Επειδή το θέμα μου είναι «πώς εορτάζουν οι άγιοι τα Χριστούγεννα», θα αναφέρω αρχικά αγαπητοί μου κάτι για την αγιότητα. Θα σας πω ότι άγιοι δεν είναι αυτοί που ονομάζονται «καλοί άνθρωποι», αλλά άγιοι είναι αυτοί πού αγάπησαν τον Θεό και ενώθηκαν μαζί Του. Αυτός όμως είναι κοινός σκοπός όλων μας! Είναι ο βασικότερος σκοπός της ζωής μας. Στην ζωή των αγίων, και είναι πολύ σημαντικό αυτό, βιώνεται όλο το έργο της Ενανθρωπήσεως του Χριστού. Στους αγίους φανερώνεται το μέγα και μοναδικό μυστήριο της αποκάλυψης του Θεού στον άνθρωπο, ζουν μέσα τους «ιεροκρυφίως» αυτό το γεγονός! Γίνεται γι᾽ αυτούς ένα προσωπικό βίωμα και ένας συνεχής καθημερινός αγώνας.

Είναι κατανοητό ότι αυτό θέλει κόπο, συχνά και πόνο. Πρόκειται για καρπό μιας μακράς πνευματικής ζωής, αλλά φυσικά είναι δώρο του Θεού.

Μετά αυτά τα εισαγωγικά για την έννοια της αγιότητας, θα ήθελα να σας πω κάτι άλλο σχετικό με τους αγίους και τις εορτές. Οι άγιοι, λοιπόν, τις εορτές, τις έβλεπαν ως ευκαιρίες για να αυξήσουν την πνευματικότητά τους. Αυτό μπορούσε να γίνει όταν ζούσαν το νόημά τους. Έμαθαν εμπειρικά ότι στις εορτές ανοίγουν ιδιαιτέρως οι κρουνοί της χάριτος του αγίου Πνεύματος και πλημμυρίζουν οι πιστοί ακόμα δε και όλη η δημιουργία. Γνωρίζουν επίσης ότι η κάθε γιορτή γίνεται ένα γλέντι στο οποίο όλοι μετέχουν στο «παραδείσιο κρασί», όπως το χαρακτήριζε ο όσιος Παΐσιος. Έτσι ο κάθε πιστός μπορεί να προσεγγίζει την εορτή ως μια ευκαιρία της προσωπικής του αναγέννησης. Είναι γεγονός ότι με αυτήν την πρόθεση ανάσταση είναι κάθε εορτή, ανάσταση και παλιγγενεσία.

Πώς όμως μπορείς να ζήσεις τα Χριστούγεννα;

Για να γίνουν τα παραπάνω, αρκεί να συμμετέχουμε με όρεξη πνευματική, να θέλουμε να τα ζήσουμε. Αν υπάρχει η όρεξη αυτή, τότε όντως τις γλεντάμε πνευματικά τις εορτές και μάλιστα μεθάμε πνευματικά μέσα στην Εκκλησία.

Οι άγιες ζούσαν λοιπόν με λαχτάρα τις εορτές και μας το εξηγεί ο Όσιος Παΐσιος :

«Τις γιορτές για να τις ζήσουμε, πρέπει να έχουμε τον νου μας στις άγιες ημέρες και όχι στις δουλειές που έχουμε να κάνουμε για τις άγιες ημέρες». Αυτό είναι το πρώτο και πολύ σημαντικό πού πρέπει να σταθούμε! «Όταν κανείς μελετάει τα γεγονότα της κάθε γιορτής, φυσιολογικά θα συγκινηθεί και με ιδιαίτερη ευλάβεια θα προσευχηθεί». Πιο συγκεκριμένα: «Στις Ακολουθίες ο νους να είναι στα γεγονότα που γιορτάζουμε και με ευλάβεια να παρακολουθούμε τα τροπάρια που ψέλνονται. Όταν ο νους είναι στα θεία νοήματα, ζει τα γεγονότα ο άνθρωπος, και έτσι αλλοιώνεται». Να παρακολουθούμε λοιπόν τα νοήματα των ψαλμών και γενικά όλων όσων ακούγονται στον ναό και να εμβαθύνουμε σ᾽ αυτά. Αυτό τονίζεται από τον Όσιο Παΐσιο. Ας το δούμε με ένα παράδειγμα. Όπως όταν κάποιος αγαπάει ένα πρόσωπο, σκέφτεται συνεχώς το πρόσωπο αυτό, έτσι καί εμείς σκεπτόμαστε και στρέφουμε συνεχώς τον νου μας στον Χριστό και πιο ειδικά στις εορτές στις οποίες τιμούμε τον Ίδιο και τους αγίους Του.

Θα προχωρήσουμε λίγο παρακάτω. Στην Ορθόδοξη Παράδοσή μας, κέντρο της εορτής αλλά και όλης της λατρείας μας, είναι η Θεία Λειτουργία. Εμείς, πάντοτε γύρω από το κοινό τραπέζι εορτάζουμε τα σημαντικά γεγονότα. Η Ευχαριστία είναι το κέντρο κάθε εορτής και εκεί στο Κοινό Ποτήριο γίνεται η μυστική ένωση μας τόσο με τον Θεό όσο και μεταξύ μας. «Γιορτή σημαίνει Σύναξη και Σύναξη σημαίνει Ευχαριστία». Αυτός ο τρόπος λατρείας είναι ο παραδεδομένος σε εμάς δρόμους που μας οδηγεί στην καλή αλλοίωση, το οποίο είναι και το ζητούμενο για κάθε άνθρωπο.

Ας δούμε και κάτι ακόμα πού αφορά πιο συγκεκριμένα στήν εορτή των Χριστουγέννων και πως ο όσιος Παΐσιος έλεγε ότι τα ζούσε.

Τον ρώτησαν:

«-Γέροντα, μετά την Αγρυπνία των Χριστουγέννων δεν κοιμόμαστε;

-Χριστούγεννα και να κοιμηθούμε! Η μητέρα μου έλεγε: «Απόψε μόνον οι Εβραίοι κοιμούνται». Βλέπεις, την νύχτα που γεννήθηκε ο Χριστός οι άρχοντες κοιμόνταν βαθιά, και οι ποιμένες «αγραυλούσαν». Φύλαγαν τα πρόβατα την νύχτα παίζοντας την φλογέρα. Κατάλαβες; Οι ποιμένες πού αγρυπνούσαν είδαν τον Χριστό». Να το ωραίο μήνυμα από την επισήμανση του αγίου. Όσοι αγρυπνούν θα δουν όσα γίνονται! Και είναι ανάμεσά μας άνθρωποι πού δεν κοιμούνται, πού περνούν πολλές ώρες ημέρας και νύχτας δεόμενοι». [1]

Τον ρώτησαν και κάτι ακόμα:

«-Πώς ήταν Γέροντα, το σπήλαιο της Βηβλεέμ;

-Ήταν μία σπηλιά μέσα σε έναν βράχο και είχε μία φάτνη, τίποτε άλλο δεν είχε. Εκεί πήγαινε κανένας φτωχός και άφηνε τα ζώα του. Η Παναγία με τον Ιωσήφ, επειδή όλα τα χάνια ήταν γεμάτα και δεν είχαν πού να μείνουν, κατέληξαν σε αυτό το σπήλαιο. Εκεί ήταν το γαϊδουράκι και το βοϊδάκι, που με τα χνώτα τους ζέσταναν τον Χριστό! «Ἔγνω βοῦς τον κτησάμενον και όνος την φάτνην του κυρίου αὐτοῦ», δεν λέει ο Προφήτης Ησαΐας;». Είναι σημαντικό εδώ να πούμε ότι τα όσα με τόση απλότητα αναφέρει ο αγιασμένος γέροντας είναι και το απόσταγμα των ειδικών για τον τόπο της Γέννησης του Χριστού. Ο γέροντας ακόμα περισσότερο μιλά για το σπήλαιο γιατί με έναν άγνωστο για εμάς τρόπο γνωρίζει αυτό «πνευματικά» το σπήλαιο και το περιγράφει.

Και κάτι ακόμα:

-Σε ένα τροπάριο, Γέροντα, λέει ότι η Υπεραγία Θεοτόκος βλέποντας τον νεογέννητο Χριστό, «χαίρουσα ὁμοῦ καὶ δακρύουσα» ἀναρωτιόταν:… «Ἐπιδώσω σοι μαζόν, τῷ τὰ σύμπαντα τρέφοντι, ἢ υμνήσω σε, ὡς Υἱὸν καὶ Θεόν μου; ποίαν εὕρω ἐπὶ σοί προσηγορίαν;»

-Αυτά είναι τα μυστήρια του Θεού, η πολύ μεγάλη συγκατάβαση του Θεού, την οποία δεν μπορούμε εμείς να συλλάβουμε!

-Γέροντα, πώς θα μπορέσουμε να ζήσουμε το γεγονός της Γεννήσεως, ότι δηλαδή ο Χριστός «Σήμερον γεννάται εκ Παρθένου»;

-Για να ζήσουμε αυτά τα θεία γεγονότα, πρέπει ο νους να είναι στα θεία νοήματα. Τότε αλλοιώνεται ὁ άνθρωπος. «Μέγα και παράδοξον θαύμα τετέλεσται σήμερον», ψάλλουμε. Άμα ο νους μας είναι εκεί, στο «παράδοξον», τότε θα ζήσουμε και το μεγάλο μυστήριο της Γεννήσεως του Χριστού.

Αγαπητοί μου, οι εορτές της Εκκλησίας μας έχουν μια <δυναμική χαρισματική> δίνουν ζωή, δύναμη, κουράγιο, ότι δηλαδή έχει ανάγκη ο άνθρωπος στις μέρες μας. Έχεις κατάθλιψη, στεναχώρια μοναξιά, έχασες ή φοβάσαι μην χάσεις κάποιον δικό σου ψάλλε τό: «θανάτου εορτάσομεν νέκρωσιν…». Πές το : «Σήμερον γεννᾶται, σήμερον κρεμᾶται…όλα σήμερον». Θα σκιρτήσει η καρδιά σου από χαρά, θα λάβεις δύναμη. Οι εορτές της Εκκλησίας είναι ποτάμια, θάλασσες χάριτος!

Εμείς τί σχέση έχουμε με αυτές τις εορτές και αυτά τα Χριστούγεννα;

Τελικά, αν το σκεφτούμε με ειλικρίνεια, τις εορτές, και ειδικά τα Χριστούγεννα, δεν τα ζούμε όπως οι άγιοι, όπως τα έχει ορίσει Εκκλησία. Περιμένουμε από μια αλλαγή στο σπίτι, από μερικά λαμπιόνια να μας αλλάξει λίγο η καθημερινότητα. Θέλουμε να αλλάξει κάπως η καθημερινότητά μας η οποία έχει γίνει αφόρητη και κουραστική, αλλά η ψυχή δεν γεμίζει από κτιστά φώτα. Υπάρχει όμως ένα άλλο φώς, το άκτιστο Φώς, πού έχει Πρόσωπο, είναι ο Χριστός. Υπάρχει και σήμερα το πραγματικό αυτό Φώς και μπορεί να φωτίσει καθέναν που το επιθυμεί. Μπορεί να φωτίσει και να ζεστάνει, όποιον ανοίξει τα παράθυρα της ψυχή του.

Θέλω να σας αναφέρω και το παρακάτω περιστατικό στο οποίο αποδεικνύεται ότι τα Χριστούγεννα μπορούν να υπάρξουν σε οποιαδήποτε μέρα του χρόνου. Τα Χριστούγεννα δηλώνουν ακριβώς το «σήμερον» του κοντακίου της εορτής. Μέσα από κάποιο περιστατικό μπορείς να ζεις τα Χριστούγεννα οποιαδήποτε ημέρα και κάθε μέρα. Για παράδειγμα, Χριστούγεννα μπορείς να νιώσεις όταν γνωρίσεις έναν πραγματικό άνθρωπο του Θεού.

Ακούστε το ακόλουθο αληθινό περιστατικό:

«Το κρύο ήταν τσουχτερό και το Άγιο Όρος ήταν χιονισμένο. Ένας άγνωστος γέροντας ανέλαβε να με καθοδηγήσει μέχρι την Μονή Κουτλουμουσίου. Η επιθυμία μου όμως να λάβω συγκεκριμένες απαντήσεις μ’ έκανε να πάρω μαζί με ένα δάσκαλο από τη Κοζάνη το μονοπάτι για την καλύβα του γέροντα Παΐσιου στην Παναγούδα αμέσως μετά τον Εσπερινό.

Με πρόσωπο σκυμμένο, καρδιά θλιμμένη και βήματα βαριά προσέγγισα το κελί του. Αναρωτιόμουν τι θα έπραττα αν, ως καρδιογνώστης κοιτούσε βαθιά μέσα στη ψυχή μου και έβλεπε τα λάθη, την αμαρτία, τις παραλείψεις, τα μίση, τις μικρότητες, τις κατακρίσεις, τον αληθινό ψυχικό πόλεμο. Στη σκέψη και μόνο πως ο γέροντας έχει τέτοια ικανότητα δείλιασα και με έπιασε ντροπή. Αναθαρρούσα όμως και μονολογούσα μέσα μου. Ε! και τι έγινε, ο μόνος είμαι…

Μια άλλη φωνή ωστόσο, άγνωστη τότε, γνωστή τώρα σε εμένα απαντούσε. Υπάρχει λύση … Όσο και να επιχειρούσα να μην την ακούω και να την περιφρονώ τόσο αυτή δυνάμωνε. Υπάρχει λύση, φώναξα κάποια στιγμή χωρίς να το καταλάβω και ξάφνιασα τον συνοδοιπόρο μου δάσκαλο.

Με το που φθάσαμε στο κελί άρχισα να νιώθω κάπως περίεργα. Όλα, γύρω προκαλούσαν μια ηρεμία. Το χιονισμένο τοπίο, τα πουλιά, ο ήχος από το νερό στο ποτάμι. Βούρκωσα χωρίς να κλαίω. Οι σκέψεις περιστρέφονταν γύρω από την άγνωστη αυτή εσωτερική φωνή:

«Υπάρχει λύση»!

