλειά, όχι όταν χρειάζονται έναν φίλο.
Μην τα αφήνετε να φύγουν μακριά από εσάς. Οι καταθλιπτικοί έφηβοι συχνά στενοχωρούν τους γονείς και εκείνοι τους αποφεύγουν επειδή τους είναι πολύ δυσάρεστο να τους βλέπουν. Η δουλειά σας ως γονέας δεν είναι να τους εγκαταλείψετε. Ενθαρρύνετε τη σωματική άσκηση, το σωματικό κόπο. Έχει αποδειχθεί ότι είναι εξίσου αποτελεσματικός με τα αντικαταθλιπτικά σε μερικές μελέτες. Ζητήστε τους να φανούν χρήσιμοι στην οικογένεια. Δώστε τους χειρωνακτικές εργασίες. Πείτε τους να βοηθήσουν άλλους ανθρώπους κάνοντας εξυπηρετήσεις. Να κρατήσουν ένα μικρό παιδί. Επινοείστε τρόπους για να βοηθήσετε το παιδί σας να σκέφτεται λιγότερο τον εαυτό του και περισσότερο για άλλους.
Ενθαρρύνετε την φροντισμένη διατροφή, τα σπιτικά οικογενειακά γεύματα που είναι μια σπουδαία ευκαιρία επικοινωνίας και ψυχικής ανάπαυσης. Ερευνήστε εάν το παιδί έχει εθιστεί στα ναρκωτικά, το αλκοόλ, το πολύ φαγητό, το διαδίκτυο, την πορνογραφία, το σεξ και τη παραβατική συμπεριφορά. Πηγαίνετε μια καθημερινή βόλτα μαζί του. Συγκρατήστε τη γλώσσα σας από την κριτική και απομακρυνθήτε όταν θέλετε να του φωνάξετε. Καταθλιπτικοί έφηβοι και παιδιά είναι υπερβολικά ευαίσθητοι στην κριτική. Το σώμα των εφήβων υφίσταται ορμονικές αλλαγές και αυτές επηρεάζουν άμεσα την ψυχολογία.
Και το πρωταρχικό: Στηρίξτε τον εαυτό σας και το γάμο σας. Η φροντίδα των παιδιών με κατάθλιψη είναι κουραστική ακόμη και καταθλιπτική η ίδια. Πολλοί γονείς αισθάνονται αβοήθητοι, αδύναμοι ή έχουν την επιθυμία να εγκαταλείψουν τον αγώνα. Η αντιδραστική συμπεριφορά των παιδιών και η έλλειψη σεβασμού για τους κανόνες του σπιτιού, οδηγεί πολλούς γονείς ώστε να διώχνουν με τον τρόπο τους τους απογοητευμένους εφήβους από το σπίτι. Τα παιδιά των οποίων οι γονείς έχουν πάρει διαζύγιο έχουν υψηλότερα ποσοστά ψυχικής διαταραχής και ψυχικής ασθένειας.
Δεν μπορείτε όμως να φροντίσετε ένα ταλαιπωρημένο παιδί παρά μόνο εάν πρώτα στερεώσετε τον εαυτό σας και τον γάμο σας. Για την πατρίδα μας, η οποία είναι Ορθόδοξη Χριστιανική χώρα, δεν υπάρχει καλύτερο στήριγμα από την καθοδήγιση του ιερέα με βάση τις αρχές της πίστης μας. Η συνειδητή εφαρμογή του λόγου του Θεού, έχει βοηθήσει όλους όσους καταφεύγουν σε αυτήν, διότι τις περισσότερες φορές τα προβλήματα των νέων και τα δικά μας δεν είναι ιατρικά αλλά άπτονται των σχέσεών μας με το Θεό και τους συνανθρώπους μας.
Διαφορετικά, αν δεν θέλουν οι γονείς πρώτοι αυτοί να κάνουν υπακοή σε έναν ιερέα ως εξομολόγο, και εάν αποτύχουν τα παραπάνω μέτρα, τότε τον λόγο θα έχει τελικά και απαραίτητα ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας, με όλο το ρίσκο που αυτό θα σημαίνει, καθ’ ότι η αντιμετώπιση θα είναι απολύτως ανθρωποκεντρική άρα και σχετική ως προς την επιτυχία.
Κάποτε η κατάθλιψη του παιδιού σας μπορεί να αποδειχθεί δώρο σε αυτά - μια εμπειρία ζωής που θα τα κάνει πιο δυνατά, πιο συμπονετικά και καλύτερα προετοιμασμένα για να ζήσουν μια υγιή ενήλικη ζωή μακριά από το σπίτι. Ίσως είναι καλό ότι τόσοι πολλοί από τους μαθητές μας παλεύουν με ψυχικές ασθένειες ενώ εξακολουθούν να ζουν κάτω από τις στέγες μας. Αυτή είναι η ευκαιρία να τους βοηθήσουμε να μάθουν να ζουν με τις θλίψεις που είναι αναπόφευκτες και να αντιμετωπίζουν τα άγχη της ζωής. Πώς θα μπορούσαν ποτέ να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις μόνα τους, άν εμείς δεν τους διδάσκαμε τον τρόπο όσο τα είχαμε κοντά μας;
Πηγές:
https://www.acpeds.org/childrens-mental-health#more-16727
https://www.acpeds.org/stressed-and-depressed-pt-2-what-parents-can-do-to-reverse-the-teen-trend
Πηγή: Μαμά Μπαμπάς και Παιδιά
