Αγαπητοί φίλοι της Ιεραποστολής,
Με τη βοήθεια του Θεού και την ευλογία του Μακαριωτάτου Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου, ένα ακόμη ιεραποστολικό μου ταξίδι φτάνει στο τέλος του. Όπως όλα τα ταξίδια μας, έτσι και αυτό είχε τις δυσκολίες του. Κι αυτό, γιατί οι πληθυσμοί της «Μαύρης Ηπείρου» εξακολουθούν να ταλαιπωρούνται από τη νέα μορφή της οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής αβεβαιότητας.
Στις αιματόβρεχτες χώρες της Κεντρικής Αφρικής, συγκεκριμένα στις χώρες Μπουρούντι και Ρουάντα, ο εικοσαετής εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στις φυλές Τούτσι και Χούτου, δημιούργησε εκατομμύρια ανέστιων ανθρώπων, οι οποίοι αφού έχασαν την προγονική τους γη, σπρώχτηκαν στις πόλεις, όπου σχημάτισαν τα άθλια περίχωρα, αποθήκες φτηνών εργατικών χεριών.
Σ’ αυτά τα στρώματα, βρήκαν ένα κάποιο ακροατήριο οι παρηγορητικοί χριστιανικοί λόγοι. Έτσι, γύρω στo 1850 αρχίζει η δράση των Χριστιανών ιεραποστόλων στην Κεντρική και Ανατολική Αφρική και, το 1876, έφτασαν στην Ουγκάντα οι προτεστάντες και, δύο χρόνια αργότερα, οι ρωμαιοκαθολικοί. Τελικά, η Ουγκάντα, η Ρουάντα-Ουρούντι και το ανατολικό Κογγό εκχριστιανίστηκαν από το Τάγμα των Λευκών πατέρων γαλλικής καταγωγής, ενώ αργότερα έφτασαν Βέλγοι ιεραπόστολοι, οι οποίοι ανέλαβαν και την εκπαίδευση των λαών αυτών. Όπως είναι φυσικό, το βασικό ιστορικό πρόβλημα της Αφρικής είναι η οπισθοδρόμηση που υπέστη, ιδιαίτερα στις χώρες όπου ξέσπασαν εμφύλιοι (φυλετικοί) πόλεμοι: Μεγάλες πόλεις διαλύθηκαν, η εκπαίδευση, οι παραδόσεις και η ιστορική συνέχεια χάθηκαν, ενώ οι παραγωγικές σχέσεις οπισθοδρόμησαν για διάστημα αιώνων.
Έτσι, δημιουργήθηκε η ανάγκη να οργανωθούν οι αφρικανικές χώρες και, στα πλαίσια της ανάγκης αυτής, οργανώθηκε η αποικιακή πολιτική σε άλλες βάσεις και κύματα Ευρωπαίων αποίκων εγκαταστάθηκαν στην Αφρική. Συγχρόνως, ομολογίες όπως η Ολλανδική Μεταρρυθμιστική Εκκλησία, οι Μεθοδιστές, οι Πρεσβυτεριανοί, οι Αγγλικανοί, οι Αντβεντιστές, οι Χιλιαστές και άλλοι Αμερικανοί, η Γαλλική Ευαγγελική Αποστολή, οι Καθολικοί του Τάγματος των Λευκών Πατέρων κ.ά. έστειλαν τους ιεραποστόλους τους προς το εσωτερικό.
Στην περίπτωση του Μπουρούντι και της Ρουάντας, η Ορθόδοξη ιεραποστολική διείσδυση είναι σχετικά πρόσφατη. Η διακονία μου στις χώρες αυτές χρονολογείται από το 2002. Ο προκάτοχός μου, κ. Σάββας, μετατέθηκε σε άλλη Μητρόπολη και τον αντικατέστησα, με τη θέληση του Θεού και τις ευλογίες του Πατριάρχη μας κ.κ. Θεοδώρου του Β΄.
Οι δυσκολίες που συναντήσαμε ανυπέρβλητες, χωρίς υπερβολή. Κύριο μέλημά μας να βοηθήσουμε, στο μέτρο του εφικτού, τους ανθρώπους να σταθούν στα πόδια τους. Οι μετακινήσεις μας όμως, από τη μία χώρα στην άλλη, πολύ δύσκολες, ιδιαίτερα μετά από ένα τροχαίο ατύχημα, στο οποίο το αυτοκίνητό μας καταστράφηκε ολοσχερώς. Αναγκαστικά, χρησιμοποιούμε τα μέσα μαζικής μεταφοράς, που σημαίνει χάσιμο χρόνου, ενώ στο εσωτερικό της χώρας το ποδήλατο μάς είναι εξαιρετικά χρήσιμο για τις μετακινήσεις μας.
