Οι ηγέτες του κινήματος των Χανίων: αριστερά ο Αριστομένης Μητσοτάκης...
Τα κωμικοτραγικά γεγονότα του Ιουλίου του 1938 στα Χανιά, αποτελούν την απόλυτη απόδειξη της συνεργασίας του Κ.Κ.Ε. - Πλουμπίδη με την (αγγλική μυστική υπηρεσία) 'Ιντέλιτζεντ Σέρβις'.
Για αυτό ο Ζαχαριάδης θεωρούσε χαφιέ τον Βαφειάδη, που ήταν ο συντονιστής στην Κρήτη εκ μέρους του Πολιτικού Γραφείου, δηλαδή του πράκτοράς Πλουμπίδη.
Όπως ανέκραξαν στην Βάρκιζα οι πράκτορες Σάντος και Σοφιανόπουλος «Ζήτω η Μεγάλη Βρετανία, οι επαναστάτες των Χανίων αναφώνησαν "Ζήτω ο Βασιλεύς", (της Αγγλίας).
Το Διάγγελμα Πάλερετ-Παπα Δημήτρη Μπάλφουρ απευθυνόταν, «Προς την Α. Μ. τον Βασιλέα, Προς τας ενόπλους δυνάμεις, και Προς τον ελληνικό λαό» και ζητούσε την«άμεσον απομάκρυνσιν της τυραννικής Κυβερνήσεως Μεταξά».
Το μηνυμα Πάλερετ έλεγε:
«Στρατός και λαός αδελφωμένοι κατέλυσαν αρχάς λαομισήτου τυραννίας (!!!!!) εκπροσωπούμενης υπό του στρατηγού Μεταξά.
Ανακτήσας ελευθερίας αυτού απευθύνεται προς την Α. Μ. τον Βασιλέα και ζητεί την άμεσον απομάκρυνσιν της τυραννικής Κυβερνήσεως Μεταξά, την αποκατάστασιν του κράτους του νόμου και των λαϊκών ελευθεριών και τον σχηματισμόν Κυβερνήσεως Εθνικής Σωτηρίας εκ των αρίστων Ελλήνων, αδιακρίτως πολιτικών παρατάξεων, προς αντιμετώπισιν των αμεσοτάτων εσωτερικών και εξωτερικών κινδύνων, τους οποίους διατρέχει η χώρα μας και διά την δημιουργίαν μιας νέας Ελλάδος, πράγματι ηνωμένης ψυχικώς και ικανής να αντιμετωπίση με σθένος και φρόνησιν τας δυσκόλους στιγμάς, που διέρχεται η ανθρωπότης.
Με αδελφικόν χαιρετισμόν προς τας ενόπλους δυνάμεις και ολόκληρον τον λαόν.
Ζήτω Ο Βασιλεύς, ζήτω η Ελλάς».
Το υπέγραφαν ως Επαναστατική Επιτροπή οι : Μητσοτάκης, Βολουδάκης, Μουντάκης, Παΐζης, και Μάντακας ως στρατιωτικός διοικητής».
Το πρωΐ της Παρασκευής 29 Ιουλίου στις 11π.μ. έγινε λαϊκή συγκέντρωση στην Πλατεία Σιντριβανιού στα Χανιά, χωρίς μεγάλη συμμετοχή.
Εκείνη την ώρα φάνηκαν δύο αεροπλάνα που περνούσαν πολύ χαμηλά, σκορπίζοντας προκηρύξεις.
Η προκήρυξη που υπέγραφε ο Μεταξάς ανέφερε:«Καθ' ην στιγμήν ητοιμαζόμην να αναχωρήσω εξ Αθηνών προς υπογραφήν συμφωνίας μεγίστου εθνικού συμφέροντος, ένοπλοι στασιασταί εισήλθον και κατέλαβον την πόλιν των Χανίων.
Είμαι αποφασισμένος να πατάξω τους στασιαστάς δια παντός μέσου ίνα επιβάλω το κράτος του νόμου και εξασφαλίσω εις τον Κρητικόν λαόν ησυχίαν και τάξιν...
