Πολλές γυναίκες, που δεν επιθυμούν άμεσα τεκνοποίηση, χρησιμοποιούν διάφορες μεθόδους αντισύλληψης,
όπως τα αντισυλληπτικά χάπια και τα σπειράματα ενδομητρίου. Γνωρίζουν όμως τον τρόπο με τον οποίο δρουν τα φάρμακα και οι συσκευές αυτές; Συνήθως όχι. Είναι απολύτως απαραίτητο οι χρήστριες αντισύλληψης όχι μόνο να είναι ενημερωμένες, αλλά και να συμφωνούν με τον μηχανισμό δράσης των σκευασμάτων που χρησιμοποιούν. Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στους τρόπους με τους οποίους λειτουργούν οι μέθοδοι αντισύλληψης που αναφέραμε και θα διαπιστώσουμε ότι η δράση τους δεν είναι πάντα αντισυλληπτική.
Τα αντισυλληπτικά δισκία, που λαμβάνονται καθημερινά σε μηνιαία βάση ή σε έκτακτες περιστάσεις το λεγόμενο «χάπι της επόμενης ημέρας», δρουν με τους παρακάτω μηχανισμούς:
- αναστέλλουν την ωορρηξία
- εμποδίζουν τη γονιμοποίηση του ωαρίου από τα σπερματοζωάρια
- εμποδίζουν το γονιμοποιημένο ωάριο να εμφυτευθεί στη μήτρα, με το να καθιστούν το ενδομήτριο ατροφικό και απρόσφορο για την εμφύτευση και υποστήριξη του γονιμοποιημένου ωαρίου
Παρατηρούμε ότι οι δύο πρώτοι τρόποι δράσης είναι αντισυλληπτικοί, αφού δεν επιτρέπουν τη σύλληψη, την ένωση δηλαδή του ωαρίου με το σπερματοζωάριο για τη δημιουργία του πρώτου ζωντανού κυττάρου του νέου ανθρώπου.
Ο τρίτος όμως μηχανισμός δεν μπορεί να θεωρηθεί αντισυλληπτικός, καθώς εφαρμόζεται μετά τη σύλληψη, εμποδίζοντας την εμφύτευση του νέου οργανισμού στη μήτρα της μητέρας του. Αυτός ο τρόπος δράσης χαρακτηρίζεται ως πρώιμα εκτρωτικός, διότι προκαλεί αποβολή του γονιμοποιημένου ωαρίου πριν την εμφύτευσή του.
Τα σπειράματα ενδομητρίου ή σπιράλ είναι μικρές συσκευές που τοποθετούνται μέσα στην μήτρα της γυναίκας και παρέχουν μακροχρόνια αναστρέψιμη αντισύλληψη για 3- 5 έτη ανάλογα με το είδος τους. Διακρίνουμε τα σπειράματα χαλκού και τα σπειράματα που απελευθερώνουν ορμόνη συγγενή της προγεστερόνης. Τα σπιράλ δρουν με τους παρακάτω τρόπους:
- Τροποποιούν τη σύσταση της τραχηλικής βλέννης με αποτέλεσμα να εμποδίζουν τη διείσδυση του σπέρματος και την επαφή του με το ωάριο.
- Τα σπιράλ χαλκού απελευθερώνουν άλατα χαλκού και προκαλούν τοπική φλεγμονή στην ενδομητρική κοιλότητα, η οποία παρεμποδίζει την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου.
- Τα σπιράλ λεβονοργεστρέλης καθιστούν το ενδομήτριο ιδιαίτερα λεπτό - ατροφικό και συνεπώς ακατάλληλο για την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου.
- Αναφέρεται ότι σε ορισμένες γυναίκες τα σπειράματα εμποδίζουν την ωορρηξία, όμως οι περισσότερες γυναίκες με ενδομήτρια συσκευή έχουν κανονική ωορρηξία.
Και στην περίπτωση των ενδομήτριων σπειραμάτων, ο μηχανισμός δράσης δεν είναι μόνο αντισυλληπτικός, καθώς σημαντικό μέρος της δράσης τους επιτυγχάνεται μετά την γονιμοποίηση. Στην περίπτωση μάλιστα που τα σπιράλ χρησιμοποιούνται ως επείγουσα αντισύλληψη η πιθανότητα να βλάψουν το ήδη γονιμοποιημένο ωάριο είναι πάρα πολύ μεγάλη.
Διαπιστώνουμε δηλαδή ότι κάποιες φορές οι μέθοδοι αντισύλληψης με ορμονικά δισκία και ενδομήτριες συσκευές έχουν πρώιμη εκτρωτική δράση, με αποτέλεσμα η χρήση τους να εγείρει ηθικούς προβληματισμούς. Την κρίσιμη αυτή λεπτομέρεια οφείλουν να τη γνωρίζουν οι γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά μέτρα ώστε να μην βλάπτουν εν αγνοία τους και χωρίς τη συγκατάθεσή τους τα έμβρυά τους.
Ζωή Δ. Σιάσου
Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
website: www.siasou.gr
Δ/νση Ιατρείου: Μυστρά 7, 15231 Χαλάνδρι
Τηλέφωνα: 212 1029155, 6976 480232
Πηγή: Αφήστε με να ζήσω!