«Καλώς τα καλόπαιδα» είπε. Με την φωνή του γέροντα Παϊσίου επανήλθα στην πραγματικότητα.

Καθώς περνούσα το κατώφλι του Κελιού, μια ζεστασιά πρωτόγνωρη συγκλόνισε το είναι μου. Αληθινό άγγιγμα ψυχής. Ο γέροντας με κοίταξε. Το βλέμμα του ήταν αρκετό για να απομακρυνθούν όλες οι επιφυλάξεις και να ανοίξει η καρδιά.

Το μικρό διάστημα που έμεινα κοντά στον ταπεινό γέροντα Παΐσιο αρκούσε για να αναθεωρήσω σιγά - σιγά πολλά πράγματα. Η αντίληψή μου για τον κόσμο μεταβλήθηκε. Και για πρώτη φορά ένιωθα την ανάγκη να ευχαριστήσω τον Θεό για όλα.

Η μικρή επικοινωνία με το γέροντα λειτούργησε μακροπρόθεσμα καταλυτικά. Εκεί στο Κελί της Παναγούδας βίωσα τη ζεστασιά των ποιμένων. Αφουγκράστηκα το άγγελμα των αγγέλων «επί γης ειρήνη». Έζησα τα Χριστούγεννα.

Χριστούγεννα μακριά από τα φώτα, τα γλυκά, τις ψεύτικες ευχές για ειρήνη, τα υποκριτικά γέλια, την ιδιοτελή καλοσύνη και την ελεγχόμενη αγάπη που απευθύνεται σ’ αυτούς που επιδιώκουμε να μας αγαπούν. Μακριά από το θαύμα των θαυμάτων, τη Γέννηση του Σωτήρος Χριστού. Μακριά από την αληθινή πορεία και το μοναδικό σκοπό του ανθρώπου, δηλαδή τη σωτηρία του.

Σήμερα με βεβαιότητα μπορώ να φωνάξω πως ο Χριστός δύναται να γεννηθεί σε κάθε άνθρωπο. Τώρα ευθαρσώς μπορώ να διακηρύξω και να διαλαλήσω πως αρκεί να ανοίξουμε με ειλικρίνεια μια χαραμάδα στη ψυχή μας και τότε Αυτός θα φροντίσει τα υπόλοιπα. Μια μικρή χαραμάδα για να πλημμυρίσουμε ειρήνη, να γευθούμε καρπούς διαφορετικούς από αυτούς που μας σερβίρει εντέχνως η εκκοσμίκευση. Μια μικρή χαραμάδα για να αλλάξουν τα πάντα ριζικά. Μια μικρή χαραμάδα για να βροντοφωνάξουμε το…

«Χριστός γεννάται δοξάσατε».

Τελειώνοντας αγαπητοί μου επαναλαμβάνω και την ευχή πού έλεγε ο Όσιος Πατήρ: «Εγώ θα εύχομαι η καρδιά σας να γίνει Αγία Φάτνη και το Πανάγιο Βρέφος της Βηθλεέμ να σας δώσει όλες τις ευλογίες Του». Δεν νομίζω ότι θα μπορούσαμε να κλείσουμε την παρούσα ομιλία διαφορετικά, από το να επαναλάβουμε αυτήν την απλή, απλούστατη, αλλά τόσο βαθειά θεολογική και ουσιαστική ευχή!

[1] «Περί προσευχής», Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι ΣΤ’ (σελ. 195-196). Ιερό Ησυχαστήριο «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος» Σουρωτή Θεσσαλονίκης

Πηγή: Ενωμένη Ρωμηοσύνη

Ἱερά καί ἁγία, φωταυγής καί μυσταγωγική εἶναι ἡ νύκτα τῶν Χριστουγέννων. Ὁ ἱερός ὑμνογράφος, τό στόμα τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, ἀναφωνεῖ σέ πανηγυρικό τόνο: «Μεγάλυνον ψυχή μου, τόν ἐκ τῆς Παρθένου, Θεόν σαρκί τεχθέντα. Μεγάλυνον ψυχή μου, τόν ἐν τῷ Σπηλαίῳ, τεχθέντα Βασιλέα. Μεγάλυνον ψυχή μου, τήν ἁγνήν Παρθένον, τήν γεννησαμένην Χριστόν τόν Βασιλέα. Σήμερον ὁ Δεσπότης, τίκτεται ὡς βρέφος, ὑπὸ Μητρὸς Παρθένου. Σήμερον οἱ Ποιμένες, βλέπουσι τὸν Σωτῆρα, σπαργάνοις εἱλημένον, καὶ κείμενον ἐν Φάτνῃ. Σήμερον πᾶσα κτίσις, ἀγάλλεται καὶ χαίρει, ὅτι Χριστὸς ἐτέχθη, ἐκ τῆς Παρθένου Κόρης».

Ἱερὰ Μητρόπολις Κυθήρων, Χριστούγεννα 2017 

«Γένους βροτείου τὴν ἀνάπλασιν πάλαι, 

ᾌδων Προφήτης, Ἀββακούμ προμηνύει, 

Ἰδεῖν ἀφράστως ἀξιωθεὶς τὸν τύπον˙ 

Νέον Βρέφος γάρ, ἐξ ὄρους τῆς Παρθένου, 

Ἐξῆλθε λαῶν, εἰς ἀνάπλασιν Λόγος». 

(Εἱρμός δ’ ᾠδῆς Χριστουγέννων, Ἰαμβικός) 

Ἱερά καί ἁγία, φωταυγής καί μυσταγωγική εἶναι ἡ νύκτα τῶν Χριστουγέννων. Ὁ ἱερός ὑμνογράφος, τό στόμα τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας, ἀναφωνεῖ σέ πανηγυρικό τόνο: «Μεγάλυνον ψυχή μου, τόν ἐκ τῆς Παρθένου, Θεόν σαρκί τεχθέντα. Μεγάλυνον ψυχή μου, τόν ἐν τῷ Σπηλαίῳ, τεχθέντα Βασιλέα. Μεγάλυνον ψυχή μου, τήν ἁγνήν Παρθένον, τήν γεννησαμένην Χριστόν τόν Βασιλέα. Σήμερον ὁ Δεσπότης, τίκτεται ὡς βρέφος, ὑπὸ Μητρὸς Παρθένου. Σήμερον οἱ Ποιμένες, βλέπουσι τὸν Σωτῆρα, σπαργάνοις εἱλημένον, καὶ κείμενον ἐν Φάτνῃ. Σήμερον πᾶσα κτίσις, ἀγάλλεται καὶ χαίρει, ὅτι Χριστὸς ἐτέχθη, ἐκ τῆς Παρθένου Κόρης». 

Δοξολογία μεγάλη εἰς τόν οὐρανόν καί εἰς τήν γῆν καί χαρά καί ἀγαλλίασις παγκόσμια καί πανανθρώπινη διά τό τρισμέγιστο αὐτό γεγονός τῆς Θείας ἐνανθρωπήσεως. Εἶναι πνευματική καί λυτρωτική ἡ χαρά τοῦ κόσμου καί τῆς ἀνθρωπότητος διά τήν ἀνάπλασιν τοῦ...

«βροτείου γένους», ὅπως ἀκούσατε εἰς τόν προταχθέντα ἐπίκαιρο ὕμνο, τόν ὁποῖο θά ἀποδώσωμε εὐθύς ἀμέσως εἰς τήν ἀπλῆ γλῶσσα διά νά γίνη κατανοητός ἀπό ὅλους: «ὁ Προφήτης Ἀββακούμ, ψάλλοντας τήν παλαιά ἐκείνη ἐποχή, προεμήνυσε τήν ἀνάπλασι (καί πνευματική ἀναγέννησι) τοῦ ἀνθρώπινου γένους, ἀφοῦ ἀξιώθηκε νά ἰδῆ, κατά ἕνα ἀνέκφραστο τρόπο, μέ τά πνευματικά του μάτια τόν τύπον· Γιατί εἶδε (προορατικά) νέον βρέφος, τό Θεῖο Βρέφος, πού προῆλθε ἀπό τό ἀλάξευτο ὄρος τῆς Παρθένου, τόν Λόγον τοῦ Θεοῦ πού ἦλθε εἰς τόν κόσμον διά τήν ἀνάπλασιν (καί ἀνόρθωσιν) τῶν λαῶν».

Ὁ κόσμος καί ὁ ἄνθρωπος ἐπλάσθησαν ἐν σοφίᾳ ἀπό τόν Θεῖον Δημιουργόν, ἐδημιουργήθησαν «καλοί λίαν». Ἡ παράβασις τῆς θείας ἐντολῆς καί ἡ ἁμαρτία ἀμαύρωσαν «τό κατ’ εἰκόνα Θεοῦ» τοῦ ἀνθρώπου καί ἀνέκοψαν τήν φοράν του πρός τό «καθ’ ὁμοίωσιν τοῦ Θεοῦ». Μετά τήν προπατορική ἁμαρτία καί ὁ κόσμος ἐφθάρη καί ἀλλοιώθηκε. «Ἡ κτίσις συστενάζει καί συνωδίνει ἄχρι τοῦ νῦν» (Ρωμ. 8, 22). «Ὁ κόσμος ὅλος κεῖται ἐν τῷ πονηρῷ» πλέον, κατά τόν ἅγιον Εὐαγγελιστή Ἰωάννη (Α’ Ἰωάν. 5, 19).

Τό θεῖο ὅραμα τοῦ Προφήτου Ἀββακούμ πραγματοποιεῖται μετά τήν ὑπερφυσική Γέννησι τοῦ Θεανθρώπου, ὁ ὁποῖος «ἐξῆλθε εἰς ἀνάπλασιν λαῶν». Ἡ ἀνθρωπότητα, ἡ ὁποία κατά τήν ἐποχή τοῦ Νῶε κατεστράφη ἀπό τόν φοβερό κατακλυσμό καί κατά τήν ἐποχή τοῦ Λώτ κατεκάη μέ τήν φωτιά καί τό θειάφι, ἀναπλάσθηκε εἰς τό πρόσωπον τοῦ σαρκωθέντος Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ καί τό ἀπολυτρωτικό καί ἀναπλαστικό μήνυμα τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου μεταλαμπαδεύθηκε καί μεταλαμπαδεύεται ἀκόμη εἰς πᾶσαν τήν γῆν, ἀπό τῶν περάτων ἕως τῶν περάτων τῆς Οἰκουμένης.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,Τό λυπηρό καί ἀνησυχητικό εἶναι ὅτι μετά παρέλευσιν δύο χιλιετιῶν, 20 αἰώνων ζωῆς καί δράσεως τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανισμοῦ εἰς τόν πλανήτην μας, δέν καταυγάζει τό φῶς τοῦ Χριστοῦ ὁλόκληρη τήν Οἰκουμένη. Οἱ μακράν τοῦ Θεοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας ἄνθρωποι σήμερα, ὄχι μόνο δέν ἐνδιαφέρονται διά τήν διάσωσιν τοῦ «κατ’ εἰκόνα» καί τήν ἐπίτευξιν τοῦ «καθ’ ὁμοίωσιν», περιφρονοῦν δηλ. τό κατά φύσιν καί ἀπαξιώνουν τό ὑπέρ φύσιν, ἀλλά καί ἐπιδιώκουν τήν ἀφύσικη, τήν παρά φύσιν ζωή, τήν ἀντίθετη πρός τούς θείους νόμους τοῦ Πανσόφου Δημιουργοῦ μας, ἀνώμαλη καί ἀκατάστατη ζωή, ἡ ὁποία κάθε ἄλλο παρά εὐτυχία, εἰρήνη, πρόοδο, πνευματική ἄνοδο καί προκοπή ὑπόσχεται.

Ἀπέχουμε πολύ ἀκόμη ἀπό τήν πραγμάτωσι τοῦ Θείου Λόγου, τῆς Θείας προρρήσεως «…καί γενήσεται μία ποίμνη, εἷς ποιμήν» (Ἰωαν. 10,16), ἡ ὁποία προϋποθέτει τήν σύναξι ὅλων τῶν λογικῶν προβάτων τοῦ Χριστοῦ ἐντός τῆς ἁγίας Μάνδρας τῆς Μιᾶς, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, τῆς Ἁγίας Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας καί ὄχι τήν ἔνταξί τους στήν ὅποια χριστιανική κοινότητα, ἡ ὁποία σφετερίζεται καί οἰκειοποιεῖται τόν θεῖο ὅρο «Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ», ὡσάν νά ὑπάρχουν πολλές καί ἀκοινώνητες μεταξύ των Ἐκκλησίες καί ὄχι ἡ Μία καί Μόνη τοῦ Χριστοῦ Ἁγία τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησία, ἡ Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς.

Αὐτή εἶναι ἡ ἀπερίτμητη καί σώζουσα ἀλήθεια περί Ἐκκλησίας, ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησιολογία, ὅσο καί ἄν ἐνοχλοῦνται καί ταράσσονται οἱ ὀπαδοί τῆς παναιρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ καί οἱ νοσταλγοί καί «ἀχθηφόροι» τῆς ἰδέας τῆς Πανθρησκείας.
Καί πλανῶνται πλάνην οἰκτράν ὅσοι μέ τίς Διαθρησκειακές συνάξεις καί συμπροσευχές νομίζουν ὅτι θά κατορθώσουν κάτι καί ὅτι θά ἀλλάξουν καί θά «φωτίσουν» μέ τόν τρόπο αὐτό τόν κόσμο καί τήν ἀνθρωπότητα.

