Λόγος ΞΔ΄: Περί τάξεως δευτέρας της γνώσεως.

Ότε δε καταλείψας τις την τάξιν την πρώτην και εν τοις διαλογισμοίς και ταίς επιθυμίαις στραφή της ψυχής, ταύτα τα προγεγραμμένα καλά εργάζεται εν τοις νοήμασι, της ψυχής μετά των αισθήσεων των εν τω σώματι εν τω φωτί της φύσεως αυτής. Ταύτα δέ είσι νηστεία, ευχή, ελεημοσύνη, ανάγνωσις των θείων Γραφών, οι τρόποι της αρετής, πάλη προς τα πάθη, και τα λοιπά. Πάντα γαρ τα πράγματα τα αγαθά και τάς διαφοράς τάς καλάς τάς εν τη ψυχή θεωρουμένας και τους τρό­πους τους θαμαυστούς, τους εν τη αυλή του Χριστού διακονουμένους, εν τη δευτέρα ταύτη τάξει της γνώσεως τελειοί το Πνεύ­μα το άγιον εν τη εργασία της δυνάμεως αυτής. Και αύτη ευθύνει τη καρδία τρίβους, προς την πίστιν ημάς οδηγούσας και εν αυτή συνάγομεν εφόδια τω αιώνι τω αληθινώ.

Ακμήν δε και έως τούτων σωματική εστίν η γνώσις και σύνθετος, και εν αύτη οδός εστίν η οδηγούσα ημάς και παραπέμπουσα τη πίστει. Άλλ’ εστί και τάξις υψηλότερα αυτής και, εάν τις προκόψη, ευρίσκει αναβιβασθήναι εν αυτή εν τη βοηθεία του Χριστού. Ότε θήσει το θεμέλιον της εργασίας αυ­τής εν τη ησυχία τη εκ των ανθρώπων και εν τη αναγνώσει των Γραφών και τη ευχή και τοις λοιποίς αγαθοίς, εν οίς τελειούται τα της δευτέρας γνώσεως, και εν αυτή ενεργείται πάν­τα τα καλά, ήτις καλείται γνώσις των πραγμάτων, διότι εν τοις αισθητοίς πράγμασι δια των σωματικών αισθήσεων τελειοί το εαυτής έργον εν τη τάξει τη εξωτέρα. Αμήν.

Πηγή: (Το βιβλίο: Όσιος Ισαάκ ο Σύρος - Ασκητικά), Άγιος Ισαάκ ο Σύρος, Ελληνική Πατρολογία