Τα ιστορικά γεγονότα καταγράφουν οι νικητές και οι ισχυροί, αλλά η αλήθεια πολλές φορές μένει αδιευκρίνιστη και καταδικάζει ως προδότες κάποιους αμείλικτα
Η ιστορική επιστήμη ερευνά και εξιστορεί την σειρά των γεγονότων με ακρίβεια και αντικειμενικότητα. Ο επιστήμων ιστορικός δεν πρέπει να επηρεάζεται από προσωπικά αισθήματα. Υπάρχουν όμως, γεγονότα τα οποία ακόμα μένουν αδιευκρίνιστα. Τα αισθήματα και τα κίνητρα των ανθρώπων που έλαβαν ενεργό μέρος σ’ αυτά δεν μας αποκαλύφθηκαν. Το μυστικό τους το πήραν στον τάφο.
Η ερασιτεχνική μου ιστορική έρευνα στοχεύει να ανακαλύψει αυτά τα μυστικά. Τα φαινόμενα πολλές φορές απατούν. Περιβάλλουμε με φωτοστέφανο ήρωος τον αγωνιστή, ενώ κατατάσσουμε μεταξύ των δοσιλόγων αυτόν που προσποιούμενος τον συνεργάτη, αγωνίσθηκε μέσα από την φωλιά του θηρίου. Ο πρώτος ήταν περήφανος και τιμημένος, είχε την δυνατότητα να διαφύγει. Ο «δοσίλογος» ζούσε περιφρονημένος και ντροπιασμένος. Αν ανακάλυπτε ο εχθρός την δράση του δεν υπήρχε διαφυγή. Αν επιζούσε τον περίμενε ατίμωση και ίσως θάνατος από αυτούς για τους οποίους αγωνίσθηκε. Ο διερμηνέας της Γκεστάπο Κίμων Τριανταφυλλίδης και άλλοι υπήρξαν τα θύματα αυτής της παρεξήγησης.
Η οικογένεια του Γεωργίου Τσολάκογλου έχει να επιδείξει ακόμη έναν «δοσίλογο». Ο πρόγονός του Δημήτρης Τσολάκογλου ήταν την προεπαναστατική εποχή προεστός στα Άγραφα. Παρίστανε τον Τουρκόφιλο. Έκανε φιλέματα και μπαξίσια στους πασάδες. Φιλοξένησε στο κονάκι του τον Αλή Πασά επί τρεις μέρες. Τον κατηγορούσαν κι έγραφαν εναντίον του. Στην πραγματικότητα ήταν οργανωμένος στη Φιλική Εταιρεία. Οργάνωσε ομάδα κλεφτών και διέθεσε την περιουσία του για όπλα, μπαρούτι, μολύβι κ.ά. Μετά την έκρηξη της επανάστασης του 1821 η δράση του φανερώθηκε και μετά από καταδίωξη κατόρθωσε να τον κυκλώσει και να τον συλλάβει ο Χουρσίτ Δράμαλης πασάς και να τον κρεμάσει την 8-7-1822, μαζί με τους δύο γιούς του. Σας θυμίζει τίποτα αυτή η ιστορία;
Την 19η-4-1941 οι τέσσερις στρατηγοί της μαχόμενης στρατιάς πήραν την απόφαση να συνθηκολογήσουν με τους Γερμανούς. Οι συνθήκες ήταν ακόμη ευνοϊκές. Οι Γερμανοί επιτέθηκαν στα ελληνικά τμήματα με πεζικό χωρίς μηχανική υποστήριξη λόγω έλλειψης καυσίμων. Νόμισαν ότι θα νικούσαν εύκολα όπως έγινε με τον στρατό της Γιουγκοσλαβίας που παραδόθηκε άνευ όρων την 17-4-1941 κι αιχμαλωτίσθηκε.
