«Σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (Λουκ. 2,34)
Σήμερα, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἑορτὴ δεσπο-τική· ἑορτάζει ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χρι-στός. Σαράντα μέρες μετὰ τὰ Χριστούγεννα, ποὺβρεθήκαμε στὴ Βη θλεὲμ κι ἀ κού σαμε τὸν ἀγγε- λικὸ ὕμνο «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώ ποις εὐδοκία»(Λουκ. 2,14), ὁ Χριστὸς μᾶς ἀξιώνει νὰ ἑορτάσουμε τὴν Ὑπαπαντή του.
Τί εἶνε ἡ Ὑπαπαντή; Ὁ εὐαγγελιστὴς Λου -κᾶς περιγράφει τὸ ἱστορικὸ τῆς ἑορτῆς.
* * *
Ὁ μωσαϊκὸς νόμος ἐπέβαλλε, ὅταν μιὰ γυ-ναίκα γεννοῦσε ἀρσενικὸ παιδί, νὰ τὸ πηγαί νῃστὸ ναὸ τῶν Ἰεροσολύμων, καὶ ἐκεῖ νὰ γίνεταιτελετὴ καθάρσεως. Ἡ Παναγία δὲν εἶ χε ἀνάγ -κη καθάρσεως. Διότι γέννησε ὄ χι φυσι κῶς, ὅ -πως γεννοῦν ὅλες οἱ γυναῖκες, ἀλ λὰ ὑ περφυσι -κῶς, ἐκ Πνεύματος ἁγίου – αὐ τὴ εἶνε ἡ πίστιςμας. Εἶνε ἀειπάρθενος. Ἡ φυσικὴ γέννησι ἔχειὡς συνέπεια νὰ χά νῃ ἡ γυναίκα τὴν παρθενία·ἀφοῦ ἡ Παναγία δι ατήρησε τὴν παρθενία, ἄραἡ γέννη σις ἦ ταν ὑπερ φυσική· γι ̓ αὐτὸ δὲν εἶ χε ἀ -νάγ κη καθάρσε ως. Ἀλλὰ ὁ Χριστὸς ὡς ἄν θρω-πος συμμορ φώ θηκε μὲ τὸ μωσαϊκὸ νόμο· ἔτσιἡ ἁγία μητέ ρα του τὸν πῆρε στὴν ἀγκαλιὰ καὶ μαζὶ μὲ τὸν Ἰωσὴφ πῆγαν στὸ ναὸ τοῦ Σολομῶντος.
Ἦταν ἄγνωστοι, δὲν τοὺς γνώριζε κανείς ἐκεῖ. Ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο φώτισε τὴν ὥραἐκείνη ἕναν εὐσεβῆ γέροντα, τὸν Συμεών, ποὺἀγαποῦσε τὸ Θεὸ καὶ προσευχόταν καὶ μελετοῦσε τὰ ἱερὰ κείμενα τῶν Γραφῶν καὶ ἰδιαιτέρως τοὺς μεγάλους προφῆτες. Ἐκεῖ διάβασε καὶ εἶδε, ὅτι θὰ ἔρθῃ μιὰ μέρα ποὺ τὸσκοτάδι τῆς ἀγνοίας καὶ τῆς εἰ δωλολατρί ας θὰτὸ διαλύσῃ ἕνα φῶς, ἕνα ἄστρο, –τί ἄστρο; –ἕνας ἥλιος πνευματικός, ποὺ θὰ φωτίσῃ ὅλητὴν ἀνθρωπότητα. Καὶ τόσο πολὺ ἐν θουσιάστηκε ὁ Συμεὼν ἀπὸ τὴν προφητεία αὐ τή, ὥστε πα-ρακάλεσε τὸ Θεὸ νὰ μὴ φύγῃ ἀπ ̓ τὸν κόσμοαὐτόν, ἐὰν δὲν δῇ τὴ μεγά λη αὐτὴ ἡμέρα.
Εἰδοποιήθηκε λοιπὸν τώρα καὶ βρέθηκε στὸ ναὸ τὴν ὥρα ποὺ γινόταν ἡ τελετὴ αὐτή. Τό-τε μὲ μεγάλη εὐλάβεια πῆρε στὰ χέρια του τὸΠαιδί, τὸν μικρὸ Ἰησοῦν, εὐχαρίστησε τὸ Θεὸκαὶ εἶπε μιὰ προσευχὴ ποὺ λέγεται πάν τοτεστὴν Ἐκκλησία μας ὅταν γίνε ται ἑ σπερινός. Ὁ ἑσπερινὸς τελειώνει μὲ τὰ λό για ἐκεῖνα τοῦ Συμεών· «Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ῥῆμά σου ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδονοἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήρι όν σου...» (ἔ.ἀ. 2,29-30).
