Τις έντονες αντιδράσεις των εργαζομένων του ΕΟΠΥΥ αλλά και των ασθενών έχει προκαλέσει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας που «μεταβιβάζει» τις ψηφιακές αρμοδιότητες του Οργανισμού στην ΗΔΙΚΑ Α.Ε. η οποία και θα διαχειρίζεται πλέον τον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας (ΑΗΦΥ) αλλά και τα μητρώα ασθενών με ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα. Ο νέος πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, Βασίλης Πλαγιανάκος
«Ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας περιέχει το ατομικό ιστορικό υγείας του κάθε ασθενή για όλη τη διάρκεια της ζωής του όπως φάρμακα, εξετάσεις. Πως είναι λοιπόν δυνατόν μια Ανώνυμη Εταιρεία όπως η ΗΔΙΚΑ που δεν υπάρχει ασφαλιστική δικλείδα για το μέλλον της και το ιδιοκτησιακό της καθεστώς να ελέγχει και να επεξεργάζεται τέτοια προσωπικά ευαίσθητα δεδομένα και το κυριότερο πως διασφαλίζεται που και πως τα διακινεί» όπως δηλώνει μιλώντας στο healthpharma.gr ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Εργαζομένων ΕΟΠΥΥ, Κώστας Κερασίδης.
Οι εργαζόμενοι θέτουν καίρια ερωτήματα σχετικά για το πώς διασφαλίζεται η προστασία των ευαίσθητών προσωπικών δεδομένων ασθενών με το θέμα να απασχολεί σοβαρά και τη νέα ηγεσία του ΕΟΠΥΥ. Κύκλοι προσκείμενοι στον ΕΟΠΥΥ, επισημαίνουν πως ο νέος πρόεδρος, Βασίλης Πλαγιανάκος, έχει εκφράσει έντονα τη δυσαρέσκεια του στο υπουργείο Υγείας, αναφορικά με αυτή την εξέλιξη.
Κατάληψη…
Για σήμερα το πρωί ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εργαζομένων του ΕΟΠΥΥ έχει προγραμματίσει κινητοποιήσεις και κατάληψη στην κεντρική υπηρεσία του Οργανισμού στο Μαρούσι από τις 7 π.μ. έως τις 10 π.μ. διαμαρτυρόμενοι για την συρρίκνωση των αρμοδιοτήτων του Οργανισμού.
Σύμφωνα με τον ιδρυτικό νόμο η Ανώνυμη Εταιρεία Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ ΑΕ) είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ιδρύθηκε με το Ν.3607/2007 με σκοπό την πληροφορική εξυπηρέτηση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης (ΦΚΑ), υγείας και κοινωνικής πολιτικής, καθώς και τη παροχή υπηρεσιών προς άλλους φορείς του Δημοσίου.
Βασικός της μέτοχος είναι ο ΕΦΚΑ και υπάγεται μόνο στο υπουργείο Εργασίας και η χρηματοδότηση της προέρχεται από τις αποζημιώσεις που λαμβάνει από τους ΦΚΑ για τις υπηρεσίες που τους παρέχει.
Δίδεται πλήρης πρόσβαση…
Τα στοιχεία θα πηγαίνουν στην ΗΔΙΚΑ μέσω του αυτοτελούς γραφείου Υπεύθυνου Προστασίας Δεδομένων που, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα συσταθεί στο υπουργείο Υγείας και θα υπάγεται απευθείας στον υπουργό Υγείας.
Ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων (ΥΠΔ/Data Protection Officer-DPO) θα επιλεγεί μετά από προκήρυξη και θα οριστεί με απόφαση του υπουργού Υγείας. Η θητεία του θα είναι για πέντε έτη και θα αναφέρεται απευθείας στον υπουργό «ο οποίος διασφαλίζει ότι ο ΥΠΔ δεν λαμβάνει εντολές για την άσκηση των καθηκόντων του».
«Δεν διασφαλίζονται τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα των ασθενών με αυτή τη διαδικασία, δίδετε πλήρης πρόσβαση σε έναν άνθρωπο – τον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων- για πέντε χρόνια ο οποίος θα ελέγχεται μόνο από τον υπουργό Υγείας για την άσκηση των καθηκόντων του και θα έχει το ρόλο του «μεσάζοντα» μεταξύ υπουργείου και ΗΔΙΚΑ» δηλώνει ο κ. Κερασίδης.
Πώληση δεδομένων των μητρώων και του ΑΗΦΥ
Σύμφωνα με το πολυνομοσχέδιο το υπουργείο Υγείας θα μπορεί να δημοσιεύει ή να χορηγεί έναντι πληρωμής στην αγορά, στατιστικής φύσης συγκεντρωτικά στοιχεία του ΑΗΦΥ που έχει στην κατοχή της η ΗΔΙΚΑ.
