Την Κυριακή που μας πέρασε, την Δ΄ Κυριακή των Νηστειών, στο ευαγγελικό ανάγνωσμα περιγράφτηκε το θαύμα της θεραπείας του δαιμονιζόμενου παιδιού και στο αποστολικό ανάγνωσμα, σε μια ωραία περικοπή από την προς Εβραίους επιστολή του αποστόλου Παύλου, μεταξύ των άλλων έγινε αναφορά και στο θέμα της ελπίδας.
Τα γεγονότα που βιώνουμε στις μέρες μας με το θανατηφόρο ιό και η παρομοίωση της ελπίδας στο Χριστό με άγκυρα, μου δίνουν την αφορμή για μερικές σκέψεις.
***
Η αξία της άγκυρας για το πλοίο
Ένα εξάρτημα - ίσως το πιο αναγκαίο - το οποίο δεν λείπει από κανένα πλοίο, από το μεγαλύτερο μέχρι το μικρότερο, είναι η άγκυρα. Με τη χρήση της, το πλοίο εξασφαλίζει σταθερότητα θέσης όπου κι αν βρίσκεται (μεσοπέλαγα, σε όρμο, σε αγκυροβόλιο ή σε λιμένα, με βλάβη ή όχι). Εκτός από την εξασφάλιση του σκάφους, είναι επίσης σπουδαίο βοήθημα για τους χειρισμούς του σε περιορισμένα νερά, αλλά και το τελευταίο, και το πιο αξιόπιστο, βοήθημα σε καταστάσεις ανάγκης !
Από τους εθνικούς και διεθνείς Κανονισμούς για την ασφάλεια των πλοίων, όλα τα πλοία, υποχρεούνται να φέρουν δυο κύριες άγκυρες (Bower anchor), δεξιά και αριστερά στην πλώρη και μια εφεδρική (Spare anchor).
Κατασκευάζονται από χυτό ή σφυρήλατο χάλυβα με εξαίρεση τις ‘’πλωτές άγκυρες’’ (Sea anchor), οι οποίες κατασκευάζονται από ύφασμα (οθόνη) ή ανώτερης ποιότητας PVC και προορίζονται για μικρά σκάφη και για τις σωσίβιες λέμβους των μεγάλων πλοίων.
Διακρίνουμε δυο μεγάλες κατηγορίες αγκυρών, τις «Ένστυπες» και τις «Άστυπες». Οι «Ένστυπες», γνωστές και ως Βρετανικού Ναυαρχείου υπήρχαν σχεδόν σε όλα τα πλοία μέχρι τον 20ο αιώνα και αντικαταστάθηκαν από τις «Άστυπες», γνωστές κυρίως με τα ονόματα των κατασκευαστών τους (Hall, Dunn, Baldt) που προσφέρουν ασφαλέστερη και ευκολότερη στοιβασία και πολύ καλύτερο κράτημα στο βυθό
Όλες οι άγκυρες, τόσο πριν την τοποθέτησή τους στο πλοίο όσο και μετά, υποβάλλονται σε δοκιμές με μηχανικά μέσα. (κάμψης - bend test, πτώσης - percussive test, σφυρόκρουσης και έλξης - proof test) οπότε και εκδίδεται σχετικό πιστοποιητικό. Το μέγεθός τους εξαρτάται από το μέγεθος και τον τύπο του πλοίου και προσδιορίζεται από το βάρος τους.
Αν διαπιστωθεί ότι ένα πλοίο έχασε την άγκυρα του, απαγορεύεται η συνέχιση των πλόων μέχρι την αντικατάστασή της με την "εφεδρική".
Όταν το πλοίο, στον πλου του, συναντήσει θύελλα και η περαιτέρω πορεία ταυ καθίσταται επικίνδυνη, ο πλοίαρχος προσπαθεί να το οδηγήσει σε ασφαλέστερο σημείο και αγκυροβολεί. Το ίδιο συμβαίνει κι όταν υποστεί μηχανική βλάβη, μέχρι να την αποκαταστήσει. Ακόμη και μέσα στο λιμάνι όταν επικρατούν δυσμενείς καιρικές συνθήκες, για μεγαλύτερη ασφάλεια, ρίχνει (φουντάρει) την άγκυρα. Όσο η άγκυρα παραμένει σταθερή και η αλυσίδα της άθραυστη, το πλήρωμα και οι τυχόν επιβάτες αισθάνονται ασφάλεια και διατηρούν την ελπίδα ότι όλα θα πάνε καλά.
***
Η άγκυρα σύμβολο της χριστιανικής ελπίδας
Ο απόστολος Παύλος, δοκιμασμένος από τις δυσκολίες της ζωής και τις περιπετειώδεις ιεραποστολικές του δράσεις όπου μετακινείτο κυρίως με πλοία, είναι γνώστης, των όσων συμβαίνουν στη θάλασσα και φυσικά του πόσο αναγκαία είναι η άγκυρα σε καιρό τρικυμίας.
Μάλιστα, σε άλλη επιστολή του (Β’ Κορινθίους ΙΑ 25), περιγράφει τους κινδύνους που διέτρεξε αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι τρεις φορές ναυάγησε και ένα ημερόνυχτο τον έδερναν τα άγρια κύματα στο ανοικτό πέλαγος. Επίσης, στις Πράξεις των Αποστόλων, υπάρχει λεπτομερής περιγραφή του ταξιδίου του στη Ρώμη όπου μεταφέρετο δέσμιος για να δικαστεί ενώπιων του Νέρωνος και ο πλοίαρχος για να σώσει το πλοίο από τη μανία των κυμάτων διέταξε τους ναύτες να ρίξουν τέσσερις άγκυρες.
Παίρνει, λοιπόν, ο θειος Απόστολος, την άγκυρα ως εικόνα που συμβολίζει τη χριστιανική ελπίδα και μας λέει : . «…Ισχυράν παράκλησιν έχωμεν οι καταφυγόντες κρατησαι της προκειμένη ελπίδος· ην ως άγκυραν εχομεν της ψυχης ασφαλη τε και βεβαίαν εισερχομένην εις το εσώτερον του καταπετάσματος …» (Ἑβρ. ΣΤ,18-19). Το ακούσαμε και στη θεία λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου η οποία τελείται τις Κυριακές της Σαρακοστής, στην ευχή μετά τον καθαγιασμό «Συ γαρ ει, Κύριε, …η ελπίς των απηλπισμένων».
Με μια μόνο διαφορά, ενώ η άγκυρα των πλοίων βυθίζεται κάτω, η άγκυρα της δικής μας ελπίδας εισέρχεται στον ουρανό, στα Άγια Αγίων, «εις το εσώτερον του καταπετάσματος», εκεί που είναι ο Χριστός.
Όμως, όταν ο θειος Παύλος λέγει ότι οι πιστεύοντας στο Χριστό έχουν άγκυρα ασφαλή και βεβαία, μας δίνει να εννοήσουμε, ότι εκτός της βεβαίας αυτής και ασφαλούς άγκυρας, της ελπίδας στο Χριστό, υπάρχουν και άλλες άγκυρες - ελπίδες - οι οποίες δεν παρέχουν το αίσθημα της ασφαλείας και της βεβαιότητας. Είναι οι ελπίδες του κόσμου, του κόσμου που ζει μακριά από το Χριστό.
Πράγματι, αν κοιτάξουμε γύρω μας, άλλοι ελπίζουν στο χρήμα, άλλοι στην επιστήμη, άλλοι στο κόμμα τους, άλλοι στη δύναμή τους, άλλοι στα παιδιά τους…άλλοι…όσοι οι άνθρωποι τόσες και οι ελπίδες. Ελπίδες που κάποια στιγμή μας διαψεύδουν.
Αλλά δόξα τω Θεώ ! Υπάρχει μια άγκυρα, η χριστιανική ελπίδα, η οποία δεν αφήνει τον άνθρωπο να καταποντιστεί. Είναι αυτή που προέρχεται από την ακράδαντο πίστη στο Χριστό, το Λυτρωτή του κόσμου. Αυτή η χριστιανική ελπίδα μας στηρίζει, μας ενθαρρύνει και μας ανορθώνει και αυτές τις δύσκολες ώρες που περνά όλη η ανθρωπότητα.
Οι πιστοί χριστιανοί είναι οι άνθρωποι της ελπίδας, αφού ο Χριστός είναι η ελπίς του κόσμου χθες και σήμερα και στους αιώνες.
Με την ευχή, και φέτος τη νύχτα της Αναστάσεως, στις Εκκλησίες μας, όλοι μαζί να ψάλλουμε :
«Ω θείας ! ω φίλης ! ω γλυκυτάτης σου φωνής! μεθ' ημων αψευδώς γάρ, επηγγείλω, εσεσθαι, μέχρι τερμάτων αιώνος Χριστέ· ην οι πιστοί, άγκυραν ελπίδος, κατέχοντες αγαλλόμεθα»
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος Λ.Σ (ε.α)