Από την «Katy Faust - Them Before Us» και το «Μαμά, Μπαμπάς και Παιδιά»
Το ερώτημα που οφείλει να βρίσκεται στη πρώτη γραμμή του προβληματισμού μας όταν ακούμε για αναπαραγωγικές καινοτομίες, είναι το εξής: «Πώς επηρεάζει όλη αυτή η τεχνολογική πολυπλοκότητα τα παιδιά;» Απάντηση σαφής και αληθινή δεν υπάρχει. Μόλις τώρα αρχίζουμε να κατανοούμε τα φαινόμενα και να δίνουμε απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση.
Την πρώτη φορά που μπήκα σε ένα κινέζικο ορφανοτροφείο, πήρα ένα κοριτσάκι και το κράτησα στην αγκαλιά μου. Εκείνη την εποχή, δούλευα σε ένα κινεζικό πρακτορείο υιοθεσίας και ενώ δεν είχα γίνει ακόμη μητέρα, άρχισα ενστικτωδώς να λικνίζομαι και να το νανουρίζω στην αγκαλιά μου. Μετά από λίγα λεπτά το κοίταξα στα μάτια και είδα πως η προηγουμένως κενή έκφραση του μωρού άνθισε. Άρχισε να χαμογελά και να βγάζει φωνούλες, καθώς εγώ της μιλούσα και αντέγραφα τις απαντήσεις της. Παραδόξως, σε ένα δωμάτιο με περίπου 100 παιδιά τακτοποιημένα από τη κορυφή μέχρι τα νύχια, δύο ή τρία ανά κούνια, το μωρό που κρατούσα ήταν το μόνο που ακουγόταν. Μετά από περίπου πέντε λεπτά, την έβαλα κάτω, έτοιμη να δώσω προσοχή σε μια άλλη εγκαταλελειμμένη παιδική ψυχή.
Όταν η πλάτη της άγγιξε την κούνια, το διαπεραστικό της κλάμα διαπέρασε το ήσυχο δωμάτιο και την σήκωσα και πάλι στα γρήγορα. Σιγά-σιγά κατάλαβα ότι τα παιδιά ήταν ήσυχα όχι λόγω ενός τακτοποιημένου προγράμματος. Έκλαιγαν ζητώντας ανταπόκριση στις κραυγές τους. Όταν όμως καταλάβαιναν πως δεν επρόκειτο να προσελκύσουν κανένα ενδιαφέρον, τότε σταματούσαν να κλαίνε.
Χωρίς μητέρες, τα μωρά υποφέρουν
Αυτά τα εγκαταλελειμμένα παιδιά είχαν χάσει την ελπίδα ότι κάποιος θα ανταποκρινόταν στο κλάμα τους. Δεν είχαν εμπειρία από μια μητέρα να τους μιλάει, να τα ηρεμεί με ένα τραγούδι ή να τα κουνάει μέχρι να τα πάρει ο ύπνος. Η απουσία ανθρώπινης επαφής –της μητρικής επαφής– είχε βραχυκυκλώσει τη συναισθηματική τους οργάνωση.
Η ιστορία μου για το ορφανοτροφείο πρέπει να μας λυπεί και να μας τρομάζει. Λυπούμαστε ενστικτωδώς όταν τα παιδιά στερούνται τις θεμελιώδεις ανάγκες τους, ειδικά όταν πρόκειται για την ανθρώπινη επαφή. Αυτό συμβαίνει συχνά με τα μωρά στα ορφανοτροφεία και άλλες παρόμοιες συνθήκες, όπου μπορεί να εμφανίσουν «καθυστερημένη σωματική ανάπτυξη και ανάπτυξη του εγκεφάλου, απορρύθμιση του νευροενδοκρινικού τους συστήματος, καθυστερημένη γνωστική ανάπτυξη και αποκλίνουσα προσκόλληση-attachment ή/και διαταραχή της προσκόλλησης». Τέτοιου τύπου διαταραχές είναι ορατές και σε μικρότερου βαθμού ανθρώπινη στέρηση.
Αναγκαζόμαστε τώρα να αναγνωρίσουμε πώς ακόμη και η μέτρια ανθρώπινη αποστασιοποίηση που είχαμε κατά τη διάρκεια των lockdown για τον COVID, έβλαψε τη μακροπρόθεσμη συναισθηματική, κοινωνική και αναπτυξιακή υγεία των παιδιών, καθώς και την ακαδημαϊκή τους επιτυχία.
