Αναστάσιος Μαρίνος

Ο χωρισμός Κράτους και Εκκλησίας

Ο Συνασπισμός δεν ξέρει ή παραπληροφορεί;

Εφημ. Εστία 12.2.2005

Τα τελευταία γεγονότα στον χώρο της εν Ελλαδι Ορθοδόξου Εκκλησίας έδωσαν αφορμή για πολλά και διάφορα σχόλια από πολλούς και διαφόρους. Οι δεδηλωμένοι εχθροί της Εκκλησίας βρήκαν την ευκαιρίαν να επιτεθούν κατ' αυτής προσπαθώντας να μας πείσουν ότι οι φαύλες ενέργειες ορισμένων θρησκευτικών λειτουργών –παντού τα πάντα- αποδεικνύουν ότι φαύλη είναι και η Εκκλησία στο σύνολό της. Οι έρποντες καιροσκόποι του συρμού εκινήθησαν κατά της Εκκλησίας πιστεύοντας ότι έτσι κάτι έχουν να ωφεληθούν και πάντως τίποτε δεν έχουν να χάσουν. Ορισμένοι άλλοι, θέλοντας να βγουν από την ανυπαρξία τους, έσπευσαν στα διάφορα τηλεοπτικά κανάλια για να δηλώσουν την παρουσία τους υποστηρίζοντας απόψεις κατά κανόνα αστείες και παιδαριώδεις. Και τέλος διάφοροι άλλοι, μεταξύ των οποίων και αρκετοί σοβαροί, επανέφεραν το ζήτημα του χωρισμού του Κράτους από την Εκκλησία. Η πλειονότης των τελευταίων αποδεικνύεται, από όσα λέγει, ότι δεν έχει ιδέαν του τι σημαίνει χωρισμός του Κράτους από την Εκκλησία και είναι τόσον προκλητική η ασχετοσύνη της ώστε υπέκυψα στον πειρασμό να κάνω τις παρατηρήσεις μου με το σημερινό σχόλιο.

Αξίζει νά προσέξουμε την σχετικά ολοκληρωμένη πρόταση του Συνασπισμού (βλ, εφημ. "Αυριανή" της 8/2/2005) σύμφωνα με την οποία για να έχουμε τον πολυπόθητο «χωρισμό» πρέπει:

1)Να καθιερωθεί ο πολιτικός όρκος στο πλαίσιο της κρατικής λειτουργίας (δικαστήρια, στρατιωτικές μονάδες κ.λπ).

Αγνοούν όμως οι διοικούντες τον Συνασπισμό ότι με την ύπ' άριθμ. 2601/1998 απόφασιν του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει γίνει δεκτόν ότι ο μη επιθυμών να δώσει θρησκευτικόν όρκον είναι, κατά το Σύνταγμα, απολύτως ελεύθερος να δώσει όρκον πολιτικόν. Δεν τους αρκεί αυτό; Τι άλλο θέλουν;

2) Να καθιερωθή η κοσμική κηδεία και η καύση των νεκρών. Μα ούτε το ένα ούτε το άλλο απαγορεύεται, ούτε μπορεί να απαγορευθή διότι μια τέτοια απαγόρευση θα αποτελούσε προσβολή της θρησκευτικής ελευθερίας, την οποίαν το Σύνταγμά μας (άρθρ. 13) κατοχυρώνει. Άλλωστε (προ ολίγων ετών οι συγγενείς γνωστού δικηγόρου των Αθηνών ετέλεσαν κοσμική κηδεία του εν λόγω δικηγόρου, όπως με κοσμκή κηδεία ενταφιάσθηκε και ο σύζυγος της κ.Παπαρήγα και ουδείς είχε ή μπορούσε να έχει αντίρρηση. Τα αγνοούν όλα αυτά οι διοικούντες τον Συνασπισμόν;

3) Να καταργηθή ο νόμος ο οποίος απαγορεύει τον προσηλυτισμόν. Οι διοικούντες όμως τον Συνασπισμόν αποσιωπούν τα εξής και έτσι παράπληροφορείται ο κόσμος:

α) Ότι απαγορεύεται ο εις βάρος οιασδήποτε θρησκείας προσηλυτισμός, άρα και ο ασκούμενος υπέρ της Ορθοδόξου Εκκλησίας (Άρθρον 13 του Συντάγματος).