Κάτι ανάλογο θα ισχύει και για τα στατιστικά στοιχεία από τα μητρώα ασθενών. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι στο νομοσχέδιο ότι «το υπουργείο Υγείας μπορεί να δημοσιεύει ή να χορηγεί έναντι συνδρομής ή ειδικού παράβολου στατιστικής φύσης συγκεντρωτικά στοιχεία από τα μητρώα, από τα οποία δεν μπορούν πλέον να προσδιοριστούν τα υποκείμενα δεδομένα, για σκοπούς επιστημονικής ή ιστορικής έρευνας ή στατιστικούς σκοπούς».
Οι αντιδράσεις των ασθενών
Την έντονη διαμαρτυρία της για τα ψηφιακά αρχεία των ασθενών τα οποία μέχρι σήμερα διαχειριζόταν ο ΕΟΠΥΥ και περνούν πλέον στον έλεγχο του υπουργείου Υγείας (και κατόπιν στην ΗΔΙΚΑ, η οποία και θα διαχειρίζεται πλήρως τον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας) εξέφρασε με επιστολή της στον υπουργό Υγείας, Ανδρέα Ξανθό, και η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ). «Όποιο στοιχείο σχετίζεται με τον ηλεκτρονικό φάκελο θα ελέγχεται και θα καταχωρείται από την ΗΔΙΚΑ, όπως τα φάρμακα, οι εξετάσεις κ.λπ. Αντίστοιχα και τα μητρώα των ασθενών, στα οποία εγγράφονται οι πάσχοντες ανά ασθένεια θα ελέγχονται επίσης από την ΗΔΙΚΑ. Γεγονός βέβαια που σημαίνει ότι ο ΕΟΠΥΥ, από αγοραστής υπηρεσιών μετατρέπεται ουσιαστικά σε απλό διαχειριστή» επισημαίνει η ΕΣΑμεΑ.
Επιπλέον τονίζει ότι «οι συγκεκριμένες αλλαγές, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επιφέρουν περαιτέρω καθυστερήσεις σε πληρωμές παρόχων και σε εξυπηρετήσεις ασφαλισμένων του Οργανισμού» αν και σύμφωνα με πληροφορίες ο ΕΟΠΥΥ θα κάνει ότι είναι δυνατόν για να μην υπάρξουν καθυστερήσεις στις πληρωμές των παρόχων και στις αποζημιώσεις των ασφαλισμένων.
Η ΕΣΑμεΑ υπενθυμίζει ότι η αρχική δημιουργία του ΕΟΠΥΥ προέβλεπε έναν αυτόνομο φορέα ο οποίος θα αγόραζε υπηρεσίες από τον ιδιωτικό τομέα σε συμφέρουσες τιμές για τους ασφαλισμένους, δεδομένου ότι αποτελεί μονοπώλιο.
Η Συνομοσπονδία θεωρεί ότι η εφαρμογή των διατάξεων του εν λόγω νομοσχεδίου θα αποδυναμώσουν πλήρως τον μεγαλύτερο Οργανισμό Υγείας της χώρας, καθώς του αφαιρούνται όλες οι σημαντικές και βασικές αρμοδιότητες και αλλάζει το σκοπό για τον οποίο αρχικά είχε σχεδιαστεί.
Η ΕΣΑμεΑ στην επιστολή της ζητά την επανεξέταση των διατάξεων που αφορούν στη λειτουργία του ΕΟΠΥΥ, έτσι ώστε να μην δημιουργηθούν νέα προβλήματα.
Υπάρχουν ποινικές ευθύνες;
Ερωτήματα εγείρονται πάντως για το αν υπάρχουν ποινικές ευθύνες για γιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας που δεν ενημερώσουν έναν ΑΗΦΥ αφού στο νομοσχέδιο ορίζεται ότι οι ιατροί, οι οδοντίατροι και οι άλλοι επαγγελματίες υγείας που είναι πιστοποιημένοι και εξουσιοδοτημένοι χρήστες του Συστήματος της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης, υποχρεούνται να καταχωρούν στον ΑΗΦΥ όλες τις πληροφορίες που προκύπτουν από την εξέταση ή επίσκεψη ενός ασθενή.
Ενώ διευκρινίζεται ότι «οποιοδήποτε φυσικό η νομικό πρόσωπο τηρεί επεξεργάζεται νομίμως ατομικό φάκελο ή μητρώο ασθενών συμπεριλαμβανομένων μητρώων ή ατομικών φακέλων ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ η Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης υποχρεωτικά καταχωρεί στον ΑΗΦΥ κάθε δεδομένο υγείας που σχετίζεται με τον ασθενή».