Οι Έλληνες φαντάροι, όμως, αν και λίγοι, αντεπετέθηκαν κι έπιασαν αιχμαλώτους Γερμανούς. Αυτό δεν τους είχε συμβεί σε κανένα άλλο μέρος. Πώς έγινε αυτό; Ο στρατηγός Τσολάκογλου είχε την συνήθεια να παρακολουθεί και να διευθύνει την μάχη όχι κρυμμένος σε κάποιο καταφύγιο όπως έκαναν ορισμένοι άλλοι στρατηγοί, κατά τον κανονισμό. Αλλά έθετε τον εαυτό του σε κίνδυνο κρυμμένος σ’ ένα πρόχειρο όρυγμα ή καλυμμένος από ένα βράχο. Οι φαντάροι γνώριζαν ότι τους βλέπει ο στρατηγός και τους καταλάμβανε παραλήρημα ενθουσιασμού.
ΑΕΡΑ! ΑΕΡΑ! Προηγήθηκε το έτος Β. Ηπείρου. Ο Γ. Τσολάκογλου, γνωρίζοντας τις συνέπειες, απάλλαξε από την ευθύνη τους άλλους στρατηγούς και ανέλαβε μόνος να φέρει τον σταυρό του μαρτυρίου στην οδό την άγουσα στον Γολγοθά. Δεν είναι δικά μου αυτά τα λόγια, τα είπε ο ιστορικός Neubacher. Την 9-4-1941 ο στρατηγός Κωνσταντίνος Μπακόπουλος παρέδωσε τον στρατό Αν. Μακεδονίας ΤΣΑΜ άνευ όρων στους Γερμανούς και οι στρατιώτες θεωρήθηκαν αιχμάλωτοι. Ο Γ. Τσολάκογλου γνώριζε την αιχμαλωσία του ΤΣΑΜ και στα σχέδιά του ήταν να επιτύχει να αφεθούν κι αυτοί ελεύθεροι. Την 6η πρωϊνή της 20ής-4-1941 έστειλε τον αγαπημένο φίλο του Μπαλή, συνταγματάρχη ήρωα της Βορ. Ηπείρου και τον ταγματάρχη Λαγά με λευκή σημαία στους Γερμανούς. Ο επίλαρχος Βλάχος πήγε μαζί τους εθελοντικά κι έγιναν τρεις.
Οι Γερμανοί είχαν εφοδιασθεί με καύσιμα και ζέσταιναν τις μηχανές των τανκς. Ο ευνοούμενος αξιωματικός του Χίτλερ Γιόζεφ ΣΕΠ Ντίτριχ μαζί με τους επιτελείς του πήγε στο Βοτονάσι όπου τον περίμενε ο στρατηγός Γ. Τσολάκογλου. Αυτός μπλοφάροντας και παραποιώντας την πραγματικότητα παρουσίασε το πρωτόκολλο που είχε ετοιμάσει ο δεκανέας Παναγιώτης Κανελλόπουλος κατ’ εντολή του αρχηγού της στρατιάς Στρατηγού Ι. Πιτσίκα. Ο Ι. Πιτσίκας βρισκόταν στην Αθήνα ασφαλής. «Οι υπογεγραμμένοι αξιωματικοί του ανδρείου γερμανικού στρατού και του ελληνικού τοιούτου Γ. Ντίτριχ και Γ. Τσολάκογλου αντιπροσωπεύοντες τις αντίστοιχες στρατιές συνελθόντες σήμερον Κυριακή 20-4-1941 εις Βοτονάσι συμφώνησαν τα κάτωθι:
1) Παύουν οι εχθροπραξίαι μεταξύ Ελλάδος και Γερμανίας και μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας μερίμνη του Γερμανού αρχιστρατήγου.
2) Επιτρέπεται η διέλευση του γερμανικού στρατού άμα τη έω της αύριον δευτέρας 21ης Απριλίου. Ίνα παρεμβληθεί μεταξύ ιταλικών και ελληνικών στρατευμάτων. Τα ελληνικά στρατεύματα υποχρεώνονται να αποσυρθούν μέχρι των παλαιών ελληνοαλβανικών συνόρων εις διάστημα δέκα ημερών.