Ωστόσο, αγνοώντας όλα τα ανωτέρω δεδομένα, πολλοί προσδοκούν με ανυπομονησία την ανάπτυξη μιας ακόμη πιο άγονης συνύπαρξης στο πιο αρχέγονο στάδιο της ανθρώπινης ανάπτυξης: αναμένουν την «επαναστατική» τεχνολογία της τεχνητής μήτρας.
Τεχνητές μήτρες, στέρηση μητέρας και εμπορευματοποίηση: ένας θανατηφόρος συνδυασμός
Έρχονται οι τεχνητές μήτρες. Η τεχνολογία είχε ήδη κάποια προκαταρκτική επιτυχία σε αυτό το τομέα με τα πρόωρα αρνιά. Η Κίνα αναπτύσσει «νταντάδες ρομπότ» που μπορούν να «ρυθμίζουν το διοξείδιο του άνθρακα, τη διατροφή και άλλες περιβαλλοντικές σταθερές» στα παιδιά στις τεχνητές μήτρες, μόλις η τεχνολογία αυτή γίνει διαθέσιμη. Για εξυπηρέτηση, αυτές οι «νταντάδες» της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν επίσης να «κατατάξουν» ποιοτικά τα έμβρυα και να ενθαρρύνουν ή να τερματίσουν την ανάπτυξή τους σύμφωνα με έναν αλγόριθμο. Ανάμεσα σε όλα αυτά ασχολούμαστε και με το πώς θα βολέψουμε τη τριχοτόμηση της μητρότητας στη παρένθετη παραγωγή παιδιών και με τις μεταμοσχεύσεις μήτρας στις γυναίκες (και πιθανώς και στους άνδρες).
Κάποιοι ιδεολόγοι πιστεύουν ότι οι τεχνητές μήτρες θα θεραπεύσουν μια σειρά από ασθένειες που εμποδίζουν τη τεκνοποίηση. Κάποιοι, όπως ο transhumanist Zoltan Istvan, βλέπουν την έλευση των τεχνητών μητρών ως τη λύση στο ζήτημα των αμβλώσεων. Η γυναίκα δεν χρειάζεται να κουβαλάει το ανεπιθύμητο μωρό και το μωρό δεν χρειάζεται να πεθάνει:» Όλοι κερδισμένοι», πιστεύουν πολλοί. Κάποιοι ελπίζουν ότι η τεχνολογία θα βοηθήσει τα πρόωρα μωρά να επιτύχουν την πλήρη ανάπτυξη. Όταν μεταφερθεί το υπανάπτυκτο πρόωρο έμβρυο σε Biobag, τότε το πρόβλημα λύθηκε. Άλλοι, όπως πρότεινε πρόσφατα το Ινστιτούτο Cato, οραματίζονται τις τεχνητές μήτρες ως επιλογή για «τις γυναίκες ώστε να κάνουν βιολογικά παιδιά χωρίς κινδύνους υγείας, πόνους ή άλλες σωματικά και ψυχολογικά προβλήματα που συχνά περιπλέκουν την εγκυμοσύνη και τον τοκετό». Κάποιοι συγγραφείς βλέπουν τη μηχανοποίηση της εγκυμοσύνης ως τη μεγάλη ευκαιρία για τις σεξουαλικές μειονότητες, μια και αυτή δημιουργεί ένα «ίσο σημείο εκκίνησης για άτομα όλων των βιολογικών και ψυχολογικών φύλων».
Η έλευση της τεχνητής κύησης θα ικανοποιήσει ορισμένες ή και όλες αυτές τις «ανάγκες». Αλλά η πιο ρεαλιστική εφαρμογή της τεχνητής μήτρας θα είναι πως θα λειτουργήσει ως υποκατάστατο της ασύλληπτα εντυπωσιακής διαδικασίας της δημιουργίας ενός μωρού – από σπέρμα, ωάριο και μήτρα. Η «επιχείρηση της γονιμότητας» ψάχνει πάντα διαθέσιμες μήτρες, είτε βρίσκονται σε πληθυσμούς κατεστραμμένους από τον πόλεμο, μεταξύ οικονομικά ευάλωτων γυναικών, είτε σε χώρες όπου τα σοκολατένια σώματα γεννούν λευκά μωρά. Θα ήταν πολύ πιο εύκολο και πολύ φθηνότερο, αν καταφέρναμε να ξεκόψουμε εντελώς τις γυναίκες από τη διαδικασία κύησης.