Ὁ ἀείμνηστος Ἁγιορείτης Γέροντας π. Γεώργιος Γρηγοριάτης, Κυθήριος τήν καταγωγή, ἔλεγε τά ἀκόλουθα σέ ἐπίκαιρες Χριστουγεννιάτικες ὁμιλίες του εἰς τήν τράπεζα τῆς Ἱ. Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους, τά ὁποῖα παρακαλῶ ἰδιαίτερα νά προσέξωμε:

«…Ζοῦμε σέ ἕνα κόσμο γεμᾶτο σύγχυση. Ὅμως μέσα σ’  αὐτόν τόν κόσμο πού ἔχει τόση σύγχυσι, τόση ἀβεβαιότητα, τόσο ἄγχος, τόση ἀνασφάλεια, πού ὅλα εἶναι τόσο ρευστά καί τόσο μάταια, αὐτός ὁ ὁποῖος ἔχει τόν Χριστό μέσα του ἔχει ἀσφάλεια, ἔχει εἰρήνη, ἔχει βεβαιότητα, εἶναι ἤδη μπολιασμένος μέσα στόν Θεό καί μέσα στήν αἰωνιότητα τοῦ Θεοῦ.

…Σέ τέτοιες μεγάλες ἡμέρες δέν μποροῦμε νά σκεφτόμαστε ἐγωϊστικά μόνο τόν ἑαυτό μας. Σκεφτόμαστε ὅλους τούς ἀνθρώπους πού πάσχουν, ὅλους τούς ἀνθρώπους πού πονοῦν, ὅλους τούς ἀνθρώπους πού δέν γνωρίζουν τόν Χριστό. Καί γι’ αὐτό, σήμερα ἰδιαιτέρως, ἡ προσευχή μας ἄς εἶναι γιά ὅλο τόν κόσμο. Ἄς παρακαλέσωμε τόν Κύριο, τό Θεῖον Βρέφος, πού παρ’ ὅλα αὐτά εἶναι ὁ Βασιλεύς τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς, νά σηκώση ἐκεῖνο τό εὐλογημένο χεράκι Του καί νά εὐλογήση τόν κόσμο, τόν τετραπέρατο κόσμο. Νά εὐλογήση ὅλους τούς λαούς τῆς γῆς, ὅλα τά ἔθνη τοῦ κόσμου. Νά εὐλογήση τήν ἁγία μας Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία, τήν ἁπανταχοῦ τῆς γῆς σταυρωμένη καί διωκομένη. Νά εὐλογήση τούς μάρτυρες Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, πού εἶναι στίς φυλακές καί στά στρατόπεδα συγκεντρώσεως γιά τήν ἀγάπη τοῦ Ἐσταυρωμένου Κυρίου, τοῦ σήμερον νηπιάσαντος Θεοῦ. Νά εὐλογήση τούς ὑποδούλους Ἕλληνας ἀδελφούς μας τῆς Κύπρου, τῆς Βορείου Ἠπείρου, τῆς Κωνσταντινουπόλεως, καί ὅπου ἀλλοῦ. Νά εὐλογήση τά νιᾶτα μας, τά ὁποῖα σήμερα περνοῦν αὐτή τήν μεγάλη δυσκολία τῆς ἐλλείψεως προσανατολισμοῦ… Ὁ Κύριος νά δώση τήν εὐλογία Του σέ ὅλους μας».

Ἀδελφοί μου,
Ἡ ἀνάπλασις τοῦ κόσμου καί τῶν ἀνθρώπων, ἡ ἀνάπλασις καί πνευματική ἀναγέννησις ὅλων μας γίνεται μόνον ἐν τῷ γεννηθέντι ἐν Βηθλεέμ τῆς Ἰουδαίας Σωτῆρι Χριστῷ. Αὐτό προϋποθέτει τήν διά τῆς μετανοίας ἀναγέννησι καί ἀνακαίνισι τοῦ νοῦ καί τῆς καρδίας μας, τήν ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι χαρίτωσί μας, πλούσιο τόν θεῖο φωτισμό καί σταθερή καί ἀποφασιστική πορεία εἰς τόν σταυροαναστάσιμο δρόμο τῆς πνευματικῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς διά τήν ἐπίτευξι, μέ τήν βοήθεια καί τήν δύναμι τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ὑψηλοῦ καί θείου στόχου τοῦ ἁγιασμοῦ καί τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας μας.

Εὐχόμενος ἀπό καρδίας εἰς ὅλους τούς ἀγαπητούς μας Κυθηρίους καί Ἀντικυθηρίους, τούς ἐνταῦθα καί ἁπανταχοῦ τῆς γῆς διαβιοῦντας καί ἐργαζομένους καί εἰς ὅλα τά πνευματικά μας ἐν Κυρίῳ τέκνα, τά ἐγγύς καί τά μακράν, καί ἰδιαιτέρως τούς ἀγαπητούς μας ναυτικούς, πού διασχίζουν τά πέλαγα καί τούς ὠκεανούς ὅλου τοῦ κόσμου, τηλαυγῆ τόν Θεῖο φωτισμό εἰς τήν ζωήν καί τά ἔργα μας καί τήν σύν Θεῷ κατόρθωσιν τῆς πνευματικῆς μας ἀναπλάσεως, καθώς ἐπίσης ἔτη πολλά καί εὐλογημένα, καλήν  ὑγιείαν καί πλούσια τά βιοτικά καί πνευματικά ἀγαθά, εὐλογημένα δέ καί εἰρηνικά τά ἅγια Χριστούγεννα καί τό Ἅγιο Δωδεκαήμερο, διατελῶ,

Μέ Χριστουγεννιάτικες εὐχές καί ἀγάπη

Ὁ Μητροπολίτης

†Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ

Πηγή: Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό

Ἱερὰ Μητρόπολις Πειραιῶς, Χριστούγεννα 2017

Τέκνα μου ἀγαπητά καί περιπόθητα,

Τὸν Ἀστέρα οἱ Μάγοι ἰδόντες, τρόπῳ ξένῳ,
τούτῳ παρείποντο, τὸν τεχθέντα ἐπιζητοῦντες,
ὃν εὑρόντες δώροις ἐτίμησαν, χρυσῷ καὶ λιβάνῳ, καὶ σμύρνῃ βοῶντες·
Δόξα ἐν ὑψίστοις τῷ τεχθέντι Θεῷ.

Κατά τήν παμμεγίστη Ἑορτή τῆς Γεννήσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ ἡ Ἁγία Ἐκκλησία ὅρισε, ἰδιαίτερη μνεία καί ἀναφορά, ἐπαινετική καί μιμητική, νά γίνεται στά πρόσωπα τῶν τριῶν Μάγων, τῶν προσκυνησάντων τό θεῖο βρέφος, τό ἐπαναπαυόμενο στίς ἀγκάλες τῆς ἁγίας αὐτοῦ Μητρός.

Τόσο ἡ ὑμνολογία ὅσο καί οἱ εἰκονογραφικές παραστάσεις τῆς Ἑορτῆς, προβάλουν τίς σεβάσμιες μορφές τους. Παρουσιάζονται συνήθως ἐν πορεία, ἄλλοτε νά πεζοποροῦν, ἄλλοτε νά ἱππεύουν, ἀκολουθώντας ὡς ὁδοδείκτη τό Ἄστρο τῆς Βηθλεέμ. Συχνά Ἄγγελος Κυρίου προπορεύεται ἔμπροσθεν αὐτῶν καί τούς καθοδηγεῖ. Κρατοῦν δῶρα γιά τόν ἄγνωστο Βασιλέα πού ἀναζητοῦν, χρυσό καί λίβανο καί σμύρνα. Κι ὅταν συναντοῦν τό «νέο παιδίον, τόν πρό αἰώνων...

Θεό» ἀγκαλοφορούμενο ὑπό τῆς Παρθένου Μητρός Του, πέφτουν καί Τόν προσκυνοῦν· ἐκεῖνοι οἱ σοφοί καί οἱ σπουδαῖοι του κόσμου, Αὐτόν πού ἦρθε ταπεινά καί παράδοξα νά οἰκονομήσει τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπινου γένους.

Τούτη τήν ἐξέχουσα θέση καταλαμβάνουν οἱ Μάγοι οἱ ἐξ Ἀνατολῶν κατά τήν σημερινή Ἑορτή τῆς τοῦ Χριστοῦ γεννήσεως, καί φρονοῦμε πώς τοῦτο δέν ἐπιτάσσεται μόνο ἀπό τή βιβλική διήγηση, ἀλλά καί ἀπό τή σημασία τῆς ἀναζήτησης καί τῆς προσκύνησής τους. Ἡ συνάντηση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν ζῶντα Θεό, σέ κάθε ἐποχή, ἀποτελεῖ τό σκοπό τῆς ὕπαρξης καί τῆς ζωῆς. Γι’ αὐτό ἡ Ἐκκλησία ἀναδεικνύει πάντα τίς προϋποθέσεις τούτης τῆς συνάντησης, τούτης τῆς σχέσης μεταξύ του ἀνθρώπου καί τοῦ Θεοῦ, ἔτσι ὅπως τή βίωσαν μορφές ἅγιες ἀνά τούς αἰῶνες, μέ σκοπό νά ὠφεληθοῦμε καί ἐμεῖς στή δική μας πορεία πρός προσκύνηση τοῦ Σαρκωμένου Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ.

Ζώντας σέ καιρούς δύσκολους, σέ μία ἐποχή κρίσης, ὅπου ἡ ἀγωνία καί ὁ φόβος τῆς ἐπιβίωσης κυριαρχοῦν, εἶναι εὔκολο ὁ ἄνθρωπος νά γίνει ἀναζητητής τοῦ πρόσκαιρου καί τοῦ ἐφήμερου, χωρίς νά ἔχει τό κουράγιο ἤ τήν ἐπιθυμία νά στρέψει τή ματιά του πρός τόν οὐρανό καί πρός τά ἀληθινά προβλήματα τῆς ζωῆς.

Ἄν ἀναλογιστεῖ κανείς ἐπίσης, πώς ἡ κρίση αὐτή ἀναπτύσσεται μέσα στά πλαίσια ἑνός πολιτισμοῦ πού ὄχι μόνο ἔχει ἐξαγγείλει τό θάνατο τοῦ Θεοῦ, ἀλλά προσπαθεῖ ἐναγώνια νά ἀποδείξει πώς ἡ ζωή χωρίς Αὐτόν εἶναι θελκτικότερη, γίνεται κατανοητό πώς οἱ αἰτίες καί οἱ λόγοι πού ὁδήγησαν τά τρία αὐτά πρόσωπα νά κινηθοῦν ἀπό τήν αὐτάρκεια τῆς ἀτομικῆς γνώσης, στή μεταφυσική ἀναζήτηση τοῦ ὑπερβατικοῦ, εἶναι πολύτιμη καί καθόλα ἐπίκαιρη.

Ποιές λοιπόν οἱ ἀφετηρίες τῆς ἀναζητήσεως καί ποιά ἡ σημασία τῆς κατάθεσης τῶν τριῶν αὐτῶν προσκυνητῶν τοῦ θείου βρέφους;

Ἡ ἀναζήτηση τῶν Μάγων τῆς Ἀνατολῆς ἔχει ὡς ἀπαρχή της, τή σπουδή τῆς κτίσεως. Οἱ Μάγοι ἦταν μέλη μίας ἐκ τῶν ἕξι φυλῶν τῆς Μηδίας, καί ἀποτελοῦσαν τούς θεματοφύλακες τῆς ἐπιστημονικῆς γνώσης τῆς ἐποχῆς τους, ἔχοντας ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον γιά τήν ἀστρονομία, ἀλλά καί ὑπηρετώντας τό λαό τους μέ καθήκοντα ἱερατικῆς φύσεως. Γι’ αὐτούς ὁ κόσμος, ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ, εἶναι τό περιβάλλον στό ὁποῖο ἀναζητοῦν τήν ἀλήθεια. Ἡ ἐπιστημονική γνώση κατά τή θεώρηση αὐτή γίνεται τό ἔναυσμα μίας γνήσιας ὑπερβατικῆς ἀναζήτησης, πολύ διαφορετικῆς ἀπό ἐκεῖνο πού ἀποκαλοῦμε «ἔρευνα» μέσα στό πλαίσιο τῆς ἐπιστημολογίας τοῦ σύγχρονου δυτικοῦ πολιτισμοῦ. Σήμερα ἡ ἐπιστήμη πολύ συχνά αὐτοπεριορίζεται στό ἐγχείρημα νά ἀποδείξει τήν αὐτάρκεια τοῦ ἀνθρώπου, ἄν ὄχι, τήν ἀπουσία τῆς θεϊκῆς πνοῆς στό κόσμο. Μία τέτοια ἐμμονή δέν ὑπάρχει στή σκέψη τῶν Μάγων τῆς Περσίας. Ἐκεῖνοι ἐνδιαφέρονται γιά τήν ἀλήθεια, χωρίς νά στρατεύουν ἰδεολογικά τά πορίσματα τῆς ἐπιστήμης στίς φιλοσοφικές τους ἐπιλογές. Γι’ αὐτό ἐξάλλου ἔχουν τήν τόλμη νά ἀναζητήσουν τήν ἀλήθεια πέρα ἀπό τό δικό τους τόπο καί τό δικό τους σπουδαῖο πολιτισμό.

Ἡ ἀναζήτηση τῶν Μάγων τῆς Ἀνατολῆς ἐπεκτείνεται πέρα ἀπό τή φυσική στό χῶρο τῆς μεταφυσικῆς. Κατανοοῦν δηλαδή οἱ σοφοί αὐτοί ἄνδρες, πώς ἡ κτίση δέν κυοφορεῖ ὅλες τίς ἀπαντήσεις πού ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἀνάγκη. Ὑπάρχουν πράγματα πού δέν μποροῦν οὔτε νά μετρηθοῦν, οὔτε νά ἐξηγηθοῦν μέ νόμους φυσικούς καί μαθηματικά ἀξιώματα. Τοῦτα τά παράδοξα προκαλοῦν τό ἐνδιαφέρον τῶν Μάγων. Γι’ αὐτό ἡ θέα ἑνός ἀστεριοῦ πού δέν ὑπακούει στούς κανόνες τοῦ οὐρανοῦ, ἀφοῦ δέν κινεῖται ἀπό τήν Ἀνατολή πρός τή Δύση, ἀφοῦ ἐμφανίζεται καί ἐξαφανίζεται, ἀφοῦ καταδεικνύει ἕνα συγκεκριμένο τόπο ἐπί τῆς γῆς, τή Βηθλεέμ, πρᾶγμα πού δέν ἐνεργοῦν τά συνήθη οὐράνια σώματα, γίνεται ἀντικείμενο μελέτης. Γιά νά ἀνταπεξέλθουν στίς ἀπαιτήσεις τούτης τῆς ἔρευνας καταφεύγουν ὄχι μόνο στή σοφία τῆς παραδόσεώς τους, ἀλλά καί σέ κείμενα προφητικά, προερχόμενα ἀπό τήν ἰουδαϊκή παράδοση. Ἔτσι πείθονται πώς τό θαυμαστό αὐτό ἀστρικό φαινόμενο εἶναι σημεῖο πού μαρτυρεῖ γεγονός μεγάλης σημασίας, τήν ἔλευση δηλαδή ἑνός βασιλέα ἀνωτέρου ἀπό κάθε ἄλλον.

