Τι είναι τα Χριστούγεννα: Μυστήριο παράξενο και παράδοξο Πανηγυρίζουμε όλοι, βλέποντας το Θεό στη γη και τον άνθρωπο στους ουρανούς. Πήρε το σώμα μας. Μας προσφέρει το Πνεύμα Του. Κι ο διάβολος, που είχε υποδουλώσει τον άνθρωπο, τράπηκε σε φυγή. Σε φάτνη αναπαύεται, Αυτός που έχει θρόνο τον ουρανό! Χέρια ανθρώπινα αγγίζουν τον απρόσιτο κι ασώματο! Με σπάργανα είναι σφιχτοδεμένος, Αυτός που σπάει τα δεσμά της αμαρτίας! Όμως... τούτο είναι το θέλημά Του: με δόξα να ντύσει την ευτέλεια· και την προσβολή να μεταπλάσει σ' αρετή. Ο Πλούσιος έγινε φτωχός για χάρη μας. Δεν έχει ούτε κρεβάτι ούτε στρώμα. Μέσα σε ταπεινό παχνί Τον έχουν αποθέσει... η φτώχεια Του, πλούτου πηγή! Ο πλούτος ο αμέτρητος, κρυμμένος μες στη φτώχεια! Μέσα στη φάτνη κείτεται και την οικουμένη σαλεύει. Μέσα σε σπάργανα τυλίγεσαι και σπάει τα δεσμά της αμαρτίας. Σήμερα λύθηκαν τα μακροχρόνια δεσμά. Ο διάβολος καταντροπιάστηκε. Οι δαίμονες δραπέτευσαν. Ο θάνατος καταργήθηκε. Ο παράδεισος ανοίχτηκε. Η κατάρα εξαφανίστηκε. Η αμαρτία διώχτηκε. Η πλάνη απομακρύνθηκε. Η αλήθεια αποκαλύφθηκε. Το κήρυγμα της ευσέβειας ξεχύθηκε και διαδόθηκε παντού. Η βασιλεία των ουρανών μεταφυτεύθηκε στη γη. Οι άγγελοι συνομιλούν με τους ανθρώπους.
Μας χαρίζει σήμερα το θησαυρό της αιώνιας ζωής. Παίρνει τη σάρκα μου για να με αγιάσει· μου δίνει το Πνεύμα Του για να με σώσει. Ήρθαν έτσι, Θεός και άνθρωπος, σε μυστική ένωση. Να λοιπόν το νόημα των Χριστουγέννων.
Το πρώτο μας βήμα για να ζήσουμε έτσι, είναι να γνωρίσουμε φέτος πιο πολύ τον Χριστό μας. Λέξη ακόμα δεν άρθρωσε ως άνθρωπος στη φάτνη και δίδαξε στους μάγους τη θεογνωσία.[i] Τα Χριστούγεννα έφεραν την Πεντηκοστή. Το Άγιο Πνεύμα «πλάθει και διαμορφώνει μέσα μας τη γνώση του Θεού». Γνωρίζουμε το Άγιο Πνεύμα ως θεία ενέργεια που μας καθιστά καινή κτίση. Αναφέρεται ότι το Άγιο Πνεύμα που ενοικεί στον άνθρωπο τον διαποτίζει έως «μυελού των οστέων». Το να είναι κανείς πεπληρωμένος από το Άγιο Πνεύμα σημαίνει να είναι συμμέτοχος της θεότητας του ίδιου του Θεού. Όσα γνωρίζουμε βέβαια για το Άγιο Πνεύμα είναι όσα ο Χριστός είπε και αποκάλυψε γι Αυτό.
Ας δούμε τι είναι αυτό που μας εμποδίζει να κάνουμε το πρώτο βήμα: Υπάρχει μέσα μας μια οδυνηρή αντινομία, μια θρηνώδης αίσθηση ότι ανήκουμε σε δύο κόσμους, ενώ θα έπρεπε να τους έχουμε φέρει μέσα μας σε ενότητα. Πρέπει επιτέλους να πιστέψουμε ότι μας δίνεται η δύναμη να ζήσουμε στον κόσμο, μολονότι έχουμε κληθεί να είμαστε εν αυτώ, χωρίς να είμαστε ταυτόχρονα εξ αυτού. Παράδειγμα: Ζούμε και μεις δοκιμασίες, όπως οι άλλοι άνθρωποι, εμείς όμως έχουμε τη δυνατότητα να χαιρόμαστε όπως ο Απόστολος Παύλος. «Χαίρω εν τοις παθήμασι», γιατί είναι μεταμορφωμένες ευλογίες.