β) Ο νόμος του Μεταξά που απαγορεύει τον προσηλυτισμόν έχει κριθή κατ’ επανάληψιν τόσον από τον Άρειο Πάγο όσον και από το Συμβούλιον της Επικρατείας ότι ούτε το Σύνταγμα, ούτε την Σύμβαση της Ρώμης παραβιάζει. Τα ίδια έχουν γίνει δεκτά και από το Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίον δεν καταδίκασε, ως ανακριβώς αναφέρεται, την Ελλάδα επειδή έχει σε ισχύν αυτόν τον νόμο.

γ) Να καταργηθεί ο νόμος του Μεταξά που απαιτεί διά την ανέγερσιν οιουδήποτε χώρου λατρείας την έγκρισιν του Ορθοδόξου Μητροπολίτη.

Θέλω να πιστεύω ότι οι διοικούντες τον Συνασπισμόν αγνοούν απλώς την ισχύουσαν νομοθεσίαν και όχι ότι την γνωρίζουν μεν αλλά θέλουν να εξαπατήσουν τον λαόν. Πράγματι το Συμβούλιον της Επικρατείας έχει ερμηνεύσει την σχετικήν διάταξιν υπό την έννοιαν ότι δεν απαιτείται "έγκρισις" του Ορθοδόξου Μητροπολίτη, αλλά απλή γνώμη αυτού την οποίαν ζητά ο Υπουργός Παιδείας όπως μπορεί να ζητήση την γνώμη και οιασδήποτε άλλης αρχής π.χ. του Δήμου.

Το γεγονός ότι οι δύο πιο πάνω νόμοι είναι νόμοι του Μεταξά ουδεμίαν σημασίαν έχει αφού όλες οι μέχρι σήμερα κοινοβουλευτικές Κυβερνήσεις αρνήθησαν να τους καταργήσουν και άρα τους υιοθέτησαν. Το δε ισχύον Σύνταγμα ρητώς απαγορεύει τον προσηλυτισμόν και επομένως η απαγόρευση δεν μπορεί να καταργηθή παρά μόνο με αναθεώρηση.

4) Να καταργηθή η ποινική "υπερπροστασία της θρησκείας" (διατάξεις περί βλασφημίας κλπ.). Οι διοικούντες τον Συνασπισμόν αποσιωπούν το γεγονός ότι τόσον ο Ποινικός Κώδιξ (άρθρα 198-199) όσο και το Σύνταγμα (αρθρ.14) απαγορεύουν την προσβολήν όχι μόνον της «Ορθοδόξου Χριστιανικής θρησκείας» αλλά πάσης γνωστής θρησκείας. Και ορθώς την απαγορεύουν. Τι θέλει λοιπόν ο Συνασπισμός; Θέλει απόλυτη ελευθερία προσβολής οποιασδήποτε θρησκείας; Αυτή όμως η δυνατότητα όχι μόνον παραβιάζει το ατομικό δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, αλλά αποτελεί και απαρχήν διώξεως της θρησκείας εν γένει ή ορισμένης θρησκείας. Συμπεριφορά δηλαδή καθαρά ναζιστική. Έτσι δεν άρχισε και ο Χίτλερ καταδιώκοντας τους Εβραίους; Αυτό θέλουν οι διοικούντες τον Συνασπιομόν; Αγνοούν ότι και στα λεγόμενα "λαϊκά" ή "κοσμικά" κράτη στοιχειώδης ευπρέπεια και σεβασμός προς τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός επιβάλλουν να απαγορεύεται η προσβολή της οποιασδήποτε θρησκείας;

5) Να ερμηνευθή το άρθρον 3 του Συντάγματος υπό την έννοιαν ότι η αναφορά στην "επικρατούσα" θρησκεία «να μην έχει άλλες έννομες συνέπειες εκτός από την απόδοση τιμής στην Ορθοδοξία» (εορτολόγιο, επίσημες αργίες κ.λπ). Αγνοεί όμως ο Συνασπισμός ότι από το 1974 και μετά που ισχύει το νέον Σύνταγμα ο όρος "επικρατούσα θρησκεία" σημαίνει απλώς την θρησκεία της συντριπτικής πλειονότητος των Ελλήνων και τίποτε άλλο.