Αναμφίβολα, η έλευση της τεχνητής μήτρας θα φέρει συγκίνηση σε όλους τους επιπόλαια σκεπτόμενους ενήλικες: σε εκείνους που θέλουν το μωρό τους να αναπτυχθεί πέρα από το επικίνδυνο όριο της προεκλαμψίας, στις διασημότητες που μεριμνούν να μην καταστρέψουν τη σιλουέτα τους, στις γυναίκες καριέρας που δεν θέλουν να απομακρυνθούν από το γραφείο. Θα «λυθεί» το θέμα των gay ζευγαριών που ψάχνουν για παρένθετη. Και φυσικά, οι διακινητές παιδιών, που δεν θα χρειάζεται πλέον να απομακρύνουν τα παιδιά από τους γονείς τους μέσω χρηματισμού ή της απαγωγής τους, θα τις λατρέψουν.
Τεχνολογικά αναπαραγωγικά τερτίπια….
Πώς όμως θα τα καταφέρουν τα παιδιά ξεκομμένα εντελώς από την ανθρώπινη επαφή; Θα έλεγα, πολύ χειρότερα από τα μωρά στο ορφανοτροφείο. Τα μωρά του ορφανοτροφείου όπως δημιουργήθηκαν, ήταν τυλιγμένα από τη ζεστασιά, τη φωνή, τη μυρωδιά, το τραγούδι, τη γλώσσα, τις συνήθειες ύπνου, τις διατροφικές προτιμήσεις και την κίνηση της μητέρας τους, τουλάχιστον για τους πρώτους 9 μήνες της ύπαρξής τους. Μόνο μετά το πρώτο στάδιο της ανθρώπινης ανάπτυξης υπέστησαν αυτό που πολλοί υιοθετημένοι αναφέρουν ως τη «πρωταρχική πληγή», την απώλεια δηλαδή της μοναδικής σχέσης που υπήρχε για εκείνους κατά τη στιγμή που γεννήθηκαν.
Αλλά τα μωρά που μεγαλώνουν σε τεχνητές μήτρες; Επειδή η ανθρωπότητα δεν έχει ασχοληθεί ποτέ με την ανθρώπινη ανάπτυξη σε αυτό το επίπεδο, τα αποτελέσματα για τα παιδιά που κυοφορούνται σε μια σακούλα ή φροντίζονται από ένα ρομπότ είναι καθαρά εικαζόμενα αυτή τη στιγμή. Αυτό που ξέρουμε, όμως, είναι ότι κάνουμε τεχνολογικά κόλπα με τα παιδιά εδώ και δεκαετίες και μέχρι στιγμής, η διατάραξη των φυσικών διαδικασιών δημιουργίας των παιδιών, έχει φθείρει και μόνο, τη σωματική, συναισθηματική και κοινωνική τους υγεία.
Οι δοκιμές ξεκίνησαν με την καλλιέργεια μωρών σε ένα τρυβλίο Petri, γνωστή ως IVF ή εξωσωματική γονιμοποίηση το 1978. Τώρα, περίπου το 2% των παιδιών στην Αμερική και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι προϊόντα εξωσωματικής γονιμοποίησης. Ενώ υπάρχει ακόμη μεγάλη ανάγκη για μελέτες, ωστόσο μέχρι τώρα είναι γνωστό ότι τα παιδιά που γεννήθηκαν σε εργαστήριο αντί να γεννηθούν στη σεξουαλική αγκαλιά διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο πρόωρης γέννησης, γενετικών ανωμαλιών, καρδιαγγειακών προβλημάτων, καρκίνου, εγκεφαλικής βλάβης και διανοητικής αναπηρίας.
Εκτός από την καλλιέργεια παιδιών στα γυάλινα σκεύη του εργαστηρίου, ο κόσμος της τεχνολογίας αναπαραγωγής έχει επίσης εισαγάγει «τρίτους» στην εξίσωση δημιουργίας μωρών. Η πρώτη «τεχνητή γονιμοποίηση» με εισαγωγή ξένου σπέρματος εντός της μήτρας έλαβε χώρα στα τέλη του 1800, και τώρα οι τεχνολογικές δυνατότητες της εξωσωματικής επέτρεψαν την ευρεία εξάπλωση της γέννησης μωρών με χρήση ξένων γαμετών. Παιδιά φτιαγμένα από ωάρια τρίτων, τα οποία εξάγονται λαπαροσκοπικά μετά από εβδομάδες ενέσιμων ορμονών, δημιουργήθηκαν ήδη από το 1983. Το πρώτο παιδί που γεννήθηκε από «παρένθετη κύηση», από μητέρα που δεν είχε γενετική σχέση με το μωρό, ήταν το 1985.