Ἡ ἀναζήτηση τῶν Μάγων τῆς Ἀνατολῆς ὁλοκληρώνεται μέ τήν προσκύνησή τους. Οἱ σπουδαῖοι αὐτοί ἄνδρες, οἱ ἐπιφανεῖς καί σοφοί, οἱ πλούσιοι καί ἰσχυροί, συναντοῦν μία ταπεινή κόρη πού κρατᾶ στά χέρια της ἕνα νήπιο. Καμιά ἀπογοήτευση δέν γεννᾶται στή ψυχή τῶν Μάγων· καμία ἀμφιβολία δέν ἐμφανίζεται, κανένας δισταγμός. Τοῦτο συμβαίνει γιατί οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ἀναζητοῦν τήν ἀλήθεια γιά νά τή προσκυνήσουν. Ἡ προσκύνηση εἶναι ὁ σκοπός τῆς ἀναζήτησής τους, ὁ προορισμός τῆς σπουδῆς τους, ἡ ἀποστολή τῆς ἐπιστήμης τους. Δέν ἀναζητοῦν κάτι γιά νά λατρευτοῦν οἱ ἴδιοι, ἀλλά ψάχνουν Ἐκεῖνον πού ἀξίζει ἀληθινά νά λατρέψουν. Καί γι’ αὐτό ἄλλωστε ἀξιώνονται νά δοῦν καί ν’ ἀναγνωρίσουν τόν ἐνανθρωπήσαντα Λόγο.

Ἡ ἀναζήτηση τῶν Μάγων, τούς ὁδηγεῖ στήν προσκύνηση, καί αὐτή μέ τή σειρά της κορυφώνεται στήν προσφορά δώρων πολύτιμων στό θεῖο βρέφος, χρυσοῦ καί λιβάνου καί σμύρνας. Καταθέτουν ὅ,τι ἔχει ἀξία, μέ τά μέτρα καί τά σταθμά τά κοσμικά, γιά νά λάβουν ὡς ἀντίδωρο, ἀπαντήσεις καί διεξόδους πού ἀφοροῦν τό ὑπαρξιακό τέλμα στό ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος ἔχει ἐγκλωβιστεῖ. Παραθέτουν στοιχεῖα τοῦ κόσμου πού συμβολίζουν πολλά περισσότερα ἀπό ἐκεῖνα πού φαίνονται.

Ἡ κατάθεση τῶν Μάγων τῆς Ἀνατολῆς γίνεται μέ χρυσό. Ἔτσι τιμοῦν τό Χριστό ὅπως ἁρμόζει σέ βασιλέα ἀληθινό, στόν ὁποῖο ταιριάζουν δῶρα πολύτιμα. Ὁ χρυσός ὅμως φέρει καί ἄλλον συμβολισμό. Στή ζωή ὑπάρχουν πράγματα σημαντικά καί δυσεύρετα. Εἶναι ἐκεῖνα πού δίνουν τό νόημα στό βίο τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ ἀγώνας τοῦ ἀνθρώπου τελικά εἶναι νά ἀνακαλύψει ποιά εἶναι αὐτά πού νοηματοδοτοῦν τή ζωή του. Οἱ Μάγοι προσφέρουν χρυσό ἀναγνωρίζοντας πώς ἡ ζωή ἀποκτᾶ τό ὑπέρτατο νόημα μόνο μέσα ἀπό τή σχέση καί τήν ἕνωση μέ τό Θεό.

Ἡ κατάθεση τῶν Μάγων τῆς Ἀνατολῆς γίνεται μέ λίβανο. Ἔτσι τιμοῦν τό Χριστό ὅπως ἁρμόζει σέ Θεό ἀληθινό, ὁ ὁποῖος δέχεται θυσίες. Ὁ λίβανος ὅμως φέρει καί ἄλλον συμβολισμό. Εἶναι σημεῖο τῆς προσφορᾶς μέ διττή ἔννοια. Εἶναι ἡ λατρευτική ἀναφορά στό Θεό, εἶναι καί ἡ φιλάνθρωπη στάση πρός τόν ἀδελφό. Προσφέρω στό Θεό ἀπό τό κόπο μου γιά νά εὐλογηθεῖ ἡ ζωή μου, προσφέρω στόν ἀδελφό ἀπό τά δωρήματα τοῦ Θεοῦ σέ ἐμένα, γιά νά ἀναπαύσω καί τή δική του ταλαιπωρία. Οἱ Μάγοι προσφέρουν λίβανο ἀπελευθερώνοντας τή ζωή ἀπό τά δεσμά τῆς ἀνάγκης, ἀνοίγοντας στόν ἄνθρωπο τόν ὁρίζοντα τῆς θείας χάριτος.

Ἡ κατάθεση τῶν Μάγων τῆς Ἀνατολῆς γίνεται μέ σμύρνα. Ἔτσι τιμοῦν τό Χριστό ὅπως ἁρμόζει σέ Ἐκεῖνον πού ἐνῶ εἶναι ἀθάνατος, ἐπιλέγει νά πεθάνει γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπινου γένους. Ἡ σμύρνα ὅμως φέρει καί ἄλλον συμβολισμό. Ἡ χρήση της σχετίζεται μέ τίς ταφικές συνήθειες. Εἶναι στοιχεῖο τοῦ θανάτου, τοῦ μόνου ἀληθινοῦ ἐχθροῦ του ἀνθρώπου. Ὁ ἄνθρωπος δημιουργήθηκε ἀπό τό Θεό γιά νά ζήσει, ὄχι γιά νά πεθάνει. Ἡ παρακοή καί ἡ πτώση ὁδήγησαν σέ μία παραφύση ζωή, τῆς ὁποίας ἡ κάθε πτυχή σκιάζεται ἀπό τήν ἁμαρτία, τόν πόνο καί τή φθορά. Οἱ Μάγοι προσφέρουν σμύρνα καταθέτοντας τό ἀδιέξοδό του θανάτου, στά πόδια ἐκείνου πού ἔμελλε μέ τήν Ἀνάστασή του νά καταργήσει τό θάνατο καί τά γεννήματά του.

Τέκνα μου ἀγαπητά,
Ζώντας σέ χρόνους μετανεωτερικούς, ἔχουμε πιστέψει πώς κατακτήσαμε τήν ἐλευθερία μας ἐπειδή ἡ τεχνολογία καί τά μέσα πού αὐτή μας παρέχει, ἀνοίγουν μπροστά μας ἀμέτρητες ἐπιλογές. Τούτη ὅμως ἡ πολυπλοκότητα, ἡ πολυδιάσπαση τοῦ βίου μας παράγει ταυτόχρονα ἄγχος, φόβο καί σύγχυση. Ὑπάρχει ἡ αἴσθηση πώς πορευόμαστε μέσα στό σκοτάδι τῶν πολλαπλῶν μας ἐπιλογῶν. Ποῦ στά ἀλήθεια ὅμως πᾶμε; Ποῦ ἀξίζει νά ὁδηγήσουμε τή ζωή μας; Ποιό «σημεῖο» θά κατευθύνει τά βήματά μας; Ποιό φῶς θά διακρίνει τήν ἀλήθεια ἀπό τό ψεῦδος;

Οἱ μορφές τῶν Τριῶν Μάγων, ἐκείνων τῶν συνετῶν ἀνδρῶν τῆς Ἀνατολῆς, προβάλουν ὡς ζῶσες ἀπαντήσεις στίς ἀγωνίες μας. Ὁ Θεός ὁδηγεῖ μέ τρόπο θαυμαστό, οὐράνιο καί φωτεινό τίς ζωές μας, ὅταν ἡ προαίρεσή μας εἶναι ἐν ἐγρηγόρσει, ὅταν ὁ νοῦς μας ἕλκεται ἀπό τόν σαρκωμένο Λόγο, ὅταν ἡ καρδιά μας θερμαίνεται ἀπό τά τίμια Δῶρα, ὅταν ἡ ψυχή μας κλίνει γόνυ προσκυνήσεως σέ Ἐκεῖνον πού εἶναι ἡ Ὁδός, ἡ Ἀλήθεια καί ἡ Ζωή.

Εὐχόμαστε Καλά Χριστούγεννα, πλήρη φωτός καθοδηγητικοῦ, ἱκανοῦ νά παρηγορεῖ καί νά ἐλευθερώνει τόν καθένα ἀπό τά προσωπικά του ἀδιέξοδα.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΤΕΧΘΗ!
ΑΛΗΘΩΣ ΕΤΕΧΘΗ!
Χρόνια πολλά μέ ὅλη μου τήν ἀγάπη!

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ

Πηγή: Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό

Κατὰ τὴν δημιουργία τῆς προμήτορος Εὔας ὁ Θεὸς πῆρε τὴν ἔμψυχη πλευρὰ τοῦ Ἀδὰμ καὶ τὴν ὁλοκλήρωσε σὲ γυναῖκα, γι᾿ αὐτὸ δὲν ἐμφύσησε σ᾿ αὐτὴν πνοὴ ζωῆς καθὼς καὶ στὸν Ἀδάμ, ἀλλὰ τὸ μέρος ποὺ ἔλαβε ἀπὸ τὴν σάρκα του τὸ τελειοποίησε σὲ ὁλόκληρο σῶμα γυναικός, τὴν δὲ ἀπαρχὴ τοῦ πνεύματος ποὺ ἔλαβε μαζὶ μὲ τὴν ἔμψυχη σάρκα τὴν τελειοποίησε σὲ ψυχὴ ζωντανὴ δημιουργώντας μὲ τὰ δυὸ μαζὶ ἕναν ἄλλον ἄνθρωπο. Κατὰ τὸν ἴδιο ἀκριβῶς τρόπο ὁ πλαστουργὸς καὶ κτίστης Θεὸς πῆρε ἀπὸ τὴν Ἁγία Μαρία ἔμψυχη σάρκα σὰν ζύμη καὶ μικρὴ ἀπαρχὴ ἀπὸ τὸ φύραμα τῆς φύσεώς μας - δηλαδὴ ἀπὸ τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα μαζὶ - καὶ τὴν ἕνωσε μὲ τὴν δική του ἀκατάληπτη καὶ ἀπρόσιτη Θεότητα. Ἢ μᾶλλον ἕνωσε πραγματικὰ ὅλη τὴν ὑπόσταση τῆς Θεότητός του μὲ τὴν δική μας φύση, τὴν ἔσμιξε ἄμικτα μ᾿ αὐτὴ καὶ τὴν ἔκανε ἅγιο ναό του. Ἔτσι ὁ ποιητὴς τοῦ Ἀδὰμ ἔγινε ἀτρέπτως καὶ ἀναλλοιώτως τέλειος ἄνθρωπος.

Ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου: Βίβλος τῶν Ἠθικῶν, Λόγος Α´.

Κεφάλαιο γ´. Περὶ τῆς τοῦ Λόγου Σαρκώσεως καὶ κατὰ τίνα τρόπον δι᾿ ὑμᾶς ἐσαρκώθη. (ἀρχικὸ κείμενο)

Γιὰ νὰ προσεγγίσουμε τὴν σάρκωση τοῦ Λόγου καὶ τὴν ἀπόῤῥητη γέννησή του ἀπὸ τὴν ἀειπάρθενο Μαρία καὶ νὰ κατανοήσουμε καλὰ τὸ μυστήριο τῆς οἰκονομίας γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ γένους μας τὸ κρυμμένο πρὸ τῶν αἰώνων (Ἐφεσίους 3:9), θὰ μᾶς βοηθήσει ἡ ἑξῆς γνωστὴ εἰκόνα:

Κατὰ τὴν δημιουργία τῆς προμήτορος Εὔας ὁ Θεὸς πῆρε τὴν ἔμψυχη πλευρὰ τοῦ Ἀδὰμ καὶ τὴν ὁλοκλήρωσε σὲ γυναῖκα, γι᾿ αὐτὸ δὲν ἐμφύσησε σ᾿ αὐτὴν πνοὴ ζωῆς καθὼς καὶ στὸν Ἀδάμ, ἀλλὰ τὸ μέρος ποὺ ἔλαβε ἀπὸ τὴν σάρκα του τὸ τελειοποίησε σὲ ὁλόκληρο σῶμα γυναικός, τὴν δὲ ἀπαρχὴ τοῦ πνεύματος ποὺ ἔλαβε μαζὶ μὲ τὴν ἔμψυχη σάρκα τὴν τελειοποίησε σὲ ψυχὴ ζωντανὴ δημιουργώντας μὲ τὰ δυὸ μαζὶ ἕναν ἄλλον ἄνθρωπο. Κατὰ τὸν ἴδιο ἀκριβῶς τρόπο ὁ πλαστουργὸς καὶ κτίστης Θεὸς πῆρε ἀπὸ τὴν Ἁγία Μαρία ἔμψυχη σάρκα σὰν ζύμη καὶ μικρὴ ἀπαρχὴ ἀπὸ τὸ φύραμα τῆς φύσεώς μας - δηλαδὴ ἀπὸ τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα μαζὶ - καὶ τὴν ἕνωσε μὲ τὴν δική του ἀκατάληπτη καὶ ἀπρόσιτη Θεότητα. Ἢ μᾶλλον ἕνωσε πραγματικὰ ὅλη τὴν ὑπόσταση τῆς Θεότητός του μὲ τὴν δική μας φύση, τὴν ἔσμιξε ἄμικτα μ᾿ αὐτὴ καὶ τὴν ἔκανε ἅγιο ναό του. Ἔτσι ὁ ποιητὴς τοῦ Ἀδὰμ ἔγινε ἀτρέπτως καὶ ἀναλλοιώτως τέλειος ἄνθρωπος.