Αι στρατιαί Ηπείρου και Δ. Μακεδονίας θ’αποστρατευθούν των ανδρών παραδιδόντων τον οπλισμόν των εις αποθήκας ορισθησομένας παρά της στρατιάς και θα μεταβούν ελεύθεροι εις τας εστίας των.
Οι αξιωματικοί θα φέρουν την εξάρτηση και τον οπλισμό τους (ξίφη και περίστροφα) τιμητικώς μη θεωρούμενοι αιχμάλωτοι. Τα του στρατού θα ρυθμίζονται και οι αξιωματικοί θα διοικούνται κατά τους ελληνικούς νόμους. Ο εφοδιασμός θα συνεχίσει να γίνεται μερίμνη των ιδίων».
Το κείμενο ήταν και στα γερμανικά. Το διάβασε ο Γ. Ντίτριχ αλλά δεν δέχθηκε να υπογράψει με αυτούς τους όρους. Ζήτησε την έγκριση του προϊσταμένου του στρατηγού Φον Λιστ. Ούτε εκείνος δέχθηκε να αναλάβει την ευθύνη και υπέβαλε αναφορά μαζί με το μήνυμα του Γ. Τσολάκογλου με κολακευτικά λόγια και υποσχέσεις προς τον «μεγαλόψυχο» και λαμπρό ηγέτη του γερμανικού έθνους Φύρε Αδόλφον Χίτλερ! Αυτό λέγεται γλύψιμο. Το γλύψιμο πέτυχε τον σκοπό του μετά από 10 ώρες διαπραγματεύσεων. Ο Τσολάκογλου μπλοφαδόρος και σκληρός διαπραγματευτής. Τελικά ήρθε η έγκριση του Χίτλερ και ο Γ. Ντίτριχ υπόγραψε το πρωτόκολλο την 17η ώρα το απόγευμα. Ο Τσολάκογλου γνώριζε ότι την άλλη μέρα οι Γερμανοί θα καταλάβαιναν ότι εξαπατήθηκαν. Συντάσσει διαταγή προς όλες τις μονάδες. Την στέλνει τηλεγραφικώς, τηλεφωνικών και με αγγελιοφόρους τονίζοντας το κατεπείγον.
«Θεωρούνται απολυθέντες και διατάσσονται να αποβάλουν τον οπλισμό και τα στρατιωτικά ενδύματα άπαντες οι οπλίτες και έφεδροι αξιωματικοί ανεξαρτήτως όπλου και κλάσεως και να κατευθυνθούν τάχιστα εις τας εστίας των. Η απόλυσις θα γίνει αμέσως άνευ χορηγήσεως φύλλου πορείας ή προσωρινού απολυτηρίου, τα οποία θα αποσταλούν αργότερον…».
Οι στρατιώτες έφυγαν αμέσως.
Όπως το πρόβλεψε ο Τσολάκογλου την άλλη μέρα 21-4 ήρθε ο στρατηγός Φον Λιστ αγριεμένος. Είχε μαζί του και τον Γ. Ντίτριχ. Αυτός ήταν υπό δυσμένεια του Λιστ. Υποχρέωνε τον Τσολάκογλου να υπογράψει νέο πρωτόκολλο άνευ όρων. Ο Τσολάκογλου αρνήθηκε να το υπογράψει. Επικαλέσθηκε ότι έγινε το άλλο με την έγκριση του Αδ. Χίτλερ. Είπε: Είναι σαν να έβαλε ο ίδιος ο μεγάλος φύρερ την υπογραφή του! Πρότεινε να ζητήσουν πάλι επαφή με τον Χίτλερ και αν δεχθεί να την ανακαλέσει εκείνος την υπογραφή του, τότε μόνο θα υπέγραφε το νέο πρωτόκολλο ο Τσολάκογλου. Όλα αυτά τα έκαμνε ο Τσολάκογλου για να καθυστερήσουν ελπίζοντας να έχουν απομακρυνθεί οι απολυθέντες στρατιώτες. Ο Φον Λιστ τελικά συμβιβάσθηκε να εκδώσει μια μυστική διαταγή προς όλες τις γερμανικές μονάδες να μη συλλαμβάνουν τους Έλληνες στρατιώτες αιχμαλώτους.