Επειδή υπάρχουν περιορισμένες απαιτήσεις για τήρηση αρχείων και ενημέρωση στη βιομηχανία γονιμότητας, δεν γνωρίζουμε πόσα παιδιά γεννιούνται από «δωρεά» σπέρματος και ωαρίων κάθε χρόνο. Αλλά σύμφωνα με μια καλή εκτίμηση, στις ΗΠΑ 30.000–60.000 παιδιά γεννιούνται μέσω σπέρματος τρίτου και περίπου 3.000 παιδιά μέσω ωαρίου τρίτου ετησίως.
Αλλά στη πράξη, αυτό που έχει σημασία είναι να υπάρχει στο μυαλό όλων ένας προβληματισμός επί της ουσίας: «Πώς επηρεάζουν όλα αυτά τα τεχνολογικά κόλπα τα ίδια τα παιδιά;» Μόλις τώρα αρχίζουμε να δίνουμε κάποιες απαντήσεις σε αυτή την ερώτηση. Η δουλειά μου περιλαμβάνει και τη συλλογή ιστοριών παιδιών που μεγάλωσαν σε «μοντέρνες» οικογένειες, δηλαδή παιδιών που έχασαν πλήρως ή μερικώς τη σχέση με τη μητέρα ή τον πατέρα τους για να βρεθούν σε μια «νέου τύπου» οικογένεια. Δεδομένης της σχετικά πρώιμης ενσωμάτωσης των «δοτών» σπέρματος στη διαδικασία δημιουργίας μωρών, έχουμε αρκετές πληροφορίες για παιδιά που δημιουργήθηκαν με χρήση σπέρματος δότη, λιγότερες ιστορίες παιδιών από «δότριες» ωαρίων και με δυσκολία βρίσκουμε κάποιο «παρένθετο» παιδί αρκετά μεγάλο και αρκετά τολμηρό, ώστε να μιλήσει ή/και να συμμετάσχει σε μελέτες.
Τι λένε τα παιδιά των νέων τεχνικών;
Τι γνωρίζουμε λοιπόν για τα παιδιά από «δότες»; Η μεγαλύτερη μελέτη που διεξήχθη (μεταξύ πολύ λίγων) σχετικά με τα αποτελέσματα στα παιδιά από «δωρεά» σπέρματος διαπίστωσε ότι:
Οι νεαροί ενήλικες που έχουν συλληφθεί μέσω δωρεάς σπέρματος πονούν περισσότερο, είναι πιο μπερδεμένοι και αισθάνονται πιο απομονωμένοι από τις οικογένειές τους. Τα πηγαίνουν χειρότερα από τους συνομηλίκους τους που μεγάλωσαν από τους βιολογικούς τους γονείς σε σημαντικά θέματα όπως η κατάθλιψη, η παραβατικότητα και η κατάχρηση ουσιών. Σχεδόν τα δύο τρίτα τους συμφωνούν πως: «Ο δωρητής σπέρματός μου είναι το ήμισυ αυτού που είμαι». Σχεδόν οι μισοί ενοχλούνται που διακινήθηκαν χρήματα στη σύλληψή τους.
Τα παιδιά στη παραπάνω μελέτη είχαν το πλεονέκτημα της παρηγοριάς και της στήριξης από την παρουσία της μητέρας τους κατά τη διάρκεια της κύησης και διατήρησαν ένα συνεχή δεσμό και σύνδεση μαζί της μετά τη γέννηση. Παρόλα αυτά, δείτε πώς η σκόπιμη απώλεια του γενετικού πατέρα αυτού του παιδιού επηρέασε την αίσθηση της ταυτότητάς της και της στέρησε την πατρική αγάπη που τόσο λαχταρούσε:
Είμαι κόρη (όχι βιολογική) δύο μαμάδων. Τις αγαπώ και τις δύο τόοοσο, τόοοσο πολύ, αλλά δεν υπάρχει μέρα που να μην ευχήθηκα να είχα μπαμπά. Είναι πολύ δύσκολο για παιδιά σαν εμένα που είναι διαφορετικά. Ανεξάρτητα από το πόσο αποδεκτή είναι η κοινωνία. Έχω άντρες στη ζωή μου, φίλους της μαμάς μου αλλά δεν είναι το ίδιο. Αγαπώ τους γονείς μου, αλλά δεν συμφωνώ με το γεγονός ότι δεν θα μάθω ποτέ για τη μισή μου βιολογική ύπαρξη ή για τα αδέρφια μου. Δεν θα το κάνω ποτέ αυτό σε ένα παιδί.
