Η «Οικονομική Σύμβαση»
Δεν σπούδασα υψηλή Οικονομία. Μάλλον όψιμα έμαθα τους όρους της ,τους δείκτες, τους οίκους αξιολόγησης, που καθορίζουν πλέον το παρόν και το μέλλον μας.
Δεν σπούδασα ούτε Θεολογία. Ένας συνηθισμένος άνθρωπος είμαι αυτού του καιρού κι αυτής της χώρας σε κρίση, σε μεγάλη ανάγκη, όχι μόνο σήμερα, εδώ και χρόνια. Τότε που άρχισε ο μεγάλος διχασμός!
Τότε πρωτοθαυμάσαμε και υμνήσαμε την υψηλή οικονομία, τότε απορρίψαμε με βδελυγμία κάθε έννοια προσέγγισης αληθινής Θεολογίας. Τότε αρχίσαμε να σβήνουμε αξίες που δεν παίζανε στα διεθνή χρηματιστήρια, τότε σχίσαμε στα δύο την ψυχή του έθνους μας και τη δική μας.
Σήμερα ζούμε την έσχατη εθνική προδοσία. Την υποδούλωσή μας, τον ευτελισμό της καθημερινής ζωής μας. Όχι γιατί δεν μας δανείζουν πια οι εξαπατητές μας, αλλά γιατί τόσο καιρό υψώναμε να φαντάζει ολόχρυσο το τενεκεδένιο, κούφιο είδωλο της υψηλής οικονομίας, που θα μας έκανε αντάξιους της ευρωπαϊκής ταυτότητας, κάτοχους της «ιστορικής βεβαιότητας» του καιρού μας, της «βεβαιότητας της επιτυχίας, εδώ και τώρα, και της αποτελεσματικότητας». Πιστέψαμε και υπογράψαμε, «άνευ όρων», τους όρους που μας πνίγουν σήμερα.
Δεν σπούδασα υψηλή Οικονομία, δεν σπούδασα ούτε Θεολογία. Ένας συνηθισμένος άνθρωπος είμαι, που επιμένω την έσχατη αυτή ώρα να καταλάβω…
Είπα ν΄ αρχίσω από την αρχή. Να ξαναψάξω για τις λέξεις, την οικονομία, το κεφάλαιο και τη θεολογία.
Πού κάναμε λάθος; Γιατί ο κόσμος σήμερα είναι όσο ποτέ λάθος; Βρήκα πολλά σ΄αυτή μου την «επίσκεψη των ονομάτων», αλλά πάλι λέξεις, λέξεις, λέξεις…
Έμαθα όμως κάτι! Έμαθα πόσο συχνή, πόσο οικεία είναι η λέξη «οικονομία» στον Αποστολικό, στον Πατερικό θεολογικό λόγο και πόσο υπέροχο για τον άνθρωπο είναι το βαθύτερό της νόημα.
«Οικονομία του μυστηρίου», «οικονομία της χάριτος». «Εις οικονομίαν του πληρώματος των καιρών, ανακεφαλαιώσασθαι τα πάντα εν τω Χριστώ, τα επί τοις ουρανοίς και τα επί γης, εν αυτώ».(Εφεσ. α΄,10). «Εις οικονομίαν του πληρώματος των καιρών». Στην πραγμάτωση του σχεδίου του Θεού για τον άνθρωπο στον κατάλληλο χρόνο. Τότε που «εν τω Χριστώ», με τη γέννησή του στον κόσμο, ουρανός και γη έγιναν ένα.
«Θεία Οικονομία», οικονομία της άπειρης αγάπης του Θεού. Στην ενσάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού συνοψίζεται η «Θεία Οικονομία». Στα κεφάλαια της Θείας Οικονομίας, δηλαδή του θείου σχεδίου για τη σωτηρία του ανθρώπου, ο Θεός γίνεται άνθρωπος και ανυψώνει τον άνθρωπο στη θεία μεγαλειότητα. Σύμφωνα μ΄αυτήν οι άνθρωποι έκαναν δικό τους, «κατά σύμβασιν οικονομικήν», δηλαδή με την κατ΄οικονομίαν ένωση, αυτόν, που ως Θεός είναι Μονογενής. Αυτός δε που ως Θεός είναι Μονογενής, είναι σ΄εμάς πρωτότοκος «καθ’ ένωσιν οικονομικήν», με την κατ΄οικονομίαν ένωση και μεταξύ πολλών αδελφών ως άνθρωπος, ώστε κι εμείς να είμαστε μέσα σ΄αυτόν, και χάρη σ΄αυτόν να γίνουμε «υιοί Θεού φυσικώς τε και κατά χάριν», κατά φύση και κατά χάρη. (…) Και όπως το Μονογενής έγινε γνώρισμα της ανθρώπινης φύσεως με τον Χριστό, επειδή αυτή ενώθηκε με το Λόγο «Κατά σύμβασιν οικονομικήν», δηλαδή με την κατ΄οικονομίαν συνάντηση, έτσι έγινε γνώρισμα του Λόγου και το μεταξύ πολλών αδελφών, και το Πρωτότοκος, επειδή ενώθηκε με τη σάρκα ⃰.
Αυτή η μεγάλη και επίσημη «οικονομική σύμβαση» υπεγράφη ανήμερα Χριστούγεννα στον κόσμο και χώρισε στα δύο το χρόνο.
Για την Ευρώπη υπεγράφη εδώ στην Ελλάδα, στον ίσκιο της Ακρόπολης. Την προσυπέγραψαν ένας αρεοπαγίτης και μια γυναίκα Αθηναία, και ισχύει από τότε για όλη την Ευρώπη. Αυτή παραμένει το δικό μας ανεκτίμητο κεφάλαιο.
Ποιοι Έλληνες, ποιοι άσημοι ή επίσημοι, ποιοι από μας, που τόσο σήμερα πονάμε, θα φέρουμε πάλι στο φως εκείνη την «οικονομική σύμβαση» Θεού και ανθρώπων; Πώς θ΄αναγνωρίσουμε, πώς θα δικηρύξουμε πού κάναμε το λάθος; Την αλήθεια της παρουσίας Του στον κόσμο αρνηθήκαμε. Αποκόψαμε την οικονομία του κόσμου μας από τη Θεία Οικονομία. Δεν ήταν πια ο Χριστός ο Κύριος της ζωής μας και της Ιστορίας μας. Ύστερα εύκολα προδώσαμε, ληστέψαμε, εξαπατήσαμε τους εαυτούς μας.
Στ΄ανθρώπινα μια σύμβαση δεν λύνεται μονομερώς. Στη «Θεία Οικονομία» η σύμβαση είναι αιώνια.
Σ΄αυτήν τώρα με δάκρυα, με εμπιστοσύνη, με ελπίδα επιστρέφουμε τη «Χριστονοσταλγική» μας ύπαρξη.
⃰ Κυρίλλου Αλεξανδρείας, Περί της ενανθρωπήσεως του Μονογενούς, και ότι Χριστός είς και Κύριος, PG 75, 1229B.
( Από το περιοδικό «Η Δράση μας», έτος Ν΄, Δεκέμβριος 2011, τεύχος 494)