Ο Γ. Τσολάκογλου επέμενε να περιλάβει σ’ αυτή την διαταγή και τους στρατιώτες του ΤΣΑΜ. Ο Φον Λιστ δέχθηκε. Ο Γ. Τσολάκογλου υπόγραψε το δεύτερο πρωτόκολλο με τον Φον Λιστ «άνευ όρων» αφού απόσπασε από τον Φον Λιστ τον λόγω του ότι ο ελληνικός στρατός δεν θα αιχμαλωτισθεί! Οι Ιταλοί δεν γνώριζαν την μυστική διαταγή του Φον Λιστ προς τους στρατιώτες του. Ο Μουσολίνι ήθελε Έλληνες αιχμαλώτους για να κάνει θριαμβευτική παρέλαση. Την 23η-4 υποχρεώθηκε ο Γ. Τσολάκογλου να υπογράψει και τρίτο πρωτόκολλο άνευ όρων με τον στρατηγό Γιολντ στο οποίο συμμετείχε και ο Ιταλός στρατηγός Φερέρο. Ήταν άνευ σημασίας αυτό. Οι Ιταλοί δεν πέρασαν τα αλβανικά σύνορα. Ολόκληρη η Ελλάδα ήταν υπό την γερμανική κυριαρχία και οι Έλληνες φαντάροι που πήγαιναν στα σπίτια τους συναντούσαν μόνο Γερμανούς οι οποίοι κατά την διαταγή του Φον Λιστ τους άφηναν να συνεχίσουν αφού τους έκαναν ένα έλεγχο. Βλέποντας αυτό ο Μουσολίνι διέταξε να επιτεθούν οι Ιταλοί στα ελληνικά τμήματα που αποχωρούσαν από την Β. Ήπειρο για να συλλάβουν αιχμαλώτους Έλληνες. Επετέθησαν στην ελληνική οπισθοφυλακή. Αποτέλεσμα ήταν να αντεπιτεθούν οι Έλληνες. Ο λοχαγός του πυροβολικού που αποχωρούσε με τα κανόνια βλέπει ένα ανθυπολοχαγό με την διμοιρία του να του φέρνουν 41 Ιταλούς αιχμαλώτους.
-Τι μου τους φέρατε αυτούς εδώ; Εμείς φεύγουμε δεν μπορούμε να τους πάρουμε μαζί μας. Με τι θα τους ταΐσουμε αφού δεν έχουμε εμείς να φάμε; Πάντε τους πίσω!
Ο πεθερός μου Βασίλης Τσιάρας υπολοχαγός κατά την πορεία τους προς Κομοτηνή μαζί με άλλους στρατιώτες συναντήθηκαν με γερμανικό στρατιωτικό τμήμα που τους έκανε έλεγχο. Ο πεθερός μου είχε μια τρενσκότ την οποία θεώρησε ο Γερμανός αξιωματικός στρατιωτικό είδος και τον διέταξε να την παραδώσει. Ο πεθερός μου πρόβαλε αντίρρηση. Ο Γερμανός αξιωματικός έβγαλε τότε το περίστροφό του και τον απείλησε. Ο Έλληνας φαντάρος που ήταν δίπλα του είπε: «Σε παρακαλώ λοχαγέ δώσε το ρούχο, θα σε σκοτώσει αυτός». Ο πεθερός μου την έδωσε και τους άφησαν να συνεχίσουν την πορεία τους. Έφθασαν στην Κομοτηνή την 8-5-1941.