Ὅπως ἀκριβῶς λοιπὸν ἀπὸ τὴν πλευρὰ τοῦ Ἀδὰμ ἔπλασε τὴν γυναῖκα, ἔτσι, ἀφοῦ δανείστηκε τὴν σάρκα ἀπὸ τὴν θυγατέρα τοῦ Ἀδὰμ τὴν ἀειπάρθενο καὶ Θεοτόκο Μαρία καὶ τὴν ἔλαβε χωρὶς σπορά, γεννήθηκε κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο μὲ τὸν πρωτόπλαστο. Ὥστε ὅπως ἀκριβῶς ὁ Ἀδὰμ μὲ τὴν παράβαση ἔγινε ἡ ἀρχὴ τῆς γεννήσεώς μας στὴν φθορὰ καὶ στὸν θάνατο, ἔτσι καὶ ὁ Χριστὸς καὶ Θεός μας μὲ τὴν ἐκπλήρωση κάθε δικαιοσύνης ἔγινε ἡ ἀπαρχὴ τῆς ἀναγεννήσεώς μας στὴν ἀφθαρσία καὶ τὴν ἀθανασία. Αὐτὸ ἐννοεῖ ὁ θεῖος Παῦλος ὅταν λέει: «Ὁ πρῶτος ἄνθρωπος πλάστηκε ἀπὸ τὴ γῆ χοϊκός. Ὁ δεύτερος ἄνθρωπος, δηλαδὴ ὁ Κύριος, εἶναι ἐπουράνιος. Ὅ,τι λογῆς ἦταν ὁ χοϊκὸς τέτοιοι εἶναι καὶ ὅλοι οἱ χοϊκοὶ καὶ ὅ,τι λογῆς εἶναι ὁ ἐπουράνιος τέτοιοι εἶναι καὶ ὅλοι ὅσοι γίνονται ἐπουράνιοι δι᾿ αὐτοῦ.»

(Α´ Κορ. ιε´ 47-48). Καὶ πάλι: «Ἡ ἀπαρχὴ εἶναι ὁ Χριστός, ἔπειτα ὅσοι εἶναι τοῦ Χριστοῦ.» (Α´ Κορ. ιε´ 23).

Ἐπειδὴ λοιπὸν ὁ Χριστὸς ἔγινε τέλειος ἄνθρωπος κατὰ τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα, ὅμοιος μέ μᾶς σὲ ὅλα ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, μᾶς μεταδίδει τὴν Θεότητά του λόγω τῆς πίστης μας σ᾿ αὐτὸν καὶ μᾶς καθιστᾷ συγγενεῖς του κατὰ τὴν φύση καὶ τὴν οὐσία τῆς Θεότητάς του. Πρόσεξε τὸ νέο καὶ παράδοξο μυστήριο: Ὁ Θεὸς Λόγος ἔλαβε ἀπὸ μᾶς σάρκα, ποὺ δὲν εἶχε ἐκ φύσεως καὶ ἔγινε ἄνθρωπος, ποὺ δὲν ἦταν. Ἀπὸ τότε μεταδίδει στοὺς πιστοὺς τὴν Θεότητά του - τὴν ὁποία κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους ἢ τοὺς ἀνθρώπους δὲν εἶχε ἀποκτήσει - καὶ μ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο γίνονται θεοὶ κατὰ χάρη καὶ θέση, ποὺ δὲν ἦταν. Ἔτσι χαρίζει σ᾿ αὐτοὺς τὴν ἐξουσία νὰ γίνονται τέκνα Θεοῦ (κατὰ Ἰωάννην 1:12) γι᾿ αὐτὸ καὶ ἔγιναν καὶ πάντοτε θὰ γίνονται καὶ ποτὲ δὲν θὰ πάψουν νὰ γίνονται. Ἄκουσε καὶ τὸν θεῖο Παῦλο ποὺ παρακινεῖ σ᾿ αὐτό: «Ὅπως φορέσαμε τὴν εἰκόνα τοῦ γήινου, ἂς φορέσουμε καὶ τὴν εἰκόνα τοῦ ἐπουράνιου.» (Α´ Κορινθίους 15:49).

Ὁ Θεὸς λοιπὸν τοῦ παντὸς μὲ τὴν σωματική του παρουσία στὴν γῆ ἦλθε γιὰ νὰ ἀναπλάσει καὶ νὰ ἀνακαινίσει τὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ εὐλογήσει ὅλη τὴν κτίση ποὺ ἐπέσυρε ἐπάνω της τὴν κατάρα ἐξαιτίας τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ πρῶτα ζωοποίησε τὴν ψυχὴ ποὺ ἔλαβε καὶ ἀφθαρτώντας την τὴν θέωσε, ἐνῶ τὸ ἄχραντο σῶμα του, ἂν καὶ τὸ θέωσε, ὅμως τὸ κρατοῦσε ἀκόμη φθαρτὸ καὶ ὑλικό. Γιατὶ τὸ σῶμα ποὺ τρώει καὶ πίνει, κοπιάζει καὶ ἱδρώνει, δένεται καὶ σέρνεται, ὑψώνεται στὸν σταυρὸ καὶ καρφώνεται, εἶναι βέβαια φθαρτὸ καὶ ὑλικό, ἀφοῦ μάλιστα πέθανε καὶ τοποθετήθηκε νεκρὸ στὸ μνημεῖο. Μετὰ δὲ τὴν ἀνάστασή του συνανέστησε καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἄφθαρτο, πνευματικό, ὅλο θεῖο καὶ ἄυλο, γι᾿ αὐτὸ καὶ δὲν συνέτριψε τὶς σφραγῖδες τοῦ μνήματος, εἰσερχόταν δὲ καὶ ἐξερχόταν ἐλεύθερα μέσα ἀπὸ τὶς κλειστὲς πόρτες.

Ἀλλὰ γιατὶ μαζὶ μὲ τὴν ψυχὴ δὲν ἔκανε ἀμέσως καὶ τὸ σῶμα πνευματικὸ καὶ ἄφθαρτο; ἐπειδὴ καὶ ὁ Ἀδὰμ τρώγοντας τὸν ἀπαγορευμένο καρπὸ εὐθὺς μὲν μὲ τὴν παράβαση πέθανε κατὰ τὴν ψυχή, ἐνῷ κατὰ τὸ σῶμα ὕστερα ἀπὸ πολλὰ χρόνια. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ὁ Χριστὸς πρῶτα ἀνέστησε καὶ ζωοποίησε τὴν ψυχὴ ποὺ τιμωρήθηκε μὲ τὸ ἐπιτίμιο τοῦ θανάτου, ἔπειτα δὲ οἰκονόμησε νὰ ἀπολαύσει καὶ τὸ σῶμα τὴν ἀφθαρσία διὰ τῆς ἀναστάσεως, αὐτὸ ποὺ διὰ τοῦ θανάτου ἐπέστρεφε στὴν γῆ κατὰ τὴν ἀρχαία ἀπόφαση. Κι ὄχι μόνον αὐτό, ἀλλὰ κατέβηκε στὸν ᾅδη ἐλευθερώνοντας ἀπὸ τὰ δεσμὰ τὶς ψυχὲς τῶν ἐκεῖ φυλακισμένων ἁγίων καὶ τὶς κατέταξε σὲ τόπο ἀναπαύσεως καὶ ἀνεσπέρου φωτός. Τὰ σώματά τους ὅμως δὲν τὰ ἀνέστησε, ἀλλὰ τὰ ἄφησε στοὺς τάφους μέχρι τὴν κοινὴ ἀνάσταση.

Τὸ μυστήριο λοιπὸν αὐτὸ ποὺ συντελέστηκε γιὰ ὅλο τὸν κόσμο μὲ τὴν ἔνσαρκη οἰκονομία τοῦ Χριστοῦ, τοῦτο τὸ ἴδιο γινόταν καὶ σὲ κάθε ἅγιο καὶ γίνεται ἀδιαλείπτως μέχρι σήμερα σὲ κάθε πιστό. Γιατὶ λαμβάνοντας τὸ πνεῦμα τοῦ Δεσπότη καὶ Θεοῦ μας συμμετέχουμε στὴν θεότητά του, τρώγοντας δὲ τὴν πανάμωμο σάρκα του γινόμαστε ἀληθινὰ καὶ ἐξ ὁλοκλήρου σύσσωμοι τοῦ Χριστοῦ καὶ συγγενεῖς του, καθὼς καὶ αὐτὸς ὁ θεῖος Παῦλος βεβαιώνει: «Εἴμαστε ὀστοῦν ἀπὸ τὰ ὀστά του καὶ σάρκα ἀπὸ τὴν σάρκα του» (Ἐφεσίους 5:30) καὶ ἀλλοῦ: «ἀπὸ τὸν πλοῦτο τῆς θεότητός του ὅλοι ἐμεῖς λάβαμε ἀλλεπάλληλες δωρεές» (κατὰ Ἰωάννην 1:16 καὶ Κολασσαεῖς 2:9). Ἔτσι γινόμαστε κατὰ χάριν ὅμοιοι μὲ τὸν φιλάνθρωπο Θεὸ καὶ Δεσπότη μας ἀνακαινισμένοι στὴν ψυχή, ἄφθαρτοι καὶ ἀναστημένοι ἀπὸ νεκροὶ ποὺ ἤμαστε. Τότε βλέπουμε αὐτὸν ποὺ καταδέχτηκε νὰ γίνει ὅμοιός μας καὶ βλεπόμαστε ἀπ᾿ αὐτόν, ποὺ μᾶς ἀξίωσε νὰ γίνουμε ὅμοιοί του, ὅπως κάποιος βλέπει ἀπὸ μακριὰ τὸ πρόσωπο τοῦ φίλου του καὶ διαλέγεται μ᾿ αὐτὸν καὶ συνομιλεῖ καὶ ἀκούει τὴν φωνή του.

Κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ οἱ ἀπ᾿ αἰῶνος ἅγιοι καὶ οἱ παλαιοὶ καὶ οἱ τωρινοὶ πνευματικὰ βλέποντες δὲν βλέπουν σχῆμα ἢ εἶδος ἢ ὁμοίωμα, ἀλλὰ φῶς ἀσχημάτιστο, ἐπειδὴ καὶ αὐτοὶ εἶναι φῶς ἐκ τοῦ φωτός, δηλαδὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὅμως ἂν καὶ φτάνουν σ᾿ αὐτὴ τὴν κατάσταση, τὰ σώματά τους δὲν γίνονται ἀμέσως ἄφθαρτα καὶ πνευματικά, ἀλλὰ ὅπως ἀκριβῶς τὸ σίδερο ποὺ πυρακτώνεται στὴν φωτιὰ παίρνει τὴν λαμπρότητά της, ὅταν ὅμως ἀπομακρυνθεῖ ἀπ᾿ αὐτὴν γίνεται πάλι ψυχρὸ καὶ μαῦρο, ἔτσι ἀκριβῶς καὶ τὰ σώματα τῶν ἁγίων: Μετέχοντας καὶ αὐτὰ στὸ θεῖο πῦρ, δηλαδὴ στὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, ἁγιάζονται, φλεγόμενα καθαρίζονται, γίνονται διαυγῆ καὶ πολυτιμότερα ἀπὸ τὰ ἄλλα σώματα. Ἀλλὰ ὅταν ἡ ψυχὴ βγεῖ ἀπὸ τὸ σῶμα, ἀμέσως καὶ αὐτὰ παραδίδονται στὴν φθορὰ καὶ διαλύονται σιγὰ-σιγά. Ἄλλα ὅμως διατηροῦνται γιὰ πολλὰ χρόνια χωρὶς νὰ εἶναι οὔτε ἐντελῶς ἄφθαρτα οὔτε πάλι τελείως φθαρτά, ἀλλὰ διασῴζουν μέσα τοὺς τὰ γνωρίσματα καὶ τῆς ἀφθαρσίας καὶ τῆς φθορᾶς, ὥσπου νὰ φτάσουν στὴν τέλεια ἀφθαρσία καὶ νὰ ἀνακαινιστοῦν τὴν τελευταία καὶ κοινὴ ἀνάσταση τῶν νεκρῶν. Γιὰ ποιὸ λόγο; Διότι δὲν ἔπρεπε νὰ ἀναστηθοῦν καὶ νὰ ἀφθαρτωθοῦν τὰ ἀνθρώπινα σώματα, πρὶν ἀπὸ τὴν ἀνακαίνιση τῶν κτισμάτων, ἀλλὰ ὅπως ἀκριβῶς πρῶτα πλάστηκε ἡ φύση ἄφθαρτη καὶ ἔπειτα ὁ ἄνθρωπος, ἔτσι πάλι πρῶτα ἡ κτίση πρέπει νὰ μεταποιηθεῖ ἀπὸ τὴν φθορὰ στὴν ἀφθαρσία καὶ μετὰ μαζὶ μ᾿ αὐτὴν ν᾿ ἀλλάξουν καὶ νὰ ἀνακαινιστοῦν τὰ φθαρτὰ σώματα τῶν ἀνθρώπων, ὥστε ὁ ἄνθρωπος πνευματικὸς πιὰ καὶ ἀθάνατος νὰ κατοικήσει σὲ τόπο ἄφθαρτο, αἰώνιο καὶ πνευματικό. Καὶ ὅτι αὐτὸ εἶναι ἀλήθεια, ἄκουσε τὸν Ἀπόστολο Πέτρο ποὺ τὸ βεβαιώνει: «Θὰ ἔρθει ἡ ἡμέρα τοῦ Κυρίου σὰν κλέπτης τὴν νύχτα καὶ τότε οἱ οὐρανοὶ θὰ διαλυθοῦν ἀπὸ τὴν φωτιὰ καὶ τὰ στοιχεῖα τῆς φύσεως θὰ καοῦν καὶ θὰ λυώσουν» (Β´ Πέτρου 3:10,12), ὄχι γιὰ νὰ ἐξαφανιστοῦν, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἀναχωνευθοῦν καὶ νὰ ἀναστοιχειωθοῦν σὲ καλύτερη καὶ αἰώνια κατάσταση. Ἀπὸ ποῦ γίνεται φανερὸ αὐτό; Ἀπὸ τὰ λόγια ποὺ προσθέτει στὴν συνέχεια ὁ Ἀπόστολος: «Καινούργιους οὐρανοὺς καὶ καινούργια γῆ προσδοκοῦμε κατὰ τὴν ἐπαγγελία σου» (Β´ Πέτρου 3:13). Τίνος τὴν ἐπαγγελία; Ἀσφαλῶς τοῦ Χριστοῦ ποὺ εἶπε: «Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ θὰ παρέλθουν, οἱ λόγοι μου ὅμως δὲν θὰ παρέλθουν» (κατὰ Ματθαῖον 24:35). Παρέλευση τοῦ οὐρανοῦ ἐννοεῖ τὴν ἀλλαγή του, γι᾿ αὐτὸ λέει ὅτι ἂν καὶ ὁ οὐρανὸς θὰ ἀλλάξει, ὅμως οἱ δικοί του λόγοι θὰ μένουν ἀναλλοίωτοι καὶ σταθεροί. Αὐτὸ προανήγγειλε καὶ ὁ προφήτης Δαυίδ: «Σὰν μανδύα θὰ τοὺς τυλίξεις καὶ θὰ ἀλλάξουν, ἐσὺ ὅμως θὰ παραμείνεις ὁ ἴδιος καὶ τὰ ἔτη τῆς ζωῆς σου δὲν θὰ ἐκλείψουν» (Ψαλμοί, 101:27-28). Τί θὰ μποροῦσε νὰ γίνει σαφέστερο ἀπὸ αὐτὰ τὰ λόγια;

