Τα Φάντομ F-4E που δεν έφθασαν στην Κύπρο
Τι είπε στο Νίκο Παπαναστασίου, ένας από τους ηρωικούς πιλότους
ΤΟ 1990 είχα πάρει συνέντευξη από έναν από τους ηρωικούς πιλότους των ελληνικών πολεμικών αεροπλάνων «Φάντομς», τα οποία ήσαν έτοιμα να πετάξουν από την Ελλάδα και να διαλύσουν το μικρό προγεφύρωμα που είχαν δημιουργήσει με την εισβολή τους οι Τούρκοι κοντά στην Κερύνεια, αλλά και να βυθίσουν τα πλοία τα οποία προσέγγιζαν την ακτή μεταφέροντας στρατό και άρματα μάχης. Ήταν Δευτέρα 22 Ιουλίου 1974, τα «Φάντομς» βρίσκονταν πανέτοιμα στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου στην Κρήτη και περίμεναν τη διαταγή απογείωσης, η οποία, όμως, δεν ήρθε ποτέ!
ΓΙΑ την αποστολή αυτή, μου είχε μιλήσει ο τότε ταξίαρχος ιπτάμενος σε αποστρατεία Ιωάννης Κολοβός, ο οποίος, με πόνο ψυχής παρέθεσε όλες τις λεπτομέρειες, τονίζοντας εμφαντικά ότι: Οι Τούρκοι θα πάθαιναν πανωλεθρία αν τους κτυπούσαμε τα «Φάντομς».
«΄Οσοι», τόνισε, « καταπιάστηκαν με τα γεγονότα και τις λεπτομέρειες τις εισβολής των Τούρκων στην Κύπρο το 1974, ξέρουν ότι οι Αττίλες, παρά τις λυσσώδεις προσπάθειές τους από ξηρά, θάλασσα και αέρα, τίποτα το ουσιαστικό δεν κατόρθωσαν τις πρώτες μέρες. Πέτυχαν μόνο ν’ αποβιβάσουν μια μικρή δύναμη ανδρών στην ακτή «Πέντε Μίλι» η οποία τηρούσε σε απόγνωση μέχρι τη Δευτέρα 22 Ιουλίου, οπότε αποβιβάστηκαν πολλαπλάσιες δυνάμεις, άρματα και άλλο υλικό, για να αρχίσουν το απόγευμα της ίδιας μέρας την επίθεση και να καταλάβουν την Κερύνεια. Τι θα γινόταν όμως αν το σημείο απόβασης και τα τουρκικά πλοία βομβαρδίζονταν από ελληνικά αεροπλάνα και δέχονταν τις τορπίλες των ελληνικών υποβρυχίων; Οι Τούρκοι θα πάθαιναν πανωλεθρία…»
Ο ΚΟΛΟΒΟΣ, ως επισμηναγός τότε, ήταν πιλότος σε σμήνος τεσσάρων αεροσκαφών «Φάντομς», τα οποία πήραν εντολή να σπεύσουν αμέσως στην Κερύνεια και να βομβαρδίσουν τον τουρκικό στόλο. Κι όμως η διαταγή απογείωσης, δεν δόθηκε ποτέ…
«ΤΗΝ πρώτη μέρα τους τουρκικής εισβολής το Σάββατο 20 Ιουλίου 1974» συνέχισε, «τα αεροπλάνα ήσαν έτοιμα για απογείωση σε περίπτωση διαταγής για πολεμική αποστολή. Τη Δευτέρα 22 Ιουλίου είχε ήδη δοθεί πολεμική αποστολή για την Κύπρο, με προορισμό να κτυπηθούν τα τουρκικά πλοία στη Κερύνεια. Απογειώθηκαν λοιπόν με προορισμό το Ηράκλειο Κρήτης για να είναι πιο κοντά και για νέο εφοδιασμό καυσίμων. Φθάνοντας στο Ηράκλειο « ακούσαμε από το τηλέφωνο να διαβιβάζονται από το Κέντρο της Λάρισας έντονα εντολές να προετοιμαστούν τ’ αεροσκάφη το συντομότερο και να φύγουν για Κύπρο.Το Κέντρο ανυπομονούσε πάρα πολύ και ήταν τόση η αγωνία και αποφασιστική η αποστολή, που ένα τέταρτο του χρόνου μετά ακουγόταν απελπιστική η κραυγή:
– Ακόμα δεν ετοιμαστήκατε, γρήγορα, πρέπει να φύγετε αμέσως!»…
»ΟΤΑΝ σε κάποια στιγμή τα αεροπλάνα ήσαν έτοιμα και τους ενημερώσαμε ότι «Είναι έτοιμα, φεύγουμε!», για άγνωστο λόγο η εντολή άλλαξε:
–Μπείτε μέσα στα αεροσκάφη, ετοιμαστείτε για απογείωση και περιμένετε εντολή απογειώσεως…
Φάντομ F-4E
«Ετοιμαστήκαμε αλλά γύρω στις τέσσερις το απόγευμα,, ενώ βρισκόμασταν στα αεροσκάφη, ακούσαμε ότι γινόταν κατάπαυση του πυρός στην Κύπρο με βάση απόφαση των Ηνωμένων Εθνών. Νύχτωσε και είμαστε ακόμη στα αεροσκάφη. Μείναμε εκεί μέχρι τις 10 η ώρα, αλλά καμία εντολή για απογεώση δεν ήλθε. Κατεβήκαμε τότε μόνοι μας από τα αεροσκάφη και την επομένη επιστρέψαμε στην Ανδραβίδα. Εκεί η επιφυλακή συνεχίστηκε και κατά τον Β΄ Αττίλα, μόνο που δεν πήραμε ποτέ μια δεδομένη αποστολή όπως εκείνη της 22ας Ιουλίου 1974.»
