Από το 1204 όταν οι άθλιοι «Σταυροφόροι» της Δ’ Σταυροφορίας κατέλαβαν την πόλη και ως άλλοι σταυρωτές διαμοίρασαν τα ιμάτια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, δεν υπήρξε στιγμή ειρήνης στην ελληνική χερσόνησο.

Την ημέρα των Χριστουγέννων του έτους 1400 ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος Δ’ παρέθεσε ένα συμπόσιο στο παλάτι του στο Έλταμ. Πρόθεση του δεν ήταν μόνο να εορτάσει την άγια εορτή. Ήθελε παράλληλα να τιμήσει ένα διακεκριμένο φιλοξενούμενο. Αυτός ήταν ο Μανουήλ Β’ Παλαιολόγος, αυτοκράτορας των Ελλήνων, όπως τον αποκαλούσαν οι περισσότεροι Δυτικοί, αν και μερικοί θυμούνταν ότι ήταν ο πραγματικός αυτοκράτορας των Ρωμαίων.

Το 1040 η Βουλγαρία αποτελούσε επαρχία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μετά την υποταγή της από τον Βασίλειο Βουλγαροκτόνο. Ωστόσο το έτος αυτό ο ευγενής Πέτρος Δελεάνος που είχε, θεωρητικά, εξελληνιστεί, έφυγε από την Κωνσταντινούπολη και κατέφυγε στο Βελιγράδι από όπου κήρυξε επανάσταση κατά της αυτοκρατορίας διακηρύσσοντας εαυτόν εγγονός του τσάρου Σαμουήλ.

Ο ιστορικός τόπος των Θερμοπυλών κατέστη πεδίο μάχης όχι μόνο στη διάσημη σύγκρουση του 480 π.Χ. αλλά αρκετές ακόμα φορές στην ιστορία. Το 996 μ.Χ. οι Βούλγαροι, υπό τον τσάρο Σαμουήλ, εκμεταλλευόμενοι την εμπλοκή του αυτοκράτορα Βασιλείου Βουλγαροκτόνου με τους Άραβες,

Τον 9ο αι. μ.Χ. οι πόλεμοι Βυζαντίου – Αράβων συνεχίζονταν με αμείωτη ένταση. Γενικά ήταν μια περίοδος που οι Άραβες είχαν εν πολλοίς το πάνω χέρι, κατά το κοινώς λεγόμενο. Αυτός ήταν και ο λόγος που οι Βυζαντινοί σχεδίασαν και εκτέλεσαν μια «καταδρομική» επιχείρηση, στην καρδιά του εχθρικού εδάφους, στην Δαμιέτη της Αιγύπτου.

Ο Μανουήλ Παλαιολόγος γεννήθηκε το 1350, όταν ήδη η αυτοκρατορία βρισκόταν υπό κατάρρευση. Οι δύο εμφύλιοι πόλεμοι που προηγήθηκαν μεταξύ Ανδρόνικου Β΄ και Ανδρόνικου Γ΄, ακόμα χειρότερα, μεταξύ του πατέρα του Ιωάννη Παλαιολόγου και του Ιωάννη Καντακουζηνού, είχαν αφαιρέσει και την τελευταία ικμάδα ζωής από τη θνήσκουσα αυτοκρατορία.

Αν κάποια εκκλησιά είχε λόγους να συμβολίζει τον κόσμο αυτή ήταν η Αγία Σοφία. Συνδέονταν με το παλάτι του αρχηγού του Βυζαντινού κράτους.

Η ημερομηνία γέννησης του Δεσποτάτου του Μυστρά είναι το έτος 1259. Τότε ο στρατός του σεβαστοκράτορα Ιωάννη Παλαιολόγου νίκησε στην Πελαγονία τους Φράγκους και αιχμαλώτισε τον πρίγκιπα της Αχαΐας. Σε αντάλλαγμα της ελευθερίας του, αυτός, παραχώρησε τα κάστρα του Μυστρά, της Μονεμβασιάς και της Μαΐνης.

Η βυζαντινή ιστορία είναι μεγάλη και ανεξάντλητη. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να συμβαίνει κάτι διαφορετικό αφού από τη μεταφορά της πρωτεύουσας του ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη ως την άλωση της Πόλης από τους Τούρκους μεσολάβησαν περισσότερα από 1.100 χρόνια.

Το 312 μ.Χ. η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία συγκλονιζόταν από την σύγκρουση του Κωνσταντίνου (κατοπινού Μεγάλου) με τον Μαξέντιο. Ο Κωνσταντίνος αν και διέθετε μικρότερες του αντιπάλου του δυνάμεις είχε αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων και είχε εισβάλει στην Ιταλία. Ο Κωνσταντίνος πήρε το Μιλάνο αλλά αδυνατούσε να κινηθεί προς τη Ρώμη καθώς στη Βερόνα στάθμευε μεγάλη αντίπαλη δύναμη υπό τον καλύτερο στρατηγό του Μαξεντίου τον Ρουρίκιο Πομπιανό.