Τα δεδομένα για τα παιδιά που δημιουργούνται μέσω δωρεάς ωαρίων είναι ακόμη πιο λιγοστά. Οι λίγες μελέτες που έχουμε επικεντρώνονται μόνο στην πρώιμη παιδική ηλικία και περιγράφουν απαντήσεις που δίνουν οι γονείς για λογαριασμό των παιδιών. Όπως είναι αναμενόμενο, οι ιστορίες των παιδιών αντικατοπτρίζουν μια παρόμοια λαχτάρα για μια σχέση με τη βιολογική τους μητέρα:
Κάθε μέρα αναρωτιέμαι για τη βιολογική μου μαμά. Αναρωτιέται καθόλου για μένα; Μοιάζουμε; Έχουμε παρόμοιες προσωπικότητες, συμπάθειες και αντιπάθειες; Έχω ετεροθαλή αδέρφια; Έχω παππούδες και γιαγιάδες που γνωρίζουν για μένα; Αυτές οι σκέψεις μόλις και μετά βίας αγγίζουν την επιφάνεια των αισθημάτων μου. Δεν μπορώ να εκφράσω με λόγια τον πόνο του να μην ξέρω ποια είναι η βιολογική μου μητέρα και να μην μπορώ να έχω/είχα σχέση μαζί της. Πραγματικά το σκέφτομαι αυτό τουλάχιστον μία φορά την ημέρα και είναι πολύ ανησυχητικό διανοητικά, συναισθηματικά και ψυχολογικά.
Ακόμα κι αν ένα παρένθετο μωρό σχετίζεται γενετικά και με τους δύο «κατά πρόθεση γονείς» του, την ημέρα που γεννιέται αυτοί δεν είναι παρά δύο άγνωστοι ανάμεσα στα οκτώ δισεκατομμύρια της γης. Αυτό που εκείνο ξέρει είναι πως η παρένθετη είναι η μητέρα του. Ο αποχωρισμός κάποιου από τη μητέρα που τον γέννησε, έστω και για λίγο, του προκαλεί τραύμα, του επιβάλλει συνεχή ψυχολογική δυσφορία και το οδηγεί στο πρωτογενές τραύμα με το οποίο παλεύουν τα υιοθετημένα άτομα για δεκαετίες. Τέτοιες πληγές μπορεί να εκδηλωθούν ως κατάθλιψη, αισθήματα εγκατάλειψης και απώλειας και συναισθηματικά προβλήματα σε όλη τη ζωή του υιοθετημένου.
Ενώ μπορεί να περάσουν δεκαετίες μέχρι να μπορέσουμε να μετρήσουμε με ακρίβεια τα αποτελέσματα της παρένθετης μητρότητας στα παιδιά, γνωρίζουμε ήδη ότι ο δεσμός που δημιουργούμε με τις μητέρες μας στη μήτρα δεν είναι αμελητέος. Τα λιγοστά παρένθετα παιδιά που ήταν πρόθυμα να μιλήσουν μαρτυρούν αυτήν την πραγματικότητα:
Τα παιδιά της παρένθετης μητρότητας, όπως και τα παιδιά μιας παραδοσιακής υιοθεσίας, αντιμετωπίζουν όλα τα τραύματα που συνοδεύουν την υιοθεσία. Θέλουμε να ξέρουμε από πού ερχόμαστε. Θέλουμε να μάθουμε ποιες είναι οι βιολογικές μας μητέρες. Θέλουμε να μάθουμε ποιος μας γέννησε και πώς είναι. . . Όταν έχουμε ήδη παιδιά σε αυτόν τον κόσμο που χρειάζονται οικογένειες, γιατί δημιουργούμε σκόπιμα παιδιά [μέσω παρένθετης μητρότητας] που θα υποστούν τραύματα από την υιοθεσία;
Ο δεσμός μητέρας-παιδιού που δημιουργείται στη μήτρα χρησιμεύει ως θεμέλιο για την εμπιστοσύνη, την προσκόλληση και τη μακροπρόθεσμη δόμηση υγειών σχέσεων. Επομένως, η έλευση των τεχνητών μητρών όπου τα μωρά δεν θα αποχωρίζονται απλώς από τη γενέτειρά τους -εφόσον δεν θα υπάρχει μητέρα που τα γεννά- αλλά θα στερηθούν τελείως τη μητέρα, θα είναι καταστροφική για τη συναισθηματική ευεξία των παιδιών.