Κεφάλαιο ι´. Ὅτι καὶ πάντες οἱ Ἅγιοι τὸν Λόγον τοῦ Θεοῦ ἐν ἑαυτοῖς συλλαμβάνουσι τῇ Θεοτόκῳ παραπλησίως καὶ γεννῶσιν αὐτὸν καὶ γεννᾶται ἐν αὐτοῖς καὶ γεννῶνται ὑπ᾿ αὐτοῦ καὶ πῶς υἱοὶ καὶ ἀδελφοὶ καὶ μητέρες αὐτοῦ χρηματίζουσιν. (ἀρχικὸ κείμενο)

Ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Θεός, ἀφοῦ εἰσῆλθε στὰ σπλάγχνα τῆς Παναγίας Παρθένου καὶ ἔλαβε σάρκα ἀπ᾿ αὐτήν, γεννήθηκε, ὅπως εἴπαμε, τέλειος ἄνθρωπος καὶ τέλειος Θεὸς ἀσυγχύτως. Τί σημαντικότερο ἔγινε ποτὲ γιὰ μᾶς; Ὅλοι μας πιστεύουμε σ᾿ αὐτὸν τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ καὶ Υἱὸ τῆς ἀειπαρθένου καὶ Θεοτόκου Μαρίας καὶ γι᾿ αὐτὸ δεχόμαστε τὸν περὶ αὐτοῦ λόγο μὲ ἐμπιστοσύνη. Ἂν τὸν ὁμολογοῦμε λοιπὸν καὶ μετανοοῦμε ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ψυχῆς μας γιὰ τὶς προηγούμενες ἁμαρτίες μας, τότε ὁ λόγος τῆς εὐσεβείας, τὸν ὁποῖο δεχόμαστε, γεννιέται μέσα μας σὰν σπόρος, ὅπως ἀκριβῶς ὁ Λόγος τοῦ Πατρὸς εἰσῆλθε στὴν γαστέρα τῆς Παρθένου. Θαύμασε τὸ μέγα τοῦτο καὶ ἐκπληκτικὸ μυστήριο καὶ δέξου τὸ μὲ κάθε πληροφορία καὶ πίστη.

Συλλαμβάνουμε λοιπὸν αὐτὸν τὸν Λόγο ὄχι σωματικά, ὅπως τὸν συνέλαβε ἡ Παρθένος καὶ Θεοτόκος, ἀλλὰ πνευματικὰ μὲν πραγματικὰ ὅμως. Καὶ ἔχουμε μέσα στὶς καρδιές μας αὐτὸν ποὺ τὸν ἴδιο ποὺ συνέλαβε καὶ ἡ Ἁγνὴ Παρθένος, ὅπως λέει ὁ θεῖος Παῦλος: «Ὁ Θεὸς ποὺ εἶπε νὰ λάμψει φῶς μέσα στὶς καρδιές μας πρὸς φωτισμὸν τῆς γνώσεως τοῦ Υἱοῦ του» (Β´ Κορινθίους 4:6), σὰν νὰ λέει: Αὐτὸς ὅλος γεννήθηκε ἀληθινὰ μέσα μας. Καὶ ὅτι εἶναι ἔτσι τὸ φανερώνει μὲ ὅσα παραθέτει στὴν συνέχεια: «Ἔχουμε δὲ τὸν θησαυρὸν αὐτὸν μέσα σὲ πήλινα σκεύη» (Β´ Κορινθίους 4:6), ὀνομάζοντας θησαυρὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ σὲ ἄλλο σημεῖο ὀνομάζει τὸ Πνεῦμα Κύριο: «Γιατὶ τὸ Πνεῦμα» λέει «εἶναι ὁ Κύριος» (Β´ Κορινθίους 4:6), ὥστε ὅπου ἀκοῦς Υἱὸν Θεοῦ νὰ ἐννοεῖς μαζὶ καὶ τὸ Πνεῦμα καὶ ἂν πάλι ἀκούσεις γιὰ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα νὰ ἐννοεῖς μαζὶ μὲ αὐτὸ καὶ τὸν Πατέρα, ἐπειδὴ καὶ γι᾿ αὐτὸν λέει: «Πνεῦμα ὁ Θεός» (κατὰ Ἰωάννη 4:24), διδάσκοντάς σε παντοῦ τὸ ἀχώριστο καὶ ὁμοούσιο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὅτι δηλαδὴ ὅπου εἶναι ὁ Υἱὸς ἐκεῖ εἶναι καὶ ὁ Πατήρ, καὶ ὅπου ὁ Πατὴρ ἐκεῖ καὶ τὸ Πνεῦμα, καὶ ὅπου τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐκεῖ ὅλη ἡ τρισυπόστατη Θεότητα, ὁ ἕνας Θεὸς καὶ Πατὴρ μαζὶ μὲ τὸν Υἱὸ καὶ τὸ Πνεῦμα τοὺς ὁμοουσίους, «αὐτὸς ποὺ εἶναι εὐλογητὸς στοὺς αἰῶνες, ἀμήν» (Ρωμαίους 1:25).

Ἔτσι ὅταν πιστεύσουμε ὁλόψυχα καὶ μετανοήσουμε θερμὰ θὰ συλλάβουμε ὅπως εἰπώθηκε τὸν Λόγο τοῦ Θεοῦ στὶς καρδιές μας, καθὼς τὸν συνέλαβεν ἡ Παρθένος, προσφέροντάς του κι ἐμεῖς τὶς ψυχές μας παρθενικὲς καὶ ἁγνές. Καὶ ὅπως ἐκείνη δὲν τὴν κατέφλεξε τὸ πῦρ τῆς θεότητας, ἐπειδὴ ἦταν ἁγνὴ καὶ ὑπεράμωμη, ἔτσι οὔτε καὶ ἐμᾶς μας κατακαίει, ὅταν τοῦ προσφέρουμε τὶς καρδιές μας ἁγνὲς καὶ καθαρές, ἀλλὰ γίνεται ἐντός μας δροσιὰ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ πηγὴ ὕδατος καὶ ῥεῖθρον ἀθάνατης ζωῆς. Ὅτι δεχόμαστε καὶ ἐμεῖς παρόμοια τὸ ἄστεκτον πῦρ τῆς θεότητας, ἄκουσε τὸν Κύριο ποὺ τὸ λέει: «Πῦρ ἦλθα νὰ βάλω στὴν γῆ» (κατὰ Λουκᾶν 12:49). Τί ἄλλο ἐννοεῖ, παρὰ τὸ ὁμοούσιο πρὸς τὴν θεότητά του Πνεῦμα, μὲ τὸ ὁποῖο συνεισέρχεται καὶ συνθεωρεῖται μέσα μας καὶ ὁ ἴδιος ὁ Υἱὸς μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα;

Ἐπειδὴ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ μία φορὰ σαρκώθηκε ἀπὸ τὴν Παρθένο καὶ γεννήθηκε ἀπὸ αὐτὴν σωματικά, ἀνέκφραστα καὶ ὑπὲρ λόγον καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ σαρκωθεῖ πάλι ἢ νὰ γεννηθεῖ σωματικὰ ἀπὸ τὸν καθένα ἀπὸ μᾶς, τί προνοεῖ; Μᾶς μεταδίδει γιὰ τροφὴ ἐκείνη τὴν ἄχραντη σάρκα ποὺ προσέλαβε ἀπὸ τὴν πανάχραντη Θεοτόκο, κατὰ τὴν σωματική του γέννηση. Ἂν τὴν μεταλαμβάνουμε ἄξια, ἔχουμε μέσα μας ὅλον τὸν σαρκωθέντα Θεὸ καὶ Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, αὐτὸν τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ καὶ Υἱὸ τῆς Παρθένου τὸν καθήμενο στὰ δεξιὰ τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος λέει: «ἐκεῖνος ποὺ τρώγει τὴν σάρκα μου καὶ πίνει τὸ αἷμα μου μένει μέσα μου καὶ ἐγὼ μέσα του» (κατὰ Ἰωάννη 6:56), χωρὶς ὅμως νὰ προέρχεται ἢ νὰ γεννιέται σωματικὰ ἀπὸ ἐμᾶς, ἀλλὰ οὔτε καὶ νὰ μᾶς ἀποχωρίζεται ποτέ. Διότι ἐμεῖς δὲν τὸν αἰσθανόμαστε σὰν σάρκα, ἂν καὶ βρίσκεται μέσα μας ὅπως ἀκριβῶς ἕνα βρέφος, ἀλλὰ ὑπάρχει ἀσωμάτως σὲ σῶμα, ἀναμιγνυόμενος ἀνέκφραστα μὲ τὴν φύση μας καὶ τὴν οὐσία μας καὶ θεοποιώντας μας, ἐπειδὴ γίναμε σύσσωμοι καὶ μ᾿ αὐτὸν δηλαδὴ σάρκα ἀπὸ τὴν σάρκα του καὶ ὀστοῦν ἀπὸ τὰ ὀστά του. Αὐτὸ εἶναι τὸ μεγαλύτερο καὶ φρικτότερο μυστήριο τῆς ἀνέκφραστης οἰκονομίας καὶ συγκαταβάσεώς του, ποὺ δίσταζα νὰ τὸ γράψω καὶ ἔτρεμα νὰ τὸ ἐπιχειρήσω.

Ὁ Θεὸς ὅμως πάντοτε θέλει νὰ ἀποκαλύπτεται καὶ νὰ φανερώνεται ἡ ἀγάπη τοῦ σ᾿ ἐμᾶς, ὥστε καὶ ἐμεῖς κάποτε κατανοώντας τὴν μεγάλη του ἀγαθότητα καὶ αἰσθανόμενοι ντροπὴ νὰ προθυμοποιηθοῦμε νὰ τὸν ἀγαπήσουμε. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἐγὼ παρακινήθηκα ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ποὺ φωτίζει τὶς καρδιές μας καὶ σᾶς φανέρωσα αὐτὰ τὰ μυστήρια γραπτῶς, ὄχι γιὰ νὰ σᾶς ἀποδείξω ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ὅμοιος μ᾿ αὐτὴν ποὺ γέννησε τὸν Κύριο – μὴ γένοιτο – αὐτὸ εἶναι ἀδύνατο. Διότι ἄλλη εἶναι ἡ ἔνσαρκη καὶ ἄφραστη γέννηση τοῦ Θεοῦ Λόγου ἀπὸ τὴν Παρθένο καὶ ἄλλη ποὺ συντελεῖται σὲ μᾶς πνευματικῶς. Ἐκείνη γεννώντας ἔνσαρκο τὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ ἀπεργάστηκε στὴν γῆ τὸ μυστήριό της ἀναπλάσεως τοῦ ἀνθρωπίνου γένους μας καὶ τὴν σωτηρία ὅλου τοῦ κόσμου, ποὺ εἶναι ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ Θεός, αὐτὸς ποὺ ἕνωσε στὸν ἑαυτό του τὰ διεστῶτα καὶ ἐξάλειψε τὴν ἁμαρτία τοῦ κόσμου. Ἐνῷ αὐτὴ (ποὺ συντελεῖται σὲ μᾶς) γεννώντας ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι τὸν Λόγο τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ, ἀπεργάζεται ἀκατάπαυστα στὶς καρδιές μας τὸ μυστήριο τῆς ἀνακαινίσεως τῶν ἀνθρώπινων ψυχῶν καὶ τὴν κοινωνία καὶ ἕνωση μὲ τὸν Θεὸ Λόγο, αὐτὴν ὑπαινίσσεται καὶ τὸ θεῖο λόγιο: «Δι᾿ αὐτοῦ συλλάβαμε καὶ ἐγεννήσαμε μὲ πόνο τὸ πνεῦμα τῆς σωτηρίας, τὸ ὁποῖο κυοφορήσαμε πάνω στὴν γῆ» (Ἡσαΐας 26:18).