Από όσα προτείνει όμως ο Συνασπισμός στο θέμα αυτό αποδεικνύεται ότι δεν τους ενοχλεί που οι αργίες καθορίζονται σύμφωνα με το ορθόδοξο εορτολόγιον. Και όμως ο καθορισμός αυτός είναι ακριβώς αντίθετος με το λαϊκό Κράτος και ο Συνασπισμός δεν το έχει συνειδητοποιήσει, Γι’ αυτό λέγω ότι δεν έχουν ιδέα τι σημαίνει χωρισμός Κράτους και Εκκλησίας.

6) Να καταστή ο πολιτικός γάμος υποχρεωτικός και ο θρησκευτικός προαιρετικός. Ίσως ενοχλούνται από το γεγονός ότι το ποσοστό των τελούντων πολιτικό γάμο είναι ελάχιστον σε σχέση με το ποσοστό των τελούντων γάμο θρησκευτικό και δεν ενοχλούνται από το γεγονός ότι ο εξαναγκασμός του πολίτου να κάνει πολιτικό γάμο δηλαδή ένα γάμο στον οποίον δεν πιστεύει προσβάλλει την θρησκευτική συνείδηση της συντριπτικής πλειονότητος των Ελλήνων.

7) Το μάθημα των θρησκευτικών στα σχολεία να μην είναι κατηχητικό. Θέλουν δηλαδή η διδασκαλία του μαθήματος αυτού να γίνεται υπό μορφήν θρησκειολογικήν δηλαδή να διδάσκονται όλες οι θρησκείες που σημαίνει στην ουσία κατάργηση του μαθήματος κατά το ορθόδοξο δόγμα, Δεν νομίζω όμως ότι αγνοούν οι διοικούντες τον Συνασπισμόν ότι το Συμβούλιον της Επικρατείας έχει δεχθεί, με σειράν αποφάσεων του, ότι το μάθημα των θρησκευτικών πρέπει να διδάσκεται υποχρεωτικά στα σχολεία και κατά το ορθόδοξο δόγμα και τούτο διότι η πλειονότητα των γονέων, οι οποίοι έχουν το και διεθνώς κατοχυρωμένο δικαίωμα να καθορίζουν την θρησκευτική αγωγή των τέκνων τους σύμφωνα με τις δικές τους θρησκευτικές πεποιθήσεις, ανήκει στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Με τα δεδομένα αυτά η διδασκαλία των θρησκευτικών κατά το ορθόδοξο δόγμα δεν αποτελεί προνόμιο υπέρ της Ορθόδοξης Εκκλησίας αλλά προνόμιο υπέρ της συντριπτικής πλειονότητος των Ελλήνων, το οποίον ουδόλως θίγει τους μη ορθόδοξους αφού δικαιούνται να απόσχουν της διδασκαλίας του μαθήματος αυτού. Εφ' όσον λοιπόν υπάρχει συνταγματική κατοχύρωση του θέματος αυτού η κατάργηση του μαθήματος χρειάζεται αναθεώρηση του Συντάγματος. Και θα πρέπει πρωτίστως να ερωτηθή για ένα τόσο σοβαρό θέμα ο ελληνικός λαός με δημοψήφισμα. Όμως και τα δύο μεγάλα κόμματα δεν ετόλμησαν να προχωρήσουν στην αναθεώρηση διότι εγνώριζαν ότι δεν την θέλει ο λαός.

Για να λέγεται όμως και όλη η αλήθεια "χωρισμό" θέλει και η ίδια η Εκκλησία και ο χωρισμός αυτός δεν είναι χωρισμός του Κράτους από την Εκκλησία αλλά χωρισμός της Εκκλησίας από το Κράτος που σημαίνει να πάψη η Πολιτεία να αναμειγνύεται στη διοίκηση της Εκκλησίας ψηφίζοντας τον Καταστατικό της Χάρτη. Εδώ είναι που η αναθεώρηση του Συντάγματος είναι απαραίτητη και την αναθεώρηση αυτή την ζήτα η Εκκλησία.