Και άλλοι, νέοι κίνδυνοι για τα παιδιά
Στην παρένθετη μητρότητα, είναι δυνατόν οι «προτιθέμενοι» γονείς να μην έχουν τον ίδιο βαθμό συνδεσιμότητας και προστατευτικότητας όσο η άσχετη γυναίκα που «κουβαλούσε» το παιδί. Υπήρξαν ήδη περιπτώσεις όπου η παρένθετη μητέρα επιλέγει να μεγαλώσει ένα παιδί με αναπηρία που εγκαταλείφθηκε από τους μελλοντικούς γονείς, και άλλες περιπτώσεις γυναικών που αψήφησαν το συμβόλαιο παρένθετης μητρότητας και αρνήθηκαν να εκτρώσουν απολύτως υγιή μωρά όταν το ζητούσαν οι «κατά πρόθεση» γονείς.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μία και μόνη σχέση που έχουν τα αγέννητα παιδιά – ο σύνδεσμός τους με την παρένθετη μητέρα – αποτελεί το μοναδικό τους σύμμαχο όταν βρίσκονται μεταξύ ζωής και θανάτου. Αυτό ισχύει όταν οι γονείς που αναθέτουν σε άλλους την κυοφορία είναι δυσαρεστημένοι με το τελικό προϊόν-παιδί.
Αλλά μερικές φορές, ακόμη και αυτές οι ικεσίες της παρένθετης δεν είναι αρκετές. Πέρυσι, μια παρένθετη μητέρα παρακάλεσε τους δύο μπαμπάδες του παιδιού να γίνει πρόωρος τοκετός, ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει τη θεραπεία της για τον καρκίνο. Οι άνδρες αρνήθηκαν, απρόθυμοι να αντιμετωπίσουν την ιατρική πολυπλοκότητα ενός πρόωρου μωρού. Και παρόλο που η παρένθετη μητέρα είχε διαθέσιμα αρκετά ζευγάρια πρόθυμα να υιοθετήσουν το πρόωρο μωρό, οι άντρες δεν ήθελαν το DNA τους να περιφέρεται «εκεί έξω». Το μωρό είναι τώρα νεκρό.
Οι μητέρες, ακόμα κι αν δεν είναι γενετικά συγγενείς με το παιδί, δημιουργούν ένα προστατευτικό δεσμό με τα μωρά που κυοφορούν. Δεν περιμένω από τις νταντάδες-ρομπότ να είναι συναισθηματικές.
Η απομάκρυνση των γυναικών από τη διαδικασία κύησης, πέρα από τα προβλήματα στην συναισθηματική υγεία και την απειλή για τη ζωή των παιδιών, θα δημιουργήσει νέου είδους κινδύνους για τα παιδιά. Θα δημιουργηθούν παράθυρα εκμετάλλευσης και κακοποίησης που δεν έχουμε ακόμη φανταστεί. Ακόμη και με τις πραγματικές γυναίκες που υπογράφουν συμβόλαια και λειτουργούν ως αληθινές παρένθετες, σε ορισμένες περιπτώσεις είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε τις παρένθετες εγκυμοσύνες από την εμπορία παιδιών. Ενώ η υιοθεσία απαγορεύει την πληρωμή στην οικογένεια που γεννήθηκε το μωρό – και αυτό αποτελεί τη κόκκινη γραμμή που διακρίνει την υιοθεσία από την αγορά μωρού - η αναπαραγωγή μέσω τρίτων και η παρένθετη μητρότητα βασίζονται στη χρηματική συναλλαγή. Οι ειδοποιήσεις μου στο θέμα "παρένθετη μητρότητα" από τη Google είναι γεμάτες από ειδήσεις για κυκλώματα διακινητών βρεφών που συνελήφθησαν επειδή πουλούσαν παιδιά με το πρόσχημα της "οικοδόμησης οικογένειας". Συχνά, η μόνη διάκριση μεταξύ των δύο είναι η χρονική στιγμή της σύμβασης. Υπεγράφη πριν τη σύλληψη; «Παρένθετη μητρότητα». Υπογραφή μετά τη σύλληψη; «Πώληση μωρού». Λες και η χρονική στιγμή του συμβολαίου θα βελτιώσει με οποιονδήποτε τρόπο την εσωτερική αγωνία του παιδιού να φτιάξει μια ταυτότητα, να επουλώσει την πρωταρχική πληγή του και να απαλύνει την δίψα για τη μητέρα του.