Λοιπὸν δὲν σᾶς φανέρωσα αὐτὰ τὰ μυστήρια γιὰ νὰ ἀποδείξω ὅτι ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ γεννήσει τὸν Χριστὸ κατὰ τὸν ἴδιο τρόπο ποὺ τὸν γέννησε ἡ Παναγία, ἀλλὰ γιὰ νὰ φανερωθεῖ ἡ ὑπεράπειρη καὶ γνήσια ἀγάπη του σ᾿ ἐμᾶς καὶ ὅτι ἂν τὸ θέλουμε ὅλοι μποροῦμε νὰ γίνουμε μητέρα καὶ ἀδελφοί του κατὰ τὸν προαναφερόμενο τρόπο, καθὼς καὶ ὁ ἴδιος τὸ διακηρύττει: «Μητέρα μου καὶ ἀδελφοί μου εἶναι αὐτοὶ ποὺ ἀκοῦνε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν ἐκτελοῦν» (κατὰ Λουκᾶν 8:21). Ἔτσι θὰ γίνουμε ἴσοι μὲ τοὺς μαθητὲς καὶ ἀποστόλους του, ὄχι κατὰ τὴν ἀξία, οὔτε κατὰ τὶς περιοδίες καὶ τοὺς κόπους ποὺ ὑπέφεραν, ἀλλὰ κατὰ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δωρεὰ τὴν ὁποία ἐξέχεε σ᾿ ὅλους ποὺ τὸν πίστευαν καὶ τὸν ἀκολουθοῦσαν, χωρὶς νὰ στραφοῦν ποτὲ πίσω.

Εἶδες πὼς ὅλους ἐκείνους ποὺ ἀκοῦνε καὶ πράττουν τὸν λόγο τοῦ τοὺς ἀνύψωσε στὴν ἀξία τῆς Μητέρας του καὶ τοὺς ἀποκαλεῖ ἀδελφοὺς καὶ συγγενεῖς του; Ὅμως μόνο ἐκείνη ὑπῆρξε ἡ κυρίως Μητέρα του, ἐπειδὴ ὅπως ἀνέφερα τὸν γέννησε ἀνερμηνεύτως καὶ χωρὶς ἄνδρα, ἐνῷ ὅλοι οἱ ἅγιοι τὸν συλλαμβάνουν καὶ τὸν κατέχουν κατὰ χάριν καὶ δωρεάν. Καὶ ἀπὸ μὲν τὴν ἄμωμη Μητέρα του δανείστηκε τὴν παναμώμητη σάρκα του καὶ σὲ ἀντάλλαγμα τῆς δώρισε τὴν θεότητα – ὢ τί παράξενη καὶ ἀσυνήθιστη συναλλαγὴ – ἐνῷ ἀπὸ τοὺς ἁγίους δὲν παίρνει σάρκα, ἀλλὰ ἀντίθετα αὐτὸς τοὺς μεταδίδει τὴν θεωμένη σάρκα του. Ἂς ἐξετάσουμε λοιπὸν τὸ βάθος αὐτοῦ τοῦ μυστηρίου.

Ἡ χάρη τοῦ Πνεύματος στὸν Χριστό, δηλαδὴ τὸ πῦρ τῆς θεότητος, προέρχεται ἀπὸ τὴν θεία τοῦ φύση καὶ οὐσία. Ὅμως τὸ σῶμα του δὲν ἔχει τὴν ἴδια προέλευση, ἀλλὰ προέρχεται ἀπὸ τὴν πάναγνη καὶ ἅγια σάρκα τῆς Θεοτόκου, τὴν ὁποία προσέλαβε κατὰ τὸ ἱερὸ λόγιο: «ὁ Λόγος ἔγινε σάρκα» (κατὰ Ἰωάννην 1:14). Ἔκτοτε ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς ἀχράντου Παρθένου μεταδίδει στοὺς ἁγίους, ἀπὸ μὲν τὴν φύση καὶ τὴν οὐσία τοῦ συναΐδιου Πατρός του τὴν χάρη τοῦ Πνεύματος, δηλαδὴ τὴν θεότητα, καθὼς καὶ μέσῳ τοῦ προφήτη λέγει: «Θὰ συμβεῖ τοῦτο κατὰ τὶς ἔσχατες ἡμέρες, θὰ ἐκχύσω ἀπὸ τὸ Πνεῦμα μου σὲ κάθε ἄνθρωπο» (Ἰωὴλ 3:1), ἐννοώντας κάθε πιστό, ἀπὸ δὲ τὴν φύση καὶ οὐσία ἐκείνης ποὺ κυρίως καὶ ἀληθῶς τὸν γέννησε τὴν σάρκα, τὴν ὁποία ἔλαβε ἀπὸ αὐτή.

Καὶ ὅπως ἀπὸ τὴν πληρότητά του λάβαμε ὅλοι ἐμεῖς, ἔτσι ἀκριβῶς μεταλαμβάνουμε ἀπὸ τὴν ἄμωμη σάρκα τῆς Παναγίας Μητέρας του, τὴν ὁποία καὶ ἐκεῖνος προσέλαβε καὶ ὅπως ἔγινε υἱὸς καὶ Θεός της ὁ Χριστὸς καὶ Θεός μας γενόμενος καὶ ἀδελφός μας, ἔτσι ἀκριβῶς καὶ ἐμεῖς – ὢ τί ἀνέκφραστη φιλανθρωπία – γινόμαστε υἱοὶ τῆς Θεοτόκου Μητέρας του καὶ ἀδελφοὶ τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδὴ χάρη στὸν ὑπεράμωμο καὶ ὑπεράγνωστο γάμο ποὺ τελέστηκε μ᾿ αὐτὴν καὶ σ᾿ αὐτὴν γεννήθηκε ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ ἀπ᾿ αὐτὸν πάλι ὅλοι οἱ ἅγιοι. Πράγματι, ὅπως ἀπὸ τὴν συνουσία καὶ τὴν σπορὰ τοῦ Ἀδὰμ πρώτη ἡ Εὔα γέννησε καὶ ἀπὸ ἐκείνη καὶ μέσῳ ἐκείνης γεννήθηκαν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι καὶ ἡ Θεοτόκος, ἀφοῦ δέχτηκε ἀντὶ σπορᾶς τὸν Λόγο τοῦ Θεοῦ συνέλαβε καὶ γέννησε μόνο τὸν πρὸ αἰώνων μονογενῆ του Πατρὸς καὶ μετέπειτα σαρκωθέντα δικό της μονογενῆ. Καὶ μολονότι ἡ ἴδια ἔπαψε νὰ συλλαμβάνει καὶ νὰ γεννᾷ, ὁ Υἱὸς τῆς γέννησε καὶ γεννᾷ καθημερινὰ ὅσους πιστεύουν σ᾿αὐτὸν καὶ τηροῦν τὶς ἅγιες ἐντολές του. Ἀσφαλῶς ἔπρεπε ἡ πνευματική μας ἀναγέννηση καὶ ἀνάπλαση νὰ γίνει διὰ τοῦ ἀντρός, δηλαδὴ τοῦ δευτέρου Ἀδὰμ καὶ Θεοῦ, ἐπειδὴ ἡ γέννησή μας στὴν φθορὰ ἔγινε διὰ τῆς γυναικὸς Εὔας.

Καὶ πρόσεχε τὴν ἀκρίβεια τοῦ λόγου: ἀνδρὸς θνητοῦ καὶ φθαρτοῦ ἡ σπορὰ φθαρτοὺς υἱοὺς καὶ θνητοὺς διὰ γυναικὸς γέννησε καὶ γεννᾷ, ἀθανάτου καὶ ἀφθάρτου Θεοῦ ὁ ἀθάνατος καὶ ἄφθαρτος Λόγος ἀθάνατα καὶ ἄφθαρτα τέκνα γέννησε καὶ διαρκῶς γεννᾷ, ἀφοῦ πρῶτα αὐτὸς γενννήθηκε ἀπὸ τὴν Παρθένο ἐν ἁγίῳ Πνεύματι βεβαίως.

Γι᾿ αὐτὸ λοιπὸν εἶναι δέσποινα καὶ βασίλισσα καὶ κυρία καὶ Μητέρα ὅλων τῶν ἁγίων ἡ Μητέρα τοῦ Θεοῦ, ἐνῷ ὅλοι οἱ ἅγιοι εἶναι καὶ δοῦλοι τῆς ἀφοῦ εἶναι Μητέρα τοῦ Θεοῦ καὶ παιδιά της ἀφοῦ μεταλαμβάνουν ἀπὸ τὴν πανάχραντη σάρκα τοῦ Υἱοῦ της. Πιστὸς ὁ λόγος: ἡ σάρκα τοῦ Υἱοῦ τῆς εἶναι σάρκα τῆς Θεοτόκου. Μεταλαμβάνοντας καὶ ἐμεῖς ἀπ᾿ αὐτὴν τὴν θεωμένη σάρκα τοῦ Κυρίου, ὁμολογοῦμε καὶ πιστεύουμε ὅτι μεταλαμβάνουμε ζωὴν αἰώνια, ἐκτὸς ἂν ἀναξίως καὶ εἰς κατάκριμα μεταλαμβάνουμε.

Πράγματι ὅλοι οἱ ἅγιοι εἶναι συγγενεῖς πρὸς τὴν Παναγία Μητέρα τοῦ Θεοῦ κατὰ τρεῖς τρόπους: Πρῶτον ἐπειδὴ προέρχονται ἀπὸ τὸν ἴδιο πηλὸ μ᾿ αὐτὴν καὶ τὴν ἴδια πνοή, δηλαδὴ τὴν ψυχή. Δεύτερον ἐπειδὴ ἔχουν κοινωνία καὶ μετουσία μὲ αὐτὴν διὰ τῆς προσλήψεως τῆς σαρκός της ἀπὸ τὸν Χριστό. Καὶ τρίτον ἐπειδή, λόγῳ τῆς ἐν Πνεύματι ἁγιωσύνης ποὺ ἐνυπάρχει σὲ αὐτούς, καθένας συλλαμβάνει ἐντός του καὶ κατέχει τὸν Θεὸ τῶν ὅλων, ὅπως ἀκριβῶς καὶ ἐκείνη τὸν εἶχε ἐντός της. Διότι ἂν καὶ τὸν γέννησε σωματικῶς, ὅμως πάντοτε τὸν εἶχε ὅλον καὶ πνευματικῶς μέσα της καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ τὸν ἔχει καὶ τώρα καὶ πάντοτε ἀχώριστον ἀπὸ αὐτήν.

Σ᾿ αὐτὸν πρέπει ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος στοὺς αἰώνες. Ἀμήν.

Πηγή: (Ἔκδοσις τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ὁσίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου, Κάλαμος Ἀττικῆς), http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy

Ὁ, νῦν, σε­βα­σμι­ώ­τα­τος Σι­α­τί­στης ἀ­πο­φα­σί­ζον­τας νὰ μᾶς μι­λή­σει γιὰ τὰ Χρι­στού­γεν­να, μᾶς μι­λᾶ γιὰ τὰ πάν­τα: Συν­δέ­ει τὴν ἀ­ναν­θρώ­πη­ση τοῦ Θε­οῦ μὲ τὴν πτώ­ση τοῦ ἀν­θρώ­που καὶ μᾶς βο­η­θᾶ νὰ δι­α­κρί­νου­με τὰ κα­θέ­κα­στα τῆς προ­πα­το­ρι­κῆς ἁ­μαρ­τί­ας ὡς μιὰ δι­α­δο­χὴ γε­γο­νό­των ποὺ ἀ­φη­γεῖ­ται σφαι­ρι­κώ­τε­ρα, βα­θύ­τε­ρα καὶ ἐν τέ­λει ἀ­κρι­βέ­στε­ρα ἀ­πὸ ὁ­ποια­δή­πο­τε ἄλ­λη αὐ­τὸ κα­θ­αυ­τὸ τό, τρέ­χον, ἱ­στο­ρι­κό μας πα­ρόν!

Ἐκ­φω­νή­θη­κε στὰ τέ­λη τῆς δε­κα­ε­τί­ας τοῦ '90, στὴν Κύπρο.

Πηγή: Έκτακτο Παράρτημα

Εἶναι καλό γιά ὅλους μας νά ὑπενθυμίζομε καί στόν ἑαυτό μας, καί στούς ἄλλους ἀνθρώπους τό πῶς στεκόμαστε μπροστά στίς ἅγιες ἑορτές τῆς Ἐκκλησίας μας.
Οἱ ἑορτές τῆς Ἐκκλησίας, δέν ἔχουν ἕνα ἱστορικό λόγο· δηλαδή δέν εἶναι ἁπλῶς ἀναμνήσεις κάποιων ἱστορικῶν γεγονότων γιά νά θυμηθοῦμε, ἄς  ποῦμε, ὅτι πρίν ἀπό 2000 χρόνια γεννήθηκε ὁ Χριστός. Ἀλλά, ἐκεῖνο πού ἡ Ἐκκλησία ζητᾶ μέσα ἀπό τίς ἑορτές, εἶναι πῶς θά μπορέσομε αὐτό τό ἱστορικό γεγονός, πού ἔλαβε χώρα πρίν 2000 νά τό βιώσουμε σήμερα στή ζωή μας καθημερινά.
Γιά αὐτό καί ὅλη ἡ ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας ἀναφέρεται στό παρόν. Δέν ἀναφέρεται στό παρελθόν. Δέν λέμε, «Χριστὸς ἐγεννήθη δοξάσατε» ἀλλά, «Χριστὸς γεννᾶται», «σήμερον ἡ Παρθένος τὸν προαιώνιον Λόγον», «σήμερον ἡ Παρθένος τὸν ὑπερούσιον τίκτει», «σήμερον γεννᾶται ἐκ Παρθένου», σήμερον, ὄχι ἐχθές, ὄχι αὔριον. Σήμερον.