Στη Ρουάντα, ειδικά, συναντούμε πολλά εμπόδια, τα οποία είναι δύσκολο να ξεπεράσουμε. Συγκεκριμένα, η Κυβέρνηση όρισε ότι πρέπει οι ομολογίες να διαθέτουν οικόπεδο πέντε τουλάχιστον στρεμμάτων και να οικοδομήσουν ναό με ευρωπαϊκές προδιαγραφές (νερό, πάρκιν, τουαλέτες για άνδρες και γυναίκες, πλακάκια στο δάπεδο κ.λπ.) και να μην τελούν λειτουργία στο ύπαιθρο, κάτω από τα δέντρα.
Από τις δεκαοχτώ κοινότητες που είχαμε, έκλεισαν οι δέκα, επειδή δεν είχαμε το ανάλογο οικόπεδο και, γενικά, δεν πληρούσαμε τις προδιαγραφές. Και μάλιστα, ανησυχούμε για τις ψυχές που έχουμε βαφτίσει (5000 κατηχούμενοι και βαφτισμένοι + 2500 σε αναμονή), αφού δεν μπορούμε να τους συγκεντρώσουμε. Δεν θέλουμε να είμαστε απαισιόδοξοι, πάντοτε πιστεύουμε ότι τα αδέλφια μας, στην Ελλάδα, παρ’ όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, θα μας βοηθήσουν, όπως τόσες και τόσες φορές στο παρελθόν το έχουν κάνει, ώστε να μπορέσουμε να αγοράσουμε κάποια οικόπεδα, τα οποία στη Ρουάντα είναι πανάκριβα, ιδιαίτερα όσα βρίσκονται κοντά σε δρόμο (τιμές 30.000-40.000 €). Η οικοδόμηση ενός ναού μικρών διαστάσεων κυμαίνεται από 60.000-100.000 €.
Ακόμη, η κυβέρνηση μάς καλεί να συμπαρασταθούμε στο κοινωνικό της έργο, συνεισφέροντας για τη βοήθεια ορφανών, χηρών, πολυτέκνων οικογενειών. Οι ενορίες μας στη Ρουάντα εξυπηρετούνται από πέντε ιερείς, τέσσερις διακόνους, δύο υποδιακόνους και δεκαπέντε αναγνώστες, οι οποίοι, όπου απουσιάζουν οι ιερείς, τελούν τα τυπικά. Προχωρούμε επίσης το μεταφραστικό έργο: Μετάφραση Θείας Λειτουργίας Αγ. Ιωάννου Χρυσοστόμου, Μεγάλου Βασιλείου, προηγιασμένης καθώς και όλων των μυστηρίων.
Στο Μπουρούντι, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά. Η Κυβέρνηση μάς χορηγεί οικόπεδα, με τον αυστηρό όρο να οικοδομήσουμε σε καθορισμένο χρόνο. Κι επειδή πεποίθησή μας είναι ότι η Παιδεία σώζει τον άνθρωπο, ξεκινήσαμε την κατασκευή έξι αιθουσών στην περιοχή Μπουραμάτα, όπου θα στεγασθεί το Γυμνάσιο του Αγίου Παϊσίου, μια όαση μέσα στην έρημο· το θεωρήσαμε απαραίτητο, αφού όσα παιδιά τελείωναν το Δημοτικό και ήθελαν να φοιτήσουν στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση έπρεπε να διανύσουν με τα πόδια δέκα τουλάχιστον χιλιόμετρα σε καθημερινή βάση.
Δεν θα κάνω κατάχρηση της αγάπης σας και της υπομονής σας. Απλά σάς παρακαλώ να προσεύχεσθε στο Θεό για εμάς και την επιτυχία του έργου της Ιεραποστολής.
Είσαστε πάντα στις προσευχές μας και στην καρδιά μας. Σας ευχαριστώ που μας στηρίζετε στο έργο μας. Χωρίς την ηθική και υλική συμπαράστασή σας, τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχαμε πετύχει.
Ο Μπουρούντι και Ρουάντας Ιννοκέντιος