Η μάχη του Πέτα, στις 4 Ιουλίου 1822, υπήρξε από τις καταστροφικότερες για τα ελληνικά όπλα κατά την Επανάσταση του 1821. Υπήρξε όμως και μια από τις ενδοξότερες όπου οι Έλληνες τακτικοί στρατιώτες, λίγοι Φιλέλληνες και Επτανήσιοι, πολέμησαν κάτι παραπάνω από ηρωικά αν και γνώριζαν ότι οι «βάρβαροι θα περνούσαν».
Στο παρόν σημείωμα θα αναφερθούν αποκλειστικά στη δράση του Σώματος των Φιλελλήνων. Στο Πέτα τα ελληνικά τακτικά τμήματα κατάλαβαν το κέντρο της παράταξης. Στο κέντρο τάχθηκε το Τακτικό Σώμα υπό τον Ιταλό βετεράνο αντισυνταγματάρχη – συνταγματάρχη στην Ελλάδα – Πιέτρο Ταρέλα.
Δεξιά τάχθηκαν οι Επτανήσιοι και αριστερά οι περίπου 150 (σύμφωνα με τον Χρήστο Βυζάντιο, άλλες πηγές αναφέρουν από 90 έως 200 άνδρες) Φιλέλληνες υπό τον βετεράνο επίσης των Ναπολεόντειων Πολέμων ταγματάρχη – συνταγματάρχη στην Ελλάδα – Ιταλό Αντρέα Ντάνια (Δάνιας των Ελλήνων).
Οι δύο «λόχοι» Φιλελλήνων είχαν διοικητές τον Ελβετό Σεβαλιέ και τον Πολωνό Μιρζέφσκι. Επικεφαλής της δύναμης αυτής των 600 περίπου ανδρών και των 2 ελαφρών πυροβόλων ήταν ο βετεράνος των Ναπολεόντειων Πολέμων Γερμανός (εκ Βυρτεμβέργης) υποστράτηγος Καρλ φον Νόρμαν-Έρενφελς.
Τα τακτικά αυτά τμήματα υποστήριζαν, έχοντας λάβει θέσεις στα παραπλήσια υψώματα, 1.500 περίπου άτακτοι Έλληνες μαχητές. Απέναντί τους οι Τούρκοι συγκέντρωσαν περί τους 9.000 άνδρες εκ των οποίων οι 700 ιππείς. Τα τακτικά τμήματα αγνόησαν τις συστάσεις να ανεγείρουν ταμπούρια με τον Ταρέλα να δηλώνει ότι ταμπούρια είναι τα στήθη των ανδρών. Τελικά αποφασίστηκε η δημιουργία ενός πρόχειρου οχυρώματος ενώπιον των θέσεων των τακτικών, αλλά αυτό δεν ήταν έτοιμο όταν επιτέθηκαν οι Τούρκοι.
Η ελληνική σημαία… το καλύτερο σάβανο
Μια ώρα πριν την ανατολή του ήλιου, τις 4 Ιουνίου, οι Τούρκοι κινήθηκαν προς τις ελληνικές θέσεις. Ο διοικητής τους Κιουταχής πασάς, χώρισε τις δυνάμεις του σε επτά τμήματα εκ των οποίων τα δύο διέταξε να επιτεθούν στους Έλληνες ατάκτους, ένα έστειλε να κυκλώσει τις θέσεις των ανδρών του οπλαρχηγού Γώγου Μπακόλα και τα υπόλοιπα διέταξε να επιτεθούν κατά των ελληνικών τακτικών τμημάτων.
Η μάχη ξεκίνησε με επίθεση των Τούρκων κατά των Φιλλελήνων που όμως αποκρούστηκε με σοβαρές για τους επιτιθέμενους απώλειες. Τελικά τα άτακτα τμήματα υποχώρησαν αφήνοντας τους τακτικούς να περικυκλωθούν από τους πολυάριθμους εχθρούς. Κυκλωμένοι οι Έλληνες τακτικοί εφόρμησαν με τις λόγχες κατά των Τούρκων σπάζοντας τον κλοιό με κατεύθυνση το χωριό Πέτα. Ο επικεφαλής του Τακτικού Ταρέλα σκοτώθηκε ηρωικά μαχόμενος. Το Τακτικό έχασε 200 άνδρες περίπου αλλά τα υπολείμματά του κατάφεραν να διασωθούν, υποστηριζόμενοι από τους άνδρες του Μπακόλα.
