Την 14ην Δεκεμβρίου 1943 πυρπολήθηκε η εκκλησία της Αγίας Λαύρας από τους Γερμανούς. 

Προηγήθηκε μία ημέρα πριν (13 Δεκεμβρίου) το μαρτύριο των καλογήρων, που βασανίστηκαν φρικτά για να μαρτυρήσουν τα κρησφύγετα των ανταρτών. 

Δεν μίλησαν!

Ακόμη κι έναν κατάκοιτο και παράλυτο γέροντα τον πατέρα Ευθύμιον Χρυσανθακόπουλον, τον παιδέψανε πριν τον σκοτώσουν μαζί με τους υπόλοιπους.

Η σφαγή έγινε κάτω από τον ιστορικό πλάτανο, εκεί που είχαν κρεμάσει τα καριοφίλια τους οι ήρωες του ‘21 μαζί με τον Κολοκοτρώνη. 

Προηγουμένως ”70 φορτία ιερών αμφίων, κειμηλίων, επίπλων κλπ., αξίας πολλών εκατομμυρίων αφαιρέθηκαν με τον τρόπον της κλοπής από την ιερή αυτή εστία του Ελληνισμού…” γράφει ο Χρήστος Ε. Λεβέντης , Θεολόγος-Φιλόλογος στο βιβλίο του “50 χρόνια από το Ολοκαύτωμα Καλαβρύτων 1943-1993″ που εκέρδισε το αργυρό μετάλλιο του Στασινοπούλειου βραβείου.

Την ημέρα της μεγάλης θυσίας των 1.300 αδικοσκοτωμένων Καλαβρυτινών, ο κόσμος ήδη θρηνούσε 60 άνδρες από 16 ετών και άνω που είχαν σφαγεί στις 8 Δεκεμβρίου και 16 καλογήρους μαζί με 8 επισκέπτες στο Μέγα Σπήλαιο, την ίδια μέρα. 

Ανάμεσα στους επισκέπτες κι ένα 10χρονο ορφανό καλογεροπαίδι τον Ηλία Ατσάρο.

Πηγή: Λίθος Φωτός