Ο Ανδρόνικος Δ’ Παλαιολόγος υπήρξε ένας πρίγκιπας και αυτοκράτορας από αυτούς που συνέβαλαν τα μέγιστα στην οριστική καταρράκωση της βυζαντινής ισχύος. Ήταν ο πρώτος γιος του αυτοκράτορα Ιωάννη Ε’ Παλαιολόγου, ενός όχι και ιδιαίτερα χαρισματικού ηγεμόνα.
Ο Ανδρόνικος γεννήθηκε το 1348 και αναγορεύτηκε συν-αυτοκράτορας το 1352 σε ηλικία τεσσάρων μόλις ετών. Το 1369 κατά την απουσία του πατέρα του ανέλαβε αντιβασιλιάς. Ο Ιωάννης Ε’ είχε αποφασίσει να μεταβεί στην Ουγγαρία και την Ιταλία για να ζητήσει βοήθεια κατά των Τούρκων.
Κατά την μετάβασή του στην Ουγγαρία, ο Ιωάννης κρατήθηκε στη Βουλγαρία. Ο Ανδρόνικος δεν έπραξε και πολλά για την απελευθέρωσή του πατέρα του, που τελικά αφέθηκε με επέμβαση του κόμη της Σαβοΐας Αμαντέους ΣΤ’.
Ο Ιωάννης μετέβη και στη Βενετία στην οποία το βυζαντινό κράτος χρωστούσε μεγάλα ποσά. Χρήματα δεν υπήρχαν και ο Ιωάννης πρότεινε στους Βενετούς, έναντι των χρεών και έξι πολεμικών πλοίων, να τους παραχωρήσει τη νήσο Τένεδο. Σε τέτοια κατάπτωση είχε φτάσει η αυτοκρατορία.
Οι Βενετοί συμφώνησαν. Αυτός όμως που αρνήθηκε να τιμήσει την συμφωνία του αυτοκράτορα ήταν ο γιος τους Ανδρόνικος. Κατόπιν αυτού ο αυτοκράτορας κρατήθηκε από τους Βενετούς λόγω των χρεών! Ο Ανδρόνικος αρνήθηκε και να συγκεντρώσει χρήματα για την απελευθέρωση του πατέρα του ελπίζοντας να παραμείνει ο ίδιος αυτοκράτορας…
Μόνο χάρη στην παρέμβαση του άλλου του γιου Μανουήλ (μετέπειτα αυτοκράτορα Μανουήλ Β’) οι Βενετοί πείστηκαν να απελευθερώσουν τον ταπεινωμένο αυτοκράτορα. Ο Ιωάννης Ε’ επέστρεψε μόλις το 1371 στην Κωνσταντινούπολη. Το 1373 αναγκάστηκε δε να καταστεί φόρου υποτελής των Τούρκων. Ο Ανδρόνικος με αυτό σαν πρόσχημα, επαναστάτησε κατά του πατέρα του συμμαχώντας με τον γιο του σουλτάνου Μουράτ.
Αμφότεροι οι πρίγκιπες συνελήφθησαν και τυφλώθηκαν. Ο Ανδρόνικος όμως, με διαταγή του πατέρα του δεν τυφλώθηκε εντελώς. Ο Ανδρόνικος παρέμεινε κρατούμενος μέχρι το 1376 όταν με τη βοήθεια των Γενουατών, δραπέτευσε και κατέφυγε στον Τούρκο σουλτάνο Μουράτ.
Παραχωρώντας στον Μουράτ την στρατηγικής σημασίας χερσόνησο της Καλλίπολης που μόλις το 1366 είχε ανακτηθεί για τους Βυζαντινούς από τον Αμαντέους της Σαβοΐας και στους Γενουάτες την Τένεδο, ο άθλιος Ανδρόνικος έγινε αυτοκράτορας στα ερείπια του βυζαντινού κράτους, φυλακίζοντας τον πατέρα του και τον αδελφό του Μανουήλ.
Επικεφαλής Τούρκων εισήλθε «θριαμβευτής» στην Κωνσταντινούπολη ο Ανδρόνικος, το 1376. Η βασιλιά του κράτησε τρία περίπου χρόνια, όταν ο Ιωάννης και Μανουήλ απέδρασαν με τη βοήθεια των Βενετών και τον εκθρόνισαν. Ο προδότης Ανδρόνικος κατέφυγε στους Γενουάτες, στον Γαλατά απέναντι από την Πόλη, όπου παρέμεινε μέχρι το 1381.
Στην συνέχεια όμως συγχωρήθηκε, αντί να εκτελεστεί με παραδειγματικό τρόπο, από τον νωθρό Ιωάννη Ε’, ο οποίος σύμφωνα με τον Μιχαήλ Δούκα μόνο για τις γυναίκες ενδιαφερόταν. Ο Ιωάννης μάλιστα παραχώρησε στον Ανδρόνικο την πόλη της Σηλυβρίας ως προσωπικό του φέουδο.
Ο άθλιος αυτός επαναστάτησε πάλι, το 1385,αλλά δεν πρόλαβε να βλάψει και άλλο το κράτος καθώς πέθανε την άνοιξη του έτους αυτού. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο γιος του, Ιωάννης Ζ’, ακολούθησε ακριβώς τα χνάρια του πατέρα του κερδίζοντας για λίγο τον βυζαντινό θρόνο με την υποστήριξη του Τούρκου σουλτάνου Βαγιαζήτ.
Πηγή: history-point.gr
