ΑΒΒΑΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ Ο ΕΡΗΜΙΤΗΣ
1. Κάποιος μοναχός Στέφανος που κατοικούσε εδώ και ζούσε ερημική και ησυχαστική ζωή και πέρασε αρκετά χρόνια στη μοναδική παλαίστρα, στολισμένος με νηστείες και με πολλά δάκρυα και άλλα αγαθά προτερήματα, είχε το κελλί του εκεί που κατεβαίνουμε από τον άγιο θεόπτη Ηλία [1] σ’ αυτό το άγιο Όρος.
Αυτός λοιπόν ο περίφημος, για πιο καθαρή και επίπονη μετάνοια, πήγε στον τόπο των αναχωρητών, που λέγεται Σίδης [2]. Αφού πέρασε εκεί μερικά χρόνια με υπερβολική και σκληρή άσκηση, επειδή ο τόπος ήταν τραχύς και σχεδόν απρόσιτος σε όλους τους ανθρώπους, γιατί απείχε από το Κάστρο [3] περίπου εβδομήντα μίλια, προς το τέλος της ζωής του ανεβαίνει ο Γέροντας στο δικό του κελλί, στην αγία Κορυφή. Είχε μαζί του δύο Παλαιστίνιους μαθητές, πολύ ευλαβείς, οι οποίοι και πριν φύλαγαν το κελλί του Γέροντα.
2. Αφού έμεινε εκεί λίγες μέρες, αρρώστησε και μ’ αυτή την αρρώστια πέθανε. Μια μέρα πριν πεθάνει έπεσε σε έκσταση και με ανοιχτά τα μάτια παρατηρούσε δεξιά και αριστερά στο κρεβάτι του και σαν να τον ανέκριναν κάποιοι έλεγε, ενώ όλοι οι παριστάμενοι άκουγαν, άλλοτε «Ναι, πραγματικά, αλήθεια, αλλά νήστεψα τόσα χρόνια γι’ αυτό».
Άλλοτε «Όχι, ψεύδεστε, αυτό δεν το ’κανα».
Ύστερα πάλι «Ναι, αλήθεια, αυτό ναι, αλλά έκλαψα, αλλά έκανα διακονήματα».
Και πάλι «Σωστά με κατηγορείτε».
Και μερικές φορές έλεγε για μερικά «Ναι, αλήθεια, ναι. Και γι’ αυτά δεν μπορώ να πω τίποτε. Το έλεος υπάρχει στον Θεό».
Και ήταν πραγματικά φρικτό και φοβερό θέαμα, αυτή η αόρατη και ανελέητη κρίση. Και το πιο φοβερό ήταν ότι τον κατηγορούσαν και για εκείνα που δεν έκανε.
3. Αλίμονο, ο ησυχαστής και αναχωρητής έλεγε για μερικά σφάλματα του «Γι’ αυτά δεν μπορώ να πω τίποτε». Εδώ και σαράντα χρόνια μοναχός και δεν σταμάτησε να κλαίει. Αλίμονο, αλίμονο, που ήταν τότε η φωνή του Ιεζεκιήλ, για να πει σ’ αυτούς ότι «Σ’ όποια πνευματική κατάσταση σε βρω, σύμφωνα μ’ αυτήν θα σε κρίνω» [Ἐν ᾧ εὑρῶ σε, κρινῶ σε] [4] είπε ο Θεός;
Στην πραγματικότητα δεν μπόρεσε να απολογηθεί για κάτι τέτοιο. Για ποιο λόγο; Δόξα σ’ αυτόν που μόνος γνωρίζει. Κάποιοι μου διηγήθηκαν, κι είναι αλήθεια, ότι αυτός στην έρημο έτρεφε και λεοπάρδαλη με το χέρι του. Και έτσι με αυτή τη λογοδοσία χωρίστηκε η ψυχή από το σώμα του, χωρίς να γίνει φανερό ποια ήταν η κρίση, ή η κατάληξη, ή η απόφαση, ή το αποτέλεσμα αυτής της λογοδοσίας*.
_____________________
[1] Βλ. σχετικά πιο πάνω Ανώνυμος Δ΄, σημ. 1.
[2] Για την τοποθεσία αυτή βλ. πιο πάνω Ανώνυμος ΙΣΤ΄, σημ. 1.
[3] Εννοεί την Ιερά Μονή του Σινά.
[4] Πρόκειται για άγραφο λόγιο του Ιεζεκιήλ. Βλ. Resch, ο.π., σ. 102, άρ. 76 και Stroker, ο.π., σ. 73-74. Βλ. επίσης πιο πάνω Σισόης 32, σημ. 16· Ιεζ. 7, 7-8 [καὶ ἐκδικήσω σε ἐν ταῖς ὀδοῖς σου καὶ δώσω ἐπὶ σὲ πάντα τὰ βδελύγματά σου.., διότι τὴν ὁδόν σου ἐπὶ σὲ δώσω]· 18, 30 [ἕκαστον κατὰ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ κρινῶ ὑμᾶς]· 33, 20 [ἕκαστον ἐν ταῖς ὁδοῖς αὐτοῦ κρινῶ ὑμᾶς] και 33, 12-16.
* Το κείμενο είναι απόσπασμα από το έργο του Ιωάννη της Κλίμακος, Κλίμαξ 7, PG 88, 812A–D. Για περιφραστικές αποδόσεις του αποσπάσματος βλ. Περιγραφή, σ. 164-166 και Νεκταρίου, Επιτομή, σ. 211-212.
Πηγή: (Απόσπασμα από το βιβλίο: Το Γεροντικό του Σινά. (Δημητρίου Γ. Τσάμη). Έκδοση 3η, επαυξημένη. Ορθόδοξη Χριστιανική Αδελφότητα «Λυδία», Θεσσαλονίκη 2000.), Ελληνική Πατρολογία
