Οι Βάνδαλοι ήταν ένα ακόμα γερμανικό έθνος, το οποίο υπό την πίεση των Ούννων, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Μετανάστευσης των Λαών, είχε καταλήξει να κατοικεί στην περιοχή γύρω από την Αζοφική θάλασσα. Από εκεί, αναζητώντας καλύτερη τύχη, μετακινήθηκαν δυτικά και έφτασαν στον Ρήνο.
Αργότερα εγκαταστάθηκαν στην Ισπανία και από εκεί πέρασαν, τελικά, στη βόρεια Αφρική. Υπό τον βασιλιά τους Γιζέριχο ίδρυσαν ισχυρό κράτος. Σε μια από τις επιδρομές ο Γιζέριχος κυρίευσε και αυτή την Ρώμη (455 μ.Χ.), την οποία και ισοπέδωσε, προσθέτοντας στο παγκόσμιο λεξιλόγιο τη λέξη βανδαλισμός.
Ως και το 533 μ.Χ. οι σχέσεις του Βυζαντίου με τους Βανδάλους θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν από ουδέτερες, έως φιλικές. Τότε όμως ο Γελίμερος, ανέτρεψε τον νόμιμο βασιλιά και κατέλαβε πραξικοπηματικά τον θρόνο, στρεφόμενος κατά της Ανατολικής Αυτοκρατορίας, που υποστήριζε τον νόμιμο βασιλιά. Έτσι ο Ιουστινιανός αποφάσισε να στείλει τον στρατηγό Βελισάριο κατά των Βανδάλων, επικεφαλής μιας μικρής δύναμης 5.000 ιππέων και 10.000 πεζών.
Ο Βελισάριος αποβιβάστηκε στη βόρεια Αφρική και κατάφερε να νικήσει τους Βανδάλους στη μάχη του Δεκίμου. Ωστόσο ο Γελίμερος υποχώρησε με τον στρατό και ετοιμάστηκε για νέα μάχη στην περιοχή του Τρικάμαρου, νότια της Καρχηδόνας . Εκεί δόθηκε η αποφασιστική μάχη του πολέμου. Πριν τη μάχη ο Βελισάριος μίλησε στους άνδρες του.
«Παραίνεση σε εσάς, άνδρες, δεν νομίζω ότι χρειάζεται να κάνω καμιά, σε εσάς που προσφάτως νικήσατε ολοκληρωτικά τον εχθρό και κτήμα της πολεμικής σας αρετής καταστήσατε την Καρχηδόνα και τη Λιβύη ολόκληρη. Και δεν χρειάζεται να επικαλεστώ την τόλμη σας, αφού ως νικητές η αγωνιστικής σας διάθεση παραμένει ακμαία. Ένα μόνο, νομίζω πως είναι η κατάλληλη στιγμή να σας θυμίσω, πως αν δείξετε και τώρα την ίδια γενναιότητα θα προκαλέσετε την κατάρρευση των ελπίδων των Βανδάλων και έτσι θα τελειώσετε τον πόλεμο.
“Έχετε λοιπόν κάθε λόγο να πολεμήσετε με προθυμία στη σύγκρουση αυτή για να δείτε τους μόχθους σας να πιάνουν τόπο. Του δε Βανδάλους δεν πρέπει να τους σκέφτεστε καν, γιατί τον πόλεμο δεν τον κερδίζει ούτε το πλήθος των ανθρώπων, ούτε η σωματική δύναμη, αλλά η δύναμη της ψυχής…».
Αυτά είπε ο Βελισάριος και οι άνδρες του και κατόπιν διέταξε τον στρατηγό του Ιωάννη να αναλάβει τη διοίκηση του συνόλου του ιππικού, εκτός 500 επίλεκτων Βουκελάριων που κράτησε ο ίδιος δίπλα του. Με το ιππικό ως εμπροσθοφυλακή ο Βυζαντινός Στρατός κίνησε προς συνάντηση του εχθρού.
Οι Βάνδαλοι αποφάσισαν αυτή τη φορά να ακολουθήσουν αμυντική τακτική και να αναμένουν την έφοδο των Βυζαντινών πίσω από τις όχθες ενός μικρού ρυακιού. Ο Γελίμερος αποφάσισε να τάξει τον στρατό σε δύο γραμμές μάχης. Την πρώτη αποτελούσαν αποκλειστικά τμήματα Βανδάλων βαρέων ιππέων, επικεφαλής των οποίων θα ήταν ο αδερφός του Τζάζων. Πίσω, σε δεύτερη γραμμή, τάχθηκαν 6.000 Μαυριτανοί ελαφροί ιππείς.