ΕΙΧΑ επιμείνει πολύ στο να πάρω τη συνέντευξη, με την ελπίδα ότι θα αποτελούσε πρόκληση για επαναφορά της έρευνας για την κυπριακή τραγωδία, που έγινε το 1985-88 στη Βουλή των Ελλήνων. Όμως, ούτε φωνή, ούτε ακρόαση. Χαρακτηριστική και η σχετική αναφορά του ταξίαρχου Κολοβού, ο οποίος με πολύ πικρό παράπονο που είχε πει:
«Έγινε «Ερευνητική των Πραγμάτων Επιτροπή» στη Βουλή των Ελλήνων, η οποία εξέδωσε πόρισμα (1988) αλλά στον όγκο του υλικού ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΙΠΟΤΑ που να προέρχεται από τους αεροπόρους της «Πολεμικής Επιχείρησης Φάντομς 1974». Το μόνο που υπάρχει, είναι η … αποστράτευση των πιλότων αυτών από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου!»
Ο Ι. ΚΟΛΟΒΟΣ υπογράμμισε εμφαντικά ότι: Την περίοδο εκείνη υπήρχε εμφανής ποιοτική ανωτερότητα της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας στον αέρα. Και τούτο, γιατί η Ελλάδα είχε παραλάβει τα βομβαρδιστικά «Φάντομς» που είχε παραγγείλει στις ΗΠΑ, ενώ η Τουρκία όχι.
ΤΟ σύνολο 18 πληρωμάτων ιπταμένων αξιωματικών της ΕλληνικήςΑεροπορίας είχε φύγει στις 2 Ιανουαρίου 1974 για τη Φλώριδα των ΗΠΑ, όπου και εκπαιδεύθηκαν στα αεροσκάφη Φ-4Ε «Φάντομς». Η κρίση του Ιουλίου 1974 βρήκε μερικά από τα πληρώματα να είχαν ήδη επιστρέψει στην Ελλάδα και είχαν εγκατασταθεί στη βάση της Ανδραβίδας, μεταξύ Πάτρας και Πύργου στην Πελοπόννησο, που ήταν η έδρα των νέων αεροσκαφών. Η Ελλάδα είχε παραλάβει μέχρι τότε 17 «Φάντομς».
ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ΟΤΙ: Κανένας από τους ιπτάμενους αξιωματικούς που θα έπαιρναν μέρος στην πολεμική αποστολή της 22ας Ιουλίου 1974 στην Κύπρο, δεν έτυχε της παραμικρής έστω επαγγελματικής προόδου από τις μεταπολιτευτικές κυβερνήσεις!
Αποστρατεύθηκαν όλοι με το καίριο ερώτημα στο στόμα: Γιατί η τόσο ανοίκεια συμπεριφορά απέναντί τους;
ΑΝ σήμερα, 41 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή μιλούμε για ευθύνες κάποιων για τα τότε γεγονότα, οπωσδήποτε στις ευθύνες περιλαμβάνεται και η παρεμπόδιση των ελληνικών «Φάντομς» να έρθουν στην Κύπρο, όπως και των δύο υποβρυχίων «Γλαύκος» και Νηρεύς». Όσοι ακόμα για λόγους δημοκοπίας και αποπροσανατολισμού το λαού κόπτονται για το μη άνοιγμα του «Φακέλου της Κύπρου», ας αποδείξουν έστω και σήμερα ότι αυτό που διακηρύττουν ιδροκοπώντας, το εννοούν.
