Πλεύσας θάλασσαν εν πυρί την του βίου,
Nαύκληρ’ έφθασας εις γαληνούς λιμένας.
Ο Ιωάννης, ένα ναυτόπουλο από τη νήσο Κω, μαρτύρησε στο νησί στις 8 Απριλίου το 1669, ημέρα Παρασκευή μετά το Πάσχα [της Διακαινησίμου].
ΠΑΡΑΦΡΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΜΟΣ: Για άγνωστο σε μας λόγο, κάποιοι Τούρκοι έκαναν μαγικά στον Άγιο και εκείνος παραφρόνησε. Ενώ ήταν σε αυτή την κατάσταση, οι Οθωμανοί τού έκαναν περιτομή. Όμως η χάρις του Χριστού θαυματούργησε σύντομα. Με μυστικές φωνές τον έκαμε να συναισθανθεί το αμάρτημά του‚ και δεν δίσταξε να αποκηρύξει δημόσια ο,τι εξαναγκάστηκε πριν από λίγες μέρες να ασπασθεί τη μωαμεθανική θρησκεία. Έτσι, αφού διαπίστωσε την περιτομή και είδε πως φορούσε τούρκικα ρούχα, λυπήθηκε ως τα τρίσβαθα της ψυχής του και, πετώντας το άσπρο σαρίκι, ζούσε και πάλι χριστιανικά, με πολλή μετάνοια, συντριβή, δάκρυα και αναστεναγμούς για το ακούσιο σφάλμα του.
ΣΥΛΛΗΨΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ: Όταν αντελήφθησαν οι Αγαρηνοί ότι μετανόησε και ζει πλέον χριστιανικά, όρμησαν σαν άγριος όχλος εναντίον του και αφού τον έδειραν αλύπητα, τον έκλεισαν στη φυλακή. Μέσα στη φυλακή, οι Τούρκοι προσπαθούσαν να τον μεταπείσουν στον μουσουλμανισμό με υποσχέσεις. Μετά από λίγες ημέρες τον έβγαλαν και προσπαθούσαν με διάφορους τρόπους και μεγάλες απειλές να τον μεταστρέψουν στη θρησκεία τους. Ο Άγιος όμως τους απάντησε: “Εγώ πιστεύω στον Κύριό μου Ιησού Χριστό και Αυτόν ομολογώ Θεό αληθινό, με όλη μου την καρδιά.
Αυτός πρόκειται να κρίνει ολόκληρο τον κόσμο, ζωντανούς και νεκρούς. Τη δική σας τη θρησκεία την αποστρέφομαι και είμαι έτοιμος να υπομείνω όσα βάσανα κι αν μου κάνετε για την αγάπη του Χριστού μου”. Όταν οι Οθωμανοί άκουσαν αυτά, τον άρπαξαν με θυμό και, δέρνοντας και σπρώχνοντας, τον πήγαν στον μολά [δικαστή], όπου τον κατήγγειλαν πως, ενώ έγινε πρώτα μουσουλμάνος, μετάνιωσε και επέστρεψε στον Χριστιανισμό πάλι. Κατηγορία που επέφερε τη θανατική ποινή.
ΜΑΡΤΥΡΙΟ: Ο δικαστής τότε διέταξε και τον έδειραν αλύπητα. Όταν διαπίστωσε πως ούτε έτσι μεταπείθεται, διέταξε να τον κάψουν ζωντανό. Τη συνήθεια αυτή συχνά την παρατηρούμε σε μαρτύρια Νεομαρτύρων. Ο λόγος ήταν ότι με την πυρά δε θα έμενε ούτε λείψανο για να τιμήσουν οι πιστοί. Πίστευαν ανοήτως πως έτσι εξαλείφεται η μνήμη των Μαρτύρων! Άναψαν λοιπόν μια μεγάλη φωτιά και τον έκαψαν κι έτσι ο μακάριος Ιωάννης έγινε θυσία καθαρά και άμωμος για τον Χριστό.
Μ΄αυτόν τον τρόπο, στις 8 Απριλίου 1669 μ.Χ., έλαβε ο γενναίος Νεομάρτυς τον στέφανο του μαρτυρίου.
Η ΤΙΜΗ ΣΤΟ ΜΑΡΤΥΡΑ: Ακολουθία του Αγίου συνέταξε ο Γεράσιμος Μοναχός Μικραγιαννανίτης. Επίσης, το ιστορικό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στην Κω, μετονομάστηκε επ΄ονόματι του Νεομάρτυρα αυτού, καθώς και η οδός που οδηγεί στο Ναΰδριο αυτό φέρει το όνομα του. Η μνήμη των πιστών κατοίκων της νήσου Κω‚ παρά την επί αιώνες σκλαβιά‚ σέβεται και ευλαβείται τον Άγιο Ιωάννην τον Ναύκληρο και κάθε χρόνο τελείται στον προαναφερθέντα μικρό ναό του‚ Θεία Λειτουργία. Η δουλεία των αιώνων δεν αποδυνάμωσε ούτε κατ΄ελάχιστο την ευλάβειαν των Κώων‚ ούτε φυσικά μπόρεσε να εξαλείψει το όνομά του από τη μνήμη τους‚ γιατί “δίκαιοι εἰς τόν αἰῶνα ζῶσι καί ἐν Κυρίῳ ὁ μισθός αὐτῶν”‚ και “οὐ μή ἅψηται αὐτῶν βάσανος.
Απολυτίκιο ήχος γ': “Θεῖον βλάστημα‚ τῆς Κῶ ὑπάρχων‚ ταύτην εὔφρανας‚ τῇ σῇ ἀθλήσει‚ Ἰωάννη Ναυκληρε πανεύφημε˙τῶν Ἀθλητῶν γάρ ζηλώσας τά σκάμματα‚ διά πυρός τόν ἀγῶνα ἐτέλεσας.Μάρτυς ἔνδοξε‚ Χριστόν τόν Θεόν ἱκέτευε‚ δωρήσασθε ἡμῖντό μέγα ἔλεος.”
Πηγή: Ακτίνες