ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
O Άγιος Μηνάς ήταν Αθηναίος ρήτορας, που μέσα από την προσωπική μελέτη χριστιανικών συγγραμάτων, οδηγήθηκε στην αληθινή πίστη. Διορίστηκε έπαρχος Αλεξανδρείας από τον αυτοκράτορα Μαξιμίνο τον Β', αλλά όταν έγινε γνωστή η χριστιανική του ιδιότητα αντικαταστάθηκε από τον επίσης Αθηναίο λόγιο Ερμογένη. Ο Ερμογένης, αμέσως υπέβαλε σε απάνθρωπα βασανιστήρια τον Μηνά, αλλά όταν διαπίστωσε ότι ο μάρτυρας του Κυρίου παρέμενε άφθορος και υγιής θαυματουργικά παρά ταύτα, πίστεψε και αυτός στον αναστάντα Χριστό. Τότε ο αυτοκράτορας μετέβη προσωπικά στην Αλεξάνδρεια προκειμένου να τιμωρήσει παραδειγματικά τους δύο “αποστάτες”, τους οποίους αφού τους βασάνισε, τους αποκεφάλισε, ρίχνοντας έπειτα τα τίμα λείψανά τους, στην θάλασσα.
ΠΛΗΡΗ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Ο Άγιος Μηνάς ο Καλλικέλαδος γεννήθηκε στην στην Αθήνα, γύρω στο 311 μ.Χ στα χρόνια της αυτοκρατορίας του Μαξιμίνου του Β'. Απέκτησε σπουδαία μόρφωση, σπουδάζοντας κοντά σε μεγάλους φιλοσόφους της εποχής, η οποία τον οδήγησε στην αληθινή πίστη μέσα από την προσωπική μελέτη χριστιανικών συγγραμμάτων. Σαγηνευμένος από τις αλήθειες του Ευαγγελίου βαπτίσθηκε χριστιανός, αφιερώνοντας την λοιπή ζωή του στον φωτισμό των συνανθρώπων του, έχοντας ως όπλο την ικανότητα του στον χειρισμό του λόγου, ως ρήτορας που ήταν. Εξ΄ ού και το επίθετο «Καλλικέλαδος» που προσέλαβε.
Την εποχή εκείνη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου είχε ξεσπάσει επανάσταση με τους κατοίκους της πόλεως να αλληλοσπαράσσονται μεταξύ τους. Ο αυτοκράτορας Μαξιμίνος, αγνοώντας την χριστιανική ιδιότητα του Μηνά, τον διόρισε έπαρχο της πόλεως με στόχο την διευθέτηση του προβλήματος. Φθάνοντας εκεί ο Μηνάς, κατέστειλε άμεσα την επανάσταση, επαναφέροντας κατά πάντα την τάξη, εκτός από την λατρεία των ειδώλων. Όταν όμως, ο Μαξιμίνος διέταξε τον διωγμό των χριστιανών της Αιγύπτου, ο Άγιος όχι μόνο αντιτάχθηκε σε αυτήν την διαταγή, αλλά αντίθετα κήρυττε φανερά τον αναστάντα Χριστό, στηρίζοντας τους εκεί χριστιανούς να είναι πιο θερμοί στην πίστη τους.
Οργισμένος ο Μαξιμίνος με την “προδοσία” του Μηνά απέστειλε νέο έπαρχο στην Αλεξάνδρεια, τον Αθηναίο λόγιο Ερμογένη, ο οποίος υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια τον Μηνά. Διέταξε τους στρατιώτες του, να του αποκόψουν τα πέλματα και τη γλώσσα, να του βγάλουν τα μάτια και στη συνέχεια να τον πετάξουν στη φυλακή για να ξεψυχήσει εκεί. Κατά την παράδοση, εκείνο το βράδυ εμφανίσθηκε ο ίδιος ο Χριστός στον αθλητή του, δίνοντάς του θάρρος και δύναμη, αναπλάθοντάς του ταυτόχρονα την γλώσσα, τα μάτια και τα πόδια. Όταν οι στρατιώτες πήγαν τις επόμενες ημέρες να διαπιστώσουν τον θάνατο του Μηνά στην φυλακή, έκπληκτοι τον αντίκρυσαν θεραπευμένο να χαίρει πλήρους υγείας.
Ο Ερμογένης ανέκρινε τότε δημόσια τον Μηνά, στο στάδιο της πόλεως για το θαυματουργικό αυτό γεγονός, με τον μάρτυρα να απαντά θαρραλέα ότι θεραπεύθηκε την ώρα που πεσμένος στο έδαφος με δάκρυα έψαλλε τον 22 Ψαλμό του Δαυίδ:
«Εάν γαρ και πορευθώ εν μέσω σκιάς θανάτου ου φοβηθήσομαι κακά ότι συ μετ΄ εμού ει Κύριε.»
