Το επιχείρημα ότι η υιοθέτηση ενός συστήματος πληρωμών χωρίς μετρητά θα διευκολύνει την καταπολέμηση της τρομοκρατίας δεν ευσταθεί.
Η κατάργηση των μετρητών θα αντιμετωπίσει καίρια την τρομοκρατία και την εγκληματικότητα υποστηρίζουν πολλοί αλλά αυτό δεν είναι αληθές.
Υπάρχουν πολλοί μύθοι και συγκεκριμένες αλήθειες για την κατάργηση των μετρητών και τις επιδράσεις από αυτή την ενέργεια.
Όπως αναφέρουν το Mises institute και η Deutsche bank χωρίς μετρητά δεν υπάρχουν πλέον ληστείες τραπεζών ωστόσο οι παραδοσιακές ληστείες έχουν αντικατασταθεί με τις ηλεκτρονικές ληστείες τραπεζών.
Π.χ. οι απάτες όσον αφορά τις πιστωτικές κάρτες και κάρτες ΑΤΜs έχουν αυξηθεί μαζικά στη Σουηδία, η χώρα θεωρείται ο πρωτοπόρος της κοινωνίας χωρίς μετρητά.
Το επιχείρημα ότι η υιοθέτηση ενός συστήματος πληρωμών χωρίς μετρητά θα διευκολύνει την καταπολέμηση της τρομοκρατίας δεν ευσταθεί.
Όσον αφορά την τρομοκρατία στην Ευρώπη, μια ανάλυση 40 τρομοκρατικών επιθέσεων τα τελευταία 20 χρόνια λόγω τζιχάντ δείχνει ότι οι περισσότερες προήλθαν από χρηματοδότηση με ίδια μέσα.
Το 75% των τρομοκρατικών επιθέσεων κόστισαν συνολικά λιγότερα από 10.000 δολάρια για να πραγματοποιηθούν οπότε ακόμη και κάρτες να είχαν χρησιμοποιηθεί δεν θα κινούσαν τις υποψίες.
Επιπλέον, πολλοί τρομοκράτες, ιδιαίτερα εάν είναι διατεθειμένοι αυτοκτονήσουν, δεν αποθαρρύνονται από τις απαγορεύσεις, όπως π.χ. η αυστηρότερη νομοθεσία περί όπλων δεν έχουν καμία επίδραση στους ανθρώπους που θέλουν να εγκληματήσουν.
Οι σχεδιασμένες τρομοκρατικές επιθέσεις κατά κανόνα χαρακτηρίζονται από σχολαστική και προσεκτική προσέγγιση. Στην καλύτερη περίπτωση η απαγόρευση των μετρητών θα μπορούσε να καταστήσει πιο δύσκολη την τρομοκρατία αλλά θα έπληττε και τους νομοταγείς πολίτες.
Οι νομοθέτες έχουν περάσει πρόσθετες ρυθμίσεις στους τελευταίους 12 μήνες για τον περιορισμό της χρήσης μετρητών, της απαγόρευσης τραπεζογραμματίων μεγάλης ονομαστικής αξίας (π.χ. 500 ευρώ) και την θέσπιση κατώτατων ορίων για τις νομικές πληρωμές σε μετρητά.
Υπάρχουν όμως και τεχνολογικές εξελίξεις που μειώνουν σημαντικά το κόστος των συναλλαγών πληρωμών χωρίς μετρητά.
Στη Σουηδία, μια εφαρμογή που ονομάζεται «Swish» που εφαρμόζεται από τις κορυφαίες τράπεζες της χώρας είναι ένα πρόγραμμα χωρίς μετρητά.
Σε αυτό το σημείο, η εφαρμογή έχει χρησιμοποιηθεί 5,5 εκατομμύρια φορές.
Στην Σουηδία μόνο το 2% του συνόλου των πληρωμών πραγματοποιείται με μετρητά.
Η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας εκτιμά ότι αυτό το ποσοστό θα μειωθεί στο 0,5% μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Επίσης 900 από τα 1.600 υποκατάστημα των σουηδικών τραπεζών δεν κάνουν συναλλαγές με μετρητά.
Η ακαδημαϊκή συζήτηση συνεχίζεται αμείωτη.
Πρόσφατα το ΔΝΤ ανέλυσε τις μακροοικονομικές συνέπειες της κατάργησης των μετρητών.
Το κεντρικό συμπεράσματα είναι:
Ένα σύστημα πληρωμών χωρίς μετρητά θα κάνει τη νομισματική πολιτική πιο αποτελεσματική, καθώς δεν θα υπάρχουν διαθέσιμα μετρητά.
Δεδομένου ότι η μείωση της διακράτησης μετρητών θα κινηθεί παράλληλα με την αύξηση των καταθέσεων όψεως σε τράπεζες, ο τραπεζικός τομέας θα είναι σε θέση να αυξήσει ακόμη περισσότερο τα δάνεια.
Αυτό θα μειώσει το επίπεδο των επιτοκίων και θα ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη.
Μια ξαφνική αύξηση της ζήτησης για μετρητά είναι ένα σημάδι μιας επικείμενης οικονομικής κρίσης στο άμεσο μέλλον.
Λίγο πριν από την κατάρρευση της Lehman Brothers τον Σεπτέμβριο του 2008, η ζήτηση για μετρητά νόμισμα αυξήθηκε σημαντικά.
Αυτό ήταν ένα σημάδι ότι οι πελάτες των τραπεζών χάνουν όλο και περισσότερο την εμπιστοσύνη στην φερεγγυότητα και την ρευστότητα των εμπορικών τραπεζών.
Η προειδοποίηση αυτή δεν θα υφίσταται εάν καταργηθούν τα μετρητά.
Μια κοινωνία χωρίς μετρητά καθιστά την είσπραξη των φόρων ευκολότερη, όπως δείχνει το παράδειγμα της Σουηδίας.
Όμως υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος.
Έτσι, μια οικονομία χωρίς μετρητά υποτίθεται ότι πρόκειται να βελτιωθεί «οικονομική τάξη» καθώς οι πολίτες δεν θα αποκρύβουν εισοδήματα.
Θα μειωθεί η παράνομη μετανάστευση - η απασχόληση των παράνομων μεταναστών θα γίνει πιο δύσκολη. και θα συμβάλει στην προστασία του περιβάλλοντος - επειδή η παραγωγή πολυμερών ή χαρτιού για την έκδοση χαρτονομισμάτων έχει μεγαλύτερες επιπτώσεις στο περιβάλλον από ό, τι το ηλεκτρονικό χρήμα.
Ωστόσο η καταπολέμηση της εγκληματικότητας και οι μαύρες αγορές αποτελεί ερωτηματικό εάν αντιμετωπίζονται με την απαγόρευση ανάληψης των μετρητών.
Έτσι, ο καθηγητής Friedrich Schneider, ένας από τους πιο γνωστούς εμπειρογνώμονες στα θέματα παραοικονομίας και φοροδιαφυγής, αναφέρει ότι η απαγόρευση θα μειώσει την παράνομη εργασία μόλις 10% και του οργανωμένου εγκλήματος κατά λιγότερο από 5%.
Η εμπειρία δείχνει ότι οι κοινωνίες πρέπει να έχουν εναλλακτικές επιλογές.
Ούτε τα χαρτονομίσματα ούτε η κατάργηση των χαρτονομισμάτων είναι λύσεις για πολλά προβλήματα.
Οι συνδυαστικές λύσεις είναι οι καλύτερες.