Στηριζόμενος εις τα πατριωτικά αισθήματα του Κρητικού λαού και εις τα δείγματα εμπιστοσύνης που μου επέδειξε, τον προσκαλώ να απογύμνωση τους στασιαστάς και να κατάδειξη εις τον Ελληνικόν λαόν, ότι η Κρήτη ίσταται παράλληλος και αλληλέγγυος προς το εθνικόν σύνολον.
Παντού της Ελλάδος επικρατεί απόλυτος τάξις και ησυχία.
Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως, Ι. Μεταξάς».
Το τελικό πλήγμα κατά του κινήματος ήταν η κήρυξη του στρατιωτικού νόμου στο νομό Χανίων και η άφιξη στην Κρήτη των 2 πολεμικών «Κουντουριώτης» και «Θύελλα» που μετεφεραν δυνάμεις πεζικού και μια μοίρα πυροβολικού. Στρατιωτικός διοικητής Κρήτης ορίσθηκε ο υποστράτηγος Γεώργιος Τσολάκογλου.
Οι στρατιωτικές δυνάμεις που έφτασαν και η χωροφυλακή μέσα σε μερικές ώρες εκκαθάρισαν τα Χανιά από τους κινηματίες.
Ο Α. Μητσοτάκης, ο Μ.Βολουδάκης, ο Ι. Μουντάκης τέθηκαν υπό την προστασία της 'Ιντέλιτζεντ Σέρβις' κατέφυγαν στα όρη και αργότερα τούς (...) πήγαν στην Κύπρο με Καΐκι, που αναχώρησε από τα Σφακιά στις 20 του Οκτωβρίου.
Στο καΐκι επέβαιναν οι πράκτορες της αγγλικής 'Ιντέλιτζεντ Σέρβις', Αρ. Μητσοτάκης, Ι. Μουντάκης, Μαν. Βολουδάκης, Εμ. Μπακλατζής, Στ. Παπαδοκωνσταντάκης, Ρ. Τζιγκουνάκης, Ι. Σιμιτόπουλος, Η. Μπριλλάκης, Εμμ. Κοτζάμπασης και Β. Χατζηαγγελής.
Ο πράκτωρ Μάντακας έμεινε πίσω και η Secret Intelligence Service, (SIS), δηλαδή το MI6, το 1940, πριν εκδηλωθεί η επίθεση των Γερμανών και πριν δολοφονηθεί ο Μεταξάς, έστειλε στην Κρήτη πράκτορά της, (κωδικός «Σφιγξ»), για να συναντήσει το Στρατηγό Μάντακα, και να του προτείνει του την ηγεσία «Κινήματος του Κρητικού λαού», εναντίον της δικτατορίας Μεταξά, αν το καθεστώς αρνιόταν να αντισταθεί στην επικείμενη επίθεση του Άξονα.
Το σενάριο της SOE περί της «Δημοκρατικής Ελλάδος» στην Κρήτη και τα Νησιά, το επανεμφάνισαν οι πράκτορες των Άγγλων το 1960 στην πλαστή δήθεν ομιλία Μεταξά προς τους ιδιοκτήτες και αρχισυντάκτες του Αθηναϊκού Τύπου στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία», στις 30 Οκτωβρίου 1940.
======================
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργού Θεολόγου Νικολούδη που μεταδόθηκε από το ραδιόφωνο στις 29 Ιουλίου 1938, «Χθες την νύκτα ομάς 400 περίπου ενόπλων υπό την ηγεσίαν των Μητσοτάκη, Μουντάκη και Χατζηαγγελή εισήλθεν εις την πόλιν των Χανίων και επωφελούμενη της ελλείψεως στρατιωτικής δυνάμεως, κατέλαβε την πόλιν. τα αίτια και οι σκοποί του απονενοημένου του κινήματος παραμένουν μέχρι της στιγμής άγνωστα. Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως ειδοποιηθείς αμέσως, διέταξε εν τω άμα την αποστολην ισχυράς στρατιωτικής ναυτικής και αεροπορικής δυνάμεως».
Ο άνθρωπος που έστειλε ο Μεταξάς στην Κρήτη, ήταν ο στρατηγός Τσολάκογλου.