Ὅλα αὐτά τά γεγονότα στήν Ἐκκλησία λαμβάνουν χώρα, σήμερον, αὐτή τήν ὥρα· γιατί ἀκριβῶς δέν ἔχει τόση σημασία γιά τήν Ἐκκλησία ἡ ἱστορική ἀνάμνηση. Πολλοί κατηγοροῦν τήν Ἐκκλησία (Χιλιαστές) καί λένε ὅτι τά Χριστούγεννα δέν ἔγιναν στίς 25 Δεκεμβρίου. Δέν ξέρουν οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ὅτι γιά μᾶς δέν ἔχει σημασία ἄν ὁ Χριστός γεννήθηκε 25 τοῦ Δεκέμβρη ἤ 25 τοῦ Ἀπρίλη ἤ 25 τοῦ Αὐγούστου. Σημασία ἔχει ὅτι γεννήθηκε ὁ Χριστός καί σημασία ἔχει ὅτι ὁ Χριστός γεννᾶται κάθε μέρα μέσα στήν Ἐκκλησία. Ἐάν τοποθετήθηκε μία ἡμερομηνία συγκεκριμένη σέ κάποια ἱστορική στιγμή, αὐτό ἔγινε γιά λόγους καθαρά λειτουργικούς, ἑορτολογικούς, ὥστε νά μπορεῖ ἡ Ἐκκλησία ὡς ἕνα σῶμα νά ἑορτάζει αὐτή τήν ἁγία καί μεγάλη ἑορτή.

Ὁ Χριστός, ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ἄσαρκος ὤν, ἔλαβε σάρκα ἔγινε γιά μᾶς ἄνθρωπος καί εἰσέβαλε μέσα στήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας. Καί ὁ ἄνθρωπος καλεῖται νά γίνει Θεός κατά χάρη, νά λάβει αὐτή τή μεγάλη δωρεά πού τοῦ ἔδωσε ὁ Χριστός.
Γι’ αὐτό λοιπόν στήν Ἐκκλησία ὅλα τά τροπάρια πού ψάλλομε, ἀναφέρονται στό σήμερον, στόν ἐνεστώτα χρόνο, καί καλούμαστε, σήμερα, νά τόν δοξάσουμε, τόν Χριστό, πού γεννᾶται, τόν Χριστό, πού σταυρώνεται, τόν Χριστό, πού ἀνασταίνεται, τόν Χριστό, πού μεταμορφώνεται. Ὅλος ὁ Χριστός εἶναι παρών στήν Ἐκκλησία.

Οἱ γιορτές τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι, ὅπως οἱ πατέρες μας λένε καί ὅπως τό βιώνουμε, ἁπλές, ἑορταστικές τελετές, ὅπου δίδεται μία εὐκαιρία νά χαροῦμε γιά τό γεγονός αὐτό. Ἀλλά εἶναι σταθμοί θείας χάριτος, εἶναι μέρες ὅπου ὄντως ὁ Θεός δίδει ἄφθονη χάρη στούς ἀνθρώπους. Γιά αὐτό οἱ πατέρες μας στούς λόγους τους ἐκφράζουν αὐτή τήν ἐμπειρία. «Σήμερον», λέει, «τὰ ἄνω συνεορτάζει τοῖς κάτω», «σήμερον, ἄγγελοι ἀγάλλονται», «σήμερον, τέρπονται οἱ ἄνθρωποι», σήμερον, ὅλα αὐτά λαμβάνουν χώρα.

Καί εἶναι πραγματικότητα. Δέν εἶναι σχήματα λόγου ἤ ρητορικά σχήματα, ἀλλά, εἶναι ἐμπειρία ζωῆς, εἶναι πραγματικότητα ὅτι τήν ἡμέρα τῆς μεγάλης αὐτῆς δεσποτικῆς ἑορτῆς, ὑπάρχει μία ἰδιαίτερη χάρη, μία μεγάλη χάρη, μία μεγάλη εὐλογία μέσα στό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.
Καί ὅλος ὁ ἀγώνας μας εἶναι ἀκριβῶς πῶς αὐτόν τόν πλοῦτο τῆς χάριτος θά μπορέσομε νά κερδίσομε, πώς θά καταφέρομε ἰδιαίτερα τήν ἁγία ἡμέρα τῆς δεσποτικῆς ἑορτῆς, κάθε ἑορτῆς, νά κοινωνήσουμε μέ τή χάρη πού ὑπάρχει ἀπό τόν Χριστό.

Ἡ Ἐκκλησία μας ἐπειδή εἶναι καλή μητέρα, ἀλλά καί καλός ἐπιστήμονας τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ, ξέρει πώς νά μᾶς ἑτοιμάσει. Γιά αὐτό βλέπετε, πρό τῶν μεγάλων ἁγίων ἑορτῶν τοῦ Πάσχα καί τῆς Γεννήσεως προηγεῖται νηστεία. Ἡ νηστεία ὡς ἐκκοπή τοῦ θελήματος, ὡς ἐνίσχυση τοῦ ἀνδρείου φρονήματος τοῦ ἀνθρώπου, ὡς πρόσκληση γιά πνευματικά καί ψυχοσωματικά ἀγωνίσματα, γιατί ὁ ἄνθρωπος δέν εἶναι μόνο ψυχή, δέν εἶναι μόνο πνεῦμα, εἶναι καί σῶμα καί ψυχή, ἁγιάζει ὁλόκληρο τόν ἄνθρωπο ψυχῇ τέ καὶ σώματι, καί τόν εἰσάγει σιγά σιγά  στόν πνευματικό ἀγώνα.

Ἐπίσης ἡ Ἐκκλησία μᾶς προετοιμάζει μέ τήν ὑμνολογία. Ἐάν προσέξει κανείς τά τροπάρια βλέπει ὅλη αὐτή τήν ἑτοιμασία τῶν ἡμερῶν. Καί στόν κόσμο μπορεῖτε νά προμηθευτεῖτε λειτουργικά βιβλία ὅπως, ὁ μέγας συνέκδημος ἤ τό μηναῖο τοῦ Δεκεμβρίου. Κάθε μέρα ἑτοιμαζόμαστε μέσα ἀπό τά τροπάρια, μέσα ἀπό τούς ὕμνους, μέσα ἀπό τήν ἐμπειρία τῶν ἁγίων, πού μᾶς δίδουν ἕτοιμη τροφή. Μᾶς δίδουν τά βιώματά τους, αὐτά πού οἱ ἴδιοι βίωσαν γιά νά τά προσλάβομε, νά τά ἀφομοιώσομε, νά τά καλλιεργήσομε καί νά μπορέσομε νά φτάσομε σέ ἐκείνη τήν ἁγία ἡμέρα πού θά ζήσομε στήν πνευματική πανδαισία.

 Ἑτοιμαζόμαστε λοιπόν μέ ὅλα τά μέσα πού μας δίδει ἡ Ἐκκλησία. Μέ τή νηστεία, μέ τή μελέτη, μέ τήν ἐλεημοσύνη, μέ τήν προσευχή, μέ τήν ἐξομολόγηση τῶν ἁμαρτιῶν μας, μέ τή μετάνοια, ἡ ὁποία πρέπει νά εἶναι καί καθημερινή ἐργασία μας. Ἡ μετάνοια εἶναι ἐργασία πνευματική, ἀδιάλειπτος, στόν κάθε ἄνθρωπο.

Ὅμως πέρα ἀπό ὅλα αὐτά, ἐκεῖνο τό ὁποῖο εἶναι οὐσιαστικό σημεῖο, ὅπου ὁ ἄνθρωπος δέχεται τή χάρη ἀπό τόν Θεό, ἑλκύει τή χάρη τοῦ Θεοῦ, εἶναι νά μοιάσει στόν Χριστό, νά μιμηθεῖ τόν Χριστό. Ἡ ζωή τοῦ χριστιανοῦ εἶναι μίμηση Χριστοῦ. Ἡ μίμηση τοῦ Χριστοῦ δέν ἔγκειται στά ἐξωτερικά γεγονότα, ἀλλά στήν καρδία. «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ ὅτι πράος εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ», λέει ὁ Χριστός. Τό νά μιμηθοῦμε τόν Χριστό μέσα στή ζωή μας, εἶναι τό σημεῖο τῆς χάριτος, ὅπου πραγματικά ὁ ἄνθρωπος, ἀνοίγει τίς πόρτες τῆς καρδιᾶς του γιά νά μπεῖ ὁ Χριστός μέσα καί νά κατοικήσει μέσα στήν ὕπαρξή του.

Ἡ μετάνοια εἶναι αὐτή ἡ ὁποία θά μᾶς εἰσάγει στή μίμηση τοῦ Χριστοῦ. Ἡ μετάνοια, ἡ ὁποία σημαίνει τόν καθημερινό ἀγώνα μας, νά ἀλλάξουμε νοοτροπία. Νά ἀλλάξομε μυαλό, νά ἀλλάξομε τρόπο πού σκεφτόμαστε, πού κρίνομε, πού ἀξιολογοῦμε τά πράγματα. Αὐτός εἶναι ὁ ἀγώνας τῆς μετανοίας. Αὐτό σημαίνει μετάνοια· ἀλλαγή νοός. Ἀλλαγή τοῦ μυαλοῦ. Ὅλα τά ἔργα τῆς Ἐκκλησίας, ὅλο τό εὐαγγέλιο, ὅλη ἡ ἀγωγή τῆς Ἐκκλησίας ἔγκειται σέ αὐτό τό σημεῖο, νά ἀλλάξομε τρόπο πού ζοῦμε.

Γι’ αὐτό ὁ Χριστός ἄρχισε τό εὐαγγέλιό του λέγοντας, «μετανοεῖτε, ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». Ἀλλάξατε τρόπο πού σκέφτεστε. Δέν εἶναι εὔκολο. Γεννιόμαστε καί φέρνομε μέσα μας τόν τρόπο αὐτό, πού καλλιεργοῦμε δυστυχῶς, πού εἶναι κοσμικός, πού εἶναι τρόπος ἰδιοτελής, συμφεροντολογικός, πονηρός, πού ἔγκειται στήν ἐμπαθῆ κατάσταση. Γιά νά ἀλλάξει θέλει ἀγῶνες πολλούς, θέλει ὑπομονή πολλή, θέλει δάκρυα πολλά, θέλει προσευχή πολλή καί θέλει καί πειρασμούς πολλούς. Χωρίς πειρασμούς, χωρίς θλίψεις, ὁ ἄνθρωπος δυστυχῶς δέν ἀλλάζει. Εἶναι ἡ καρδία μας κατά τέτοιο τρόπο διαμορφωμένη, πού πολύ σπάνια νά βρεθεῖ ἄνθρωπος πού ἄνευ πειρασμῶν, ἄνευ θλίψεων μπορεῖ νά μπεῖ μέσα στόν χῶρο τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

Αὐτές οἱ ἑορτές τοῦ Χριστοῦ, ἀδελφοί μου, εἶναι κρίσις γιά μας· ὅλη ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ εἶναι κρίσις. Καί ἡ ζωή τῶν ἁγίων, ἀλλά ἡ ζωή τοῦ Κυρίου μας ἰδιαίτερα, εἶναι κρίσις. Εἶναι μεγάλη κρίσις τό σπήλαιο τῆς Γεννήσεως γιά ὅλους μας. Ὁ παπά-Ἐφραίμ ὅταν ἐπέστρεφε ἀπό τά Ἱεροσόλυμα στά Κατουνάκια εἶπε: «Ὅταν μπῆκα στό σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, ἔλιωσα. Ὅταν εἶδα ποῦ γεννήθηκε ὁ Χριστός, ποῦ ἐγεννήθηκε ὁ Θεός, ὅλα μέσα μου διαλύθηκαν. Ἀπό τότε δέν μπορῶ νά ἔχω καμιά ἀπαίτηση γιά τίποτα. Ἐκεῖνο τό σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, τά ἔσβησε ὅλα.». Γί αὐτό ὅταν ἔρχονται καί στή ζωή μας διεκδικήσεις μέ τέτοιες ἀπαιτήσεις, τέτοια παράπονα «μά δέν ἔχω, μά δέν κάνω, μά δέν μπορῶ», ἄς κάνομε καί μία στροφή ἐκεῖ. Αὐτό πού ψάλλομε ἐκείνη τήν ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων εἶναι πολύ δυνατός λόγος: «Δεῦτε ἴδωμεν πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός».

Μπροστά σέ αὐτό τό γεγονός τῆς ἁγίας καί μεγάλης ἑορτῆς τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ μας, ἄς ἀφήσομε τίς μέρες αὐτές, ἀδελφοί μου, νά μᾶς ἑτοιμάσουν. Ἄς χρησιμοποιήσομε, ἄς ἀξιοποιήσομε, ἄς ἐνεργοποιήσομε ὅλα τά μέσα πού μᾶς δίδει ἡ Ἐκκλησία μας. Τούς ὕμνους, τή νηστεία, τήν προσευχή, τή μελέτη, τήν ἐξομολόγηση, τήν ἐλεημοσύνη, τά ἀγαθά ἔργα.

Ἄς πορευθοῦμε νά μιμηθοῦμε τόν Χριστό στήν καρδία μας μέσα ἀπό τήν ταπείνωση, μέσα ἀπό τή μετάνοια, τήν ἀλλαγή τῆς νοοτροπίας· ἄς ἀφήσομε νά δουλέψουν μέσα μας τά θεία γεγονότα, ὅπως ἔλεγε καί ὁ γέρο-Παΐσιος, μέσα στήν ὕπαρξή μας, καί ἡ μεγάλη αὐτή ἑορτή, ἄς γίνει κρίσις τοῦ ἑαυτοῦ μας, τῶν ἐνεργειῶν μας, τῶν πράξεών μας, τῶν διανοημάτων μας, τῶν ἐνθυμήσεών μας, τῶν διαθέσεών μας γιά τούς ἄλλους ἀνθρώπους. Καί νά καταλάβουμε ἐπί τέλους ὅτι ἡ λογική του Θεοῦ δέν ταιριάζει μέ τή λογική του κόσμου τούτου. Ἄλλη εἶναι ἡ λογική του Θεοῦ.

Νά εὐχηθῶ σέ ὅλους νά ἔχουμε καλά καί ἅγια Χριστούγεννα καί ὁ Χριστός νά μᾶς ἀξιώσει νά τόν δεχθοῦμε στήν καρδία μας καί ἔστω καί λίγο νά γευθοῦμε ἀπό αὐτή τή χάρη τῶν ἁγίων ἑορτῶν.

Πηγή: (ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία), Ιερά Μητρόπολις Λεμεσού, Ῥωμαίϊκο Ὁδοιπορικό