Και ο Βυζαντινός Στρατός τάχθηκε σε δύο γραμμές μάχης. Την πρώτη την αποτελούσε αποκλειστικά ιππικό, ανεπτυγμένο σε διάταξη ακροβολισμού, ώστε να καλύπτει το σύνολο του εκτεταμένου εχθρικού μετώπου. Πίσω του αναπτύχτηκε το σύνολο του πεζικού και 500 Βουκελάριοι, υπό τη διοίκηση του ιδίου του Βελισάριου. Ξαφνικά ο Βελισάριος έδωσε το σύνθημα στον αρχηγό του ιππικού Ιωάννη να επιτεθεί κατά του εχθρικού κέντρου, με σκοπό να δημιουργήσει προγεφύρωμα στην ελεγχόμενη από τους Βανδάλους όχθη του μικρού ποταμού.
Ο Βελισάριος αποφάσισε να παρασύρει τους Βανδάλους να του επιτεθούν, διατάσσοντας τον στρατηγό Ιωάννη να περάσει τον ποταμό, με μικρές δυνάμεις, ως δόλωμα. Οι Βάνδαλοι δεν έπεσαν όμως στην παγίδα. . Ο Βελισάριος κατάλαβε τότε ότι οι αντίπαλοι σκόπευαν να τηρήσουν αμυντική στάση, παρά την αριθμητική τους υπεροχή. Έτσι διέταξε τον Ιωάννη να εξαπολύει συνεχείς επιθέσεις κατά του εχθρικού κέντρου, χωρίς όμως να εμπλέκεται σε εκ του συστάδην αγώνα, αλλά να υποχωρεί όταν δέχεται πίεση και να επανέρχεται αμέσως μετά.
Ο Ιωάννης, ενισχυμένος με όλους τους Βουκελάριους, ακολούθησε κατά γράμμα τις οδηγίες του στρατηγού. Κάθε φορά όμως οι επιθέσεις του εξαπολύονταν με όλο και περισσότερες δυνάμεις και με όλο και περισσότερη ορμή. Οι Βάνδαλοι δεχόμενοι τα βέλη των Βυζαντινών ιππέων προσπαθούσαν να τους πλησιάσουν για να εμπλακούν σε ατομική μάχη μαζί τους. Τότε επενέβαιναν οι βαρύτερα οπλισμένοι Βουκελάριοι, οι οποίοι δεν δίσταζαν να εμπλέκονται με τους Βανδάλους.
Τελικά, ισχυρά πιεζόμενος ο Ιωάννης διέταξε υποχώρηση. Σε λίγα λεπτά όμως το βυζαντινό ιππικό επιτέθηκε ξανά, καταπονώντας συνεχώς τους αντιπάλους. Αυτή τη φορά οι Βουκελάριοι άνοιξαν την επίθεση, υποστηριζόμενοι από τα βέλη των άλλων ιππέων, που ακολουθούσαν σε δεύτερο κλιμάκιο. Υπό το βάρος της συνδυασμένης εφόδου το εχθρικό μέτωπο άρχισε να παρουσιάζει σημεία κάμψης. Ο Βελισάριος το κατάλαβε και διέταξε το σύνολο του στρατού να επιτεθεί τώρα κατά των Βανδάλων. Εκείνη τη στιγμή ένας Βουκελάριος σκότωσε τον αδερφό του Βάνδαλου βασιλιά. Στη θέα του νεκρού αδερφού του ο Γελίμερος τράπηκε σε φυγή.
Οι Βάνδαλοι, χωρίς ηγεσία, και πληττόμενοι από το σύνολο του Βυζαντινού Στρατού κατέρρευσαν. Οι Μαυριτανοί επίσης σύμμαχοί τους, βλέποντας την διάλυση τους μετώπου τράπηκαν και αυτοί σε φυγή. Η μάχη είχε λήξει με νέα περιφανή νίκη του Βελισάριου. Δεν ήταν λόγω απωλειών που ο Βελισάριος είχε νικήσει. Οι επιζήσαντες Βάνδαλοι, ακόμα και χωρίς συμμάχους , ήταν περισσότεροι των Βυζαντινών. Ήταν το ηθικό τους και τη θέληση για αντίσταση που ο Βελισάριος είχε θραύσει και αυτό ήταν το χειρότερο για αυτούς. Αργότερα αιχμαλωτίστηκε και ο Γελίμερος και το κράτος των Βανδάλων καταλύθηκε, οριστικά.
Πηγή: defence-point.gr