Το δεύτερο βήμα είναι να αναπτύξουμε μία προσωπική σχέση με τον Νεογέννητο. Αυτό που η Ορθοδοξία μας τόνιζε πάντα όσο δυνατόν πιο σθεναρά, ήταν ότι στον Θεό δεν μπορούν να υπάρξουν απρόσωπες σχέσεις, αλλά μόνο προσωπικές. Αυτή η σχέση μας με τον Ιησού Χριστό είναι η σχέση που μας μεταμορφώνει. Ανάμεσα στους δύο ερχομούς του Χριστού, ανάμεσα στην ταπείνωση του πρώτου ερχομού και τη δόξα του δεύτερου υπάρχει ή θα έπρεπε να υπάρχει μία ολοένα αυξανόμενη προκοπή της γνώσης του Θεού μέσα στην καρδιά, μέσα στο νου και την όλη ύπαρξη του κάθε χριστιανού.
Αυτό που μας εμποδίζει να κάνουμε το δεύτερο βήμα είναι ότι συνεχίζουμε να ασχολούμαστε συνεχώς με τις προσωπικές μας ανάγκες και με τις αδυναμίες των άλλων. Συνεχίζουμε δηλαδή να ασχολούμαστε εγωιστικά με τα δικά μας και να κατακρίνουμε τους άλλους. Έτσι δεν μπορούμε ποτέ να γίνουμε ένα με τον Χριστό.
Ήρθαν οι ποιμένες να προσκυνήσουν τον καλό Ποιμένα, που θυσίασε τη ζωή Του για χάρη των προβάτων και άφησαν τα πρόβατά τους. Οι μάγοι άφησαν τον τόπο της σοφίας τους για να Τον προσκυνήσουν Οι μαθητές αργότερα θα αφήσουν τα δίκτυα τους.
Το τρίτο βήμα μετά την ανάπτυξη της προσωπικής μας σχέσης με τον Θεό είναι γευτούμε και να δεχτούμε όση Χάρη περισσότερη μπορούμε. Όλος ο Χριστός μας μας προσφέρεται αλλά μπορούμε να «αδράξουμε» μόνο όσο η καρδιά μας μπορεί να κρατήσει . Ο Θεός αποκαλύπτεται στο μέτρο των ανθρωπίνων δυνατοτήτων. Το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας είναι το συνεχιζόμενο θαύμα της παρουσίας του Θεού στη ζωή μας. Μπορεί κανείς να πει ότι το Άγιο Πνεύμα ενοικεί στην Εκκλησία στην πληρότητά Του, αλλά ο καθένας μας συμμετέχει σ΄ αυτό, στο μέτρο που είναι ικανός να Το δεχτεί και να το κομίσει. Τα Χριστούγεννα ανοίγονται για κάθε ψυχή προοπτικές αγιότητας και μετοχής στη Θεία Χάρη.
Όμως ο Θεός δεν πρόκειται ποτέ να μας εγκαταλείψει αν δεν του πούμε απλά «Φύγε» πήρα την απόφασή μου. Και ακόμη και τότε δεν θα μας εγκαταλείψει με το να γίνει αδιάφορος. Θα χτυπά την πόρτα μας μέσα από τις αναμνήσεις μας, μέσα από την απόκριση της καρδιάς μας, μέσα από τη φωνή Του, μέσα από τις περιστάσεις και μέσα από τους ανθρώπους. Η δική του αγάπη θα βρει μια χαραμάδα και στη δική μας σκληρή καρδιά για να εργαστεί και να μας φωτίσει και φέτος τα Χριστούγεννα. Και μη ζητάς να μάθεις το πώς. Γιατί όπου θέλει ο Θεός, ανατρέπονται οι φυσικοί νόμοι.
Ελάτε λοιπόν να γιορτάσουμε! Ελάτε να πανηγυρίσουμε! Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγει : Αφού λοιπόν όλοι σκιρτούν από χαρά, θέλω κι εγώ να σκιρτήσω, θέλω να χορέψω, θέλω να πανηγυρίσω. Δίχως κιθάρα, δίχως αυλό, δίχως λαμπάδες αναμμένες στα χέρια μου. Πανηγυρίζω κρατώντας, αντί γι' αυτά, τα σπάργανα του Χριστού. Αυτά είναι η ελπίδα μου, αυτά η ζωή μου, αυτά η σωτηρία μου, αυτά ο αυλός μου, αυτά η κιθάρα μου. Γι' αυτό τα 'χω μαζί μου: Για να πάρω από τη δύναμή τους δύναμη, για να φωνάξω μαζί με τους αγγέλους, «δόξα στον ύψιστο Θεό», και με τους ποιμένες, «και ειρήνη στη γη, ευλογία στους ανθρώπους» (Λουκ. 2:14).
[i] Η ομιλία του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου «Εις το γενέθλιον του Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού», εκφωνήθηκε στην Αντιόχεια, κάποια Χριστούγεννα της προτελευταίας δεκαετίας του 4ου αιώνα.
ομιλία της κ. Μαγδαληνής Κωνστα