Μετά τη μάχη της Κρήτης ο διοικητής της SS Leibstant Adolf Hitler Γιόζεφ Σεπ Ντίτριχ πήρε μετάλλιο εξαιρέτων πράξεων για την σώφρονα συνθηκολόγηση και αποτροπή απωλειών των S.S. Ο Γεώργιος Τσολάκογλου με την συνθηκολόγηση αυτή έσωσε τη ζωή 220.000 Ελληνόπουλων και του απενεμήθη ο τίτλος «προδότης». Ο στρατηγός Κωνσταντίνος Μπακόπουλος που παρέδωσε το ΤΣΑΜ άνευ όρων στην αιχμαλωσία παρασημοφορήθηκε! Ο Γερμανός ιστορικός Newbacher γράφει στο έργο του για τον Γ. Τσολάκογλου: «Εν ώρα δυστυχίας του ελληνικού έθνους ετέθει επικεφαλής του κράτους χωρίς υπολογισμό του προσωπικού κόστους. Χάρις στην διαπραγματευτική του ικανότητα και το θάρρος του επέτυχε να συνάψει την ενδοξότερη κι επωφελή συνθηκολόγηση ολόκληρου του Β’ παγκοσμίου πολέμου».
«Θυσίασε το λιγοστό υπόλοιπο της ζωής του στον βωμό του καθήκοντος». Για την κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου έχω να πω μόνο ότι οι Ιταλοί έστειλαν τον Πιέρο Περίνι και τον Φαρινάτσι μαζί με τους φίλους τους Τσάμηδες Άλκη Διαμαντή και Νικ. Ματούση να κάνουν κυβέρνηση και να διαμοιράσουν στα τέσσερα την Ελλάδα. Ο Ιταλός Ανφούνζο έγραψε στον Μουσουλίνι: «Είναι φανερό ότι αυτός ο στρατηγός με την κυβέρνησή του μας χάλασε τα σχέδια. Επιδιώκει να διασώσει την ελληνική ενότητα. Πρέπει να τον διαβάλλουμε στους Γερμανούς αλλά και στους Έλληνες». Όσον αφορά τους Έλληνες φαίνεται ότι οι διαβολές των Ιταλών πέτυχαν τον στόχο τους. Οι πολιτικοί δεν δυσαρεστήθηκαν από τον σχηματισμό της κυβέρνησης του Τσολάκογλου. Αντιθέτως την θεώρησαν εθνικής ανάγκης. Δεν δέχθηκαν όμως να πάρουν μέρος αναλογιζόμενοι το πολιτικό κόστος και τις επιπτώσεις μετά την προσδοκώμενη απελευθέρωση.
Ο Γεώργιος Τσολάκογλου βασιζόταν και ακολουθούσε τις οδηγίες των συμβούλων του Παναγιώτη Κανελλόπουλου και Γεωργίου Παπανδρέου οι οποίοι ήταν αφανείς συνεργάτες της κυβερνήσεώς του. Και οι δύο μετά την απελευθέρωση έγιναν πρωθυπουργοί κάποιο διάστημα.
Αν είχαν λάβει μέρος επίσημα στην κατοχική κυβέρνηση θα ήταν τα ονόματά τους μεταξύ των δοσιλόγων, υπόδικοι! Στον Γιώργο Παπανδρέου οφείλεται η συμβουλή να απευθύνεται στον Χίτλερ αποκαλώντας τον μεγαλοφυή ηγέτη του γερμανικού έθνους και όλου του κόσμου! Και άλλα τέτοια πολλά ώστε να επιτυγχάνει ευνοϊκή μεταχείριση του σκλαβωμένου ελληνικού έθνους και αντιμετώπιση των ιταλικών απαιτήσεων.
Ο Τσολάκογλου τα έλεγε αυτά ακόμη και από τον ραδιοφωνικό σταθμό Αθηνών καταπνίγοντας το εθνικό ηφαίστειο του στήθους του και κρύβοντας την συναισθηματική του αποστροφή που του γεννούσε η επαφή με τους μισητούς κατακτητές με την ψυχραιμία που τον διέκρινε καθ’ όλην την ζωή του.
Βοήθημα: Ιστορικός Δημοσθένης Κούκουνας.
Φαίδων Ζάμπογλου
Πηγή: Ιστορία της Κατοχής