Ὁ Συμεὼν εἶπε ἀκόμη, ὅτι τὸ Παιδίον αὐτὸθὰ εἶνε «εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν»κιὅ τι θὰ εἶνε «σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (ἔ.ἀ. 2,34).
Τέλος τὴν ὥρα ἐκείνη ἦρθε καὶ μία σεβάσμια Ἑβραία γερόντισσα, ἡ Ἄννα, ποὺ ὑπηρετοῦσε μὲ ἀφοσίωσι στὸ ναό· αὐτὴ δοξολο-γοῦ σε τὸ Θεὸ γιὰ τὸν μικρὸ Ἰησοῦν καὶ μιλοῦσε γι ̓ αὐτὸ στοὺς εὐλαβεῖς προσκυνητάς.
* * *
Αὐτὸ εἶνε μὲ λίγα λόγια, ἀδελφοί μου, τὸ ἱστορικὸ τῆς ἡμέρας· καὶ διδάσκει πολλά.
⃝ Τὸ πρῶτο εἶνε ὁ λόγος «Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου». Τί σημαίνει αὐτό; Νὰ φέρω μερικὲς εἰκόνες. Στὰ σύνορά μας, στὸν Ἕβρο ποταμό, οἱ στρατιῶτες μας φρουροῦν μέρα - νύχτα, καλοκαίρι - χειμῶνα, μέχρι νὰ λήξῃ ἡ θητεία τους, καὶ περιμένουν πότε ν ̓ ἀπολυ θοῦν.Ἡ ὡραιότε ρη ἡμέρα γιὰ ἕνα στρατιώτη εἶνεὅταν παίρνει τὸ ἀπολυτήριο κ ̓ ἐπιστρέφειστὸ πατρικό του. Ἐπίσης, γιὰ ἕναν ποὺ εἶ νεφυ λακισμένος, ἡ ὡραιότερη ἡμέρα του εἶ νεὅ ταν θ ̓ ἀνοίξῃ ἡ φυλακὴ νὰ βγῇ ἐλεύθεροςἔξω. Ὅπως εἶνε λοιπὸν γιὰ τὸν στρατιώτη ἢ τὸνφυ λακισμένο ἡ ἡμέρα τῆς ἀπολύσεως, ἔτσι καὶγιὰ τὸν Χριστιανό, ποὺ πιστεύει στὸ Θεό, ἡμέρα ἀπολυτρώσεως - ἡμέρα ἀπολυτηρίου εἶνεἡ ἡμέρα τοῦ θανάτου. Τότε τελειώνουν πλέοντὰ βάσανά του, ἡ «κοιλὰς τοῦ κλαυθμῶνος»(Ψαλμ. 83,7), τελειώνουν τὰ δάκρυα κ ̓ οἱ ἀναστενα -γμοί. Καὶ ὁ θάνατος γιὰ τὸν πιστὸ δὲν εἶνε ἐκ -μηδένισις, ἀλλὰ εἶνε ἀρχὴ μιᾶς νέας ζωῆς, ἀθανάτου ζωῆς. Γι ̓ αὐτὸ μακάρι κ ̓ ἐμᾶς νὰ μᾶςἀξιώσῃ ὁ Θεός, ὅταν πλησιάζῃ ἡ ὥρα τῆς τε-λευτῆς μας, νὰ ποῦμε σὰν τὸν Συμεὼν «Νῦνἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα».
⃝ Ἄλλο σπουδαῖο δίδαγμα εἶνε, ὅτι τὸ Παιδὶ αὐτὸ θὰ εἶνε «σημεῖον ἀντιλεγόμενον», θὰ εἶνε «εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν». Ἡ προ-φητεία αὐτὴ ἐκπληρώθηκε πλήρως. «Σημεῖονἀντιλεγόμενον», ἄλλοι ὑπὲρ καὶ ἄλλοι κατά.
Ἀπόδειξις· στὴ γέννησί του, ἐνῷ τὸν προσ κύ-νησαν μάγοι ἐξ ἀνατολῶν, ποιμένες τῆς ὑπαίθρου, ἀκόμα καὶ τὰ ζῷα τῆς φάτνης, ὁ Ἡρῴδης ὅμως ἀκόνιζε τὸ μαχαίρι του νὰ τὸν φονεύσῃ, καὶ γι ̓ αὐτὸ ἀναγκάστηκε νὰ φύγῃ στὴν Αἴγυπτο.