Ο Ερμογένης τότε λύγισε, πίστεψε στον Χριστό ως Θεό και βαπτίστηκε μαζί αρκετούς κατοίκους της πόλεως. Έξω φρένων τότε ο δυσσεβής αυτοκράτορας Μαξιμιανός πήγε αυτοπροσώπως στην Αλεξάνδρεια για τιμωρήσει παραδειγματικά μέσω βασανιστηρίων, τον Μηνά και τον Ερμογένη, οι οποίοι όμως υπέμειναν καρτεροψύχως τα πάντα, με τη χάρη του Θεού. Τότε ένας διαπρεπής πολίτης της Αλεξάνδρειας, ο Εύγραφος, βλέποντας την ανδρεία αυτών των στρατιωτών του Χριστού και τα οφθαλμοφανή θαύματα του Θεού, εμφανίστηκε ενώπιον του αυτοκράτορα για να ομολογήσει την πίστη του στον Ιησού Χριστό. Ευθύς αμέσως ο αυτοκράτορας αποκεφάλισε ή λόγχισε ο ίδιος τον Άγιο Εύγραφο και εν συνεχεία διέταξε την άμεση αποτομή των κεφαλών των αγίων μαρτύρων Μηνά και Ερμογένους και την ρίψψη των Αγίων Λειψάνων στην θάλασσα, προκειμένου να εξαφανιστούν.
Η ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Μηνά, που τυγχάνει προστάτης των απανταχού δημοσιογράφων, τιμάται στις 17 Φεβρουαρίου εκάστου έτους. Κατά την παράδοση, τα άγια λείψανά τα τίμια λείψανά, βρέθηκαν, όταν ο Άγιος υπέδειξε θαυματουργικά που εβρίσκοντο.
Σήμερα μικρό τεμάχιο του ιερού λειψάνου του Αγίου βρίσκεται στην Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος στη Λαμία, και τίθεται προς προσκύνηση από τους πιστούς κατά την ημέρα της εορτής του, στις 10 Δεκεμβρίου κάθε έτους.
Επιπλέον, ο Άγιος Μηνάς θεωρείται προστάτης της Ελευθερουπόλεως, κωμόπολης του νομού Καβάλας, όπου κατά τον πανηγυρικό εσπερινό του Αγίου, πραγματοποιείται περιφορά της εικόνας του και προσφέρεται στους πιστούς το παραδοσιακό "κουρμπάνι" (βρασμένο κρέας με ψωμί).
Ἀπολυτίκιον Ἦχος πλ. δ’. Τὸ προσταχθὲν.
Δι' ἐγκρατείας, τῶν παθῶν τὰς πυριφλέκτους, ἀπονεκρώσαντες ὁρμὰς καὶ τὰς κινήσεις, τοῦ Χριστοῦ οἱ Μάρτυρες ἔλαβον τὴν χάριν, τὰς νόσους ἀποδιώκειν τῶν ἀσθενῶν, καὶ ζῶντες καὶ μετὰ τέλος θαυματουργεῖν· ὄντως θαῦμα παράδοξον! ὅτι ὀστέα γυμνά, ἐκβλύζουσιν ἰάματα. Δόξα τῷ μόνῳ Θεῷ ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ἡ καλλικέλαδος, θεόφρον γλῶσσα σου, λαμπρῶς κηρύξασα, Χριστοῦ τὴν σάρκωσιν, συναθλητᾶς σοὶ εὐκλεεῖς, εἰλκύσατο ἐν σταδίῳ, Μηνᾷ παμμακάριστε, Ἐρμογένην τὸν ἔνδοξον, καὶ τὸν θεῖον Εὔγραφον, μεθ' ὧν χαίρων ἠγώνισαι. Καὶ νῦν τὴν Παναγίαν Τριάδα, ὑπὲρ ἠμῶν ἐκδυσωπεῖτε.
Κοντάκιον Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τῆς στρατείας ἥρπασε, σὲ τῆς προσκαίρου, καὶ ἀφθάρτου ἔδειξε, συγκληρονόμον ὦ Μηνᾶ, σὺν τοῖς συνάθλοις σου Κύριος, ὁ παρασχών σοι τὸν ἄφθαρτον στέφανον.
Ἕτερον Κοντάκιον. Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικός.
Μηνᾶν τὸν θαυμαστόν, Ἑρμογένην τὸν θεῖον, καὶ Εὔγραφον ὁμοῦ, ἱεραῖς μελῳδίαις, τιμήσωμεν ἅπαντες, ὡς τιμήσαντας Κύριον, καὶ ἀθλήσαντας, ὑπὲρ αὐτοῦ καὶ χορείαν, τὴν ἀσώματον, ἐν οὐρανοῖς πεφθακότας, καὶ θαύματα βλύζοντας.
Κάθισμα Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Παρωσάμενοι δόξαν τὴν κοσμικήν, ἐπτερώθησαν δόξῃ τῇ θεϊκῇ, Μηνᾶς Ἑρμογένης τε, καὶ ὁ ἔνδοξος Εὔγραφος, καὶ προθύμῳ γνώμῃ, τὸν ὄγκον ὑπέμειναν, τῶν δεινῶν βασάνων, σαρκὸς μὴ φεισάμενοι· ὅθεν μετὰ τέλος, εἰς βυθοὺς θαλαττίους, ῥιφέντες ἰθύνθησαν, πρὸς λιμένα οὐράνιον, οἷς ἐν πίστει βοήσωμεν. Πρεσβεύσατε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην ὑμῶν.
Πηγή: Άγιοι Αθήνας, Ορθόδοξος Συναξαριστής, Μέγας Συναξαριστής