Εκεί όμως που δόθηκε ομηρική μάχη ήταν στον τομέα του σώματος των Φιλελλήνων, με τους οποίους ενώθηκαν και λίγοι άνδρες του Τακτικού που δεν κατάφεραν να ακολουθήσουν την υποχώρηση του σώματος. Οι Φιλέλληνες και οι λίγοι Τακτικοί σχημάτισαν ένα μικρό τετράγωνο και για ώρα πολεμούσαν λυσσασμένα τους χιλιάδες Τούρκους. Ψυχή του αγώνα ήταν ο συνταγματάρχης Ντάνια που εμψύχωνε τους άνδρες του με το παράδειγμά του. Ένας Τούρκος όρμησε κατά του έφιππου Ντάνια αρπάζοντας τα χαλινάρια του αλόγου του. Ο συνταγματάρχης τον χτύπησε με το σπαθί του αλλά αμέσως έπεσαν εναντίον του 20 Τουρκαλβανοί που τον κατέκοψαν.
12 Πολωνοί… ένας Γάλλος λοχαγός και ο Γερμανός σημαιοφόρος
Τη ίδια ώρα 12 Πολωνοί με επικεφαλής τον λοχαγό Μαρζέφσκι έγραψαν τη δική τους εποποιία για χάρη της Ελλάδας. Οι γενναίοι αυτοί κλείστηκαν στην εκκλησιά του Αγ. Γεωργίου και πολέμησαν άγρια τα βαρβαρικά στίφη όσο είχαν πυρομαχικά. Κατόπιν οι Τούρκοι εισήλθαν στην εκκλησία. Ο αγώνας συνεχίστηκε εντός με τους Πολωνούς να μάχονται με τις λόγχες, με μαχαίρια, με σπαθιά, με τις γροθιές, με τα δόντια, με κεραμίδια από την στέγη του ναού… Έπεσαν όλοι έχοντας στρώσει το δάπεδο με δεκάδες κουφάρια βαρβάρων.
Ο Γάλλος φιλέλληνας λοχαγός Μονιάκ, τραυματισμένος σοβαρά στο πόδι, χωρίς καμία ελπίδα, στηρίχθηκε στον κορμό μιας ελιάς και συνέχισε να πολεμά με το σπαθί του, θερίζοντας Τούρκους. Συνέχισε να πολεμά ακόμα κι όταν το σπαθί του έσπασε. Ένας Τούρκος τον πυροβόλησε από πίσω και όταν αυτός λύγισε τα στίφη των εχθρών έπεσαν πάνω του και τον κομμάτιασαν. Λίγοι Φιλέλληνες πήραν θέσεις σε ένα λοφίσκο αποφασισμένοι να πουλήσουν ακριβά τις ζωές τους! Έπεσαν όλοι μαχόμενοι ηρωικά.
Τελευταίος, γεμάτος πληγές από τα βόλια και τα σπαθιά των Τούρκων, στεκόταν όρθιος ο νεαρός Γερμανός (Πρώσος εκ Βερολίνου) Βίλελμ Τάιχμαν που ήταν σημαιοφόρος του σώματος. Με μια κουρελιασμένη από τις τουρκικές σφαίρες σημαία στα χέρια συνέχισε να πολεμά χρησιμοποιώντας το κοντάρι της ως δόρυ. Έτσι σκοτώθηκε… Ο στρατηγός Νόρμαν, κομματιασμένος και ο ίδιος, κατάφερε να φτάσει στη Λαγκάδα όπου συνάντησε τον εμπνευστή της εκστρατείας στο Πέτα Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και του είπε: «Χάθηκαν όλα, εκτός από την Τιμή…». Ο Νόρμαν πέθανε λίγο αργότερα από τα πολλαπλά τραύματά του.
Πηγή: history-point.gr