«Σημεῖον ἀντιλεγόμενον»ἦταν ἐπίσης ὅτανβγῆκε στὸν δημόσιο βίο. Ἔλεγε τὰ θεϊκά του λόγια, ἔκανε θαύματα (θεράπευε ἀσθενεῖς, ἔτρεφε πεινασμένους), καὶ ὅμως δὲν ἦταν ὅλοιμαζί του. Μαζί του ἔμειναν κάτι παιδάκια ἀθῷα, κάτι γυναῖκες ταπεινές, κάτι ἁπλοϊκοὶ βοσκοί.Οἱ ἄλλοι, οἱ γραμματεῖς καὶ φαρι σαῖοι, ἡ ἀνωτέ -ρα τάξις τῆς κοινωνίας, ἦταν ἐναντίον του.
«Σημεῖον ἀντιλεγόμενον»βλέπουμε ὅτι ἦταν κατὰ τὴ Μεγάλη Ἑβδομάδα. Οἱ φαρισαῖοιτὸν συνέλαβαν, τὸν δίκασαν, τὸν καταδίκασαν,τὸ πρωὶ τῆς Μεγάλης Παρασκευ ῆς τὸν πῆ γανστὸ πραιτώριο· μὰ ἐκεῖ μιὰ γυναίκα, ἡ ΚλαυδίαΠρόκλα ἡ σύζυγος τοῦ Πιλάτου πῆρε τὸ μέροςτου καὶ λέει· «Μὴ ποιήσῃς τίποτε εἰς βά ρος τοῦδικαίου τούτου»(βλ. Ματθ. 27,19). Ἐπίσης κι ὁ ἴδιος ὁΠιλᾶτος ἀρχικά, προτοῦ νὰ ὑποκύψῃ.
«Σημεῖον ἀντιλεγόμενον»ἦταν ὁ Χριστὸς καὶπάνω στὸ σταυρό. Ἐνῷ ἐξέπνεε, δίπλα του χω-ρί στηκαν σὲ δύο παρατάξεις· ἀπὸ τὴ μία ὁ εὐγνώμων λῃστὴς ἔλεγε «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασι λείᾳ σου»(Λουκ. 23,42), κι ἀπὸ τὴνἄλλη ὁ ἄλλος τὸν ὠνείδιζε· ὁ ἕνας δοξολογοῦσε, ὁ ἄλλος βλαστημοῦσε. Κι αὐτὸ ποὺ ἔγινε τότε,παρατηρεῖται καὶ διὰ μέσου ὅλων τῶν αἰώνων.
Τοὺς τρεῖς πρώτους αἰῶνεςὁ διωγμὸς ἐναν -τί ον τῶν Χριστιανῶν ἦταν φοβερός· χιλιάδεςμαρτύρησαν γιὰ τὸ Χριστὸ μὲ ποικίλους τρόπους. Ὁ Ἰουλι ανὸς ὁ Παραβάτης ἔλεγε, Θὰ ἐξ αλείψωτὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἐνέπαιζε τοὺς Χρι-στιανούς, τοὺς ἔλεγε Γαλιλαίους καὶ Ναζωραίους. Ποιό ἦταν ὅμως τὸ τέλος του; Οἰ κτρό·τραυ ματίστηκε, κι ὅταν ἐξέπνεε εἶπε· «Νενί-κηκάς με, Ναζωραῖε»· Ναζωραῖε, μὲ νίκησες.
Ἀλλὰ καὶ στὴν ἐποχή μας. Ἂν ὑπάρχῃ μία περίοδος ὅπου φαίνεται ἡ διαίρεσις πιστῶν καὶ ἀπίστων, εἶνε ἡ δική μας. Σκεφθῆτε τί ἔγινε στὴ ̔Ρω σία τὸ 1917· ἐχθροὶ τῆς πίστεως σκότωσανἱερεῖς, γκρέμισαν ἐκκλησίες καὶ μοναστήρια,ἔ στειλαν σὲ ἐξορία Χριστιανούς, στὰ κάτεργα καὶ στὴ Σιβηρία· καὶ καυχῶνταν, ὅτι σὲ πέντεχρόνια ὁ Χριστιανισμὸς θὰ σβήσῃ στὴ ̔Ρωσία.Πηγαίνετε τώρα ἐκεῖ νὰ δῆτε τὸ θαῦμα· δὲν νί-κησαν οἱ ἄπιστοι καὶ ἄθεοι, νίκησε ὁ Χριστὸςκαὶ ἡ ἁγία του Ἐκκλησία, καὶ σήμερα χτυποῦνσήμαντρα στὴ Μόσχα, τὸ δὲ Στάλινγκραντ ὀνομάζεται τώρα Ἁγία Πετρούπολις.