Ακόμη και χωρίς την αυτοματοποιημένη κύηση, ο εμπορικός αποχωρισμός των παιδιών από τις μητέρες τους στη παρένθετη μητρότητα, επέτρεψε σε άνδρες να παράγουν μαζικά παρένθετα μωρά, παρέδωσε πολλά μωρά σε παιδεραστές «κατά πρόθεση γονείς», σε άτομα που ουδέποτε θα περνούσαν τον έλεγχο για υιοθεσία, σε «ασταθείς» άντρες, παρά τις αντιρρήσεις που διατύπωναν οι παρένθετες μητέρες τους.
Είδαμε πως από την πλευρά του παιδιού, ο διαχωρισμός της κύησης από την ανατροφή είναι επικίνδυνος. Ο διαχωρισμός της κύησης από την ανθρώπινή της διάσταση θα είναι ακόμη πιο επικίνδυνος.
Παιδιά που ακροβατούν σε τεντωμένο σχοινί
Ποια θα είναι η μοίρα των παιδιών που μεγαλώνουν χωρίς ανθρώπινη επαφή τους πρώτους εννέα μήνες της ύπαρξής τους; Ίσως, όπως τα παιδιά του πειράματος του βασιλιά Φρειδερίκου του 13ου αιώνα, που ήθελε να διαπιστώσει ποια γλώσσα θα μιλούσαν τα παιδιά αν δεν τα άγγιζαν και δεν τους μιλούσαν ποτέ, έτσι και τα παιδιά από τεχνητές μήτρες θα πεθάνουν και αυτά. Εάν δεν συμβεί να πεθάνουν, και αν αυτά τα παιδιά καταφέρουν και εκφράσουν τις αγωνίες τους, όπως πολλά παιδιά που έχουν συλληφθεί από δωρητές γενετικού υλικού, ίσως πουν πως θα προτιμούσαν να μην υπάρχουν.
Ωστόσο εμείς από τη θέση μας, όπως και στις περιπτώσεις βιασμού, έτσι και εδώ καλωσορίζουμε και φροντίζουμε κάθε νέα ζωή που δημιουργείται, ενώ ταυτόχρονα καταγγέλλουμε τις συνθήκες της σύλληψης του παιδιού. Μια δίκαιη απάντηση απαιτεί και τα δύο. Τα παιδιά που προέρχονται από τεχνολογίες αναπαραγωγής, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από τις μελλοντικές τεχνητές μήτρες, έχουν αξιοπρέπεια, αξία και δικαιώματα. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο είμαστε επικριτικοί στο τρόπο με τον οποίο δημιουργήθηκαν.
Εκείνη την πρώτη μέρα στο ορφανοτροφείο, δεν κράτησα άλλο μωρό. Και όταν ήρθε επιτέλους η ώρα να φύγω, ξάπλωσα τη μικρή στη κούνια και βγήκα τρέχοντας από το δωμάτιο προς το διάδρομο, ώστε να μην ακούσω το κλάμα της. Είναι λογικό τα παιδιά της τεχνητής μήτρας να υποστούν ακόμη μεγαλύτερα βάσανα. Θα επιζήσουν; Θα μπορούν να γελούν ή να κλαίνε; Θα εξαφανιστούν σε έναν υπόκοσμο εμπορίας; Μια κοινωνία που ενδιαφέρεται για την προστασία των δικαιωμάτων και της ευημερίας των πιο ευάλωτων οφείλει να επιμείνει ώστε ούτε για ένα παιδί να μή χρειαστεί να ψάξουμε τη τύχη του.
Πηγή: Public Discourse, Μαμά Μπαμπάς και Παιδιάa
