Η Αγ. Φιλοθέη του Άρτζες γεννήθηκε στις αρχές του 13ου αιώνα στην πόλη Τίρνοβο στα νότια του Δούναβη από γονείς απλούς και αγράμματους. Η μητέρα της προέρχονταν από το γένος των Βλάχων. Ήταν γυναίκα πολύ πιστή και ελεήμων, και την δίδαξε την αγάπη προς τον Θεό και την Εκκλησία, την ελεημοσύνη στους πτωχούς, την προσευχή και όλα τα χριστιανικά καθήκοντα.. Έμεινε ορφανή από μάνα από πολύ μικρή.
Πράγματι, μεγαλώνοντας η κόρη της προόδευε στην αρετή και την αγάπη προς τους πτωχούς και τους πάσχοντας. Ο πατέρας της ασχολούνταν με την καλλιέργεια των χωραφιών. Είχε χριστιανική πίστη αλλά ήταν ανενέργητη. Μετά το θάνατο της γυναίκας του παντρεύτηκε μια γυναίκα άσπλαχνη και αλαζονική.
Η μικρή Φιλοθέη δεν έλειπε ποτέ από το ναό, ήταν σιωπηλή, αγαπούσε πολύ τους φτωχούς και το Χριστό. Οι νηστείες της και οι καλοσύνες της εξόργιζαν την μητριά της Υπέφερε πολλά από τη μητριά της υπομένοντας καρτερικά τις βρισιές και το ξύλο. Τίποτα όμως δε μπορούσε να την εμποδίσει από τις ελεημοσύνες της.
Η μητριά της, της είχε αναθέσει να παίρνει φαγητό στον πατέρα της που εργάζονταν στο χωράφι. Εκείνη όμως το μοίραζε στους φτωχούς .Αυτό επαναλήφθηκε πιο πολλές φορές. Ένα βράδυ που επέστρεψε ο πατέρας της κουρασμένος και νηστικός, ερώτησε την γυναίκα του, εάν του έστειλε φαγητό, και εκείνη του είπε ότι του έστειλε με το κορίτσι του.
Την επόμενη μέρα ο πατέρας της παραφύλαξε σε ένα τόπο για να δει τι το κάνει το φαγητό η κόρη του, όταν φεύγει από το σπίτι. Όταν λοιπόν την είδε να το μοιράζει στους φτωχούς, όρμησε με ένα ρόπαλο κατεπάνω της. Την έδεσε με σχοινιά, την κτυπούσε και την τσαλαπατούσε με τα πόδια του. Την ώρα εκείνη, η παρθένος Φιλοθέη παρέδωσε την ψυχή της στον Θεό, σε ηλικία μόλις 11 ετών. Ήταν 7 Δεκεμβρίου του 1218 μ.Χ.
Ο παιδοκτόνος μετά το έγκλημά του, στην προσπάθειά του να κρύψει το σώμα του θύματος, διαπίστωσε ότι ήταν υπερφυσικά βαρύ! Το άφησε και πήγε στο Τύρνοβο, όπου παραδόθηκε στις αρχές. Ειδοποιήθηκε και ο Μητροπολίτης, ο οποίος με συνοδεία πολλών ιερέων και πλήθους χριστιανών ήλθαν στον τόπο του συμβάντος που βρισκόταν το σώμα της Μάρτυρος.
Στην προσπάθειά τους να μετακινήσουν το Ιερό Λείψανο στάθηκε αδύνατον. Καταλαβαίνοντας ότι η θέληση της ήταν να την πάρουν σ’ άλλον τόπο και όχι στο Τίρνοβο, άρχισαν να ονομάζουν όλα τα μοναστήρια και τις εκκλησίες που βρίσκονταν στα δεξιά και αριστερά του Δούναβη. Αφού τελείωσαν την μνημόνευση των ιερών καθιδρυμάτων της Βουλγαρίας και το Λείψανο παρέμεινε ασήκωτο, άρχισαν να μνημονεύουν Μοναστήρια και Εκκλησίες της Ρουμανίας. Όταν μνημόνευσαν το όνομα του ναού του Αγίου. Νικολάου της μονής Κουρτέα της πόλεως Άρτζες το σώμα της ελάφρυνε πολύ, περισσότερο ακόμη και από το φυσικό του βάρος. Τότε, όλοι γνώρισαν ότι είναι θέλημά της να μεταφερθεί στην Μονή εκείνη, μακριά από την πατρίδα της.
Κατ’ αρχάς, μετέφεραν το Λείψανό της με τιμές και θυμιάματα στην μητροπολιτική εκκλησία του Τυρνόβου. Κατόπιν, ειδοποίησαν τον ηγεμόνα της Ρουμανικής Χώρας Ράδο τον Μέγα, ότι η Αγία Φιλοθέη, επιθυμεί να έλθει στην Ρουμανία. Ο ηγεμών Ράδος, με όλο τον κλήρο, τους αυλικούς και πλήθος λαού εξήλθε στον Δούναβη ποταμό, για να προϋπαντήσει και παραλάβει το ιερό αυτό θησαύρισμα. Το μετέφερε στην εκκλησία ναού του Αγίου. Νικολάου της μονής Κουρτέα της πόλεως Άρτζες όπου ευαρεστήθηκε να κατοικήσει η Αγία και εκεί παραμένει μέχρι σήμερα προς μεγάλη παρηγοριά του ευσεβούς ρουμανικού λαού.
Η Αγία Φιλοθέη, δοξάσθηκε από τον Θεό, με το χάρισμα της θαυματουργίας και αφθαρσίας του σώματός της. Σήμερα, το Ιερό της Λείψανο, τοποθετημένο σε μικρή αργυρά θήκη, ευρίσκεται στο παρεκκλήσιο της Γεννήσεως της Θεοτόκου, επειδή η μεγάλη ηγεμονική εκκλησία διατηρείται ως ιστορικό και εκκλησιαστικό μνημείο. Το Λείψανο της Αγίας Μάρτυρος Φιλοθέης, είναι μια αστείρευτη πηγή ιάσεων, ένας ανάργυρος ιατρός του ορθοδόξου ρουμανικού λαού. Ιδιαίτερα θεραπεύονται ασθενείς από επιληψία.
Πηγή: («Οδοιπορικὸ της Ορθοδόξου Ρουμανικής Εκκλησίας», σελ. 255-257, εκδόσεις ΑΘΩΣ, Πειραιεάς 1986) Ορθόδοξη Παραδοσιακή Οικογένεια