Κ ̓ ἐδῶ στὸν τόπο μαςὁ Χριστὸς εἶνε «σημεῖ - ον ἀντιλεγόμενον». Ὑπάρχουν βέβαια γυναῖ -κες, ἄντρες, παιδιὰ καὶ νέοι, κληρικοὶ καὶ μονα -χοὶ ποὺ τὸν πιστεύουν· ὑπάρχει ὅμως καὶ ἡ ἄλ - λη παράταξις, ποὺ εἶνε ἐναντίον του καὶ τὸν ὑ -βρίζουν. Τί νὰ ποῦμε; Στὴ ̔Ρωσία ὑπῆρξε ἕναςπρο φήτης, ὁ Ντοστογιέφσκυ, ὁ ὁποῖος ἔλεγε·Χριστέ, θ ̓ ἀνοίξουν λάκκο καὶ θὰ θάψουν βα-θειὰ τὴν εἰκόνα σου, ἀλλὰ θά ̓ρθῃ μέρα ποὺπάλι θ ̓ ἀναστηθῇς καὶ θὰ δοξασθῇς.
* * *
Ὁ Χριστὸς εἶνε ἀήττητος, ἀδελφοί μου· κανείς δὲν μπορεῖ νὰ τὸν νικήσῃ. Διότι δὲν εἶνε ἁπλὸς ἄνθρωπος ὅπως ἐμεῖς, δὲν εἶ νε ὅπως ὁ Μ. Ἀλέξανδρος ἢ ὁ Καῖσαρ ἢ ὁ Ναπολέων· εἶνε Θεός.
Τὸ συμπέρασμα. Σὲ ποιά παράταξι ἀνήκουμε,τῶν διωκτῶν ἢ τῶν λατρευτῶν του; Ἂς τὸνδεχθοῦμε κ ̓ ἐμεῖς ὅπως ὁ Συμεών. Ὄχι ἁπλῶςνοερὰ στὴν ἀγκάλη μας, ἀλλὰ πραγματικά, μέσα στὰ σπλά χνα καὶ στὴν καρδιά μας, μὲ τὴθεία κοινωνία· νὰ γίνουμε θεοφόροι. Ὅποιοςτὸν πιστέψῃ καὶ τὸν ἀκολουθήσῃ, εἶνε μακάριος· ὅποιος ὅ μως δὲν θέ λει νὰ τὸν δεχθῇ, ἀλ λὰπολεμᾷ καὶ βλασφη μεῖ τὸ Χριστὸ καὶ τὴν ὑπεραγία Θεοτόκο, αὐτὸς εἶνε δυστυχισμένος. Διότι τὸ τονίζω· ὅποιος πάει κόντρα μὲ τὸ Χριστὸ θὰ γίνῃ στάχτη, ὅ,τι κι ἂν εἶνε. Τὸ βλέπουμε αὐτὸ διὰ μέσου τῶν αἰώνων. Γι ̓ αὐτὸ ἂς με-τανοήσουμε κι ἂς πᾶμε ὅλοι κοντὰ στὸΧρι-στό. Τότε ἡ μικρή μας πατρίδα θὰ εὐλογηθῇ.
«Ὁ Χριστὸς μένει εἰς τὸν αἰῶνα»(Ἰω. 12,34 κἀ.)· ἡπατρίδαὅμως χωρὶς Χριστὸ μπορεῖ νὰ σβήσῃ. Γι ̓ αὐτὸ νὰ παρακαλέσουμε, νὰ ἔρθῃ πάλι μαζί μας ὁ Χριστός, ἡ γλυκειὰ ἐλπίδα καὶ «προσδο -κία τῶν ἐθνῶν»(Γέν. 49,10). Ἂς τοῦ ποῦμε «Ἐλθέτω ἡβασιλεία σου, γενηθήτω τὸ θέλημά σου» (Ματθ. 6,10).
Νὰ ἔλθῃ ἡ βασιλεία του στὴν οἰκογένεια, ποὺδιαλύεται μὲ τὰ διαζύγια. Ἄλλοτε στὴ Μακεδονία δὲν ὑπῆρχε οὔτε ἕνα διαζύγιο· μό νο τὸ φτυάρι τοῦ νεκροθάφτη χώριζε τὸ ἀντρόγυνο. Τώρα; χιλιάδες διαζύγια, Σόδομα καὶ Γόμορρα γίναμε.
Ὦ Χριστέ, ἔλα στὴν οἰκογένεια, στὰ σχολεῖα,στὰ δικαστήρια, στὸ στρατό, στοὺς ἄρ χον τες, σὲ ὅλους μας. Ὅλοι νὰ πι στέψου με σ ̓ αὐτόν· καὶτότε μαζὶ μὲ τὸ Χριστὸ θὰ εἴ μαστε νικηταὶ καὶθριαμβευταὶ εἰς αἰῶνας αἰ ώνων· ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
