Το άδοξο τέλος του καλύτερου Έλληνα κατασκόπου, που προδόθηκε μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων.

Κατά τον Β’ Βαλκανικό πόλεμο για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων από τους Τούρκους, χρειάστηκε ένας σκληρός πεντάμηνος αγώνας, κατά τον οποίο χύθηκε πολύ αίμα.

Αφανείς ήρωες αυτού του αγώνα ήταν οι Έλληνες κατάσκοποι, που με κίνδυνο της ζωής τους, ξεπερνούσαν κάθε εμπόδιο.

Στον αόρατο πόλεμο των κατασκόπων εντάχτηκαν άνδρες και γυναίκες από όλες τις κοινωνικές τάξεις, χωρίς να υπολογίζουν τις αγχόνες των Τούρκων.

Πολλές φορές, οι πληροφορίες τους αποδείχτηκαν πιο σημαντικές από τις εφόδους των στρατιωτών. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ανθρώπου που βοήθησε τον αγώνα με τις πληροφορίες του, ήταν αυτό του Νικολάκη Εφέντη.

Ο ελληνικής καταγωγής, Νικολάκη Εφέντης, ήταν υπασπιστής του Τούρκου διοικητή στο οχυρό του Μπιζανίου, και αποτέλεσε πρόσωπο- κλειδί για την καταστροφή της «Σκύλλας», ενός απόρθητου οχυρού, που είχε αποδεκατίσει τον ελληνικό στρατό.

Ο Νικολάκη Εφέντης γνώριζε πολύ καλά τη διάταξη των τουρκικών πυροβόλων στην περιοχή του Μπιζανίου. Αυτό γιατί ο τότε υπεύθυνος για την ανακατασκευή του φρουρίου, Γερμανός στρατηγός Φον Ντε Γκολτ αποχώρησε, αφήνοντάς του την επίβλεψη. Όταν οι Έλληνες αποφάσισαν να προσεγγίσουν τον Νικολάκη Εφέντη έστειλαν σαν μεσολαβητή τον δεσπότη Γερβάσιο από την Καισαρεία.

Ο δεσπότης τον έπεισε όχι μόνο να δώσει στους Έλληνες πολύτιμες πληροφορίες για το οχυρό, αλλά και να φτιάξει αντίγραφα της οχύρωσης.

Η χαρτογράφηση έγινε με έναν ειδικό κώδικα που μετέτρεπε το κείμενο σε αριθμούς. Σύντομα, οι πληροφορίες έφτασαν στο ελληνικό επιτελείο μέσω ενός χωρικού. Το οχυρό «Σκύλλα» δεν είχε πλέον καμία τύχη. Δύο μέρες μετά, καταστράφηκε.

Ο Νικολάκη Εφέντης, αν και βοήθησε τους Έλληνες, είχε ένα τραγικό τέλος που οφείλεται στην επιπολαιότητα ενός δημοσιογράφου της εποχής, που τον πρόδωσε κατά λάθος.

Δείτε στο βίντεο τη συγκλονιστική μαρτυρία, που σώζεται στο αρχείο του κατάσκοπου Αθανάσιου Τσεκούρα, ο οποίος ήταν ο αρχικός σύνδεσμος των Ελλήνων με τον Νικολάκη Εφέντη, καθώς και άλλες ενέργειες του κατασκοπευτικού μετώπου.

Πηγή: Η Μηχανή του Χρόνου