Ὁ κάθε Μακαρισμὸς τοῦ Χριστοῦ ἔχει καὶ τὰ ἰδιαίτερα θεολογικά του χαρακτηριστικά. Ὁ πρῶτος ὅμως ἐκ τῶν Μακαρισμῶν ἔχει κάτι ποὺ δὲν ἔχουν οἱ ἄλλοι. Ὅτι δηλαδή, ἐνῶ στοὺς ἄλλους ὅλα τὰ ρήματα εὑρίσκονται στὸν μέλλοντα χρόνο, στὸν πρῶτο μακαρισμό, τὸ ρῆμα εὑρίσκεται στὸν ἐνεστώτα. Αὐτὸ γίνεται, διότι, ὅπως σημειώνουν καὶ οἱ ἑρμηνευτές, ἡ Βασιλεία στὴν ὁποία θὰ εἰσέλθουν οἱ "πτωχοὶ τῷ πνεύματι", ἠφίσταται ἤδη γι΄ αὐτούς.
Ἀλλὰ περὶ ποίων πτωχῶν γίνεται ἐδῶ λόγος ἀπὸ τὸν Υἱὸν καὶ Λόγον τοῦ Θεοῦ; Γι΄ αὐτοὺς πού δὲν διαθέτουν χρήματα; Ὄχι φυσικά. Δὲν περιλαμβάνεται ὁ κάθε πτωχὸς στὰ λόγια ποὺ ὁ Χριστὸς ἐκφράζει στὸν πρῶτο ἀπὸ τοὺς Μακαρισμούς. Ἐδῶ ἀναφέρεται στὸ ταπεινὸ φρόνημα ποὺ χρειάζεται νὰ ἔχει ὁ πιστὸς ἄνθρωπος στὴν ψυχή του. "Πνεῦμα γὰρ ἐνταύθα, τὴν ψυχὴν καὶ προαίρεσιν εἴρηκε", ἑρμηνεύει ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος.
Ὁ ''πτωχός τῷ πνεύματι'' εἶναι ἐκεῖνος ποὺ αἰσθάνεται τὶς μεγάλες πνευματικὲς ἀνάγκες τὶς ὁποῖες ἔχει καὶ μὲ ταπεινὸ βεβαίως φρόνημα ζητᾶ ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ τὸν εὐλογήσει σὲ αὐτὴ τὴν ζωὴ καὶ νὰ τοῦ ἐκπληρώσει τὰ πρὸς σωτηρίαν αἰτήματα. Ἄλλωστε καὶ στοὺς Ψαλμοὺς οἱ ὄροι "πτωχὸς" καὶ "πιστὸς-εὐσεβὴς" ταυτίζονται.
Οἱ πτωχοὶ-ταπεινοὶ ἄνθρωποι αἰσθάνονται, ἐκτὸς τῶν ἄλλων, καὶ τὴν καταφρόνηση...
ἐκ μέρους τοῦ κόσμου, ἀλλὰ καὶ τὴν δική τους ἀνθρώπινη ἀδυναμία, μὲ ἀποτέλεσμα συνεχῶς νὰ ζητοῦν ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Θεὸ τὴν ἐξ ὕψους βοήθεια.
Αὐτοὺς λοιπὸν τοὺς πνευματικὰ πτωχούς, ποὺ ἀναγνωρίζουν τὴν πνευματική τους φτώχεια καὶ τὶς πνευματικὲς ἀνάγκες τους, ἐλεεῖ ὁ Χριστός. Σ΄ αὐτοὺς ἦλθε γιὰ νὰ κηρύξει τὴν Βασιλεία Του, ὅπως ἀναφέρει καὶ ὁ Προφήτης Ἠσαΐας στὴν ἀρχὴ τοῦ ξα Κεφαλαίου τοῦ Βιβλίου του καὶ ὅπως ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἑρμήνευσε ἐντός τῆς Συναγωγῆς.
Ἑπομένως, μακάριοι καὶ πανευτυχεῖς εἶναι ὅσοι αἰσθάνονται τὶς πνευματικές τους ἀνάγκες καὶ τὴν ἀπόλυτη ἐξάρτησή τους ἀπὸ τὸν Θεό, διότι δική τους εἶναι ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Πηγή: Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό