ΑΡΑΓΕ ΕΧΕΙ ΑΛΛΑΞΕΙ Η ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ;

του Βλάση Αγτζίδη (*)

Η γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής

To 1914 αρχίζουν οι μεγάλες διώξεις των Ελλήνων της Ιωνίας και της Ανατολικής Θράκης. Το 1915 γίνεται η γενοκτονία των Αρμενίων μe ενάμιση εκατομμύριο νεκρούς, ενώ το 1916 αρχίζει η γενο­κτονία των Ελλήνων στον Πόντο με 350.000 νεκρούς ως το 1923. Σε έγγραφο του Αυστριακού υπουργού Εξωτερικών προς το Βερολίνο αναφέρο­νται τα εξής:

«Η πολιτική των Τούρκων είναι μέσω μιας γενι­κευμένης καταδίωξης του ελληνικού στοιχείου, να εξοντώσει τους Έλληνες ως εχθρούς του Κράτους, όπως πριν τους Αρμένιους. Οι Τούρκοι εφαρμό­ζουν τακτική εκτόπισης των πληθυσμών, δίχως διάκριση και δυνατότητα επιβίωσης, απ’ τις ακτές στο εσωτερικό της χώρας, ώστε οι εκτοπιζόμενοι να είναι εκτεθειμένοι στην αθλιότητα και τον θάνα­το από πείνα. Τα εγκαταλειπόμενα σπίτια των εξοριζoμένων λεηλατούνται από τα τούρκικα τάγματα τιμωρίας ή καίονται και καταστρέφονται. Και όλα τα άλλα μέτρα τα οποία εις τους διωγμούς των Αρμενίων ευρίσκοντο εις ημερησίαν διάταξιν, επα­ναλαμβάνονται τώρα εναντίον των Ελλήνων».

Τους λόγους της γενοκτονίας των Ελλήνων στον Πόντο αναφέρει ο συντ χης Δ. Καθενιώτης:

Από την έναρξη του Α” Παγκοσμίου Πολέμου αρχίζουν οι διώξεις κατά των Ελλήνων στις περιο­χές των πολεμικών αναμετρήσεων στον Καύκασο. Έτσι το 1915, όταν ο τουρκικός στρατός προελαύνει στην περιφέρεια του Καρς, πλήθη Ελλήνων προσ­φύγων εγκαταλείπουν τις περιοχές τους φοβούμε­νοι τις σφαγές. Μόνο στο Αχαλσίν και στο Εριβάν καταφεύγουν 8.900 πρόσφυγες Έλληνες.  Μερικοί απ συτούς θα εγκατασταθούν τελικά στην Τιφλίδα και στον Βόρειο Καύκασο.

Οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για τη γενο­κτονία των Ελλήνων στον μικρασιατικό Πόντο φαί­νεται από το παρακάτω κείμενο της Κεντρικής Ένωσης Ποντίων Ελλήνων εκείνης της περιόδου στο οποίο αναφέρονται οι τρόποι εξόντωσης:

Όι Τούρκοι εκτόπιζαν και εξόριζαν τους Έλλη­νες μέσα στην βαρύτερη κακοκαιρία, χωρίς να τους επιτρέψουν να παραλάβουν ούτε τρόφιμα, ούτε στρώματα. Τα κυβερνητικά όργανα που συνόδευαν τους εκτοπιζόμενους δεν επέτρεπαν στα θύματα τους να σταθμεύουν σε κατοικημένα μέρη. αλλά μόνο σε μέρη έρημα και εκτεθειμένα στις χειμερινές συνθήκες. Ο σκοπός ήταν διπλός: πρώτα να μην μπορούν να στεγασθούν και έπειτα να μην μπο­ρούν να αγοράσουν τρόφιμα. Δεν επέτρεπαν για κανένα λόγο να δώσουν βοήθεια στους γέρους γο­νείς ή στα ανήλικα παιδιά και στους αρρώστους, οι οποίοι εγκαταλείπονταν στα φαράγγια και στα δά­ση και πέθαιναν από την πείνα ή αποτελειώνονταν από τη λόγχη των Τούρκων.

Σε διάφορα μέρη της χώρας ιδρύθηκαν λουτρώ­νες δήθεν για στρατιωτικούς λόγους. Τα κυβερνητικά και αστυνομικά όργανα που οδηγούσαν τους μετατοπιζόμενους εξανάγκαζαν τους δυστυχείς για λόγους δήθεν υγιεινής να λουσθούν. Έβαζαν κατά εκατοντάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά στα λουτρά, γυμνούς με θερμοκρασία 40 βαθμών. Τα ενδύματα των δυστυχών ελεηλατούντο.

