Τον 9ο αι. μ.Χ. οι πόλεμοι Βυζαντίου – Αράβων συνεχίζονταν με αμείωτη ένταση. Γενικά ήταν μια περίοδος που οι Άραβες είχαν εν πολλοίς το πάνω χέρι, κατά το κοινώς λεγόμενο. Αυτός ήταν και ο λόγος που οι Βυζαντινοί σχεδίασαν και εκτέλεσαν μια «καταδρομική» επιχείρηση, στην καρδιά του εχθρικού εδάφους, στην Δαμιέτη της Αιγύπτου.

Εμπνεόμενος από την πολεμική τέχνη των δύο κύριων αντιπάλων της Αυτοκρατορίας εκείνη την εποχή, των Γερμανών και των νομάδων της Ανατολής, ο εξέχων στρατηγός Βελισάριος συνέλαβε την ιδέα ευρέσεως του αντιδότου, το οποίο δεν ήταν άλλο από το ιππικό διπλού ρόλου.

Μετά την καταστροφική ήττα στο Μαντζικέρτ το 1071, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία παρέπαιε. Η άνοδος στον θρόνο ανίκανων αυτοκρατόρων και οι εμφύλιες συγκρούσεις που ακολούθησαν, επέτειναν την εξασθένιση της Αυτοκρατορίας. Πέρασαν 10 χρόνια από την καταστροφή για να ανέβει και πάλι στον θρόνο ένας αξιόλογος στρατιώτης – αυτοκράτορας, ο Αλέξιος Α’ Κομνηνός.

Στις 6 Απριλίου 1453 ο τουρκικός στρατός πλησίασε στα τείχη της Βασιλίδος των Πόλεων και έλαβε θέσεις σε απόσταση όχι μεγαλύτερη των 1.200 μέτρων από αυτά. Πριν την έναρξη των επιθέσεων ο σουλτάνος Μωάμεθ Β’, όπως αναφέρει ο τουρκόφιλος Κριτόβουλος ο Ίμβριος, ζήτησε από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ’ Παλαιολόγο να του παραδώσει την Πόλη, αλλά έλαβε την πρώτη αρνητική απάντηση.

Το 1251 ο Μιχαήλ του Δεσποτάτου της Ηπείρου, επηρεασμένος από τους Λατίνους επιχείρησε να καταλάβει τη Θεσσαλονίκη, σπάζοντας τη συνθήκη που είχε συνομολογήσει με το κράτος την Αυτοκρατορία Νίκαιας.

Η 29η Μαρτίου είναι η επέτειος της Άλωσης της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς το 1430. Ο Μουράτ ο Β΄ αποφάσισε να καταλάβει την πόλη που βρισκόταν υπό την κατοχή των Βενετών.

Το 1254 ο μεγάλος αυτοκράτορας Ιωάννης Γ΄ Βατάτζης πέθανε, αφήνοντας την Αυτοκρατορία της Νίκαιας πανίσχυρη. Ο Ιωάννης είχε κατορθώσει όχι μόνο να αποκρούσει τις εναντίον του επιθέσεις των Λατίνων, αλλά και να απελευθερώσει πολλά εδάφη στη Θράκη και τη Μακεδονία. 

Ο Ηράκλειος αποκαλείται Μέγας Αλέξανδρος της Ρωμανίας γιατί, όπως ο Μέγας Αλέξανδρος συνέτριψε το πρώτο οργανωμένο Περσικό κράτος των Αχαιμενιδών, έτσι και ο Ηράκλειος συνέτριψε το δεύτερο Περσικό κράτος των Σασσανιδών. (Μάνος Ν. Χατζηδάκης)

Η Άμιδα, το σημερινό Ντιγιάρμπακιρ, της σημερινής Τουρκίας, αποτελούσε, από την αρχαιότητα σημαντικό πέρασμα από την Μεσοποταμία προς τη Μικρά Ασία. Το 502 μ.Χ. ο Πέρσης (Σασσανίδης) βασιλιάς Καβάδ κήρυξε πόλεμο στη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Αφού κατέλαβε τη Θεοδοσιούπολη, ο Καβάδ, συνέχισε την πορεία του προς την Άμιδα. 

Σέ αὐτό τό βιβλίο, ἐπιχειρεῖται ἡ καταγραφή τοῦ βίου τοῦ Ἀλεξίου Ε΄ Δούκα, τοῦ ἐπονομαζό­μενου Μούρτζουφλου, βάσει πρωτογενῶν ἀλλά καί δευτερογενῶν πηγῶν. Παράλληλα, ἐπιχειρεῖται ἡ ἐξιστόρηση τῶν ἐξελίξεων, ὑπό τῶν ὁποίων ἔδρασε καί βασίλευσε, καί οἱ ὁποῖες κατέστησαν ἀναπόφευκτη τήν Ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀπό τούς Σταυροφόρους στίς 13 Ἀπριλίου 1204.