Το κίνημα το οργάνωσαν ο Παπα-Δημητρης της Ιντέλιτζενς Σέρβις(ΜΙ6), και ο προϊστάμενος του, πρέσβης Πάλερετ.
Την υλοποίηση ανέλαβε «η πλατειά Ολομέλεια του δικτύου Μπάλφουρ». Επικεφαλής ήσαν οι Κρήτες «πωλιτικοί» Αριστομένης Μητσοτάκης και Μανόλης Βολουδάκης , που άνηκαν στο Κόμμα των Φιλελευθέρων, ο Μ.Μανουσάκης από το Λαικό Κόμμα από το ΚΚΕ Μάρκος Βαφειάδης.
Όλοι ανήκαν στο δίκτυο Μπάλφουρ και ήσαν φίλοι της αγγλικής πρεσβείας. Στο κόλπο και η «αντιφασιστική Φιλική Εταιρία», που είχε συγκρατηθεί με πρωτοβουλία του Μπαλφουρ την Άνοιξη του 1937 και στην οποία συμμετείχαν βενιζελικοί, κομμουνιστές, δημοκράτες, εργάτες, αγρότες, επιστήμονες και απότακτοι αξιωματικοί.
Ηταν δηλαδή ένα «ΕΑΜ», με πρόεδρο τον Σταύρο Παπαδοκωνσταντάκη.
Σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία και την εκδήλωση του κινήματος έπαιξε και ο πράκτωρ Εμμανουήλ Τσουδερός, διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, και «δεξί χέρι» του Πάλερετ , ο οποίος υπήρξε και ο χρηματοδότης.
Μεγάλη ανάμιξη στο κίνημα είχε και το «πρακτορείο» της Ιντέλιτζενς Σέρβις, το Κ.Κ.Ε.
Ο οργανωτής του κινήματος, πρέσβης Πάλλερετ, δεν απέβλεπε στην επικράτηση του κινήματος, του ΚΚΕ. Επιζητούσε απλώς μια αναταραχή, μια δυναμική έκφραση αντιθέσεως προς το καθεστώς του Μεταξά, ώστε να αναγκαστεί ο Γεώργιος να τον απομακρύνει από την εξουσία.
Το σχέδιο της Πρεσβείας και των «επαναστατών», προέβλεπε την κατάληψη του Ραδιοφωνικού Σταθμού στα Χανιά, από όπου θα εκαλείτο ολόκληρη η Ελλάδα να ξεσηκωθεί, σαμποτάζ στην Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών, ώστε να βυθιστεί η πρωτεύουσα στο σκοτάδι, και σύλληψη του Μανιαδάκη και του Νικολούδη.
Στις 25 Σεπτεμβρίου, ο παράνομος «Ριζοσπάστης», δημοσίευσε για ενημέρωσητων "πελατών", το μανιφέστο του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής, για το Κίνημα, με το οποίο καλούσε τον λαό, τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας και τη νέα γενιά να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους προς το «απελευθερωτικό» κίνημα της Κρήτης.
Το πρωί της 28ης Ιουλίου πραγματοποιήθηκε προπαρασκευαστική σύσκεψη στο ιατρείο του δημάρχου Γιάννη Μουντάκη.
Ο Αρχηγός Αριστομένης Μητστάκης έστειλε «άνθρωπό του».
Ήταν και αντιπρόσωπος της κομμουνιστικής οργάνωσης Χανίων. Όλοι, καμμιά δεκαπενταριά.
Η εξέγερση ορίστηκε για τις 2 το πρωί της 29ης Ιουλίου, αλλά είδηση κυκλοφόρησε αστραπιαία, οπότε οι Κινηματίες, πριν τα μεσάνυχτα, επιτέθηκαν και κατέλαβαν αναίμακτα τους Στρατώνες του Συντάγματος στη Σούδα , το Τηλεγραφείο, τη Γενική Διοίκηση, τα γραφεία της Διοίκησης Χωροφυλακής, της Μεραρχίας, της Ασφάλειας και τα Αστυνομικά τμήματα.
Πηγή: odysseiatv