Όταν έβγαιναν από το λουτρό, τους εξανάγκα­ζαν να παρατάσσονται στο χιόνι και με θερμοκρα­σία κάτω του μηδενός και να περιμένουν επίσκεψη του αστυνόμου για καταμέτρηση, ο οποίος ποτέ δεν ερχόταν πριν από μία ώρα. Έπειτα άλλη μία ώρα περίμεναν τον γιατρό για ιατρική επιθεώρηση. Κατά την επιθεώρηση χαρακτηρίζονταν άρρωστοι οι νεώτεροι και υγιέστεροι, οι οποίοι Θανατώνονταν κατά την αποστολή στο νοσοκομείο”

Η επιτροπή του ελληνικού υπουργείου που στέλ­νεται στον μικρασιατικό Πόντο καταγράφει με λε­πτομέρειες τις μεθόδους που χρησιμοποίησαν οι Τούρκοι για την εξόντωση την πρώτη περίοδο της γενοκτονίας περισσότερους από διακόσιες χιλιάδες Έλληνες”.

Ακόμη και οι σύμμαχοι των Τούρκων διατυπώ­νουν εγγράφως τις αντιρρήσεις τους. Ο μαρκήσιος Pallavicini γράφει τον Ιανουάριο του 1918:

«Είναι σαφές ότι οι εκτοπισμοί του ελληνικού στοιχείου δεν υπαγορεύονται ουδαμώς από στρα­τιωτικούς λόγους και επιδιώκουν κακώς εννοούμε· νως πολιτικούς σκοπούς¹⁵».

Σχεδόν συγχρόνως ο Αυστριακός πρόξενος της Αμισσού Κβιατόφσκι αναφέρει:

‘Οπως επανειλημένως ετόνισα, θεωρώ τον εκτοπισμόν των Ελλήνων της ποντιακής παραλίας εν τω πλαισίω της εκτελέσεως του προγράμματος των Νεότουρκων, το οποίον επιδιώκει την εξασθένησιν του χριστιανικού στοιχείου ως μίαν κατα-στροφήν μεγίστης απηχήσεως, ήτις θα έχη εις την Ευρώπην ζωηρότερον αντίκτυπον από τας αγριό­τητας εναντίον των Αρμενίων».

Στις εκθέσεις της επιτροπής που στέλνεται στον Πόντο το 1919 από το ελληνικό υπουργείο Περιθάλ­ψεως, για την καταγραφή των προβλημάτων του ελληνικού πληθυσμού αναφέρονται όλοι οι τρόποι που χρησιμοποιήθηκαν για την θανάτωση πε­ρισσότερων των διακοσίων χιλιάδων ατόμων .

Ως αντίδραση στην πολιτική αυτή των Τούρκων αρχίζει η οργάνωση δυναμικών αντάρτικων ομά­δων. Στην αρχή είναι ασύνδετες και έχουν περισσό­τερο το ρόλο ομάδων αυτοάμυνας των ελληνικών χωριών . Χαρακτηριστικό των συνθηκών οργάνω­σης των ένοπλων ομάδων των Ελλήνων είναι τα γεγονότα της Σαντάς. Στις 17 Δεκεμβρίου 1917, σε Γενική τους Συνέλευση οι κάτοικοι αποφασίζουν την ίδρυση αντάρτικων ομάδων για να προστατευ­θούν από τις επιθέσεις που οργάνωναν κατά και­ρούς τουρκικές συμμορίες. Το σύνθημα που κυ­ριάρχησε στη συνέλευση ήταν: «Να ληστέψουμε τους ληστές» . Μεγάλη συμμετοχή στις ένοπλες ομάδες έχουν και οι γυναίκες. Η σημαντικότερη αντάρτικη ομάδα της περιόδου ως το 1918, έχει για αρχηγό την καπετάνισσα Πελαγία, η οποία ανα­λαμβάνει τη διοίκηση μετά τον θάνατο του άντρα της. Ένα τραγούδι των Ελλήνων της Πάφρας του Δυτικού Πόντου, που αναφέρεται στη συμμετοχή των γυναικών έχει τους εξής στίχους:

Άπό τις γυναίκες των Παφραλήδων /

πήραν τα όπλα οι μισές /

για να διώξουν τους Τούρκους/

Σκοτώθηκαν όλες

(*) Το κείμενο και οι φωτογραφίες είναι μέρος από το Αφιέρωμα του Οικ. Ταχυδρόμου της 2ας Σεπτεμβρίου 1993 στην Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού.

http://history-of-macedonia.com/wordpress/2010/05/19/agnosti-genoktonia-pontiakou-ellinismou/